Hierbij een kopie van het persbericht, inclusief bijlagen, dat het LME in gezamenlijkheid met de vakcentrales op 24 november jl. heeft uitgedaan.

Transcriptie

1 Postbus 9150, 3007 Rotterdam ENECO Energie t.a.v. de leden van de Centrale Ondernemingsraad RAADSGRIFFIE DORDRECHT Ontvangen: Gemeenteraad Presidium Commissie Griffie DIV team 2 Griffier: Ambtelijk Secretariaat Centrale Ondernemingsraad World Port Center Wllhelminakade AP Rotterdam Telefoon Fax Uw kenmerk Uw brief van Datum Onderwerp 28 november 2005 LME persbericht 24 november 2005 Behandeld door M.J. Luiten Doorklesnummer Ons kenmerk COR/1105/245 Geachte griffier, Hierbij een kopie van het persbericht, inclusief bijlagen, dat het LME in gezamenlijkheid met de vakcentrales op 24 november jl. heeft uitgedaan. Ik zou het op prijs stellen als u deze documenten wilt verspreiden onder uw gemeenteraadsleden. Met vriendelijke groet, Namens de Centrale Ondernemingsraad, Willem Hofman, voorzitter BTW NL Bni

2 LME Landelijk Medezeggenschapsplatform Energiedistributiebedrijven Essent, Eneco, Nuon en Delta bereidde nek uit te steken 3 Vakcentrales: liever investeren in duurzame energie dan energiebedrijven splitsen Arnhem, 24 november - De 3 grote vakcentrales, FNV, CNV en MHP hebben een oplossing voorgesteld om uit de vastgelopen discussie over een mogelijke splitsing van de energiebedrijven te komen. Zij hebben de Tweede Kamer in een brief gevraagd het nu aanhangige wetsvoorstel tot splitsing te laten rusten en het kabinet op te dragen met de energiebedrijven een concreet meerjarenprogramma van investeringen af te spreken, om Nederland de overgang naar duurzame energie te laten maken. De energiebedrijven hoeven dan niet te splitsen, omdat dit hun positie onaanvaardbaar zou verzwakken. Zij zouden dan nog nauwelijks aan verduurzaming van de energievoorziening kunnen bijdragen. Essent, Eneco, Nuon en Delta - die samen 80% van de Nederlandse energievoorziening voor hun rekening nemen - hebben inmiddels op het initiatief van de vakbeweging ingehaakt. Zij hebben Minister L.J. Brinkhorst (Economische Zaken) en de Tweede Kamer een brief gestuurd waarin zij zich bereid verklaren een dergelijk Convenant af te sluiten. Zij spreken van "een robuust programma van investeringen". De Ondernemingsraden, verenigd in het LME, hebben de aanzet tot deze oplossing gegeven. Bezorgd om het voortbestaan van hun bedrijven hebben zij een brug weten te slaan tussen de belangen van de vakbeweging en die van hun ondernemingsbesturen. Economische impuls nodig De vakcentrales verwachten met een ambitieus meerjarenprogramma duurzame energievoorziening en het achterwege laten van splitsing meerdere vliegen in één klap te slaan. 1. Een nationale impuls voor groei en werkgelegenheid. 2. Behoud van de energiesector, die anders na splitsing en privatisering goeddeels door grote buitenlandse bedrijven zou worden opgeslokt. 3. Een programma om op een schonere manier energie op te wekken. 4. Ruimte maken voor een fundamentele discussie over nut en noodzaak van privatisering van nutsbedrijven. Als er al geprivatiseerd dient te worden, moeten scherp omschreven publieke belangen zijn geborgd. 5. Het ontlopen van claims van Amerikaanse houders van lease-overeenkomsten met de energiebedrijven. Claims die na splitsing te verwachten zijn. Deze claims kunnen al bij al in de vele honderden miljoenen lopen en bedrijven in gevaar brengen.

