1. Opening/inleiding Joke Dijkstra heet alle aanwezigen welkom. Zij geeft een toelichting op het programma van de bijeenkomst Aardgasloos.

Transcriptie

1 V E R S L A G Onderwerp : Bijeenkomst Aardgasloos 5 oktober 2017 Aanwezig : Ongeveer 60 bewoners Jaspert Verplanke, Karel Mens, Joke Dijkstra, Jeroen Otten, Conny de Groot, Gert Jan Odijk en Maaike Wever (namens de gemeente Purmerend) Verslag Elise Gieselaar 1. Opening/inleiding Joke Dijkstra heet alle aanwezigen welkom. Zij geeft een toelichting op het programma van de bijeenkomst Aardgasloos. 2. Toelichting over aardgasloos door Jaspert Verplanke, programmamanager Aardgasloos Inleiding Jaspert Verplanke brengt naar voren dat de gemeente Purmerend wil proberen om samen met de bewoners de wijk Overwhere Zuid/Wheermolen aardgasvrij te maken. Hiervoor wordt op 2 november 2017 een voorstel aan de raad voorgelegd. Wat de energietransitie voor iedereen betekent wil hij vanavond toelichten en de komende maanden met alle bewoners samen onderzoeken. Het nieuwe kabinet wil in het kader van de energieagenda af van aardgas. Het klimaatverdrag van Parijs is ondertekend om ervoor te zorgen dat CO2 wordt gereduceerd. Dit heeft in Nederland geleid tot een energieagenda die door het kabinet is opgesteld. De energieagenda heeft geresulteerd in een greendeal tussen de overheid, gemeenten, waterschappen en provincies, om zo snel en goed mogelijk CO2-reductie te realiseren. Dit kan gedaan worden door geen gebruik meer te maken van aardgas. Doelstellingen van de greendeal zijn om aardgas te vervangen door duurzame alternatieven en woningen zoveel mogelijk te verduurzamen. Aardgasvrij maken betekent niet meer koken op gas en geen cvketel meer in huis hebben. Verwarming van huizen kan gerealiseerd worden door het gebruik van biogas, elektrische verwarming (all-electric) en aansluiting op een warmtenet. Purmer-Noord, Purmer-Zuid en Weidevenne zijn al op een warmtenet aangesloten. Ook wordt bij nieuwe woningen in de Kop van West en Klein Where geen gas meer aangelegd. In Overwhere, Wheermolen en de Gors wordt in woningen nog wel gebruik gemaakt van gas. Het is de bedoeling om woningen op een andere warmtebron aan te sluiten. Hierbij gaat het om woningen, maar ook om bedrijven. Het afsluiten van gas in bestaande bouw is uniek en complex. Hij vindt het daarom van belang om de bewoners zo goed mogelijk mee te nemen om deze energietransitie samen met de gemeente uit te voeren. In mei 2017 hebben de bewoners een brief ontvangen waarin staat dat de geplande rioleringswerkzaamheden tijdelijk zijn gestopt vanwege een onderzoek naar het mogelijk aardgasvrij maken van Overwhere en Wheermolen. Dit onderzoek heeft plaatsgevonden en geleid tot een raadsvoorstel dat op 2 november 2017 in de gemeenteraad wordt behandeld. Uit het onderzoek blijkt dat de wijk Overwhere/Wheermolen het meest kansrijk wordt geacht voor de transitie van aardgas naar alternatieve warmtebronnen. In Overwhere wil men dan ook beginnen als pilot. Als de weg opengebroken moet worden vanwege de riolering dan biedt dit de kans om gelijk ook kabels en leidingen ten behoeve van de elektra of een warmtenet aan te leggen. Dit wordt gedaan door PWN, Liander, Stadsverwarming en de gemeente. Het is voor Liander niet meer rendabel om een nieuw aardgasleidingnetwerk aan te leggen omdat in 2050 in Nederland het gas voor iedereen wordt afgesloten

