Datum raadsvergadering ntb

Transcriptie

1 Raadsvoorstel Datum vaststelling voorstel door het college 19 september 2017 Datum raadsvergadering ntb Nummer raadsvoorstel Bijbehorend veld van de programmabegroting WMO, Sociale Zaken en minimabeleid, Onderwijs (huisvesting), jeugdbeleid, kinderopvang Naam portefeuillehouder college / Initiatiefnemer raad J.A. Nijhof en H. Veldhuizen Wettelijke basis Op grond van artikel 147 Gemeentewet komt de bevoegdheid tot vaststelling van gemeentelijke verordeningen in beginsel toe aan de gemeenteraad. In de verordening worden bepaalde regelgevende bevoegdheden aan het college gedelegeerd. Het college kan met gebruikmaking van deze bevoegdheden nadere regelgeving vaststellen. Onderwerp Vaststellen Verordening maatschappelijke ondersteuning en jeugdhulp Utrechtse Heuvelrug Samenvatting Per 1 januari 2015 zijn de Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 en de Jeugdwet ingegaan. Door alle ontwikkelingen van de afgelopen twee jaar is het nodig om deze verordeningen te actualiseren. Naast het actualiseren zijn beide verordeningen ook samengevoegd. De nieuwe verordening is aangepast aan de nieuwste jurisprudentie en veranderingen in de uitvoeringspraktijk. Met dit voorstel wordt de nieuwe verordening maatschappelijke ondersteuning en jeugdhulp Utrechtse Heuvelrug 2017 aan u ter besluitvorming aangeboden. Voorgesteld besluit De Verordening maatschappelijke ondersteuning en jeugdhulp Utrechtse Heuvelrug 2017 vast te stellen onder intrekking van de Verordening maatschappelijke ondersteuning 2015 en de Verordening Jeugdhulp Duurzaamheid N.v.t. Werkgelegenheid 1. Heeft het besluit gevolgen voor de werkgelegenheid? Nee 2. Draagt het besluit bij aan het versterken van het vestigingsbeleid? Nee 3. Is social return toegepast om (oudere) werklozen aan het werk te helpen? Nee Financiële consequenties / wijze van dekking De aanpassingen die worden voorgesteld hebben geen financiële consequenties.

2 2 Eerdere raadsbesluiten - Vaststellen Verordening maatschappelijke ondersteuning gemeente Utrechtse Heuvelrug 2015 (Raadsvoorstel ) - Vaststellen Verordening Jeugdhulp (Raadsvoorstel ) - Wijzigingsverordening Maatschappelijke Ontwikkeling 2016 (Raadsvoorstel ) Reacties van derden / communicatie De Verordening maatschappelijke ondersteuning en Jeugdhulp Utrechtse Heuvelrug 2017 wordt op de gebruikelijke wijze bekendgemaakt en gepubliceerd na besluitvorming door de gemeenteraad middels een publicatie in het elektronisch gemeenteblad en een melding in het Gemeentenieuws. Participatie De volgende partners hebben kennis genomen van de nieuwe verordening en zijn in de gelegenheid gesteld een reactie te geven: 1. De Wmo-raad 2. GezinsPanel 3. Professionals (consulenten van het Sociaal Dorpsteam) De Wmo-raad adviseert ons om bij de verwijzing door huisarts, medisch specialist of jeugdarts naar een maatwerkvoorziening jeugdhulp de jeugdige of zijn ouders een beschikking te versturen van het college. De Wmo-raad ziet liever dat de aanbieder van de maatwerkvoorziening om een beschikking verzoekt en niet de jeugdige of zijn ouders zelf. De Wmo-raad is van mening dat door het niet toezenden van een beschikking de rechtpositie van de inwoner in het geding komt. Wij hebben in de verordening opgenomen om bij een verwijzing of afwijzing van een huisarts, medisch specialist of jeugdarts niet langer automatisch een beschikking te verzenden. Dit doen wij alleen nog op verzoek. Onze redenen hiervoor worden bij het onderdeel Toegang jeugdhulp via de huisarts, medisch specialist of jeugdarts nader toegelicht. In plaats van een beschikking willen wij gaan werken met een folder waarin de rol van de gemeente binnen de jeugdhulp wordt uitgelegd en waarin de rechtsbescherming staat omschreven. Wij zijn van mening dat de rechtspositie van inwoners daarmee voldoende is gewaarborgd. Immers geeft een verwijzing van een professional al recht op jeugdhulpverlening. Het advies van de Wmo-raad en de reactie hierop is aan de bijlagen toegevoegd. De opmerkingen van het gezinspanel en professionals zijn mondeling besproken en/of verwerkt in het voorstel. Vervolgtraject Na vaststelling van deze verordening door de raad wordt deze gepubliceerd. De verordening treedt inwerking na bekendmaking. Het college werkt de verordening op onderdelen nader uit; dit wordt vastgelegd in nadere regels (beleidsregels). Dit maakt het mogelijk om snel te reageren op ontwikkelingen in de samenleving (flexibiliteit). Recent uitgebrachte modelverordening nog niet verwerkt Op 15 augustus 2017 jl. heeft de VNG een nieuwe modelverordening gepubliceerd. In deze nieuwe modelverordening wordt een recente uitspraak van de Centrale Raad voor Beroep verwerkt. Dit betreft een uitspraak van 15 mei 2017 waarin de Centrale Raad van Beroep heeft bepaald dat in de verordening (in dit geval van de gemeente Emmen) ten onrechte was bepaald dat het college nadere regels kan stellen over de hoogte van het persoonsgebonden budget (hierna: pgb) en het vaststellen van het pgb. Gemeenteraden dienen, zo stelt de Centrale Raad van Beroep, terughoudendheid te betrachten bij het delegeren van bevoegdheden aan het college.

