10e Guardian Group Fatum Pensioen- en Bedrijven dag FUTURE READINESS. Connecties maken. (historische lessen voor de toekomst van Curaçao?

Transcriptie

1

2 10e Guardian Group Fatum Pensioen- en Bedrijven dag FUTURE READINESS Connecties maken (historische lessen voor de toekomst van Curaçao? S.M. de Sola 5 juni, 2015 Santa Barbara Resort Curaçao

3 We can almost say, without exaggerating, that our history consists of a single search for the perfect answer to the question: What do you do with an island that has been tagged as useless? Charles Gomes Casseres Uit: Roots of our future, Linda M. Rupert, 1999

4 Van 1499 tot 1648 Vóór 1499: Caiquetios: regionale handel met Aruba, Bonaire en Venezuela 1499: Spanjaarden ontdekken Curaçao (en Aruba en Bonaire) en vinden geen natuurlijke bronnen en metalen: Islas Inútiles ; Rond 1520 tot 1634: handelscentrum voor rode slaven en veehouderij met export van huiden, wol en kaas: een soort rancho. 1634: Nederlanders veroveren Curaçao op de Spanjaarden. Curaçao vooral als strategische militaire post tussen kolonies in Brazilië en oostkust van Noord Amerika. - WIC kreeg monopolie op alle Nederlandse handel en scheepvaart aan de Atlantische zijde en exclusieve verantwoordelijkheid voor Curaçao

5 Van 1648 tot : Einde 80-jarige oorlog. - Curaçao kreeg een belangrijke rol in de driehoekshandel. - Bloei WIC van 1690 tot 1719, m.n. in slavenhandel en daarna van in smokkel met Spaanse kolonies (kust Zuid-Amerika). - Onafhankelijke Nederlandse en Joodse handelaren die gebruik maakten van het eiland en hun eigen internationale (familie) netwerken, ook na opheffing WIC in : Curaçao verklaard tot vrijhaven (free port); - Economie Willemstad gebaseerd op handel (en niet een plantage economie ): opslag, overslag, scheepvaart: Handelskade! Curaçaosche onafhankelijke handelaren: creatief en flexibel gedurende de 18de eeuw: handel in goederen, wapens, suiker, cacao, tabak etc., afhankelijk van de marktvraag veelal met eigen schepen.

6

7 Van 1790 tot e eeuw: Vooral armoede en malaise Externe veranderingen en onrust: effect op Curaçao als handelscentrum - Emigratie van deel van de bevolking: in 1789 en maar in 1817 (- 28%!) - Eind 19e eeuw: opkomst stoomschepen -> lokale scheepvaart verdwijnt Interne veranderingen: - 1 juli 1863: afschaffing slavernij Connecties (intern) voor moderne tijd: : stadswallen Punda afgebroken & Waaigat gedempt & 1888 bruggen gebouwd: Punda-Scharloo & Otrobanda : eerste telefoonlijnen : onderzeesche telegraaf kabels : draadloze communicatietorens te Riffort

8 Van 1915 tot heden (1) 1915: Komst olieraffinaderij: groot economisch contrast met eerdere periode (disruptive force!) - Olie uit Venezuela, hier geraffineerd voor export: connecties! Grote interne veranderingen: - Werkgelegenheid, inkomen, koopkracht, deviezen en belasting - Bevolkingsgroei: in 1914 naar , ca nu - Nieuwe migranten: Ned; Regio; Port.; Leb.; Syr.; Ind.; Chi. - Groei haven door overslag en bunkering: overheid - Grote investeringen in telecommunicatie: overheid - Eerste vliegverbindingen (SCADTA) - Nieuwe bedrijvigheid door komst olie industrie: lokale handel, o.a. winkels, bank (1916 J ), (wegen)bouw, utiliteiten Private sector werd vooral intern gericht! GEVAAR voor de TOEKOMST?

9 Van 1915 tot heden (2) 1928: Radio telegrafie met NL en New York 1931: Opening Hato luchthaven! Pan American & KLM (1934) 1964: Associatie met EEG/EU: export lokaal toegevoegde waarde naar EU -> had niet het verwachte effect! (waren wij al té intern gekeerd?) Gedurende 20e eeuw uitbreiding en upgrading van infrastructuur, luchthaven, Nieuwe haven (1954) en Dokmaatschappij Vanaf 1940: Nieuwe naar buiten gerichte sectoren: werkgelegenheid & deviezen 1. Internationale en financiële dienstverlening 2. Toerisme (vanaf jaren 60: internationale hotelketens): meer nadruk na vertrek Shell in 1985

10 Historische lessen Grootste economische groei tijdens periodes die wij naar buiten gericht waren met competitieve internationaal georiënteerde bedrijvigheid door de private sector! (WIC, onafhankelijke handelaren, Shell, offshore, hotels) De publieke sector heeft (vooral in de 20e eeuw) de rol op zich genomen om de benodigde infrastructuur te verzorgen. Belangrijkste economische sectoren waren (vgl. met de 11 sectoren van CINEX): 1. Internationale handel 2. Opslag en overslag via de haven(s) 3. Olie industrie 4. International en financiële dienstverlening 5. Toerisme

11 Conclusies Wat te doen met dit nutteloos eiland? Curaçao dient haar vroegere rol veel meer dan nu het geval is te (her)ontdekken met activiteiten gericht op het maken van connecties met het buitenland. Hierin is de cruciale rol weggelegd voor het (Curaçaosche) bedrijfsleven! De rol van de publieke sector is om beleid te bepalen (niet managen) voor de 3 meest essentiële facilitatoren voor het maken van die connecties: 1. Haven(s) en aanverwante diensten en industrieën; 2. Luchthaven en bijbehorende diensten 3. Telecommunicatie en digitalisatie We wonen op een eiland, maar mogen nimmer geïsoleerd denken en doen!

12 Dank u!

13