2 Wat betekent de energietransitie voor u als bewoner: - De rioleringswerkzaamheden worden opnieuw opgestart. - Er komt een nieuw waterleidingnetwerk - Er wordt tegelijk een warmtenet aangelegd. - De bestaande gasleiding wordt verwijderd. - U heeft als bewoner nu de kans om uw woning aardgasvrij te maken. Wat kost het en wie gaat het betalen? De gemeente is zich ervan bewust dat de energietransitie geld kost. Hierbij gaat het om kosten buiten de woningen zoals het vervangen van leidingen en het straatwerk. Ook moeten er kosten gemaakt worden binnen de woningen. Hierbij kan gedacht worden aan het vervangen van het gasfornuis, een pannenset, de kosten voor het verwijderen van de cv-ketel of het aanleggen van een extra groep in de meterkast voor het gebruik van elektra. Er is naar aanleiding van bezoeken aan een aantal referentiewoningen een berekening gemaakt van de kosten achter de voordeur als overgegaan wordt naar een all-electric- of warmtenetvariant. Gezien het feit dat de gemeente ziet dat dit geld kost, wordt aan de bewoners van de pilotwijk een financiële tegemoetkoming gedaan als zij overgaan van gas naar een all-electric of warmtenetvariant. Er zijn twee subsidies mogelijk. Een subsidie voor de kosten van de energietransitie en een subsidie voor het verduurzamen van particuliere woningen (bijvoorbeeld isolatie of zonnepanelen). In de pilotwijken bedraagt de subsidie euro per woning voor de kosten van de energietransitie. Planning Op 12 oktober wordt het bovenstaande in een raadsvoorstel besproken in de commissie SOB en op 2 november in de gemeenteraad. Beide vergaderingen zijn openbaar. Ook kan er worden ingesproken. Na vanavond zullen er nog meer bijeenkomsten met bewoners worden georganiseerd. De eerstvolgende bijeenkomst is op 9 november. Als de gemeenteraad met het raadsvoorstel instemt dan zal daarna gestart worden met de voorbereidingen. Tijdens de voorbereiding zal met de bewoners groepsgewijs of individueel het gesprek aangegaan worden. De tweede helft van 2018 zal dan met de werkzaamheden gestart worden. De gemeente wil een woning huren in de wijk om samen met de bewoners de transitie mee te maken. 3. Vragen en opmerkingen van bewoners. - Een bewoonster geeft aan dat zij in haar woning gebruik maakt van luchtverwarming waarbij zij geen radiatoren heeft, maar er roosters in de grond zijn aangebracht. Als overgegaan wordt naar een alternatieve warmtebron moet haar parket en tegels dan ook vervangen worden? Zij voorziet hiermee grote problemen. Jaspert Verplanke antwoordt dat het de bedoeling is dat de gemeente alvorens er tot de energietransitie wordt overgegaan met bewoners in gesprek gaat om te komen tot passende oplossingen. - Een bewoonster vraagt zich af waarom men in de wijk Overwhere/Wheermolen het braafste jongetje van de klas moet zijn. Zij heeft in vijf andere gemeenten gewoond waar zij niet tevreden was over de stadsverwarming. Zij heeft nu bewust gekozen voor een woning zonder stadsverwarming. Waarom wordt stadsverwarming aan alle bewoners opgelegd? Jaspert Verplanke antwoordt dat er hierin niet zoveel keuze is omdat er in 2050 geen aardgas meer beschikbaar is. Dit betekent dat er in Purmerend tot die tijd 325 woningen per jaar van het aardgas afgesloten dienen te worden. - Een bewoonster geeft aan dat de riolering vijf jaar geleden al vervangen zou worden. De vervanging is echt noodzakelijk. Waarom wordt dit nu weer uitgesteld? Jaspert Verplanke antwoordt dat de rioleringswerkzaamheden in de wijk - 2 -

