Onderhoud en herstellingen wegenis in het district 312 Kortrijk

Transcriptie

1 Onderhoud en herstellingen wegenis in het district 312 Kortrijk OPEN AANBESTEDING VOOR AANNEMING VAN WERKEN aanbestedende overheid: Wegen en Verkeer West-Vlaanderen besteknummer: 1M3D8J/17/33 Dossiernummer O30/D312/145 opening van de offertes: Maandag 21 augustus om 10:45 uur VAC Jacob van Maerlant Koning Albert I laan 1.2, bus BRUGGE verplicht gebruik te maken van e-tendering verplicht gebruik te maken van e-invoicing Let op : eventuele rechtzettingsberichten voor dit dossier die worden gepubliceerd na 30/06/2017 zullen worden gepubliceerd onder dossiernummer O30/D312/145bis

2

3 Algemene Informatie Opdracht Deze opdracht wordt uitgeschreven door het Vlaams Gewest, vertegenwoordigd door de Vlaamse Regering, in de bevoegdheidssector Openbare Werken. De administratieve entiteit die met de opvolging van deze opdracht belast is, is: Agentschap Wegen en Verkeer Wegen en Verkeer West-Vlaanderen VAC Jacob van Maerlant, Koning Albert I laan 1-2, bus 82, 8200 Brugge Tel.: 056/ Fax: 056/ danny.vancauwenberghe@mow.vlaanderen.be Ieder deurwaardersexploot bestemd voor de aanbestedende overheid moet worden betekend aan de Kanselarij van de Voorzitter van de Vlaamse Regering, Koolstraat 35 in 1000 Brussel. Het is daarbij onverschillig of het gaat om de betekening van een dagvaarding, gerechtelijke uitspraak, overdracht van schuldvordering of een ander exploot. Hetzelfde adres geldt ook voor de aangetekende brief waarbij een schuldvordering wordt overgedragen of inpandgegeven. Inzage van de documenten op bovenstaand adres (alle werkdagen van 9 tot 15 uur). Belangrijke opmerking: het bestek en eventuele bijlagen zijn enkel digitaal verkrijgbaar via e-notification: Verbintenistermijn voor de inschrijvers: 180 kalenderdagen. Uitvoeringstermijn: Erkenning: Belangrijke opmerking: afzonderlijke uitvoeringstermijnen, opgelegd in afzonderlijke dienstbevelen in werkdagen, gedurende maximaal 1 kalenderjaar. Dit onderhoudsjaar kan mogelijks 1 tot 3 maal verlengd worden, telkens met een nieuwe periode van 1 kalenderjaar - categorie: C - klasse: 4 1 Door het indienen van een offerte aanvaarden de inschrijvers onvoorwaardelijk de inhoud van de opdrachtdocumenten en aanvaarden ze door de bepalingen ervan gebonden te zijn. Indien een inschrijver in verband met de inhoud van de opdrachtdocumenten rechtmatigheidsbezwaren heeft, dient hij dat schriftelijk en per aangetekende brief uiterlijk tien kalenderdagen voor de opening van de offertes bekend te maken aan de aanbestedende overheid met omschrijving van de redenen. 1 enkel ten indicatieven titel. De feitelijke erkenningsklasse wordt immers bepaald door het bedrag van de offerte (exclusief BTW) 3 Dossiernr.: O30/D312/145 Besteknr.: 1M3D8J/17/33

4 CPV-Codes Doel van de aanneming De aanneming heeft tot doel om op de gewestwegen in het district D312 Kortrijk van de provincie West-Vlaanderen, de berijdbaarheid en de veiligheid van de gewestwegen en van hun aanhorigheden te verzekeren door het uitvoeren van alle onderhoudswerken en schadeherstellingen, met volgende onderdelen: - Algemeen onderhoud - Schadeherstellingen afschermende constructies Beschrijving der werken De aanneming omvat hoofdzakelijk: De uitvoering van allerhande onderhoudswerken en herstellingswerken, na slijtage of na schade door ongevallen, aan de weg en zijn aanhorigheden. Bij herstellingen van schadegevallen zal de grootte van de opdracht afhankelijk zijn van de bij desbetreffende schadegevallen beschadigde weginfrastructuur. Het herstellen van stalen geleideconstructies. Het plaatsen van nieuwe stalen geleideconstructies. Het plaatsen van verticale verkeerstekens en bebakening. Alle leveringen en verrichtingen die nodig zijn voor het uitvoeren van deze werken. De installatie, instandhouding en de verwijdering van de nodige werfsignalisatie. Het verwijderen van alle afval dat afkomstig is van de uitgevoerde werken volgens de bepalingen van dit bestek. De afgifte (incl. het verzamelen, het opladen, het vervoer naar en het lossen) van alle afval afkomstig van de uitgevoerde werken op de eindbestemming (recyclagekosten, stortkosten en milieuheffingen) volgens de besteksbepalingen. De afbraakmaterialen die niet worden hergebruikt op het werk én die niet voor later herbruik dienen afgevoerd te worden naar een stapelplaats van de aanbestedende overheid én die niet vervuild zijn, worden daarbij niet als afval beschouwd. Deze materialen worden eigendom van de aannemer (m.a.w. alle niet-vervuilde inerte materialen, grond, zand en puin). Het tijdelijk opslaan van afval op openbaar domein is verboden. Alle materialen en grondspecie gebruikt in deze aanneming, worden door de aannemer geleverd, tenzij de contractuele bepalingen het uitdrukkelijk anders bepalen. De veiligheidscoördinatie-verwezenlijking conform het KB van 25 januari 2001 betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen, maakt geen deel uit van dit contract. Hiervoor is een apart contract afgesloten tussen aanbestedende overheid en veiligheidscoordinator. De inschrijver moet bij zijn inschrijving rekening houden met het veiligheidsen gezondheidsplan ontwerp, opgemaakt door de aanbestedende overheid (zie Art. 35 A.U.R. punt 3). het onderhoud van de werken gedurende de waarborgperiode. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 4 Dossiernummer: O30/D312/145

5 Lijst van de bepalingen waarin wordt afgeweken van de algemene uitvoeringsregels (cfr. Art 9 4 van het KB ) In het Standaardbestek 250 versie 3.1 en in dit bestek wordt afgeweken van de volgende artikelen: Art. 25, 2 : Art. 33 Art. 35 Art. 44 Art. 45, 1 : Art. 45, 2 : Art. 50, 3 :Art. 55 Art. 76 Art Art. 83 Art. 86 : Art. 93 Berichten aan de inschrijvers Gebiedsomschrijving: District Kortrijk(kaart te bekomen op de regie) I. De uitvoering van de werken is gespreid over een volledig onderhoudsjaar en geschiedt na bestelling, t.t.z na afzonderlijke dienstbevelen, afgeleverd door de aanbestedende overheid. Het aantal opdrachten en het tijdstip van uitvoering varieert, volgens de behoeften (dringende en minder dringende interventies binnen of buiten de diensturen). Het verloop van de onderhoudsjaren omvat steeds een volledig kalenderjaar vanaf datum aanvangsbevel van de werken (zie hieromtrent art. 76 A.U.R. van dit bestek). II. III. Dit bijzonder bestek vormt een raamovereenkomst. De aanbestedende overheid plaatst bestellingen in functie van haar behoeften. De werkelijke bestelde hoeveelheden kunnen verschillen van de hoeveelheden uit de samenvattende opmetingsstaat (= raamovereenkomst). De hoeveelheden uit de samenvattende opmetingsstaat zijn dan ook louter indicatief en dienen enkel voor de vergelijking van de offertes. De gekozen opdrachtnemer verkrijgt bij de sluiting van de opdracht dan ook geen enkel recht tot uitvoering van de hoeveelheden vermeld in de samenvattende opmetingsstaat noch wat het totaal bedrag van de bestellingen betreft, noch wat de te bestellen hoeveelheden per post aangaat, noch wat de verhoudingen van de hoeveelheden opgegeven voor iedere post van de samenvattende opmeting aangaat. Pas op het moment van de bestelling verkrijgt de gekozen opdrachtnemer een effectief recht tot uitvoering en dit voor de hoeveelheden vermeld in de bestelling. De opdrachtnemer kan, behalve op grond van artikel 81 KB , geen enkel recht op schadevergoeding, compensatie of enige andere vorm van tegemoetkoming doen gelden wegens het niet bereiken of overschrijden van de vermoedelijke hoeveelheden uit de samenvattende opmetingsstaat. De bijzondere aandacht van de aannemer wordt erop gevestigd dat de werkzaamheden dienen uitgevoerd te worden op verschillende plaatsen en op verschillende tijdstippen zoals dit, volgens de noodwendigheid, zal bepaald worden door de aanbestedende overheid. De omvang van de bevolen werken kan zeer verschillend zijn. De opgegeven eenheidsprijzen gelden zowel voor kleine als grote hoeveelheden. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 5 Dossiernummer: O30/D312/145

6 IV. Indien tijdens de duur van het contract het net van de gewestwegen in de verschillende wegendistricten enige wijzigingen ondergaat, kan de aannemer belast worden, volgens de voorwaarden van de aanneming, met werken op die nieuwe wegenis. De aannemer heeft geen recht op enige schadevergoeding of prijsherziening wegens veranderingen aan de uitgestrektheid of aan de afmetingen van de wegen welke hij te onderhouden heeft. V. Een organisatorisch veiligheidsplan dient door de aannemer te worden ingediend, uiterlijk 3 kalenderdagen na de ontvangst van ieder dienstbevel waarvan de uitvoering door de inzet van meerdere aannemers wordt voorzien. Dit plan bevat ondermeer - de identificatiegegevens (naam en adres van de firma's) van de optredende onderaannemer(s), - de omschrijving van de activiteiten die ieder van hen zal uitvoeren en de risicoanalyse van deze activiteiten, rekening houdend met de uitvoeringsmethoden van deze verschillende aannemers, - de planning (staafdiagram bvb.) van de opeenvolgende uitvoeringsfasen binnen de toegestane uitvoeringstermijn. VI. De inschrijver dient bij aanvang van het contract aan de leidende ambtenaar schriftelijk het telefoon- of GSM- nummer over te maken waarop hij (of zijn afgevaardigde) buiten de normale diensturen kan bereikt worden in geval van een dringende interventie. Iedere wijziging van dit nummer wordt binnen de 24 uur gemeld aan de leidende ambtenaar. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 6 Dossiernummer: O30/D312/145

7 I. Administratief gedeelte HOOFDSTUK 1 ALGEMENE ADMINISTRATIEVE VOORSCHRIFTEN 2 ADMINISTRATIEVE VOORSCHRIFTEN IN TOEPASSING VAN DE WET VAN OVERHEIDSOPDRACHTEN EN BEPAALDE OPDRACHTEN VOOR WERKEN, LEVERINGEN EN DIENSTEN Art. 23. Gunningsprocedure De opdracht wordt geplaatst bij wijze van een open aanbesteding. Art Verlenging van de opdracht De aanbestedende overheid heeft het recht de opdracht, geheel of gedeeltelijk, in één of meerdere malen te verlengen tot een maximale totale termijn (incl. verleningen) van 4 jaar. De opdracht wordt stilzwijgend verlengd met een termijn van 1 jaar. De totale duur van de opdracht (incl. verlengingen) is beperkt tot 4 jaar. De aanbestedende overheid heeft het recht de opdracht niet te verlengen zonder enige vorm van schadevergoeding. De niet-verlenging wordt aan de opdrachtnemer meegedeeld tenminste 2 maanden voor het verstrijken van de lopende geldigheidstermijn. De aannemer heeft gedurende de volledige duur van de opdracht geen exclusiviteitsrechten. De aanbestedende overheid heeft het recht om, tijdens de duur van de opdracht, een derde opdrachtnemer aan te stellen om prestaties vervat in deze opdracht uit te voeren. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 7 Dossiernummer: O30/D312/145

8 3 ADMINISTRATIEVE VOORSCHRIFTEN IN TOEPASSING VAN HET KONINKLIJK BE- SLUIT VAN PLAATSING OVERHEIDSOPDRACHTEN KLASSIEKE SEC- TOREN Art Gebruik elektronische middelen Alle elektronische communicatie voor het uitwisselen van schriftelijke stukken, andere dan offertes, verloopt volgens het adres en/of faxnummer vermeld op bladzijde 3 van dit bijzonder bestek. Art. 7. Technische specificaties en normen Naast de wettelijke en reglementaire voorschriften zijn de volgende documenten op deze aanneming van toepassing: het Standaardbestek 250 voor de wegenbouw, versie 3.1 van 2014 # de Errata en aanvullingen bij versie 3.1 het Standaardbestek 250 voor de wegenbouw van 2016 # dit bijzonder bestek en de opmetingsstaat het Bijzonder Veiligheids- en Gezondheidsplan * dat integraal deel uitmaakt van dit bijzonder bestek en dat refereert aan het Standaard Veiligheids- en Gezondheidsplan voor de wegenbouw van november 2006 # De laatst gepubliceerde versie van de volgende documenten is van toepassing. Bij tegenspraak tussen de verschillende voorschriften heeft de meest recente voorrang. de volgende omzendbrieven en dienstorders: LI 96/41 Nutsleidingen op kunstwerken MOW/AWV/2010/5 Beperking van de verkeershinder en bijhorende onveiligheid, bij werken op autosnelwegen # MOW/AWV/2014/12 Algemene Omzendbrief nopens de wegsignalisatie # MOW/MIN/2015/01 Dienstorder bijzondere besteksposten MOW/AWV/2015/8 Werfsignalisatie - Werfsignalisatieschema s 1ste, 5de en 6 de categorie op autosnelwegen en wegen > 90 km/u # LIN/AWV 2004/3 van 08/04/2004: KB van 25/01/2001 Tijdelijke of mobiele bouwplaatsen, - Veiligheids- en gezondheidsplan, coördinatiedagboek en postinterventiedossier LIN/AWV/2004/5 Veiligheid motorrijders 514-A/11 Beproevingslaboratoria A271/88/02500 Veiligheidsstootbanden, geleiderailconstructie en veiligheidskantstenen # deze documenten kunnen gedownload worden van internet via # deze documenten kunnen gedownload worden van internet via deze documenten kunnen worden geraadpleegd bij de aanbestedende overheid * een digitale versie van deze documenten kan aangevraagd worden bij de aanbestedende overheid deze documenten zijn te koop bij de afdeling Algemene en Technische Ondersteuning: Departement Mobiliteit en Openbare Werken afdeling Algemene Technische Ondersteuning Koning Albert II-laan 20 bus 6, 1000 Brussel Tel fax ato@mow.vlaanderen.be Betaling documenten: MOW afdeling Boekhouding en Begroting t.a.v. Chris Beeckman Koning Albert II-laan 20 bus 2, 1000 Brussel Rekeningnummer IBAN BE / BIC GKCCBEBB deze documenten kunnen worden geraadpleegd bij de aanbestedende overheid Besteknummer: 1M3D8J/17/33 8 Dossiernummer: O30/D312/145

9 A/422/88/02501 Voorafgaande technische keuring van metalen vangrails Voorschriften betreffende mortels voor metselwerk MOW/MIN/2006/02 Technische voorschriften Beton voor constructies # LI 94/86 Technische voorschriften Betonstaal en voorspanstaal # LI 96/47 Formuleverven MOW/2006/01 Berekenen van de uurkost van aannemersmaterieel volgens de kostenschaal CMK-2003 (publicatie in Belgisch Staatsblad op 6 oktober 2006) OW/2001/01 Verplichting van het gebruik van zichtveldverbeterende systemen (zgn. anti-dode-hoek) voor bedrijfsauto's op tijdelijke en mobiele bouwplaatsen. MOW 2009/4 Samenwerking tussen de vzw RAW-CST en de Vlaamse Overheid, in uitvoering van een resolutie van het Vlaams Parlement # MOW/MIN/2013/01 Gebruik van de posten voorbehouden som en geraamde som in de bestekken de volgende normen en technische richtlijnen: NBN EN Afschermende constructies voor wegen deel 1: Terminologie en algemene criteria voor beproevingsmethoden NBN EN Afschermende constructies voor wegen deel 2: Prestatieklassen, aanvaardingscriteria voor botsproeven en beproevingsmethoden voor geleideconstructies NBN EN Afschermende constructies voor wegen deel 3: Prestatieklassen, aanvaardingscriteria voor botsproeven en beproevingsmethoden voor obstakelbeveiligers NBN ENV Afschermende constructies voor wegen deel 4: Prestatieklassen, aanvaardingscriteria voor botsproeven en beproevingsmethoden voor begin- en eindconstructies en overgangsconstructies van geleiderails NBN EN A2/AC Afschermende constructies voor wegen deel 5: Producteisen en conformiteitsbeoordeling voor afschermende constructies voor wegvoertuigen CEN TS Road restraint systems Part 8: Motorcycle road restraint systems which reduce the impact severity of motorcyclist collisions with safety barriers NBN EN ISO 1461 Door thermisch verzinken aangebrachte deklagen op ijzeren en stalen voorwerpen Specificaties en beproevingen NBN EN Continu-dompelbeklede platte staalproducten Technische leveringsvoorwaarden PTV 869 Afschermende constructies voor wegen: eisen Praktische leidraad ter voorkoming van schade aan ondergrondse installaties tijdens in hun nabijheid uitgevoerde werken De Belgische normen van de reeks Metalen bekledingen Bescherming tegen corrosie door thermisch verzinken van ferrometalen Deze reeks bevat de volgende normen: NBN I Grondbeginselen NBN I Voorschriften NBN I Bepaling van de massa van de zinklaag per oppervlakte-eenheid - Gravimetrische methode NBN I Controleproef van de zinklaagdikte met magnetische laagdiktemeter NBN I Controleproef van de hechting van de zinklaag met het mes NBN I Controleproef van de hechting van de zinklaag - hamertest # deze documenten kunnen gedownload worden van internet via Besteknummer: 1M3D8J/17/33 9 Dossiernummer: O30/D312/145

10 Besteknummer: 1M3D8J/17/33 10 Dossiernummer: O30/D312/145

11 NBN I NBN I Controleproef van de continuïteit van de zinklaag door dompeling in een kopersulfaatoplossing Voorschriften voor het thermisch verzinken van bouten (schroeven, moeren en onderlegringen Het Ministerieel Besluit van 07/05/1999 (BS 21/05/1999) betreffende het signaleren van werken en verkeersbelemmeringen op de openbare weg. Het Ministerieel Besluit van 11/10/1976 (en latere wijzigingen) houdende de minimum afmetingen en de algemene plaatsingsvoorwaarden van de verkeerstekens (BS 14/10/1976) Het MB van 09/10/1998 (BS 28/10/1998) (en eventuele latere wijzigingen) houdende de minimum afmetingen en de bijzondere plaatsingsvoorwaarden van de verkeerstekens Decreet van 02/07/1981 betreffende de voorkoming en het beheer van afvalstoffen en alle latere bijvoegsels (BS 25/07/1981). Besluit van 05/12/2003 tot vaststelling van het Vlaams reglement inzake afvalvoorkoming en beheer (nieuwe Vlarea) en alle eventuele latere wijzigingen. Het Decreet betreffende de bodemsaneringen (BSD van 22/02/1995 BS 29/04/1995) en het Vlaams Reglement betreffende de bodemsanering (Vlarebo van 05/03/1996 BS 27/03/1996) en alle latere wijzigingen daarvan. De wet van 04/08/1996 (BS van 19/09/1996) betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk. Het KB van 25/01/2001 (BS van 07/02/2001) betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen. Het VLAREM II-reglement van 01/06/1995 (BS 31/07/1995 en latere wijzigingen (Besluit van de Vlaamse Regering houdende algemene en sectorale bepalingen inzake milieuhygiëne) De wet van 21/03/1991 (BS 27/03/1991) aangaande telecommunicatie-inrichtingen. Het Koninklijk Besluit van 25 /04/ 2004 (BS 26/05/2004) tot wijziging van de artikelen 28, 47, 192, 196 en 266 van het Algemeen Reglement op Elektrische Installaties (In zonderheid art. 196 Tijdelijke voorzorgen t.o.v. Elektrische Energielijnen). Documenten en tekeningen aangaande de werfsignalisatie voor autosnelwegen en nietautosnelwegen opgemaakt door de afdeling verkeerskunde van AWV. Het herwerkte deel III (Platen en tekst) en het nieuwe deel VIIbis (Platen en tekst) van de algemene omzendbrief nopens de wegsignalisatie, versie goedgekeurd in 2013, is van toepassing voor de wegmarkeringen. De bepaling in het Standaardbestek 250 op bladzijde 1-3, tweede gedachtestreepje moet als volgt gelezen worden: Besteknummer: 1M3D8J/17/33 11 Dossiernummer: O30/D312/145

12 Art in het geval van typevoorschriften (STS, PTV, ) gepubliceerd in toepassing van de wet van 28 december 1984, geldt de registratiedatum door de bevoegde Federale Overheidsdienst Economie, KMO, Middenstand en Energie, Algemene Directie Kwaliteit en Veiligheid, afdeling Kwaliteit en Innovatie. Varianten Vrije varianten zijn verboden. Art Prijsvaststelling Deze opdracht is een gemengde opdracht. Art Elementen die in de prijzen begrepen zijn Onverminderd hetgeen bepaald is in het Standaardbestek 250 dienen de hierna volgende elementen in de eenheidsprijzen en globale prijzen van de opdracht te zijn begrepen: - het werken met de nodige en wettelijke voorzorgsmaatregelen en voorzichtigheid in de omgeving van nutsleidingen en hun bijhorende installaties, alsook de uitvoering van de eventueel nodige peilingen - de eventueel nodige bescherming van de bestaande en te behouden nutsleidingen en hun bijhorende installatie. (uitgezonderd voor elektrische energielijnen, dit ressorteert in bepaalde gevallen onder de lasten van de beheerder van deze lijnen KB 25/04/2004 voornoemd in deel I, 2, art. 7) - alle onkosten voor de betaling van de afgiftekostprijzen op de voorgeschreven eindbestemming (milieuheffingen, administratieve onkosten, gebeurlijke intresten, ), voor alle recycleerbaar en niet-recycleerbaar afval, dat afkomstig is van de uitvoering van alle werken van dit contract, in afwachting van de terugbetaling van de afgiftekosten, volgens de bepalingen van dit bestek, door de aanbestedende overheid - alle vervoer van afvalstoffen, ongeacht de afstand tussen de bouwplaats en de gekozen eindbestemmingsplaatsen - het werken met de nodige en wettelijke voorzorgsmaatregelen en voorzichtigheid in de nabijheid van aanpalende woningen en andere nabijgelegen constructies, alsook de eventuele noodzakelijk geachte plaatsbeschrijvingen - het verspreiden van informatiebrieven naar de buurtbewoners en handelaars - de installatie en instandhouding, op het adres van de aannemer, van een aansluiting en toestel van telefoon en fax, in functie van het bereikbaar zijn voor noodoproepen - alle verrichtingen en verplichtingen voor het verkrijgen van de vergunningen die nodig zijn voor de uitvoering van de werkzaamheden (de opmaak van een geconcretiseerd signalisatieplan en het bekomen van de bijhorende toelating tot het signaleren van verkeersbelemmeringen op de openbare weg, ) - de basissignalisatie die moet worden aangebracht op de vóór en/of achterzijde van de werkende voertuigen voor werken van 6 e categorie (mobiele werken) en beperkte uitbreidingen daarvan (zie Technisch gedeelte, hoofdstuk 10) Besteknummer: 1M3D8J/17/33 12 Dossiernummer: O30/D312/145

13 - signalisatie van werken 6 e categorie (mobiele signalisatie) - het leveren en (ver)plaatsen van een alternatieve drager voor de basissignalisatie voor werken van zesde categorie indien deze basissignalisatie, door de constructievorm van het werkend tuig, niet kan worden aangebracht op het werkende tuig zelf - alle signalisatie van werken in functie van het aanbrengen en verwijderen van de vaste werfsignalisatie, tijdelijke markeringen en tijdelijke rijbaanafscheiders - het aanbrengen en verwijderen van voorlopige wegmarkeringen - Indien er afschermende constructies (stalen geleideconstructies) voor motorrijders dienen hersteld te worden, dient de berm genivelleerd te worden voordat de nieuwe afschermende constructie gemonteerd wordt. De grond mag ter plaatse verwerkt worden op de berm. De hiermee gepaard gaande kosten dienen ingecalculeerd te worden in de betreffende posten van het demonteren, leveren en plaatsen van de afschermende constructie - Op verzoek van de leidend ambtenaar : Bij herstel stalen geleideconstructies : De aannemer dient na uitvoering van elke opdracht twee digitale foto s van elke herstelling te nemen en bezorgt deze per aan het bestuur. Op de 1 ste foto moet duidelijk de locatie worden vastgelegd (overzichtsfoto) terwijl de 2 de foto de herstelling in detail moeten laten zien. Deze foto s dienen, ten laatste, 1 week na het beëindigen van de opdracht, bij het bestuur te zijn - Het demonteren van onderdelen van stalen geleideconstructies omvat het volledig of gedeeltelijk uit elkaar halen van de desbetreffende onderdelen en het verwijderen buiten de werf van al die beschadigde onderdelen, waarover het Bestuur alleen oordeelt. Deze beschadigde onderdelen worden eigendom van de aannemer - Bij het demonteren, leveren en monteren van beschadigde elementen van stalen geleideconstructies worden enkel deze vergoed die moeten vervangen worden. Dit betekent dat het demonteren en hermonteren van ondergeschikte, niet beschadigde, onderdelen niet wordt vergoed - Het monteren van onderdelen van stalen geleideconstructies omvat eveneens het herverdichten van de grond bij montage van steunpalen, het afhalen van de onderdelen op terrein van het opdrachtgevend bestuur voor zover deze niet ter plaatse geleverd dienen te worden, het opnieuw uitrichten en op hoogte stellen van de constructie - Het opnieuw uitrichten van stalen geleideconstructies omvat het uitlijnen en op hoogte brengen van de geleideconstructies inclusief afschermende constructie voor motorrijders, het op hoogte brengen van de steunpalen, het demonteren en monteren van alle verbindingen, het opnieuw verdichten van de grond en eventueel aanvullen of verstevigen door middel van steenslag of schraal beton - wegnemen en herplaatsen van verticale signalisatie, vangrails, andere hindernissen; wanneer deze door de keuze van werkwijze van de aannemer hinderend zijn (betreffende werkwijze moet op voorhand besproken worden met het opdrachtgevend bestuur). Alle kosten voor het wegnemen en demonteren, tijdelijke stockage, terugplaatsen en montage, zijn inbegrepen - alle lasten die een gevolg zijn van het eventueel verbod tot uitvoeren van verkeershinderende werken tijdens de verkeersspits(en) op werkdagen, op de wegvakken die vermeld zijn in art. 79 A.U.R. onder punt Toegelaten werkperiodes Besteknummer: 1M3D8J/17/33 13 Dossiernummer: O30/D312/145

