Smart Hub Vlaams-Brabant, unieke kennisregio WERKT ECONOMIE. In de kijker Inspiratiemissie naar Boston en NY Zennevallei. bpost

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Smart Hub Vlaams-Brabant, unieke kennisregio WERKT ECONOMIE. In de kijker Inspiratiemissie naar Boston en NY Zennevallei. bpost"

Transcriptie

1 ECONOMIE WERKT NR.1 NR.6 MAGAZINE VLAAMS-BRABANT Afgiftekantoor Leuven Masspost - P december-januari-februari verschijnt vier keer per jaar. bpost PB- PP B31991 BELGIE(N) - BELGIQUE In de kijker Inspiratiemissie naar Boston en NY Zennevallei Smart Hub Vlaams-Brabant, unieke kennisregio 1

2 INHOUD In de kijker 4 Zennevallei 6 Beste lezers, Streekproducten, een ideaal eindejaarsgeschenk Zapp door het Hageland met de nieuwe app Happy Hageland blinkt uit op Chinese podia in Chengdu Meten is weten Met het jaareinde in zicht, vertellen wij u graag nog even over een aantal projecten die ons nauw aan het hart liggen. In het uitneembaar katern in het midden van dit nummer, ontdekt u hoe wij ons speerpuntenbeleid in een nieuw jasje hebben gestoken onder de noemer Smart Hub Vlaams-Brabant. Deze samenwerking tussen bedrijven, kennisinstellingen en overheden - de zogenaamde triple helix zet in op community building, projectwerking, promotie en internationalisering. Lees zeker ook onze warme oproep om deel te nemen aan één van de activiteiten van Smart Hub Vlaams-Brabant! U kan al een plaatsje reserveren voor het lanceringsevent op 8 maart UITNEEMBAAR KATERN Slimme regio in het hart van Europa SMART HUB VLAAMS-BRABANT 7 Op inspiratiemissie naar Boston en New York Op zoek naar internationale rolmodellen inzake innovatie 11 Het Hageland gaat digitaal! Wat dit juist betekent en hoe u daar uw profijt kan uithalen vindt u in onze rubriek In de kijker. De 20 Hagelandse gemeenten worden namelijk digitaal ontsloten via de handige app happy Hageland. Die biedt functies aan voor inwoners én toeristen. In de Zennevallei trekt de provincie resoluut de bedrijfskaart. De smalle Zennevallei is erg versnipperd en dat brengt verkeersproblemen, geluidsoverlast en visuele hinder met zich mee. Dat is slecht voor de levenskwaliteit, maar ook voor de economie. Om het juiste beleid te kunnen voeren, moesten we weten welke bedrijven er juist zijn. Daarom gingen we samen met het departement Ruimte Vlaanderen letterlijk de baan op. Wat deze inventarisatie opleverde leest u in dit decembernummer. Tot slot komt u te weten hoe wij het Vlaams-Brabantse bedrijfsleven internationaal profileren. Wij staken alvast ons licht op aan de Oostkust van de Verenigde Staten. En als u actief bent in de sector van de Life sciences, bieden wij u de kans om mee te stappen in een laagdrempelig internationaliseringstraject. Wij staan alvast klaar voor u! De Vlaamse Life Sciences gaan internationaal De provincie helpt. 14 Smart Hub Vlaams-Brabant stimuleert innovatie, bevordert samenwerking tussen ondernemingen en kennisinstellingen en trekt (buitenlandse) investeringen aan. Gedeputeerde voor economie Marc Florquin COLOFON: redactieraad: Marc Florquin, Gudrun Denhaen, Sven Sterckx, Roel Casteels, Philip Dingemans, Lynn Peeters, Geert Regelbrugge Lay-out: grafische cel provincie Vlaams-Brabant Foto cover: Roelof Pantjes / druk: drukkerij Steylaerts v.u.: Provincie Vlaams-Brabant, Provincieplein 1, 3010 Leuven - Contactadres: Provincie Vlaams-Brabant, economie economie@vlaamsbrabant.be telefoon:

3 IN DE KIJKER STREEKPRODUCTEN EEN IDEAAL EINDEJAARSGESCHENK Dat Vlaams-Brabant rijk is aan streekproducten is geen mysterie. Naast de verse producten zoals grondwitloof, druiven, appels, peren, oesterzwammen, asperges, zijn ook tal van andere producten vertegenwoordigd in de regio. De provincie Vlaams-Brabant heeft altijd een hart gehad voor haar culinaire erfgoed. Zo ondersteunt ze al jaren de vzw Streekproducten Vlaams-Brabant, die op haar beurt instaat voor de bevordering, professionalisering en vermarkting van die streek- en hoeveproducten. Nu het eindejaar met rasse schreden nadert en de zoektocht naar een ideaal geschenk voor partners, leveranciers of klanten volop aan de gang is, kunnen streekproducten misschien wel dé oplossing bieden. Als bedrijf dat lokaal verankerd is in onze provincie, kan een streekpakket met lekkers uit die eigen verankering een ideaal geschenk zijn. Ga op zoek naar een verkooppunt in uw buurt en laat er een straf pakket op maat samenstellen en toon zo ook uw hart voor de streek. Ontdek de verkooppunten op ZAPP DOOR HET HAGELAND MET DE NIEUWE APP HET HAGELAND GAAT DIGITAAL Woorden als Smart Cities en City marketing zijn termen die de afgelopen jaren steeds meer opduiken. De toenemende digitalisering is een niet te stoppen ontwikkeling waarin ook kleinere steden en plattelandsgemeenten niet mogen achterblijven. Consumenten zijn bovendien steeds digitaler, hebben meer keuze dan ooit tevoren en verwachten info via verschillende kanalen te vinden. De overheid, ondernemers,... moeten mee in dit digitaal verhaal om tegemoet te komen aan deze evolutie. De 20 Hagelandse gemeenten beslisten in 2016 dan ook om in te stappen in het project Hageland digitaal. Dit innoverende plattelandsproject, dat cofinanciering krijgt van Vlaanderen en de provincie Vlaams-Brabant, wil deze gemeenten digitaal ontsluiten via één handige app genaamd happy Hageland. EEN APP VOOR INWONERS ÉN TOERISTEN De Happy Hageland app biedt zowel functies gericht op inwoners als op toeristen. Omdat de app werkt via geolocatie, kan de gebruiker er lokale info terugvinden van zijn Hagelandse thuisgemeente óf de Hagelandse gemeente waar hij zich op dat moment bevindt. Inwoners kunnen het lokale nieuws lezen, de gegevens van gemeentediensten raadplegen, hun favoriete lokale handelaars en verenigingen volgen,... Ook toeristen hebben met deze app het Hageland in hun broekzak: er zijn wandelen fietsroutes in te vinden, er kan een b&b of gezellig restaurant gezocht worden, de QR-code lezer kan bezoekers meer uitleg bieden over toeristische bezienswaardigheden, BOOST VOOR DE LOKALE ONDERNEMER Uit de talrijke functies van de Happy Hageland app, zijn er ook enkele die interessante opportuniteiten bieden voor de lokale Hagelandse ondernemers. Eén van de doelstellingen van dit project is dan ook om lokale ondernemingen digitaal extra in de kijker te zetten. Ondernemingen worden zowel op de website hagelandonline.be, als op de app vermeld. Dit zorgt voor extra online zichtbaarheid en heeft bovendien een positief effect op de vindbaarheid in Google zoekresultaten. Lokale info van je Hagelandse gemeente Extra online zichtbaarheid voor ondernemingen App gebruikers kunnen de ondernemingsgegevens niet alleen terugvinden, klanten kunnen eveneens hun favoriete zaken volgen via de app. Ondernemers kunnen bovendien push berichten uitsturen naar deze klanten met aanbiedingen, belangrijk nieuws, happy hour acties, opendeurdagen, Dit kan gaan van de lokale bakker die naar zijn volgers stuurt dat de drie laatste taarten beschikbaar zijn aan een fikse korting, tot de wijnhandelaar die meldt dat de nieuwe oogst er is. Klanten kunnen hun favoriete zaken volgen, ondernemingen push berichten uitsturen Voor de promotie van de app worden online campagnes opgezet. Ook de vermelde ondernemers profiteren daar natuurlijk mee van. Happy Hageland is zowel voor gebruiker, als voor gemeenten, ondernemingen en verenigingen een gratis platform. Een gratis platform voor iedereen Wil jij als ondernemer of vereniging in het Hageland van deze voordelen genieten? Registreer je dan nu via starten. DOWNLOAD DE APP NU! De Happy Hageland app is beschikbaar voor Apple ios, Android en Windows; in de app stores terug te vinden met de zoekterm Happy Hageland. 4 5