3 Overwhere/Wheermolen medio 2018 opgestart worden en gecombineerd zullen worden met de energietransitie. - Een bewoner vraagt of bij de keuze voor de pilotwijk rekening is gehouden met het feit dat in Overwhere/Wheermolen veel ouderen wonen. Jaspert Verplanke antwoordt dat hiermee rekening is gehouden. Ouderen hebben veel levenservaring en kennis, zodat het volgens hem veel overredingskracht kost om hen in de energietransitie mee te nemen. - Een bewoner vraagt wat er gebeurt als bewoners het niet met de plannen eens zijn. Jaspert Verplanke verwijst naar de Gaswet waarin nu nog een leveringsplicht van aardgas staat voor bestaande woningen. Vanaf 1 januari 2018 verdwijnt in de Gaswet de gasaansluitplicht voor nieuwbouwwoningen. Hij verwacht dat binnen twee tot drie jaar de wetgeving aangepast zal worden dat ook in bestaande bouw de gasaansluitplicht verdwijnt. Dit betekent dat de gemeente wijken kan aanwijzen waar geen gasaansluitplicht meer geldt omdat er alternatieven aanwezig zijn. - Een bewoonster heeft begrepen dat woningen aan het Cavaljéplein wel stadsverwarming hebben, maar dat de bewoners wel op gas moeten koken. Jaspert Verplanke beaamt dat woningcorporatie Intermaris inderdaad flats in haar bezit heeft die aangesloten zijn op het warmtenet, maar wel kookgas hebben. Intermaris hanteert het beleid dat als een meerderheid van de bewoners geen kookgas wil, dit vervangen wordt door een alternatieve warmtebron. Daarnaast is het zo dat bij nieuwe bewoning er overgegaan wordt van gas naar elektrisch koken. De bewoonster geeft aan dat zij er geen moeite mee zou hebben als gas vervangen wordt door elektrisch als zij zou gaan verhuizen, maar dat zij het daar niet mee eens is zolang zij daar woont. - Een bewoner vraagt of hij verplicht is om mee te doen aan het aardgasvrij maken van woningen. Jaspert Verplanke antwoordt dat bewoners niet verplicht zijn om mee te doen aan de energietransitie. Bewoners moeten zich wel realiseren wanneer de gasaansluitplicht vervalt en zij nog gebruik willen maken van de subsidies van de gemeente, dat die er niet meer zullen zijn omdat de pilotperiode dan voorbij is. - Een bewoner informeert of hij nog een keuze heeft om over te gaan op de elektrische variant of stadsverwarming. Stadsverwarming vindt hij namelijk niet zo praktisch. Jaspert Verplanke antwoordt dat bewoners niet verplicht zijn om te kiezen voor stadsverwarming. Als gekozen wordt voor de all-electric variant is hiervoor isolatie van de woning noodzakelijk. Voor de overgang naar de all-electric variant kan ook een subsidie van euro aangevraagd worden. Desondanks zullen bewoners zelf ook een investering voor hun rekening moeten nemen. Op dit moment wordt door een aantal banken de mogelijkheden onderzocht om voor het investeren in toekomstbestendige woningen meer leningsruimte te geven. - Een bewoner wijst erop dat er niet alleen gemeentelijke, maar ook landelijke subsidies beschikbaar zijn voor de energietransitie. Jaspert Verplanke beaamt dit. Het is de bedoeling dat bewoners te zijner tijd afspraken kunnen maken met de gemeente om de diverse alternatieven en subsidiemogelijkheden te bespreken. - Een bewoonster verwacht dat met de pilot er kinderziektes zullen zijn. Wie gaat de kosten hiervan betalen? Jaspert Verplanke antwoordt dat de gemeente zich bewust is van de (financiële) consequenties van de pilot. Dit leidt ertoe dat de gemeente de zorgplicht voor de bewoners op zich neemt en die ook op individuele basis met de bewoners bespreekt. Karel Mens vult hierop aan dat een randvoorwaarde voor de gekozen warmtebron is dat er een Energie Prestatie Garantie (EPG) wordt afgegeven

