Morningstar. Aandelengids. Technologie Biedt revival kansen of hype? VFB - Dag van de Tips 8 oktober 2011

Transcriptie

1 1 Morningstar Aandelengids Technologie Biedt revival kansen of hype? VFB - Dag van de Tips 8 oktober 2011

2 2 Inhoud Inhoud... 2 Voorwoord... 3 Ontwikkelingen in de technologiesector... 4 Internetzeepbel Hoe in technologie beleggen De techsector en belangrijke beleggingsoverwegingen Advanced Micro Systems Apple Cisco Google Hewlett-Packard Agfa-Gevaert Applied Materials ASM International ASML Microsoft Nokia Philips Research in Motion Sony De waarde van een aandeel als een kasteel met een slotgracht... 43

3 3 De wonderlijke technologiesector De technologiesector is een wonderlijke sector. Hij wordt gekenmerkt door snelle innovatie en een continue ontwrichting. Ondernemingen kunnen bij wijze van spreken binnen één dag uitgroeien van start up tot een gevestigde naam. Maar een voorsprongen op concurrenten is in de techsector zelden duurzaam. Zo was Motorola eens marktleider in mobiele telefoons, maar werd het van zijn troon gestoten door Nokia en die onderneming is nu weer ingehaald door Apple. De winnaar vandaag kan de verliezer van morgen zijn. Een andere eigenschap van deze sector is de neiging naar een monopolistische of oligopolistische structuur. Microsoft Windows is daarvan het bekendste voorbeeld. Het domineert de markt voor besturingssystemen voor pc en laptop. Zo n monopolie wordt in stand gehouden door het netwerkeffect. Software-ontwikkelaars maken uiteraard het liefst programma s die kunnen draaien op het besturingssysteem met de meeste gebruikers. De grote hoeveelheid programma s voor dat besturingssysteem trekt op zijn beurt weer veel nieuwe gebruikers aan. Een oligopolie ontstaat momenteel op de markt voor smartphones. De iphone van Apple en telefoons met Google s besturingssysteem Android domineren en er lijkt nog slechts plek over één concurrent: de tandem Nokia- Microsoft of BlackBerry-maker Research in Motion. Als het om internetondernemingen gaat dan is er vaak een buzz die veel weg heeft van een hype. Neem alleen al de oplopende waarderingen van social network sites als Facebook en microblogdienst Twitter die inmiddels tientallen miljarden dollars waard zouden zijn. Maar waar die waardering nou precies op is gebaseerd is niet altijd duidelijk. Al is het maar omdat deze ondernemingen geen cijfers openbaren. Kan een belegger de technologiesector dan maar beter mijden? Nee. Techaandelen zijn de moeite waard, maar het is wel een langetermijn groeiverhaal. Daarbij is het ene techaandeel het andere niet. De sector bestaat weer uit subsectoren als hardware, software, halfgeleiders en internet en die zijn weer te verder te verdelen in producenten en toeleveranciers. Er moet dus wel het nodige huiswerk worden gedaan. Deze gids helpt beleggers om zich verder te verdiepen in de technologiesector en gaat in op de laatste ontwikkelingen, bespreekt diverse mogelijkheden om in tech te beleggen, analyseert en waardeert 14 technologie-aandelen en geeft belangrijke beleggingsoverwegingen. Veel leesplezier en succes! Pieter Bailleul marketing en product manager Morningstar Benelux Maarten van der Pas financial markets editor Morningstar Benelux

4 4 Ontwikkelingen in de technologiesector Technologiegiganten komen steeds meer op elkaars terrein in hun zoektocht naar groei. Dat leidt tot hevige concurrentie en fusies en overnames. Sommige large cap techaandelen noteren momenteel tegen aantrekkelijke waarderingen. De technologiesector heeft de afgelopen decennia een enorme groei doorgemaakt doordat over de hele wereld de talloze voordelen van technologie werden opgenomen. Waar de groei in ontwikkelde economieën inmiddels is gematigd, staan opkomende economieën nog aan het begin van de IT-revolutie. De wereldwijde IT-markt groeide volgens marktonderzoeksbureau IDC in 2010 met 8 procent tot meer dan 1,5 biljard dollar na een afname van 4 procent in het jaar daarvoor. De opkomende markten namen het grootste deel van deze groei voor hun rekening waar de groei in Azië, Centraal- en Midden- Europa en Latijns-Amerika het dubbele was van die in de ontwikkelde markten. Zoektocht naar groei Een gevolg van de afnemende groei van de totale technologiesector is de recente ontwikkeling dat grote techondernemingen zich met hun zoektocht naar groei op aanpalende markten gaan begeven. Netwerkgigant Cisco is in servers gestapt met zijn Unified Computing System. Dat spoorde Hewlett-Packard aan, traditioneel sterk in servers, om zijn portefeuille uit te breiden met netwerksystemen door 3Com over te nemen. Oracle drijft steeds verder af van zijn oorspronkelijke databasemarkt met de aankoop van Sun Microsystems. De acquisitie van de maker van computerbeveiligingssoftware McAfee door chipfabrikant Intel is een ander voorbeeld. Met zijn ipod, iphone en ipad is Apple tegenwoordig meer een producent van consumentenelektronica dan een computerfabrikant. De pc s en laptops nemen zijn nog maar goed voor een derde van de omzet van Apple. Fusies en overnames Nu de technologiegiganten meer en meer op elkaars terrein komen en de concurrentie heviger wordt, spelen overnames een belangrijke rol bij het uitbreiden van de productportefeuille. De techsector was recent getuige van twee biedingsoorlogen met EMC en NetApp die achter Data Domain aanjoegen en Hewlett-Packard en Dell die om 3PAR vochten. Deze overnamestrijd waar ondernemingen tegen elkaar opboden illustreert het belang om bepaalde technologie (deduplicatie van data in het geval van DataDomain en high-end data-opslag bij 3PAR) in huis hebben nu grote ondernemingen zich wapenen tegen de felle concurrentie in de techsector. Morningstar verwacht dat fusies en overnames een belangrijke trend blijven in de sector. Kleine technologiebedrijven met sterke producten maar beperkte distributie zullen vanwege de synergievoordelen aantrekkelijke overnameprooien blijven voor de grote jongens. De gestage mars van technologische vooruitgang maakt het voor ondernemingen in de

