Een structuurvisie op basis van het Limburgs Kwaliteitsmenu (LKM).

Transcriptie

1 Structuurvisie Ruimtelijke ontwikkelingen in het buitengebied van de gemeente Schinnen 2011 Een structuurvisie op basis van het Limburgs Kwaliteitsmenu (LKM). Augustus 2011 P.H.M. Haenen, Interim projectleider

2 Inhoudsopgave. Inleiding pagina 3 Deel I pagina 5 1. Relatie met ander beleid/wetgeving 1.1. Wet ruimtelijke ordening 1.2 POL-aanvulling en het Limburgs Kwaliteitsmenu 1.3 Kwaliteit natuur en landschap Deel II pagina 8 2 Samenwerking en proces 2.1 Samenwerking en afspraken provincie 2.2 Kwaliteitscommissie 2.3 Overleg Structuurvisie 2.4 Inspraak Deel III pagina 10 3 Toepassing kwaliteitsmenu in Schinnen 3.1 Gebiedsindeling 3.2 Kwaliteitsbijdrages 3.3 Visie op ontwikkelingen in het buitengebied 3.4 Kwaliteitsbijdrages bij ruimtelijke ontwikkelingen (modules) Nieuwe landgoederen Gebiedseigen toerisme en recreatie Niet-gebiedseigen toerisme en recreatie Agarische nieuwvestiging en uitbreiding Uitbreiding solitaire bedrijven Nieuwe (solitaire) woningen Overige (gebouwde) functies Deel IV pagina 34 4 Uitvoering kwaliteitsmenu 4.1 Grondexploitatiewet (Grexwet) 4.2 Fonds 4.3 Uitvoeringsprogramma: kwaliteitsverbeterende maatregelen Algemeen Realisering groen, herstel landschap en cultuurhistorie Sloop van bebouwing ontstening buitengebied Water Verbetering oude en recreatieve routestructuren 4.4 Kwaliteitscommissie 4.5 Uitvoering stappenplan 4.6 Monitoring 2

3 Inleiding. Op 1 juli 2008 is de nieuwe Wet ruimtelijke ordening (verder te noemen: Wro) in werking getreden. Op grond van artikel 2.1 Wro is de gemeente verplicht een structuurvisie op te stellen. Artikel 2.1 Wro omschrijft de structuurvisie als volgt: De structuurvisie bevat de hoofdlijnen van de voorgenomen ontwikkeling van dat gebied, alsmede de hoofdzaken van het door de gemeente te voeren ruimtelijk beleid. De structuurvisie gaat tevens in op de wijze waarop de raad zich voorstelt die voorgenomen ontwikkeling te doen verwezenlijken. Een structuurvisie kan per thema of voor een gebied worden opgesteld. Structuurplannen of structuurvisies die onder de oude Wet op de Ruimte Ordening zijn opgesteld, kunnen op grond van het overgangsrecht als een structuurvisie op grond van de Wro worden aangemerkt. De voorliggende structuurvisie Ruimtelijke ontwikkelingen in het buitengebied van de gemeente Schinnen is een structuurvisie die over een bepaald gebied gaat (het buitengebied) en waarin ook het specifieke thema van nieuwe bebouwing aandacht krijgt. De structuurvisie is een vertaling van het provinciale beleid (Limburgs Kwaliteitsmenu) in een gemeentelijke structuurvisie. De structuurvisie heeft betrekking op ontwikkelingen in het buitengebied grosso modo het gebied buiten de rode contouren rondom Amstenrade, Doenrade, Puth, Oirsbeek, Schinnen en Sweikhuizen tegen het besef dat het Schinnens grondgebied volledig onderdeel uitmaakt van de Rijkskwalificatie Nationaal Landschap Zuid- Limburg en voor het gehele gebied Noordoostelijk van de A 76 is aangeduid als Rijksbufferzone. De structuurvisie gaat vooral in op het herstel van het cultuurhistorisch waardevolle Limburgse landschap ( o.a herstel veldwegen, graften, inbedden kernen door aanleg natuur) alsmede op andere soorten van ruimtebeslag zoals nieuwe woningen, uitbreiding van agrarische bedrijven, nieuwe functies in bestaande vrijkomende bedrijfsgebouwen, het uitbreiden van solitaire bedrijven etc. Het doel van deze structuurvisie is daarmee een overzicht te geven van de gewenste ruimtelijke ontwikkelingen in het buitengebied en niet onbelangrijk om tevens in samenhang met het Limburgs Kwaliteitsmenu (LKM) de relatie aan te geven met de compenserende maatregelen die bij nieuwe rode ontwikkelingen (bebouwing) in het buitengebied gevraagd worden. Ten behoeve van de ontwikkeling van de structuurvisie is een Landschapsontwikkelingsplan opgesteld door het bureau Heuschen Copier. Dit document vormt een belangrijke grondslag voor de structuurvisie. De structuurvisie vindt uiteindelijk juridische vertaling in het bestemmingsplan Buitengebied. De structuurvisie bestaat uit 4 delen. In deel I wordt de relatie met ander beleid en wetgeving weergegeven. 3

4 In deel II worden het proces en de samenwerking met provincie en de regio belicht. Deel III bevat de gebiedsbeschrijving en kwaliteitsverbetering die de basis zijn voor het beschrijven van diverse mogelijke ruimtelijke ontwikkelingen in het buitengebied en de daarbij gevraagde kwaliteitsbijdrages en tegenprestatie. In deel IV wordt ingegaan op de uitvoering: de vorming van een fonds, de kwaliteitsverbeterende maatregelen, het instellen van een kwaliteitscommissie, de wijze waarop een verzoek wordt beoordeeld en de monitoring. De bijlage geeft de voorbeelden aan met betrekking tot regeling van de kwaliteit in het bestemmingsplan `Buitengebied`. 4