4 METEN IS WETEN: EEN INVENTARIS Zenne VAN DE ECONOMISCHE ACTIVITEITEN IN DE ZUIDELIJKE ZENNEVALLEI. In het project Slimme transformatie van de Zuidelijke Zennevallei werken de provincie en de gemeenten samen aan oplossingen voor de ruimtelijke uitdagingen die er zich stellen. Om een effectief ruimtelijk-economische beleid te kunnen ontwikkelen, moet men weten welke bedrijven er gevestigd zijn. Daarom onderwierp de provincie Vlaams-Brabant samen met het departement omgeving van de Vlaamse overheid het gebied aan een grondige inventarisatie. Het resultaat is een heel gedetailleerde kaart van alle economische activiteiten in Beersel, Drogenbos, Halle en Sint-Pieters- Leeuw. SLIMME REGIO IN HET HART VAN EUROPA SMART HUB De meest voorkomende activiteiten in het geïnventariseerde gebied, zijn - niet onverwacht - te vinden in allerlei dienstensectoren: gezondheidszorg, diensten in verband met auto s, vrije beroepen, winkels, horeca... Het grootste ruimtebeslag gaat naar de sectoren van transport en opslag, en naar de maakindustrie. Ook detailhandel neemt veel plaats in, denk maar aan de baanwinkels langs de Bergensesteenweg tussen Sint-Pieters-Leeuw en Halle, en aan de Verlengde Stallestraat te Drogenbos. Grondige analyse van de inventarisatie is nodig om het beleid uit te tekenen en concrete acties en projecten op te starten. U hoort er nog van! TRANSPORT / OPSLAG PRODUCTIE NUTSVOORZIENINGEN LEEGSTAND GROOTHANDEL VOERTUIGEN DIENSTEN DRUKKERIJ VOEDINGSPRODUCTIE RESTAURANT / CATERING PRODUCTIE LANDBOUW METAAL PRODUCTIE INNOVATIEF IN Health Logistics Food Cleantech Creativity 6

5 SMART HUB Onder de vlag van Smart Hub Vlaams-Brabant willen de provincie en haar partners Vlaams-Brabant verder uitbouwen en op de kaart zetten als unieke kennisregio! Vlaams-Brabant huisvest een unieke concentratie van toonaangevende kennisinstellingen en innovatieve bedrijven. Denken we vooreerst aan de kennisparel Leuven met zijn universiteit, de hogescholen, het Universitair Ziekenhuis, de talrijke spin-offs en het gerenommeerde onderzoekscentrum imec. Dit alles vormt een motor voor innovatie en economische activiteit in Vlaams-Brabant en Vlaanderen. Daarnaast is Vlaams-Brabant dankzij de centrale ligging, de luchthaven en de talrijke logistieke bedrijven en activiteiten een logistieke hub voor Vlaanderen en Europa. En tot slot is er de uitgebreide dienstensector en de nabijheid van de hoofdstad Brussel, met zijn universiteiten en de Europese en internationale instellingen. Smart Hub Vlaams-Brabant is een samenwerkingsverband tussen de provincie Vlaams-Brabant, KU Leuven, VUB, VOKA Vlaams-Brabant en de POM Vlaams-Brabant. BRUSSEL EN DE EUROPESE EN INTERNATIONALE INSTELLINGEN PHOTONICS INNOVATION CENTER MEDIASTAD VILVOORDE CREATIEVE HUB VAARTKOM KU LEUVEN BRUSSELS AIRPORT VRIJE UNIVERSITEIT BRUSSEL HEALTH Smart Hub Vlaams-Brabant helpt bij het opzetten van innovatieve samenwerkingen, het zoeken naar gepaste financiering, netwerking en promotie. Brussel FOOD In de Vlaams-Brabantse voedingssector gaan traditie en technologie hand in hand. Smart Hub Vlaams-Brabant bevordert er samenwerking, innovatie en internationalisering. UZ LEUVEN Zaventem LEUVEN MINDGATE Leuven ENTERTAINMENT VALLEY TILDONK IMEC Tienen DSP VALLEY HEALTH HOUSE FEED FOOD HEALTH CAMPUS CLEANTECH De kennis en kunde verzameld rond materialen, circulaire economie, waterstof, hernieuwbare energie, energieopslag en mobiliteit in Vlaams-Brabant is uniek. Smart Hub Vlaams-Brabant bevordert de samenwerking in de community en met de focusregio s. CREATIVITY De activiteiten van Smart Hub Creativity concentreren zich vooral op de audiovisuele sector, communicatie en nieuwe media. Er zijn ook talrijke kruisbestuivingen met andere sectoren. LOGISTICS Smart Hub Vlaams-Brabant maakt de verbinding tussen ondernemingen, overheden en kenniscentra over belangrijke logistieke thema s in Vlaams-Brabant. WAT DOET SMART HUB VLAAMS-BRABANT? COMMUNITY BUILDING We brengen bedrijven, kennisinstellingen en overheden samen om samenwerking en innovatie te bevorderen. Hiertoe organiseren we activiteiten en zetten we initiatieven op. PROJECTWERKING We ondersteunen, begeleiden en financieren samenwerkingsprojecten tussen bedrijven, kennisinstellingen en overheden in de speerpuntsectoren. Deze projecten moeten een meerwaarde hebben voor Vlaams-Brabant als ondernemende en innovatieve regio. BRANDING We promoten en profileren Vlaams-Brabant als unieke kennisregio in binnenen buitenland. Zo trekken we bedrijven aan naar de wetenschaps- en bedrijvenparken in Vlaams-Brabant. INTERNATIONALISERING We stimuleren en starten internationale samenwerkingsverbanden en -projecten voor de Vlaams-Brabantse bedrijven en kennisinstellingen. De acties zijn in de eerste plaats gericht naar de focusregio s van Vlaams-Brabant: Noord-Brabant, Rhein-Neckar, Skåne, Hoofdstedelijke Regio Denemarken en Chengdu. TRIPLE HELIX De samenwerking tussen bedrijven, kennisinstellingen en overheden staat centraal in de werking van Smart Hub Vlaams-Brabant. Het is de motor om de innovatieve kennisregio verder uit te bouwen! Wil je deelnemen aan onze community-werking? Meewerken aan één van onze projecten? Of heb je zelf een idee dat je wil aftoetsen of waarvoor je partners, financiering of begeleiding zoekt? Onze Smart Hub managers helpen je graag verder!

6 SMART HUB PROVINCIALE SUBSIDIES VOOR INNOVATIEVE SAMENWERKINGS- PROJECTEN Heb je een innovatief idee dat bijdraagt aan de kennisregio Vlaams- Brabant? Wil je dat samen met Vlaams-Brabantse bedrijven, kennisinstellingen, maatschappelijke actoren en/of overheidsinstellingen realiseren? Ligt je projectfocus op één of meerdere provinciale speerpunten (health, food, logistics, cleantech en creativity)? Toon je al een eerste mooi marktklaar resultaat in pakweg 2 jaar? Dan kunnen we je projectidee voor maximaal euro mee financieren! Projecten kunnen jaarlijks ingediend worden uiterlijk 15 oktober. Meer informatie over de provinciale innovatiesubsidie kan je vinden op Inspiratie opdoen? Bestel dan de brochure met inspirerende voorbeelden van projecten die al op deze subsidies beroep deden via Of kom naar het lanceringsevent van Smart Hub Vlaams-Brabant op 8 maart! SAVE THE DATE LANCERINGSEVENT SMART HUB VLAAMS-BRABANT 8/3/2018 VANAF 16 UUR - PROVINCIEHUIS Inspiratie- en netwerkevent over innoveren en internationaliseren, gericht naar bedrijven, kennisinstellingen en overheden in de 5 speerpuntsectoren van Vlaams-Brabant: health, food, logistics, cleantech & creativity. In de thematische workshops bieden we inspiratie voor nieuwe innovaties en samenwerkingsprojecten, en ontdek je wat technologie kan betekenen in jouw sector en voor jouw bedrijf. Het is de ideale gelegenheid om contacten te leggen met bedrijven en kennisinstellingen uit je sector, maar ook contacten met actoren uit de andere sectoren kunnen verfrissend zijn en tot nieuwe samenwerkingen leiden. Wees er zeker bij en reserveer alvast een plaatsje op OP INSPIRATIEMISSIE NAAR BOSTON EN NEW YORK Dit najaar trokken een dertigtal delegatieleden uit onze regio naar de Oostkust van de Verenigde Staten voor een vijfdaagse handelsmissie. Lees meer over onze werking, de speerpunten, projecten en activiteiten! Wil je op de hoogte blijven van wat er leeft binnen onze 5 innovatieve speerpuntsectoren? Schrijf je dan in op onze nieuwsbrief! Voor elke speerpuntsector en thema s als innovatie en internationalisering kan je terecht bij één van onze Smart Hub managers. SMARTHUB@VLAAMSBRABANT.BE OF Beleidsverantwoordelijke: Marc Florquin. De trip stond onder leiding van de Leuvense schepen van economie Mohamed Ridouani en gouverneur Lodewijk De Witte. Ook gedeputeerden Marc Florquin en Tie Roefs promootten actief onze kennisregio in de VS. De deelnemers hadden er afspraken met verschillende wereldspelers in de sectoren gezondheid, technologie en creativiteit. Doel was om het potentieel van onze kennisregio extra in de verf te zetten in de VS en daarnaast een pak inspiratie op te doen over hoe de verschillende ecosystemen het over de grote plas aanpakken aldus Marc Florquin. Het programma voorzag ook heel wat ruimte voor interactieve sessies met Vlamingen die in de VS aan de slag zijn. De missie kwam er op initiatief van de Leuven MindGate Werkgroep Internationalisatie, waarin ook de provincie Vlaams-Brabant actief participeert. De inhoudelijke en organiserende partners waren KU Leuven R&D (LRD) en Voka Kamer van Koophandel Vlaams-Brabant. 11