3 3 De essentialia van het voorzieningenpakket moeten in de verordening, en dus door de gemeenteraad, worden vastgelegd. Het differentiëren m.b.t. de hoogte van de pgb-tarieven behoort tot de essentialia. Op grond van deze uitspraak heeft de VNG de modelverordening aangepast en de mogelijkheid om het college de bevoegdheid te geven nadere regels te stellen ten aanzien van het pgb is komen te vervallen. In ons huidige voorstel is de hierboven genoemde aanpassing nog niet verwerkt. Omdat wij nog geen participatief traject hadden doorlopen ten aanzien van de nadere regels voor de pgb s is het voor ons niet mogelijk deze aanpassingen nu in het huidige voorstel mee te nemen. Omdat overige wijzigingen wat ons betreft niet langer op zich kunnen laten wachten hebben wij er voor gekozen om toch reeds een nieuwe verordening ter besluitvorming aan te bieden. Het huidige artikel waarin het college de bevoegdheid krijgt om nadere regels te stellen met betrekking tot de pgb s is in het voorstel behouden maar het college zal geen gebruik maken van deze bevoegdheid. Het college gaat per ommegaande een wijzigingsverordening voorbereiden waarbij de gemeenteraad alsmede onze externe partners worden betrokken. Wij hopen deze wijzigingsverordening zo spoedig mogelijk aan u ter besluitvorming voor te kunnen leggen. Bijlage(n): - Verordening maatschappelijke ondersteuning en jeugdhulp Utrechtse Heuvelrug Advies Wmo-raad en reactie. Nadere informatie te verkrijgen bij Steller: Henriette Scheffer, henriette.scheffer@heuvelrug.nl Themamanager Beja Burema, beja.burema@heuvelrug.nl Toelichting op gevraagde beslissing Overeenkomstig de Jeugdwet en de Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 dient de gemeenteraad een verordening maatschappelijke ondersteuning en jeugdhulp vast te stellen. Om de Wmo en Jeugdwet goed te kunnen uitvoeren zijn in 2014 de Verordening maatschappelijke ondersteuning Utrechtse Heuvelrug 2015 en de Verordening Jeugdhulp Utrechtse Heuvelrug 2015 vastgesteld. Hierin zijn de lokale kaders vastgelegd, waarbinnen de uitvoering van de Wmo en de Jeugdwet de afgelopen jaren heeft plaatsgevonden. Deze verordeningen worden nu aangepast en samengevoegd. Met deze verordening voorzien wij in ondersteuning bij de versterking van de zelfredzaamheid en de participatie van inwoners (volwassenen en jeugdigen) met een beperking of met chronische psychische of psychosociale problemen, beschermd wonen en opvang, en bevorderen wij de toegankelijkheid van voorzieningen voor mensen met een beperking en daarmee willen wij bijdragen aan het bevorderen van een inclusieve samenleving. Sinds 2015 zijn er veel ontwikkelingen geweest binnen het sociaal domein. Er zijn landelijk uitspraken van de Centrale Raad van Beroep geweest, onder andere over hulp bij het huishouden, die aanpassingen van onze verordening tot gevolg hebben. Daarnaast bestond ook de wens om met één verordening binnen het sociaal domein. Voor de verordeningen op basis van de Wmo en de Jeugdwet bleek het haalbaar deze te integreren. De verordening in het kader van de Participatiewet bleek te afwijkend en deze blijft dan ook separaat bestaan. Wat is er veranderd in de nieuwe verordening? De bestaande verordeningen Jeugdhulp en maatschappelijke ondersteuning zijn gebaseerd op de modelverordeningen van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Wij hebben bij het samenvoegen van deze twee verordeningen ook de modelverordeningen van de VNG gevolgd. Hieronder geven we de belangrijkste wijzigingen weer. Wijzigingen naar aanleiding van nieuwe modelverordeningen. De VNG heeft naar aanleiding van uitspraken van de Centrale Raad van Beroep en de aanpassing van het Uitvoeringsbesluit Wmo wijzigingsvoorstellen gedaan middels nieuwe modelverordeningen.