14 - een digitaal volgsysteem installeren in het materieel of beschikken over een digitaal volgsysteem (cf Hoofdstuk 1, 2, art.81) - alle wettelijke maatregelen t.o.v. de uitvoerders en t.o.v. derden ter bescherming en beveiliging tegen schade die een gevolg zou kunnen zijn van de uitvoering van de werken. Dit betreft ondermeer: o het indienen van organisatorische veiligheidsplannen, voor ieder dienstbevel waarvoor meerdere aannemers voor de uitvoering zullen instaan. Hiervoor wordt verwezen naar het inleidend gedeelte van dit bestek (onder"berichten aan de inschrijvers") o het uitrusten van alle bedrijfsvoertuigen die werken of leveringen verrichten met een zichtveldverbeterend systeem : Overeenkomstig de Europese richtlijn 71/127/EEC zullen alle bedrijfsauto's die werken of leveringen verrichten moeten uitgerust zijn met een zichtveldverbeterend systeem (cf. art. 79, punt 4, A.U.R.). Met bedrijfsauto's worden bedoeld de voertuigen en vrachtwagens van de hoofdaannemer, onderaannemers en leveranciers met een maximaal toegestane massa van meer dan 3500 kg die werken of leveringen uitvoeren, met inbegrip van de voertuigen die dienen voor de uitvoering van werken maar ook op de openbare weg rijden. o het uitrusten van alle uitvoerende personeelsleden, met signaalkledij, die voldoet aan de specificaties beschreven in bijlage 6.1 van het Standaard veiligheids- en gezondheidsplan voor de Wegenbouw (SVGP) - alle lasten die een gevolg zijn van de specifieke richtlijnen en van de te nemen maatregelen die voortvloeien uit de veiligheidscoördinatie-ontwerp en uit de veiligheidscoördinatie uitvoering - de km-heffing via-pass voor vrachtwagens van > 3.5 ton - de distelverdelging volgens de wettelijke bepalingen gedurende deze opdracht, incl. de nodige signalisatie hiervoor. Art de coördinatie en overleg met alle betrokken partijen (politiezones, gemeenten, bedrijven, ) vóór en tijdens de werken de waarborgverplichtingen Prijsherziening Voor de posten 408 tem 410 onder hoofdstuk 12 is de algemene prijsherzieningsformule volgens van toepassing Voor de posten onder hoofdstuk is de algemene prijsherzieningsformule volgens van toepassing. Voor de posten onder hoofdstuk is de algemene prijsherzieningsformule volgens van toepassing. Voor de posten onder hoofdstuk is de algemene prijsherzieningsformule volgens van toepassing. Voor de posten onder hoofdstuk is de specifieke prijsherzieningsformule volgens van toepassing. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 14 Dossiernummer: O30/D312/145

15 Voor de posten 267 tem 290 en de posten 297 tem 299 onder hoofdstuk 7. 2 is de specifieke prijsherzieningsformule volgens van toepassing. Voor de posten 261 tem 266 onder hoofdstuk 7.2 is de specifieke prijsherzieningsformule volgens van toepassing. Voor post 411 onder hoofdstuk 12 de posten onder hoofdstuk 13 is de prijsherzieningsformule niet van toepassing Besteknummer: 1M3D8J/17/33 15 Dossiernummer: O30/D312/145

16 Art. 57. Verbintenistermijn voor de inschrijvers In afwijking van het Standaardbestek 250 blijven de inschrijvers gebonden door hun offerte gedurende een termijn van 180 kalenderdagen, ingaande de dag na de zitting voor de opening van de offertes. Art. 61, 62, 64 Toegangsrecht: uitsluiting, RSZ-verplichtingen en belangenvermenging Volgende documenten moeten aan de offerte toegevoegd worden: voor alle inschrijvers: een uittreksel uit het strafregister of een evenwaardig document uitgereikt door een gerechtelijke instantie of overheidsinstantie van het land van oorsprong of herkomst en waaruit blijkt dat de betrokkene niet veroordeeld is geweest voor een misdrijf bedoeld in artikel 61, 1 en 2 KB Plaatsing; voor de Belgische inschrijver die personeel tewerkstelt dat onderworpen is aan de sociale zekerheidswetgeving van een andere lidstaat van de Europese Unie: een attest dat uitgereikt werd door de bevoegde overheid waarin bevestigd wordt dat hij, volgens de rekening die ten laatste de uiterste dag bepaald voor de ontvangst van de offerte opgemaakt is, op die datum voldaan heeft aan de voorschriften inzake betaling van de bijdragen voor sociale zekerheid overeenkomstig de wettelijke bepalingen van het land waar hij gevestigd is; en bijkomend voor de buitenlandse inschrijvers: een origineel attest uitgereikt door de bevoegde overheidsinstantie van het land waar hij gevestigd is en waaruit blijkt dat hij heeft voldaan aan de voorschriften inzake bijdragen voor de sociale zekerheid overeenkomst artikel 62, 2 KB Plaatsing; een getuigschrift van niet-faillissement uitgereikt door de bevoegde overheidsinstantie van het betrokken land; een attest uitgereikt door de bevoegde overheidsinstantie waaruit blijkt dat de betrokkene in orde is met de betaling van zijn belastingen (directe belastingen en BTW). De attesten zijn niet ouder dan drie maanden te rekenen vanaf de datum van de opening van de offertes. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 16 Dossiernummer: O30/D312/145

17 Art. 61, 67, 69. Selectie De categorie en/of ondercategorie waarin de aannemer moet erkend zijn, is vermeld in de Algemene Informatie op pagina 3. Art. 61. Toegangsrecht De niet-naleving van strafrechtelijk sanctioneerbare milieu- en sociale wetgeving kan worden geacht een misdrijf te zijn dat de professionele integriteit aantast. Van zodra deze wordt vastgelegd in een in kracht van gewijsde gegaan vonnis of arrest kan deze worden aangewend als uitsluitingsgrond, ongeacht de stand van de procedure. Onder sociale wetgeving wordt onder meer verstaan: Art. 69. het decreet van 10 juli 2008 houdende een kader voor het Vlaamse gelijkekansen- en gelijkebehandelingsbeleid; de wet van 10 mei 2007 ter bestrijding van bepaalde vormen van discriminatie; de wet van 10 mei 2007 tot wijziging van de wet van 30 juli 1981 tot bestraffing van bepaalde, door racisme of xenofobie ingegeven daden; de wet van 10 mei 2007 ter bestrijding van discriminatie tussen vrouwen en mannen; de wet van 4 augustus 1996 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk, meer bepaald hoofdstuk Vbis. Bijzondere bepalingen betreffende geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk. Technische bekwaamheid Onverminderd de bepalingen betreffende de erkenning van aannemers van werken, tonen de inschrijvers hun technische bekwaamheid aan met de volgende referentie(s): - Bewijs dat hij voldoende ervaring heeft met het uitvoeren van gelijkwaardige werkzaamheden op gewestwegen uitgevoerd tijdens de laatste 5 jaar door voorlegging van een referentielijst. Per referentie een getuigschrift ondertekend door het opdrachtgevend bestuur waarvoor het werk werd uitgevoerd met vermelding van bedrag, periode en verklaring dat de uitvoering gebeurde tot voldoening van het opdrachtgevend bestuur: * Onderhoudswerken en schadeherstellingswerken voor een totaalbedrag over de laatste 5 jaar van minimum euro (incl. BTW) Deze referenties dienen door de inschrijver te worden afgeleverd. Referenties op naam van een onderaannemer komen enkel in aanmerking indien er een geldige overeenkomst met de betreffende onderaannemer bij de inschrijving wordt toegevoegd. Wanneer de inschrijver een andere onderaannemer voorstelt om de werken uit te voeren dient deze minstens de gevraagde referenties te kunnen voorleggen, en moet deze keuze worden goedgekeurd door het bestuur. Art. 74. Beroep op draagkracht andere entiteiten Als de inschrijver zich beroept op de draagkracht van andere entiteiten, moet de behoorlijk ondertekende en gedagtekende verbintenis met deze entiteiten bij de offerte gevoegd worden. Deze verbintenis vermeldt steeds voor welk gedeelte hij een beroep doet op die draagkracht. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 17 Dossiernummer: O30/D312/145

18 Art. 80. Vorm van de offerte De samenvattende opmeting wordt via een Excel-bestand ter beschikking gesteld. De inschrijver maakt gebruik van dit bestand voor het invullen van zijn samenvattende opmeting. Aan dit bestand mogen geen wijzigingen worden aangebracht met uitzondering van het invullen van de grijze invulvelden in de kolommen Eenheidsprijs/bedrag (EUR), Eenheidsprijs/bedrag voluit geschreven (enkel indien zichtbaar), Vermindering/vermeerdering (enkel indien zichtbaar) en Totaal (incl. vermindering/vermeerdering) EUR. De inschrijver dient het ingevulde Excel-bestand te converteren naar een afdrukbaar pdf-bestand. Zowel het Excel- als het pdf-bestand moeten worden opgeladen en ingediend via e-tendering. Bij tegenstrijdigheid tussen beide bestanden, wordt het pdf bestand geacht de werkelijke bedoeling van de inschrijver te zijn en is het pdf bestand aldus het enige rechtsgeldige. Een handleiding voor het omzetten van de inventaris van Excel naar pdf is beschikbaar op Indien de inschrijver een ander formulier gebruikt dan het Excel-bestand dat door de aanbestedende overheid ter beschikking wordt gesteld, dan draagt hij de volle verantwoordelijkheid voor de volledige overeenstemming van de door hem aangewende documenten met het formulier. Art. 81. Inhoud van de offerte Naast de bescheiden en nota s, vereist door de wettelijke en reglementaire bepalingen en door de documenten waarnaar dit bijzonder bestek verwijst, dient de inschrijver nog de volgende documenten bij zijn offerte te voegen: het rechtsgeldig bewijs dat de perso(o)n(en) die het offerteformulier ondertekende(n) op de datum van de indiening van de inschrijvingen gemachtigd is (zijn) om namens de INSCHRIJVER een bindende offerte in te dienen, conform artikel 82, 3 KB van ; Volgende documenten dienen uiterlijk binnen vijftien dagen na sluiting van de overeenkomst bezorgd te worden aan de aanbestedende overheid: Lijst met naam en adres van de door de aannemer gekozen vergunde bedrijven voor afgifte/verwerking van de afvalstoffen die van de uitvoering van de werken kan voortkomen: o Slib van reinigingswerken (straatkolken, afvoerbuizen, rioolbuizen ) o Gronden van alle kwaliteiten o Grachtenslib/specie (alle kwaliteiten) Besteknummer: 1M3D8J/17/33 18 Dossiernummer: O30/D312/145

19 Art Indiening offertes Voor het indienen van offertes wordt het gebruik van elektronische middelen opgelegd. De verschillende bestanden voldoen aan de volgende bestandsnaamconventie, waarbij [inschrijver] de naam van de inschrijver is, [ext] de extensie van het document is (pdf, doc, xls, ) en [nr] een oplopend nummer is in volgorde van de opsomming in het overeenkomstig artikel. bestandsnaam 01_OF-[inschrijver].[ext] 02_SO-[inschrijver].[ext] 03_81-[nr]-[inschrijver].[ext] 04_69-[nr]-[inschrijver].[ext] inhoud van het bestand het offerteformulier de samenvattende opmetingsstaat overeenkomstig de bepalingen van Art. 80 de documenten die bij de offerte gevoegd moeten worden overeenkomstig de bepalingen van Art. 81 de referenties waarmee de technische bekwaamheid aangetoond wordt overeenkomstig de bepalingen van Art. 69 Besteknummer: 1M3D8J/17/33 19 Dossiernummer: O30/D312/145

20 4 ADMINISTRATIEVE VOORSCHRIFTEN IN TOEPASSING VAN HET KONINKLIJK BE- SLUIT VAN TOT BEPALING VAN DE ALGEMENE UITVOERINGSRE- GELS VAN DE OVERHEIDSODPRACHTEN EN VAN DE CONCESSIES VOOR OPEN- BARE WERKEN Art Lijst van de bepalingen waarvan wordt afgeweken van de algemene uitvoeringsregels De lijst van de bepalingen waarvan wordt afgeweken van de algemene uitvoeringsregels zijn vermeld bij de Algemene Informatie vooraan in dit bestek. Art. 16. Personeel van de aanneming Bij de aanvang van de werken geeft de aannemer de naam en de coördinaten op van zijn vertegenwoordiger op de bouwplaats, die gemachtigd is de werken te leiden en het dagboek van de werken te tekenen. Deze vertegenwoordiger heeft minstens drie jaar ervaring in wegenwerken en heeft minstens een opleiding bachelor bouwkunde of gelijkwaardig gevolgd. De vertegenwoordiger is gedurende de ganse uitvoeringstermijn bereikbaar en moet de werfvergaderingen bijwonen. Op eenvoudige uitnodiging neemt hij ook deel aan elke bijkomende door de aanbestedende overheid nodig geachte bespreking of overlegvergadering. De aannemers worden erop attent gemaakt dat het verboden is werklieden-uitzendkrachten te werk te stellen voor de uitvoering van de werken van deze aanneming. Er moet steeds minstens één persoon aanwezig zijn op de werken die de Nederlandse taal machtig is. Art Verzekeringen De bepalingen in het Standaardbestek 250 opgenomen onder artikel 24, 1 AUR worden integraal vervangen door onderstaande bepalingen. 1. Algemeen Onverminderd de aansprakelijkheden van de opdrachtnemer, zoals bepaald in artikel 84 AUR, verbindt de opdrachtnemer zich ertoe de onder 2. genoemde verzekeringspolissen af te sluiten. De polissen moeten voldoen aan de bepalingen van de wet van 25 juni 1992 op de landverzekeringsovereenkomst. De polissen moeten een clausule bevatten, die bepaalt dat elke schorsing, verbreking, opzegging of vervallenverklaring van het verzekeringscontract door de verzekeraar onmiddellijk per aangetekend schrijven ter kennis wordt gebracht van de aanbestedende overheid. De schorsing kan ten vroegste 5 werkdagen na kennisgeving ingaan. De polissen moeten een clausule bevatten die bepaalt dat de verzekeringsmaatschappij zich, na uitkering, in geen enkel geval tot de aanbestedende overheid kan richten om de gedane uitkering te verhalen. De vermelde te verzekeren kapitalen houden geen beperking van verantwoordelijkheid in. Alle hiernavermelde uitgesloten risico s, bedragen van de vrijstellingen en schadevergoedingen die de verzekerde kapitalen overtreffen (zelfs indien gebaseerd op artikel 544 van het Burgerlijk Wetboek), blijven ten laste van de betrokken opdrachtnemers en kunnen onder geen enkel beding gerecupereerd of verhaald worden bij de aanbestedende overheid. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 20 Dossiernummer: O30/D312/145

21 De opdrachtnemer legt voor de aanvang van de werken, via een attest, het bewijs voor dat de polissen vermeld onder 2. afgesloten zijn conform de onderstaande bepalingen. Voor elke dag vertraging wordt een dagelijkse straf toegepast zoals bepaald in artikel 45. Op eenvoudig verzoek van de aanbestedende overheid levert de opdrachtnemer het bewijs van premiebetaling. 2. Verzekeringspolissen 2.1 Arbeidsongevallen De waarborg geldt voor de ongevallen van het personeel van de opdrachtnemer tijdens de uitoefening van hun activiteit op de bouwplaats en voor de ongevallen op de weg van en naar het werk. Deze polis voorziet uitdrukkelijk een afstand van verhaal van de verzekeraar ten overstaan van de aanbestedende overheid en/of zijn aangestelden en/of zijn gevolmachtigden. 2.2 Burgerlijke Aansprakelijkheid Het minimaal verzekerde kapitaal per schadegeval bedraagt: ,00 EUR voor lichamelijk letsel, stoffelijke schade en immateriële gevolgschade gemengd voor schade aan derden gebaseerd op de artikelen 1382 tot en met 1386 van het Burgerlijk Wetboek. Volgende dekkingen dienen, naast de klassieke basisdekkingen, minimaal in de polis voorzien te zijn: voor de schade gebaseerd op artikel 544 van het Burgerlijk Wetboek, inbegrepen voor de contractuele overdracht, een dekking van minimum ,00 EUR per schadegeval inbegrepen in het kapitaal zoals hierboven vermeld; zonder sublimiet, de schade veroorzaakt door trillingen, de verlaging van de grondwaterstand, het wegnemen, ontbreken of verzwakken van steunen en alle gevolgen ervan; zonder sublimiet, de schade aan alle leidingen, kabels, kanalisaties, al dan niet ondergronds, en alle gevolgen van deze schade; zonder sublimiet, de schade veroorzaakt door het materieel van de opdrachtnemer en door het door hem gehuurd materieel; zonder sublimiet, de schade veroorzaakt door niet-geïmmatriculeerde (werf)voertuigen, bouwplaats- en hijstoestellen; de waarborg toevertrouwd voorwerp: verzekerd kapitaal van minimum ,00 EUR per schadegeval. Onder toevertrouwd voorwerp moet verstaan worden de goederen, zowel roerende als onroerende, dewelke aan de opdrachtnemer zijn toevertrouwd, waaraan op het ogenblik van de schade gewerkt wordt. De andere goederen, zowel roerende als onroerende, eigendom van de aanbestedende overheid of waarvoor zij verantwoordelijk is, waaraan op het ogenblik van de schade niet gewerkt wordt, moeten beschouwd worden als zijnde van derden; voor schade door brand, vuur, rook, ontploffing en water wordt een minimum verzekerd kapitaal van ,00 EUR voorzien. De in de polis voorziene vrijstellingen mogen maximum 5.000,00 EUR per schadegeval bedragen voor andere dan letselschade. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 21 Dossiernummer: O30/D312/145

22 2.3 Motorrijtuigen Een verzekering overeenkomstig de wet van 21 november 1989 voor alle geïmmatriculeerde voertuigen die toegang hebben tot de werf. Niet-geïmmatriculeerde (werf)voertuigen, bouwplaats- en hijstoestellen die enkel ingezet worden op de afgesloten werf, dienen verzekerd te zijn onder de polis Burgerlijke Aansprakelijkheid (zie punt 2.2). Art Bedrag van de borgtocht Het bedrag van de borgtocht is berekend op het bij de goedkeuring van de inschrijving vastgelegde bedrag (excl. BTW) en bedraagt 5% van het oorspronkelijk opdrachtbedrag. De borgtocht zal worden behouden over de volledige periode van het contract, inclusief verlengingen. Ingeval de proefuitslagen van de a posteriori-keuringen niet voldoen, dan worden de ten onrechte uitbetaalde bedragen afgetrokken van de eerstvolgende maandelijkse betalingen in mindering of worden, bij ontbreken ervan afgetrokken van de borgtocht. Motivering afwijking: Aangezien er met maandstaten wordt gewerkt (binnen het jaarcontract) zullen de onterecht uitbetaalde bedragen afgehouden worden van de eerstvolgende maandstaat i.p.v. ambtshalve terugvordering. Hierdoor gebeurt de terugvordering sneller. Art. 27. Borgtochtstelling en bewijs van borgtochtstelling Het bewijs van borgtochtstelling moet worden gestuurd aan de aanbestedende overheid. Art. 33. Vrijgave van de borgtocht De borgtocht wordt in twee delen vrijgegeven; nl. 50% bij de voorlopige oplevering van het laatste onderhoudsjaar; 50% bij het verstrijken van de waarborgtermijnen. Art Plannen Plannen, documenten en voorwerpen opgemaakt door de aanbestedende overheid De werken worden uitgevoerd overeenkomstig de aanwijzingen van de leidende ambtenaar of zijn afgevaardigde en eventuele schetsen bijgevoegd bij de opdracht. 2. Typetekeningen van de werfsignalisatie De typetekeningen van de werfsignalisatie die dient opgesteld te worden voor de uitvoering der werken, naargelang de categorie van deze signalisatie, naargelang de graad van verkeershinder en naargelang de inplanting van de werkzones in het dwarsprofiel van de weg, zijn steeds ter inzage bij de aanbestedende overheid. Na toewijzing van de opdracht kan een exemplaar van deze tekeningen gratis ter beschikking van de aannemer worden gesteld, op verzoek. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 22 Dossiernummer: O30/D312/145

23 3. Standaard veiligheids- en gezondheidsplan Dit standaard veiligheids- en gezondheidsplan, opgesteld conform het KB van betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen en omvattende de elementen geldig voor alle onderhoudsen investeringsprojecten, met name: de wettelijke regelgeving, definities en taakomschrijvingen en verplichtingen van de verschillende actoren per bouwplaatstype uitgesplitst naar ontwerpfase en fase verwezenlijking, de algemene preventiebeginselen, specifieke bepalingen inzake gevaarlijke werken, werken aan nutsleidingen, hinder t.o.v. derden en de veiligheidsplannen van de hoofd- en onderaannemers (procedure & inhoud). Dit plan kan gedownload worden van internet via 4. Bijzonder veiligheids- en gezondheidsplan-ontwerp Dit plan werd, conform het KB van 25/01/2001 betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen tijdens de studiefase, opgemaakt door de aanbestedende overheid en omvat de projectspecifieke elementen. Dit plan is bij het bestek gevoegd. Art. 36. Detail- en werktekeningen opgemaakt door de opdrachtnemer De goedkeuring en/of aanvaarding van de documenten opgemaakt door de opdrachtnemer, heeft niet tot gevolg dat de verantwoordelijkheid en het risico voor onder meer de kwaliteit van de materialen en de uitvoering van de werken worden overgedragen op de aanbestedende overheid. De aannemer behoudt de uitsluitende en volledige aansprakelijkheid en het volle risico voor de goede uitvoering van de werken conform de bestekeisen en hij blijft ook na goedkeuring en/of aanvaarding van modellen, uitvoeringstekeningen, rekennota s door hem gemaakt/opgesteld, de volledige verantwoordelijkheid hiervoor dragen. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 23 Dossiernummer: O30/D312/145

24 Art. 41. Soorten keuringen 1. Onafhankelijke instanties De lijst met onafhankelijke instanties wordt uitgebreid met: voor meststoffen, grondverbeteringsmiddelen, teelaarde, bestrijdingsmiddelen voor landbouwkundig gebruik e.d., het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV), Administratief Centrum Kruidtuin, Kruidtuinlaan 55, 1000 Brussel, tel. 02/ (de adressen van de Provinciale Controle-eenheden zijn beschikbaar op Art Aanplantingen Voorafgaande keuringen De Aanbestedende Overheid beschikt over twintig kalenderdagen na de voorgestelde keuringsdatum om het keuringsverslag over te maken. Indien de Aanbestedende Overheid de keuringsaanvraag na de voorgestelde keuringsdatum ontvangt, dan geldt deze ontvangstdatum. Art Bijzondere straffen De eenmalige straf en de dagelijkse straf, vermeld in art. 45, 2 A.U.R., worden vastgesteld op respectievelijk 150 euro en 50 euro. Voor volgende inbreuken worden hetzij de enige straf, hetzij de dagelijkse straf verdubbeld: - Voor inbreuken op de bepalingen van dit bestek inzake de beperking van de verkeershinder en de in het dienstbevel opgelegde bijzondere en buitengewone werktijden (art. 79 A.U.R. onder punt Toegelaten werkperiodes ) - Voor inbreuken op het door de aannemer voorgestelde en door het bestuur aanvaarde Plan van aanpak en de gemaakte afspraken die hieruit voortvloeien, voor zover zij een wezenlijke afwijking vormen van de vooropgestelde werkwijze Wanneer een tekortkoming in een proces-verbaal wordt vastgesteld, kan de aanbestedende overheid aan de aannemer een termijn toestaan om de vastgestelde tekortkoming te doen verdwijnen en dit aan de aanbestedende overheid te melden. In dat geval wordt die termijn samen met het in artikel 44, 2 bedoelde proces-verbaal aan de aannemer betekend. Heeft de aannemer de tekortkoming, waarvan hij in kennis is gesteld, niet doen verdwijnen binnen de gestelde termijn en heeft hij de aanbestedende overheid daarvan niet verwittigd, dan zijn de straffen eisbaar zonder nieuwe ingebrekestelling en door het eenvoudig verstrijken van deze termijn, zonder dat een nieuw proces-verbaal wordt opgemaakt. De dagelijkse straf wordt alsdan toegepast tot de dag van het doen verdwijnen van de tekortkomingen(en). Hoe dan ook, en minimaal, wordt elk proces-verbaal voor een inbreuk op de contractuele voorwaarden, dat achteraf niet geseponeerd wordt, bestraft met een eenmalige straf. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 24 Dossiernummer: O30/D312/145

25 Andere bijzondere straffen zijn voorzien voor: - Inbreuken op door het Standaard Veiligheids- & Gezondheidsplan (SVGP) en/of het Bijzonder Veiligheids- & Gezondheidsplan (BVGP) opgelegde (preventie)maatregelen en/of herhaaldelijk niet naleven/opvolgen van door de veiligheidscoördinator of de opdrachtgevende overheid gemaakte opmerkingen ter gelegenheid van (veiligheids)controlerond-gangen en/of coördinatievergaderingen : de speciale straf bedraagt 250 euro per inbreuk/niet nageleefd advies - Ieder uur van vertraging bij de aanvatting van dringende werken wordt bestraft met een bedrag van 50 euro. Wanneer aan noodoproepen, d.i. dringende werken van 1 ste orde, (binnen de 1 uur, 2 uur of 3 uur, afhankelijk van de corresponderende post) geen gevolg wordt gegeven zal een forfaitaire boete van 1250 euro worden toegepast en teneinde de verkeersveiligheid te garanderen heeft de aanbestedende overheid eveneens het recht om dringende maatregelen te nemen waarvan de kosten ten laste van de aannemer gelegd worden - Inbreuken op de bepalingen van art. 79, punt 6 van A.U.R. Verwijderen van signalisatie van de bouwplaatsen, na beëindiging van de werken: de speciale straf bedraagt: 500 euro per bord en 25 euro per baken - Inbreuken op de bepalingen van art. 16 A.U.R.: de speciale straf bedraagt 250 euro per halve dag afwezigheid van de vertegenwoordiger van de aannemer - Inbreuken op de bepalingen van art. 79 A.U.R. onder punt Minder-hinder maatregelen : de speciale straf bedraagt 250 euro per dag vertraging - Ingeval van beschadiging(en) aan bekabeling en/of installaties van de afdeling Electromechanica en Telematica met een onderbreking van de aangestuurde installatie tot gevolg, omwille van een fout van de aannemer, wordt van rechtswege een dagelijkse straf van 125 euro toegepast per kalenderdag onderbreking waarbij een deel van een dag als een gehele dag wordt aanzien - Het niet in orde en/of in overeenstemming zijn van de wegsignalisatie (met inbegrip van de markering) met de goedgekeurde signalisatieplans: 250 euro per kalenderdag - Het uitvoeren van werken zonder voorafgaandelijke goedkeuring van de signalisatieplans: 250 euro/kalenderdag - Het doen verdwijnen, verplaatsen of onvast worden, hetzij van geodetische palen, hetzij van topografische of waterpasmerktekens en afstandspunten geeft aanleiding tot toepassen van een enkelvoudige straf van 250 euro en tot het dragen van alle studie-, werf- en werkkosten die nodig zijn om de fout te herstellen - Inbreuken op de bepalingen van : het inzetten van een niet-conforme botsers: 750 euro per dag en per niet-conforme botser aanwezig op een werk Het uitvoeren of beginnen van werken op dienstbevel zonder voorafgaandelijke verwittiging van de Aanbestedende Overheid: 100 euro. De Aanbestedende Overheid behoudt zich het recht voor deze werken als niet uitgevoerd en onbestaand te beschouwen en deze derhalve niet in aanmerking te nemen Het vellen van bomen, die niet voorzien zijn in onderhavig bestek en waarvoor de Aanbestedende Overheid geen opdracht tot vellen heeft gegeven: 300 euro per boom. Naast het herstellen en/of verzorgen van beschadigingen aan bomen, wordt een boomwaardevermindering als schadeloosstelling aangerekend, die berekend wordt volgens 2-11 Bij herhaling van een bepaalde inbreuk, al dan niet binnen hetzelfde dienstbevel en al dan niet op een andere plaats, wordt het bedrag van de straf vermenigvuldigd met het aantal keer dat die inbreuk werd vastgesteld. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 25 Dossiernummer: O30/D312/145