4 De gemeente zorgt er daarbij voor dat de energietransitie dusdanig verloopt dat de woningen van bewoners voldoende verwarmd worden en dat deze ook van warm water zijn voorzien. - Een bewoonster vraagt op welke wijze onderzoek is gedaan naar de hoogte van het subsidiebedrag van euro. Jaspert Verplanke antwoordt dat bij drie referentiewoningen (bungalow, portiekwoning en rijtjeswoning) is gekeken naar de technische aanpassingen als de cv-ketels in deze woningen zouden worden vervangen. Hierbij is gebleken dat een normbedrag van euro reëel is. Als boven dit bedrag wordt uitgekomen dan zal dit nader onderzocht worden en met de bewoner gekeken worden naar andere oplossingen en/of financiering. Hiervoor zal dan een bouwkundige van de gemeente ingeschakeld worden om dit te beoordelen. - Een bewoonster verwijst naar berichtgeving in de krant dat de regering gas wil importeren vanuit Noorwegen. Op haar vraag of gebruik van dit gas is meegenomen in de plannen antwoordt Jaspert Verplanke dat Noors en Russisch gas op doorvoerbasis aan Nederland verkocht wordt, maar dat desondanks in 2050 er geen gas meer beschikbaar is. - Een bewoonster vraagt wat gedaan moet worden in de situatie als zij zou deelnemen aan de energietransitie en daarvoor haar cv-ketel kapot gaat. Jaspert Verplanke antwoordt dat dan bij de bewoonster langsgekomen zou worden om te kijken naar een passende oplossing. - Een bewoonster informeert of er bij de plannen ook rekening is gehouden met de aanwezigheid van asbest. Jaspert Verplanke antwoordt dat hij hierop niet direct een antwoord kan geven en dat hierop teruggekomen wordt. - Een bewoonster vraagt of de gemeente alle berekeningen en andere relevante informatie voor de volgende bijeenkomst op 9 november 2017 aan de bewoners wil sturen, zodat zij zich goed hierop kunnen voorbereiden. Jaspert Verplanke antwoordt dat als de bewoners hun adres doorgeven hij deze berekeningen zal nasturen. - Een bewoner vraagt voor welke datum de bewoners een beslissing moeten nemen over de energietransitie. Jaspert Verplanke antwoordt dat de pilot, waarop de subsidieregeling is gebaseerd, een looptijd heeft van drie jaar. Hij zou de bewoners adviseren om echter geen drie jaar te wachten met het nemen van een beslissing. Karel Mens vult hierop aan dat de subsidie een looptijd heeft van drie jaar. In die tijd moet de energietransitie hebben plaatsgevonden. Een groot deel van de tijd wordt in beslag genomen voor de aanleg van het warmtenet. Dit kan alleen plaatsvinden tussen maart en oktober, zodat niet in de maanden met koudere temperaturen de verwarming wordt weggehaald. Stadsverwarming heeft aangegeven dat binnen een tot twee dagen de overgang naar stadsverwarming kan plaatsvinden. De subsidie wordt beschikbaar gesteld op het moment dat het aardgas wordt afgesloten. Ruim voor die tijd moet een beslissing genomen zijn en de energietransitie hebben plaatsgevonden. Als het voor bewoners een probleem mocht zijn om te investeren dan kan gesproken worden over een voorschot. - Een bewoonster vraagt of de warmtepompen bij alle bewoners in hun tuin worden neergelegd of dat dit collectief gebeurt. Jaspert Verplanke geeft aan dat hij deze vraag op 9 november 2017 nader wil bespreken omdat de opties van individueel en collectief overgaan op de all-electric variant allebei mogelijk zijn