4 4 Ook heeft de VNG een actualisatie gedaan van de modelverordening die ook enkele wijzigingen tot gevolg heeft gehad: Verhouding prijs en kwaliteit levering dienst door derden Vanaf 1 juni 2017 is het gewijzigde Uitvoeringsbesluit Wmo 2015 in werking getreden. Er is een nieuw artikel 5.1 aan toegevoegd, dat tot doel heeft dat de gemeente een reële prijs betaalt voor een Wmo dienst, waarmee de aanbieder kan voldoen aan de gemeentelijke eisen van kwaliteit en continuïteit van deze dienst en de arbeidsrechtelijke verplichtingen aan de beroepskracht die deze dienst verleent aan de cliënt. Wij hebben de bepalingen uit de modelverordening (Ledenbrief 7/013) overgenomen. Dit artikel schept nu de voorwaarden om tot een reële prijs te komen. In de praktijk deden we dit al door ons te houden aan de code verantwoord marktgedrag thuisondersteuning. Eigen bijdrage bij maatwerkvoorzieningen en pgb s Naar aanleiding van een uitspraak van de Centrale Raad van Beroep is het artikel over de eigen bijdrage bij maatwerkvoorzieningen en pgb s aangepast. De eigen bijdrage wordt bepaald ten hoogte van de kostprijs tenzij in het Uitvoeringsbesluit Wmo 2015 een lagere bijdrage is bepaald. Hoe wij de kostprijs bepalen is nu ook in de verordening opgenomen. Wij hebben daarbij aansluiting gezocht bij ons huidige beleid. Inhoudelijk (materieel) verandert hierdoor niets voor onze inwoners. Jaarlijkse waardering mantelzorger Met de wijziging van dit artikel is voorzien in een procedure die waarborgt dat alle mantelzorgers die aan voorwaarden voldoen voor het ontvangen van een blijk van waardering in aanmerking kunnen worden gebracht. Kwaliteitseisen maatschappelijke ondersteuning De bepaling die het college de mogelijkheid geeft om nadere regels op te stellen over de kwaliteit is vervallen. Daar is nu een bepaling opgenomen voor het al dan niet indienen van een Verklaring Omtrent het Gedrag. Voorkoming/ bestrijding misbruik en oneigenlijk gebruik (voorheen artikel controle) Toegevoegd is de verplichting van het college om inwoners in begrijpelijke bewoordingen te informeren over hun rechten en plichten. Het gedeelte over mogelijke controle van (bestedingen) van voorzieningen is in een apart artikel opgenomen. Ook is de mogelijkheid toegevoegd om, indien een inwoner langer dan 8 weken in een instelling verblijft zoals bedoeld in de Wet langdurige zorg of zorgverzekeringswet, de beschikking te wijzigen of in te trekken. Opschorting betaling uit het pgb Opschorting betaling uit het pgb betreft een nieuw artikel die bij de actualisatie van de modelverordening is toegevoegd. Het doel van deze bepaling is het bestrijden van misbruik en oneigenlijk gebruik van pgb s. In dit artikel is vastgelegd dat in bepaalde gevallen (tijdelijke) opschorting van een betaling, uit het pgb naar aanleiding van een declaratie, een beter instrument is dan beëindiging of weigering of zelfs intrekken of herzien van de beschikking. Door opschorting kan ruimte worden geboden voor herstelmaatregelen of nader onderzoek. Overige wijzigingen Wij hebben ook wijzigingen doorgevoerd waardoor onze integrale werkwijze in de sociale dorpsteams beter ondersteund wordt en de leesbaarheid en praktische toepasbaarheid vergroot wordt.