26 Deze straffen zijn onafhankelijk van de boeten wegens vertraging in de uitvoering van de opdracht: cfr. Art. 86. Motivering afwijking: De dagelijkse straffen worden toegepast vanaf de dag van de vaststelling van de inbreuk. Hierdoor wordt vermeden dat straffen toegepast in het kader van werkzaamheden van korte duur vervallen of te onbeduidend worden, hetgeen bij toepassing vanaf de 3 e dag na de betekening van het P.V. wel het geval zou zijn Uit het verleden is gebleken dat de verschillende bepalingen in het artikel noodzakelijk zijn om de aanneming naar wens te laten verlopen en onmiddellijk te kunnen ingrijpen bij nalatigheid van de aannemer Art Dagelijkse straf In afwijking van Art. 45, 2, 2, tweede lid AUR wordt, voor opdrachten met een uitvoeringstermijn korter dan 5 dagen, de dagelijkse straf toegepast vanaf de datum van de aangetekende brief vermeld in Art. 44., 2 en tot en met de dag waarop aan de gebrekkige uitvoering een einde werd gesteld door toedoen van de opdrachtnemer of van de aanbestedende overheid zelf. Motivering: Deze afwijking wordt gerechtvaardigd door de zeer korte uitvoeringstermijn van de opdracht. Het opleggen van de dagelijkse straf zou steeds zonder gevolgen blijven omdat het euvel steeds zou zijn rechtgezet voordat de straf begint te lopen. Art Teruggave vertragingsboetes en straffen Een verzoek om kwijtschelding van opgelopen vertragingsboetes en straffen moet per aangetekende brief worden gericht aan de aanbestedende overheid. De datum van aantekening bij de post geldt als datum van het verzoek. Motivering: Deze afwijking wordt gemotiveerd door het belang van de datum van aanvraag van kwijtschelding waardoor bijkomende formaliteit van aangetekende zending bewijs levert. Art Opleveringen en waarborgen Het staat de aanbestedende overheid vrij om de herstellingen van beschadigingen, die niet de schuld zijn van de aannemer, te laten uitvoeren door een derde. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 26 Dossiernummer: O30/D312/145

27 Art. 76. Uitvoeringstermijnen De aanbestedende overheid is van oordeel dat voor deze werken geen bijzondere technieken en materialen moeten worden aangewend. In afwijking op de bepalingen van 2 (onder dit artikel) van het standaardbestek 250 wordt, voor de aanbestedende overheid het recht voorbehouden de aanvang van de werken van het 1 e onderhoudsjaar vast te stellen tussen de vijftiende en de zestigste kalenderdag volgend op de dag waarop aan de aannemer kennis werd gegeven van de goedkeuring van zijn offerte. De bepalingen die in het standaardbestek 250 worden toegevoegd onder het punt Werkprogramma zijn niet van toepassing. De uitvoeringstermijn wordt vastgesteld op 1 kalenderjaar. Het contract kan mogelijks één tot drie maal verlengd worden met telkens een uitvoeringstermijn van 1 kalenderjaar Afzonderlijke dienstbevelen dienen uitgevoerd te worden binnen een opgelegde uitvoeringsperiode (= kalenderperiode). De uitvoering van de dienstbevelen in een onderhoudsjaar sluiten niet noodzakelijk nauw achter elkaar aan en kunnen bovendien overlappend zijn. In een dienstbevel kunnen verschillende opdrachten worden opgesomd om dan te worden uitgevoerd binnen dezelfde kalenderperiode. De aanbestedende overheid vermeldt de uitvoeringsperiode vanaf wanneer de werken eventueel aangevangen kunnen worden. Ze dienen echter wel binnen die opgelegde periode uitgevoerd te zijn binnen de voorziene uitvoeringstermijn. Eenmaal de werken zijn aangevat begint de uitvoeringstermijn te lopen. Bij aanhoudende slechte weersomstandigheden en/of werken van dringender aard, kan de opdrachtgevende overheid reeds geplande opdrachten verdagen en een andere aanvangsdatum aan deze werken toewijzen. Een dienstbevel omvat volgende gegevens: - aard en eventuele vermoedelijke omvang van de uit te voeren werken - de in aanmerking komende posten voor de werfsignalisatie (facultatief) - plaatsbepaling van de uit te voeren werken (Nr.- gewestweg, locatie, kmpten,...) - eventuele melding van dringend uit te voeren werken - periodes van de dag waarbinnen gewerkt moet worden of niet gewerkt mag worden (beperking verkeershinder vgl.) - uitvoeringstermijn (werkdagen, behalve voor deel 3 waar de uitvoeringstermijn in kalenderdagen wordt uitgedrukt) binnen een uitvoeringsperiode (kalenderdagen) - aanvangsdatum (facultatief) - eventuele schets van de uit te voeren werken. Een dienstbevel wordt afgeleverd door de leidende ambtenaar, of zijn afgevaardigde. Uitvoeringstermijn - De periode tussen de verzending van het dienstbevel en de aanvang der werken bedraagt minstens 5 kalenderdagen. De aanbestedende overheid kan hiervan afwijken indien zij oordeelt dat de omstandigheden een snellere ingreep noodzakelijk maken. Deze bepaling geldt uiteraard niet voor tussenkomsten bij hoogdringendheid. - De aannemer verbindt er zich toe om bij uitzonderlijk hoogdringende oproepen i.v.m. de algemene veiligheid (zoals bvb. voor dringende opruimingswerken en veiligheidsmaatregelen) binnen de 3 uren of 24 uren (afhankelijk van de hoogdringendheid) gevolg te geven aan de beve- Besteknummer: 1M3D8J/17/33 27 Dossiernummer: O30/D312/145

28 len van de aanbestedende overheid. De aannemer kan telefonisch en/of bij fax opgeroepen worden, ook s nachts, op zaterdag, zondag, wettelijke feestdagen en betaalde vakantiedagen. Voor deze dringende oproep zijn bijzondere meerprijzen voorzien in het postenborderel. Telefonische oproepen worden steeds schriftelijk bevestigd de eerste werkdag volgend op de oproepdag. - De toegestane uitvoeringsperiode in kalenderdagen wordt bepaald in functie van de opgedragen werken, de moeilijkheidsgraad van de werken, de eventueel nodige fasering of nodige onderbreking der werken (om technische redenen eigen aan de kwaliteit van het uit te voeren werk), de eventuele verkeershinder, de eventuele hoogdringendheid en afhankelijk van dwingende omstandigheden. Hierover oordeelt enkel de aanbestedende overheid. - De toegestane termijnen voor de uitvoering van de dienstbevelen in een onderhoudsjaar kunnen overlappend zijn. Ieder dienstbevel wordt evenwel met een afzonderlijke opdracht gelijkgesteld. - Het plaatsen en wegnemen van de bouwplaatssignalisatie maakt integraal deel uit van de werken en dient bijgevolg uitgevoerd te worden tijdens de toegestane uitvoeringstermijn(en), hierop zijn uitzonderingen mogelijk maar alleen de aanbestedende overheid oordeelt hierover. - De bevolen werken dienen steeds te worden afgewerkt binnen de toegestane uitvoeringstermijn, inclusief de volledige ruiming van afval. Dit is inclusief de afgifte van het afval op de voorgeschreven (eventueel voorlopige) eindbestemming. - Zonder het bevel van de aanbestedende overheid mogen de werken niet worden aangevat of onderbroken. - De aannemer is ertoe gehouden de aanbestedende overheid, de veiligheidscoördinator (wordt aangeduid door de aanbestedende overheid) en de diensten van de Vlaamse Vervoersmaatschappij De Lijn minstens één dag op voorhand te verwittigen (per fax of per mail) van elke aanvang of hervatting van de werken. - Iedere werkdag, vóór 8 uur, dient de aannemer zijn aanwezigheid op het werk te bevestigen per fax of per mail (met vermelding van nr. opdracht, nr. gewestweg, locatie, werkzaamheden, e.d. gericht aan de werfleider vermeld in het bevel tot aanvatting van de werken). Ingeval bij de uitvoering van de werkzaamheden één of meerdere onderaannemers worden ingezet, dient betreffende fax tevens te worden gestuurd aan de veiligheidscoördinator-verwezenlijking (welke eveneens nominatief wordt vermeld in het bevel tot aanvatting van de werken). Deze melding (= dagrapport) heeft enkel een waarde als meldingsdocument en fungeert niet als opmetingselement. - Van zodra de aannemer een vertraging of een onderbreking (door overmacht of onvoorziene omstandigheden) in de uitvoering vaststelt, dient hij de leidende ambtenaar of zijn afgevaardigde hiervan onmiddellijk te verwittigen. - De aannemer moet voldoende personeel en/of materieel ter beschikking stellen om iedere opdracht uit te voeren binnen de gestelde termijn. - De aannemer is er eveneens toe gehouden een verantwoordelijke aan te duiden voor elke uit te voeren opdracht. Deze verantwoordelijke dient steeds bereikbaar te zijn buiten en binnen de normale werkuren. - De aannemer dient buiten de normale diensturen en tijdens het bouwverlof steeds een ploeg van minstens 3 man inzetbaar te houden voor het uitvoeren van dringende opdrachten. Deze noodploeg dient steeds te beschikken over het nodige materiaal, materieel en de nodige werfsignalisatie. - De naam, adres en telefoon- of gsm-nummer van de contactpersoon die buiten de normale diensturen kan bereikt worden in geval van een dringende interventie, dient bij aanvang van het contract meegedeeld te worden aan de aanbestedende overheid. Iedere wijziging van dit nummer wordt binnen de 24 u gemeld aan de leidende ambtenaar. - De voorziene uit te voeren hoeveelheden kunnen verschillen van de in het bestek bijgevoegde beschrijvende opmetingsstaat. Zij worden opgemaakt in functie van de werkelijke behoefte en de omstandigheden van het ogenblik. - De aanbestedende overheid vestigt de aandacht van de aannemer op het feit dat hij niet het recht heeft een schadevergoeding te eisen in het geval dat hem voor één of meerdere posten, geen enkele bestelling toegekend werd of de voorziene vermoedelijke hoeveelheid niet werd besteld of de vermoedelijke hoeveelheid in onbepaalde orde van grootte overschreden wordt. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 28 Dossiernummer: O30/D312/145

29 Opdrachten voor het herstellen van schade, door derden aangericht aan het openbaar domein In het kader van deze aanneming kunnen aan de aannemer opdrachten worden afgeleverd tot herstelling van schade aangericht door derden aan het openbaar domein. Deze schadeherstellingen dienen te worden uitgevoerd volgens de voorwaarden en eenheidsprijzen van dit bestek. De opmeting van de uitvoering maakt dan ook deel uit van de posten van dit bestek. Deze herstellingen kunnen het voorwerp uitmaken van een afzonderlijk dienstbevel per schadegeval, maar kunnen ook geïntegreerd zijn in een globaal dienstbevel, voor uitvoering samen met andere herstellingswerken. De aanbestedende overheid kan alzo ook slechts één afzonderlijk dienstbevel afleveren voor de herstelling van meerdere schadegevallen, en dit ingevolge economische overwegingen in verband met de vergoeding van de werfsignalisatie. De uitgevoerde werkzaamheden worden in de gewone posten opgenomen voor de maandelijkse vorderingsstaat, schuldvordering en factuur, zoals al de andere opdrachten. Normale en buitengewone diensturen - In principe dienen alle werken van dit contract te worden uitgevoerd binnen de normale werktijden, d.i. op werkdagen tussen 06u en 22u, en dit onder de voorwaarde van voldoende zichtbaarheid (zie art. 79 A.U.R. onder punt Minder-hinder maatregelen ). - Op wegvakken met hoge verkeersintensiteit tijdens een gedeelte van de dag, op werkdagen mogen verkeershinderende werken niet worden uitgevoerd: o hetzij tijdens de spitsuren, op werkdagen, o hetzij tijdens een groot gedeelte van de dag, op werkdagen. - Deze wegvakken en richtingen alsook de betreffende periodes van verbod van uitvoering van verkeershinderende werken zijn hierna vermeld in art. 79 A.U.R. onder punt Toegelaten werkperiodes. - De verkeershinderende werken dienen alsdan te worden uitgevoerd, o hetzij, geheel of gedeeltelijk tijdens de resterende daluren van de dag, op werkdagen en tijdens de normale werktijden, o hetzij, geheel of gedeeltelijk, buiten de normale werktijden, t.t.z. 's nachts, 's zaterdags of 's zondags of m.a.w. tijdens buitengewone werktijden. - Deze bijzondere werktijdregeling geeft alleen aanleiding tot een evenredige verlenging van de toegestane uitvoeringstermijn maar geeft geen aanleiding tot het toepassen van meerprijzen voor de uitvoering van de betrokken werken, noch tot enige schadevergoeding, van welke aard ook, voor zover de werken van het betrokken dienstbevel integraal tijdens de voormelde normale werktijden moeten worden uitgevoerd. - Op (het gedeelte van) de werken die buiten de normale werktijden moeten worden uitgevoerd, zijn de meerprijzen van toepassing die opgenomen zijn in het postenborderel. Dit enkel wanneer specifiek is opgelegd in het betreffende dienstbevel. Het uitvoeren van de werkzaamheden, van dit contract, op carpool- en andere afzonderlijke parkeerterreinen dient eveneens, volgens dienstbevel, meestal geheel of gedeeltelijk te worden uitgevoerd buiten de normale werktijden, t.t.z. op zaterdag of op zondag, De voormelde meerprijzen zijn hier eveneens toepasselijk. Opdrachten voor plaatsing van werfsignalisatie t.o.v. noodsituaties e.d. Er kan opdracht worden gegeven tot het plaatsen van werfsignalisatie, zonder dat ter gelegenheid hiervan ook enig ander werk moet worden uitgevoerd in het kader van dit bestek. Dit kan het geval zijn t.o.v. situaties waarvoor derden verantwoordelijk zijn of t.g.v. bijzondere verkeerstellingen e.d. Voor deze signalisatieopstellingen, t.t.z. deze die dienen uitgevoerd te worden zonder samenhang met de uitvoering van enig ander werk in het kader van dit bestek, is een meerprijs voorzien in het Besteknummer: 1M3D8J/17/33 29 Dossiernummer: O30/D312/145

30 postenborderel, voor zover de opstelling meer dan 10 kalenderdagen duurt, t.t.z. vanaf de 11 de dag van de opstelling en per dag. Deze post kan in geen geval gecumuleerd worden met andere posten werfsignalisatie noodzakelijk bij alle onderhouds- en herstellingswerken. Art. 79. Organisatie van de bouwplaats De technische bepalingen betreffende de organisatie van de bouwplaats (werfkeet, fasering der werken, ) zijn beschreven onder Veiligheid en hygiëne De voorafgaande kennisgeving wordt ten minste 15 dagen voor de aanvang der werken toegestuurd aan de met toezicht inzake arbeidsveiligheid belaste ambtenaar van de F.O.D. Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg van Oost-Vlaanderen, Ketelvest 26/202 te 9000 Gent. Een afschrift van voorafgaande kennisgeving dient 10 kalenderdagen voor de aanvang van de werken (in geval van onvoorzien of dringende werken uiterlijk de dag van aanvang) op de bouwplaats te worden geafficheerd, uitgezonderd de werken van 6 de categorie (mobiele werken). Gebruik van een zichtveldverbeterend systeem voorbedrijfsauto s op tijdelijke en mobiele bouwplaatsen: Alle bedrijfsauto s die werken of leveringen verrichten op tijdelijke en mobiele bouwplaatsen moeten uitgerust zijn met een zichtveldverbeterend systeem. Met bedrijfsauto s worden bedoeld de voertuigen en vrachtwagens met een maximaal toegestane massa van meer dan 3500 kg die werken of leveringen uitvoeren, met inbegrip van de voertuigen die dienen voor de uitvoering van werken maar ook op de openbare weg rijden. De specificaties waaraan het zichtveldverbeterend systeel moet voldoen, zijn beschreven in bijlage 6.2 van het Standaard Veiligheids- en Gezondheidsplan. Veiligheidsorganisatie: Het indienen van een organisatorisch veiligheidsplan voor ieder dienstbevel waarvan de uitvoering door meerdere aannemers wordt voorzien, is verplicht. Hiervoor wordt verwezen naar het inleidend gedeelte van dit bestek, onder "Belangrijke berichten aan de inschrijvers ). De aannemer is ertoe gehouden onmiddellijk gevolg te geven aan alle specifieke richtlijnen en maatregelen die door de veiligheidscoördinator-verwezenlijking (VC-V) eventueel zullen worden voorgeschreven. Dragen van kledij met signaalfunctie (signaalkledij): Alle uitvoerende personeelsleden dienen te worden uitgerust met signaalkledij, welke voldoet aan de specificaties beschreven in bijlage 6.1 van het Standaard veiligheids- & gezondheidsplan voor de Wegenbouw (SVGP). 3. Verkeersveiligheid en signalisatie 3.1 Toegang tot de aangrenzende eigendommen en handhaving van het voetgangersverkeer De aannemer is ertoe verplicht de uitvoering van alle werken zodanig te organiseren dat de toegang naar aan de werkzone grenzende handelszaken e.d., zo veel als mogelijk wordt behouden. Alle toegangen tot de aangrenzende eigendommen moeten steeds normaal bruikbaar blijven voor voetgangers en personen met fiets, motorfiets, rolstoel en kinderwagen. Dit kan bijvoorbeeld mogelijk gemaakt worden door het gebruik van overrijdbare platen, brug voor voetgangers e.d. Dergelijke noodzakelijke bijkomende maatregelen zijn een aannemingslast. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 30 Dossiernummer: O30/D312/145

31 Voor voertuigen mag de toegang evenwel onderbroken worden gedurende maximaal 24 uur. De aannemer verwittigt zelf de aangelanden ten minste 24 uur voor de onderbreking. Deze termijn kan aangepast worden voor ter plaatse gestorte elementen. 3.2 Signalisatie De tekst van het standaardbestek 250 wordt aangevuld met: Signalisatie van de bouwplaatsen, signalisatieplan en vergunning: De signalisatie van de werken geschiedt volgens de typetekeningen vermeld in art. 35 A.U.R. tweede alinea, aangepast aan de plaatselijke toestand en rekening houdend met de bestaande vaste signalisatie. Dit geconcretiseerd signalisatieplan wordt voor ieder werk opgemaakt door de aannemer, in overleg met de aanbestedende overheid en de federale en/of lokale politie. De werken die het voorwerp uitmaken van dit bestek omvatten bouwplaatssignalisatie van alle categorieën. Het signalisatieplan dient door de aannemer bij de vergunningsaanvraag te worden gevoegd. In geval de werken door meerdere aannemers worden uitgevoerd, dient een afschrift van het signalisatieplan en bijhorende vergunning gestuurd naar de veiligheidscoördinator-verwezenlijking. Signalisatie tijdens nachtwerk: Indien (een gedeelte van) de werken ook moet worden uitgevoerd gedurende de nacht kan, in zeer uitzonderlijke gevallen, ook bouwplaatssignalisatie van 2 e of 3 e categorie noodzakelijk zijn. In de meeste gevallen zal echter, bij uitvoering van (een gedeelte van) de werken gedurende de nacht, van op de rijbaan of van op de verharde zijstrook, een uitgebreide bouwplaatssignalisatie van 5 e categorie opgesteld dienen te worden, t.t.z. signalisatie die na iedere werkperiode 's morgens volledig wordt weggenomen. Deze uitbreiding kan ondermeer inhouden dat grotere voorwegwijzers en/of een zwaarder type afbakening en/of bijkomende verlichting in dit geval geplaatst moeten worden, dan deze die normaal binnen de betrokken type-opstelling van 5 e categorie voorzien is. Al deze bijkomende verplichtingen worden in het betrokken dienstbevel gedetailleerd weergegeven of zijn vervat in het goedgekeurde signalisatieplan dat door de aannemer werd opgemaakt, in overleg met de aanbestedende overheid. Voor deze uitbreiding van de bouwplaatssignalisatie van 5 de categorie is een forfaitaire meerprijs voorzien in het borderel, per dienstbevel. Bouwplaatssignalisatie van 6 e categorie (mobiele werfsignalisatie) is 's nachts alleen mogelijk in geval van toereikende openbare verlichting op het betrokken wegvak. Gebeurlijk kan, door de aanbestedende overheid, ook de uitvoering van mobiele werken gedurende de nacht worden opgelegd. Een uitbreiding van de verlichting van deze signalisatie is alsdan noodzakelijk. Hiervoor is eveneens een forfaitaire meerprijs voorzien in het borderel, per dienstbevel. Voorlopige driekleurige lichtsignalisatie: Een voorlopige driekleurige lichtsignalisatie is conform aan het MB van 11/10/76. In het bijzonder wordt erop gewezen dat ingevolge artikel van voormeld MB deze driekleurige lichtsignalisatie moet voorzien zijn van een veiligheidsvoorziening. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 31 Dossiernummer: O30/D312/145

32 3.3 Verwijderen van signalisatie De tekst van het standaardbestek 250 wordt aangevuld met: Dagelijks verwijderen van signalisatie van de bouwplaatsen, na de werken: (Voer)tuigen voor uitvoering van mobiele werken dienen samen met de mobiele werfsignalisatie (6 e categorie) te worden verwijderd van de rijbaan en van de veiligheidsstrook, tijdens iedere werkonderbreking van meer dan 30 minuten, ook tijdens de werkdag. 4. Gelijktijdig uit te voeren werken De gelijktijdig uit te voeren werken zijn beschreven onder Non-discriminatieclausule De opdrachtnemer verbindt zich er toe bij het uitvoeren van deze opdracht niemand te discrimineren op grond van geslacht, leeftijd, seksuele geaardheid, burgerlijke staat, geboorte, vermogen, geloof of levensbeschouwing, politieke overtuiging, taal, gezondheidstoestand, handicap, fysieke of genetische eigenschappen, sociale positie, nationaliteit, zogenaamd ras, huidskleur, afkomst, nationale of etnische afstamming of syndicale overtuiging. Hij waarborgt dit zowel ten aanzien van zijn personeelsleden onderling als ten aanzien van derden, zoals deelnemers, bezoekers, externe medewerkers, De opdrachtnemer verbindt zich er toe, voor zo ver redelijk, aanpassingen door te voeren, op vraag van personen met een handicap, die de beperkende invloed van een onaangepaste omgeving op de participatie van een persoon met een handicap neutraliseren (zie artikel 19 van het decreet van 10 juli 2008 houdende een kader voor het Vlaamse gelijke kansen- en gelijke behandelingsbeleid). De opdrachtnemer verbindt er zich toe de werken steeds uit te voeren in overeenstemming met het besluit van de Vlaamse Regering van 5 juni 2009 tot vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake toegankelijkheid. De opdrachtnemer verbindt zich ertoe de werknemers en derden zoals deelnemers, bezoekers, externe medewerkers, mee te delen dat hij geen rekening zal houden met vragen of wensen van discriminerende aard. Indien een personeelslid van de opdrachtnemer zich tijdens de uitvoering van de opdracht schuldig maakt aan discriminatie, pestgedrag, geweld of ongewenst seksueel gedrag, zal de opdrachtnemer de nodige maatregelen treffen om een eind te maken aan dit gedrag en waar nodig het slachtoffer in eer herstellen. De werknemers met hiërarchische verantwoordelijkheden zullen toezien op het naleven van dit engagement. Bij elke mogelijke klacht in dit verband tegen de opdrachtnemer, zal deze zijn volledige medewerking verlenen aan eventueel onderzoek dat in dit verband verricht wordt door een meldpunt discriminatie of een andere organisatie, in dit verband aangesteld door de Vlaamse overheid. De opdrachtnemer vraagt tevens al zijn personeelsleden alert te zijn voor discriminatie, pestgedrag, geweld of ongewenst seksueel gedrag, in die zin dat ze de gevallen waar ze getuige van zijn, onmiddellijk dienen te melden aan een werknemer met hiërarchische verantwoordelijkheid. De opdrachtnemer verbindt zich ertoe om geen druk uit te oefenen op eigen personeelsleden, die slachtoffer worden van discriminatie, pestgedrag, geweld of ongewenst seksueel gedrag door een klant of een derde, om af te zien van eventuele indiening van een klacht of inleiding van een vordering voor de rechtbank in dit verband. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 32 Dossiernummer: O30/D312/145

33 De opdrachtnemer ziet er op toe dat ook de onderaannemers, die hij eventueel inschakelt voor de opdracht, zich houden aan deze uitvoeringsvoorwaarden. 8. Materieel De aannemer bezorgt aan het toezichthoudende personeel de noodzakelijke kantoorbenodigdheden, indien de aanbestedende overheid erom verzoekt, en stelt een zakrekenmachine ter beschikking. De zakrekenmachine wordt op kosten van de aannemer onderhouden en blijft zijn eigendom De aannemer stelt onderstaand materieel ter beschikking van de aanbestedende overheid, telkens als dit erom verzoekt: - een lat van drie meter, inbegrepen de wiggen - een waterpastoestel (een niveaukijker en/of theodoliet met toebehoren) - een baken - een tiental richtbakens - een meetlint (met een minimum lengte van 20 meter) Deze lijst is niet beperkend en de aannemer verplicht er zich toe de uitrusting aan te vullen volgens de normale en praktische noodwendigheden van de werf. 9. Ter beschikking stellen van gronden De aanbestedende overheid zal geen terrein(en) ter beschikking stellen buiten de werfzone voor de eventuele tijdelijke stockering van alle afvalstoffen afkomstig van de uitvoering van alle posten van dit bestek, in afwachting van de afvoer ervan naar de voorgeschreven eindbestemming. 10. Afbraakmateriaal De bepalingen van hoofdstuk en hoofdstuk van het Standaardbestek 250 gelden, met inachtname van hetgeen volgt: - Vooraleer met de afbraak te beginnen dient de aannemer zich bij de leidende ambtenaar ervan te vergewissen welke materialen als herbruikbaar of recycleerbaar worden beschouwd. De eindbestemming van alle recycleerbaar en niet-recycleerbaar afval, dat afkomstig is van de uitvoering van alle werken wordt bepaald door de leidende ambtenaar. - Alle herbruikbare materialen worden gezuiverd en gesorteerd en volgens de aanwijzingen van de aanbestedende overheid hetzij voorlopig gestapeld, voor hergebruik op de werf, hetzij geladen en vervoerd naar een stapelplaats van de aanbestedende overheid, binnen het district. Het laden, vervoeren en lossen van deze materialen is steeds begrepen in de posten van op- of afbraak, ongeacht de afstand tussen de bouwplaats en de aangeduide stapelplaats binnen het district. Alle voormelde verrichtingen zijn begrepen in de éénheidsprijzen van de opbraak. - De afbraakmaterialen (grondspecie en puin) die niet worden hergebruikt op het werk en die niet vervuild zijn worden NIET als afvalstof beschouwd en worden eigendom van de aannemer (d.w.z. alle niet vervuilde inerte materialen, grond, zand en puin). - Als afvalstoffen worden beschouwd: - vervuilde uitgravingsspecie en vervuilde opbraakspecie - vervuilde grachtenspecie - veegvuil - kolk- en rioolslib - zwerfvuil - industriële afvalstoffen, zoals waterdichte rok, bitumenvilt, gietasfalt, teerhoudend asfalt, - Afvalmaterialen die een gevolg zijn van de door de aannemer toegepaste uitvoeringsmethode (paletten, verpakkingsmateriaal,...), komen niet in aanmerking voor Betaling van verwerkingskosten (cf. art. 95 A.U.R.). Besteknummer: 1M3D8J/17/33 33 Dossiernummer: O30/D312/145

