Haal meer uit de MAT 1 credit

Transcriptie

1 Haal meer uit de MAT 1 credit Gert Jan van Beijnum g.j.v.beijnum@nibe.org

2 NIBE 1 m2 Photovoltaic panel, multi-si, at plant/rer/i U 100% 0,932 m2 2,63 kg 10,1 kg 0,182 kg Photovoltaic cell, Aluminium alloy, Solar glass, Copper, at regional multi-si, at AlMg3, at low-iron, at storage/rer U plant/rer U plant/rer U regional 60,6% 18,2% 6,32% 8,14% 317 MJ 0,988 m2 2,54 kg 0,00808 kg 11,3 kg 0,0308 kg Electricity, Multi-Si wafer, at Aluminium, Chromium, at Flat glass, Copper, primary, medium voltage, plant/rer U production mix, regional uncoated, at at refinery/rla U production UCTE, cast alloy, at storage/rer U plant/rer U 20,8% 41,9% 15,3% 0,42% 5,98% 6,1% 330 MJ 1,13 kg 1,7 kg 0,596 kg 0,0522 kg Electricity, high Silicon, multi-si, Steel, low-alloyed, Aluminium, Ferrochromium, voltage, production casted, at at plant/rer U primary, at high-carbon, 68% UCTE, at plant/rer U plant/rer U Cr, at plant/glo U 20,7% 26,5% 5,96% 16,2% 6,23% 334 MJ 1,28 kg 0,596 kg Electricity, Silicon, production Aluminium, production mix mix, photovoltaics, primary, liquid, at UCTE/UCTE U at plant/glo U plant/rer U 20,7% 21% 16,2% 1,03 kg 0,271 kg Silicon, solar grade, Anode, aluminium modified Siemens process, at electrolysis/rer U 15% 6,42% 259 MJ Electricity, at cogen 1MWe lean burn, allocation 13,4% Advies Onderzoek Publicaties 2 2

3 Inhoud Duurzaamheid in de bouw De LCA-methode BREEAM MAT 1 + Voorbeelden 3 3

4 Wat is Duurzaamheid? Duurzaamheid volgens de Wereldcommissie voor milieu en ontwikkeling, ook wel Brundtland Commissie: Ontwikkeling die aansluit op de behoeften van het heden zonder het vermogen van toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen. 4 4

5 Duurzaamheid in de bouw 5 5

6 Bouwbesluit 2012 Overheid stelt eisen op materiaalgebied Sinds 1 januari 2013 is het verplicht een milieuprestatieberekening te maken om een vergunningsaanvraag te doen voor woningen en utiliteitsbouw met een BVO 100 m² Hiervoor moet de milieu-impact van de bouwmaterialen worden bepaald met behulp van een LCA. 6 6

7 Inhoud Duurzaamheid in de bouw De LCA-methode BREEAM MAT 1 + Voorbeelden 7 7

8 Voorbeeld: Dakbedekking Welk type dakbedekking is het meest duurzaam? Verzinkt staal (trapezium) Riet Betonnen dakpannen 8 8

9 Wat is een LCA? LCA = LevensCyclusAnalyse Rekenmethode Brengt milieueffecten in beeld Van wieg tot graf 9 9

10 Relaties Externe reviewer LCA bouwproduct Producent bouwmateriaal NIBE LCA bureau NMD ondergebracht bij 1 beheersorganisatie NIBE s milieuclassificaties LCA s bouwproducten Schaduwkosten Gebouw berekening/ rekentool LCA gebouw Schaduwkosten 10 10

11 Belangrijkste milieuvoordelen Verzinkt staal (trapezium) - Kan gerecyceld worden en bevat gerecycled materiaal Riet - Is een natuurproduct Betonnen dakpan - Heeft een lange levensduur 11 11

12 Duurzaamheid berekenen Levenscyclus analyse (LCA) 12 12

13 De fases 1 Productiefase 2 Bouwfase 3 Gebruiks/onderhoudsfase 4 Einde levensduur 13 13

14 1. Productiefase Productiefase Winning van grondstoffen Transport van grondstoffen Productie 14 14

15 2. Bouwfase Bouwfase Transport naar bouwplaats Constructie op bouwplaats 15 15

16 3. Gebruiks/onderhoudsfase Gebruiks/onderhoudsfase Uitloging Onderhoud Reparaties Vervangingen Energieverbruik Waterverbruik 16 16

17 4. Einde levensduurfase Einde levensduurfase Sloop Transport van afval Afvalverwerking Stort Verbranding Recycling Hergebruik 17 17

18 Wat berekenen/meten we? Milieueffecten 18 18

19 Emissies 19

20 Uitputting grondstoffen 20

21 Landgebruik 21

22 Hinder 22

23 Milieueffectcategorieën 23 23

24 Functionele eenheid Functionele eenheid = Vergelijkingsbasis Appels met appels vergelijken Heel belangrijk! 24 24

25 Functionele eenheid Voorbeeld: isolatiemateriaal 1 kg steenwol ßà 1 kg schapenwol Of 10 cm steenwol ßà 10 cm schapenwol Of Steenwol (RC = 6,0) ßà schapenwol (RC = 6,0) 25 25

26 Functionele eenheid Dakbedekking hellend dak: 1. 1 m 2 dakbedekking 2. toegepast in de Agentschap NL Referentie Rijwoning 3. op een hellend dak met een hellingshoek van 40 graden 4. gedurende een periode van 75 jaar. 5. Inclusief panlatten, tengels en bevestigingsmiddelen en exclusief dakbeschot