7 De wereldsteden Boston en New York waren de hoofdrolspelers tijdens de missie. Die twee steden komen steevast voor in lijstjes van de meest innovatieve steden ter wereld. Het zijn niet toevallig steden waar kennisinstellingen, kleine en grote bedrijven en de overheid ontzettend goed samenwerken en waar de lijnen tussen de verschillende sectoren kort zijn. Dat levert groei en opportuniteiten tot versterking van de ecosystemen op. Er is bovendien een mooie match met onze kennisregio op vlak van onder meer health, technologie en creativity. Wij hebben de kennis en de juiste oplossingen in huis op gebieden die voor de Amerikanen interessant zijn: complexe technologieën, ICT, maar ook op medisch vlak hebben we met UZ en KU Leuven heel wat te bieden, zegt Ridouani. Meer dan genoeg dus om onze kennisregio steviger te positioneren op de wereldkaart. Boston en New York staan bekend om hun topuniversiteiten die wereldwijd de ranglijsten aanvoeren. Harvard Medical School in Boston heeft bijvoorbeeld een uitstekende medische opleiding met toptechnologie in het Simulation Center en straffe partnerships in de Innovation Hubs. Een uitwisseling met deze faculteit was een van de hoogtepunten van deze reis. Ook met het Massachusetts Institute of Technology (MIT), Yale University en NYU (New York University) waren er workshops over het stimuleren van ondernemerschap, internationalisatie en tech transfer. Steeds kwam daarin naar voor hoeveel potentieel onze regio heeft op vlak van innovatie, R&D en onderwijskwaliteit. De ontmoetingen met de delegatie openden op die manier weer nieuwe deuren tot samenwerking. Heel wat inspiratie kwam er ook uit de werksessies met succesvolle Vlaamse ondernemers in de VS. Ondernemen in de States is keihard en een verhaal van vallen en opstaan. Maar wie er voor de volle 100% voor gaat krijgt volop Interessant voor de Amerikanen zijn onze complexe technologieën, ICT, maar ook op medisch vlak hebben we met UZ en KU Leuven heel wat te bieden. kansen en ondersteuning. Het klimaat is nooit beter geweest om als Vlaming te ondernemen in bijvoorbeeld NY. Tijdens de gesprekken bij Belcham bleek duidelijk dat je moet durven falen om echt succesvol te worden. Tot die vaststelling kwam ook al Annemie Turtelboom in de loop van de boeiende ontmoeting die de delegatie met haar had op Yale University. De gewezen Open Vld-minister neemt er gedurende vier maand deel aan het prestigieuze Greenberg World Fellows Program. Turtelboom over falen als ondernemer in de VS: Als hier iemand failliet gaat, dan investeren ze in die mens. Omdat ze denken: Die heeft geleerd van zijn fouten. Bij ons ben je een loser als je failliet gaat. Belcham is de Belgisch-Amerikaanse kamer van koophandel in NY. De organisatie bestaat bijna een eeuw maar heeft sinds enkele jaren een stevige verjongingskuur ondergaan. Dat leidde onder meer tot de opening van een incubator voor Belgische ondernemingen in Manhattan. Wie ambitie heeft om door te groeien op de Amerikaanse markt kan er deskspace op de kop tikken en die plek gebruiken als hefboom voor business development en zelfs jobcreatie in België. Een vertegenwoordiger in de VS is doorgaans immers goed voor extra banen thuis. De bedoeling is dat Doel was om het potentieel van onze kennisregio extra in de verf te zetten in de VS en daarnaast een pak inspiratie op te doen over hoe de verschillende ecosystemen het over de grote plas aanpakken. bedrijven vanuit die situatie kunnen doorgroeien. Belcham bouwt sterk op een community effect. De kamer helpt, door snel te schakelen, bedrijven met bepaalde specifieke diensten (belastingen, immigratie, stagiairs, ) die te maken hebben met een verhuis naar de VS. Ook tijdens de presentaties in Flanders House door partner Flanders Investment & Trade (FIT) bleek dat samenwerking, kruisbestuiving en snelheid de sleutels tot succes zijn. Door aanhoudende ondersteuning ontstaat er in New York dan ook stilaan een stevige Vlaamse ondernemerscommunity. De Flanders New York Accelerator is daar een mooi voorbeeld van. Op het programma stonden ook nog gesprekken met topspelers in sectoren als slimme technologie (bijvoorbeeld Blockchain bij IBM) en multimedia development. Voor de farmaceutische en medische technologie sprong het bezoek aan Johnson & Johnson (J&J) te New Brunswick (New Jersey) meteen in het oog. Vlaming Dr. Piet Hinoul, Vice President Global Medical Affairs Ethicon J&J, had het bijvoorbeeld over de innovatiestrategie bij deze reus. Ook Cathy Buggenhout, Consul General van België in NY, nam de tijd om te participeren in de missie. Tijdens de inspirerende briefing op haar residentie had ze het vooral over de huidige internationale uitdagingen en de gepaste hands-on-mentaliteit om ermee om te gaan. Voka Kamer van Koophandel Vlaams-Brabant is heel tevreden over deze missie. Door innovatie en samenwerking te promoten, zowel binnen bedrijven als tussen bedrijven onderling, maken we de weg vrij voor de toekomst. Het zorgt voor win-win situaties waar alle partijen sterker van worden, zegt Peter Van Biesbroeck, algemeen directeur van Voka Vlaams-Brabant. TRIPLE HELIX DELEGATIE met deelnemers uit de bedrijfswereld, kennisinstellingen en overheid. Door deze sterke mix werd samenwerking tussen de partners gestimuleerd. Bovendien konden de deelnemers cases naar voor brengen die overduidelijk aantonen dat onze ecosystemen ook een voorbeeld zijn voor het buitenland: PROVINCIE VLAAMS-BRABANT: promoot de provincie als een unieke kennisregio met toonaangevende kennisinstellingen en innovatieve bedrijven LEUVEN MINDGATE: positioneert, o.a. in samenwerking met de Stad Leuven, sinds 2016 het Leuvens ecosysteem ook op internationaal vlak CAPRICORN VENTURE PARTNERS: investeert als onafhankelijke venture capitalist in innovatieve bedrijven CRONOS LEUVEN: tech bedrijf dat synoniem wil zijn met innovatief ondernemerschap FUND+: investeert in jonge en innovatieve Life Sciences bedrijven PSP COMMUNICATION: actief in corporate communicatie, medical apps en digitale communicatie RIFLEBIRD CAPITAL: groep private investeerders die de bedrijvenportfolio ondersteunt in hun internationale expansie en samenwerking met VS partners THROMBOGENICS: topbedrijf in biopharma met hoofdzetel in Leuven VOKA VLAAMS-BRABANT: vertegenwoordigt 2500 bedrijven in de regio ZIONSECURITY: expert in web-, applicatie- en cybersecurity REGIONAAL ZIEKENHUIS HEILIG HART LEUVEN: kwaliteit op mensenmaat IMEC: toonaangevende R&D hub met topwetenschappers uit meer dan 75 landen KU LEUVEN: gerenommeerde universiteit die sinds 1425 een sterke focus heeft op onderzoek van internationaal hoog niveau KU LEUVEN RESEARCH & DEVELOPMENT (LRD): in 1972 gesticht als één van de eerste technology transfer offices (valorisatie van kennis) in Europa UC LEUVEN-LIMBURG (UCLL): gerenommeerde hogeschool met focus op kwaliteitsonderwijs, research en regionale ontwikkeling UZ LEUVEN: innovatieve en kwaliteitsvolle patiëntenzorg, gecombineerd met toponderzoek en excellent onderwijs Zelf nam hij ook deel aan deze missie. Het is een uitgelezen kans om onze bedrijven in contact te brengen met internationale rolmodellen op vlak van innovatie