5 5 technologiesector moeilijk om een duurzaam concurrentievoordeel te creëren. Dell en Nokia zijn de laatste in een lange rij van ondernemingen die ooit hun sector aanvoerden maar binnen een paar jaar zijn gedegradeerd tot verliezer. Maar ondernemingen die een concurrentievoorsprong opbouwen zijn buitengewoon winstgevend, omdat veel technologieondernemingen een natuurlijk monopolie of oligopolie bereiken. Slechts 15 ondernemingen in Morningstar s universum van technologieondernemingen hebben volgens de analisten een grote voorsprong op concurrenten weten te bereiken (zie tabel). Deze selecte groep genereert een indrukwekkende gemiddelde operationele marge van 25 procent in de afgelopen vijf jaar een periode waarin er ook nog een recessie was. Techbedrijven met een kleine voorsprong boeken in dezelfde periode een gemiddelde operationele marge van 14 procent. Het wekt geen verbazing dat ondernemingen zonder een voorsprong op een gemiddelde marge van 0 procent zitten. Technologieondernemingen met een grote voorsprong op concurrenten Top tech picks De macro-economische vooruitzichten op korte termijn zijn onzeker. Deze onzekerheid heeft geleid tot koersdalingen waardoor sommige tech aandelen aantrekkelijk zijn geprijsd. De aandelenanalisten van Morningstar zien de meeste waarde bij large cap ondernemingen met een duurzaam concurrentievoordeel. Hieronder staan vijf aantrekkelijke technologie aandelen. Het zijn financieel sterke ondernemingen die een stevige concurrentiepositie hebben met een solide kasstroom.

6 6 Internetzeepbel 2.0 De hype rond Facebook, Twitter, Groupon en LinkedIn lijkt op die rond technologieondernemingen aan het begin van de eeuw. Spat er straks weer een internetzeepbel uit elkaar? Hemelhoge waarderingen. Verwarrend jargon. Hijgerige berichtgeving die meestal begint met internet en eindigt met verandert de wereld. En uiteindelijk verliezen waar een belegger buikpijn van krijgt. Welkom bij beleggen in technologie. Met deze beschrijving van beleggen in de technologiesector kwam Morningstar s director of equity research Pat Dorsey ruim tien jaar geleden, nog voordat de internetzeepbel voorjaar 2001 uiteen zou spatten. Het was een gekke, euforische tijd. Internetbedrijfjes werden snel opgericht en gingen vaak even snel weer ten onder. Een beursgang was het ultieme doel en koersen volgen omhoog. Weg met de oude economie, dit was de nieuwe economie. Oude waarden golden niet meer. Omzet, winst en rendement op geïnvesteerd kapitaal waren niet van belang bij een analyse van een internetonderneming. Marktaandeel was alles wat telde. Een onderneming hoefde geen winst te maken om toch een hoge waardering te krijgen of investeerders te vinden. In Nederland culmineerde deze hype in de beursgang en afgang van Worldonline. Tot zover de internetzeepbel 1.0. Facebook: hot, hot, hot De beschrijving van Dorsey heeft vandaag de dag niets aan waarde ingeboet. Waren het in de nineties met name ondernemingen die zich bezighielden met computernetwerken, software, zoekmachines en hardware, tegenwoordig draait de hype vooral om sociale netwerksites. De populairste, Facebook, heeft wereldwijd 750 miljoen leden. Maar wat is dat waard? Het is lastig te bepalen want aandelen Facebook worden niet publiekelijk verhandeld en de onderneming maakt geen resultaten openbaar. Eerder dit jaar werd de potentiële waarde van Facebook geschat op 66,5 miljard dollar (ongeveer 50 miljard euro) en de omzet zou in de eerste helft van het jaar zijn verdubbeld tot 1,6 miljard dollar (1,14 miljard euro). Goldman Sachs stal in januari de show in beleggersland toen bekend werd dat de zakenbank 450 miljoen dollar in Facebook had geïnvesteerd en nog eens 1,5 miljard dollar wilde ophalen voor de netwerksite via een private placement bij zijn rijkste klanten. Goldman Sachs had een manier gevonden die zijn topclientèle voorrang gaf bij de aanschaf van aandelen Facebook. Niet veel later moest de bank echter met het schaamrood op de kaken erkennen dat Amerikaanse wetgeving het feest verstoorde en dat Amerikaanse staatsburgers waarschijnlijk niet aan de zwaar overtekende- onderhandse plaatsing konden deelnemen. Ondertussen is er veel speculatie over de beursgang van Facebook. Die zou in voorbereiding zijn. Eerst zou de notering in de loop van 2011 plaatsvinden, toen werd rekening gehouden met april volgend jaar en het

7 7 laatste nieuws is dat de beursgang voor eind 2012 een feit moet zijn. Groupon: omzethalvering Facebook is niet de enige internetonderneming die zijn beursgang uitstelt. Ook de ipo van kortingensite Groupon is onzeker geworden. In juni van dit jaar werd een beursnotering aangevraagd en eind oktober-begin november zou Groupon op het koersenbord moeten staan. De onderneming verwacht met zijn gang naar Wallstreet 25 tot 30 miljard dollar op te halen. Maar vanwege de onzekere economische situatie en onrust op de aandelenmarkten is tot uitstel besloten. De aanvraag van een notering bij de Amerikaanse beurswaakhond Securities and Exchange Commission (SEC) gaf de gelegenheid om in de cijfers van Groupon te kijken. Voor wat ze waard waren, want op last van de SEC heeft Groupon een boekhoudkundige wijziging moeten doorvoeren. Met als gevolg dat de inkomsten zijn gehalveerd. Groupon s omzet over 2010 is na de aanpassing niet langer 713,4 maar 312,9 miljoen dollar. Ook de omzet in het eerste half jaar van 2011 is naar beneden bijgesteld: 688,1 miljoen dollar waar het volgens de onderneming eerder nog om 1,5 miljard dollar zou gaan. De advertentiesite rekende ten onrechte alle inkomsten van een online kortingsbon mee, zonder het deel dat naar de ondernemer gaat eraf te halen. Morningstar-analist Rick Summer heeft zijn twijfels bij Groupon. Groupon heeft volgens hem ontegenzeggelijk het idee van lokaal adverteren veranderd met zijn dagelijkse online aanbiedingen. Maar hij vindt omzet alleen nog geen bewijs van een succesvolle business case en aarzelt bij Groupon s kostenstructuur. De marketingkosten van Groupon zijn aanzienlijk. Het management van de onderneming stelt, dat het volledige marketingbedrag eenmalige kosten voor het werven van klanten representeert. Ik verwacht echter dat een deel van deze kosten een terugkerende marketinguitgave is", aldus Summer. "Groupon zal moeten blijven investeren in de marketing van zijn aanbiedingen om loyaliteit bij afnemers te bereiken en het aantal transacties te verhogen, zelfs van bestaande klanten." Volgens Summer heeft zijn andere kijk op de terugkerende marketing- en sales uitgaven ook gevolgen voor de winstgevendheid van elke deal voor Grouponl. "Die pakt lager uit." Nadoen Summer vindt ook, dat Groupon geen concurrentievoorsprong heeft. Met andere woorden: het kunstje is makkelijk na te doen en Groupon is gemakkelijk in te ruilen voor een concurrent. "Nu Groupon heeft bewezen dat er een markt is voor kortingsbonnen van lokale aanbieders verwacht ik dat Facebook Deals, Google Offers en LivingSocial ook succes zullen hebben op deze markt", vertelt Summer. "De overstapkosten zijn laag voor zowel kopers van de kortingsbonnen als voor ondernemers die een kortingsactie willen opzetten. Groupon is gemakkelijk te wisselen voor een andere aanbieder met dezelfde dienstverlening. Sterker nog, ik verwacht dat de verdeling van de omzet die een kortingsactie oplevert gunstiger wordt voor de ondernemer, wat Groupon's winstgevendheid op de langere termijn verlaagt. Daarnaast heeft