3 LME Landelijk Medezeggenschapsplatform Energiedistributiebedrijven De vakcentrales menen dat er ruimte is voor deze aanpak nu het merendeel van de aandeelhouders van de energiebedrijven - provincies en gemeenten - te kennen heeft gegeven voorlopig geen behoefte aan privatisering en dus verzilvering van aandelen te hebben. Ons omringende landen maken bovendien geen enkele haast met privatisering en geen enkel ander land splitst zijn energiebedrijven. Noot voor de redacties: Voor nadere informatie kunt u zich wenden tot Jan de Jong, vereniging LME, ian.de. fong(alessent.nl Secretariaat vereniging Landelijk Medezeggenschapsplatform Energiedistributiebedrijven Mevr.D.Dümmer , , d.dummer(a).essent.nl Biüasen: Brief van FNV, CNV, MHP, LME aan de Tweede Kamer Brief van Essent, Eneco, Nuon en Delta aan de Tweede Kamer

4 Hoofdkantoor Bezoekadres Postadres Postbus 845fi, 1005 AL Amsterdam ^VSto ^Naritaweg BX Amsterdam Postadres Tweede Kamer den Staten-Generaal ' ^ ^^ Pö-bu EA DEN HAAG Iy$FW*! Bank Datum Uw kenmerk 22 november 2005 Ons kenmerk Telefoonnr. 88/2tf/04S Onderwerp privatisering en splitsing van energiebedrijven Helen.StIgter@vc,fnv.nl Zeer geachte De vakcentrales FNV, CNV en MHP en de medezeggenschapsorganen van de energiebedrijven verenigd in het LME, hebben grote moeite met de wijze waarop nu besloten dreigt te worden tot snelle privatisering en splitsing van energiebedrijven. Er zou op deze wijze een verstrekkend en onomkeerbaar besluit worden genomen, dat niet spoort met een reeks nieuw» ontwikkelingen die zich nog niet, of niet zo scherp, hadden aangediend toen het wetsvoorstel werd ontwikkeld. Bedoelde nieuwe ontwikkelingen zijn de volgende. 1. De meerderheid van aandeelhouders wit niet van zijn aandelen af Provincie na provincie laat thans weten niet tot verkoop van aandelen te zullen overgaan, ook als die mogelijkheid in da wet wordt geopend. Onze informatie luidt, dat tenminste 2/3* van de aandeelhouders de aandelen niet wil vervreemden. Zij maken de meerderheid uit van de aandeelhouders van Essent, Nuon en Delta. Een belangrijke grondslag voor privatisering-en daarmee de noodzaak van verplichte splitsing (om althans da netten nog in overheidshanden te kunnen houden) valt daarmee weg. In elk geval lijkt daarmee een reden om ons nu al uit te spreken over privatisering verdwenen. Wat ons betreft is privatisering dus simpelweg nu niet aan de orde. Als enkele gemeenten of provincies toch een deel van hun aandelen zouden willen verzilveren, dienen zij eerst aan de Minister van Financien aan te geven welke bestemming zij voor de opbrengsten op het oog hebben en waarom zij geen kans hebben gezien andere financiering voor deze projecten aan te trekken of vrij te maken. De te verwachten uitverkoop van Nederlandse energiebedrijven aan grote buitenlandse concurrenten na splitsing Is immers voor Nederland van dermate zwaarwegend belang, dat privatisering & splitsing niet mag afhangen van de toevallige financiële krapte of ambities van een of enkele aandeelhouders. Dit zou een oneigenlijk middel zijn.