5 5 Deze wijzigingen hebben met name betrekking op het hanteren van de dezelfde termen en het logisch ordenen van de diverse artikelen. Hieronder gaan we kort in op de belangrijkste wijzingen: Terminologie We hebben de terminologie uit de Jeugdwet en Wmo op elkaar afgestemd. Zo valt onder maatwerkvoorziening een individuele voorziening voor jeugdhulp. Onder cliënt wordt ook de jeugdige en/of ouders verstaan. We hebben hiervoor gekozen zodat de verordening duidelijk leesbaar is. De essentie ten opzichte van de modelverordening wordt hiermee niet gewijzigd maar kan hierdoor tekstueel soms iets afwijken. Toegang jeugdhulp via de huisarts, medisch specialist of jeugdarts In de huidige verordening Jeugdhulp bepaalt lid 2 van artikel 4 dat we altijd na een verwijzing van de huisarts, medisch specialist of jeugdarts een beschikking afgeven. Dit is echter vanuit de Jeugdwet geen verplichting. Met deze nieuwe verordening stappen wij van dit principe af en geven alleen nog een beschikking af indien de jeugdige of zijn ouders hierom verzoeken. Een verwijzing door de huisarts, medisch specialist en jeugdarts geeft al direct recht op jeugdhulpverlening, een beschikking is hiervoor niet voor noodzakelijk. Ook nemen wij het advies van de verwijzende professional in principe altijd over dus is een beschikking slechts een bevestiging van hetgeen door de professional is bepaald. Het ontvangen van een beschikking van de gemeente kan wellicht alleen maar verwarrend zijn aangezien de voorziening niet bij de gemeente maar bij een huisarts, medisch specialist of jeugdarts is aangevraagd en de zorgaanbieder ook niet van de gemeente is. Het kan de vertrouwensrelatie met een verwijzer ook schaden. Een folder kan wat ons betreft duidelijkheid geven in de rol van de gemeente bij jeugdhulp en informatie verstrekken over de mogelijkheid toch om een beschikking te verzoeken indien men het niet eens is met de toegekende voorziening of indien een voorziening wordt afgewezen. Dit geeft de jeugdige en zijn ouders de benodigde rechtsbescherming. Het komt voor dat jeugdigen (16+) zonder medeweten van ouders hulp vragen. Indien wij dan alsnog een beschikking versturen kan dit de privacy van de cliënt ernstig schaden. In de huidige praktijk sturen wij deze doelgroep dus ook al geen beschikking meer. De wetgever heeft de mogelijkheid geboden om geen beschikking te sturen. Indien de wetgever van mening is dat binnen deze procedure voldoen rechtsbescherming aanwezig is zien wij geen reden hier van af te wijken. Cliëntondersteuning Wij hebben een bepaling in de verordening opgenomen over cliëntondersteuning. Omdat dit in de Wmo is geregeld zijn wij niet verplicht hier een artikel in de verordening over op te nemen. Wij willen echter in de verordening een compleet overzicht van de rechten en plichten van cliënten te geven. We hebben de bepaling uit de modelverordening overgenomen. Tegemoetkoming meerkosten personen met een beperking of chronische problemen Om lasten te kunnen verlichten voor mensen met een beperking of chronische problemen hebben we een artikel opgenomen die kaders geeft om in aanmerking te kunnen komen voor een tegemoetkoming in de meerkosten. We hebben hierbij de modelverordening als handvat genomen en hebben hier onze eigen invulling aan gegeven omdat deze beter aansluit bij ons beleid. Tekstueel is dit artikel dus iets aangepast ten opzichte van de vorige verordening. Criteria voor een individuele voorziening voor jeugdhulp De criteria voor een individuele voorziening voor jeugdhulp stonden niet in de Verordening Jeugdhulp terwijl dit in de Verordening maatschappelijke ontwikkeling wel was opgenomen. We hebben gekozen om ook voor de Jeugdhulp de criteria op te nemen om zo helder te maken aan de hand van welke (afwegings)criteria een individuele voorziening voor jeugdhulp wordt verstrekt. Dit artikel maakt geen onderdeel uit van de modelverordening en hebben wij dus zelf opgesteld.

6 6 Jeugdhulp ouderbijdrage De ouderbijdrage voor jeugdhulp is vanaf 2016 vervallen en daarom is het daarop betrekkende artikel uit de verordening verwijderd. Meldingsregeling calamiteiten en geweld Hoewel ook in de vorige modelverordening opgenomen hadden wij nog geen artikel omtrent calamiteiten en geweld. Wij vinden veiligheid van onze inwoners belangrijk en daarom hebben wij een artikel opgenomen (conform modelverordening) die het college verplicht een regeling te treffen voor het melden van calamiteiten en geweld bij de verstrekking van een voorziening door een aanbieder. Wij dienen hiertoe ook een toezichthouder aan te stellen. Deze toezichthouder doet vervolgens onderzoek naar calamiteiten en geweldsincidenten en adviseert het college hieromtrent. Deze rol wordt momenteel verzorgd door de GGD.