8 8 Facebook veel meer informatie van zijn gebruikers en kan daarmee in potentie een veel gerichtere doelgroep aan ondernemers aanbieden. De concurrenten mogen blij zijn dat Groupon de weg voor hen heeft geplaveid." Twitter: waardeverdubbeling Een derde internetonderneming die aan een beursgang denkt is Twitter. Ook rond de microblogdienst is er veel reuring. Een greep uit het nieuws over Twitter illustreert de hype (zie kader Verslag van een hype). Conclusie: Twitter verdubbelt in een half jaar zijn waarde tot 7 miljard dollar. De teller staat in augustus op 8 miljard dollar. Maar terwijl de markt met spanning wacht op een beursgang van Twitter, laat topman Dick Costolo in september weten dat de onderneming alleen die stap zal maken op eigen voorwaarden. We willen zelfstandig kunnen blijven en groeien op de manier die ons voor ogen staat, niet volkomen afhankelijk worden van de markten, aldus de topman. Morningstar is positief over de verwachtingen van LinkedIn en begreep in mei dat de vraag naar aandelen van de netwerksite onder beleggers groot is. Maar zelfs goede ondernemingen moeten gekocht worden voor minder dan ze waard zijn, stelden Morningstaranalisten Bill Buhr en Rick Summer destijds. Morningstar kwam toen en nu op een fair value van LinkedIn van 27 dollar per aandeel. Het wijkt daarmee aanzienlijk af van de markt en de huidige koers en stelt dus dat het aandeel LinkedIn nog steeds- fors overgewaardeerd is. Het een fantastische onderneming, maar de huidige waardering is waanzinnig, aldus Buhr. LinkedIn: fantastisch en waanzinnig Wie wel de gang naar de beurs maakte was LinkedIn. 19 Mei dit jaar was het zo ver en er was reikhalzend naar uitgekeken. Eindelijk ging er weer een internetonderneming van naam naar de beurs. Ook bij LinkedIn was er de nodige gekte. De waardering van het aandeel klom in de dagen voor de ipo van 32 naar 45 dollar. De openingskoers was 83 dollar en het aandeel schoot de eerste handelsdag zelfs even door naar meer dan 120 dollar om op 93 dollar te eindigen. Op moment van schrijven van dit artikel schommelt de koers rond de 78 dollar. Buhr en Summer zien het succes van LinkedIn. Met meer dan 70 miljoen gebruikers is het naast Facebook de grootste netwerksite op het internet. LinkedIn is dé site netwerksite voor professionals geworden. Inkomsten komen uit 3 bronnen: vacaturediensten, advertenties en een premium abonnement. Momenteel wordt meer dan 50 procent van de omzet buiten de Verenigde Staten gegenereerd. Buhr: Wij schatten dat LinkedIn in 2015 een omzet van bijna 1,5 miljard dollar boekt, waar dat vorig jaar nog 243 miljoen dollar was.

9 9 De analisten van Morningstar geven beleggers die willen investeren in LinkedIn drie belangrijke overwegingen mee. Ten eerste is er nog geen goed begrip van de potentiële operationele marge van de sociale netwerksector, omdat die nog maar kort bestaat. Ten tweede wordt het succes van LinkedIn bepaalt door het netwerkeffect. De site heeft veel gebruikers weten te trekken wat weer adverteerders en nieuwe gebruikers aantrekt. Zolang de onderneming investeert in het bedienen van zijn gebruikers en hun connecties zijn de Morningstaranalisten ervan overtuigd dat het een sterke en te verdedigen positie in sociaal netwerken kan houden. Als derde, om robuuste en blijvende omzetgroei te realiseren zal LinkedIn verder moeten gaan dan eenvoudige vacaturediensten en nieuwe markten moeten betreden. Zorg Summer ziet een voorsprong van LinkedIn op concurrenten, maar heeft ook een zorg. Met 70 miljoen gebruikers heeft LinkedIn een stevige plek veroverd onder de netwerkende professional. Concurrenten zullen dat niet snel evenaren. Maar mijn grootste zorg is wel dat de gebruikers zich commercieel geëxploiteerd gaan voelen en zich afkeren van LinkedIn. Advertenties zijn een belangrijke omzetbron en het management heeft initiatieven genomen om het verkeer en de pageviews op de site te verhogen. Maar het is mij niet duidelijk of gebruikers meer tijd op LinkedIn willen spenderen en de waarde zit hem misschien alleen maar in de contactendatabase en in het aangaan en onderhouden van contacten. Als LinkedIn meer en meer een bestemmingssite wordt dan zouden bezoekers het wellicht minder kunnen gaan gebruiken. De sector van sociale netwerken is nog jong, maar vooralsnog zijn de vooruitzichten voor LinkedIn positief. IJkpunten Er zijn een aantal terugkerende factoren bij bovenstaande internetondernemingen. Omdat de ze op LinkedIn na- geen publicatieplicht hebben en doorgaans niet zeggen is de berichtgeving over hen meestal van bronnen en kenners, overigens wel in gerespecteerde financiële media als Wallstreet Journal en The Financial Times. Een gang naar de beurs lijkt steeds te worden uitgesteld. Een ipo is de kroon op de hype, maar het verslechterde economische klimaat gooit roet in het eten. Maar het belangrijkste is dat er geen ijkpunten zijn waarop een waardering van de onderneming kan worden gebaseerd. Omdat sociaal netwerken als sector nog pril is, maar vooral ook omdat er nauwelijks cijfers bekend zijn. Samen met de jonge leeftijd van deze ondernemingen, de snelle groei en snelle waardestijgingen zijn alle ingrediënten voor een internetzeepbel 2.0 aanwezig. Het is nu een interessante vraag hoe bestendig de hype is en of het de crisis op de financiële markten doorstaat. Gaan de sociale netwerken mee ten onder of vormen ze een lichtpuntje in de duisternis. Google is de enige internetonderneming onder de Aanbevolen Aandelen van Morningstar. ebay is ook een Aanbevolen Aandeel, maar de veiling- en verkoopsite wordt door Morningstar tot de detailhandel gerekend. Zie voor een analyse van Google verderop in deze gids.