5 DEEL I. 1. Relatie met ander beleid/wetgeving. 1.1 Wet ruimtelijke ordening. Op grond van artikel 2.1 van de Wet ruimtelijke ordening (Wro) dient de gemeenteraad een structuurvisie op te stellen voor het gehele grondgebied. Deze structuurvisie bevat de hoofdlijnen van de voorgenomen ontwikkeling van dat gebied, alsmede de hoofdzaken van het door de gemeente te voeren ruimtelijk beleid. De structuurvisie gaat tevens in op de wijze waarop de raad zich voorstelt die voorgenomen ontwikkeling te doen verwezenlijken. De gemeenteraad kan tevens voor bepaalde aspecten of deelgebieden een structuurvisie opstellen, al dan niet in samenwerking met aangrenzende gemeenten. De voorliggende structuurvisie is een structuurvisie op basis van artikel 2.1 Wro POL-aanvulling en het Limburgs kwaliteitsmenu. De POL-aanvulling Verstedelijking, gebiedsontwikkeling en kwaliteitsverbetering is op 18 december 2009 vastgesteld door Provinciale Staten. Op basis van deze POL-aanvulling hebben Gedeputeerde Staten op 12 januari 2010 de beleidsregel Limburgs Kwaliteitsmenu (LKM) vastgesteld. Doel van het LKM is om gemeenten en provincie een instrumentarium in handen te geven om noodzakelijke of wenselijke ontwikkelingen in het buitengebied te kunnen combineren met gewenste kwaliteitsverbetering van datzelfde buitengebied. Om dit doel te bereiken dienen gemeenten het kwaliteitsmenu op gemeentelijk niveau uit te werken en in het gemeentelijke beleid vast te leggen. Het LKM is van toepassing op (niet onaanvaardbare) ontwikkelingen buiten de, rond de plattelandskernen getrokken, rode contouren. Het kenmerkende voor de bedoelde ontwikkelingen is, dat het (nieuwe) functies zijn die met bebouwing gepaard gaan en extra ruimtebeslag leggen op het maagdelijke buitengebied. Het gaat dan over nieuwe woningen, uitbreidingen van agrarische bedrijven, nieuwe agrarische bedrijven, recreatie en toerisme (R&T), functies en bedrijventerreinen. De provincie vraagt de gemeenten om het LKM over te nemen en uit te werken zodat een gemeentelijk kwaliteitsmenu ontstaat. Op deze manier kan het kwaliteitsmenu worden toegesneden op de lokale behoeften en omstandigheden. Het kwaliteitsmenu kan gedifferentieerd voor het grondgebied van de gemeente worden toegepast. Die ruimte biedt het Limburgs Kwaliteitsmenu onder meer door het gebruik van drempelwaarden. Een voorwaarde om tot een goede uitwerking te komen is wel dat de gemeente een actuele ruimtelijke structuurvisie als basis heeft. In die ruimtelijke visie wordt aangegeven waar welke ontwikkelingen zouden kunnen plaatsvinden en vooral ook waar niet. Maar ook, waar kwaliteitsverbeteringen nodig zijn en waar kwaliteitsverbeterende maatregelen met voorrang worden ingezet. Naast de structuurvisie kunnen ook een beeldkwaliteitplan en een landschapsontwikkelingsplan een belangrijke rol spelen in combinatie met het kwaliteitsmenu. Het gemeentelijke kwaliteitsmenu wordt zo een instrumentarium waarmee kan worden bijgedragen aan het realiseren van het streefbeeld voor het buitengebied. De provincie ziet het gemeentelijke kwaliteitsmenu bij voorkeur verankerd in een gemeentelijke structuurvisie. 5

6 Onderdelen van het LKM kunnen worden opgenomen in het bestemmingsplan. Daarbij gaat het vooral om de ontwikkelingen die herhaaldelijk voorkomen en goed te voorzien zijn. Voor de meeste ontwikkelingen geldt echter dat deze niet herhaaldelijk zullen voorkomen en niet goed te voorzien zijn. Voor deze ontwikkelingen biedt de structuurvisie het juiste kader. De ontwikkelingen waar het kwaliteitsmenu betrekking op heeft mogen niet rechtstreeks in het bestemmingsplan toegelaten zijn. Alleen dan kunnen kwalitatieve voorwaarden worden gesteld aan de het (toch) toestaan van de ontwikkeling. Toelatingsplanologie vormt hiermee de basis voor het gebruik van ontwikkelingsplanologie. In het bestemmingsplan zal hiervoor een wijzigingsbevoegdheid worden opgenomen dan wel voorwaardelijke bestemmingen een en ander afhankelijk van de juridisch meest aangewezen route. De verschillende ontwikkelingen zijn in het Limburgs Kwaliteitsmenu als modules opgenomen. Per soort ontwikkeling is er een module uitgewerkt. De gemeente kan in het gemeentelijke kwaliteitsmenu de modules gebruiken die voor haar grondgebied van belang zijn. Modules die voor de gemeente niet van toepassing zijn worden daarbij niet overgenomen. Maar de gemeente kan er ook voor kiezen om een module uit beleidsmatige gronden niet op te nemen. Wanneer een gemeente er voor kiest om geen woningbouw buiten de contour mogelijk te maken, hoeft ze deze module niet over te nemen of uit te werken. De gemeente kan er ook voor kiezen om het gemeentelijke kwaliteitsmenu uit te breiden met eigen onderdelen; eigen modules. Een voorbeeld hiervan zijn de ontwikkelingen die in een eerder stadium, in het kader van de heroriëntatie RO, al aan de verantwoordelijkheid van de gemeenten zijn overgedragen. De uitbreiding en splitsing van woningen in het buitengebied, de invulling van Voormalige Agrarische Bedrijfsgebouwen (VAB s) met nieuwe economische dragers, uitbreiding van recreatiewoningen en vergroting van bijgebouwen kunnen worden opgenomen in het gemeentelijke kwaliteitsmenu en tegelijkertijd worden gekoppeld aan een kwaliteitsverbetering. Het gemeentelijk kwaliteitsmenu zal aan een vijftal voorwaarden moeten voldoen: 1. De gemeenten dienen de van toepassing zijnde en in dit Limburgs Kwaliteitsmenu opgenomen modules als basis te gebruiken; 2. de in dit kwaliteitsmenu gegeven drempelwaarden dienen gerespecteerd te worden; 3. de objectieve beoordeling van de kwaliteit dient geborgd te zijn; dit bij voorkeur via een onafhankelijke regionale kwaliteitscommissie. 4. De uitvoering en de instandhouding van de fysieke kwaliteitsverbetering dienen private en publieke regeling te krijgen. 5. De uitvoering van het LKM zal op deugdelijke wijze monitoring moeten hebben. De voorwaarden zullen onderdeel vormen van de bestuurlijke afspraak tussen provincie en gemeenten. Voor de toepassing van het gemeentelijke kwaliteitsmenu zullen ook afspraken worden gemaakt over kwaliteitsverbeteringen (het mandje) en monitoring van de toepassing. De structuurvisie nieuwe bebouwing in het buitengebied is een vertaling van het provinciale Limburgs kwaliteitsmenu in gemeentelijk beleid en voldoet aan bovenstaande voorwaarden. Voor wat betreft de kwaliteitsbijdrages bij mogelijke ontwikkelingen is aangesloten bij de modules uit het LKM, waarbij rekening is gehouden met de aangeven drempelwaarden. 6

7 1.3. Kwaliteit natuur en landschap. Het Landschapsontwikkelingsplan functioneert tevens als onderlegger van het structuurplan. Dit kwaliteitsplan verwoordt op structuurniveau waar en op welke onderdelen het landschap een verbetering nodig heeft om de natuurkwaliteit en natuurbeleving een krachtige impuls te geven. Het doel van het landschapsontwikkelingsplan is dus het geven van een visie op de gewenste ontwikkeling van natuur en landschap in Schinnen. Het vormt een kader dat aangeeft waar en op welke manier versterking van natuur- en landschapskwaliteit zou kunnen plaatsvinden. Hierdoor zijn de tegenprestaties makkelijk te zoeken. Het kader is gevormd met vooral bestaand beleid en nota s in samenhang beschreven. Uit het Landschapsontwikkelingsplan vloeien projecten voort die als ruimtelijke ontwikkeling kunnen worden beschouwd en als zodanig via een fonds kunnen worden verevend. Daarmee is de verbinding gelegd tussen de noodzaak van dit kwaliteitsplan in relatie tot het in de structuurvisie opgenomen kwaliteitsmenu. Het landschapsontwikkelingsplan van Heusschen Copier met daaraan verbonden de uitwerkingsplannen van landschapsarchitect Caspar Slijpen vormen de basis voor de groene tegenprestatie, zowel voor de directe uitvoering als voor een in te stellen groenfonds. 7