34 - Alle afvalstoffen, afkomstig van de uitvoering van alle posten van dit bestek, blijven eigendom van de aanbestedende overheid tot bij afgifte ervan, door de aannemer, op de eindbestemming. Minimaal is het verzamelen, het opladen, het vervoer naar en het lossen van het afval, op de eindbestemming, steeds een aannemingslast begrepen in de posten van uitvoering van de werken die het beschouwde afval opleveren. - Alle afvalmaterialen worden zoveel als mogelijk, in eerste instantie, afgevoerd naar een verwerkingsbedrijf. Slechts indien dit niet mogelijk is geschiedt de afvoer naar een erkende stortplaats. De afgifte van afval, in overslag- of sorteerbedrijven, wordt door de aanbestedende overheid alleen in uitzonderlijke gevallen toegelaten. Dit kan alleen i.g.v. duidelijk economisch voordeel of voor zeer kleine afvalhoeveelheden en mits uitdrukkelijk voorafgaand akkoord hieromtrent. De afzet in niet in de goedgekeurde inschrijving opgenomen bedrijven is verboden. - De afvalmaterialen mogen slechts afgevoerd worden naar de gekozen eindbestemmingsplaats(en) indien hiervoor door de leidende ambtenaar of zijn afgevaardigde de toestemming gegeven is. Dit kan gebeuren door het afleveren van genummerde toelatingsbonnen, door de leidende ambtenaar of zijn afgevaardigde, aan de aannemer. Deze toelatingsbon kan enkel afgeleverd worden tijdens de diensturen van de aanbestedende overheid. - Betaling van verwerkingskosten van afvalstoffen: zie art. 95 A.U.R. Betaling van verwerkingskosten. - Het spreiden en verdichten van aanvullingsmateriaal (volgens hoofdstuk 3-5), in de door open afbraak ontstane putten, in de mate dat het nodig is voor de uitvoering van de opdracht, is in de op- en afbraakposten niet begrepen, tenzij uitdrukkelijk anders vermeld in de omschrijving van de betrokken post. 11. Werken in de omgeving van lijnen van de NMBS Voor wat betreft de risico s eigen aan het werken in nabijheid van een spoorweg en de daaraan verbonden preventiemaatregelen wordt integraal verwezen naar: Bundel 63 Veiligheids- & gezondheidsmaatregelen bij het uitvoeren van opdrachten beheerd door Infrabel (opgemaakt door Infrabel NV en toegevoegd als bijlage aan het Bijzonder Veiligheids- en Gezondheidsplan); De risico-analyse opgenomen in het Standaard Veiligheids- en Gezondheidsplan, versie 2/november 2006 (bijlage 6.5, Hfdst. XV Werken in nabijheid van spoorwegen). de specifieke maatregelen beschreven in het Bijzonder veiligheids- & gezondheidsplan (BVGP) opgenomen in onderhavig bestek, waarin tevens wordt verwezen naar: o Brochure Veilig werken en zich verplaatsen bij de NMBS, Uitgegeven door NMBS Holding Directie Operaties, Veiligheid en Milieu, Afdeling H-VM.02 uitgave Veiligheidsnota Veiligheidsaspecten bij werken in en nabij sporen, uitgegeven in september 1994 door het NAVB (tel. : 02/ ) Het aanvragen van een buitendienststelling van de spoorlijnen en het buitenspanning stellen van de bovenleidingen is een taak van de aannemer. Het aanvragen van een toelating om het domein van Infrabel te betreden is eveneens een taak van de aannemer. Eventuele vereiste buitenspanningstellingen van installaties voor elektrische tractie dienen tijdig te worden aangevraagd bij Infrabel nv volgens de procedure opgemaakt door Infrabel nv, die toegevoegd is als bijlage 1 aan dit bijzonder bestek. Schadeloosstelling ingevolge de afzegging van een toegezegde verkeersonderbreking door de NMBS/Infrabel : "Het kan gebeuren dat de NMBS/Infrabel wegens exploitatieomstandigheden, die zij redelijkerwijze niet had kunnen voorzien op het ogenblik van de overeenkomst en die nader zullen omschreven worden bij de kennisgeving ervan, verplicht is de vastgestelde verkeersonderbrekingen te verschuiven naar een andere datum of de duur ervan te wijzigen. In dat verband heeft de aannemer geen verhaal tegen de NMBS/Infrabel". Besteknummer: 1M3D8J/17/33 34 Dossiernummer: O30/D312/145

35 Art Wijzigingen aan de opdracht Overeenkomstig omzendbrief MOW/2006/01 worden materiaal- en materieelkosten vermeerderd met 17 % om rekening te houden met de algemene kosten en winst van de aannemer, en worden de onderaannemingskosten verhoogd met 10 % om rekening te houden met de algemene onkosten en de winst van de hoofdaannemer. De bijdragen verschuldigd aan het OCW en/of WTCB zijn begrepen in deze percentages. 1. Meldingsplicht De opdrachtnemer licht de aanbestedende overheid onverwijld, en binnen de 24 uur na de vaststelling, in wanneer hij eender welke feiten of omstandigheden vaststelt die al dan niet onder toepassing van artikel 80, 2 AUR vallen. De meldingsplicht geldt ongeacht of de aanbestedende overheid op de hoogte is van de feiten of omstandigheden. De meldingsplicht vervalt enkel indien de wijziging in de uitvoering het gevolg is van een wijzigingsbevel zoals omschreven in artikel 80, 1 AUR. De opdrachtnemer vermeldt in de melding minstens de motivering waarom hij de mening is toegedaan dat er sprake is van een wijziging in de zin van artikel 80, 2 AUR. Indien mogelijk bevat de melding reeds een bondige toelichting van de invloed die de wijziging zou kunnen hebben op het verloop en de kostprijs van de opdracht. Indien geen of geen tijdige melding van de wijziging werd gedaan vervalt het recht op betaling van het deel van de uitgaven dat redelijkerwijze niet meer kan vastgesteld of gecontroleerd worden. De melding gebeurt bij voorkeur schriftelijk. De opdrachtnemer blijft aldus verantwoordelijk voor de melding. 2. Prijszetting De aannemer moet binnen de 15 kalenderdagen schriftelijk antwoorden op de vraag om prijsverantwoording. Indien deze termijn wordt overschreden wordt een PV van vaststelling opgemaakt. Bij het uitblijven van enige reactie van de aannemer wordt de verrekening ambtshalve opgesteld met, zonodig, ambtshalve vastgestelde prijzen. Art Algemeen Proeven en controles Indien de aanbestedende overheid besluit om een bijkomende controlekeuring in situ te verrichten, dan wordt de aangevoerde bodem aan minstens één proef per locatie van herkomst onderworpen om de milieu-hygiënische kwaliteit te verifiëren. Als de proeven niet voldoen aan de milieuhygiënische eisen, dan moet de aangevoerde uitgegraven bodem, die afkomstig is van dezelfde locatie van herkomst, verwijderd en vervangen worden. 4. Werken waarvan de hoeveelheid in de opmeting in gewichtseenheid is aangegeven M.b.t. de werken waarvan de hoeveelheid in de opmeting in gewichtseenheid is aangegeven, verwittigt de aannemer tijdig de afgevaardigde van de aanbestedende overheid wanneer die materialen verwerkt zullen worden op de bouwplaats. Voor deze materialen geldt volgende procedure: Besteknummer: 1M3D8J/17/33 35 Dossiernummer: O30/D312/145

36 Art. 83. de vrachtwagens worden vol en ledig gewogen op een door de leidende ingenieur aanvaarde, erkende weeginstallatie, en in principe in tegenwoordigheid van een afgevaardigde van de aanbestedende overheid en de aannemer; al de onkosten betreffende het wegen vallen uitsluitend ten laste van de aannemer; de weegbulletins worden aan de afgevaardigde van de aanbestedende overheid overhandigd, van zodra de lading op de bouwplaats toekomt en vooraleer wordt begonnen met het lossen ervan; het verwerken van de materialen die niet werden gewogen, is verboden; al de uitgevoerde werken met materialen die niet zijn gewogen, worden geweigerd. Dagboek der werken Er is geen dagboek der werken vereist. Op eenvoudig mondeling verzoek van de leidend ambtenaar bezorgt de aannemer dagelijks een verslag met alle gegevens aan de aanbestedende overheid. Dit verslag vermeldt o.a.: besteknummer, datum, dienstbevel, een opsomming van de uitgevoerde werken en de plaats waar ze werden uitgevoerd (wegnummer, afstandspunten en gemeente), het aantal ingezette personeelsleden en machines,... De afzonderlijke documenten met de elementen voor de betaling van de werken, de leverings- en de afleveringsbonnen dienen wel bijgehouden te worden Art. 84. Aansprakelijkheid van de opdrachtnemer De waarborgtermijn wordt bepaald per deel en gaat in op de datum van de volledige voorlopige oplevering van het betrokken onderhoudsjaar. Indien het contract verlengd wordt, gelden de waarborgverplichtingen voor ieder werkjaar afzonderlijk. Art. 86. Vertragingsboetes Het niet in acht nemen van de bijzondere uitvoeringstermijn opgelegd per dienstbevel geeft aanleiding tot boetes. De boete wordt voor iedere opdracht afzonderlijk forfaitair vastgesteld op 50 euro per kalenderdag vertraging met een maximum van 20% van de waarde van het betreffende dienstbevel. Het totaal bedrag van de boetes wegens laattijdige uitvoering mag niet hoger zijn dan 5% van de totale aannemingssom van het contract waartoe de aanbestedende overheid zich verbindt, zoals bepaald in Berichten aan de inschrijvers vooraan in het bestek. Motivatie afwijking: De vertragingsboetes worden vastgelegd op 50 euro per kalenderdag vertraging. Hierdoor wordt vermeden dat deze boetes toegepast in het kader van werkzaamheden van korte duur of beperkte omvang vervallen of te onbeduidend worden Art. 92. Waarborgtermijnen Opleveringen en waarborg De waarborgtermijn is vastgelegd op 1 jaar. per hoofdstuk bepaald: - Hoofdstukken 1, 2, 4, 6, 8, 10, 11, 12: 1 jaar - Hoofdstukken 3, 5, 7, 9: 2 jaar Vrijgave van de borgtocht Cf. Art. 33 A.U.R. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 36 Dossiernummer: O30/D312/145

37 Voorlopige oplevering De volledige voorlopige oplevering heeft plaats na beëindiging van het betrokken onderhoudsjaar. De werken die niet voldoen aan de bepalingen van het contract worden op bevel van de aanbestedende overheid en op kosten van de aannemer verbeterd binnen de opgelegde termijn. Dit feit geeft geen aanleiding tot enige verlenging van de uitvoeringstermijn van het betrokken dienstbevel en geldt onverminderd de toepassing van de boetes, voorzien in art. 86 A.U.R. De waarborgtermijn gaat in op de datum van de volledige voorlopige oplevering. In geval het contract verlengd wordt, zal het verlengde contract op dezelfde wijze als het oorspronkelijke worden opgeleverd. Definitieve oplevering De definitieve oplevering heeft plaats op het einde van de langst lopende waarborgtermijn. In geval het contract verlengd wordt, zal het verlengde contract op dezelfde wijze als het oorspronkelijke worden opgeleverd. Art. 95. Betalingen De bepalingen opgenomen in het Standaardbestek 250 worden met de volgende bepalingen aangevuld: 1. Algemeen Enkel de posten per dienstbevel, die volledig zijn uitgevoerd, komen voor betaling in aanmerking. Teneinde de continuïteit van de vorderingsstaten te verzekeren, dienen, voor de periodes waarbinnen geen werken of goedgekeurde werken worden uitgevoerd, nihilstaten met bijhorende nul- (schuld)vordering te worden opgemaakt. De derde, vierde en vijfde alinea worden geschrapt en vervangen door: Enkel de prestaties waarvoor reeds een prijs werd bepaald, met name in de offerte of in een goedgekeurde verrekening, worden opgenomen in de staat van de gerealiseerde werken. Alle overige prestaties die binnen dezelfde betalingsperiode werden verricht en waarvoor nog geen prijs werd bepaald, moeten worden opgenomen in een bisstaat. De opname in deze (bis)staat houdt niet in dat de desbetreffende werken zouden aanvaard zijn. Immers, de proefuitslagen die op het ogenblik van het opstellen van de vorderingsstaat nog niet gekend zijn of waarover nog geen beslissing is getroffen kunnen later eventueel, ofwel een weigering, ofwel straffen en kortingen wegens minderwaarde (refacties) tot gevolg hebben. De werken en prestaties, die in de staat van de gerealiseerde werken of bisstaat worden opgenomen, moeten uitgesplitst worden per werkstaat of per gegeven dienstbevel. Als de werken uitgevoerd zijn in verschillende perioden, moeten de gevorderde bedragen per periode uitgesplitst worden. Na de zesde alinea wordt de volgende bepaling toegevoegd: Zowel een staat van de gerealiseerde werken als een bisstaat moeten vergezeld zijn van de nodige verantwoordingsstukken. Met het oog op het nazicht door de aanbestedende overheid, moeten Besteknummer: 1M3D8J/17/33 37 Dossiernummer: O30/D312/145

38 de verantwoordingsstukken worden genummerd en eenduidig gelinkt aan de desbetreffende prestaties. Daarnaast moet ingeval van een bisstaat steeds melding gemaakt worden van hetzij het wijzigingsbevel gegeven door de aanbestedende overheid hetzij van de melding van de wijziging door de opdrachtnemer. De prestaties die de aanbestedende overheid bij het nazicht van de schuldvordering niet voor betaling heeft weerhouden, bijvoorbeeld bij een gebrek aan verantwoordingsstukken, mogen niet meer in een nieuwe vorderingsstaat of bisstaat worden opgenomen. Eén en dezelfde prestatie kan dan ook niet het voorwerp van meerdere vorderingsstaten (reguliere staat of een bisstaat) uitmaken. Indien voor een prestatie die initieel niet voor betaling werd weerhouden, naderhand alsnog de nodige verantwoordingsstukken worden bezorgd, zal tot betaling worden overgegaan rekening houdende met de datum van de initiële schuldvordering. De prestaties die niet voor betaling werden aanvaard en waar de opdrachtnemer toch meent recht te hebben, moeten worden opgenomen in een door de opdrachtnemer actueel te houden Excel-bestand (conform het model dat door aanbestedende overheid ter beschikking wordt gesteld) dat bij elke daaropvolgende schuldvordering aan de aanbestedende overheid wordt bezorgd. 2. Verificatietermijn In de tweede alinea wordt de laatste zin geschrapt. In de vijfde alinea worden de punten 2 en 3 geschrapt. Volgende alinea wordt na de vijfde alinea toegevoegd: Deze afwijking kan als volgt worden gemotiveerd: Het zou niet billijk zijn dat de aanbestedende overheid gehouden is tot het betalen van verwijlintresten, wegens het verstrijken van de verificatietermijn zonder dat ze de mogelijkheid heeft gehad een controle uit te voeren. Deze controle is immers onmogelijk door het nalaten van de opdrachtnemer om de nodige verantwoordingsstukken in te dienen. 4. Betalingstermijn Van het bovenvermelde proces-verbaal wordt onmiddellijk een afschrift verstuurd naar de opdrachtnemer met de vraag om voor het aanvaarde bedrag binnen de 5 kalenderdagen een factuur in te dienen. De datum van binnenkomen van de schuldvordering en factuur is maar geldig voor het verdere verloop van het dossier, als de adressering van zowel schuldvordering als factuur dezelfde is als deze opgegeven in het bestek. Bij foute adressering zal de aanbestedende overheid de datum van werkelijke ontvangst van het desbetreffende document als bindend in rekening brengen voor het bepalen van de termijn waarbinnen de verificatie of betaling moet gebeuren. De betalingstermijn wordt in voorkomend geval geschorst met: 1) het aantal kalenderdagen dat de bovenvermelde termijn van vijf kalenderdagen voor de indiening van de factuur wordt overschreden; 2) het aantal kalenderdagen dat de opdrachtnemer nodig heeft om, in het kader van de hoofdelijke aansprakelijkheid, de vragen van de aanbestedende overheid inzake zijn fiscale en sociale schulden te beantwoorden. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 38 Dossiernummer: O30/D312/145

39 5. Adressering van de betalingsbescheiden De betalingsbescheiden (vorderingsstaten, betalingsaanvragen) dienen opgesteld op naam van het Vlaams Gewest en geadresseerd aan de aanbestedende overheid: Agentschap Wegen en Verkeer Wegen en Verkeer West-Vlaanderen VAC Jacob van Maerlant, Koning Albert I-laan 1.2 bus 82 te 8200 Brugge 6. Praktische modaliteiten Enkel elektronische facturen (e-facturen) in XML (UBL 2.1) formaat aanvaard. Facturen ingediend op papier of via worden niet meer worden aanvaard. 6.a E-invoicing via het Mercuriusplatform De e-facturen moeten elektronisch ingediend worden via het platform Mercurius. Dit federale platform zorgt ervoor dat alle Belgische overheden bereikbaar zijn voor e-invoicing, en is gestoeld op een Europees afsprakenkader Peppol. Meer informatie: over e-invoicing bij de Vlaamse overheid: over het Mercuriusplatform, het technische formaat van de e-factuur en Peppol: de belangrijkste stappen om te starten met e-invoicing (toelichting over het Mercuriusportaal in PDF-formaat): als leverancier van de Vlaamse overheid wordt u gratis begeleiding aangeboden, neem hiervoor contact op met het Vlaamse e-invoicingteam via het adres e.procurement@vlaanderen.be 6.b Starten met e-invoicing Het verzenden van uw e-factuur naar de overheid kan op volgende manieren gebeuren: u kunt gratis gebruik maken van het Mercuriusportaal voor een eenvoudige registratie en verzending van uw e-facturen: u kunt kiezen voor een meer geïntegreerde elektronische facturatie binnen uw onderneming. Wat u dan nodig heeft, is een Peppol Access Point voor de verzending van uw e- facturen naar de overheid. Er zijn tal van oplossingen beschikbaar op de markt die volwaardige elektronische facturatie mogelijk maken (serviceproviders en softwarehuizen voor e-invoicing, boekhoudpakketen, ERP-pakketten, facturatiesoftware, ). Overzichten en contactgegevens kan u terugvinden op Alvorens u start met elektronisch factureren naar een entiteit van de Vlaamse overheid meldt u zich als leverancier eenmalig op e.procurement@vlaanderen.be. Meer informatie is terug te vinden op Besteknummer: 1M3D8J/17/33 39 Dossiernummer: O30/D312/145

40 6.c Inhoud van de elektronische factuur De elektronische factuur dient, naast de gegevens die verplicht zijn overeenkomstig het BTWwetboek, zeker volgende gegevens te bevatten die essentieel zijn voor de verwerking van de factuur: KBO-nummer AWV: ; inkoopordernummer: dit nummer wordt bepaald na sluiting van het contract en zal vermeld worden in: ofwel het aanvangsbevel en/of de factuuraanvraag (bestelbon- of inkoopordernummer); ofwel de sluitingsbrief en/of in de desbetreffende oproep. Dit nummer bestaat uit 10 cijfers en begint met één van volgende reeksen: 40x, 42x, 43x, 44x, 45x of 47x. factuuraanvraagreferentie: unieke referentie die vermeld wordt op de factuuraanvraag. Indien u gebruikmaakt van een Peppol Access Point, dient de opmaak van de e-factuur in overeenstemming te zijn met de UBL 2.1 mapping: zie De UBL-mapping tabel op deze webpagina vermeldt in welke velden de factuurgegevens dienen opgenomen te worden. Informatie over het invullen van opdrachtspecifieke gegevens vindt u in het document De business afspraken met de Vlaamse overheid op dezelfde webpagina. De opdrachtnemer waakt erover dat de elektronische factuur vrij is van virussen, macro s of andere schadelijke instructies. Bestanden die aangetast zijn door virussen, macro s of andere schadelijke instructies kunnen als niet ontvangen worden beschouwd. 7. Betalingen aan de aanbestedende overheid Eventuele betalingen aan de aanbestedende overheid worden uitgevoerd op rekeningnummer van Wegen en Verkeer West-Vlaanderen; Koning Albert I laan 2.1, bus 82, 8200 Brugge: BE (BICcode: BBRUBEBB) 8. Voorbehouden som voor onvoorziene werken, leveringen en diensten Indien een voorbehouden som (VS) voor onvoorziene werken, leveringen en diensten voorzien is, dan is dit bedrag gereserveerd voor kleine onvoorziene prestaties die noodzakelijk zijn voor de realisatie van de opdracht. Op de onder deze post in rekening gebrachte bedragen voor geleverde materialen en prestaties van onderaannemers, wordt een coëfficiënt voor algemene kosten en winst toegepast zoals voorzien in de omzendbrief MOW/2006/01. De voorbehouden som geeft de opdrachtnemer geen recht op enige bestelling, noch op het bedrag dat eventueel besteld wordt. Het is enkel een indicatie van het budget dat voor dergelijke uitgaven gereserveerd is. De aanbestedende overheid beslist over de uitgaven die met deze post betaald worden. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 40 Dossiernummer: O30/D312/145

41 9. Betalingen van verwerkingskosten De verwerkingskosten van de afvalstoffen worden terugbetaald volgens de hiervoor voorziene posten in de samenvattende opmeting in het deel Transferten (volgens vermoedelijke hoeveelheden). De verwerkingskosten van de afvalstoffen zullen pas ingeschreven worden voor betaling nadat de aanbestedende overheid de verwerkingsattesten of aanvaardingsattesten en de originele weegbons van de aannemer heeft ontvangen. De weegbon dient volgende gegevens te vermelden: - datum, plaats en uur van weging - gewicht van de afvalstoffen - herkomst van de afvalstoffen - de aard van de afvalstoffen - nummerplaat van de vrachtwagen De aanbestedende overheid kan eveneens het gebruik voorzien van een toelatingsbon voor het afvoeren van deze afvalstoffen. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 41 Dossiernummer: O30/D312/145

42 II. Technisch gedeelte A Technische voorschriften in toepassing van het Standaardbestek 250 HOOFDSTUK 2 ALGEMENE BEPALINGEN 8 CATEGORIEËN VAN WEGEN EN BOUWKLASSEN 8.1 Wegcategorieën De in deze aanneming aan te leggen wegen zijn: - primaire wegen I - primaire wegen II - secundaire wegen - lokale wegen 8.3 Bouwklassen De wegen (rijbanen en verharde zijstroken) van deze aanneming worden ingedeeld bij de bouwklasse B1 (B1-B3), tenzij anders vermeld door de leidend ambtenaar. De vrijliggende fietspaden op gewestwegen worden ingedeeld bij de bouwklasse BF. 12 DOCUMENTEN OPGEMAAKT DOOR DE AANNEMER 12.2 Detail- en werktekeningen Signalisatieplan De aannemer dient minstens twee weken voor de aanvang van de werken zijn eventuele onderaannemer van de signalisatie bekend te maken. Ingeval t.b.v. de uitvoering der werkzaamheden één of meerdere onderaannemers worden ingezet, dan dient de aannemer voor de aanvang der werkzaamheden een afschrift van het goedgekeurde signalisatieplan en de bijhorende vergunning over te maken aan de veiligheidscoördinator-verwezenlijking. 13 ORGANISATIE VAN DE BOUWPLAATS 13.1 Lokalen ter beschikking gesteld van de aanbestedende overheid Het ter beschikking stellen van een lokaal of directiekeet is niet verplicht Fasering der werken De eventuele vereiste wegmarkeringen die noodzakelijk worden geacht voor de tijdelijke verkeersfasen, worden uitgevoerd door de aannemer. Dit vormt een aannemingslast. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 42 Dossiernummer: O30/D312/145

43 13.3 Verkeersafwikkeling tijdens de werken Verkeersomlegging De omlegging van het verkeer over andere wegen is voor de uitvoering van de werken van dit contract niet toegelaten, tenzij uitdrukkelijk vermeld in het betrokken dienstbevel. In dat geval wordt de omleggingsroute vastgesteld door de aanbestedende overheid en omschreven of geschetst in het betrokken dienstbevel tot uitvoering der werken. Volgende acties zijn in dat geval ten laste van de aanbestedende overheid: - het bedingen van de toelating van de beheerders van de wegen waarover de omlegging loopt - het opstellen op tegenspraak van de plaatsbeschrijving van de omleggingswegen, vóór het begin van de werken - het verwittigen van de verschillende hulpdiensten, volgens behoefte. Eventuele schade aan omleggingswegen, die een gevolg is van een bevolen verkeersomlegging is steeds ten laste van de aanbestedende overheid. Indien een omlegging dient toegepast te worden, gelden eveneens de volgende bepalingen : Alle bestaande (voor)wegwijzers die een richting aanduiden die gesloten is voor het verkeer of die in tegenstrijd zijn met de richtingen aangegeven door de (voor)wegwijzers van de wegomlegging en alle signalisatieborden die tijdens de werken niet meer gelden, worden degelijk afgedekt. Het rechtstreeks aanbrengen van kleefband op de reflecterende letters en cijfers van de (voor)wegwijzers en signalisatieborden is niet toegelaten. (Voor)wegwijzers en signalisatieborden die door de aannemer worden beschadigd, worden door hem op zijn kosten vervangen. Het (tijdelijk) aanpassen van de bestaande bewegwijzering is een last van de aanneming Verkeershinder Op vraag van de leidend ambtenaar of zijn afgevaardigde bezorgt de aannemer de nodige gegevens in verband met de te verwachten verkeershinder bij uitvoering van de werken welke door middel van een dienstbevel zijn opgedragen. Deze gegevens zijn de volgende: een voorstel van begin- en einddatum der werken met verkeershinder (gekoppeld aan de aanvangsdatum); fasering (indien afwijkend van deze zoals in dit bestek vooropgezet) met opgave van de voorlopige en geschatte begin- en einddatum; de naam en de coördinaten van een aanspreekpunt voor de aanbestedende overheid (zie ook Art. 16.) beschikbaar vanaf 14 dagen vóór aanvang van de voorgestelde verkeershinder tot het einde ervan. De opmaak van deze gegevens gebeurt na voorafgaand overleg met de aanbestedende overheid en de politie. Al de documenten worden in op papier of per mail ingediend. Opmerkingen worden door de aanbestedende overheid binnen de week schriftelijk aan de aannemer overgemaakt. Uiterlijk 10 dagen vooraf worden de werkelijke begin- en einddatum van de werken met verkeershinder meegedeeld. Onvoorziene afwijkingen aan faseringen en/of einddatum worden onmiddellijk telefonisch meegedeeld, met bevestiging per fax of . Besteknummer: 1M3D8J/17/33 43 Dossiernummer: O30/D312/145

44 Minderhinder-maatregelen Minder-hinder-maatregelen De uitvoering van de werken dient steeds zodanig te worden georganiseerd dat de hinder voor de weggebruikers minimaal is. Het onnodig splitsen van de uitvoering van de werken van een dienstbevel in meerdere fazen, is dus verboden. De werken van 6 e categorie worden uitsluitend uitgevoerd bij voldoende zichtbaarheid (> 200 m). De bijzondere aandacht van de aannemer wordt er in dit verband op gevestigd dat het uitvoeren van werken in de middenberm, van op de rijbaan uitsluitend toegelaten is in de verkeersrichting. De uitvoering van verkeershinderende werken wordt verboden, op werkdagen, op de wegsegmenten vermeld onder art. 79 A.U.R. onder punt Toegelaten werkperiodes, tijdens de vermelde periode(s). Betreffende lijst is niet limitatief. Het spreekt voor zich dat werkzaamheden op parkeer- of pechstroken, zijbermen e.d., kortom werken met beperkte of geen hinder voor het verkeer wel uitgevoerd kunnen worden binnen de vermelde periode. Enkel de leidende ambtenaar beslist hierover. De aanbestedende overheid beslist autonoom, in overleg met de bevoegde politie, wanneer verkeershinderende werken niet mogen worden uitgevoerd, tenzij tijdens de daluren van de dag of tenzij 's nachts. Deze regeling geldt steeds eveneens op de verkeerswisselaars binnen de genoemde wegvakken. Voor de uitvoering van dringende herstellingen i.g.v. bijzondere schadegevallen, kan van deze regeling worden afgeweken Gelijktijdig uit te voeren werken Algemeen De aannemer wordt erop gewezen dat gedurende de uitvoering van dit contract andere werken, waarvan de aanbestedende overheid al of niet opdrachtgever is, gelijktijdig moeten kunnen uitgevoerd worden op de betrokken wegvakken o.a. : - aanpassingswerken aan signalisatie, veiligheidsinrichtingen en vangrails; - aanbrengen van nieuwe slijtlagen en/of markeringen; - leggen van kabels en leidingen voor praatpalen, telefoon, openbare verlichting, elektriciteit, waterleiding, gasleiding,... - andere werken De gelijktijdige uitvoering van deze werken en van de werken van dit contract, op hetzelfde wegvak, dient zo veel als mogelijk te worden vermeden. de aannemer zal hiertoe waar mogelijk de planning van de werken binnen een dienstbevel aanpassen. In gevallen van overmacht kan opdracht worden gegeven tot de uitvoering van onvoorziene werken in een naburig district en dit bij afzonderlijk dienstbevel, volgens de voorwaarden van deze aanneming. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 44 Dossiernummer: O30/D312/145