10 10 Verslag van een hype: Twitter December 2010 Het Amerikaanse investeringsfonds Kleiner Perkins Caufield & Byers investeert 200 miljoen dollar in Twitter. Hiermee komt de waardering van de microblogdienst op 3,7 miljard dollar (2,8 miljard euro). Januari 2011 De Financial Times schrijft begin januari dat Facebook in 2008 tevergeefs heeft geprobeerd Twitter over te nemen. Facebook bood 500 miljoen dollar (376 miljoen euro), maar dat werd afgeslagen. Volgens de krant boekt Twitter ruim vier jaar na de oprichting nog steeds geen winst. Er zijn op dat moment 175 miljoen geregistreerde gebruikers die in miljard 'tweets' verzonden. Dagelijks worden via Twitter ongeveer 95 miljoen berichtjes verzonden. Een paar dagen later sluit Twitter-topman Dick Costolo een verkoop of beursgang voorlopig uit. De topman hoopt dat Twitter een succesvolle en onafhankelijke onderneming blijft en hij denkt nog niet na over een mogelijke beursgang. Ik weet wel zeker dat we daar op een gegeven moment over moeten nadenken, aldus Costolo Maar dat punt hebben we nog niet bereikt. Of al het Twitteren ook geld oplevert is niet bekend. De blogdienst openbaart geen cijfers. Twitter begon april 2010 met de verkoop van advertenties wat volgens emarketer een omzet van 45 miljoen dollar opleverde. Analisten van het marktonderzoeksbureau verwachten dat de advertentieomzet dit jaar op ongeveer 150 miljoen dollar uitkomt. Voor 2012 zijn ze nog optimistischer en voorspellen een omzet die kan uitkomen op 250 miljoen dollar. Februari 2011 Er blijkt een nieuwe kaper op de kust. The Wallstreet Journal meldt dat zowel Facebook als Google de maanden daarvoor overnamegesprekken hebben gevoerd met Twitter. Volgens bronnen hebben de gesprekken nergens toe geleid. Zowel Twitter, Facebook als Google willen niet reageren op de geruchten. Het Digital Growth Fund van JPMorgan zou in gesprek zijn om voor 450 miljoen dollat (327 miljoen euro) een belang van 10 procent te nemen in Twitter, wat de geschatte waarde van de onderneming op 4,5 miljard dollar zou brengen. Dat meldt Financial Times eind februari op basis van bronnen. Het is niet duidelijk of het investeringsfonds het geld direct wil investeren in Twitter of bestaande investeerders en aandeelhouders wil uitkopen. Het fonds is pas opgericht met als doel rijken klanten van de bank te laten participeren in de snelgroeiende markt van internetbedrijven als Twitter. Het heeft er veel van weg dat JP Morgan met Twitter hetzelfde wil doen als wat concurrent Goldman Sachs eerder met Facebook van plan was. Juli 2011 In juli blijkt Twitter al 7 miljard dollar (4,9 miljard euro) waard te zijn: bijna een verdubbeling sinds december De onderneming heeft miljoenen dollars opgehaald bij investeerders, schrijft de The Wall Street Journal op basis van anonieme bronnen, en die waarderen Twitter op 7 miljard dollar. Augustus 2011 Een maand later is er één miljard dollar aan waarde bijgekomen. De Russische investeringsmaatschappij Digital Sky Technologies (DST) zou 400 miljoen dollar (282 miljoen euro) willen investeren in Twitter. En twee andere fondsen zouden voor hetzelfde bedrag aandelen willen terugkopen van Twitter-medewerkers en andere investeerders. Dat bericht The Financial Times. De investeringen zouden de waarde van Twitter bepalen op 8 miljard dollar. DST krijgt door de investering een aandeel van 5 procent in Twitter.

11 11 Hoe in technologie beleggen koersdaling van één procent op een dag niet aankan, kan maar beter niet in technologie beleggen. Ga met technologie-aandelen en de fondsen die ze in hun portefeuille niet anders om dan met andere aandelen en fondsen: diepgaand en met het perspectief van een langetermijnbelegger. Kijk verder dan de hype. Beleggen in de technologiesector is de moeite waard gezien de groeipotentie van veel techbedrijven. Maar het is wel een langetermijnverhaal. Beleggers die in technologie-aandelen willen investeren moeten zich vooraf welke enkele vragen stellen waarbij het niet uitmaakt of een aandelen- of fondsbelegger zijn. Eerste vraag : Hoeveel blootstelling aan technologie heb ik al? Veel fondsmanagers hebben vanwege het langetermijnverhaal al technologie-aandelen in hun portefeuille opgenomen. Met name de large-cap groeifondsen hebben vaak een groter belang in de techsector dan in welke andere sector ook. Een belegger kan dus al de nodige blootstelling aan tech hebben zonder het te weten. En moet dus goed nagaan of hij daaraan nog losse technologieaandelen of een specifiek technologiefonds wil toevoegen. Tweede vraag: kan ik de pieken en dalen aan? Snelle verandering is eerder regel dan uitzondering bij technologie-ondernemingen. Koersen van techaandelen zijn erg volatiel. Hoe volatiel. De koers van Cisco bewoog de laatste 52 weken tussen 24,35 en 13,73 dollar, bijna een halvering. Wie een Risico verkleinen Een belegger kan op twee manieren zijn blootstelling aan het natuurlijk hoge risico van technologieondernemingen managen: door de ondernemingen en hun aandelen goed te kennen en door er een verstandige prijs voor te betalen. Technologiebedrijven begrijpen, betekent niet dat het noodzakelijk is om het verschil tussen DRAM en DSP uit te kunnen leggen. Maar het betekent wel het begrijpen van de basis en de kerncijfers van een technologie-onderneming, net zoals een belegger de onderliggende business moet grijpen van elk aandeel waarin hij belegt. Hij moet de financiële gezondheid van de onderneming weten, het businessmodel en de bekwaamheid van het management. Zo maken de chipfabrikanten Intel, Texas Instruments en Micron Technology alledrie halfgeleiders, maar elk is gespecialiseerd in een bepaald type chip met elk een eigen markt met eigen kenmerken. Dit soort informatie is bijvoorbeeld in het jaarverslag van de onderneming te vinden. Een tweede manier voor een belegger om het risico in de volatiele techsector te verkleinen is om te weten wat hij krijgt als hij in een hoog geprijsd aandeel stapt. Marktleiders zijn een premie waard, maar hoge koersen betekenen ook hoge verwachtingen. En dat de koers flink geraakt kan worden als deze verwachtingen niet worden waargemaakt.