8 DEEL II. 2. Samenwerking en proces. 2.1 Samenwerking en afspraken provincie. In het LKM worden handvaten aan gemeenten gegeven voor het opstellen van een gemeentelijke kwaliteitsmenu. De provincie onderscheidt in het maken van een gemeentelijk kwaliteitsmenu de volgende stappen: Stap 1: De provincie stelt in overleg met de Limburgse gemeenten een Limburgs Kwaliteitsmenu op. Stap 2: Gemeente en provincie maken bestuursafspraken over de uitwerking van het Limburgs Kwaliteitsmenu door de gemeente in een eigen gemeentelijk kwaliteitsmenu. Stap 3: De gemeente werkt het kwaliteitsmenu uit, op basis van het provinciale kwaliteitsmenu, met inachtneming van de borging van kwaliteit, de normeringen en de verantwoording. Zij maakt daarbij gebruik van eventueel aanwezige structuurplannen, beeldkwaliteitplannen, bestemmingsplannen en landschapsontwikkelingsplannen. Stap 4: In overleg met de provincie wordt, op basis van vastgestelde plannen zoals het landschapsontwikkelingsplan, het reconstructieplan etc. het mandje aan kwaliteitsverbeterende maatregelen gezamenlijk bepaald. Stap 5: De gemeente stelt eventueel een gemeentelijk of regionaal kwaliteitsfonds in. Stap 6: De gemeente maakt gebruik van een regionale of provinciale kwaliteitscommissie. Stap 7: De gemeente stelt in overleg met Provincie het gemeentelijke kwaliteitsmenu vast en verankert dit in een structuurvisie. Stap 8: De provincie accordeert op basis van de bestuursafspraken het gemeentelijk kwaliteitsbeleid. Stap 9: De gemeente geeft uitvoering aan het gemeentelijke kwaliteitsmenu. Stap 10: De gemeente rapporteert jaarlijks over de voortgang, realisatie en handhaving aan de gemeenteraad en in afschrift aan de provincie Limburg. De hierboven genoemde stappen zijn doorlopen. De structuurvisie is in nauw overleg met de provincie tot stand gekomen. Dit heeft geresulteerd in de volgende afspraken in een op P.M. met de Provincie gesloten bestuursovereenkomst 2.2. Kwaliteitscommisie Een gemeentelijke kwaliteitscommisie biedt geen efficiente oplossing. Daarvoor zijn er te weinig aanvragen en is er te weinig specifieke kennis voor de beoordeling van een plan in huis. Er wordt door de gemeente aansluiting gezocht bij een regionaal of provinciaal opererende kwaliteitscommissie. Bij de keuze voor een regionale commissie ligt het meer voor de hand aansluiting te zoeken bij gemeenten met een vergelijkbaar landschap in casu het Heuvelland. Gelet op de schaalgroote en de benodigde specifieke kennis heeft een provinciale kwaliteitscommissie een voorkeur. 8

9 2.3. Overleg structuurvisie. De concept-structuurvisie is uitvoerig met de Provincie besproken Inspraak. Op.. is op grond van artikel Besluit ruimtelijke ordening (Bro) het voornemen kenbaar gemaakt dat er een structuurvisie in voorbereiding is. Op basis van de Inspraakverordening heeft de ontwerp-structuurvisie vanaf.. 6 weken terinzage gelegen. Tijdens deze periode heeft iedereen hier op kunnen reageren. Een kennisgeving dat de ontwerp-structuurvisie terinzage ligt, is toegezonden aan: Buurgemeente Sittard-Geleen Buurgemeente Onderbanken Buurgemeente Brunssum Buurgemeente Nuth Buurgemeente Beek Provincie Limburg. Stichting Beschermd Dorpsgezicht Amstenrade Seniorenraad Schinnen Vereniging Historie Schinnen IVN Schinnen LLTB Landschapspark De Graven Natuurmonumenten Waterschap Roer en Overmaas. IKL Milieufederatie Limburg Milieugroep Regionaal Stort Westelijke Mijnstreek Rijkswaterstaat directie Limburg Staatsbosbeheer regio Zuid Stichting Limburgs Landschap VROM Inspectie 9

10 DEEL III 3. Toepassing kwaliteitsmenu in Schinnen. 3.1 Gebiedsindeling. De structuurvisie en LKM is enkel van toepassing op het buitengebied van Schinnen. Dit buitengebied betreft alle gebieden buiten de rode contouren rond de kernen Doenrade, Oirsbeek, Amstenrade, Schinnen. Sweikhuizen, Nagelbeek en Puth. Dit gebied buiten de rode contour komt bijna grotendeels naadloos overeen met het gebied van het bestemmingsplan 'Buitengebied' met uitzondering van het woongebied Hegge. Op huisperceelsniveau kan de plangrens een weinig afwijken van de rode contour. Ter uitvoering van het Limburgs Kwaliteitsmenu zijn duidelijke en eenduidige contouren rond de Limburgse kernen nodig. GS hebben op de Contourenatlassen voor Noord- Midden en Zuid Limburg vastgesteld. De voor de gemeente Schinnen van toepassing zijnde rode contouren zijn als bijlage opgenomen. In het nieuwe bestemmingsplan Buitengebied is een keuze gemaakt voor de indeling van Schinnen in 3 gebieden, 3 hoofdbestemmingen met elk hun eigen gebiedskwaliteiten en kenmerken. Deze gebiedsindeling is ook de basis voor de bestemmingen in het bestemmingsplan 'Buitengebied'. De gebiedsindeling is als volgt. A. NATUUR. Bij deze gebiedsdifferentiatie gaat het om behoud en eventueel herstel van de aanwezige waarden. Ruimtelijke ontwikkelingen in de vorm van gebouwen zijn in beginsel niet mogelijk. Er zijn alleen marginale ontwikkelingen mogelijk onder strikte voorwaarden (nee, tenzij principe). De gebieden die hiertoe behoren zijn: EHS-gebieden (met daarbij behorende gebieden op grond van de Natuurbeschermingswet en de Habitat- en Vogelrichtlijn, Bos- en natuurgebieden, niet zijnde EHS, en hydrologisch waardevolle en kwetsbare gebieden. B: AGRARISCH GEBIED MET WAARDEN. Bij deze differentiatie dienen de bestaande waarden (zowel natuurwaarden als landschappelijke waarden) in het gebied te worden gerespecteerd en het liefst te worden versterkt. Functionele of ruimtelijke wijziging is alleen mogelijk indien de waarden in het betreffende gebied worden versterkt (nee, tenzij-principe). De ruimtelijke ontwikkeling kan tevens gevonden worden in het herstel van cultuurhistorische elementen zoals voetpaden en degelijke, welke bijdragen aan de beleving van het gebied. De gebieden die hiertoe zeker behoren zijn o.a.: POG, beekdalen, laagten en gebieden met landschappelijke en natuurwaarden en waardevolle openheid. C: AGRARISCH GEBIED. In deze gebiedsdifferentiatie zijn de voornoemde waarden minder aanwezig. Ruimtelijke ontwikkelingen zijn mogelijk (ja, mits-principe) en dienen met name zorg te dragen voor de vitaliteit en leefbaarheid van het platteland. Dit is hoofdzakelijk het agrarisch gebied. Een overzicht van deze gebiedsindeling is als bijlage opgenomen. Op bijgevoegde kaart is als bijzonder onderdeel nog opgenomen de gebieden die momenteel nog in gebruik zijn voor sport en recreatie. De overige afwijkende bestemmingen zijn qua gebiedsomvang te gering van omvang om op dit schaalniveau betekenis te hebben. 10