5 Datum 22 november 2005 Ons kenmerk PagfnaCs) 2 van 5 Zo nodig kan worden overwogen het bescheiden percentage aandelen dat met toestemming verzilverd mag worden, te koop aan te bieden aan (de aandeelhouders van) een collega-bedrijf of aan de Minister van Financien, zodat ook langs die weg de greep van de overheid op de energiebedrijven vooralsnog verzekerd blijft. De aandelen van de energiebedrijven leveren intussen een gestage divldendstroom en vormen dus een gezonde belegging. Het aldus van dienst zijn van enkele aandeelhouders terzake een gering percentage van de aandelen, kan overigens geen principiële beslissing ten aanzien van privatisering in het algemeen inhouden. Die beslissing kan later vallen, waarbij dan tevens de kapitaalbehoefte van de ondernemingen in de beschouwing dient te worden betrokken. 2. Prijsstijgingen Recent is ook duidelijk geworden dat de prijsstijgingen op de energiemarkt de grootverbruikers van energie enstig in problemen kunnen brengen. Zie met name Aldel, waarvoor de vakbeweging dan ook al actie heeft gevoerd. Dit probleem maakt duidelijk dat qua energievoorziening en vooral prijszetting in andere termen zal moeten worden gedacht dan alleen de vrije markt zijn werk laten doen, zoals het kernstuk van het wetsontwerp is: Denk bijvoorbeeld aan een dedicated centrale voor dit type klanten. Dit dwingt tot samenwerking van Nederlandse energiebedrijven. Niet tot opsplitsing en mogelijke uitverkoop aan hef buitenland. 3. Consumenten in problemen Ook wordt steeds duidelijker dat nu ook consumenten steeds meer problemen ondervinden met de hoge energierekening. Splitsing betekent nog eens een jaarlijkse verhoging van de energierekening voor huishoudens met bedragen tussen 54 en 72,-. (Als daar nog eens de effecten van CBL-claims bij komen wordt dat omgerekend 94,50-132,68 per huishouden per jaar). Bovenop de toch al gestegen energieprijzen lijkt dit niet verantwoord. Zeker als we in ogenschouw nemen dat de kosten voor energielevering per 1 januari 2006 voor een huishouden met een gemiddeld energieverbruik toch al met zo'n 135,- op jaarbasis zullen stijgen (opgave NUON). Of het kabinet in staat en bereid zal zijn de laagstbetaalden hier voldoende compensatie voor te bieden, mag worden betwijfeld. Dit heeft consequenties voor de vraag hoe energiebedrijven moeten omgaan met huishoudens die hun energierekening niet langer kunnen voldoen. Maar zeker dient da energierekening door splitsing niet verder te worden opgevoerd. 4. Meaaclaims De dreiging van megaclaims van Amerikaanse partijen richting energiebedrijven vanwege de CBL's is een zorgelijke ontwikkeling die niet ten volle in het debat is betrokken. Naast de energiebedrijven hebben ook het CPB en de Raad van State op dit punt waarschuwingen laten horen. Dergelijke megaclaims kunnen de continuïteit van Nederlandse energiebedrijven en daarmee de leveringszekerheid rechtstreeks in gevaar brengen. Het lijkt om die reden niet verantwoord nu al een beslissing over splitsing te nemen.

6 Datum 22 november 2005 Ons kenmerk Pagina('s) 3 van 5 5. Juridische nasleep Zowel het LME als tenminste 1 onderneming hebben nu ieder voor zich besloten na aannemen van het wetsvoorstel juridisch verzet te starten, wat per definitie een langslepende affaire wordt Dit roept de vraag op wat er gebeurt als het Europese Hof klagers gelijk geeft. Kan de splitsing en uitverkoop van de energiebedrijven dan nog worden teruggedraaid? Dit belooft een onwerkbare situatie op te leveren. 6. Grondstoffenschaarete De internationale energiesituatie verandert nu snel en dramatisch. Dat dwingt eerder tot machtsvorming aan de kant van de ondernemingen dan tot versplintering resp. verzwakking en uitverkoop door splitsing. Het Strategisch Beraad Energie op fl november j.l. heeft dit ook nog eens duidelijk gemaakt 7. Frankrijk remt privatisering Andere Europese landen maken mede als gevolg van de internationale situatie dan ook geen aanstalten tot splitsing van hun energiebedrijven over te gaan. Veelzeggend is het convenant, dat het grote Franse energiebedrijf EdF recent met de Franse Staat heeft gesloten. Hierbij is afgesproken slechts maximaal 15% van de aandelen te vervreemden en die dan nog zoveel mogelijk In handen van de werknemers e.d. te houden. Van splitsing is geheel geen sprake. Frankrijk heeft zich hiermee voor jaren vastgelegd, wat voor een streven naar privatisering en splitsing in de andere landen van de EU grote gevolgen heeft. Nederland zou zich met splitsing en vervolgens 100% vervreemding van het leveringsbedrijf en 49% van het netwerkbedrijf geheel buiten de Europese orde plaatsen. 8. Publieke belangen definiëren en borgen Van de ondergetekenden hebben de vakcentrales en het LME sterke aarzelingen bij privatisering als zodanig. In een fors aantal gevallen in meerdere domeinen heeft de privatisering en liberalisering niet geleid tot de gewenste effecten van een betere kwaliteit van de publieke dienstverlening. Nauwkeurig moet daarom vaststaan welke zogenoemde "publieke belangen'bi$ privatisering en splitsing van energiebedrijven er nu eigenlijk In het geding zijn en hoe deze gespecificeerde publieke belangen dan in regelgeving en controle op afdoende wijze zullen worden geborgd. De SER kan in het kader van de aangekondigde adviesaanvraag van het kabinet over de toekomstige energievoorziening goede diensten bewijzen bij het definiëren van bedoelde "publieke belangen' en de wijze waarop zij dienen te worden veiliggesteld. Publieke belangen, werknemersbelangen en belangen var» ondernemingen (om zonodig in het kader van voldoende slagkracht op de Europese markt toch de kapitaalmarkt te kunnen betreden), dienen derhalve met elkaar te zijn verzoend. Het resultaat hiervan dient alsnog te worden opgenomen in het bij uw Kamer aanhangige wetsvoorstel tot Wijziging van de Elektriciteitswet 1998 en van de Gaswet in verband met nadere regels omtrent een onafhankelijk netbeheer. Dit standpunt van de vakcentrales is eveneens een nieuw element, waarvan wij het op prijs zouden stellen als uw Kamer het in zijn overwegingen zou willen betrekken.