12 12 Tot slot is het goed om technologie-ondernemingen nauwkeurig in de gaten te houden. Door het snelle karakter van de sector kunnen de winnaars van vandaag de verliezers van morgen zijn. Zo was Motorola eens marktleider in mobiele telefoons, maar werd het van zijn troon gestoten door Nokia en die onderneming is weer ingehaald door Apple. Beleggen Beleggen in technologie kan direct via aandelen of indirect via een specifiek technologiefonds of ETF, of zelfs via een large cap groeifonds zoals hierboven genoemd. Maar onthoud dat een sectorfonds in het algemeen volatieler is en een techfonds is dat helemaal. Het is ook belangrijk om de portefeuille van het fonds te analyseren en te kijken hoe die is gespreid over diverse subtechnologiesectoren zoals hardware, software, halfgeleiders en internet (of juist niet). Ook de manager is belangrijk. Is het een jonge gast die zich de Commodore 64 nauwelijks kan herinneren of een veteraan die de techsector al jaren volgt. Beleggingsfondsen in werelwijde large cap groeiaandelen met blootstelling aan technologiesector Fonds Fondshuis Blootstelling Technologiesector Kwalitatieve Rating ASR Fonds SRI Meerwaarde Aandelenfonds BNP Paribas Investment Partners Lux 17,8% - Janus Global Research Janus Capital Funds Plc 17,8% - Threadneedle Global Select Threadneedle Investment Services Ltd. 17,2% - LO Funds - William Blair Global Growth Lombard Odier Funds (Europe) SA 16,4% - Oyster World Opportunities Oyster Asset Management S.A. 16,1% - Sarasin Sustainable Eq-Global Sarasin Investmentfonds SICAV 15,2% - Carmignac Investissement Carmignac Gestion 14,6% Elite BNPP L1 Opportunities World BNP Paribas Investment Partners Lux 14,5% - Henderson Horizon Global Opportunities Henderson Management S.A. 14,1% - FF - FPS Global Growth Fidelity (FIL (Luxembourg) S.A.) 12,7% - Bron: Morningstar per 3/10/2011 ETFs op sector technologie met rendement over 5 jaar ETF Fondshuis Morningstar Rating EasyETF Stoxx Europe 600 Technology BNP Paribas * Lyxor ETF STOXX Europe 600 Technology Lyxor International Asset Management * SPDR MSCI Europe Information Techn ETF State Street Global Advisors France * ishares STOXX Europe 600 Tech (DE) ishares * ishares EURO STOXX Technology (DE) ishares * db x-trackers STOXX Europe 600 Technlgy db x-trackers Team * Bron: Morningstar per 3/10/2011

13 13 De techsector en belangrijke beleggingsoverwegingen Opkomende economieën staan nog aan het begin van de adaptatie van IT, waardoor groei waarschijnlijk niet zo robuust is als in ontwikkelde economieën. Een sterke groei vanuit de opkomende markten zal de seculiere groei voor de technologiesector helpen aandrijven. Hoewel concurrentievoorsprongen in de technologiesector kwetsbaar zijn voor aantasting, hebben technologie-ondernemingen waarvan de Morningstar de concurrentievoorsprong beoordeelt als wide een rentabiliteit waar maar weinig anderen aan kunnen tippen. De 14 ondernemingen met een grote concurrentievoorsprong in Morningstar universum behaalden de afgelopen jaar gemiddeld een operationele marge van 25 procent en een buitengewoon rendement op geïnvesteerd kapitaal. Afnemers willen complete oplossingen van één leverancier. Dat leidt tot fusies en overnames omdat grote technologie-ondernemingen de gaten in hun productportefeuille proberen te vullen. Concurrentievoorsprong in de technologiesector resulteert vaak in exceptionele rendementen op geïnvesteerd kapitaal vanwege de neiging van de sector om zich te groeperen rond één standaard zoals Windows van Microsoft en de 86-bits architectuur van Intel. Dat leidt tot een sterk netwerkeffect waarbij de grote hoeveelheid gebruikers van de standaard weer nieuwe gebruikers aantrekt. Cloud computing is één van de belangrijkste technologische trends. Hierbij staat sofware niet meer op bedrijfsservers of op de pc van gebruikers, maar op een server van een leverancier waarbij de programma s via internet worden geraadpleegd. Gebruikers kopen niet zoals nu in één keer een licentie om software te mogen installeren en gebruiken, maar betalen bijvoorbeeld voor het gebruik per maand. Hoewel de cloud computing race nog in een beginstadium verkeert, ziet Morningstar in Microsoft en Google de mogelijke winnaars vanwege hun expertise met software wat hen de mogelijkheid biedt om in hoge mate geautomatiseerde data centers te bouwen. De besturingssystemen voor smartphones ios van Apple en Android van Google zullen de smartphone markt domineren en dwingen concurrenten Nokia, Microsoft en Research in Motion tot een kleine rol in een zeer grote en aantrekkelijke markt. De grootste ontwikkeling in software is de voortgaande groei van software-as-a-service model (SaaS). Morningstar verwacht dat SaaS-leveranciers de komende jaren dubbelcijferige groei blijven laten zien. Omdat Saastechnologie volwassen wordt en klanten zich in toenemende mate gemakkelijker voelen met het gebruik van software die door derden wordt beheerd en geleverd.