27 Karakterisatie - tabel Verzinkt staal (trapezium) Riet Dakpan, beton; 75 mm overlap Milieuimpactcategorie eenheid Global warming (GWP100) kg CO2 eq 28,1 17,7 15,9 Ozone layer depletion (ODP) kg CFC-11 eq 0, , , Human toxicity kg 1,4-DB eq 3,6 16,3 8,6 Fresh water aquatic ecotox. kg 1,4-DB eq 0,16 0,87 0,11 Marine aquatic ecotoxicity kg 1,4-DB eq Terrestrial ecotoxicity kg 1,4-DB eq 0,07 4,85 0,04 Photochemical oxidation kg C2H4 0,016 0,015 0,007 Acidification kg SO2 eq 0,12 0,13 0,04 Eutrophication kg PO4--- eq 0,016 0,132 0,008 exhaus biotic mbp/fe 0, , , Abiotic depletion kg Sb eq 0,0000 0,0000 0,0000 exhaus Energy kg Sb eq 0,18 0,09 0,05 Eco99 EQ Landuse PDF*m2yr/FE 1,90 0,26 0,91 malodorous air OTV m3/fe Roadnoise DALY/FE 0, , ,00012 hinder geluid mbp/fe 626,7 42,4 66,6 hinder licht mbp/fe 78,1 4,7 1,5 hinder calamite mbp/fe 9,4 1,4 0,

28 Karakterisatie - grafiek 28 28

29 Voorbeeld: Dakbedekking Welk type dakbedekking is het meest duurzaam? Verzinkt staal (trapezium) Riet Betonnen dakpan 29 29

30 Schaduwkosten Doel: elk product één waarde Hoe: door middel van schaduwkosten Schaduwkosten: dit zijn de kosten die gemaakt zouden moeten worden om de milieueffecten te voorkomen Schaduwkosten worden uitgedrukt in euro s Voor elk milieueffect is een factor bepaald voor de schaduwkosten 30 30

31 Schaduwkosten - waarden 31 31

32 Totale schaduwkosten 32 32

33 Milieuklasse 33 33

34 Milieuklasse 34 34

35 Database NIBE 35

36 Inhoud Duurzaamheid in de bouw De LCA-methode BREEAM MAT 1 + Voorbeelden 36 36

37 MAT 1 DGBC Materialentool 3.01 Het stimuleren van het gebruik van materialen met een lage milieu-impact Gebaseerd op de MPG en bijbehorende materialendatabase (NMD)

38 Aantal Punten Verplicht vanaf: 1 punt er minimaal drie materialenopties zijn overwogen die een aanzienlijke impact hebben op de schaduwprijs. 2 punten de milieubelasting van de gebruikte materialen lager ligt dan de referentiewaarde. 3 punten 10% lager dan de referentiewaarde 4 punten 20% lager dan de referentiewaarde 5 punten 30% lager dan de referentiewaarde 6 punten 40% lager dan de referentiewaarde 7 punten 50% lager dan de referentiewaarde 8 punten 60% lager dan de referentiewaarde +1% innovatiepunt (Exemplary Perforamance) 38 38

39 Referentiewaarde Voor de BREEAM-NL 2014: Niet-industrie: 0,9 Schaduwprijs per m 2 BVO Industrie: 0,7 Schaduwprijs per m 2 BVO Woningen: 0,7 Schaduwprijs per m 2 BVO 39 39

40 Invoeren van een gebouw 40 40

41 Invoeren van een gebouw 41 41

42 Invoeren van een gebouw Wat wordt niet meegenomen in de berekening Interieurproducten, zoals: Vloerbedekking muurverf Tijdelijke constructie onderdelen, zoals: tijdelijke damwanden bekistingen 42 42

43 Standaard kantoorgebouw 43 43

44 Standaard kantoorgebouw 44 44

45 Optimalisatie op gebouwniveau Op gebouwniveau juiste beslissingen maken: Vorm Minimalisatie Direct hergebruik (milieutechnisch afgeschreven materialen) 45 45

46 Voorbeeld: minimaliseren niet dragende binnenmuren Gesloten kantoorsysteem naar kantoortuinen 90% minder niet dragende binnenwanden Wel extra akoestische maatregelen Van 0,7 naar 0,62 (Schaduwprijs per m 2 BVO) 46 46

47 Optimalisatie van productkeuze Productniveau juist keuzes maken 47 47

48 Optimalisatie van productkeuze (voorbeeld) Kalkzandsteen binnenspouwblad i.p.v. lichtbeton Europees houten kozijnen + deuren i.p.v. aluminium Houten systeemwanden i.p.v. staalframe Anhydriet dekvloer i.p.v. zandcement EPDM dakbedekking i.p.v. bitumen 48 48

49 Optimalisatie van productkeuze (voorbeeld) 49 49

50 Optimalisatie van productkeuze (voorbeeld) Verder gaande maatregelen: BB&S betongevelsteen i.p.v. baksteen Leemstuckwerk i.p.v. kalkstuc Houten kanaalplaatvloer i.p.v. betonen vloer MOSA i.p.v. standaard keramische tegels 50 50

51 Optimalisatie van productkeuze (voorbeeld) 51 51

52 Optimalisatie van productkeuze (voorbeeld) Kantoor basis 0,7 Kantoor duurzaam 0,62 Kantoor duurzamer 0,53 Reductie 22% 31% 42% Punten

53 Exemplary performance 1 innovatiepunt Nieuwe materialen die niet in de database voorkomen met aantoonbaar lagere milieu-impact De milieu-impact van deze producten moet resulteren in een schaduwprijsreductie van 0,05 euro/m

54 E I N D E 54