11 3.2 Kwaliteitsbijdrages. De vraag of een ontwikkeling kwalitatief past of passend te maken is in het buitengebied kan voor de elementen functie en vorm worden benaderd aan de hand van de vraag of de ontwikkeling qua functie en qua verschijningsvorm past in het buitengebied. Afhankelijk van het antwoord op deze vraag kan worden gekozen voor een inpassing, aanpassing, kwaliteitsbijdrage of het weigeren van de aanvraag. In onderstaand schema zijn deze mogelijkheden voor het buitengebied in zijn algemeenheid globaal aangegeven. Functie gebiedseigen aan buitengebied Functie niet gebiedseigen aan buitengebied Verschijningsvorm passend Basis inpassing Basis inpassing en kwaliteitsbijdrage Verschijningsvorm niet passend Inpassen zo veel mogelijk in en op de kavel, kwaliteitsbijdrage Plan aanpassen of niet doen Met verschijningsvorm wordt daarbij gedoeld op de impact, grootte of omvang van de ontwikkeling in relatie tot de omgeving. Bij de functionaliteit wordt een onderscheid gezien in gebiedseigen ontwikkelingen en niet gebiedseigen ontwikkelingen. In de praktijk zijn er grijze gebieden en overgangszones die niet in het schema passen. Zo krijgen agrarische bedrijven soms een industrieel karakter en zijn woningen op sommige plaatsen meer of minder passend in het buitengebied. Daarom is er altijd behoefte aan een individuele afweging van elke ontwikkeling. Waarbij de afweging transparant en objectief dient te zijn. De ervaring leert dat bij de beoordeling van de kwaliteit niet alles in stringente regels vastgelegd kan worden. In de praktijk blijken veel initiatieven net buiten deze regels te vallen. Om de kwaliteit en onafhankelijkheid te borgen dient derhalve een onafhankelijke kwaliteitscommissie te worden ingesteld. Ontwikkelingen die functioneel niet gebiedseigen zijn aan het buitengebied of die qua verschijningsvorm of beleidsmatig niet zonder meer passen in het buitengebied krijgen in het kwaliteitsmenu te maken met de verplichting tot het leveren van een kwaliteitsbijdrage. Grondslag voor het vragen van een bijdrage vormt de zorg van de overheid om toe te zien op een goede ruimtelijke ordening. Voor een goede ruimtelijke ordening is het van belang dat ontwikkelingen in het buitengebied die leiden tot kwaliteitsverlies zorg dragen voor compensatie van dat verlies. Ter plaatse van de ontwikkeling in het buitengebied wordt gezorgd voor een goede inpassing en in voorkomende gevallen wordt daarnaast een bijdrage in de verbetering van de kwaliteit van het buitengebied geleverd. Het compensatiebeginsel vormt daarmee de basis voor het onderdeel LKM van de gemeentelijke structuurvisie. De soort inpassing en de hoogte van de kwaliteitsbijdrage is afhankelijk van de soort ontwikkeling en het gebied waarin de ontwikkeling plaatsvindt. Het is van belang dat er samenhang is in de bepaling van de kwaliteitsbijdrage binnen de gemeente. Op basis van de ervaringen die in het verleden door de Provincie zijn opgedaan met BOM+, Ruimte voor Ruimte, Rood voor Groen en VORm, is in het LKM gekozen voor een combinatie van 11

12 maatwerk en drempelwaarden. Deze werkwijze is in deze structuurvisie overgenomen. Daar waar sprake is van gebiedseigen ontwikkelingen is in principe inpassing en maatwerk leidend. In de andere gevallen wordt naast de basisinpassing ook gewerkt met drempelwaarden voor extra kwaliteitsbijdragen. In deze structuurvisie voor nieuwe bebouwing in het buitengebied worden de provinciale drempelwaarden als uitgangspunt genomen. Indien de provincie de drempelwaarden aanpast zullen deze worden overgenomen. In een afzonderlijke Nota kwaliteitsbijdrages buitengebied worden de kwaliteitsbijdrages per ruimtelijke ingreep uitgewerkt. Hierbij wordt een relatie gelegd tussen de ruimtelijke ingreep (nieuwe bebouwing) en de kwaliteitsbijdrage (tegenprestatie). Deze nota kan indien hiertoe aanleiding bestaat regelmatig geactualiseerd worden. Wanneer een initiatiefnemer zelf kwaliteitsverbeterende maatregelen uitvoert, bijvoorbeeld de sloop van bebouwing, kan dit verrekend worden met de te leveren kwaliteitsbijdrage. De normale goede ruimtelijke en landschappelijk inpassing vormt echter een basisonderdeel van de ontwikkeling zelf en de kosten hiervan kunnen derhalve niet verrekend worden met de kwaliteitsbijdrage. Jaarlijks wordt door de provincie bezien of de drempelwaarden geactualiseerd dienen te worden. Op deze wijze kan op veranderingen in de maatschappij en de markt worden ingespeeld. Via kwaliteitsverbeteringen wordt de ingreep die door een ontwikkeling plaatsvindt gecompenseerd. In een aantal gevallen gebeurt dit rechtstreeks, in andere gevallen via een kwaliteitsbijdrage aan een kwaliteitsfonds. De voorwaarden voor de kwaliteitsverbeteringen zijn als volgt: Deze dient fysiek ruimtelijk van karakter te zijn. Beheer, plannenmakerij etc. vormen geen maatregel. De ruimtelijke kwaliteit dient (kwantificeerbaar) te verbeteren Er is een relatie met de ingreep in het buitengebied en deze wordt in kwaliteit gecompenseerd. De ingreep levert additionele kwaliteit op en voor de ingreep zijn niet al op andere wijze middelen gereserveerd. Er is in tijd en plaats een relatie met de ingreep. Als voorbeeld van kwaliteitsverbeteringen kunnen worden genoemd: realisering van natuur en landschap, herstel van cultuurhistorische elementen en structuren, sloop van agrarische bedrijven etc. Hierna worden de kwaliteitsverbeteringen verder uitgewerkt. De hoogte van de kwaliteitsbijdrage wordt via drempels en maatwerk bepaald. Met de kwaliteitsbijdrage moeten de kwaliteitsverbeterende maatregelen worden uitgevoerd. Daarom is het van belang te weten wat de kosten zijn van deze maatregelen. Voor de kosten van aanleg van natuur en landschap gelden algemene richtlijnen (onder meer van Staatsbosbeheer), evenals voor de sloop van stallen en glas. In het algemeen zijn de daadwerkelijke kosten uitgangspunt voor de bepaling van de hoogte van de kwaliteitsverbeteringen. De gemeente kan er ook voor kiezen om op basis van de ambities in haar beleid te variëren in de bijdragen. Als voorbeeld zou in een gebied (P3) waar ontstening zeer gewenst is ervoor kunnen worden gekozen om meer dan alleen de sloopkosten te vergoeden bijvoorbeeld ook een deel van de waardedaling van 12