14 14 De techsector en belangrijke beleggingsoverwegingen Analyse en waardering van 14 technologie-aandelen Morningstar verdeelt de technologiesector ruwweg in drie delen: hardware, software en halfgeleiders. Daarbinnen volgen diverse subsectoren. In deze gids zijn 14 aandelenrapporten opgenomen met een analyse en waardering van technologie-ondernemingen: Aanbevolen Aandeel Onderneming Subsector Advanced Micro Devices halfgeleiders Apple computer hardware Cisco communicatie-apparatuur Google online media Hewlett-Packard computer hardware Overig Onderneming Subsector Agfa-Gevaert computer hardware Applied Materials halfgeleiders ASM International halfgeleiders ASML halfgeleiders Microsoft software Nokia communicatie-apparatuur Philips Electronics computer hardware Research in Motion (RIM) communicatie-apparatuur Sony computer hardware

15 15 Advanced Micro Devisces AMD's meest recente lijn microprocessors helpt de onderneming marktaandeel te veroveren. Advanced Micro Devices (AMD) is de eeuwige nummer twee na Intel op de markt voor microprocessors. Het gebrek aan schaalgrootte van AMD in vergelijking met Intel zet de onderneming voor de lange termijn op achterstand op gebieden als budget voor onderzoek en ontwikkeling en het vermogen om topprocessors op de markt te brengen. Intel zal over het algemeen de overhand houden, maar AMD weet zijn grotere rivaal af en toe de loef af te steken met innovaties. Morningstar is optimistisch over het vooruitzicht van de nieuwe lijn chips die AMD in de loop van 2011 op de markt brengt en die Intel het vuur behoorlijk aan de schenen zal leggen. AMD zal marktaandeel veroveren in het lucratieve segment microprocessors voor servers, met chips op basis van de nieuwe Bulldozer-architectuur. De nieuwste Fusionproducten van AMD, waarbij een microprocessor en een hoogwaardige grafische chip zijn gecombineerd in één stukje silicium, zouden AMD aan een groter aandeel moeten helpen op de markt voor notebooks. Concurrentievoordeel None Ontwikkeling concurrentievoordeel Stable Fair value USD Onzekerheid fair value High Kredietwaardigheid BB+ Sector technologie - halfgeleiders Bulls Ondanks de achterstand die AMD onlangs heeft opgelopen, staat AMD niettemin toch dichter bij de t oppositie van Intel op technologisch vlak dan in het verleden het geval was. Dankzij de overname van ATI in 2006 kon AMD nieuwe eigenschappen, zoals grafische functionaliteiten, toevoegen aan zijn productplatforms. Dit bezorgde de onderneming nieuwe mogelijkheden voor concurrentie met Intel. De afsplitsing van de productiedivisie van AMD betekent dat de onderneming niet langer gebonden is aan de massale kapitaalinvesteringen die nodig zijn voor de productie van chips in eigen beheer. In de afgelopen jaren heeft de ATI-unit van AMD een comeback gemaakt in de markt voor processors ten opzichte van zijn tegenspeler Nvidia. Intel ging in 2009 akkoord met de betaling van 1,25 miljard dollar als schikking in een gerechtelijke procedure.

16 16 Bears Intel blijft leider in de markt voor processors en biedt voordelen boven AMD op punten als onderzoek en ontwikkeling en marketing-to-pricing. Intel heeft de afgelopen kwartalen meer marktaandeel veroverd op AMD. Aan het innovatiefront worstelt AMD om gelijke tred te houden met Intel. Dat bleek vooral tijdens de meest recente cyclische terugval. Meer weten over Advanced Micro Devices en zijn aandeel? Lees dan het volledige aandelenrapport op met belangrijke overwegingen bij beleggen in de fabrikant van halfgeleiders en een diepere analyse van zijn concurrentiepositie en de fair value.

17 17 Apple Met de ipad scoort Apple na de ipod en de iphone een hattrick. Het momentum van Apple lijkt niet te stoppen. Driecijferige groeiratio's zullen afzwakken, maar de vooruitzichten voor de komende vijf jaar zijn gunstig. De waarde van de onderneming wordt bepaald door factoren als hoe groot de markt voor smartphones zal worden en hoeveel marktaandeel Apple naar zich toe kan trekken. Het marktaandeel dat Apple weet te veroveren is duurzaam, meent Morningstar, want gebruikers zitten vast in Apple's ecosysteem en dat bepaalt hun aankoopbeslissingen in de komende jaren. Apple piekt op het juiste moment en rijdt met het onovertroffen inzicht, goede uitvoering en gevoel voor design van Steve Jobs tot vooraan in de huidige productcyclus. De iphone is de hoeksteen van Apple's consumentenstrategie met weinig andere mogelijkheden dan de wereldwijde markt voor smartphones. Het heeft een goede uitgangspositie om mee te drijven op een groeigolf voor smartphones die kan uitkomen op jaarlijks 1 miljard apparaten in Concurrentievoordeel Narrow Ontwikkeling concurrentievoordeel Positive Fair value USD Onzekerheid fair value High Morningstar credit rating - Sector technologie -computer hardware Bulls Waar andere fabrikanten van consumentenelektronica vooral op hardware zijn gericht, vormt Apple's expertise in software en content een brug van de ene generatie apparatuur naar de andere. Als gebruikers meer verbonden raken met Apple's besturingssysteem ios (voor iphone, ipad en Mac) dan met een specifiek apparaat, dan gaat de integratie van andere Apple-apparaten in de routine van de gebruiker naadloos. Apple s eigen winkels bieden een platform om nieuwe consumenten kennis te laten maken met het volledige productprogramma van het bedrijf.

18 18 Bears Hoe groot de wereldwijde markt voor smartphones en tablets kan worden is ambigu. Apple heeft zich verzeker van het high end deel van de markt, maar als het niet lukt om de massa in opkomende markten te bereiken dan kan de omzetgroei dramatisch afnemen. Bijna 40 procent van de omzet is afkomstig van de iphone-lijn en Morningstar's waardering veronderstelt dat de ipad een aanzienlijke groeifactor wordt. Wanneer hetzij iphone hetzij ipad teleurstelt, daalt deze waardering. Apple's verkopen zijn geconcentreerd in de Verenigde Staten, waardoor de onderneming is blootgesteld aan het risico van klantconcentratie wanneer de conjunctuur sterk daalt. Hoewel Apple internationaal sterk vertegenwoordigd is, kan de hoge prijsstelling van de producten de groei in opkomende markten beperken. Meer weten over Apple en zijn aandeel? Lees dan het volledige aandelenrapport op met belangrijke overwegingen bij beleggen in de producent van computers, smartphones en tablets en een diepere analyse van zijn concurrentiepositie en de fair value.