45 Werken aan elektromechanische uitrustingen Het eventueel verplaatsen van bestaande of plaatsen van nieuwe verkeerslichten zal gebeuren in opdracht van de EMT of EW van de Vlaamse Overheid. Indien dit het geval is, moet er nauw overlegd worden teneinde de werken gecoördineerd te laten verlopen met een minimale hinder voor de weggebruiker. De aannemer moet gedurende de opgegeven periodes zorgen dat op de aangegeven plaatsen de externe aannemers voldoende ruimte hebben om te werken; de locaties toegankelijk zijn; de signalisatie in orde is; er voldoende ruimte is om materiaal te stockeren. De aannemer is verantwoordelijk voor de coördinatie en neemt hiervoor voldoende op voorhand contact met de betrokken EW- of EMT-aannemers Het plaatsen en/of verplaatsen van leidingen Op verzoek van de aannemer kan de aanbestedende overheid, in de aanvangsfase(n) de werken onderbreken, teneinde de vergunninghoudende maatschappijen toe te laten hun leidingen en/of installaties aan te passen, te verplaatsen of te verwijderen. In die periode van onderbreking mag de aannemer enkel werkzaamheden uitvoeren die noodzakelijk zijn om de verplaatsingswerken van leidingen en/of installaties door de vergunninghoudende maatschappijen mogelijk te maken. De periode van onderbreking zal door aanbestedende overheid per aangetekende brief aan de aannemer worden kenbaar gemaakt. De aannemer heeft geen recht op enige schadevergoeding van welke aard ook, uit hoofde van deze onderbreking Openbare vervoerdiensten Hulpdiensten De aannemer is verplicht 7 kalenderdagen voor de aanvang van de werken beschreven in het betreffend dienstbevel, contact te nemen met de belanghebbende vervoermaatschappijen en hulpdiensten om een verkeersregeling van het openbaar vervoer tijdens de werken te bespreken. De aannemer is daarenboven verplicht de openbare vervoerdiensten en de hulpdiensten tijdig van de aanvangsdatum van de werken te verwittigen. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 45 Dossiernummer: O30/D312/145

46 14 BESCHERMING, INSTANDHOUDING EN INTEGRITEIT VAN BESTAANDE CON- STRUCTIES EN WERKEN 14.1 Installaties van concessiehoudende en/of nutsmaatschappijen Voorkomen van schade aan ondergrondse leidingen: De aannemer dient zelf de nodige informatie te verzamelen i.v.m. aanwezigheid van ondergrondse leidingen. Hij dient iedere beschadiging aan kabels en leidingen te vermijden, zelfs als die niet in de aanbestedingsbescheiden vermeld staan of niet bij de inschrijving werden meegedeeld. De aannemer mag op eigen risico en kosten verkenningssleuven graven om de juiste ligging te bepalen van leidingen en kabels. Dit opzoeken ontlast de aannemer geenszins van zijn verantwoordelijkheid en van zijn verplichtingen terzake. De sleuven worden de nodige omzichtigheid en met aangepaste middelen gegraven, desnoods met de hand, om elke beschadiging van de leidingen en kabels met hun toebehoren (dekpannen, afsluiters, enz ) te voorkomen. Indien de werfactiviteit op een belangrijke wijze verstoord wordt door het aantal of de belangrijkheid van de te verplaatsen inrichtingen en/of door de moeilijkheid van de uit te voeren verplaatsingen, kan de aanbestedende overheid zonder enige nadelige erkenning de werken schorsen tijdens de periode van de verplaatsingen. Wegens de aard en de omvang van de werken en in tegenstelling met de "Leidraad" (cfr. art. 1.A.5.) is in de opmeting geen afzonderlijke post opgenomen voor het opsporen van leidingen en kabels. Deze werken zijn begrepen in de éénheidsprijzen of globale prijzen van de diverse posten Besteknummer: 1M3D8J/17/33 46 Dossiernummer: O30/D312/145

47 HOOFDSTUK 3 MATERIALEN 4 AFDEKKINGSMATERIALEN VOOR BERMEN EN TALUDS 4.2 Teelaarde, te leveren door aannemer Voor beplantingswerken moet de te leveren teelaarde een van de volgende zijn: lemig zand; lichte zandleem; zandleem. 23 BESTRATINGSELEMENTEN 23.1 Kasseien De keien voldoen aan gebruiksklasse 6, tenzij anders bepaald door de leidend ambtenaar of zijn afgevaardigde. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 47 Dossiernummer: O30/D312/145

48 HOOFDSTUK 4 VOORBEREIDENDE WERKEN EN GRONDWERKEN 1 VOORBEREIDENDE WERKEN Op- en afbraakwerken, al of niet voor herbruik In de ontstane putten wordt aanvullingsmateriaal volgens Hoofdstuk gespreid en verdicht. Het afbreken, opbreken of uitgraven en wegruimen uit het openbaar domein van allerlei resten van oude funderingen, puin, enz. waarvan het volume van de afzonderlijke delen minder dan 0,500 m³ bedraagt, is in de opmeting begrepen in de desbetreffende posten van de voorbereidende werken. Het opbreken van de eventueel aanwezige fundering of onderfundering en het eventueel nodig voorafgaandelijk inzagen van de omringende, te behouden verharding e.d., is niet inbegrepen, maar wordt afzonderlijk vergoed, tenzij uitdrukkelijk anders vermeld in de omschrijving van de betrokken post. De eventueel nodige herstelling van de verharding rond op te breken elementen is eveneens niet inbegrepen. A. De volgende op- of afbraakmaterialen worden, bij opdracht van de leidend ambtenaar, opgeslagen op de opslagplaats(en) van de aanbestedende overheid: - kasseien, betonstraatstenen, betontegels, geprefabriceerde trottoirbanden, geprefabriceerde watergreppels, schampkanten, e.d De opslagplaats bevindt zich: binnen een straal van max. 30 km. B. De volgende op- of afbraakmaterialen worden, bij opdracht van de leidend ambtenaar herbruikt in de aanneming: - kasseien, betonstraatstenen, betontegels, geprefabriceerde trottoirbanden, geprefabriceerde watergreppels, schampkanten, e.d C. De leidende ambtenaar kan het gebruik van toelatingsbons opleggen. In dat geval geldt het volgende: Afval mag slechts afgevoerd worden naar een erkende stortplaats nadat hiervoor door de leidende ambtenaar of zijn afgevaardigde de nodige, genummerde toelatingsbon werd afgeleverd aan de aannemer. Deze toelatingsbon kan enkel afgeleverd worden tijdens de diensturen van de aanbestedende overheid. 1.2 Meetmethode voor hoeveelheden Bijvoegen: De vervoerskosten van op- en afbraakmaterialen naar een opslagplaats van de aanbestedende overheid of naar een vergunde stortplaats zijn begrepen in de posten van de op- en afbraakwerken of de posten van de stortkosten. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 48 Dossiernummer: O30/D312/145

49 2 DROOG GRONDVERZET 2.1 Beschrijving Uitvoering Wijzigende en aanvullende bepalingen: Behalve voor de aanleg van het baanbed, de bermen, de taluds en sloten gelden de posten van dit hoofdstuk eveneens voor het grondwerk: 1) voor eventuele overdiepte in sleuven voor de aanleg van leidingen. Dit is indien de aanlegdiepte van de leiding, BOK (Binnen onderkant buis) > 2,00 m wordt de supplement aan uitgraving en aanvulling in afzonderlijke posten vergoed. 2) in sleuven van opbraak van duikers en leidingen, indien geen nieuwe leidingen moeten worden aangelegd op dezelfde plaats. In dat geval wordt de afzonderlijk te vergoeden aanvulling gerekend vanaf de onderkant van de uitgebroken leiding. 3) in sleuven van opbraak van lijnvormige elementen, uitsluitend in aanvulling, voor zover er na de opbraak geen nieuwe of herbruikelementen worden teruggeplaatst, op dezelfde plaats. Het afbreken, uitgraven en wegruimen uit het openbaar domein van allerlei resten van oude funderingen, puin, enz... waarvan het volume van de afzonderlijke delen minder dan 0,50 m³ bedraagt, is in de opmeting begrepen in de desbetreffende posten van grondverzet. In de mate van het mogelijke dient de op de werf uitgegraven bodem gebruikt te worden binnen de aanneming, hetzij als bodem hetzij als bouwstof Afgraving De afgraving mag niet samen met de uitgraving uitgevoerd worden. De afgraving gebeurt selectief en volgens de bepalingen van de leidende ambtenaar of zijn afgevaardigde Uitgraving De uitgraving gebeurt selectief en volgens de bepalingen van de leidende ambtenaar of zijn afgevaardigde. Alle uitgegraven bodem, die niet hergebruikt kan worden in deze aanneming als bodem of als bouwstof, wordt eigendom van de aannemer, behalve de uitgegraven bodem waarin de concentraties aan verontreinigde stoffen de bodemsaneringsnorm van het bestemmingstype van herkomst overschrijden of wanneer de milieuhygiënische kwaliteit ongekend is. Indien de uitgegraven bodem gestort of gereinigd moet worden, gelden de regels voor de afvoer van afvalstoffen volgens het Vlarea Afdekking De afdekking met teelaarde is niet begrepen in de ophoging. a. Bodem te leveren door de aannemer. De aannemer moet beschikken over een bodembeheerrapport voor de aangevoerde bodem. De aannemer moet aan de hand van het bodembeheerrapport aantonen dat de aangevoerde bodem aan de bestekseisen voldoet. Indien het gaat om primaire oppervlaktedelfstof moet, in afwachting van een regeling in een toekomstig delfstoffendecreet, aan de hand van facturen de herkomst uit een vergunde winning aangetoond worden. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 49 Dossiernummer: O30/D312/145

50 Het bodembeheerrapport wordt aangevraagd door de aannemer. Uiterlijk vijf dagen voor de aanvoer van de bodem maakt de aannemer aan de aanbestedende overheid een schriftelijke "melding van aanvoer" over. Hij doet dat met het formulier "Melding van aanvoer van uitgegraven bodem", te bekomen bij de aanbestedende overheid. b. Bodem afkomstig uit hetzelfde of een ander project van AWV. Het bodembeheerrapport wordt door de aanbestedende overheid ter beschikking van de aannemer gesteld. c. Bij elk transport van bodem buiten de werfzone hoort een vrachtbrief. De aannemer bezorgt een afschrift van alle vrachtbrieven aan de leidend ambtenaar of zijn afgevaardigde. 2.2 Meetmethode voor hoeveelheden Bijvoegen : Het laden, het lossen en de vervoerskosten van uitgegraven (al dan niet) verontreinigde bodem naar een erkende of gecertificeerde TOP of een reinigingsbedrijf zijn begrepen in de posten van de af- en uitgraving ongeacht de afstand tot de bouwplaats. De afgifte- en/of verwerkingskosten en eventuele gewestelijke en/of aanvullende gemeentelijke milieuheffingen van uitgegraven bodem bij een daartoe voorziene, erkende of gecertificeerde, TOP en/of reinigingsbedrijf worden afzonderlijk vergoed in de daartoe voorzien posten van het deel TRANSFERTEN. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 50 Dossiernummer: O30/D312/145

51 3 GRONDWERK VOOR BOUWPUTTEN 3.1 Beschrijving Ongeschonden bewaring, eventuele verlegging en terugplaatsing van kabels en leidingen De nutsleidingen die gelegen zijn, zowel in langsrichting als in dwarsrichting, binnen de ruimte van de bouwput of van de sleuf, maar buiten de eigenlijke sectie van de leiding of van de aan te leggen inspectieput worden in principe NIET verplaatst door toedoen van de aanbestedende overheid. Het instandhouden van al deze leidingen is een aannemingslast. De inplanting van de aan te leggen leiding zal evenzo, in principe, door de aanbestedende overheid steeds worden aangepast, zowel in hoogte als in tracé, in functie van de ligging van de nutsleidingen, teneinde deze instandhoudingswerken beperkt te houden, waar mogelijk. Het daaruit voortvloeiend extra (en eventueel manueel) grondwerk, uit te voeren t.h.v. in de sleuf aanwezige nutsleidingen is inbegrepen in de posten aanleg. 3.2 Meetmethode voor hoeveelheden Bijvoegen: Het grondwerk in uitgraving en in aanvulling voor de bouwput is inbegrepen in het bouwen van de constructies voor zover de aanlegdiepte van de leiding niet meer bedraagt dan 2,00 m (d.i. BOK < = 2,00 m). Het supplement aan grondwerk dat een gevolg is van een grotere aanlegdiepte van de leiding wordt in de daartoe voorziene posten vergoed Het grondwerk voor bouwputten wordt gemeten in m³ met de minimale afmetingen zoals omschreven is in PROFILEREN VAN SLOTEN 6.1 Beschrijving Het aanvullingsmateriaal is volgens Wijzigende en aanvullende bepalingen: - De behandelde bermen en taluds der sloten worden niet heringezaaid, behoudens op een beperkt aantal plaatsen die door de aanbestedende overheid afzonderlijk zullen worden aangeduid en die meestal gesitueerd zijn binnen de bebouwde kom. Deze werkwijze beoogt de ontwikkeling van biodiversiteit en van bermverruiging. - De te profileren sloten zijn niet continu doorlopend maar kunnen onderbroken zijn door buizenvlakken en/of door vakken met verharde zijbermen en/of door vakken die niet moeten worden behandeld (dit zijn vakken onder goed profiel en zonder aanwezige ongewenste materialen). - Het is verboden materiaal op rupsen in te zetten, behoudens voor de behandeling van plaatsen die moeilijk of niet bereikbaar zijn met de machine, vanop een verhard weggedeelte. De behandeling van sloten die vanop een verhard weggedeelte moeilijk bereikbaar zijn met de machine (dit is het geval indien niet ten minste 1 wielspoorlijn van de uitvoerende machine, door de plaatselijke configuratie, opstelbaar is op een verhard weggedeelte) of die niet bereikbaar zijn met de machine (in dit geval dient het betreffende slootgedeelte volledig manueel te worden uitgevoerd bmv schop, kruiwagen ed ). Deze handeling geeft in geen geval recht op een meerprijs en is inbegrepen in de post profileren. Zelfs het nodige handwerk dat uitgevoerd dient te worden als gevolg van aanwezige hindernissen in (kopmuren ed ) of ter hoogte van (verkeerstekens, hoogstambomen, ed ) de te behandelen sloot is inbegrepen. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 51 Dossiernummer: O30/D312/145

52 - Het profileren van sloten die wel met de machine bereikbaar zijn maar slechts vanop een verharde landbouwweg of langsweg vallen ook niet onder de toepassing van een meerprijs. - Het dwarsprofiel der sloten zal een afgeknotte V-vorm vertonen, en geenszins een afgeronde U- vorm. - De diepte van de sloot is afhankelijk van de plaatselijke omstandigheden. Het oorspronkelijk bodempeil dient terug verwezenlijkt te worden. Dit bodempeil kan worden gereconstrueerd aan de hand van het peil der langsduikers en dwarsduikers of volgens de aanwijzingen van de afgevaardigde van de aanbestedende overheid ter plaatse. - De sloten moeten worden geprofileerd door zijdelings afsteken en wegnemen van de graszoden, zodanig dat een bodembreedte van minstens 0,50 m bekomen wordt en de afvloei van het water zonder hinder kan geschieden. Al het hiervoor nodige handwerk is inbegrepen. - De slootbodem moet een gelijkmatige helling vertonen. 7 WAPENEN VAN BODEM 7.1. Beschrijving Materialen Het materiaal van de wapening is van het type: geotextiel Uitvoering De maximale laagdikte is 30 cm. 9 PROFILEREN VAN BERMEN 9.3 Uitvoering Toevoegen: - De dwarshelling van de wegberm is volgens de aanduidingen van de leidend ambtenaar. - De behandelde bermen worden niet heringezaaid, behoudens op een beperkt aantal plaatsen die door de aanbestedende overheid afzonderlijk zullen worden aangeduid en die meestal gesitueerd zijn binnen de bebouwde kom. Deze werkwijze beoogt de ontwikkeling van biodiversiteit en van bermverruiging. - In bermen waarin te diep werd weggegraven is het leveren, spreiden, verdichten van afdekmaterialen volgens 3-4 en/of van aanvullingsmateriaal volgens 3-5, t.b.v. de herstelling van het oorspronkelijk normaalprofiel van de berm inbegrepen. - De te behandelen bermen zijn niet continu doorlopend maar kunnen onderbroken zijn door vakken met verharde zijbermen en/of door vakken die niet moeten worden behandeld (dit zijn vakken onder goed profiel en zonder aanwezige ongewenste materialen). - Alle nodig handwerk rond de courante hindernissen (bomen, verlichtingspalen, afbakeningspaaltjes, signalisatiepalen, km- en hmpalen, kopmuren ) is inbegrepen. - De wegbermen worden afgewerkt onder een eenvormige dwarshelling van, in principe, 3cm per meter. Deze dwarshelling is dalend vanaf het peil van de uiterste verhardingsrand naar de bermsloot of, indien er geen sloot bestaat, naar de grens van het gewestdomein. Volgens onderrichtingen die ter plaats door de aanbestedende overheid worden verstrekt dient, waar nodig een andere dwarshelling te worden aangenomen (bvb. ter hoogte van ingravingstaluds zonder teensloot). Bij afwezigheid van verharde langsgreppels dient het laagste punt van de berm, na de afwerking, steeds zo ver als mogelijk van de verhardings-rand verwijderd te zijn. - Het eventueel nodig tijdelijk uitnemen en terugplaatsen van afbakeningspaaltjes is eveneens inbegrepen. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 52 Dossiernummer: O30/D312/145

53 - Indien de berm niet over de totale breedte wordt afgegraven, wordt het afwerkingsprofiel gevormd door de uiterste verhardingsrand en de rand van het niet-behandelde deel van de berm, voor zover verharde langsgreppels aanwezig zijn. In het andere geval is de afwerking altijd dalend, vanaf de wegrand (zie hoger). - Voor het profileren van de bermen door afgraving is het gebruik van een bermfrees die de overtollige gronden in een laadbak brengt bij middel van een transportband wenselijk. - Bij gebruik van ander materiaal dient de aannemer over te gaan tot het voorafgaandelijk stukfrezen van de grasmat, indien de dikte van de bestaande grasmat niet toelaat om een mooi geprofileerde berm te bekomen op het vooropgestelde niveau. Deze bewerking vormt een last van de aanneming. - De te behandelen bermoppervlakte betreft niet altijd de totale breedte van de bestaande berm. Een beperkte breedte (minimum 1 m) van bredere bermen kan in het dienstbevel worden opgenomen. Dit betreft alsdan steeds het bermgedeelte dat grenst aan de wegverharding. Enkel de aanbestedende overheid beslist hierover. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 53 Dossiernummer: O30/D312/145

54 HOOFDSTUK 5 ONDERFUNDERINGEN EN FUNDERINGEN 3 ONDERFUNDERINGEN 3.3 Onderfundering type II B DIKTE VAN DE LAGEN De nominale dikte van de onderfundering wordt bepaald door de leidende ambtenaar of zijn afgevaardigde. 4 FUNDERINGEN 4.1 Algemene bepalingen Beschrijving Het kerven of inzagen van de fundering is verplicht. In de voeg wordt een voegvullingsproduct ingebracht. 4.2 Steenslagfundering met niet-continue korrelverdeling Beschrijving De aannemer mag de steenslagfundering met niet-continue korrelverdeling niet vervangen door een steenslagfundering met continue korrelverdeling. 4.4 Met toevoegsel behandelde steenslagfundering met continue korrelverdeling De aan te brengen dikte wordt opgelegd in het dienstbevel. Indien deze dikte meer dan 25 cm bedraagt, geschiedt de aanleg verplicht in twee opeenvolgende lagen. Enkel gecertificeerde mengsels worden aanvaard Kenmerken van de uitvoering A SAMENSTELLING VAN DE LAGEN De mengsels met cement als toeslagstof dienen gecertificeerd te zijn door een onafhankelijke instantie. Minstens 15 dagen voor de aanvang der werken, legt de aannemer de kenmerken van het door een onafhankelijke instantie gecertificeerd mengsel ter goedkeuring voor aan de aanbestedende overheid. Voor de aanvang der werken, keurt de aanbestedende overheid dit voorstel goed of af. Enkel gecertificeerde mengsels mogen door de aanbestedende overheid goedgekeurd worden Wijze van uitvoering Op de bouwplaats wordt nagezien of de geleverde samenstelling overeenkomt met de samenstelling van het goedgekeurde mengsel. Dit gebeurt door het vergelijken van de code van het geleverde mengsel op de leveringsbon met de code van het door de aanbestedende overheid goedgekeurd mengsel. De aandacht van de aannemer wordt erop gevestigd dat het mengsel bereid wordt in een mengcentrale. Het in situ mengen en infrezen van cement is niet toegelaten. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 54 Dossiernummer: O30/D312/145

55 HOOFDSTUK 6 VERHARDINGEN 1 CEMENTBETONVERHARDINGEN Meetkundige kenmerken van het profiel De peilen van het profiel zijn: volgens het bestaande profiel of worden door de leidende ambtenaar of zijn afgevaardigde bepaald Meetkundige kenmerken Breedte De nominale breedte is: volgens dienstbevel Dwarshelling De dwarshelling is: volgens het bestaande profiel of wordt door de leidende ambtenaar of zijn afgevaardigde bepaald Meetkundige en constructieve kenmerken van de voegen en de wapening B KRIMPVOEG De krimpvoegen zijn van het type 1 met koud verwerkte massa. Voor fietspaden van B6, B7, B8, B9, B10 en BF zijn de krimpvoegen van het type A LANGSE BUIGINGSVOEG De langse buigingsvoeg is: zonder ankerstaven (tenzij anders bepaald door de leidende ambtenaar of zijn afgevaardigde) en wordt warm verwerkt B LANGSE WERKVOEG De langse werkvoeg is: zonder ankerstaven (tenzij anders bepaald door de leidende ambtenaar of zijn afgevaardigde) en met warm verwerkte massa Verwerking van het mengsel De verwerking gebeurt door middel van: volgens keuze van de leidend ambtenaar Plaatsen van deuvels en ankerstaven Het plaatsen van de deuvels gebeurt met metalen deuvelstoelen. Enkel de deuvels die aangebracht worden in de dwarse werkvoeg tussen de nieuwe en de oude platen en (eventueel opgelegde) ankerstaven in de langse werkvoeg worden in afzonderlijke posten vergoed volgens Hoofdstuk 12 Onderhouds- en herstellingswerken Oppervlakbehandeling De oppervlakbehandeling bestaat uit: volgens keuze van de leidend ambtenaar Behandeling met een impregneermiddel De volgende oppervlakken worden behandeld met een impregneermiddel: volgens keuze van de leidend ambtenaar Weerstand tegen afschilfering Voor bouwklasse B8-B10 en BF is de individuele eis MV i,max = 4,500 kg/m². Besteknummer: 1M3D8J/17/33 55 Dossiernummer: O30/D312/145

56 2 BITUMINEUZE VERHARDINGEN 2.2 Bitumineuze mengsels E GIETASFALT (GA) Gebruik van smelttegels ( broden ) is verboden. Afleveringsbons van het gietasfalt moeten vóór betaling afgegeven worden aan het opdrachtgevend bestuur Mengsels voor gekleurde toplagen De kleur van de toplaag is zoals bepaald door de leidende ambtenaar of zijn afgevaardigde. Er moeten kleurondersteunende granulaten gebruikt worden Aanleg van de verhardingen Verwerking van de bitumineuze mengsels A.2 Bitumineuze mengsels geproduceerd bij verlaagde temperatuur De minimale verwerkingstemperatuur bedraagt 90 C Naden De afwerking van de naden in bitumineuze verhardingen zijn steeds een aannemingslast. Er mogen geen naadklevers gebruikt worden, enkel bitumineuze voegbanden Voegen Men verkrijgt een voeg bij aansluiting tussen twee stroken asfalt die niet in dezelfde aanneming worden aangelegd. Het gebruik van voorgevormde bitumineuze voegband tegen de bestaande randen, vóór de aanleg van de bovenste bitumineuze laag (toplaag), is verplicht en wordt afzonderlijk vergoed in de daartoe voorziene post: bitumineuze voegband. Bij gebruik van voorgevormde bitumineuze voegband vervalt in principe de nabehandeling met kationische emulsie en split, op de stortnaad tenzij anders bepaald door de leidende ambtenaar of zijn afgevaardigde. In ieder geval is deze nabehandeling een aannemingslast A VOEGEN TUSSEN BITUMINEUZE VERHARDINGEN EN CEMENTBETONVERHARDINGEN OF LIJNVORMIGE ELEMENTEN De langse aansluiting tussen bitumineuze verhardingen en cementbetonverhardingen (rijbaan, fietspad, kantstrook en watergreppel) en de dwarse aanzet tegen bestaande cementbetonverhardingen worden uitgevoerd door de uitvoering van een gezaagde werkvoeg met sponning en warme voegvullingsmassa volgens Hoofdstuk C. en Hoofdstuk (gezaagde sponning 10 x 30 mm). De afwerking van deze voegen is een last van de aanneming Oppervlakkenmerken A.3 Dwarsvlakheid De controle van de dwarsvlakheid is van toepassing op alle toplagen van de rijbaan. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 56 Dossiernummer: O30/D312/145

57 3 BESTRATINGEN 3.1 Algemene bepalingen C GEMODIFICEERDE MORTEL De eisen voor de sterkte worden bepaald door de leidende ambtenaar of zijn afgevaardigde. 3.2 Bestrating van in rijen te leggen kasseien Bed van bestrating Het bed van de bestrating is volgens dienstbevel in: (ternair) zand of zandcement of mortelbed volgens de hiervoor voorziene afzonderlijke posten en wordt bepaald door de leidende ambtenaar. De minimum dikte is 7,5 cm Dwarshelling van het oppervlak van de bestrating De dwarshelling is: volgens het bestaande profiel of wordt bepaald door de leidende ambtenaar of zijn afgevaardigde. Het neerslagwater wordt afgevoerd naar de greppel toe. Er mogen geen zones optreden met stagnerend water B VOEGVULLING De voegvulling is uit te voeren met zandcement of met split (0/4 of 0/7) of met gemodificeerde mortel (450 kg cement/m³ droog zand) en wordt bepaald door de leidende ambtenaar of zijn afgevaardigde. De voegvulling is inbegrepen in de post bestrating. Voor de voegvulling met gemodificeerde mortel is er in het postenborderel een meerprijs voorzien Meetmethode voor hoeveelheden Dient verder aangevuld te worden met: Wanneer de greppel eveneens dient uitgevoerd te worden in kassei, zit dit mee vervat in de post bestrating en geeft bijgevolg geen aanleiding tot een meerprijs. 3.3 Bestrating van mozaïekkeien Bed van de bestrating Het bed van de bestrating is: zandcement volgens de hiervoor voorziene afzonderlijke post. De minimum dikte is 4 cm Dwarshelling van het oppervlak van de bestrating De dwarshelling is: volgens het bestaande profiel of wordt bepaald door de leidende ambtenaar of zijn afgevaardigde. Het neerslagwater wordt afgevoerd naar de greppel toe. Er mogen geen zones optreden met stagnerend water Steenverband Het steenverband is: mozaïekkeien worden gelegd in evenwijdige cirkelbogen die loodrecht aansluiten op de trottoirbanden, straatgoten, watergreppels of kantstroken (= segmenverband volgens ). Besteknummer: 1M3D8J/17/33 57 Dossiernummer: O30/D312/145