13 het ontroerend goed. Er zal echter ten alle tijde op gelet moeten worden dat de vergoedingen niet hoger zijn dan de werkelijke totale kosten. Dit ter voorkoming van onterechte staatsteun. De kosten van de kwaliteitsverbeterende maatregelen zijn divers. Bedrijfsverplaatsing is relatief kostbaar, landschapsontwikkeling relatief goedkoop. De financiële middelen die ingezet kunnen worden uit de kwaliteitsbijdragen zijn beperkt. De uitvoering van de ontwikkeling en de kwaliteitsverbeterende maatregelen worden zo veel mogelijk aan elkaar gekoppeld en de uitvoering dient zeker te worden gesteld. De Wro kent geen mogelijkheden om de realisatie van een bestemming af te dwingen. Via het bestemmingsplan kan bijvoorbeeld wel de nieuwe natuur beschermd worden middels een passende bestemming of de herbouw van gesloopte bebouwing worden voorkomen, maar via het bestemmingsplan kan niet de realisatie van nieuw groen of de sloop van bebouwing worden afgedwongen. Daarom wordt de realisatie van de kwaliteitsverbetering aanvullend via privaatrechtelijke weg geregeld. Er is een combinatie nodig van een bestemmingsplanwijziging voor de ontwikkeling en voor de kwaliteitsverbetering en een privaatrechtelijke overeenkomst voor realisering en instandhouding van de kwaliteitsverbetering. De gemeente zal langs deze weg uitvoering geven aan het LKM. Het Limburgs Kwaliteitsmenu richt zich op initiatieven in het buitengebied. Veelal zijn de initiatiefnemers particulieren; ondernemers, boeren en burgers. In een aantal gevallen is de overheid initiatiefnemer. In alle gevallen moeten een aantal vaste stappen worden doorlopen in het proces van het kwaliteitsmenu. Stappen die noodzakelijk zijn om tot kwaliteit te komen. Voor de meeste onderdelen (modules) van het kwaliteitsmenu zijn de stappen identiek. Daar waar afwijkende processen aan de orde zijn wordt dit in de modules aangegeven. De volgende stappen kunnen worden onderscheiden: 1. Er is een initiatief in het buitengebied voor een bepaalde ontwikkeling die onder deze structuurvisie het Limburgs Kwaliteitsmenu vallen. 2. De gemeente maakt een afweging of ze wil meewerken aan een initiatief, dat volgens het vigerende bestemmingsplan niet kan worden uitgevoerd, maar dat men wel wenselijk vindt. In het afwegingsproces worden, waar nodig, de principes van de SERladder gehanteerd en vindt een planologische afweging plaats. Bij de SER-ladder gaat het erom dat de verschillende ruimtelijke mogelijkheden zorgvuldig worden afgewogen en zo optimaal mogelijk worden benut. Het schema bestaat uit drie onderdelen en is bedoeld als een hulpmiddel bij de besluitvorming. In de redenering die de SER-ladder volgt, wordt (a) aandacht besteed aan een optimaal gebruik van de beschikbare (of door herstructurering beschikbaar te maken) ruimte, (b) aan de mogelijkheden om door meervoudig ruimtegebruik de ruimteproductiviteit te verhogen, en (c) aan uitbreiding van het ruimtegebruik. Bij de planologische afweging worden de gemeentelijke belangen en de rijks en provinciale belangen betrokken. 3. Bij een negatief resultaat van de afweging betekent dat het einde van het initiatief in deze vorm. Bij een positief resultaat is het uitgangspunt dat de voorgenomen ontwikkeling altijd met voldoende kwaliteit wordt uitgevoerd. D.w.z. inpassing en eventuele compensatie van verlies van omgevingskwaliteit. Alleen in combinatie met de 13

14 kwaliteitsverbeteringen is de ontwikkeling aanvaardbaar. De kwaliteitsverbeteringen maken daarmee onderdeel uit van de ruimtelijke afweging. 4. De kwaliteit van het gehele project (zowel de rode ontwikkeling als de kwaliteitsbijdrage) wordt op een objectieve wijze beoordeeld, via een kwaliteitscommissie. 5. Op basis van het in deze gemeentelijke structuurvisie opgenomen gemeentelijke kwaliteitsmenu wordt de gewenste inpassing, kwaliteitsbijdrage en kwaliteitsverbetering bepaald. 6. Een onafhankelijke kwaliteitscommissie adviseert over de kwaliteit van de ontwikkeling inclusief de voorgenomen kwaliteitsverbeteringen. 7. De gemeente regelt via het bestemmingsplan en een privaatrechtelijke overeenkomst de realisering van de ontwikkeling en de kwaliteitsbijdrage. Deze wordt gesloten tussen initiatiefnemer en gemeente. Een bankgarantie, een hypothecaire zekerheidsstelling danwel een minimaal gelijkwaardig middel moet onderdeel vormen van deze overeenkomst. 8. Met de kwaliteitsbijdrage worden rechtstreeks of via het door de gemeente Schinnen ingestelde kwaliteitsfonds kwaliteitsverbeterende maatregelen uitgevoerd. Over de te bereiken doelen en de inzet van de kwaliteitsverbeterende maatregelen worden tussen gemeente en provincie afspraken gemaakt. 3.3 Visie op ontwikkelingen in het buitengebied. Leefomgeving Schinnen onderscheidt zich in de regio als zeer een aantrekkelijke woongemeente voor haar eigen inwoners en voor mensen van buiten de gemeente. Daarbij biedt Schinnen een prettige woonkwaliteit in vele opzichten. Steekwoorden zijn duurzaam, veilig, architectuur, vrijheid, rust, ruimte en leefbaarheid. De kwaliteit van het wonen in Schinnen hangt direct samen met de kwaliteit van het landschap eromheen. Schinnen vormt een belangrijk onderdeel van het Nationaal Landschap Zuid-Limburg en de Rijksbufferzone. Het landschap vormt dé kernkwaliteit. Er wordt daarom gestreefd naar een behoud en extra versterking van die kwaliteit. In het Landschapsontwikkelingsplan van Heusschen Copier zijn de gewenste ontwikkelingen in het buitengebied van Schinnen weergegeven. Er wordt tevens ingezet op een vervlechting met dit landschap door meer groene verbindingen binnen de kerkdorpen te realiseren in samenhang met het civiele onderhoud van het openbaar gebied. De plannen van landschapsarchitect Caspar Slijpen uit 2004 dienen daarbij als uitgangspunt. Woningbouw Vanwege de krimp moet zeer terughoudend worden omgegaan met nieuwbouw. Woningbouw in de kerkdorpen zal sterk gericht zijn op hergebruik van bouwgronden (sloop/nieuwbouw)en op het bedienen van doelgroepen (jongeren, senioren, zorgbehoevende ouderen). Woningbouw in het buitengebied zal slechts zeer selectief plaatsvinden en slechts onder die voorwaarde dat daarmee een aantoonbare landschappelijke meerwaarde kan worden gerealiseerd. Bedrijvigheid Schinnen heeft zoals vele landelijke gemeenten een ontwikkeling van agrarische gemeente naar een plattelandsgemeente doorgemaakt. Het aantal agrarische bedrijven daalt nog steeds. Het accent verschuift steeds mee naar een aantrekkelijke 14

15 woongemeente. Er zal nagedacht moeten worden over de mogelijkheden van hergebruik van vrijkomende agrarische bebouwingen, de zogenaamde VAB s. Voor zeer ontsierende agrarische bedrijfsgebouwen wordt aangestuurd op een sloopregeling (tegenprestatie). Niet gebiedseigen bedrijvigheid wordt zoveel mogelijk beperkt. De gemeente kent een klein industriegebied aan de A76, de Breinder. Dit industriegebied wordt niet vergroot. De voorkeur gaat er naar uit dit gebied landschappelijk beter in te passen. Op het gebied van toerisme en recreatie wil de gemeente initiatieven op de maat van Schinnen stimuleren en faciliteren. Hierbij spelen het landschap en de natuurgebieden een belangrijke rol. Het realiseren van natuurlijke verbindingen tussen de verschillende gebieden met de nodige horecasteunpunten moeten het mogelijk maken om wandel-, fietsen ruiterroutes verder te optimaliseren. 15