7 Datum 22 november 2005 Ons kanmeric Paglnafs) 4 van 5 9. Werkgelegenheid meewegen Wij wijzen ook op de gevolgen voor de werkgelegenheid wanneer de energiebedrijven na splitsing nog slechts zetbazen van grote buitenlandse ondernemingen worden. Ook dit aspect verdient het nader in kaartte worden gebracht. lotransifie naar Duurzaamheid: bereidheid tot Convenant Niet in de laatste plaats dankzij recente rapporten van enkele politieke partijen w.o. CDA en PvdA is duidelijk- geworden, dat zowel met transitie naar een duurzame energievoorziening als met energiebesparing snel ambitieuze programma's dienen te worden opgestart Ook uw Kamer heeft zich recent met klem overeen en ander uitgelaten. Wij verzoeken uw Kamer dan ook de relevante bewindspersonen op te dragen met de energiebedrijven een ambitieus taakstellend en substantieel meerjarig Convenant Duurzame Energievoorziening te sluiten. Namens de voorzitters van de Raden van Bestuur van de 4 grootste energiebedrijven, Essent, Eneco, Nuon en Delta, die samen 80% van de Nederlandse energievoorziening voor hun rekening nemen, zal u een Bereidverklaring met bijtage bereiken terzake het afsluiten van bedoeld Convenant. Dit geeft ons het vertrouwen dat het mogelijk moet zijn een dergelijk Convenant binnen een termijn van pim. 3 maanden tot stand te brengen. Dit Convenant dient de grote uitdagingen in de Nederlandse energievoorziening te adresseren en instrumenteren, voorzover die binnen het domein van de energiebedrijven liggen. We noemen als uitdagingen de betaalbaarheid, duurzaamheid en voorzieningszekerheid. Het zal duidelijk zijn dat ook dit nieuwe perspectief voor de energievoorziening in Nederland zich niet verdraagt met splitsing van energiebedrijven. De energiebedrijven hebben het vertrouwen dat zij ook met dit Convenant het geschonden vertrouwen van de politiek in de bedrijven kunnen helpen herstellen. 11. Krachtige economische impuls nodig Bovendien kan ons Tand een krachtige economische Impuls goed gebruiken. Een ambitieus meerjarenprogramma voor de ombouw van Nederland naar een duurzame energievoorziening Is zo'n Impuls. We beschikken in Nederland over uitstekende researchinstellingen, een veelzijdige maakindustrie, efficiënte energiebedrijven en een goed ontwikkelde financiële sector, die gezamenlijk een dergelijk ambitieus programma van de grond kunnen tillen. De energiebedrijven hebben ons verzekerd, dat zij bereid zijn hier een substantiële financiële bijdrage aan te leveren. 12.Relatia industriebeleid/energiebeleid Het is sowieso van belang dat wij ons in Nederland ten principale rekenschap geven van de vraag wat de relatie is tussen industriepolitiek, milieubeleid en energiepolitiek. Als het aangeven van de positie van de energiebedrijven in het kader van het Convenant aan het beantwoorden van deze vragen een bijdrage zou kunnen leveren, zouden wij dat toejuichen. Om al deze redenen dringen wij er dan ook op aan dat niet alleen de Minister van Economische Zaken, maar tenminste ook die van Financiën en de Staatssecretaris van Milieu de onderhandelingen over het Convenant ter hand gaan nemen.