8 Materialise imec DE VLAAMSE LIFE SCIENCES GAAN INTERNATIONAAL Vlaanderen staat bijzonder sterk in de sector van de Life Sciences. Dit is de groeisector van ondernemingen in de medische technologie (MedTech), de biotechnologie (BioTech) en de regeneratieve geneeskunde (RegMed). Een recente ontwikkeling in de Life Sciences is dat gebruik wordt gemaakt van de micro- en nano-elektronica. Als je deze energiezuinige chiptechnologie gaat combineren met de miniaturisatie ervan - met name micro-pompjes, sensoren, draadloze communicatietechnologie en een mini-container voor de opslag van een geneesmiddel - krijg je een slimme pil. Vlaanderen pioniert in de samenwerking tussen Life Sciences en micro- en nano-elektronica. Het is dan ook belangrijk om onze sterke positie inzake Life sciences verder uit te bouwen onder meer door te internationaliseren. Maar onze bedrijven stuiten hier op een aantal obstakels. Zo ontbreekt de nodige kennis over hoe men zich op een buitenlandse markt moet begeven. Ook het vinden van de juiste buitenlandse partners is geen evidentie. Deze zijn belangrijk want zij nemen onze producten af en/of kunnen een partner zijn in onderzoek & ontwikkeling. Omdat Vlaams-Brabant heel wat Life Sciences huisvest (KUL, VUB, imec, Materialise, Layerwise, ) wil de provincie de obstakels inzake internationalisering aanpakken. Nadat het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) (zie kader) een oproep lanceerde met de vraag wie Vlaamse bedrijven wil ondersteunen in hun internationalisering, heeft de provincie dan ook niet geaarzeld en een Life Sciences project ingediend samen met 3 sterke partners: FlandersBio, DSP Valley en Leuven MindGate. Tevens zijn de inbreng van Flanders Investment & Trade en de RegMed-community in dit project cruciaal voor het welslagen ervan. Concreet zijn er 7 matchingsessies gepland waarop Vlaamse en buitenlandse ondernemingen in contact worden gebracht met elkaar. Ook wordt een internationale conferentie georganiseerd. Tevens bieden we een opleiding aan die onze bedrijven in staat moet stellen om een succesvolle internationaliseringsstrategie uit te werken en te implementeren. Voor onze jonge RegMed-bedrijven is er een extra internationaliseringstraject. Ook willen we interessante buitenlandse MedTech, BioTech en RegMed bedrijven naar Vlaanderen halen. Dit doen we door nauw samen te werken met het Welcome Team Life Sciences van Flanders Investment & Trade. Doel is om een acquisitiemissie te organiseren naar Noord-Amerika. Met dit project worden niet alleen Vlaams-Brabantse Life Sciences ondernemingen begeleid, maar ook deze uit de rest van Vlaanderen, wat een vereiste is voor het bekomen van EFRO-steun. MEDTECH staat voor fysieke, mechanische of elektronische hulpmiddelen die worden gebruikt voor de preventie, diagnose of therapie van aandoeningen. Eén van de bekendste voorbeelden is de pacemaker. BIOTECH maakt gebruik van dieren, planten, bacteriën of andere levende wezens voor de ontwikkeling van medicijnen. Meer dan 250 BioTech geneesmiddelen en vaccins zijn al beschikbaar. Insuline is ongetwijfeld het markantste voorbeeld. REGMED De regeneratieve geneeskunde (RegMed) of vervangingsgeneeskunde is een jonge discipline die zich toelegt op de regeneratie van cellen, weefsels en zelfs organen. Zo heeft men in het laboratorium en via klinische testen al brandwonden, blindheid en andere aandoeningen behandeld. Het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) is één van de structuurfondsen die de Europese Unie (EU) in het leven heeft geroepen om de doelstellingen van het regionaal beleid te verwezenlijken. Met dit regionaal beleid wil de EU de verschillen tussen de ontwikkelingsniveaus van de Europese regio s verkleinen. Dit doet de EU door in het kader van EFRO - en andere structuurfondsen - subsidies te verlenen voor projecten. Het merendeel van deze subsidies gaat naar projecten in armere regio s, maar ook rijkere regio s als Vlaanderen kunnen beroep doen op EFRO. Het Vlaamse EFRO-programma subsidieert projecten die het concurrentievermogen van onze ondernemingen vergroten en de werkgelegenheid stimuleren

9 Om onze gezondheidszorg duurzaam en persoonlijk te maken en het medisch innovatie-potentieel in onze regio te realiseren, moet de provincie Vlaams-Brabant blijven inzetten op de ongekende kracht van lokaal en internationaal genetwerkte KMO s. Als deze dynamische spelers elk een deel van de puzzel leggen, dan krijgen we samen onze gezonde toekomst te zien. Jan Schrooten, PhD Eng., Co-Founder & Managing Director van Antleron bvba Dann Retouradres: Provinciehuis Vlaams-Brabant, Provincieplein 1, 3010 Leuven

SLIMME REGIO IN HET HART VAN EUROPA SMART HUB

SLIMME REGIO IN HET HART VAN EUROPA SMART HUB SLIMME REGIO IN HET HART VAN EUROPA SMART HUB INHOUD 03 04 Smart Hub Vlaams-Brabant Innovatieve speerpuntenwerking Vlaams-Brabant Unieke kennisregio SMART HUB VLAAMS-BRABANT INNOVATIEVE SPEERPUNTENWERKING

Nadere informatie

EFRO-project Internationalisering KMO s MedTech BioTech RegMed. Raadscommissie Regionaal Beleid en Economie 13 juni 2017

EFRO-project Internationalisering KMO s MedTech BioTech RegMed. Raadscommissie Regionaal Beleid en Economie 13 juni 2017 EFRO-project Internationalisering KMO s MedTech BioTech RegMed Raadscommissie Regionaal Beleid en Economie 13 juni 2017 1. Oproep Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) 2. MedTech BioTech RegMed

Nadere informatie

M0 Strategische nota

M0 Strategische nota Rapport M0 Strategische nota Periode 2014-2019 Bestuur Provincie Vlaams-Brabant NIS Code 20001 Adres Provincieplein 1, 3010 Leuven 1/5 D In een duurzame, welvarende regio iedereen meenemen in opleiding,

Nadere informatie

Smart region in the heart of Europe. www.flanderssmarthub.be

Smart region in the heart of Europe. www.flanderssmarthub.be Smart region in the heart of Europe www.flanderssmarthub.be 02 03 04 Flanders Smart Hub Smart region in the heart of Europe Wat doet Flanders Smart Hub Lifetech Gezondheidszorg van de toekomst Flanders

Nadere informatie

uitgroeien tot een Vlaamse, Europese en internationale topregio met economische creativiteit als concept voor meer welvaart en welzijn in de regio.

uitgroeien tot een Vlaamse, Europese en internationale topregio met economische creativiteit als concept voor meer welvaart en welzijn in de regio. Flanders Smart Hub 1. Waarom dit project? 2. Wie maakt deel uit van dit project? 3. Vanwaar komt de naam? 4. Het vertrekpunt van het project 5. Actiedomeinen 6. Wat zijn onze doelstellingen? 7. Logistiek

Nadere informatie

Doelstellingenrealisatie Europa Raadscommissie

Doelstellingenrealisatie Europa Raadscommissie Doelstellingenrealisatie Europa 2016 Raadscommissie Plattelandsbeleid (PDPO en Leader) Beleidsindicator: Erwerd in 2016 een oproep binnen 'omgevingskwaliteit', 'Leader' en 'Platteland plus' gelanceerd.

Nadere informatie

INNOVATIESUBSIDIE IN EEN NOTEDOP

INNOVATIESUBSIDIE IN EEN NOTEDOP INNOVATIESUBSIDIE IN EEN NOTEDOP Vlaams-Brabantse kennisregio Provinciale subsidie groot & klein Inspiraties in 5 Smart Hubs Begeleiding naar aanvraag/aanvang VLAAMS-BRABANTSE KENNISREGIO 4,1% Vlaams-Brabantse

Nadere informatie

WESTHOEK BUSINESS DISTRICT. een regionaal contactpunt voor bedrijven d.m.v. een officieel samenwerkingsverband

WESTHOEK BUSINESS DISTRICT. een regionaal contactpunt voor bedrijven d.m.v. een officieel samenwerkingsverband WESTHOEK BUSINESS DISTRICT een regionaal contactpunt voor bedrijven d.m.v. een officieel samenwerkingsverband AGENDA 1. Missie, doelstellingen en taakstellingen van Westhoek Business District 2. Inspirerende

Nadere informatie

Gimv Health & Care fonds Investeren in de gezondheids- en zorgsector van de toekomst. Brussel, 27 februari 2013

Gimv Health & Care fonds Investeren in de gezondheids- en zorgsector van de toekomst. Brussel, 27 februari 2013 Gimv Health & Care fonds Investeren in de gezondheids- en zorgsector van de toekomst Brussel, 27 februari 2013 Inhoud 1. Health & Care fonds zorgt voor kritische massa en multiplicatoreffect (Urbain Vandeurzen)

Nadere informatie

Missie naar New York en Boston moet Gent verder op de kaart zetten als startup en scale-up city

Missie naar New York en Boston moet Gent verder op de kaart zetten als startup en scale-up city Missie naar New York en Boston moet Gent verder op de kaart zetten als startup en scale-up city Van 12 tot 18 februari 2017 trekken 50 bedrijfsleiders, technologische starters en onderzoekers op missie

Nadere informatie

GEMEENTERAAD. Ontwerpbesluit. Onderwerp: Subsidieovereenkomst in het kader van het EFRO-project IMPACT - Goedkeuring

GEMEENTERAAD. Ontwerpbesluit. Onderwerp: Subsidieovereenkomst in het kader van het EFRO-project IMPACT - Goedkeuring GEMEENTERAAD Ontwerpbesluit OPSCHRIFT Vergadering van 12 september 2017 Besluit nummer: 2017_GR_00800 Onderwerp: Subsidieovereenkomst in het kader van het EFRO-project IMPACT - Goedkeuring Beknopte samenvatting:

Nadere informatie

Theo Koot Ivo de Nooijer Raffi Balder

Theo Koot Ivo de Nooijer Raffi Balder HUBspot is een plek waar innoverende studenten, ondernemers, investeerders, docenten en bedrijven elkaar ontmoeten en inspireren, kennis opdoen en samen ondernemen. Met als doel om Leiden innovatiever

Nadere informatie

Expo 'Science meets Life' toont belang van biotechsector voor onze maatschappij

Expo 'Science meets Life' toont belang van biotechsector voor onze maatschappij Expo 'Science meets Life' toont belang van biotechsector voor onze maatschappij Met de rondreizende expo 'Science meets Life' zet het Vlaams Instituut voor Biotechnologie (VIB) het belang van biotechonderzoek

Nadere informatie

Topsectoren. Hoe & Waarom

Topsectoren. Hoe & Waarom Topsectoren Hoe & Waarom 1 Index Waarom de topsectorenaanpak? 3 Wat is het internationale belang? 4 Hoe werken de topsectoren samen? 5 Wat is de rol voor het MKB in de topsectoren? 6 Wat is de rol van