16 3.4 Kwaliteitsbijdrages bij ruimtelijke ontwikkelingen (modules). Het overzicht van de ruimtelijke ontwikkelingen in de structuurvisie is gebaseerd op de modules uit het LKM. Per ontwikkeling wordt aangegeven welk gemeentelijk beleid van toepassing is en welk beleid op rijks en provinciaal niveau nog voorwaardescheppend zijn, wat er daarover in het bestemmingsplan 'Buitengebied' wordt opgenomen en wat er aanvullend geregeld wordt in deze structuurvisie. De modules hebben betrekking op de volgende ontwikkelingen: Nieuwe landgoederen Gebiedseigen toerisme en recreatie Niet-gebiedseigen toerisme en recreatie Agarische nieuwvestiging en uitbreiding Uitbreiding solitaire bedrijven Nieuwe (solitaire) woningen Overige (gebouwde) functies. De kwaliteitsbijdrages worden in een afzonderlijke nota Kwaliteitsbijdrages buitengebied nader uitgewerkt Nieuwe landgoederen Algemeen. Een landgoed is een groot stuk grond van meerdere hectares, met landerijen en tuinen en daarop een buitenplaats, landhuis, een grote boerderij, kerk of kasteel. In Schinnen bevinden zich geen landgoederen.kasteel Amstenrade is wel een nieuw landgoed in de zin van de NSW. Wel zijn er locaties, met name in de nabijheid van natuurgebieden, die geschikt kunnen zijn voor de ontwikkeling van landgoederen. Naast de ontwikkeling van woningen, kan een landgoed ook een andere functie krijgen. Het gaat om het rood voor groen principe: een rode ontwikkeling (meestal in de vorm van bebouwing) wordt gecompenseerd door een groene ontwikkeling. Regeling in provinciaal kwaliteitsmenu (LKM). Ter versterking van de natuurlijke, landschappelijke, economische en recreatieve functie van het buitengebied kunnen nieuwe landgoederen worden opgericht. De landgoederen hebben kwaliteiten op zichzelf, maar versterken bij voorkeur ook de kwaliteiten van nabijgelegen natuurgebieden, landschappelijk waardevolle gebieden en de uitloopgebieden van de steden. De belangrijkste aspecten aan het landgoed zijn de openbare toegankelijkheid, de herkenbaarheid en uitstraling; de eenheid en allure. Een belangrijk doel van het beleid voor nieuwe landgoederen is het realiseren van nieuw groen en landschap. Het rood op het landgoed dient beperkt te zijn en onderdeel te zijn van het geheel van het landgoed. Een landgoed heeft een minimale oppervlakte van ca. 10 hectare nieuw groen. Maatwerk is daarin mogelijk. Het rood kan verschillende passende functies herbergen. Wanneer deze functie wonen betreft wordt bij een landgoed van ca.10 hectare gedacht aan maximaal 4 wooneenheden in een gebouw van allure of als samenhangend ensemble. Bij grotere landgoederen is maatwerk mogelijk. 16

17 Als variant kunnen bij bestaande (woon)gebouwen, zoals voormalige boerenbedrijven landgoederen worden gevormd met een oppervlakte van minimaal 5 hectare nieuwe natuur. Daarbij kan een passende functionele invulling van de gebouwen worden gezocht. Ook is beperkte uitbreiding van de bestaande bebouwing mogelijk. De te bereiken kwaliteit staat ook hier voorop. Landgoederen zijn over het algemeen sterk verbonden met de lokale situatie. Om de recreatieve en uitloopfunctie van het landgoed voor de omgeving te garanderen is openstelling van 90% van het landgoed vereist. De kwaliteiten worden in principe alle op het landgoed gerealiseerd. Als richtlijn gelden de in onderstaande tabel opgenomen normeringen voor het ontwikkelen van landgoederen. Daarbij zijn de te bereiken kwaliteiten belangrijker dan de exacte oppervlakte. Landgoederen Tegenprestatie Tegenprestatie in Nieuw groen (ha) Nieuwe bebouwing, max. Per landgoed n.v.t. Ca wooneenheden Bestaande bebouwing, max. Per landgoed n.v.t. 5 4 wooneenheden Meer dan 4 wooneenheden Per extra eenheid n.v.t. 2,5 De gemeente kan in haar structuurvisie aangeven waar landgoederen wel en niet gevestigd kunnen worden. Op basis van het POL is vestiging in de ecologische hoofdstructuur (P1) en in het dynamisch landbouwgebied (P5B, landbouwontwikkelingsgebieden en concentratiegebieden glastuinbouw) niet mogelijk. Bij voorkeur versterken de landgoederen de ruimtelijke, landschappelijke en natuurlijke structuur. In de structuurvisie, het beeldkwaliteitplan of een ander beleidsdocument kunnen de specifieke lokale randvoorwaarden van een landgoed worden geregeld. Voor de ontwikkeling van een landgoed kunnen de richtlijnen van de Natuurschoonwet (NSW) als handreiking worden gebruikt. Regeling in bestemmingsplan Buitengebied. In het bestemmingsplan Buitengebied wordt geen regeling voorzien voor landgoederen omdat de ontwikkeling van een landgoed maatwerk vereist en niet vooraf in een planologische regeling kan worden vastgelegd. Indien er een landgoed wordt ontwikkeld, dient er een nieuw bestemmingsplan te worden opgesteld. Normering en beleidsuitgangspunt. Ontwikkeling van één of meerdere landgoederen past binnen de visie van kwaliteitsverbetering van het buitengebied. Naast nieuwe landhuizen of wooneenheden, kan de landgoedregeling ook gebruikt worden voor andere rode ontwikkelingen op het gebied van zorg, toerisme en recreatie en wonen, die gecompenseerd worden door een forse groene ontwikkeling. De rode ontwikkeling dient qua omvang en uitstraling te passen in de omgeving waar deze wordt gerealiseerd. Aansluiting bij de NSW-richtlijnen ligt voor de hand maar is niet strikt noodzakelijk. Binnen Schinnen zijn locaties geschikt voor de ontwikkeling van groen in samenhang met een rode ontwikkeling. Het gaat dan met name om de 17