19 19 Cisco Cisco kan zich herstellen van misstappen uit het verleden door niet-kernactiviteiten met lage marges af te stoten. Hoewel Cisco Systems heeft gediversifieerd tussen switches en routers blijft deze fundamentele netwerkapparatuur de basis van de grote voorsprong van de onderneming op concurrenten. Hoge kosten voor afnemers en gebruikers bij het overstappen op apparatuur van andere leveranciers, schaalvoordeel op het gebied van onderzoek en ontwikkeling en een wereldwijd marketing- en salesapparaat van bijna 25 duizend man sterk maken dat Cisco zijn leidende positie op de zakelijke markt voor eersteklas switches en routers in de toekomst gemakkelijk kan handhaven. Echter, Cisco's slecht geadviseerde jacht op jacht op de consument met routers voor thuisgebruik en set top boxes voor betaaltelevisie en verwarrende organisatiestructuur boden concurrenten de gelegenheid om op te rukken op de kernmarkten van de onderneming. Cisco's recente financiële resultaten laten een sterk toegenomen concurrentie zien. Het management neemt nu de noodzakelijke stappen om de activiteiten te vereenvoudigen en de concurrentiepositie te stabiliseren. Morningstar verwacht dat Cisco als gezonder en een op lange termijn meer competitieve onderneming uit dit herstructureringsproces komt. Concurrentievoordeel Wide Ontwikkeling concurrentievoordeel Negative Fair value USD Onzekerheid fair value Medium Morningstar credit rating AA Sector technologie - communicatie Bulls De vraag op lange termijn naar routers blijft solide, omdat telefonie, beeld en datanetwerken convergeren naar transport via internet (via internet protocol of IP) en het internetverkeer blijft groeien (jaarlijks met 50 procent volgens de meeste schattingen). Hierdoor blijft de vraag naar de netwerkapparatuur van Cisco groeien. Cisco s aandeel op de markt voor ethernet switches is de laatste jaren stabiel gebleven ondanks toenemende concurrentie van Hewlett-Packard, Brocade en Juniper. De servers voor UCS (unified computing system, een systeem voor gegevensopslag waarbij hardware, software en netwerk zijn geïntegreerd) laten de eerste tekenen van succes zien. Hoewel de brutomarge relatief laag is, kan Cisco met deze servers zijn positie op de markt voor data centers vergroten en relaties met afnemers verdiepen. Cisco s huidige aandelenkoers gaat uit van een inflatoire groei en 8 punten margeverlies op termijn. Met ruwweg 5 dollar per aandeel in netto kasgeld en ongeveer 1,50 dollar per aandeel in genormaliseerde winst is met de huidige niveaus het downside risico beperkt. Met personele wijzigingen bij Cisco s consumentendivisie, een recente verminderde nadruk op groeidoelen door het management en een verklaring over de beschikbaarheid van toekomstig dividend zou een verandering in de allocatie van kapitaal op komst kunnen zijn.

20 20 Bears Cisco s jacht op groei heeft geleid tot een gebrek aan focus, tot sterke competitieve reacties van concurrenten en tot vernietiging van aandeelhouderswaarde. Hoe langer het duurt voordat Cisco zijn omvang en afnemende organische groei accepteert, hoe groter het risico dat de onderneming zijn voorsprong op concurrenten onherstelbaar beschadigt. Na jaren van vrijwel ongehinderde dominantie bij zogenaamde layer 2-3 switches, krijgt Cisco nu te maken met gegronde dreiging van HP. Op korte- en middellange termijn is druk op brutomarges en omzet een gegeven. Hoe de concurrentieverhoudingen er op lange termijn uitzien is voer voor discussie. WAN-apparatuur en -switches (wide area network) vallen onder netwerkbeheerders, genereren hoge brutomarges en zouden een relatief duidelijk marktsegment moeten zijn waar Cisco kan domineren. Maar Cisco s onvermogen om op deze markt met hoge groeicijfers effectief te concurreren geeft de indruk dat de onderneming de wensen van klanten niet volledig begrijpt of de focus op nieuwe ontwikkelingen bij netwerktechnologie uit het oog heeft verloren. Snelgroeiende markten in Azië bieden lagere brutomarges en Cisco ondervindt toenemende concurrentie van lokale leveranciers van netwerkapparatuur zoals het Chinese Huaei Technologies en ZTE. Met 27 miljard dollar aan kasgeld op de balans is het voortdurende risico dat het management van Cisco kijkt naar grote, te dure overnames om zijn groeidoelstellingen te halen. Meer weten over Cisco en zijn aandeel? Lees dan het volledige aandelenrapport op met belangrijke overwegingen bij beleggen in de leverancier van netwerkapparatuur en een diepere analyse van zijn concurrentiepositie en de fair value.

21 21 Google Google blijft de dominante aanbieder van internetzoekdiensten op pc, tablet en mobiele telefoon. Morningstar heeft Google op zijn lijst van aanbevolen aandelen gezet. Het aandeel is aantrekkelijk gewaardeerd en Google geniet een sterke concurrentiepositie. De wereldwijd toenemende internetregulering zal een zekere druk uitoefenen op de onderneming, maar desondanks verwachten wij geen veranderingen die de concurrentievoordelen van Google drastisch zullen beïnvloeden. Google veroverde al vroeg een dominante plaats in de internetwereld. De onderneming bouwde niet alleen een revolutionaire zoekmachine, maar kan ook een pioniersrol claimen wat betreft het massagebruik van performance-based advertenties (reclame op basis van zoekresultaten). Google heeft een ongekende concurrentievoorsprong als zoekmachine op het internet en haalt hieruit meer dan 75 procent van zijn netto-omzet. De groei van deze kernactiviteit van Google toont tekenen van vertraging, maar naar onze verwachting zal de jaarlijkse omzetgroei van de zoekdiensten in de komende vijf jaar nog steeds boven de 15 procent uitkomen. De succesvolle uitstap van Google naar reclame via mobiele toepassingen zal hieraan bijdragen. Daarnaast denken we dat de initiatieven rond display-advertenties (banners) en de videosite YouTube een potentiële omzet van miljarden dollars kunnen opleveren. Concurrentievoordeel Wide Ontwikkeling concurrentievoordeel Stable Fair value USD Onzekerheid fair value High Morningstar credit rating AA Sector technologie - online media Bulls Er is nog steeds een groot gat tussen de tijd die mensen online doorbrengen en het geld dat wordt besteed aan internetreclame. Naarmate branded advertenties aan effectiviteit winnen, zullen de investeringen in online advertenties waarschijnlijk toenemen. De supersnelle groei van Google s aandeel in de smartphonemarkt via zijn Android-platform zal de concurrentievoorsprong van de onderneming in de mobiele wereld helpen vergroten. De zoekmachine van Google geneert een gestage kasstroom en biedt samen met de focus op nieuwe producten voor de langere termijn nieuwe en belangrijke groeikansen.