8 Datum 22 november 2005 Ons kenmerk PaglnaCs) 5 van 5 Als wij het goed zien, kan een ambitieus programma voor duurzame energie-voorziening uiteindelijk van vergelijkbare waarde voor de BV Nederland blijken te zijn als het historische Akkoord van Wassenaar. Hoe u onze bovengenoemde dringende aandachtspunten gelijklegt met de behandeling van het wetsvoorstel laten we in vertrouwen aan u over. Hoogachtend, A. Jongerius, FNVVakcentrale R. Paas, CNV Vakcentrale A. Verhoeven, MHP Vakcentrale J. de Jong, LME

9 Arnhem, 22 november 2005 BEREIDVERKLARING Bereidverkfaring van de Voorzitters van de Raden van Bestuur van Essent, Eneco, Nuon en Delta tot een Convenant Duurzame Energievoorziening te komen Hierbij spreken wij namens onze respectieve vennootschappen de bereidheid uit, te komen tot een meerjarig Convenant Duurzame Energievoorziening Nederland. De inhoud van dit Convenant zal in overleg met de relevante bewindspersonen worden bepaald. Het streven is dit Convenant binnen een tennijn van 3 maanden af te sluiten. Hieronder volgt een schets met welke grondhouding en met welke concrete issues wij " ivenant zouden willen ingaan. VA^ Boersma 'Raad van Bestuur Essent N. V. R.Blom Voorzitter Raad van Bestuur ENECO Energie 'eren itter Raad van Bestuur NUON D,Luteijn Voorzitter Raad van Bestuur DELTA n.v.

10 Mogelijke uitgangspunten Uitgangspunten bij dit overleg over het Convenant kunnen de volgende zijn: 1. We zijn ons sterk bewust dat het vertrouwen van de politiek, de vakbeweging en het publiek in de energiebedrijven moet worden hersteld. Het Convenant dient dan ook naar inhoud en geest uit te stralen dat onze ondernemingen de strekking van deze signalen hebben verstaan en dat wij een nieuwe rol in een nieuw perspectief op basis van wederzijds vertrouwen ambiëren. 2. Alle elementen die bij de afnemers tot ontevredenheid leiden, zoals de laatste resten van de factureringsproblematiek, moeten dan ook op korte termijn definitief worden weggenomen. 3. Vooralsnog lijkt het verstandig een bezinningsperiode van enkele maanden in te lassen wat betreft de beslissing tot splitsing resp. privatisering. De bedoeling van deze bezinningsperiode is te komen tot een nadere omschrijving van zowel de publieke belangen (o.a voorzieningzekerheid; duurzaamheid; werkgelegenheid) als de belangen van de ondernemingen ( o.a. de financieringsbehoefte; de continuïteit van de bedrijfsvoering) die in het geding zijn bij vervreemding van aandelen. Verder hoe deze belangen kunnen worden geborgd wanneer aandelen van eigenaar verwisselen. Aandelen vervreemden kan overigens ook naar andere overheden. Wij willen advisering van de SER, indien beschikbaar, hier zwaarwegend bij betrekken. Dit alles onder de erkenning dat het primaat bij de politiek ligt als het gaat om de vraag of, en zo ja onder welke condities, er aan privatisering gedacht kan worden. 4. Er worden zekerheden geboden voor goede marktwerking op de energiemarkten; het element van de vermeende kruissubsidies daaronder begrepen. Hiertoe wordt verwezen naar het Alternatief van 11 maart waarin het Marktmodel condities voor concurrentie aangeeft. 5. Ondernemen is per definitie ook altijd op afgewogen wijze risico nemen. Dat is het geval binnen Nederland en dat is het geval bij activiteiten in andere lidstaten van de EU. Dergelijk "ondernemen in het buitenland" is in feite ondernemen in het binnenland geworden en wordt altijd met voldoende bedrijfseconomische zekerheden belegd. We rekenen wat energie betreft ruwweg Noordwest-Europa tot ons natuurlijke domein. In het kader van de concurrentie moeten Nederlandse ondernemingen dan wel een level playing field worden gegund en dienen Nederlandse ondernemingen niet op achterstand te worden gezet door een Nederlandse Alleingang. 6. Het dominante kader waarbinnen de afspraken terzake de energievoorziening middels onze bedrijven moeten worden geplaatst, is dat van transitie naar een duurzame energievoorziening, die bovendien zodanig is ingericht dat zij maximaal bijdraagt aan innovatie, economische groei en werkgelegenheid in Nederland. Kenniseconomie, industriepolitiek, energiepolitiek en milieubeleid worden door ons derhalve nadrukkelijk in eikaars verlengde geplaatst.

