Aanvullende Pensioenen

Transcriptie

1 Aanvullende Pensioenen Een fiscaal-juridische analyse vanuit Belgisch en Europees perspectief Mare VANDENDIJK Chantal HENDRICKX Advocaten bij Vandendijk & Partners Advocaten-Avocats larcier

2 III Inhoudstafel De Bibliotheek Fiscaal Recht harder Voorwoord i Hoofdstuk I. Inleidende beschouwingen 3 Afdeling 1. Historiek van een lang aangekondigde wet 3 1. Eerste sociaalrechtelijke kaderwetgeving inzake aanvullende pensioenen: de wet van 6 april Totstandkoming wet van 28 april Uitvoeringsbepalingen WAP 6 4. Wijzigingen na de WAP 8 Afdeling 2. Structuur van de wet 9 Afdeling 3. Aanvullende pensioenen voor zelfstandigen 11 Afdeling 4. Grensoverschrijdende pensioenen 12 Hoofdstuk IL Krachtlijnen van het sociaal luik WAP. 15 Afdeling 1. Toepassingsgebied Personeel toepassingsgebied Territoriaal toepassingsgebied Materieel toepassingsgebied 19 Afdeling 2. Definities 21 Afdeling 3. Krachtlijnen Democratisering van de aanvullende pensioenen Invoering van sociale aanvullende pensioentoezeggingen Langetermijnvisie Betere bescherming van de begunstigde werknemer Overheidstoezicht 32 Afdeling 4. Gegevensbank "opbouw aanvullende pensioenen" 33 Hoofdstuk HL Fiscale bepalingen van de WAP 39 Afdeling 1. Toepassingsgebied 39 Afdeling 2. Fiscale behandeling van collectieve pensioenregelingen Ondernemingsplannen 42 A. Begrip 42 B. Fiscaal regime van de opbouw 43 C. Voorschotten en inpandgevingen 75 D. Jaarlijkse taks op de winstdeelnemingen 77 E. Fiscaal regime van de uitkeringen Sectorpensioenplannen 9 A. Begrip 90 B. Fiscaal regime van de premies 94 C. Fiscaal regime van de uitkeringen 99 LARC I ER

3 jy INHOUDSTAFEL Afdeling 3. Fiscale behandeling van individuele pensioentoezeggingen De individuele pensioentoezegging ten gunste van een werknemer 99 A. Van pensioenbelofte tot individuele pensioentoezegging 99 B. De sociaal-juridische aspecten van de nieuwe individuele pensioentoezegging voor werknemers 101 C. Fiscale en parafiscale aspecten van de individuele pensioentoezegging De individuele pensioentoezegging ten gunste van een zelfstandige bedrijfsleider J 31 A. Begrip 13 r B. Interne individuele pensioentoezegging met pensioenvoorziening C. Interne individuele pensioentoezegging met bedrijfsleidersverzekering 145 D. Externe individuele pensioentoezegging 149 E. Omzetting van een interne individuele pensioentoezegging naar een externe individuele pensioentoezegging De individuele voortzetting van een collectieve pensioentoezegging 151 A. Begrip 151 B. Voorwaarden 151 C. Fiscaal regime 153 Afdeling 4. Andere aanvullende voordelen inzake sociale zekerheid Toepassingsgebied Aanvullende voorzieningen inzake arbeidsongeschiktheid 155 A. Begrip 155 B. Fiscaal regime van de bijdragen voor collectieve verzekeringen tegen arbeidsongeschiktheid 15e C. Fiscaal regime van de bijdragen voor individuele verzekeringen tegen arbeidsongeschiktheid 160 D. Fiscaal regime van de uitkeringen in het kader van arbeidsongeschiktheidswaarborgen Waarborgen inzake medische kosten en afhankelijkheid 173 A. Begrip 173 B. Fiscaal regime van de bijdragen voor aanvullende waarborgen inzake hospitalisatie, medische kosten en afhankelijkheid 174 C. Fiscaal regime van de prestaties in het kader van aanvullende waarborgen inzake hospitalisatie, medische kosten en afhankelijkheid Schematisch overzicht 178 A. Schematisch overzicht van het fiscaal regime van de bijdragen 178 B. Schematisch overzicht van het fiscaal regime van de uitkeringen Hoofdstuk LV. Europese en internationale aspecten van de aanvullende pensioenen 179 Afdeling ï. De Europese regelgeving inzake aanvullende pensioenen Toenemende mobiliteit van werknemers Richtlijn 98/49/EG van 29 juni e