Nadere informatie

De gemeenteraad. Ontwerpbesluit

De gemeenteraad. Ontwerpbesluit De gemeenteraad Ontwerpbesluit OPSCHRIFT Vergadering van 25 april 2016 Besluit nummer: 2016_GR_00411 Onderwerp: Engagementsverklaring 'Ontwikkeling van een Cleantech Cluster Regio Gent' en Kadertekst maart

Nadere informatie

Toekomst van het innovatiebeleid. Adviestraject innovatiebeleid BrabantAdvies December 2016

Toekomst van het innovatiebeleid. Adviestraject innovatiebeleid BrabantAdvies December 2016 Toekomst van het innovatiebeleid Adviestraject innovatiebeleid BrabantAdvies December 2016 Aanleiding & Context Coalitieakkoord GS 2015-2020: Ambitie: Brabant één groot living lab testomgeving voor wereld

Nadere informatie

Logistieke uitdagingen en kansen binnen Horizon 2020

Logistieke uitdagingen en kansen binnen Horizon 2020 Logistieke uitdagingen en kansen binnen Horizon 2020 Martin Bakker, november 2013 Samenvatting Het nieuwe kaderprogramma voor onderzoek & innovatie van de Europese Unie, Horizon 2020, geeft een breed scala

Nadere informatie

Greenbridge wetenschapspark incubator demonstrator

Greenbridge wetenschapspark incubator demonstrator Greenbridge wetenschapspark incubator demonstrator - faciliteert de ontwikkeling/optimalisatie van uw technologie - helpt uw energietechnologie succesvol in de markt zetten voor (startende) bedrijven:

Nadere informatie

Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie

Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Via het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) stimuleert Europa de regionale

Nadere informatie

Editie Noord Limburg 3 7 juni POM Limburg Corda Campus, 3500 Hasselt T

Editie Noord Limburg 3 7 juni POM Limburg Corda Campus, 3500 Hasselt T Editie Noord Limburg 3 7 juni 2019 POM Limburg Missie, Visie & Activiteiten Missie De organisatie inspireert, ontwikkelt en versterkt de basisvoorwaarden voor duurzame sociaaleconomische groei in de provincie

Nadere informatie

Binnenstadsvisie Eindhoven

Binnenstadsvisie Eindhoven Binnenstadsvisie Eindhoven Raadscie. EM 20.09.16 Vera Gielen Gebiedsmanager Centrum @GielenVera Waarom visie Geeft richting voor ontwikkeling binnenstad om ervoor te zorgen dat we in 2025 de binnenstad

Nadere informatie

NL.IN.BUSINESS Mondiale uitdagingen, Nederlandse oplossingen

NL.IN.BUSINESS Mondiale uitdagingen, Nederlandse oplossingen NL.IN.BUSINESS 2020 Mondiale uitdagingen, Nederlandse oplossingen MONDIALE UITDAGINGEN Verstedelijking, economische groei en verduurzaming brengen uitdagingen met zich mee op bijvoorbeeld het gebied van

Nadere informatie

Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie

Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Via het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) stimuleert Europa de regionale

Nadere informatie

Uw netwerk voor succesvol ondernemen in de Brusselse metropool. Metropolitan

Uw netwerk voor succesvol ondernemen in de Brusselse metropool. Metropolitan Uw netwerk voor succesvol ondernemen in de Brusselse metropool Metropolitan Voka Metropolitan bouwt aan de Brusselse metropool Voka, het Vlaams netwerk van ondernemingen, bundelt zijn werking in de Brusselse

Nadere informatie

... VERBINDT. Wij denken in een keten benadering. De organisatie van het TIC is opgebouwd door professionals uit de markt.

... VERBINDT. Wij denken in een keten benadering. De organisatie van het TIC is opgebouwd door professionals uit de markt. WELKOM VERBINDT Wij denken in een keten benadering. De organisatie van het TIC is opgebouwd door professionals uit de markt. Ondernemers ondernemen voor Ondernemers. Zij weten als geen ander, hoe een brug

Nadere informatie

Inhoud presentatie Cohesiebeleid 2014-2020 Situatie 2007-2013 Uitdaging 2014-2020 EU2020

Inhoud presentatie Cohesiebeleid 2014-2020 Situatie 2007-2013 Uitdaging 2014-2020 EU2020 OP EFRO OOST-NEDERLAND 2014-2020PRESENTATIE KENNISPARK, 23 APRIL 2014 JOLANDA VROLIJK, PROGRAMMAMANAGER EFRO OP EFRO Oost-Nederland 2014-2020 Inhoud presentatie 1. Inleiding Europese Fondsen: cohesie beleid

Nadere informatie

Realisatie. Deelnemersbrochure DE PILOTSTARTER. Platform voor pilots over de vernieuwing van gemeentelijke informatievoorziening

Realisatie. Deelnemersbrochure DE PILOTSTARTER. Platform voor pilots over de vernieuwing van gemeentelijke informatievoorziening Realisatie Deelnemersbrochure DE PILOTSTARTER Platform voor pilots over de vernieuwing van gemeentelijke informatievoorziening DE PILOTSTARTER Werk je ook aan innovaties om gemeentelijke dienstverlening

Nadere informatie

De uitstraling van de straffe streek gemeenten gecombineerd met de kracht van de smaakhoeve!

De uitstraling van de straffe streek gemeenten gecombineerd met de kracht van de smaakhoeve! De uitstraling van de straffe streek gemeenten gecombineerd met de kracht van de smaakhoeve! 30-09-2016 Streekproducten Vlaams-Brabant vzw doel: het bevorderen, professionaliseren & vermarktenvan de Vlaams-Brabantse

Nadere informatie

'Maak werk van Vrije tijd in Brabant'

'Maak werk van Vrije tijd in Brabant' 'Maak werk van Vrije tijd in Brabant' OPROEP VANUIT DE VRIJETIJDSSECTOR Opgesteld door: Vrijetijdshuis Brabant, TOP Brabant, Erfgoed Brabant, Leisure Boulevard, NHTV, MKB, BKKC, Stichting Samenwerkende

Nadere informatie

Keynotes #95. Beerendonk van, André (PJA) Online bekijken

Keynotes #95. Beerendonk van, André (PJA) Online bekijken Beerendonk van, André (PJA) Van: Keyport 2020 namens Keyport 2020 Verzonden: dinsdag 11 oktober 2016 12:52 Aan: digitaleleeszaal

Nadere informatie

EVALUATIE 5 PROVINCIALE INFOSESSIES 'EUROPESE

EVALUATIE 5 PROVINCIALE INFOSESSIES 'EUROPESE Nota Ref: N62x-15-05b Brussel, 17 april 2015 EVALUATIE 5 PROVINCIALE INFOSESSIES 'EUROPESE SUBSIDIES VOOR DE SOCIALE ECONOMIE' 1 INFOSESSIES IN DE 5 PROVINCIES De voorbije maanden organiseerde Kenniscentrum

Nadere informatie

ANTWERP A GREAT EUROPEAN PORT CITY WHERE INNOVATION MEETS BUSINESS

ANTWERP A GREAT EUROPEAN PORT CITY WHERE INNOVATION MEETS BUSINESS ANTWERP A GREAT EUROPEAN PORT CITY WHERE INNOVATION MEETS BUSINESS Antwerpse economie Werking Business & Innovatie Studieopdracht Antwerpse economie Werking Business & Innovatie Studieopdracht 5 stuwmotoren

Nadere informatie

Healthy Urban Living Slim, Gezond en Groen

Healthy Urban Living Slim, Gezond en Groen SMART CITY UTRECHT Healthy Urban Living Slim, Gezond en Groen Brigitte Hulscher Program Manager Smart Cities, Marketing & Innovation Utrecht Jong en hoog opgeleid 334.862 inwoners, 20 % < 17, 18% 18-26,

Nadere informatie

Subsidies in de regio

Subsidies in de regio Subsidies in de regio Noord Nederland Subsidies in de regio -- Noord-Nederland Om bepaalde regio s binnen Nederland direct of indirect te versterken zijn er verschillende regionale, nationale en Europese

Nadere informatie

FOCUSREGIO S VAN VLAAMS-BRABANT INTERNATIONALE SAMENWERKING MET STERKE KENNISREGIO S KOPENHAGEN RHEIN-NECKAR NOORD-BRABANT CHENGDU SKÅNE

FOCUSREGIO S VAN VLAAMS-BRABANT INTERNATIONALE SAMENWERKING MET STERKE KENNISREGIO S KOPENHAGEN RHEIN-NECKAR NOORD-BRABANT CHENGDU SKÅNE FOCUSREGIO S VAN VLAAMS-BRABANT INTERNATIONALE SAMENWERKING MET STERKE KENNISREGIO S KOPENHAGEN RHEIN-NECKAR NOORD-BRABANT CHENGDU SKÅNE FAROE EILANDEN IJSLAND INHOUD FAROE EILANDEN 03 Internationale samenwerking

Nadere informatie

INNOVATIEF GROEIGERICHT ONDERNEMEN

INNOVATIEF GROEIGERICHT ONDERNEMEN INNOVATIEF GROEIGERICHT ONDERNEMEN Dirk Van Dyck VOKA West-Vlaanderen 20 Mei 2019 VARIO = ONAFHANKELIJK LEDEN BENOEMD TEN PERSOONLIJKE TITEL VARIO ADVISEERT Vlaamse Regering en Vlaams Parlement Over Wetenschaps-,