18 agrarische gebieden met waarden en de natuurgebieden, met uitzondering van de ecologische hoofdstructuur. In de ecologische hoofdstructuur is op grond van provinciaal en rijksbeleid een rode ontwikkeling uitgesloten. Het groene deel kan wel in de EHS worden gerealiseerd. Op het plateau van Doenrade met de bestemming Agrarisch gebied past geen ontwikkeling in de vorm van 5 tot 10 ha. groen omdat dit gebied een open karakter moet behouden. Er wordt voor gekozen om de drempelwaarde van het LKM over te nemen omdat deze voldoende wordt geacht als compensatie voor de rode ontwikkeling. Natuur Agrarisch gebied met waarden Agrarisch gebied Landgoed De groene ontwikkeling is toegestaan. Buiten de EHS is de rode ontwikkeling toegestaan mits dit een versterking is van het natuurgebied. De groene ontwikkeling is toegestaan. met uitzondering van een rode ontwikkeling in de EHS Toegestaan met uitzondering van het plateau van Doenrade Tegenprestatie Nieuwe bebouwing, waarvan max. 4 wooneenheden Nieuwe bebouwing, waarvan max. 4 wooneenheden Nieuwe bebouwing, waarvan max. 4 wooneenheden Bestaande bebouwing waarvan max. 4 wooneenheden Bestaande bebouwing waarvan max. 4 wooneenheden Bestaande bebouwing waarvan max. 4 wooneenheden Per extra wooneenheden Per extra Wooneenheden Per extra wooneenheden Gebiedseigen recreatie en toerisme (R&T). Algemeen. Schinnen wil de ontwikkeling van een agrarische gemeente naar een plattelandsgemeente onder meer bewerkstelligen door in het buitengebied meer gebiedseigen recreatie en toerisme toe te staan. Op deze manier ontstaat er een gevarieerd en aantrekkelijk buitengebied voor de bewoner en recreant. Onder gebiedseigen recreatie en toerisme wordt verstaan voorzieningen die gebruik maken van het buitengebied en die bij voorkeur niet in een kern ontwikkeld worden. Het buitengebied is dan een onderdeel van de toeristische en/of recreatieve waarde van de voorziening. In Schinnen zijn de afgelopen jaren slechts op zeer bescheiden schaal enkele kleinschalige toeristische initiatieven ontwikkeld. Regeling in provinciaal kwaliteitsmenu (LKM). Voor de uitbreiding van bestaande en de vestiging van nieuwe R&T-bedrijven moet een kwaliteitsbeleid gaan gelden. Dit houdt in, dat ontwikkelingen dienen bij te dragen aan het verbeteren van de ruimtelijke kwaliteit. Omdat in de recreatieve en toeristische sector een grote verscheidenheid aan functies en verschijningsvormen voorkomt wordt hier een gedifferentieerd kwaliteitsbeleid gevoerd. Kleinere niet commerciële recreatieve en 18

19 toeristische voorzieningen zoals picknickplaatsen, recreatieve parkeerplaatsen, trapveldjes, speelvoorzieningen etc. vallen niet onder dit beleid. Voor deze voorzieningen geldt het normale planologische regime met een goede ruimtelijke en landschappelijke basisinpassing Voor recreatieve en toeristische voorzieningen die gebiedseigen zijn in het buitengebied staat de inpassing en de (verbetering van de) kwaliteit op de locatie van de ontwikkeling zelf voorop. Er moet een goede ruimtelijke en landschappelijke inpassing geleverd worden. Het gaat hier dan om voorzieningen die afhankelijk zijn van een ligging in het buitengebied en die ontwikkeld worden met een groene inrichting. Voorbeelden zijn campeerlocaties en bungalowparken. Hierbij dient een ruime parkachtige setting te worden gecreëerd, die kan bijdragen aan de kwaliteit van het buitengebied. Om te borgen dat deze projecten een voldoende groen karakter hebben wordt de toepassing van een minimumverhouding groen ten opzichte van rood geadviseerd. Hiervoor is als richtlijn een minimumverhouding gegeven. Voor de gebiedseigen Recreatie en Toerisme ontwikkelingen geldt het bereiken van een groen karakter en voldoende ruimtelijke kwaliteit van de ontwikkeling en de directe omgeving als uitgangspunt. Daar waar de ontwikkeling zelf weinig nieuw groen met zich meebrengt dient dit via de realisatie van nieuw groen te worden gecompenseerd. Als richtlijn kan hier een verhouding van ca 1:5 worden aangehouden. Inclusief inpassing levert de ontwikkeling ca 5 keer zoveel nieuw groen op als nieuw rood en grijs. Het groen wordt daarbij passend bestemd en beschermd. Bij voorkeur vindt de compensatie binnen de ontwikkeling of in de directe omgeving plaats. Recreatie en toerisme Gebiedseigen rood (b.v. bungalowpark) Kwaliteitsbijdrage per eenheid Tegenprestatie in Nieuw groen (ha) M² verhard en bebouwd n.v.t. Oppervlakte factor 5 De provincie heeft iedere gemeente gevraagd om een ruimtelijk recreatie & toerisme visie op te stellen, met aandacht voor de ruimtelijke vestigings- en uitbreidingsmogelijkheden voor openlucht en verblijfsrecreatie. Dit beleid kan een goede basis vormen voor de planologische beoordeling voorafgaande aan de toepassing van het kwaliteitsmenu. Voor ontwikkelingen zoals nieuwe vakantieappartementen en solitaire vakantiewoningen is deze regeling niet geschikt. Wanneer dit soort ontwikkelingen aan de orde zijn wordt aangesloten op de regeling voor solitaire woningen. De raad van de gemeente Schinnen heeft in 2008 de Nota Recreatie en Toerisme vastgesteld. Regeling in bestemmingsplan Buitengebied. In het bestemmingsplan 'Buitengebied' is een regeling opgenomen voor zowel bestaande als nieuwe recreatiebedrijven. Onder recreatiebedrijven vallen in het bestemmingsplan 'Buitengebied' verschillende typen bedrijven zoals maneges, campings, bed & breakfast etc. 19

20 Nieuwe recreatie. Er is in het bestemmingsplan geen regeling opgenomen voor nieuwbouw ten behoeve van nieuwe recreatiebedrijven. De gemeente ziet geen directe geschikte locaties. Bovendien leidt een dergelijke ontwikkeling tot extra verstening van het buitengebied en dient bij nieuwe initiatieven sprake te zijn van maatwerk. Er is daarom voor gekozen om in het bestemmingsplan geen aparte regeling voor recreatieve ontwikkelingen op nieuwe locaties op te nemen. Concrete initiatieven worden beoordeeld wanneer deze zich aandienen en kunnen eventueel via een nieuwe bestemmingsplanprocedure worden toegestaan. Nieuwe recreatiebedrijven willen we binnen het bestemmingsplan 'Buitengebied alleen mogelijk maken in bestaande bebouwing op voormalige agrarische bedrijfslocaties (VAB) mits er sprake is van een goede landschappelijke inpassing. Hierdoor wordt gebruik gemaakt van bestaande bebouwing en wordt onnodige extra verstening in het buitengebied voorkomen.. Voor het overige is een projectprocedure de aangewezen weg. In de gebieden met de bestemming natuur zijn vanwege de aanwezige waarden alleen mogelijkheden voor kamperen en trekkershutten. In de EHS mag dit ook niet. Bestaande recreatiebedrijven. De bestaande recreatiebedrijven worden positief bestemd in het nieuwe bestemmingsplan 'Buitengebied'. Per bedrijf is de toelaatbare bebouwde oppervlakte opgenomen. Uitbreidingen zijn alleen mogelijk door toepassing van een kwaliteitsbijdrage en uitaard eerst een planologische afweging.. Het bestemmingsplan biedt mogelijkheden om kleinschalig kamperen (tot 15 kampeerplaatsen) via ontheffing toe te staan bij agrarische bedrijven. Gemeentelijk beleid toerisme en recreatie. De Nota Recreatie en Toerisme zal verdere uitwerking moeten krijgen. De fysieke uitwerking richt zich op dit moment op de ontwikkeling van de infrastructuur die ondersteunend is aan de beleving van het platteland en de ontwikkeling van belevingsplekken op het platteland voor de recreant, zoals natuur, speeltuinen, campings, sportmogelijkheden, picknickplaats, pannenkoekenhuis, terrassen; observatiepunten, horeca, wellness enz. Normering en beleidsuitgangspunt. In het buitengebied moeten naast uitbreiding van bestaande gebiedseigen recreatieve ontwikkelingen ook kansen worden geboden aan nieuwe gebiedseigen recreatieve ontwikkelingen die passen binnen een plattelandsgemeente en die de beleving van het platteland in het algemeen en het heuvelland en het Geleenbeekdal in het bijzonder, versterken. Nieuwe recreatieve ontwikkelingen kunnen overal in het buitengebied ontstaan met uitzondering In de natuurgebieden, waar dergelijke ontwikkelingen alleen mogelijk zijn indien deze de kwaliteit van het natuurgebied versterken. In de EHS zijn er nauwelijks mogelijkheden. Bij nieuwe gebiedseigen toerisme en recreatie kan worden gedacht aan: bezoekerscentrum, nieuwe horeca gelieerd aan het buitengebied (terras, pannenkoekenhuis, fietscafé), (natuur)speeltuinen, outdooractiviteiten en campings. Vakantie- en recreatiewoningen vallen niet onder deze module. Hiervoor is de module solitaire woningen van toepassing. Voor de tegenprestatie wordt in beginsel aangesloten bij de provinciale drempelwaarde. Het is 20