58 B VOEGVULLING De voegvulling is uit te voeren met zandcement of met split (0/4 of 0/7) of met gemodificeerde mortel (450 kg cement/m³ droog zand) en wordt bepaald door de leidende ambtenaar of zijn afgevaardigde. De voegvulling is inbegrepen in de post bestrating. Voor de voegvulling met gemodificeerde mortel is er in het postenborderel een meerprijs voorzien Meetmethode voor hoeveelheden Dient verder aangevuld te worden met: Wanneer de greppel eveneens dient uitgevoerd te worden in kassei, zit dit mee vervat in de post bestrating en geeft bijgevolg geen aanleiding tot een meerprijs. 3.4 Bestrating van betonstraatstenen Materialen Dient verder aangevuld te worden met: Betonstraatstenen te gebruiken voor fietspaden zijn van het type met vellingkant: maximum 2 mm. Voor de gekleurde betonstraatstenen (alle dikten) wordt een supplement vergoed in de daartoe voorziene post Bed van de bestrating Het bed van de bestrating is: zandcement of ternair zandmengsel (dikte = 3 cm) en wordt bepaald door de leidende ambtenaar of zijn afgevaardigde Dwarshelling van het oppervlak van de bestrating De dwarshelling is: volgens het bestaande profiel of wordt bepaald door de leidende ambtenaar of zijn afgevaardigde Steenverband Het steenverband is: halfsteens-, elleboog-, keper- of visgraatverband en wordt bepaald door de leidende ambtenaar of zijn afgevaardigde. Voor keper- of visgraatverband wordt een supplement vergoed voor het gebruik van bisschops- of kardinaalmutsen per lm per kant in de daartoe voorziene post Voegen A BREEDTE VAN DE VOEGEN De breedte van de voegen is: maximaal 3mm B VOEGVULLING De voegvulling is volgens dienstbevel bepaald door leidend ambtenaar. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 58 Dossiernummer: O30/D312/145

59 3.4.5 Meetmethode voor hoeveelheden Gesneden en gezaagde stenen zijn eveneens in de prijs per m² verharding inbegrepen. 3.7 Bestrating van betontegels Dwarshelling van het oppervlak van de bestrating De dwarshelling is: volgens het bestaande profiel of wordt bepaald door de leidende ambtenaar of zijn afgevaardigde A TEGELVERBAND Het tegelverband is: halfsteensverband A BREEDTE VAN DE VOEGEN De breedte van de voegen is: hetzij zonder voegen, hetzij met voegen van maximaal 3 mm breedte. De voegbreedte van de omringende betontegelverharding is bepalend B VOEGVULLING De voegvulling geschiedt uitsluitend met mortel voor voegvulling, volgens NBN B In geval van plaatsing zonder voegen wordt droog wit zand ingeborsteld. De voegvulling is inbegrepen in de post bestrating. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 59 Dossiernummer: O30/D312/145

60 HOOFDSTUK 7 RIOLERINGEN EN AFVOER VAN WATER 1 RIOLERING EN AFVOER VAN WATER AANGELEGD IN EEN SLEUF Materialen De buizen zijn ongewapende betonbuizen zonder inwendige druk, volgens Zij mogen vervangen worden door: gresbuizen van de reeks 120 volgens voor aansluitingen op DWA-rioleringen; PVC-buizen volgens voor aansluitingen op RWA-rioleringen. Indien de buizen gelegen zijn onder rijbanen, verharde zijstroken, fietspaden, kantstroken en watergoten, en indien de afstand s tussen de kruin van de buis en het wegoppervlak en de diameter D beantwoorden aan de volgende waarden: s < 0,50 m en D 300 mm s < 0,75 m en D 1500 mm dan zijn volgende buizen vereist: gewapende betonbuizen zonder inwendige druk, volgens Uitvoering A SLEUFAFMETINGEN De diepte van de buizen is volgens de aanduiding van de leidende ambtenaar Fundering en/of omhulling van de buizen De fundering en de omhulling van de buizen onder de rijbaan bestaan uit zandcement of granulaatcement; dit wordt bepaald door de leidend ambtenaar Grondwerk voor aanvulling van de sleuf en verdichting A AANVULLING De aanvulling van de sleuf onder de rijbaan bestaat uit zand Drooghouden van de sleuf Het water van de bronbemaling mag in de RWA-riolering worden geloosd Ongeschonden bewaring, verlegging en terugplaatsing van kabels en leidingen. De nutsleidingen die gelegen zijn, zowel in langsrichting als in dwarsrichting, binnen de ruimte van de bouwput of van de sleuf, maar buiten de eigenlijke sectie van de leiding of van de aan te leggen inspectieput worden in principe NIET verplaatst door toedoen van de aanbestedende overheid. Het instandhouden van al deze leidingen is een aannemingslast. De inplanting van de aan te leggen leiding zal evenzo, in principe, door de aanbestedende overheid steeds worden aangepast, zowel in hoogte als in tracé, in functie van de ligging van de nutsleidingen, teneinde deze instandhoudingswerken beperkt te houden, waar mogelijk. Het daaruit voortvloeiend extra (en eventueel manueel) grondwerk, uit te voeren t.h.v. in de sleuf aanwezige nutsleidingen is inbegrepen in de posten aanleg van rioleringsbuizen. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 60 Dossiernummer: O30/D312/145

61 3 TOEGANGS- EN VERBINDINGSPUTTEN 3.1 Geprefabriceerde toegangs- verbindingsputten van beton of gres Materialen De geprefabriceerde toegangs- en verbindingsputten zijn van beton met inwendig cilindervormig basiselement, volgens De toegangs- en verbindingsputten toegepast in de verkeersklasse 1 voldoen aan de eisen voor standaard toegangsputten volgens NBN B21-101:Bijlage K D SCHACHT De diameter van de schachtelementen is 1 m G Aan te vullen met: AFDEKKINGSINRICHTING De afdekkingsinrichting dient ter goedkeuring voorgelegd te worden aan de leidende ambtenaar. In onverharde bermen is de hoogte van afwerking van de afdekkingsinrichting gelijk aan het toekomstige maaiveldpeil. Voor open roosters wordt deze hoogte bepaald door de afwatering van de wegrand onder een helling van 3%. Het type van de afdekkingsinrichting wordt voorgeschreven in het betrokken dienstbevel (deksels of roosters met raam, type, gewicht, afmetingen, draagvermogen), en beantwoordt aan de bepalingen van III en NBN-EN 124 of NBN B Het draagvermogen (controlebelasting) is volgens de norm NBN-EN 124 en in overeenstemming met de klasse D 400 voor afdekkingsinrichtingen in de rijweg, fietspaden of parkeerstroken, en met de klasse C250 voor afdekkingsinrichtingen in voetpaden of onverharde bermen. Bij de afdekkingsinrichtingen gelegen in de rijweg wordt tussen deksel en raam een rubberen ring op aangepaste wijze ingewerkt Aansluiten van een nieuwe buis op een bestaande toegangs- of verbindingsput A GRONDWERK VOOR DE BOUWPUT De aanvulling gebeurt met zand voor onderfundering volgens AANSLUITINGEN OP DE RIOLERING Materialen De buizen en hulpstukken zijn: gresbuizen volgens De minimale kruindrukweerstand (volgens NBN EN 295-1) is 28 kn/m PVC-buizen volgens (volgens NBN-EN 1401 en PTV 1005) De diameter van de uitloop van de straat- of trottoirkolken en/of van de bestaande leidingen is bepalend voor de diameter van de aan te leggen leidingen (d i = 150 of 200 mm voor gresbuizen en d u = 125, 160, 200 of 250 mm voor PVC-buizen) en wordt aangegeven in het dienstbevel. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 61 Dossiernummer: O30/D312/145

62 6 RIOLERINGSONDERDELEN 6.1 Straatkolken en/of trottoirkolken A MATERIALEN De gietijzeren kolken en roosters zijn voorafgaandelijk goed te keuren door de leidende ambtenaar en beantwoorden aan de bepalingen van en NBN-EN 124 of NBN B Meetmethode voor hoeveelheden De opmeting van nieuwe kolken en roosters geschiedt per kg gietijzer of vormgietstaal in de daartoe voorziene post. Voor nodulair gietijzer is een supplement voorzien Plaatsen van nieuwe straatkolken en/of trottoirkolken in bestaande lijnvormige elementen A MATERIALEN De kolken van gietijzer zijn van het type : wordt aangeduid door de leidend ambtenaar of zijn vertegenwoordiger. 6.9 Geprefabriceerde betonnen taludgoten B MAKEN VAN DE FUNDERING De dikte van de fundering bedraagt minstens 15 cm. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 62 Dossiernummer: O30/D312/145

63 HOOFDSTUK 8 LIJNVORMIGE ELEMENTEN 1 TROTTOIRBANDEN (BORDUREN), TROTTOIRBANDEN-WATERGREPPELS EN SCHAMPKANTEN 1.2 Geprefabriceerde betonnen trottoirbanden, trottoirbanden-watergreppels en schampkanten Uitvoering De afmetingen van de funderingen zijn volgens de aanduiding van de leidende ambtenaar. De afmetingen van de stut zijn volgens de aanduiding van de leidende ambtenaar. De trottoirband-(watergreppel) wordt op de fundering geplaatst door middel van een tussenlaag in in zandcement als aannemingslast. De opstand van de trottoirband is volgens de aanduiding van de leidende ambtenaar. De schampkant wordt verankerd of gestut volgens de aanduiding van de leidende ambtenaar. Het niveau van de trottoirband-watergreppel t.o.v. de rijweg is volgens de aanduiding van de leidende ambtenaar. De breedte van de voegen tussen de trottoirbanden is maximaal 6 mm en mogen koud tegen elkaar geplaatst worden. Bij overschrijding van de voorgestelde voegbreedte (bvb in bochten) dienen de voegen opgevoegd met cementmortel met samenstelling volgens Het bindmiddel is cement. Het opvoegen is inbegrepen in de plaatsing. De breedte van de voegen tussen de trottoirbanden-watergreppels is maximaal 6mm en dienen altijd opgevoegd met cementmortel met samenstelling volgens en in geen geval koud tegen elkaar geplaatst worden. Het bindmiddel is cement. Het opvoegen is steeds inbegrepen in de plaatsing. Bij het uitvoeren van hoeken dienen de trottoirbanden en de trottoirbanden- watergreppels in verstek gezaagd en worden vergoed in de daartoe voorziene post per stuk. Bijkomende bepalingen i.v.m. de schampkanten: - Speciaal schuin afgewerkte begin- en eindstukken zijn te voorzien en worden afzonderlijk vergoed in de daartoe voorziene posten per type. - Voor de overgangen aan de brugdekvoegen worden de nodige passtukken gebruikt zodat de brugdekvoeg samenvalt met een voeg tussen de schampkanten. Bovendien zal op die plaats de verbinding tussen de elementen gebeuren met speciale koppelingselementen (sleufgaten) zodat de bewegingen van de brugdekvoeg kunnen worden opgevangen zonder krachtsoverdrachten en zonder dat de elementen (die opgesteld zijn buiten het brugdek) worden verplaatst. - Voor het afvloeien van het regenwater wordt om de 25 m een schampkant met uitsparing geplaatst. - Indien de elementen op een fundering worden geplaatst, is deze van schraal beton C12/15 (d = 20 cm, b = 1 m). De schampkanten worden op die fundering geplaatst door middel van een tussenlaag in zandcement. Deze tussenlaag is inbegrepen in de plaatsing. Achter de schampkanten wordt een stut geplaatst in schraal beton met afmetingen opgegeven door de leidende ambtenaar. - Plaatsen en/of herplaatsen van grijs betonnen schampkanten (H type IV A enkel) afm. 1,00 m x 0,40 m x 0,40 m: o te plaatsen op een mortelbed Besteknummer: 1M3D8J/17/33 63 Dossiernummer: O30/D312/145

64 o o los te plaatsen op een bestaande verharding De plaatsing is inclusief het uitlijnen, opgieten en opvoegen met cementmortel en naargelang de uitvoering het opgieten met plastische voegvulling tussen het betonelement en de aansluitende verharding. Volgens de plaatsgesteldheid is een afwateringsopening en/of een uitsparing ter hoogte van een voegbrug voorzien of kunnen de elementen overlangs afgeschuind zijn (begin- of eindstuk). 2 AFSCHERMENDE CONSTRUCTIES Binnen deze aanneming kan opdracht geven worden om over een beperkte afstand een volledig nieuwe afschermende constructie aan te brengen. In dit geval is het de leidend ambtenaar of zijn afgevaardigde die beslist over het type. Er kan gekozen worden uit - geprefabriceerde betonnen afschermende constructie - metalen afschermende constructie - ter plaatse vervaardigde betonnen afschermende constructie De te herstellen afschermende constructies zijn van diverse aard (al dan niet getest volgens de normenreeks EN 1317). 2.1 Algemene bepalingen Uitvoering Het begin van de afschermende constructie dient volgens de testrapporten uitgevoerd te worden of bestaat uit een gebogen uiteinde met een buigstraal tussen de 5m en 10m dat het begin een hoek van 60 ten opzichte van de (aan)rij richting van het verkeer. De aannemer legt een voorstel van beginschikking ter goedkeuring voor aan het Bestuur.. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 64 Dossiernummer: O30/D312/145

65 2.2 Afschermende constructie voor voertuigen Geleideconstructie Beschrijving De afschermende constructies voldoen aan de volgende prestatie-eisen: het minimaal vereist kerend vermogen : volgens de aanduiding van de leidende ambtenaar; de maximaal toelaatbare genormaliseerde werkingsbreedte : volgens de aanduiding van de leidende ambtenaar; de vereiste schokindex bedraagt : volgens de aanduiding van de leidende ambtenaar; de maximaal toelaatbare genormaliseerde voertuigoverhelling bedraagt : volgens de aanduiding van de leidende ambtenaar. De tijdelijke geleideconstructies mogen al dan niet aan het wegoppervlak bevestigd worden; dit is volgens de aanduiding van de leidende ambtenaar. De geleideconstructies op het kunstwerk mogen niet aan het kunstwerk bevestigd worden door middel van ankerstaven. De afschermende constructie wordt met de voorzijde geplaatst op, door de leidend ambtenaar aan te duiden, welbepaald aantal meter van de rand van de rijbaan A MATERIALEN Omwille van bijzondere omstandigheden dient de geleideconstructie uitgevoerd in materiaal dat zal bepaald worden door leidend ambtenaar B UITVOERING De bepalingen van zijn van toepassing. (cfr. SB250) Bij overlapping van stalen profielen aan de aanrijzijde moet het stroomopwaartse profiel steeds boven het stroomafwaartse profiel geplaatst worden. Aan de aanrijzijde mogen geen moeren geplaatst worden en moeten alle boutkoppen een afgeronde vorm hebben. Bij profielen die in de dwarsdoorsnede geribbeld zijn aan de aanrijzijde mag geen boutkop vóór het voorvlak van deze ribbels uitsteken. BIJKOMENDE BEPALINGEN VOOR DE WIJZE VAN UITVOERING OP KUNSTWERKEN ANKERS Als de opdrachtdocumenten de verankering van de geleideconstructies in het kunstwerk toelaten, dan dienen de ankereinden na het definitief aanhalen van de ankermoeren tot ca. 5 mm boven de moeren afgeslepen te worden en bijgewerkt te worden met één laag zinkrijke verf. De overige onderdelen van de geleideconstructies dienen tijdens het afslijpen beschermd te worden tegen de vonkenregen. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 65 Dossiernummer: O30/D312/145

66 MORTELS Voor het ondersabelen of ondergieten van de grondplaten van geleideconstructies moeten mengsels met kunsthars of cement als bindmiddel worden toegepast. De drukvastheid van de verharde mortel moet, na 7 dagen bij een omgevingstemperatuur van 20 C, minimaal 30 N/mm² bedragen. De verhardingskrimp mag maximaal 0,5 mm per meter bedragen. ONDERSABELEN VAN GRONDPLATEN De zijkanten van de ondersabeling moeten onder een hoek van 60 tot 90 met het horizontale vlak afgewerkt worden, zodanig dat de snijlijn van een afwerkvlak met de onderkant van de grondplaat binnen de rand van de grondplaat komt. Bij gebruik van een zandcementmortel moet de ondersabeling beschermd worden tegen uitdrogen en één maand na aanbrengen moeten de zijkanten van de ondersabeling geïmpregneerd worden met een kunsthars. ONDERGIETEN VAN GRONDPLATEN Bij gebruik van een cementgebonden gietmortel moet de mortel, na aangebracht te zijn, beschermd worden tegen uitdrogen en evenals bij een ondersabeling moeten de zijkanten geïmpregneerd worden met kunsthars C BEPALING GRONDKARAKTERISTIEKEN De aannemer wordt gelast conform de bepalingen in het Standaardbestek 250 de categorie van de bodem vast te stellen. Voor de bepaling van de grondkarakteristieken heeft de inschrijver recht op een afzonderlijke werkperiode zoals opgenomen in de bepalingen onder Art. 76 AUR Beginconstructie Beschrijving De beginconstructie heeft de volgende kenmerken: het type is volgens : volgens de aanduiding van de leidende ambtenaar. de minimale performantieklasse is : volgens de aanduiding van de leidende ambtenaar. de vereiste schokindex bedraagt : volgens de aanduiding van de leidende ambtenaar. de klasse voor blijvende laterale verplaatsing bedraagt : volgens de aanduiding van de leidende ambtenaar. de klasse voor de uitrijcontouren bedraagt : volgens de aanduiding van de leidende ambtenaar. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 66 Dossiernummer: O30/D312/145

67 2.3 Afschermende constructie voor motorrijders Beschrijving De combinatie geleideconstructie afschermende constructie voor motorrijders moet voldoen aan de bepalingen van ; bij het plaatsen van nieuwe metalen geleideconstructies. De minimale snelheidsklasse is : volgens de aanduiding van de leidende ambtenaar. Het minimale schokniveau bedraagt : volgens de aanduiding van de leidende ambtenaar. 2.4 Metalen geleideconstructies Herstellen van bestaande constructies Onderstaande tekst (van dit artikel) heeft enkel betrekking op herstellingen van bestaande metalen geleideconstructies die geplaatst zijn vóór het van kracht zijn van de norm EN Beschrijving Deze werken omvatten hoofdzakelijk: slopen van allerlei onderdelen van geleiderailconstructies; demonteren van geleiderailconstructies; leveren van allerlei onderdelen; monteren en herstellen van onderdelen; diverse werken; instandhouden van het verkeer en de nodige signalisatie; het onderhoud van de werken gedurende de waarborgperiode. Belangrijk: Op eenvoudig mondeling verzoek van de leidend ambtenaar is de aannemer ertoe gehouden twee of meer duidelijke foto s per schadegeval over te maken aan de aanbestedende overheid. Deze foto's moeten toelaten over het geheel en de omvang van de beschadigingen en de uit te voeren herstellingen te oordelen. De kosten zijn ten laste van de aannemer, die vrij mag beschikken over de beschadigde voorwerpen (na een termijn van dertig kalenderdagen, welke de bewaringstermijn is voor het eventueel uitvoeren van de expertise, en indien de veroorzaker van de schade ze niet opeist), als vergoeding voor deze kosten. Voorafgaande nota bij deel herstellen van beschadigde vangrails : 1. Alle in deze aanneming te leveren materialen zijn nieuw en moeten wat grondstof, vorm en afmetingen gelijk zijn aan diegene die hij moet vervangen. Dit geldt eveneens voor de bevestigingsmaterialen. 2. In de eenheidsprijs of totale prijs van elke post (of onderdeel ervan) zijn inbegrepen, tenzij uitdrukkelijk anders vermeld, alle prestaties eigen aan het te verwezenlijken werk, zoals het leveren van de nodige materialen, de grondwerken, het maken van pasplanken, het inkorten van palen (ter plaatse van rioleringen b.v.) het bijwerken van de zinklaag met formuleverf, formule (verkorte benaming : 7) en alle bevestigingsmaterialen (zoals bouten, moeren, voegplaatjes, rondellen,...) alsook het boren of aanpassen van gaten in aluminium planken en stalen planken. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 67 Dossiernummer: O30/D312/145

68 3. Het demonteren van onderdelen van de stalen vangrails omvat het volledig of gedeeltelijk uit elkaar halen van de desbetreffende onderdelen, het verwijderen buiten de werf van alle beschadigde onderdelen waarover het Bestuur alleen oordeelt, deze worden eigendom van de aannemer. 4. Het monteren van onderdelen van vangrails omvat eveneens het herverdichten van de grond bij montage van steunpalen; het afhalen van de onderdelen bij het opdrachtgevend bestuur, na opdracht van de leidend ambtenaar, voor zover deze niet ter plaatse geleverd dienen te worden; het opnieuw uitrichten en op hoogte stellen van de constructie. 5. Het opnieuw uitrichten omvat het uitlijnen en op hoogte brengen van de vangrails; het op hoogte brengen van de steunpalen met eventueel los- en vastschroeven van alle verbindingen; het opnieuw verdichten van de grond en eventueel aanvullen of verstevigen bij middel van steenslag of schraal beton. 6. De aannemer is er toe gehouden bij herstellingswerken hetzelfde type vangrail te plaatsen dan in de onmiddellijke omgeving. In het geval de herstelling plaatsvindt op een overgang tussen twee types dient een aangepast verloopstuk te worden aangewend zodat de vangrails een ononderbroken geheel vormen met eenzelfde kerend vermogen; dit is inbegrepen in de eenheidsprijzen. 7. Deze werken vallen onder categorie 6 mobiele werken Materialen A Vorm en afmetingen van de profielen De tekst van het standaardbestek 250 versie 2.2 wordt aangevuld met : het Duits gatenpatroon, overeenkomstig de omzendbrief A/171/88/02500, wordt eveneens toegestaan bij plaatselijke herstellingen B Vorm en afmetingen van de steunpalen Staalkwaliteit in S235 JRG 2 volgens NBN-EN De tekst van het standaardbestek 250 versie 2.2 wordt aangevuld met: Palen van het type IPE 100 en stalen ronde palen met afgeplatte koppen van φ 76 x 5 (S.W.O.V. systeem) worden eveneens toegestaan volgens bestaande constructies. Op kunstwerken zijn de palen meestal IPE 100 waaraan platen zijn gelast, soms komen er echter IPE 200 profielen voor. De I profielen hebben een lengte van 1,5 m, 1,75 m of 1,90 m. Het aantal gaten bovenaan de paal zijn afhankelijk van het type tussenstuk. Afmetingen van de palen zie figuur BB1. Bij de ronde paal, vervaardigd uit gelaste stalen buis met een diameter van 76 mm en een wanddikte van 5 mm, is het middelste deel van de paal tussen het maaiveld en de afstandhouder rond gehouden en de overige gedeelten zijn afgeplat, zie figuur BB C Vorm en afmetingen van de tussenstukken De doorsnede van de figuren SB4, SB5 en SB6 respectievelijk afstandhouders type 480, 570 en 780 wordt aangevuld met de figuur BB4, doorsnede afstandhouder D Andere hulpstukken Figuur SB14: Voetplaat (model voor Sigmapaal) en grondplaat voor constructies op brug Besteknummer: 1M3D8J/17/33 68 Dossiernummer: O30/D312/145

69 Voor bevestiging, model I profiel, zie figuur BB5. Figuur SB15: Diagonalen 480, 570, 780 Volgens de plaatselijke omstandigheden dienen gelaste buizen φ 57 mm met een wanddikte van 3 mm gebruikt. De vorm is weergegeven op de figuur BB Wijze van uitvoering A. Bepalingen geldig zowel in aarden banen als op kunstwerken De hoogte van de bovenkant van de geleiderails in aarden banen ten opzichte van de berm ter plaatse van de wielen van de auto die tegen de constructie botst bedraagt 0,75 m. De hoogte van de bovenkant van de geleiderails op kunstwerken wordt bepaald derwijze dat deze met de aanliggende geleiderails in aardebanen een vloeiend verloop vertonen, zowel in horizontale als in verticale zin. Bijkomende paal Indien bijvoorbeeld door een onderzoeksput of een watergreppel plaatselijk een paal van de geleiderailconstructie niet geplaatst kan worden dan wordt de paal verplaatst naar de dichtst bijzijnde afstandhouder. Teneinde het normale planpatroon te kunnen behouden wordt een bijkomende paal langs de andere kant van de hindernis uitgebracht. Ter hoogte van de onderbruggen wordt 8 m voor en 8 m na de onderbrug de paalafstand in de zijberm teruggebracht tot 1,33 m Ter hoogte van de pijlers van de bovenbruggen wordt tot 8 m voor en na de pijler de paalafstand teruggebracht tot 1,33 m Ter hoogte van de praatpalen wordt tot 20 m voor de praatpaal de paalafstand in de zijberm teruggebracht tot 1,33 m Bogen In de bogen geeft het monteren van de ligger zonder nadere voorzieningen problemen, vooral wanneer daarin diagonalen worden toegepast. Om deze problemen te vermijden kan de binnenste geleiderail van een aangepast gatenpatroon worden voorzien, terwijl bij een zorgvuldige montage de constructie verder met de standaardonderdelen kan worden opgebouwd. De montage kan het beste geschieden door eerst de diagonalen te bevestigen en daarna de geleiderails onderling te verbinden. Hierdoor worden eventuele toleranties met de speling in de verbinding opgevangen. Indien zich toch nog problemen voordoen (bijvoorbeeld bij plaatsing in een overgangsboog), dan wordt plaatselijk gebruik gemaakt van een pasrail welke slechts aan één der uiteinden is voorzien van druppelgaten. De overige gaten worden op het werk aangebracht. In verband met de werking van de constructie worden bestaande gaten in een geleiderail niet geruimd om deze bijvoorbeeld als pasrail te kunnen gebruiken. Bij toepassing in bogen met kleine stralen (R < 30 m) worden de geleiderails voorgebogen. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 69 Dossiernummer: O30/D312/145

70 Besteknummer: 1M3D8J/17/33 70 Dossiernummer: O30/D312/145

71 Beginconstructies Een beginconstructie wordt uitgevoerd door geleidelijk de stootband over een afstand van 12 m neerwaarts te doen buigen zodat het uiteinde in de grond wordt ingegraven. De verankering in de grond wordt uitgevoerd door het laatste element gesteund door drie palen met aangelaste voetplaat, in te graven, waarna de grond opnieuw wordt verdicht. De drie palen met voetplaat hebben een lengte van 1,30 m - 1,20 m en 1,10 m. Over een afstand van 12 m wordt de paalafstand van de beveiligingsconstructie teruggebracht tot 1,33 m. De grondwerken bij beginconstructies worden per geval (stuk) en per constructie gerekend. Ze omvatten het graven van een sleuf, voor het afbreken of monteren van de geleiderails, en het aanvullen ervan. De bovenkant van de eerste plank bevindt zich minstens 0,10 m onder de grond aan het uiteinde. Indien mogelijk wordt de beginconstructie tevens onder ten hoogste 1 : 20 (3 ) van de rijbaan afgebogen. Begin- en eindpunten van de geleiderailconstructies ter hoogte van praatpalen Indien de geleiderailconstructie in zijbermen een praatpaal kruisen wordt de constructie onderbroken onmiddellijk voorbij de praatpaal en derwijze dat een toegangsbreedte van 1 m ontstaat. Het eindpunt van de constructie wordt op normale hoogte behouden doch over de laatste 20 m wordt de paalafstand van de beveiligingsconstructie teruggebracht tot 1,33 m. Het beginpunt van de constructie wordt eveneens op normale hoogte behouden, wordt bovendien afgebogen onder ten hoogste 1 : 20 en de paalafstand van de beveiligingsconstructie wordt over de laatste 20 m teruggebracht tot 1,33 m. Begin- en eindpunt van de constructie overlappen mekaar zo mogelijk in dwarszin derwijze dat ingeval van aanrijding het beginpunt beschermd wordt door het eindpunt. Zowel bij begin- als eindpunt wordt de voorste plaat met de achterste verbonden door een cirkelvormig eindstuk. Eindstukken De eindconstructies worden verwezenlijkt met een cirkelvormig eindstuk voor de dubbelzijdige vangrails. De eindconstructies worden verwezenlijkt met enkelvoudige eindstukken voor de enkele geleiderail. Eisen en uitvoering Monteren : De bij het vervoer of de verwerking beschadigde onderdelen van geleiderailconstructies worden grondig van roest, vet en vuil ontdaan en bijgewerkt met zinkcompound. Het opruimen van gaten is niet toegelaten. De plaats van de te boren gaten in pasplanken en voorgebogen planken en de lengte ervan worden ter plaatse bepaald en de geboorde gaten in het ingekorte eind worden vóór het monteren grondig van roest, vet en vuil ontdaan en bijgewerkt met zinkcompound. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 71 Dossiernummer: O30/D312/145