Nadere informatie

Farmacijfers 2016 België, een groeiende farmahub

Farmacijfers 2016 België, een groeiende farmahub Farmacijfers 2016 België, een groeiende farmahub 2016 in een oogopslag Groeiende en 1 2016 was opnieuw een bijzonder jaar voor de farmaceutische sector in België. Ons land versterkte haar positie als speler

Nadere informatie

Farmacijfers 2016 België, een groeiende farmahub

Farmacijfers 2016 België, een groeiende farmahub Farmacijfers 2016 België, een groeiende farmahub 2016 in een oogopslag 2016 was opnieuw een bijzonder jaar voor de farmaceutische sector in België. Ons land versterkte haar positie als speler van wereldformaat

Nadere informatie

Het nieuw industrieel beleid: - een korte review -de rol van Agentschap Ondernemen

Het nieuw industrieel beleid: - een korte review -de rol van Agentschap Ondernemen Het nieuw industrieel beleid: - een korte review -de rol van Agentschap Ondernemen Industrie in Vlaanderen blijft belangrijk 40 % Vlaamse toegevoegde waarde (15% BBP) 70 % O&O uitgaven 80 % Vlaamse export

Nadere informatie

perdossier start

perdossier start perdossier start IT @KBC Agenda 2017 INHOUD Agenda 2017 3 Start it @kbc: een ecosysteem 4 Historiek 5 Meet the founders 8 Perscontact en partners 9 2 AGENDA 2017 Start it @kbc was de voorbije drie jaar

Nadere informatie

19 april 2018 Gelderland

19 april 2018 Gelderland 19 april 2018 Gelderland We hebben 10+ innovatie hubs op een oppervlakte praktisch even groot als Silicon Valley Wij zijn StartupDelta Vanuit overheden, universiteiten, onderwijs, en bedrijfsleven zetten

Nadere informatie

FOODVALLEY INNOVEERT FOODVALLEY FOODVALLEY INNOVEERT FOODVALLEY INNOVEERT INNOVEERT FOODVALLEY BOUW MEE AAN HET SUCCES VAN FOODVALLEY! JIJ BENT NODIG!

FOODVALLEY INNOVEERT FOODVALLEY FOODVALLEY INNOVEERT FOODVALLEY INNOVEERT INNOVEERT FOODVALLEY BOUW MEE AAN HET SUCCES VAN FOODVALLEY! JIJ BENT NODIG! Foodproductiecentrum Nijkerk kwalitatieve woningen aantrekken internationale centrum voor arbeidsmobiliteit internationale R&D BOUW MEE AAN HET SUCCES VAN! FoodValley is uitgegroeid tot een aantrekkelijke,

Nadere informatie

Samenwerking. Innovatie. Groei. Bedrijven, kennisinstellingen en overheden voor een krachtige metropoolregio Amsterdam

Samenwerking. Innovatie. Groei. Bedrijven, kennisinstellingen en overheden voor een krachtige metropoolregio Amsterdam Samenwerking. Innovatie. Groei. Bedrijven, kennisinstellingen en overheden voor een krachtige metropoolregio Amsterdam De metropoolregio Amsterdam heeft alles in huis Een krachtige economische regio. Daarvoor

Nadere informatie

Presentatie Actieplan FoodValley

Presentatie Actieplan FoodValley Presentatie Actieplan FoodValley Doorontwikkeling FoodValley Ambitie 26 oktober 2012 FoodValley: kristallisatiepunt voor innovaties in agrofoodsector (1) Sense of urgency: wereldvoedselproblematiek en

Nadere informatie

Welcome. the future. Future Center Wageningen

Welcome. the future. Future Center Wageningen Welcome to the future Future Center Wageningen Welcome to the Future Op een historische plek in Nederland, het voormalig stadion De Wageningse Berg, wordt gewerkt aan een uniek concept. Een concept dat

Nadere informatie

Hoeveel bedragen per provincie voor 2012 en 2013 de middelen die het IWT jaarlijks aan alle steunprogramma s besteedt?

Hoeveel bedragen per provincie voor 2012 en 2013 de middelen die het IWT jaarlijks aan alle steunprogramma s besteedt? SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 111 van MARTINE TAELMAN datum: 12 november 2014 aan PHILIPPE MUYTERS VLAAMS MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE EN SPORT Innovatie - Decentrale spreiding De algemene uitgavenbegroting

Nadere informatie

Samenvatting Flanders DC studie Internationalisatie van KMO s

Samenvatting Flanders DC studie Internationalisatie van KMO s Samenvatting Flanders DC studie Internationalisatie van KMO s In een globaliserende economie moeten regio s en ondernemingen internationaal concurreren. Internationalisatie draagt bij tot de economische

Nadere informatie

Groep.10 : Uitzonderlijke spelers binnen het biopharma ecosysteem ALGEMENE VERENIGING VAN DE GENEESMIDDELENINDUSTRIE

Groep.10 : Uitzonderlijke spelers binnen het biopharma ecosysteem ALGEMENE VERENIGING VAN DE GENEESMIDDELENINDUSTRIE Groep.0 : Uitzonderlijke spelers binnen het biopharma ecosysteem ALGEMENE VERENIGING VAN DE GENEESMIDDELENINDUSTRIE Groep.0 waardevolle spelers in de economie en tewerkstelling pharma.be groepeert meer

Nadere informatie

URBACT Interactive Cities zitten samen in Gent

URBACT Interactive Cities zitten samen in Gent URBACT Interactive Cities zitten samen in Gent Vertegenwoordigers van tien Europese steden zaten op dinsdag 7 en woensdag 8 november 2017 in Gent samen in het kader van het Europees project 'Urbact, Interactive

Nadere informatie

Steuninstrumentarium voor open innovatie in bedrijven in Vlaanderen

Steuninstrumentarium voor open innovatie in bedrijven in Vlaanderen Steuninstrumentarium voor open innovatie in bedrijven in Vlaanderen SERV Commissie Economie Gert Verdonck Open innovatie management 2 Doelgerichte in- en uitstroom Kennis-spillovers Versnellen & verbreden

Nadere informatie

Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland

Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland Samenvatting Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland 2014-2020 Inzet op innovatie en een koolstofarme economie In het Europa van 2020 wil Noord-Nederland zich ontwikkelen en profileren als een regio

Nadere informatie

Samenwerkingsagenda Hogeschool van Arnhem en Nijmegen en de Provincie Gelderland

Samenwerkingsagenda Hogeschool van Arnhem en Nijmegen en de Provincie Gelderland en de Provincie Gelderland 22 maart 2016 Overwegende dat: De provincie Gelderland veel waarde hecht aan de aanwezigheid van onderwijs/kennisinstellingen in haar Provincie. Uiteraard in hun functie van

Nadere informatie

Personeel EnergyVille betrekt nieuw gebouw Campus EnergyVille op Thor Park in Waterschei

Personeel EnergyVille betrekt nieuw gebouw Campus EnergyVille op Thor Park in Waterschei Perstekst Personeel EnergyVille betrekt nieuw gebouw Campus EnergyVille op Thor Park in Waterschei Vandaag heeft het personeel van EnergyVille voor het eerst haar nieuwe gebouw betrokken in Waterschei.

Nadere informatie

Projectplan IPF 2.0 Helder, verbonden en mede-eigenaarschap Versie 1.0

Projectplan IPF 2.0 Helder, verbonden en mede-eigenaarschap Versie 1.0 Projectplan IPF 2.0 Helder, verbonden en mede-eigenaarschap Versie 1.0 Nieuwe ideeën worden geboren en bestaande ideeën groter gemaakt in een innovatief ecosysteem. De partners van het IPF maken en vormen

Nadere informatie

SMART SCHOOLS PROJECTOPROEP 2018

SMART SCHOOLS PROJECTOPROEP 2018 SMART EDUCATION @ SCHOOLS PROJECTOPROEP 2018 PUBLIC 9 maart 2018 OVERZICHT Imec Imec Smart Education Smart Education @ Schools Waarom? Wat? Wie? Budget Voorbeelden Aanvraagprocedure & evaluatiecriteria

Nadere informatie

Titel. Campusvorming voor Chronische Zorg. Wiebe Cnossen, Jan Rietsema

Titel. Campusvorming voor Chronische Zorg. Wiebe Cnossen, Jan Rietsema Titel Campusvorming voor Chronische Zorg Wiebe Cnossen, Jan Rietsema Pagina: 2 Agenda Setting the scene Waarom nadenken over een campus? Wat is een Campus? Hoe richt je Open Innovatie in? Tilburg aan zet

Nadere informatie

WORDT UW STAD DE EERSTE EUROPESE HOOFDSTAD VAN SLIM TOERISME?