22 22 Bears Google is sterk afhankelijk van zijn marktaandeel voor online zoekacties. Meer dan 80 procent van de nettoomzet is afkomstig uit deze activiteit. De onderneming heeft agressief geïnvesteerd in nieuwe producten en overnames, maar het valt moeilijk te bewijzen of deze inspanningen ook een extra rendement op kapitaal opleveren. Naarmate een nieuwe categorie internetgebruikers verder groeit, bedreigen de sociale netwerken de positie van een aantal van de tot nu toe belangrijkste spelers op het internet, waaronder Google. Amerikaanse en internationale toezichthoudende instanties hebben verschillende zaken aanhangig gemaakt, onder meer in verband met de inbreuk op auteursrechten en praktijken die mogelijk inbreuk maken op de mededingingsregels. Deze zaken kunnen Google's management afleiden en bovendien leiden tot geldstraffen of wijzigingen van producten uit het kernaanbod van Google. Meer weten over Google en zijn aandeel? Lees dan het volledige aandelenrapport op met belangrijke overwegingen bij beleggen in de internetonderneming en een diepere analyse van zijn concurrentiepositie en de fair value.

23 23 Hewlett-Packard Morningstar ziet in HP één van de winnaars in de technologiestrijd. Problemen in de uitvoering blijven Hewlett-Packard (HP) plagen. En na drie opeenvolgende kwartalen met een herziening van de verwachtingen begint de markt zijn vertrouwen te verliezen in HP's vermogen om consistente operationele resultaten te leveren. Morningstar is echter van mening dat de voorsprong van HP op concurrenten bij zijn kernactiviteiten (zakelijke hardware, dienstverlening en printen) duurzamer is dan het huidige managementteam. Het vorige management heeft onvoldoende geïnvesteerd, maar de schade is nog te herstellen en er is niet langer sprake van vrijwaring van het huidige management van excuses en verwijten. Gezien de kwaliteit van de kernactiviteiten van HP verwacht Morningstar dat de prestaties stabiliseren en heeft vertrouwen in HP's softwarestrategie. Het is onwaarschijnlijk dat het sentiment onder beleggers positief wordt, totdat de onderneming de huidige cyclus van tegenvallende omzet- en winstverwachtingen doorbreekt. Concurrentievoordeel Narrow Ontwikkeling concurrentievoordeel Stable Fair value USD Onzekerheid fair value High Morningstar credit rating A Sector technologie - computer hardware Bulls HP's wereldwijde bereik en goedgeorganiseerde logistiek biedt een efficiënt platform om nieuwe technologie te assimileren en distribueren. HP jaagt succesvol op nieuwe technologieën voor dataopslag en computernetwerken die het kan overnemen en waarmee het een alles-in-één productportefeuille kan bouwen. De overname van EDS positioneert HP in één klap als concurrent op het gebied van zakelijke ITdienstverlening.

24 24 Bears De pc-markt kampt met dalende gemiddelde verkoopprijzen en nieuwe technologie en apparatuur tempert het optimisme van Morningstar voor de verwachte pc-vervangingscyclus op korte termijn. HP blijft actief op deze markt hoewel concurrenten als IBM inmiddels vertrokken zijn. Data centergiganten als Cisco hebben hun oog laten vallen op de traditionele markten van HP om zo te kunnen groeien. Toenemende concurrentie kan druk op de marges brengen. HP's virtualisatiestrategie blijft vaag. Het blijft de vraag of de onderneming dienstbaar blijft aan VMware of de marktleider verlaat vanwege diens banden met Cisco en EMC. Meer weten over Hewlett-Packard en zijn aandeel? Lees dan het volledige aandelenrapport op met belangrijke overwegingen bij beleggen in de fabrikant van computers en printers en een diepere analyse van zijn concurrentiepositie en de fair value.

25 25 Agfa-Gevaert Agfa zou weleens snel extra financiering nodig kunnen hebben. Agfa-Gevaert heeft het de afgelopen jaren moeilijk gehad, omdat de verkopen van zijn beeldapparatuur voor de drukkerijsector en gezondheidszorg te lijden hadden onder lagere investeringen en de zware wereldwijde economische recessie. Hoewel Morningstar van mening is, dat de operationele vooruitzichten van Agfa mogelijk zullen verbeteren, kunnen de recente stijging van grondstoffenprijzen (Agfa is erg afhankelijk van de zilverprijs) en bezuinigingen in de gezondheidszorg in Europa roet in het eten gooien. Omdat deze factoren de operationele infrastructuur verwoesten verbrandt Agfa kasgeld in een alarmerend tempo. De onderneming moet wellicht binnen een jaar extra kapitaal aantrekken om zijn operatie te kunnen continueren. Met al een aanzienlijke schuld op zijn balans is een aandelenuitgifte met verwatering voor bestaande aandeelhouders misschien wel de enige oplossing. Concurrentievoordeel None Ontwikkeling concurrentievoordeel Stable Fair value 3.00 EUR Onzekerheid fair value Very high Morningstar credit rating - Sector technologie - computer hardware Bulls De ontwikkeling in de richting van nieuwe digitale technologie in drukwerk- en IT voor de gezondheidszorg vormt een enorme marktkans voor Agfa, dat beschikt over de technologische capaciteiten om de groeivooruitzichten in deze segmenten te benutten. Agfa heeft de afgelopen jaren grote stappen gezet om de kostenstructuur en de operationele efficiëntie te verbeteren, wat vruchten zou kunnen afwerpen voor wat betreft de marges als de grondstofprijzen stabiel blijven of dalen. Agfa s vermogen om een breed gamma aan analoge en digitale apparatuur te leveren voor de gezondheidssector onderscheidt het bedrijf van andere technologieaanbieders en vergroot de klantendoelgroep. Een aantal tendensen ondersteunt de groeikansen voor Agfa s aanbod voor de gezondheidszorg, waaronder een wereldwijd vergrijzende bevolking, de vraag naar nieuwe investeringen in gezondheidszorg-it en de toenemende noodzaak om de efficiëntie te verbeteren en de totale kosten in de gezondheidszorg te reduceren.

26 26 Bears Agfa-Gevaert moet onophoudelijk innoveren in alle belangrijke bedrijfsonderdelen of loopt het risico dat producten verouderen en dat het marktaandeel verliest aan de concurrentie. De segmenten drukwerk en gezondheidszorg zijn sterk cyclisch en zijn afhankelijk van stabiele investeringen en een gezonde wereldeconomie. Een langere periode van conjunctuurzwakte kan de bedrijfsresultaten negatief beïnvloeden. Agfa-Gevaert realiseert ongeveer de helft van zijn omzet buiten Europa waardoor het bedrijf is blootgesteld aan valutakoersschommelingen. Grondstofprijzen kunnen de kasstroom van Agfa verwoesten. Aangezien deze volatiele prijzen moeilijk zijn te voorspellen kan Agfa zich snel in financiële problemen werken. Meer weten over Agfa-Gevaert en zijn aandeel? Lees dan het volledige aandelenrapport op met belangrijke overwegingen bij beleggen in de fabrikant van beeldapparatuur en een diepere analyse van zijn concurrentiepositie en de fair value.