72 Het uitrichten en op hoogte stellen van geleiderailconstructies geschiedt op de volgende wijze: 1. de bevestigingsmiddelen en de verankeringen zodanig losdraaien dat de geleiderailconstructie bijgericht kan worden; 2. de geleiderailconstructie richten en bijrichten ter verkrijging van een vloeiend horizontaal en verticaal alignement; 3. de bevestigingsmaterialen aandraaien tot de vereiste aandraaiminimum. Deze zijn voor: bout M16 - klasse Nm bout M16 - klasse Nm bout M10 - klasse Nm Uitgravingen en aanvullingen: Bij uitgravingen wordt ontgronding onder de verharding voorkomen. Uitgravingen ten behoeve van geleiderailconstructies worden aangevuld en verdicht in lagen van 20 cm tot een verdichtinggraad bereikt is die tenminste gelijk is aan die van de aanliggende grond. De aanvullingen geschieden derwijze dat de verschillende grondsoorten zo veel mogelijk op hun oorspronkelijke plaats komen. Is omhoog halen of zijdelings verplaatsing van de paal noodzakelijk, dan is verwijdering en opnieuw inheien nodig nadat het gat met zand is gevuld. Rond de steunpaal wordt de bodem behoorlijk verdicht, hij wordt verstevigd door middel van baksteenbrokken, steenslag of schraal beton B. Bijkomende bepalingen voor de wijze van uitvoering op kunstwerken Details (voetplaat, grondplaat en lasdetails) zijn weergegeven op bijgevoegde figuren BB5. De voetplaat heeft een dikte van minstens 10 mm en wordt bevestigd op de grondplaat door middel van vier tapbouten M24. De grondplaat is bevestigd aan het brugdek met vier verankeringen (M24). Voor de regeling in hoogte worden onder de grondplaat tegenmoeren voorzien. De dikte van de grondplaat is minstens 25 mm. Kwaliteit van staal S 225 JRG 2. De gaten φ 30 mm, waarin het draadeinde M24 gelijmd wordt met harsmortel, worden geboord met een boor met diamantkroon om beschadigingen van beton te voorkomen. De diepte bedraagt minimum 15 cm (verankeringdiepte) Er wordt een hoogwaardige krimpvrije mortel tussen brugdek en grondplaat aangebracht. De totale ankerlengte wordt bepaald in functie van de verankeringdiepte, de dikte van de bedekking boven het constructiebeton, tussenlaag in krimpvrije mortel, de dikte van grondplaat en de moerhoogte. Rondom de voetplaat wordt afgespoten met mastiek om de waterdichtheid te garanderen. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 72 Dossiernummer: O30/D312/145

73 Verankering van de geleiderailconstructie t.p.v. KWS-verhardingen Dit gebeurt op dezelfde wijze als bij betonverhardingen maar met een verankeringlengte van de bouten M24 van 25 cm. Bevestiging van de afstandhouder aan de paal De afstandhouder wordt aan de paalkop bevestigd eventueel met behulp van geschikte klembeugels De afstandhouder voor het type A wordt aan de draagpaal bevestigd met behulp van een bout M12 x 200 door de flenzen. Bevestigingsmaterialen (ook genoemd bevestigingsmiddelen) Bij de bevestiging van de rail aan de afstandhouder en van de rail met diagonaal aan de afstandhouder wordt onder de kop van de bout en onder de moer respectievelijk een vóór- en een achterplaat aangebracht en geen tussenring. Verstijving van de ligger De diagonalen worden convergerend met de rijrichting of convergerend met de rijrichting van de belangrijkste rijbaan (meestal hoofdrijbaan) gemonteerd. De diagonalen zijn vervaardigd uit platte strippen 60 x 6 mm of gelaste buizen φ 57 mm met wanddikte van 3 mm. De beide uiteinden van de strip zijn afgeschuind. In het afgeschuind gedeelte is een gat met een diameter van 18 mm aangebracht. Deze vorm voor het gat is van wezenlijk belang voor de werking van de geleiderailconstructie. De afgeschuinde uiteinden van de diagonalen zijn na montage evenwijdig aan de geleiderails. De diagonalen, hier van toepassing, worden geplaatst volgens de bestaande constructie. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 73 Dossiernummer: O30/D312/145

74 Figuur BB1: I-profiel Besteknummer: 1M3D8J/17/33 74 Dossiernummer: O30/D312/145

75 Besteknummer: 1M3D8J/17/33 75 Dossiernummer: O30/D312/145

76 Figuur BB2: Ronde Paal Besteknummer: 1M3D8J/17/33 76 Dossiernummer: O30/D312/145

77 Figuur BB3: Beugel Figuur BB4: Doorsnede afstandhouder Besteknummer: 1M3D8J/17/33 77 Dossiernummer: O30/D312/145

78 Figuur BB5: Voet- en grondplaten en lasdetails Besteknummer: 1M3D8J/17/33 78 Dossiernummer: O30/D312/145

79 Besteknummer: 1M3D8J/17/33 79 Dossiernummer: O30/D312/145

80 Besteknummer: 1M3D8J/17/33 80 Dossiernummer: O30/D312/145

81 Figuur BB6: Diagonaal gelaste buis Besteknummer: 1M3D8J/17/33 81 Dossiernummer: O30/D312/145

82 Figuur SB4: Afstandhouder type 480 Besteknummer: 1M3D8J/17/33 82 Dossiernummer: O30/D312/145

83 Figuur SB5: Asymmetrische afstandhouder type 570 Besteknummer: 1M3D8J/17/33 83 Dossiernummer: O30/D312/145

84 Figuur SB6: Symmetrische afstandhouder type 780 Besteknummer: 1M3D8J/17/33 84 Dossiernummer: O30/D312/145

85 Figuur SB14: Voetplaat (model voor Sigma-paal) en grondplaat voor constructie op brug Besteknummer: 1M3D8J/17/33 85 Dossiernummer: O30/D312/145

86 Figuur SB15: Diagonalen 480, 570, 780 Besteknummer: 1M3D8J/17/33 86 Dossiernummer: O30/D312/145

87 3 KANTSTROKEN EN WATERGREPPELS 3.2 Geprefabriceerde betonnen kantstroken en watergreppels Beschrijving Toevoegen: Het uitvoeren van een langsvoeg tussen de kantstroken of watergreppels en de aanliggende bestaande beton- of asfaltverharding is begrepen in de aanleg van kantstroken of watergreppels Kenmerken van de uitvoering A PROFIEL De dwarshelling bedraagt 0 % Wijze van uitvoering De elementen worden op de fundering geplaatst door middel van een tussenlaag in zandcement. Het bindmiddel voor de mortel is cement. Tussen de kantstroken of watergreppels en de aanliggende betonverharding dient een langsvoeg verwezenlijkt volgens D. Tussen de kantstroken of watergreppels en de aanliggende asfaltverharding dient een langsvoeg verwezenlijkt door het wegnemen op de rand van de bitumineuze verharding van een sponning van minimum 8 mm breedte en 20 mm diepte en het opvullen van de sponning met voegvullingsmassa tot op enkele mm van het oppervlak. 3.4 Kantstroken en watergreppels in betonstraatstenen Materialen De betonstraatstenen hebben volgende afmetingen: volgens de aanduidingen van de leidend ambtenaar. Zij vertonen volgende kenmerken: volgens de aanduidingen van de leidend ambtenaar A PROFIEL De dwarshelling is volgens de aanduidingen van de leidend ambtenaar. 3.5 Bijzondere technieken voor de bouw van straatgoten Tezamen met de bitumineuze verharding wordt een greppel aangelegd in hetzelfde materiaal. De greppel is van het type aangegeven op het plan, en als volgt te verwezenlijken: elke laag van de greppel dient aangelegd tezamen met de corresponderende laag van de verharding. de greppel dient aangelegd bij middel van een spreid- en verdichtingsmachine welke aangebouwd is aan de spreid- en verdichtingsmachine van de verharding. De aangebouwde machine wordt voorzien van de nodige geprofileerde platen. het bovenvlak van de greppel wordt onmiddellijk ingestreken met een kationische emulsie naar rato van 300 g residueel bindmiddel per m². Besteknummer: 1M3D8J/17/33 87 Dossiernummer: O30/D312/145

88 HOOFDSTUK 9 ALLERHANDE WERKEN 4 METSELWERK VAN METSELSTENEN Uitvoering De afwerking aan de bovenzijde geschiedt volgens dienstbevel, hetzij b.m.v. een rollaag, hetzij b.m.v. een deksteen. De rollaag is inbegrepen, de deksteen wordt afzonderlijk vergoed. Het metselwerk wordt bezet en heeft een wanddikte van 300 mm. 4.2 Meetmethode voor hoeveelheden De opmeting van het metselwerk geschiedt volgens het reëel volume. De cementering en de bescherming van de cementering worden afzonderlijk vergoed volgens de daartoe voorziene posten. 20 REGIEWERKEN 20.1 Beschrijving De tekst van SB250 wordt aangevuld door: Ter beschikking stellen van arbeidskrachten De arbeidskrachten moeten geschikt zijn voor de uitvoering van het bevolen onvoorziene werk. Alle onkosten en het ter beschikking stellen en gebruik van alle nodig niet-motorisch aangedreven handgereedschap is inbegrepen. De prestaties van de arbeidskrachten omvatten zowel de gewone handprestaties als de eventueel uitgevoerde besturings- of bedieningsprestaties van het materieel Meerprijzen op de loonkost voor werken buiten de normale werktijden De inschrijvingsprijzen voor het ter beschikking stellen van personeel en materieel gelden, als basisprijzen, op alle uren van de dag, en op alle dagen t.t.z. van 0 tot 24 u op werk-, verlof-, zater-, zon- en feestdagen t.t.z. zowel tijdens de normale werktijden als tijdens eventuele buitengewone werktijden. Alle onkosten (inclusief loonkost), voor de uitvoering van alle werken, tijdens de normale werktijden (d.i. op werkdagen tussen 6u en 22u) zijn geacht begrepen te zijn in de eenheidsprijs van alle posten, zowel deze van de voorziene werken (per m, m², m³, stuks, beurt, TP, als deze van de onvoorziene werken (per uur). Daarnaast worden forfaitaire meerprijzen toegepast op de loonkost van al de arbeidsprestaties, voor het gedeelte van de werkzaamheden dat, volgens dienstbevel, uitgevoerd moet worden buiten de normale werktijden. Deze forfaitaire meerprijzen gelden, op de loonkost van al de arbeidsprestaties die geleverd moeten worden (volgens dienstbevel) buiten de normale werktijden. Deze posten omvatten alle meerkosten die eigen zijn aan de opgelegde uitvoeringsperiode en worden toegepast op het totaal aantal arbeidsprestaties geleverd op de werf, tussen de bijzondere tijdstippen die aangegeven zijn in de betrokken posten van het borderel. De meerprijzen op de loonkost gelden voor alle graden (geoefende, geschoolde, 1 e en 2 e graad, ) en voor al de arbeidsprestaties, (volgens loonstaat en dagboek der werken), zowel deze voor de uitvoering van de posten van voorziene werken (per m, m², m³, stuks, beurt, TP,...) als deze voor de uitvoering van de posten van onvoorziene werken (tegen basisprijzen per uur), als deze voor de uitvoering van signalisatieprestaties en prestaties voor afvoer van afval. Deze meerprijzen op de loonkost gelden m.a.w. ook voor arbeidsprestaties die een aannemingslast zijn. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 88 Dossiernummer: O30/D312/145

89 Werkzaamheden die samenhangen met de beschouwde werkzaamheden, voor zover deze tegensprekelijk vastgesteld en noodzakelijk ondersteunend zijn, en die buiten de werkzone en eveneens buiten de normale werktijden moeten worden geleverd (vervoerders van het afval, bedieners van weegbrug, composteerbedrijf, ), vallen eveneens onder de toepassing van deze forfaitaire meerprijzen Ter beschikking stellen van materieel Alle onkosten van onderhoud, brandstof, verzekering, taksen enz. zijn inbegrepen. De besturings- of bedieningsprestatie zijn eveneens inbegrepen. De basissignalisatie die moet worden aangebracht op de achterzijde of op de voor- en achterzijde van de werkende tuigen van 6 de categorie is eveneens inbegrepen, als aannemingslast, zoals voor de uitvoering van al de andere posten. Alle materieel moet voldoen aan de gestelde eisen en alle heersende wettelijke bepalingen en moet, indien de aanbestedende overheid erom verzoekt, voor de aanvang der werken ter nazicht aangeboden worden. Indien het ingezet materieel een groter vermogen of een grotere capaciteit heeft dan wat als minimum voorzien is in het dienstbevel, wordt geen meerprijs betaald Dringend uit te voeren opdrachten Voor de uitvoering van dringende opdrachten dient de dienstverlener buiten de normale werkuren en tijdens de bouwverlofperiodes steeds één ploeg inzetbaar te houden. De naam, adres en telefoonnummer van de contactpersoon dient voor iedere periode meegedeeld te worden aan de aanbestedende overheid. Dit telefoonnummer dient steeds een Belgisch oproepnummer te zijn. Deze noodploeg dient steeds te beschikken over het nodige materiaal, materieel en de nodige werfsignalisatie. Voor deze dringend uit te voeren werken zijn bijzondere meerprijzen voorzien in het borderel Meetmethode voor hoeveelheden De tekst van SB250 wordt vervangen door: Alle prestaties worden gemeten volgens de effectief op de werf gepresteerde uren, zoals nodig voor de goede uitvoering van het bevolen onvoorziene werk. De verplaatsing van en naar de werf, de nietactieve uren van het personeel en de uren van niet-gebruik van het materieel, worden niet vergoed. Uren voor herstellingen, monteren of demonteren van het te gebruiken materieel zijn ten laste van de dienstverlener (materieel en betrokken personeel) en worden dus niet vergoed. Voor zover de totale arbeidsduur per post en per dag decimale cijfers bevat wordt de aanrekening afgerond op het eerstvolgende kwartuur. Indien op de beschouwde dag, door het betreffende personeel, geen andere opdrachten moeten of kunnen worden uitgevoerd (per stuk, per m², per ton, ) geldt, voor de aanrekening steeds een minimum van 4 uur per dag, per arbeidskracht, voor alle leden van de interventieploeg (d.i. uitsluitend voor de arbeidskrachten en niet voor het ingezet materieel) Besteknummer: 1M3D8J/17/33 89 Dossiernummer: O30/D312/145

90 HOOFDSTUK 10 SIGNALISATIE 2 MARKERINGEN Opvatting Voor de realisatie van markeringen wordt gekozen voor de opvatting resultaatsverbintenis A RIJWIELOVERSCHRIJDINGEN De tekst wordt vervangen door: Op verzoek van de aannemer en voor zover beschikbaar, stelt de wegbeheerder de volgende gegevens ter beschikking: de verkeersintensiteiten en de aard van de ondergrond Wijze van uitvoering De derde paragraaf wordt vervangen door: De nabestrooiing wordt gelijkmatig verdeeld over de oppervlakte van de markering A posteriori-keuringen De derde paragraaf wordt vervangen door: Het controleren van een vak gebeurt d.m.v. puntmetingen volgens Voorschriften Bepaling van de zichtbaarheid bij nacht bij nat wegdek Op hoofdwegen moeten de markeringen (die geen vlakke wegmarkeringen, dwarse wegmarkeringen of handwerk zijn) minimum niveau RW1 behalen. Op de andere wegen geldt niveau RW Bepaling van de zichtbaarheid bij nacht bij regenweer Op hoofdwegen moeten de markeringen (die geen vlakke wegmarkeringen, dwarse wegmarkeringen of handwerk zijn) minimum niveau RR1 behalen. Op de andere wegen geldt niveau RR Minderhinder-bepalingen Een calamiteit wordt als volgt gedefinieerd: Een calamiteit is een beschadiging te wijten aan externe factoren (zoals zand, zuur, brand, ongevallen) of een niet regulier gebruik van het wegdek. Activiteiten van winterdiensten (strooizout, sneeuwruimen, ) worden aanzien als een regulier gebruik van het wegdek. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 90 Dossiernummer: O30/D312/145

91 3 OVERIGE TECHNISCHE BEPALINGEN INZAKE SIGNALISATIE EN WERFSIGNALI- SATIE 3.2 Materialen en afmetingen inzake werfsignalisatie De vierde paragraaf wordt vervangen door: De bakens type IIc en type IId, vermeld in het MB van worden bekleed met retroreflecterende folie van het type 3.a of 3.b. De verkeerskegels hebben 2 witte en 3 rode banden. De verkeerskegels zijn conform aan de NBN-EN A1. Ze zijn van categorie B, hebben vormklasse S1, massa W2, retroreflectie R2A en prestatiekenmerk WT0 in natte toestand. 3.5 Botsabsorbeerder Sinds 1 augustus 2015 kan de overeenkomstigheid niet meer aanvaard worden door middel van het voorleggen van een ondertekende en geldige Acceptance Letter, uitgereikt door het US Department of Transportation Federal Highway Administration Markeringen De eerste paragraaf wordt vervangen door: Voorgevormde tijdelijke markeringen worden aangebracht bij niet te vernieuwen wegdekken, om zodoende het wegdek ongeschonden te kunnen houden. Indien het wegdek wordt vernieuwd kan er gekozen worden tussen verf of tape. 3.7 Betaling werfsignalisatie Negende alinea wordt geschrapt. Toevoegen: Alleen de basissignalisatie die dient aangebracht te worden op de vóór- en/of achterzijde van de al dan niet werkende (voer)tuigen voor werken van 6 e categorie is een aannemingslast; d.w.z. verkeersbord A31, verkeersbord D1 of F21, rood-wit arcering, twee oranjegele knipperlichten en een (ver)looplicht in pijlvorm dat de verplichte rijrichting aangeeft. Daarin begrepen zijn ook de nodige beperkte uitbreidingen van deze signalisatie, eigen aan de uitvoering van mobiele werkzaamheden vervat in dit bestek, zoals: - Het leveren en plaatsen alsook het verplaatsen van verkeerskegels tussen en/of voor en/of achter het voorste en/of achterste werkend tuig ter afbakening van een werkzone van korte duur. Verkeerskegels van ten minste 75 cm hoogte (en van ten minste 40 cm hoogte indien de toegelaten snelheid V <=50 km/u), op onderlinge afstanden van ten hoogste 30 meter, dienen hiervoor gebruikt te worden. - Seingevers met handbordjes C3 en met rode reflecterende jas, voor kortstondige totale verkeersonderbreking, e.d...., waar nodig, zowel bij mobiele werken (6 e categorie) als tijdens de verplaatsing van de werkzone van statische werken (2 e, 3 e, 4 e of 5 e categorie). - Het leveren en plaatsen alsook het verplaatsen van verkeerskegels tussen het(de) eventueel voorgeschreven bijkomend(e) signalisatievoertuig(en) en het(de) werkend(e) tuig(en), waar nodig. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 91 Dossiernummer: O30/D312/145

92 Het leveren en (ver)plaatsen van een alternatieve drager voor de basissignalisatie van 6 de categorie, indien deze basissignalisatie, door de constructievorm van het werkend tuig, niet kan worden aangebracht op het werkende tuig zelf. Al de andere nodige werfsignalisatie wordt vergoed b.m.v. de hiervoor voorziene posten in het borderel. Dit betreft: - Statische signalisatie van 2 e, 3 e, 4 e en 5 e categorie (volgens typetekeningen) - Bijkomende statische en mobiele werfsignalisatie indien de opstelling of het gebruik ervan wordt opgelegd, in de dienstbevelen, als supplementaire voorziening t.o.v. de typeopstelling van statische werfsignalisatie volgens de typetekeningen. - Uitrusting(en) die wel voorzien zijn in de typetekeningen voor opstelling van statische werfsignalisatie, maar die volgens de postomschrijving uitdrukkelijk niet begrepen zijn in de uitvoering van de betrokken post(en) (zie verder). - De uitbreiding van bouwplaatssignalisatie van 5 e of van 6 e categorie, indien deze 's nachts moet worden opgesteld (zie hieromtrent I, art. 79 A.U.R. onder punt 6). Al deze signalisatie wordt volgens aard en situering der werkzone voorgeschreven in de betreffende dienstbevelen tot uitvoering van werken. Op de N-wegen is de bijkomende werfsignalisatie die een gevolg is van de aanwezigheid van (een) zijweg(en) in de werkzone, eveneens in de prijs van de posten voor statische werfsignalisatie begrepen. Op de A-wegen is de bijkomende werfsignalisatie, die een gevolg is van de aanwezigheid van een in- of uitrit in de werkzone, aanleiding tot het toepassen van één der meerprijzen, voorzien in het borderel. De betaling van de bijkomende statische werfsignalisatie gebeurt volgens dezelfde voorwaarden als van de statische werfsignalisatie, t.t.z. éénmalig per opdracht (bijkomende filevoorsignalisatieborden, bijkomende aanwijzingsborden, bijkomend statisch signalisatievoertuig met botsabsorbeerder, tijdelijk stationeerverbod t.b.v. de uitvoering van mobiele werken, ). Enkel het bestuur oordeelt over de noodzaak van de toepassing van statische werfsignalisatie.iedere bijkomende signalisatie, geplaatst op eigen initiatief van de aannemer, wordt beschouwd als een aannemingslast. De betaling van statische werfsignalisatie is dus onafhankelijk van de duur van de werken, van de lengte van de werkzone en van de eventueel nodige verplaatsingen van de werkzone, binnen de uitvoering van één dienstbevel. Een opschuivende werkzone en per weg wordt derhalve slechts éénmaal vergoed. De evolutie van de te gebruiken werfsignalisatie, tijdens één of tijdens de verschillende uitvoeringsdagen van één dienstbevel, in functie van de evolutie van de werkzaamheden (voorbereidende werkzaamheden, uitvoeringsfase, afwerkingsfase, ) heeft eveneens geen invloed op deze betaling. Volgende signalisatiematerialen maken deel uit van de typeopstelling volgens de typetekeningen van de werfsignalisatie maar worden desondanks steeds afzonderlijk vergoed of vallen buiten het toepassingsgebied van dit contract : - driekleurige lichtsignalisatie - filewaarschuwingsvoertuig met botsabsorbeerder en mechanische pop, bij werken van 1 e categorie en van 5 e categorie die het verkeer sterk hinderen, op A-wegen De eventuele tweede uitvoering van éénzelfde werk, als gevolg van de niet-aanvaarding van het resultaat van de eerste uitvoering door de aanbestedende overheid, geeft nooit aanleiding tot een nieuwe betaling van de werfsignalisatie. Dit geldt zowel voor statische als voor mobiele signalisatie. Er is eveneens geen nieuwe betaling mogelijk, voor de statische werfsignalisatie die nodig is voor de eventueel nodige latere uitvoeringsfazen van bepaalde posten en ook i.g.v. hervatting der werken na toegestane onderbreking of na schorsing. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 92 Dossiernummer: O30/D312/145

93 De definitieve aanrekening van de geplaatste statische werfsignalisatie gebeurt steeds volgens de borderelpost die overeenstemt met de hoogste van de werkelijk ter plaatse, tijdens de werken gerealiseerde en nodige (onder)categorie van signalisatie en/of graad van verkeershinder en/of van moeilijkheid (grootste aantal ingenomen rijstroken staat daarbij voor hogere moeilijkheidsgraad). Deze regel geldt ook voor iedere eventueel apart te vergoeden werkzone afzonderlijk. Voor werfsignalisatie van zesde categorie op niet-autosnelwegen, waar de maximum toegelaten snelheid kleiner of gelijk is aan 90 km/u, wordt het gebruik van een afschermende botsabsorbeerders door de aanbestedende overheid niet bevolen en dus ook niet vergoed. 4 WERFSIGNALISATIE: OPSTELLING Verantwoordelijkheid signalisatie Toevoegen: In geval de werken door meerdere aannemers worden uitgevoerd, dient vóór aanvang van de werken een afschrift van het signalisatieplan en bijhorende vergunning toegestuurd aan de opdrachtgevende overheid en de veiligheidscoördinator-verwezenlijking. De opgave, in het dienstbevel, door de aanbestedende overheid, van de vermoedelijk op de werfzone(s) toepasselijke categorie van werken of toepasselijke graad van verkeershinder ontslaat de aannemer niet van zijn taak en verantwoordelijkheid om de signalisatie der werken steeds in volledige overeenstemming te brengen met de werkelijke omstandigheden en noodzaken die heersen op de bouwplaats Bijzondere signalisatie bij verkeer over afgefreesd wegoppervlak De werken dienen in principe zodanig te worden georganiseerd dat alle verkeer over een afgefreesd wegoppervlak verboden is. Wanneer toch verkeer over een afgefreesd wegoppervlak wordt gebracht, is alle nodige bijkomend te plaatsen gevaarssignalisatie een aannemingslast. Deze toestand kan bovendien, in principe, alleen worden toegelaten bij daglicht. In dat geval dient bijkomend gewaarschuwd te worden voor het effect van de langsgroeven die ontstaan door het affrezen. Deze waarschuwing bestaat uit (een) verkeersbord(en) A 51 met onderbord. Het onderbord heeft dezelfde breedte als het bord A 51 en omvat de tekst "Langsgroeven" op 2 lijnen. Links en rechts van deze tekst worden op het onderbord 3 verticale witte lijnen getekend, de breedte en de tussenafstanden van deze lijnen zijn ongeveer gelijk aan de stokbreedte van de tekst. De nodige gevaartekens A13 (weguitholling overdwars) dienen eveneens te worden aangebracht, als aannemingslast. Indien verkeer over een afgefreesd wegoppervlak wordt toegelaten tussen 2 werkdagen moeten alle hoogteverschillen ter hoogte van de dwarse freesvoegen bovendien worden uitgevlakt b.m.v. tijdelijk aan te brengen koudasfalt, en dit als last van de aanneming. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 93 Dossiernummer: O30/D312/145

94 4.1.5 Werfaankondiging De leidende ambtenaar of zijn afgevaardigde bepaalt welke werven dienen aangekondigd te worden, waar én wanneer. Het aantal werfaankondigingen is afhankelijk van de zone waar er gewerkt wordt. De tekst op het bovenste bord is: Vlaamse overheid. De kleur van het bord is geel, het logo van de Vlaamse overheid en de tekst zijn zwart. De kleuren voldoen aan De plaatsing van tekst en logo voldoen aan onderstaande figuren: op wegen met een maximumsnelheid van 90 km/u tot 120 km/u: op wegen met een maximumsnelheid tot 90 km/u: De tekst op het tweede bord van boven zal worden doorgegeven aan de leidend ambtenaar (dit wanneer van toepassing). De tekst van de voorlaatste paragraaf wordt gewijzigd als volgt: Dit vooraankondigingsbord wordt geplaatst één maand voor de aanvang van de werken. Het leveren, plaatsen, in stand houden en wegnemen van een werfaankondiging is ten laste van de aannemer. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 94 Dossiernummer: O30/D312/145