WORDT UW STAD DE EERSTE EUROPESE HOOFDSTAD VAN SLIM TOERISME? WORDT UW STAD DE EERSTE EUROPESE HOOFDSTAD VAN SLIM TOERISME? FACTSHEET 1. WORDT UW STAD DE EERSTE EUROPESE HOOFDSTAD VAN SLIM TOERISME? In lijn met een door het Europees Parlement voorgestelde voorbereidende

Nadere informatie

de pilotstarter Platform voor pilots over de vernieuwing van gemeentelijke informatievoorziening deelnemersbrochure

de pilotstarter Platform voor pilots over de vernieuwing van gemeentelijke informatievoorziening deelnemersbrochure de pilotstarter Platform voor pilots over de vernieuwing van gemeentelijke informatievoorziening deelnemersbrochure de pilotstarter werk je ook aan innovaties om gemeentelijke dienstverlening te optimaliseren?

Nadere informatie

Europese subsidies voor de Sociale Economie

Europese subsidies voor de Sociale Economie Europese subsidies voor de Sociale Economie Kader en functioneren van Europese subsidies Hoe werken EU subsidies? 1 EU BELEIDSKADER BEPALEND VOOR DE INHOUD SUBSIDIEPROGRAMMA S (1) Europa 2020 doelstellingen

Nadere informatie

Wageningen University & Research. Wageningen, 04 November 2017 Prof. dr Arthur Mol, Rector Magnificus

Wageningen University & Research. Wageningen, 04 November 2017 Prof. dr Arthur Mol, Rector Magnificus Wageningen University & Research Wageningen, 04 November 2017 Prof. dr Arthur Mol, Rector Magnificus 2017 Het begon in 1918 Van Landbouwhogeschool tot University & Research of the Life Sciences 1960s:

Nadere informatie

Samenwerken aan een toekomstbestendige retailsector

Samenwerken aan een toekomstbestendige retailsector Samenwerken aan een toekomstbestendige retailsector Wie wij zijn Het Retail Innovation Platform helpt de innovatie- en concurrentiekracht van de retailsector te versterken. Samen met retailers en andere

Nadere informatie

Stad Gent ondersteunt innovatief Stadslabo Timelab op nieuwe locatie

Stad Gent ondersteunt innovatief Stadslabo Timelab op nieuwe locatie Stad Gent ondersteunt innovatief Stadslabo Timelab op nieuwe locatie Sinds 1 september 2017 bevindt het makersatelier en de kunstenaarswerking van Timelab zich in een tijdelijke invulling in de Kogelstraat

Nadere informatie

Het e H age g l e an a d n Re R fl f ecti t e i mee e ti t ng g Tiene n n n - 30 ok o to t be b r r

Het e H age g l e an a d n Re R fl f ecti t e i mee e ti t ng g Tiene n n n - 30 ok o to t be b r r Het Hageland Topics Situering : Regional Branding Hageland Het Hageland : cijfers Het Hageland : accenten Situering Regional Branding Hageland Europees Plattelandsontwikkelingsbeleid Concurrentievermogen

Nadere informatie

Lancering unieke collectie designobjecten vol+maakt

Lancering unieke collectie designobjecten vol+maakt Lancering unieke collectie designobjecten vol+maakt De Stad Gent en Ministry of Makers vzw lanceren samen vol+maakt : een unieke collectie designobjecten, ontstaan dankzij een intense en creatieve samenwerking

Nadere informatie

Benchmark uw. productielogistiek. Productiebedrijven in Vlaanderen. met uitsterven bedreigd. springlevend

Benchmark uw. productielogistiek. Productiebedrijven in Vlaanderen. met uitsterven bedreigd. springlevend Iedere ochtend in Afrika ontwaakt een leeuw met de wetenschap dat hij sneller moet lopen dan de traagste gazelle Productiebedrijven in Vlaanderen met uitsterven bedreigd springlevend of? Benchmark uw productielogistiek

Nadere informatie

Innovatiefinanciering in Zeeland

Innovatiefinanciering in Zeeland Innovatiefinanciering in Zeeland Ecosysteem onder regie van en coördinatie door Impuls Edwin van Houte 9 juli 2018 MKB Roadshow, Zeeuws-Vlaanderen Impuls Structuurversterking en ontwikkeling van de Zeeuwse

Nadere informatie

ICT CAMPUS GROEIVERSNELLER IN FOODVALLEY

ICT CAMPUS GROEIVERSNELLER IN FOODVALLEY ICT CAMPUS GROEIVERSNELLER IN FOODVALLEY ICT CAMPUS ICT Campus, part of FoodValley: 1. verbindt ondernemers uit verschillende sectoren en kennisinstellingen met elkaar; 2. faciliteert deze bedrijven en

Nadere informatie

Innoveren in de topsectoren chemie en energie. InnovatieLink biedt MKB ers praktische oplossingen en ondersteuning

Innoveren in de topsectoren chemie en energie. InnovatieLink biedt MKB ers praktische oplossingen en ondersteuning Innoveren in de topsectoren chemie en energie InnovatieLink biedt MKB ers praktische oplossingen en ondersteuning Om innovaties in de topsectoren chemie en energie kansrijker te maken helpt InnovatieLink

Nadere informatie

Regionale financiering voor SMART CITIES in Brussel. Beata Bibrowska Senior Advisor- Dep Europa, OOI beleid en programma's- Innoviris

Regionale financiering voor SMART CITIES in Brussel. Beata Bibrowska Senior Advisor- Dep Europa, OOI beleid en programma's- Innoviris Regionale financiering voor SMART CITIES in Brussel Beata Bibrowska Senior Advisor- Dep Europa, OOI beleid en programma's- Innoviris Agenda JPI Urban Europe «SMART CITIES» in het EFRO in Brussel (in voorbereiding)

Nadere informatie

new world CAMPUS Op de grens van organisaties begint de New World Campus

new world CAMPUS Op de grens van organisaties begint de New World Campus new world CAMPUS Op de grens van organisaties begint de New World Campus New World Water & Sanitatie Campus Agri & Food De New World Campus is dé plek waar oplossingen worden gevonden voor mondiale vraagstukken

Nadere informatie

Overzicht items. Profiel respondenten Huidig en geplande reisaanbod De innovatiestatus Kennis van innovatiemogelijkheden Drempels en motivatoren

Overzicht items. Profiel respondenten Huidig en geplande reisaanbod De innovatiestatus Kennis van innovatiemogelijkheden Drempels en motivatoren WP2: nulmeting Respons +/- 90-tal enquêtes ingevuld (verschilt per vraag) Indicatief voor innovatiestatus van Vlaamse autocarsector Evenwichtige steekproef naar locatie, typologie activiteiten Overzicht

Nadere informatie

Charter Flanders Food Faculty

Charter Flanders Food Faculty Charter Flanders Food Faculty Charter Flanders Food Faculty 1 / DE MISSIE VAN DE FLANDERS FOOD FACULTY De missie van de Flanders Food Faculty is het versterken van de associatie tussen Vlaanderen en lekker

Nadere informatie

Datum Vraagsteller Onderwerp Pagina

Datum Vraagsteller Onderwerp Pagina INHOUDSOPGAVE Bulletin vragen en antwoorden januari 207 Datum Vraagsteller Onderwerp Pagina.0.206 Marleen Van De Wiele Directie Mens dienst kansenbeleid i.v.m. de Brabantse Vrouwen beweegen gezondheidsdagen.

Nadere informatie

De beurs van de openbare sector

De beurs van de openbare sector Organisatie: 4Instance De beurs van de openbare sector Innovatie & Performantie in de overheidssector Virtuele, permanente en multi-level beurs www.publicsectorfair.com www.overheidsbeurs.com Exposanten

Nadere informatie

Het Innovatiekompas Inspiratie sessies Dr. Guy Bauwen

Het Innovatiekompas Inspiratie sessies Dr. Guy Bauwen Het Innovatiekompas Inspiratie sessies Dr. Guy Bauwen 1 Innovatiekompas Inspiratie Sessies Contacteer ons voor: Een voordracht om kennis te maken met het kompasmodel. Een workshop om het toepassen van

Nadere informatie

Een provinciale aanpak van hoeve- en streekproducten

Een provinciale aanpak van hoeve- en streekproducten Een provinciale aanpak van hoeve- en streekproducten (Tinne Van Looy: plattelandscoördinator provincie Antwerpen) Vrijdag 27/11/2009 Landgoed Rhederoord Departement Welzijn, Economie en Plattelandsbeleid

Nadere informatie

Realisatie. Indienersbrochure DE PILOTSTARTER. Platform voor pilots over de vernieuwing van gemeentelijke informatievoorziening

Realisatie. Indienersbrochure DE PILOTSTARTER. Platform voor pilots over de vernieuwing van gemeentelijke informatievoorziening Realisatie Indienersbrochure DE PILOTSTARTER Platform voor pilots over de vernieuwing van gemeentelijke informatievoorziening DE PILOTSTARTER Werk je ook aan innovaties om gemeentelijke dienstverlening

Nadere informatie

Toespraak van commissaris van de koningin en SNNvoorzitter Max van den Berg, feestelijke start CCC2- programma, Groningen, 25 maart 2011

Toespraak van commissaris van de koningin en SNNvoorzitter Max van den Berg, feestelijke start CCC2- programma, Groningen, 25 maart 2011 Toespraak van commissaris van de koningin en SNNvoorzitter Max van den Berg, feestelijke start CCC2- programma, Groningen, 25 maart 2011 Dames en heren, Degenen, die hier te lande na 1820 verbetering van