5 - Een bewoner vraagt of er een proefopstelling wordt neergezet om zodoende de keuze te vergemakkelijken. Jaspert Verplanke antwoordt dat in de woning die door de gemeente wordt gehuurd een warmtevariant wordt aangebracht. Daarnaast is hij voornemens om samen met de bewoners een bezoek te brengen aan woningen waar de diverse warmtebronnen zijn aangebracht. - Een bewoner geeft aan dat hij nog steeds twijfel heeft wat er gebeurt als een meerderheid van de bewoners niet wil deelnemen aan de energietransitie. Verder wijst hij erop dat een aantal woningen in Overwhere/Wheermolen wordt verhuurd door particuliere verhuurders. Krijgen deze verhuurders dan de subsidie of wordt die verdeeld tussen de huurder en verhuurder? Jaspert Verplanke antwoordt dat in de wijk Overwhere/Wheermolen ongeveer 25 woningen van particuliere verhuurders zijn. Hij heeft een gesprek gehad met een grote en kleine particuliere verhuurder. Deze verhuurders hebben toegezegd dat als tot de energietransitie wordt overgegaan, zij hun huurders bij elkaar zullen roepen om hierover het gesprek aan te gaan. - Een bewoner wijst erop dat na het realiseren van stadsverwarming bewoners ook nog geconfronteerd zullen worden met financiële consequenties voor het gebruik hiervan. Zijn de kosten vergelijkbaar met die van het gebruik van aardgas? Een bewoonster wijst erop dat zij via Radar heeft begrepen dat het gebruik van stadsverwarming duurder is. Jaspert Verplanke antwoordt dat op 10 oktober 2017 op de Koemarkt de dag van de duurzaamheid plaatsvindt. Aan de hand van berekeningen kan men daar zien hoe het tarief van de stadsverwarming is opgebouwd. Hij zal daarnaast ervoor zorgen dat tijdens de volgende bijeenkomst met de bewoners op 9 november een vertegenwoordiger van de stadsverwarming aanwezig is om een toelichting te geven op de tarieven van de stadsverwarming versus die van aardgas. - Een bewoner vraagt of bewoners nog hulp kunnen krijgen bij het aanvragen van de subsidie. Hij weet dat bewoners problemen kunnen hebben met het invullen van formulieren of dat dit voor hen een drempel kan zijn. Jaspert Verplanke antwoordt dat het de bedoeling is dat er een wijktransitieteam wordt opgericht. Hierin zitten naast de bewoners ook medewerkers van de gemeente. Samen met de bewoners gaan zij onderzoeken wat de mogelijkheden van landelijke en gemeentelijke subsidies zijn en kunnen de aanvraagformulieren gezamenlijk worden ingevuld. - Een bewoonster heeft vernomen dat de stadsverwarming niet altijd goed werkt en dat er niet altijd warm genoeg gestookt kan worden waardoor mensen in de kou hebben gezeten. Jaspert Verplanke antwoordt dat deze vraag de volgende bijeenkomst op 9 november aan de vertegenwoordiger van de stadsverwarming gesteld kan worden. - Een bewoner geeft aan dat medio 2018 gestart wordt met de werkzaamheden. Als de pilot binnen drie jaar afgerond moet zijn dan zitten bewoners meer dan anderhalf jaar in de rotzooi. Kan dit niet sneller gedaan worden? Jaspert Verplanke antwoordt dat het streven is om de werkzaamheden zo snel mogelijk uit te voeren. Tijdens de volgende bewonersbijeenkomst op 9 november zal er een planning voor de werkzaamheden worden gepresenteerd. 4. Sluiting Joke Dijkstra bedankt alle bewoners voor hun aanwezigheid. Het verslag dat van deze bijeenkomst gemaakt wordt zal naar de bewoners worden gestuurd. Daarnaast kunnen bewoners bij het verlaten van de bijeenkomst nog schriftelijke vragen indienen zodat hierop ook antwoorden kunnen worden geformuleerd. Zij sluit de bijeenkomst om uur