11 7. Onze ondernemingen zijn bereid een robuust pakket van investeringen samen te stellen. Waaronder substantiële extra impulsen voor R&D resp. innovatie van energieproductie. Alles in het teken van verduurzaming van de Nederlandse economie. Het gaat om een commitment over het totale investeringspakket waarop energiebedrijven zich voor meerdere jaren denken te kunnen vasdeggen. Alles onder het beslag van de gebruikelijke goedkeuring door commissarissen en aandeelhouders. Nu al hebben de energiebedrijven strategische plannen waarmee miljarden gemoeid zijn. Deze plannen lopen uiteen van een multi-fuel centrale tot een LNG-terminal, kolen-vergassing, biomassavergassing, offshore windprojecten, een zero-emissie centrale en CO2-opslag. Daarnaast zijn er plannen om in de komende tien/vijftienjaar te investeren in technieken specifiek op het gebied van duurzame energie: niet alleen in energievoorzienings-projecten, maar ook in technologie-ontwikkeling en vercommercialisering van deze technologieën m productiefabrieken (bijvoorbeeld componenten voor zonne-collectoren, waterstof c.q. brandstofcellen, expertisecenters voor zon, wind etc.). We zullen de mogelijkheid onderzoeken te komen tot een programma om Nederland in enkele specifieke technologieën voor energieopwekking wereldleider te maken. Denk aan biomassa en micro WKK. Vgl. Denemarken en windmolens; Duitsland en zonnepanelen. 8. Desgewenst willen we ons ook inzetten voor de ontwikkeling van een ambitieus energiebesparingsprogramma. 9. De betaalbaarheid van energie voor al onze categorieën afnemers moet worden nagestreefd. Hier ligt uiteraard een inspanningsverplichting voor de energiebedrijven. Wel zullen wij in Nederland nooit de Franse situatie van uitsluitend inflatie-gerelateerde prijsstijgingen kunnen realiseren, omdat de Fransen over goedkope kernenergie en waterkrachtcentrales beschikken die voor 95% in hun energiebehoefte voorzien. 10. Indien laagstbetaalden in gebreke blijven de energierekening te voldoen, worden zij niet afgesloten van de levering van gas of electriciteit, op voorwaarde dat zij zich vastleggen op een schuldsaneringsprogramma bij een bevoegde instantie. Een en ander afgestemd op het minimabeleid van de desbetreffende gemeente. 11. De voorzieningszekerheid en meer bijzonder de vermindering van de afhankelijkheid van Nederland ten opzichte van politiek instabiele regio's die energiedragers leveren zoals Irak (en overig Midden-Oosten), Indonesië en Rusland, vormen belangrijke richtsnoeren bij het inrichten van genoemd investeringspakket. 12. Het Convenant zal mede de grondslag kunnen leggen voor de brede ombouw naar een duurzame, ecologisch verantwoorde energievoorziening in Nederland. Een en ander kan nader worden vastgelegd in een meerjarenplan.

12 13. Het werkgelegenheidsaspect dient voldoende aandacht te krijgen. Dit heeft twee kanten, een offensieve en een defensieve. Offensief: er is een grote, maar enorme hoeveelheid werkgelegenheid met alle in het Convenant aan te duiden activiteiten gemoeid. Het inspecteren, onderhouden, vernieuwen en uitrollen van alle beoogde nieuwe of uitgebreide toepassingen alleen al kan voor decennia werk opleveren. Van eenvoudig handwerk tot hi-tech installatiewerkzaamheden. Zeker als we de transitie naar een duurzame energievoorziening opvatten als het ombouwen van Nederland, zoals dat eerder gebeurde met de ombouw naar aardgas. Naar de mate waarin we er in slagen meer productie en distributie in eigen land te houden en zelfs nog export op de Noordwest-Europese markt te realiseren, zal er meer werkgelegenheid behouden blijven resp. ontstaan. Defensief: als tijdens de efficiency-inspaningen van de Nederlandse energiebedrijven arbeidsplaatsen vervallen, dan verplicht dat de energiebedrijven tot een uiterste inspanning de betrokken medewerkers tijdig te laten herscholen, of naar een werkkring elders te bemiddelen. 14. Onze ondernemingen nemen thans 80% van de Nederlandse energievoorziening voor hun rekening. Wij zijn bereid ons in te zetten om ook andere energiebedrijven zich bij dit convenant te laten aansluiten. *****