Nadere informatie

innovatiebevordering RIS3 MKB OPZuid Europees Innovatieprogramma voor Zuid-Nederland overheden living labs koolstofarme economie cross-overs design

innovatiebevordering RIS3 MKB OPZuid Europees Innovatieprogramma voor Zuid-Nederland overheden living labs koolstofarme economie cross-overs design OPZuid Europees Innovatieprogramma voor Zuid-Nederland BIObased logistiek maintenance hightech systems agrofood overheden RIS3 innovatiebevordering duurzaamheid schone energie welzijn samenwerking gezondheid

Nadere informatie

Geopolitiek van de Hernieuwbare Energie van 2010 tot 2020: uitdagingen en opportuniteiten voor Vlaanderen

Geopolitiek van de Hernieuwbare Energie van 2010 tot 2020: uitdagingen en opportuniteiten voor Vlaanderen Geopolitiek van de Hernieuwbare Energie van 2010 tot 2020: uitdagingen en opportuniteiten voor Vlaanderen Prof. dr. David Criekemans Steunpunt Buitenlands Beleid & Universiteit Antwerpen SERVAcademie 3

Nadere informatie

PROGRAMMA INNOVATIEVE OVERHEIDSOPDRACHTEN SAMEN SNELLER EN SLIMMER INNOVEREN

PROGRAMMA INNOVATIEVE OVERHEIDSOPDRACHTEN SAMEN SNELLER EN SLIMMER INNOVEREN PROGRAMMA INNOVATIEVE OVERHEIDSOPDRACHTEN SAMEN SNELLER EN SLIMMER INNOVEREN PROGRAMMA INNOVATIEVE OVERHEIDSOPDRACHTEN COLOFON PROGRAMMA INNOVATIEVE OVERHEIDSOPDRACHTEN is een transversaal N-project van

Nadere informatie

Nieuwe kansen in de verhouding tussen huurder en verhuurder van laboratoria. Jeff Gielen, 28 oktober 2014. www.biofacilities.nl

Nieuwe kansen in de verhouding tussen huurder en verhuurder van laboratoria. Jeff Gielen, 28 oktober 2014. www.biofacilities.nl Nieuwe kansen in de verhouding tussen huurder en verhuurder van laboratoria Jeff Gielen, 28 oktober 2014 www.biofacilities.nl Inhoud 1. Kadans Biofacilities 2. Expertise en support + services 3. Lessons

Nadere informatie

Aanspreekpunt voor studenten Informatica van Avans Hogeschool voor stage en afstuderen.

Aanspreekpunt voor studenten Informatica van Avans Hogeschool voor stage en afstuderen. Aanspreekpunt voor studenten Informatica van Avans Hogeschool voor stage en afstuderen. Innovatie & inspiratieprogramma + werkplek @ Jamfabriek (code A02) Heeft u een idee, project of opdracht, neem dan

Nadere informatie

Innovation Across Borders Forum VBO-FEB Preparation Form Innovation Cases

Innovation Across Borders Forum VBO-FEB Preparation Form Innovation Cases Innovation Across Borders Forum VBO-FEB Preparation Form Innovation Cases WHO Welke onderneming(en) werd(en) hierbij betrokken? (grootte, bedrijfssector, )? Met welke partner(s) (clusters, O&O-centrum,

Nadere informatie

6 speerpunten voor een bloeiende detailhandel

6 speerpunten voor een bloeiende detailhandel Stad Antwerpen: Beleidsnota Detailhandel 2013 6 speerpunten voor een bloeiende detailhandel Florerende winkels zijn voor Antwerpen van groot belang. Niet alleen zorgen ze ervoor dat de Antwerpenaar alles

Nadere informatie

Beleidscommissie Strategische raadsagenda. Visie op positionering Harderwijk 9 februari 2017

Beleidscommissie Strategische raadsagenda. Visie op positionering Harderwijk 9 februari 2017 Beleidscommissie Strategische raadsagenda Visie op positionering Harderwijk 9 februari 2017 Opdracht strategische raadsagenda Wat willen we bereiken: Visie op de positionering van Harderwijk in de context

Nadere informatie

Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling. Link. Innovate. Where technology meets cross-border demands

Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling. Link. Innovate. Where technology meets cross-border demands Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Link Innovate Where technology meets cross-border demands Het Project Link2Innovate is een project dat in de grensregio Vlaanderen-Nederland grensoverschrijdende

Nadere informatie

Innovatie support gids

Innovatie support gids Innovatie support gids Uw gids naar resultaat 1 Uw gids naar resultaat Innovatief duurzaam drukwerk Het drukwerk van deze gids is uitgevoerd in waterloos offset met inkt op plantaardige basis, dit resulteert

Nadere informatie

Smart Belgium Consulting Services

Smart Belgium Consulting Services Smart Belgium Consulting Services Steven Benoit CEO Smart Belgium Consulting Smart Belgium uitdagingen & opportuniteiten Duurzame ontwikkeling Gezondheidszorg Veroudering Infrastructuur Innovaties Smart

Nadere informatie

SUCCESVOL INNOVEREN GAAT SNELLER MET DE JUISTE PARTNERS!

SUCCESVOL INNOVEREN GAAT SNELLER MET DE JUISTE PARTNERS! Innovatieplatform voor industrieel oppervlaktebehandelend Nederland SUCCESVOL INNOVEREN GAAT SNELLER MET DE JUISTE PARTNERS! VOORSPRONG DOOR INNOVATIEGERICHTE SAMENWERKING Dat Nederland er economisch goed

Nadere informatie

Trefdag Informatie Vlaanderen. Inleiding Jeroen Windey Administrateur-Generaal ABB 30 november 2017

Trefdag Informatie Vlaanderen. Inleiding Jeroen Windey Administrateur-Generaal ABB 30 november 2017 Trefdag Informatie Vlaanderen Inleiding Jeroen Windey Administrateur-Generaal ABB 30 november 2017 Slimme steden maken deel uit van een breder debat Nick Smicek, The Guardian vs Rogier De Langhe, Wetenschapsfilosoof

Nadere informatie

WAAROM? MAKEN EN ONDERWIJS EEN INITIATIEF OM HET MAAKONDERWIJS DE PLEK TE GEVEN DIE HET VERDIENT.

WAAROM? MAKEN EN ONDERWIJS EEN INITIATIEF OM HET MAAKONDERWIJS DE PLEK TE GEVEN DIE HET VERDIENT. INFORMATIE BROCHURE WAAROM? Make Your Future is het project dat initiatiefnemers Koning Willem I College en SPARK zijn gestart om het maakonderwijs de plek te geven die het verdient. Via een doorlopende

Nadere informatie

Speerpuntcluster AgriFood

Speerpuntcluster AgriFood Speerpuntcluster AgriFood Van innovatieplatform naar speerpuntcluster? Nieuw? Lange termijn: de strategische onderzoeks- & innovatieagenda 4 strategische processen en domeinen Inzetten op het complete

Nadere informatie

Industrie & innovatie

Industrie & innovatie Industrie & innovatie Boardroomdiscussie Corné Kranenburg sectorspecialist Industrie Marlise van der Plas themamanager Innovatie Welkom! 2 Programma Introductie 12:00 12:15 Ontwikkelingen in de wereld

Nadere informatie

Bediende in de logistieke sector: kansen voor vrouwen?

Bediende in de logistieke sector: kansen voor vrouwen? Bediende in de logistieke sector: kansen voor vrouwen? Welke percepties leven er bij werknemers en studenten omtrent de logistieke sector? Lynn De Bock en Valerie Smid trachten in hun gezamenlijke masterproef

Nadere informatie

Infosessie - 28 april 2017 VEERLE LORIES

Infosessie - 28 april 2017 VEERLE LORIES Infosessie - 28 april 2017 VEERLE LORIES Agenda 09.30 Het Programma Innovatieve Overheidsopdrachten Veerle Lories, Projectleider PIO Enkele voorbeelden uit de praktijk: Ruimte maken voor innovatie Bart

Nadere informatie

Vlaanderen. is ondernemen INNOVATIE START HIER AGENTSCHAP INNOVEREN & ONDERNEMEN

Vlaanderen. is ondernemen INNOVATIE START HIER AGENTSCHAP INNOVEREN & ONDERNEMEN Vlaanderen is ondernemen INNOVATIE START HIER AGENTSCHAP INNOVEREN & ONDERNEMEN Innoveren & Ondernemen Innoveren is ondernemen en ondernemen is innoveren. Wie onderneemt moet elke dag een beetje innoveren

Nadere informatie

Samenwerking in de praktijk ICT-campus als verbinder

Samenwerking in de praktijk ICT-campus als verbinder Samenwerking in de praktijk ICT-campus als verbinder Eén van de pijlers van de ICT-campus is de samenwerking tussen overheid, ondernemers en onderwijs. ICTcampus stimuleert dit actief door onder andere

Nadere informatie

Innovatie in de regionale gezondheidszorg

Innovatie in de regionale gezondheidszorg Innovatie in de regionale gezondheidszorg Hanneke Molema Senior Consultant Innovations for Health TNO Hoofdlijnen van mijn verhaal Geïntegreerde samenwerking in de zorgeconomie vraagt Anders denken Anders

Nadere informatie

STRATAEGOS CONSULTING

STRATAEGOS CONSULTING STRATAEGOS CONSULTING EXECUTIE CONSULTING STRATAEGOS.COM WELKOM EXECUTIE CONSULTING WELKOM BIJ STRATAEGOS CONSULTING Strataegos Consulting is een strategie consultancy met speciale focus op strategie executie.

Nadere informatie