21 mogelijk dat de realisatie van de groene ontwikkeling niet mogelijk of wenselijk is op de locatie waar tevens de recreatieve ontwikkeling plaatsvindt. Of ontwikkeling van groen op eigen terrein kan plaatsvinden is mede afhankelijk van de bestemming van het perceel, de omvang van het te realiseren groen en de ruimte die er nog is op het perceel om dit groen te realiseren. Zo ligt ontwikkeling van een groot aantal m² groen in een open gebied zoals het plateau van Doenrade niet voor de hand. Er dient per geval maatwerk te worden geleverd. Een en ander wordt beoordeeld door de kwaliteitscommissie. Indien ontwikkeling van het groen op eigen locatie of elders niet mogelijk is, kan dit gecompenseerd worden door het storten van een bijdrage in een fonds. Deze bijdrage wordt door de gemeente benut voor het ontwikkelen van groen conform de Nota Kwaliteitsbijdrages Buitengebied. Ontwikkeling Natuur Agrarisch gebied met waarden Agrarisch gebied Nieuwe en uitbreiding van gebiedseigen recreatie (nieuwe bebouwing) niet zijnde solitaire vakantiewoningen. Alleen toegestaan indien het natuurgebied wordt versterkt. Niet binnen de EHS. Toegestaan met uitzondering van de EHS. Toegestaan. Tegenprestatie Zie nota kwaliteitsbijdrage buitengebied. Zie nota kwaliteitsbijdrage buitengebied. Zie nota kwaliteitsbijdrage buitengebied Niet-gebiedseigen recreatie en toerisme. Algemeen. Stimuleren van de recreatieve functies van het platteland is belangrijk voor de transitie van agrarische gemeente naar plattelandsgemeente. Hierbij horen hoofdzakelijk gebiedseigen recreatieve functies. Ontwikkelingen van grootschalige nieuwe niet-gebiedseigen recreatie en toerisme buiten de rode contour zijn in Schinnen niet voorzien. Regeling in provinciaal kwaliteitsmenu (LKM). De sector recreatie en toerisme kent een grote verscheidenheid aan verschijningsvormen. Naast de ontwikkelingen die enkel een plaats kunnen vinden in het buitengebied zoals campings, golfbanen, openluchtrecreatie en bungalowparken is er een toenemende vraag vanuit de markt om ook recreatief toeristische voorzieningen in het buitengebied mogelijk te maken die niet gebiedseigen zijn aan het buitengebied. Daarbij gaat het om voorzieningen als hotels, restaurants en wellnescentra, maar ook om grotere ontwikkelingen als overdekte skibanen, deels overdekte pretparken, overdekte speeltuinen, cartingbanen en grootschalige leisure ontwikkelingen. Voor de grote functies die niet gebonden zijn aan het buitengebied geldt dat deze meer in de nabijheid van de meer verstedelijkte gebieden vestiging moten krijgen. Bij de ontwikkeling van niet gebiedseigen recreatie in het buitengebied dient er niet 21

22 alleen een goede ruimtelijke en landschappelijke inpassing plaats te vinden, maar ook een kwaliteitsbijdrage te worden geleverd. Dit ter compensatie van de inbreuk die door de ontwikkelingen wordt gedaan in het buitengebied. Voor de nieuwvestiging of uitbreiding van niet gebiedseigen, meer rode R&T ontwikkelingen geldt als drempelwaarde voor de kwaliteitsbijdrage 25 per m2 bedrijfsvloeroppervlakte. Recreatie en toerisme Kwaliteitsbijdrage per eenheid Tegenprestatie in Nieuw groen (ha) Niet gebiedseigen rood M² b.v.o. 25 Regeling in bestemmingsplan Buitengebied. In het bestemmingsplan Buitengebied wordt geen onderscheid gemaakt tussen gebiedseigen en niet-gebiedseigen toerisme en recreatie. Gezien de provinciale definitie van nietgebiedseigen toerisme en recreatie, kan worden gesteld dat er in het buitengebied van Schinnen geen bestaande niet-gebiedseigen toerisme en recreatie aanwezig is. Het bestemmingsplan Buitengebied geeft alleen mogelijkheden voor nieuwe toerisme en recreatie (ongeacht of deze gebiedseigen is) in bestaande bebouwing. Grootschalige nieuwe bebouwing voor niet-gebiedseigen recreatie en toerisme zoals pretparken, overdekte speeltuinen, cartbanen etc. zullen op grond van het bestemmingsplan Buitengebied niet worden toegestaan. Deze ontwikkelingen zijn vooraf niet te voorzien of in een planologische regeling te vatten. Er zal derhalve maatwerk moeten worden geleverd. Vooralsnog wordt er van uit gegaan dat in het buitengebied van Schinnen geen plaats is voor dergelijke ontwikkelingen. Normering en beleidsuitgangspunt. Zoals aangegeven is er geen bestaande niet-gebiedseigen recreatie. Vrijkomende agrarische bebouwing kan wel worden gebruikt voor recreatie en toerisme, ongeacht of deze gebiedseigen is. Deze valt onder de module overige bebouwing. Met nieuwbouw ten behoeve van niet-gebiedseigen toerisme en recreatie wordt zeer terughoudend omgegaan. In de bestemming natuur wordt deze niet toegestaan omdat deze niet past binnen deze bestemming. In de overige bestemmingen gebieden /bestemmingen wordt de mogelijkheid om niet-gebiedseigen toerisme en recreatie te ontwikkelen wel geboden, doch de ontwikkeling dient te passen binnen schaal en omgeving van Schinnen. Van belang bij de afweging of een niet-gebiedseigen T&R-functie toelaatbaar is, zijn de volgende criteria: Planologische toets landschappelijke en stedenbouwkundige inpassing van de ontwikkeling passend in het landschap verkeersaantrekkende werking in relatie tot verkeersstructuur en parkeergelegenheid gevolgen van het bedrijf voor de omgeving (geluid, hinder etc.) Natuurgebied Agrarisch gebied Agrarisch gebied met waarden Nieuwe Niet toegestaan Toegestaan mits Toegestaan mits 22