4 INHOUDSTAFEL V A. Wordingsgeschiedenis 186 B. Doelstelling 192 C. Toepassingsgebied 193 D. Maatregelen ter bescherming van de rechten op aanvullend pensioen van zich binnen de Europese Unie verplaatsende werkenden 194 E. Richtlijn 98/49: een onderzoek naar de bescherming van verworven rechten Richtlijn van het Europees Parlement en de Raad van 3 juni 2003 (2003/ 41/EG) betreffende de werkzaamheden van en het toezicht op instellingen voor bedrijfspensioenvoorziening 208 A. Bolkesteinrichtlijn 208 B. Wet van 27 oktober 2006 betreffende het toezicht op de instellingen voor bedrijfspensioenvoorziening Voorstel voor een Richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende de verbetering van de meeneembaarheid van aanvullende pensioenen en het Gewijzigd voorstel voor een Richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende minimumvereisten voor de vergroting van de mobiliteit van werknemers door verbetering van de verwerving en het behoud van aanvullende pensioenrechten 229 Afdeling 2. Rechtspraak van het Hof van Justitie inzake aanvullende pensioenen Relevante Europese bepalingen Europese rechtspraak 234 A. Algemeen 234 B. Bachmann/België en Commissie/België (28 januari 1992) 235 C. Wielockx (11 augustus 1995) 237 D. Svensson (14 november 1995) 238 E. Safir (28 april 1998) 239 F. Danner (3 oktober 2002) 241 G. Skandia-Ramstedt (26 juni 2003) 242 H. Pirkko Marjatta Turpeinen (9 november 2006) 244 I, Commissie/Denemarken (30 januari 2007) 247 J. Commissie/België (5 juli 2007) 251 K. Commissie/Spanje 258 Afdeling 3. Fiscaliteit van grensoverschrijdende pensioenen Pensioenopbouw in het kader van internationale tewerkstelling 260 A. Een Belgische werknemer wordt tewerkgesteld in het buitenland B. Een buitenlandse werknemer wordt tewerkgesteld in België 268 C. Salary split Behandeling van aanvullende pensioenen in de dubbelbelastingverdragen 27 2 A. Principe: toewijzing heffingsbevoegdheid overeenkomstig het OESO- Modelverdrag i? 2 B. Afwijkingen van de algemene regel 2.75

5 Vi INHOUDSTAFEL C. Het pensioenartikel in het nieuw Belgisch-Nederlands Dubbelbelastingverdrag 27e 3. Belgisch fiscaal regime van in het buitenland opgebouwde pensioenen A. Principe 287 B. Uitzondering: individueel en definitief verworven rechten 287 C. Rechtspraak Belgisch fiscaal regime van grensoverschrijdende pensioenopbouw 294 A. De fiscale voordelen voor werkgeversbijdragen en werknemersbijdragen 294 B. Geen voordeel van alle aard in hoofde van de werknemer/ bedrijfsleider 297 C. Taksen en parafiscale lasten Belgisch fiscaal regime van pensioenbetalingen naar het buitenland (emigratieclausule) 298 A. Wetgeving 298 B. Circulaire van 18 februari C. Verenigbaarheid met dubbelbelastingverdragen en met het Europees recht 301 D. Stand van zaken na cassatiearrest van 5 december 2003 en arrest van 5 juli 2007 van het Hof van Justitie Belgisch fiscaal regime van grensoverschrijdende pensioenoverdrachten. 305 A. Bepaling 305 B. Grensoverschrijdende overdrachten 306 Besluit 309 Bibliografie 311