95 HOOFDSTUK 11 GROENAANLEG EN GROENBEHEER 2 GRONDBEWERKINGEN 2.2 Beschrijving In de volgende zones mogen geen grondbewerkingen gebeuren: aan te duiden door de leidend ambtenaar. Bij aanwezigheid van hinderende en/of hoge kruidvegetaties dient er voor het uitvoeren van de grondbewerkingen gemaaid en geruimd te worden. Dit is ten laste van de aannemer. 6 AANLEG VAN GRASLANDEN, WEGBERMEN EN GRASMATTEN 7.1 Aanleg door bezaaiing Volgende bepalingen worden toegevoegd: - De samenstelling van het graszaadmengsel (hoofdstuk 3 63 ) mag door de contractant zelf worden gekozen maar moet voorafgaandelijk ter goedkeuring worden voorgelegd aan de leidende ambtenaar. - Indien omspitten of ploegen van de grond vereist is, mag een freesmachine worden ingezet voor zover daardoor een gelijkwaardig resultaat wordt bekomen als door het afzonderlijk ploegen of spitten, het effenen en het verkruimelen van de grond. Alle voormelde verrichtingen zijn inbegrepen in de daartoe voorziene post. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 95 Dossiernummer: O30/D312/145

96 HOOFDSTUK 12 ONDERHOUDS- EN HERSTELLINGSWERKEN 1 ONDERHOUDS- EN HERSTELLINGSWERKEN AAN CEMENTBETONVERHARDIN- GEN 1.1 Vernieuwen van betonverhardingen Eventueel wordt het vernieuwen van betonverhardingen ook gecombineerd met andere werken zoals: - Het opbreken van de fundering of onderfundering volgens Het aanbrengen van een walsbetonverharding als fundering volgens A ONGEWAPEND BETON De diepte van de insnijding wordt bepaald door de leidende ambtenaar of zijn afgevaardigde C ALGEMEEN De opbraak van de betonverharding dient op een trillingvrije manier te gebeuren Meetmethode voor hoeveelheden De vereiste dikte wordt niet vermeld in de post Aanleggen Materialen De nominale afmeting van de steenslaggranulaten is beperkt tot 20 mm C.2 Dwarsvoegen In ieder geval correspondeert een uitzettingsvoeg met deze in de aangrenzende strook. De krimpvoegen (en dwarse werkvoegen) zijn van het type 1 met koud of warm verwerkte massa. De krimpvoegen zijn voorzien van deuvels en zijn begrepen in de aanleg. De deuvels in de voegen tussen oude en nieuwe betonverhardingen worden wel afzonderlijk vergoed C.3 Langsvoegen De langse buigingsvoeg en langse werkvoeg zijn niet voorzien van ankerstaven tenzij anders bepaald door de leidinggevende of zijn afgevaardigde. De langsvoeg tussen asfalt en beton is voorzien van een geprefabriceerde voegvullingsstrip of d.m.v. een gegoten voegvullingsproduct en wordt bepaald door de leidende ambtenaar of zijn afgevaardigde K OPPERVLAKBEHANDELING Als oppervlakbehandeling is de techniek van het uitwassen van het steenskelet voorgeschreven. De gemiddelde uitwasdiepte van 0,8 tot 1,2 mm is vereist. De techniek van het dwars bezemen wordt in principe niet toegelaten tenzij anders bepaald door de leidende ambtenaar of zijn afgevaardigde 1.7 Herstellingen met bitumineuze producten Beschrijving De voorlopige herstellingen worden uitgevoerd volgens aanduidingen van de leidende ambtenaar of zijn afgevaardigde. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 96 Dossiernummer: O30/D312/145

97 2 ONDERHOUDS- EN HERSTELLINGSWERKEN AAN BITUMINEUZE VERHARDIN- GEN 2.1 Herstellen van schade aan bitumineuze verhardingen Beschrijving De herstelling wordt uitgevoerd met uitbraak van de bestaande asfaltverharding Met uitbraak van de bestaande asfaltverharding A AFBAKENEN EN VOORBEREIDEN VAN DE TE VERVANGEN ZONE De bitumineuze verharding wordt verticaal ingesneden tot op een diepte bepaald door de leidend ambtenaar of zijn afgevaardigde. De bitumineuze verharding wordt weggenomen op een diepte die gelijk is aan de diepte van de insnijding. Het gebruik van voorgevormde bitumineuze voegband tegen de bestaande randen, vóór de aanleg van de bovenste bitumineuze laag (toplaag), is verplicht en wordt afzonderlijk vergoed (zie hieromtrent ook ). Bij gebruik van voorgevormde bitumineuze voegband vervalt de nabehandeling met kationische emulsie en split, op de stortnaad. In het andere geval is de afwerking van de stortnaad een aannemingslast : - op stortnaden in bitumineuze verharding : door gebruik van kationische emulsie en zand, zoals voorgeschreven in de laatste alinea van B.2., op stortnaden in bitumineuze verharding - voor stortnaden tussen bitumineuze verhardingen en cementbetonverhardingen : door de uitvoering van een gezaagde werkvoeg met sponning en warme voegvullingsmassa volgens C.3. en D. (gezaagde sponning 10 x 30 mm) B.1 Uitvoering met een bitumineus mengsel De aan te brengen bitumineuze lagen en de nominale dikte van de verschillende nieuwe lagen worden bepaald door de leidende ambtenaar of zijn afgevaardigde Controles De volgende controles worden uitgevoerd: vlakheid, gemeten met de rei van 3 meter. 2.3 Vlakfrezen van het bitumineuze wegoppervlak en/of verbeteren van oppervlakkenmerk op het bitumineuze wegoppervlak Uitvoering De maximale freesdiepte wordt bepaald door de leidende ambtenaar of zijn afgevaardigde. Bitumineuze lagen met teer als bindmiddel worden afzonderlijk afgefreesd en rechtstreeks afgevoerd naar een erkend verwerkingsbedrijf. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 97 Dossiernummer: O30/D312/145

98 4 BITUMINEUZE OVERLAGINGEN 4.1 Beschrijving De categorie van de onderhoudswerken is volgens aanduiding van de leidende ambetenaar. 4.6 Controles Dikte van de verharding Voor de elektromagnetische meetmethode geldt: de individuele toleranties worden verhoogd met 2 mm voor de onderlagen (dus 10 mm wordt 12 mm). 4.7 Specifieke kortingen wegens minderwaarden P S of P S vertegenwoordigen de prijs van het totale vak respectievelijk het deelvak, zijnde de prijs per ton vermenigvuldigd met het aantal ton in dat vak respectievelijk deelvak. 8 RUIMEN VAN SLOTEN Wijzigende bepalingen en aanvullingen : - De behandelde bermen en taluds van de sloten worden niet heringezaaid, behoudens op een beperkt aantal plaatsen die door de aanbestedende overheid afzonderlijk zullen worden aangeduid en die meestal gesitueerd zijn binnen de bebouwde kom. Deze werkwijze beoogt de ontwikkeling van biodiversiteit en van bermverruiging. - De werken worden uitgevoerd in de mate dat dit mogelijk is door het wegnemen van materialen. Afgekalfde of uitgespoelde materialen worden weggenomen tot op het glijvlak. In sloten waarin te diep werd weggegraven is het leveren, spreiden, verdichten van afdekmaterialen volgens 3-4 en/of van aanvullingsmateriaal volgens 3-5, t.b.v. de herstelling van het oorspronkelijk normaalprofiel van de sloot inbegrepen. - Het rooien van stronken, wortels, struikgewas, hagen en heesters volgens het SB 250 is eveneens inbegrepen. - De te behandelen sloten zijn niet continu doorlopend maar kunnen onderbroken zijn door buizenvlakken en/of door vakken met verharde zijbermen en/of door vakken die niet moeten worden behandeld (dit zijn vakken onder goed profiel en zonder aanwezige ongewenste materialen). - Het is verboden materiaal op rupsen in te zetten, behoudens voor de behandeling van plaatsen die moeilijk of niet bereikbaar zijn met de machine, vanop een verhard weggedeelte. De behandeling van sloten die vanop een verhard weggedeelte moeilijk bereikbaar zijn met de machine (dit is het geval indien niet ten minste 1 wielspoorlijn van de uitvoerende machine, door de plaatselijke configuratie, opstelbaar is op een verhard weggedeelte) of die niet bereikbaar zijn met de machine (in dit geval dient het betreffende slootgedeelte volledig manueel te worden uitgevoerd bmv schop, kruiwagen ed ). Deze handeling geeft in geen geval recht op een meerprijs en is inbegrepen in de post ruimen. Zelfs het nodige handwerk dat uitgevoerd dient te worden als gevolg van aanwezige hindernissen in (kopmuren ed ) of ter hoogte van (verkeerstekens, hoogstambomen, ed ) de te behandelen sloot is inbegrepen. - Het oorspronkelijk normaalprofiel van de sloten kan, wegvak per wegvak, zeer verschillend zijn. Bij het ruimen van de sloten dient het oorspronkelijk profiel te worden hersteld, in de mate dat dit mogelijk is door het wegnemen van materialen (zie hiervoor). - Het ruimen van sloten die wel met de machine bereikbaar zijn maar slechts vanop een verharde landweg of langsweg vallen ook niet onder de toepassing van een meerprijs. - Indien nodig wordt het tracé van de sloten vóór de werken opnieuw uitgelijnd. Na de werken zal de totale slootlijn zo veel als mogelijk rechtlijnig zijn, zonder dat deze afwijkt van haar oorspronkelijke plaats. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 98 Dossiernummer: O30/D312/145

99 - Het dwarsprofiel van de sloten zal een afgeknotte V-vorm vertonen, en geenszins een afgeronde U-vorm. - De diepte van de sloot is afhankelijk van de plaatselijke omstandigheden. Het oorspronkelijk bodempeil dient terug verwezenlijkt te worden. Dit bodempeil kan worden gereconstrueerd aan de hand van het peil van de langsduikers en dwarsduikers of volgens de aanwijzingen van de afgevaardigde van de aanbestedende overheid ter plaatse. - De slootbodem moet een gelijkmatige helling vertonen. - De uitvoering van de werken wordt, waar nodig, uitgesteld tot in het drogere seizoen of geschiedt, waar mogelijk, gedeeltelijk onder water. - Voor de behandeling van natte en slibvrije sloten wordt het tijdelijk stapelen van uitgravingsspecie, ter uitloging, niet toegestaan. In dit geval dient het vrijgekomen slib eveneens onmiddellijk en rechtstreeks te worden afgevoerd naar de daartoe voorziene eindbestemming in druipvrije laadbakken. Dit ook ter voorkoming van wegbevuiling. Deze uitvoering is niet onderhevig aan de betaling van enige meerprijs. Besteknummer: 1M3D8J/17/33 99 Dossiernummer: O30/D312/145

100 HOOFDSTUK 14 METINGEN EN PROEVEN 5 VOORSTUDIES 5.4 Mengsels voor cementbetonverhardingen Kenmerken van het verhard beton De vorst-dooi-weerstand mag ook bepaald worden op de gezaagde sectie van kernen met een doorsnede van 100 cm² ontnomen uit een proefstuk (kubus, gegoten proefplaat). 5.5 Mengsels voor bitumineuze verhardingen B WATERGEVOELIGHEID In tabel is de eis voor AVS-B voor bouwklasse B4-B5 minstens 80 % (i.p.v. n.a. ) Validatie van bitumineuze mengsels geproduceerd bij verlaagde temperatuur Voor asfaltmengsels worden de proefstukken voor de proeven beschreven in A en B aangemaakt bij de minimale productietemperatuur minus 10 C, met een tolerantie van 5 C. Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

101 B Bijgevoegde artikels Bijgevoegd artikel nr. 1: Herstelling schade PUNCH-OUT in doorlopend gewapend cementbetonverharding (D.G.B). I ALGEMEEN Het verschijnsel punch-out is als volgt te beschrijven: - het oppervlaktewater dringt in de scheuren van de D.G.B. en verzamelt zich onder de betonplaat van de rechter rijstrook; - door pompeffect wordt, onder invloed van de zware verkeerslasten van vrachtwagens, de fundering geërodeerd. Daartoe ontstaan holten onder de betonplaat op de buitenrand; - op plaatsen waar de scheuren van het D.G.B. dicht bij mekaar liggen (0,50 m en kleiner) gaat de betonplaat breken en door vermoeiing zal ook de wapening breken; - zeer snel zal het beton afbrokkelen en uit de betonplaat worden gekatapulteerd Er wordt onderscheid gemaakt tussen A. Herstelling met cementbeton met aangepaste cementbeton - de herstellingen dienen uitgevoerd bij middel van cementbeton met toevoeging van versnellende hulpstof en/of plastificeerder, volgens schema op volgende bladzijde; - iedere herstelling met cementbeton met aangepaste samenstelling met inbegrip van het injecteren met expansieve poly-urethaanharsen (curatief en preventief) dient uitgevoerd en in gebruik genomen binnen de 7 kalenderdagen, te rekenen vanaf de dag van de opbraak. B. Herstelling met snelverhardende mortels - de herstellingen dienen uitgevoerd bij middel van snelverhardende mortels op basis van cement; - deze uitvoeringswijze wordt toegepast voor lokale herstellingen van schade P.O. over kleine oppervlakte (kleiner dan 0,5 m²). - iedere herstelling met snelverhardende mortels met inbegrip van het injecteren met expansieve polyurethaanharsen dient uitgevoerd en in gebruik genomen binnen de periode van 2 werkdagen. C. Opmerkingen - de te volgen uitvoeringswijze(-n) A en/of B wordt(-en) ENKEL door de aanbestedende overheid bepaald; - de herstellingen dienen uitgevoerd zowel op de linker als de rechter rijstrook; - het opbreken (en/of wegschaven) van asfaltverharding van reeds eerder uitgevoerde overlaging van D.G.B. wordt betaald onder posten van H.2.2. DOORLOPENDE GEWAPENDE CEMENTBETONVERHARDING Zie tekening Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

102 Besteknummer: 1M3D8J/17/33 Dossiernummer: O30/D312/

103 II TECHNISCHE SPECIFICATIES 1) Het insnijden van de beschadigde zone van de doorlopend gewapende betonverharding tot een diepte van 5 cm. Het insnijden dient rondom uitgevoerd (ook in de langsvoeg tussen beton en asfalt van de vluchtstrook). 2) Het opbreken van het beton gebeurt zeer omzichtig met een aangepaste kleine pneumatische breekhamer, zonder beschadigingen aan te brengen aan de wapeningen, de zaagranden en de ondergelegen fundering. Het centraal gedeelte van de uit te breken oppervlakte (gearceerd op voorgaande tekening) dient opgebroken door inzagen van de betonverharding over de volledige dikte (20 cm). Na verwijderen van de brokstukken wordt het losliggend puin en ook het water opgezogen met een aangepaste zuiginstallatie. De gebroken wapeningen worden afgesneden en verwijderd. Het reinigen van de te behouden wapeningen gebeurt verplichtend door gritstralen. Het straalapparaat heeft voldoende capaciteit. 3) In de beschadigde zone waar de wapeningen zijn weggenomen, wordt de fundering hersteld met schraal beton met aangepaste samenstelling. De grootste maat van de steenmaterialen in dit schraal beton, is begrepen tussen 7 en 14 mm). In de zone waar de bestaande wapeningen worden behouden (overlappingzone) wordt de fundering afgewerkt met een laag rolgrind 4/7 tot op de hoogte van het oorspronkelijk bovenpeil van de fundering. In het rolgrind worden injectieslangen van diameter 10 mm geplaatst, met het doel de laag rolgrind te injecteren na herstelling van de verharding. 4) De overlappinglengte van de wapeningen, diameter 16 mm, is minstens 40 cm. Indien de overlappingslengte kleiner is dan 40 cm, worden nieuwe ankerstaven ingeboord. De verankeringslengte per ankerstaaf, in het te behouden oud beton, is 30 cm. Het verankeren gebeurt met epoxylijm en de verankering moet kunnen weerstaan aan een trekkracht van 25 kn na 1 uur. De ankerstaven zijn van dezelfde staalkwaliteit BE500S. Het inboren gebeurt op halve plaatdikte, evenwijdig met het wegoppervlak. De aannemer zal daartoe een aangepaste boorinstallatie aanwenden, om de juiste richting tijdens het boren te waarborgen en geen enkele beschadiging of scheurvorming in de oude te behouden betonverharding teweeg te brengen. 5) De snelverhardende herstellingsmortel is op basis van cement en voldoet aan volgende criteria: - verwerkbaar vanaf + 5 C: - wordt aangemaakt met water; - vorstbestendig en zeer goede weerstand tegen dooizouten; - zeer goede hechting aan staal en beton; - zeer geringe wateropslorping; - krimpcompenserende werking. De aannemer heeft de keuze tussen de gekende producten voor zover zij voormelde eigenschappen bezitten en voldoen aan volgende proeven en eisen: Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

104 a) Voorafgaandelijke proeven: Tenminste 15 kalenderdagen vóór aanvang van de werken, levert de aannemer volgende laboratoriumproeven van het (de) voorgestelde product(en): - granulometrie; - buigsterkte en druksterkte volgens NBN B na 2 uren en na 24 uren, en NBN B na 28 dagen; - wateropslorping volgens NBN B15-215; - krimp volgens NBN B14-217; - aanhechting op ouderdom; - gehalte ingesloten lucht. b) Eisen: - volumemassa na droging van het verhard product is groter dan kg per m³; - cementgehalte is minstens 400 kg per m³. De cementsoort is CEM I 52,5 (LA); de water/cement factor is Max. 0,40; - de druksterkte bedraagt minstens: 30 N per mm² na 6 uren, 50 N per mm² na 48 uren; - de buigsterkte is minstens 6 N per mm² (na 24 uren); - de wateropslorping: max. 5 %; - de aanhechting: minimum 1,5 N per mm²; - indien luchtbelvormer wordt toegevoegd, zal het luchtgehalte begrepen zijn tussen 3,5 % en 6 %. De voorafgaande laboratoriumproeven zijn voor rekening van de aannemer. De aanbestedende overheid behoudt zich het recht voor voorafgaandelijke controleproeven op het product uit te voeren. De kosten van deze controleproeven zijn voor rekening van het bestuur. De producten worden in gedoseerde gesloten verpakkingen geleverd. Verwerking - Het aanbrengen van een hechtingslaag op het betonoppervlak en de wapeningen is verplicht. - Na afwerking wordt de herstelde zone afgedekt met vochtige doeken. Deze doeken mogen het gestorte beton niet beschadigen. Het afspuiten met curing wordt niet toegelaten. - Het injecteren wordt toegelaten zodra de drukweerstand 20 N per mm² bedraagt. - Het in gebruik stellen van de herstelde zones kan gebeuren van zodra de druksterkte, minimum 30 N per mm² bedraagt én ten vroegste 2 uren na beëindiging van de bindingstijd. - Voormelde druksterkten worden tijdens de uitvoering gemeten op kubussen met 20cm zijde. Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

105 - Vóór de ingebruikname van de herstelde zones dienen de voegen uitgevoerd. 6) Het cementbeton met aangepaste samenstelling heeft volgende kenmerken en karakteristieken: - de korrelmaat van de stenen wordt beperkt tot 20 mm. Er dienen verplicht 3 steenfracties aangewend: 4/7-7/14 en 14/20; - in de zandfractie wordt enkel grof zand toegelaten; - het cementgehalte is minstens 400 kg per m³. De cementsoort is CEM I 42,5 (L.A.) of CEM III A 42,5 (LA); - de water/cement factor is max. 0,45; - indien luchtbelvormer wordt toegevoegd, is het gehalte aan ingesloten lucht begrepen tussen 3,5 % en 6 %; - de hulpstoffen voldoen aan NBN T61. Het toevoegen van hulpstoffen heeft tot doel, de hoeveelheden aanmaakwater te verminderen en eventueel het verhardingsproces te versnellen; - de druksterkte van het herstellingsbeton is minstens: 55 N per mm² na 28 dagen (gemeten op kubussen met 20cm zijde); - de wateropslorping is max. 6,5 %. Verwerking - het aanbrengen van een hechtingslaag op het betonoppervlak en de wapeningen is verplicht; - oppervlaktebehandeling bestaat uit dwars bezemen; - na afwerking van de herstelde zones wordt het beton aan de oppervlakte gedurende minstens 24 uren vochtig gehouden met vochtige doeken. Het afspuiten met curing wordt niet toegelaten; - het injecteren wordt toegelaten zodra de drukweerstand 20 N per mm² bedraagt. De druksterkte wordt gemeten op kubussen met 20 cm zijde en bewaard in werfomstandigheden; - het in gebruik stellen van de herstelde zones kan gebeuren van zodra de druksterkte, minimum 30 N per mm² bedraagt en ten vroegste 48 uren na het storten van het beton; Ook deze druksterkte wordt gemeten op kubussen met 20cm zijde, en bewaard in werfomstandigheden; - vóór het ingebruik nemen van de herstelde zones dienen de voegen uitgevoerd. Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

106 Rafacties bij onvoldoende drukweerstanden - Voorwaarde: drukweerstand minstens 45 N per mm² na 28 dagen (druksterkte gemeten op kubussen met 20cm zijde); - Rafactie indien gemiddelde drukweerstand tussen 45 en 55 N per mm² bedraagt 55 - W ² R = P x 9 x ( ) 55 R = rafactie op de eenheidprijs van de cementbetonverharding met aangepaste samenstelling (per m²) W = gemiddelde drukweerstand op minstens 3 kubussen, na 28 dagen. - indien de gemiddelde drukweerstand na 28 dagen kleiner is dan 45 N per mm², wordt het beton van de betreffende herstelde zones geweigerd. De aannemer dient in dit geval de herstelde zones uit te breken en de herstellingen opnieuw uit te voeren voor eigen rekening. 7) Effenheid van het oppervlak van de herstelde zones en omgeving: - oneffenheden gemeten met de rij van 3 m mogen ten hoogste 4 mm bedragen; - op plaatsen waar die tolerantie overschreden wordt, dient de aannemer voor eigen rekening de oneffenheden weg te werken door slijpen en/of begrinding. 8) Injecteren heeft tot doel de losse bestanddelen van de fundering te binden, zowel in de omgeving van de herstelde zones als de laag rolgrind onder de herstelde zones. De aanbestedende overheid zal ook plaatsen aanduiden voor preventieve behandeling: dit zijn zones waar de scheuren in de D.G.B. zeer dicht bij mekaar liggen (0,50 m en minder) en waar een punch-out op korte termijn kan worden verwacht. Zowel voor de preventieve als voor de curatieve behandelingen wordt expansieve polyurethaanhars aangewend. Het door de aannemer voorgestelde product heeft dezelfde eigenschappen als TACSS-025NF, aangewend bij de proefherstellingen in oktober De voorafgaandelijke keuring van het voorgestelde product dient te geschieden onder toezicht van de K.U.L. - departement burgerlijke bouwkunde. De voorafgaandelijke proeven worden uitgevoerd voor rekening van de aannemer en hebben voornamelijk tot doel de fysisch-mechanische eigenschappen van het product na te gaan. 9) In de scheurvormingsaanzet tussen oud beton en nieuw beton van de herstelde zone, en/of asfalt (veiligheidsstrook) en nieuw beton van de herstelde zone, wordt een voegvullingsgroef gezaagd van 10 mm breed en 30 mm diep. De groef dient afgeschuind (5 mm x 5 mm). In de voeg wordt aangebracht: kleefvernis, voeginlage, en warme voegvullingsmassa (tot 5 mm onder het bovenpeil van de verharding). Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

107 Bijgevoegd artikel 2 Voorbeelden van toelatingsbon Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

108 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

109 Bijgevoegd artikel 3 Procedure voor buiten spanning stellen van de installaties voor elektrische tractie t.b.v. uitvoeren van werkzaamheden in de nabijheid van geëlektrificeerde spoorlijnen Wanneer het nodig blijkt een installatie voor elektrische tractie buiten spanning te stellen (verbreken van de spanning en plaatsen van spoorstaafverbindingen) om op veilige wijze werken te kunnen uitvoeren, moet de dienstverlener dit aanvragen bij Infrabel. Infrabel bepaalt de tijdspannen of de intervallen tussen doortochten van treinen tijdens dewelke de installaties buiten spanning kunnen gesteld worden. De melding van de buitenspanningstelling van een bovenleiding van een spoor wordt gegeven door een formulier I_427 (voorbeeld als bijlage). Het formulier L_427 is het schriftelijk verslag van de onderlinge mededelingen tussen de dienstverlener of diens afgevaardigde en Infrabel of diens afgevaardigde. Dit formulier bestaat uit een geel en een wit blad. Pas nadat de dienstverlener het gele exemplaar van het formulier heeft ontvangen, waarvan de rubriek C behoorlijk is ingevuld en dat door de beide partijen gedateerd en ondertekend is, mag hij betreffende bovenleiding als zijnde buiten spanning gesteld beschouwen. De melding vermeldt de grenzen waarbinnen de bovenleiding buiten spanning is gesteld, alsook de datum en het uur tot wanneer buitenspanningstelling voorzien is. Alleen Infrabel is bevoegd om de spoorstaafverbindingen te plaatsen. Het is het personeel van de dienstverlener strikt verboden die verbindingen weg te nemen, zelfs al is het maar voor korte tijd. De dienstverlener neemt alle nodige maatregelen om zijn werken te beëindigen teneinde het terug onder spanning stellen van de bovenleiding op het voorgeschreven tijdstip mogelijk te maken. Van zodra de dienstverlener zijn werken waarvoor de buitenspanningstelling van de bovenleiding vereist werd, heeft beëindigd, geeft de dienstverlener of diens afgevaardigde hiervan melding aan Infrabel of diens afgevaardigde. Hiertoe wordt de rubriek D van het formulier L_427 ingevuld en ondertekend door de partijen. Vanaf dat ogenblik moet de dienstverlener de betrokken bovenleiding als zijnde terug onder spanning beschouwen. Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

110 Formulier I-427: Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

111 Bijgevoegd artikel nr. 4: Vloeibare, snelzettende en snelhardende vezelversterkte reparatiemortel. Vloeibare, snelzettende en snelhardende vezelversterkte (staalvezels en polyacrylonitrilvezels) reparatiemortel die gebruikt kan worden voor:: - Het opvullen van mangaten met grote afmetingen door gebruik te maken van een bekisting - Horizontale reparaties met grote afmetingen waarbij een vloeibare mortel moet worden ingezet - Het herstellen van foutieve voegen - Reparaties aan overgangen in verkeerszones - Blootstelling aan uitzonderlijk zware lasten in het verkeer De reparatiemortel heeft een uiterste snelle sterkteopbouw (druksterke volgens EN 12190, bij 20 C, na 2 uur: minstens 45 N/mm²) Krimp van de reparatiemortel: < 0,3mm/m Na toepassing van de reparatiemortel kan de herstelde zone reeds na 2 uur opengesteld worden voor alle verkeer. De aannemer dient voorafgaandelijk aan de uitvoering de technische fiche ter goedkeuring voor te leggen aan de aanbestedende overheid. Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

112 Bijgevoegd artikel 5 Leveren en plaatsen van verkeersgeleiders (stootbanden of varkensruggen). A. Materiaalbeschrijving: Stootbanden worden ook wel parkeerbanden of varkensruggen genoemd. Zij worden o.a. gebruikt ter afsluiting van parkeerhavens voor haaks of gestoken parkeren en als afscheiding tussen rijweg en fiets/voetpaden. Deze stootbanden zijn vervaardigd uit ongewapend beton en zijn eveneens in kleur leverbaar. Er zijn 2 modellen: - model 15x15x90 cm met 2 afgeronde koppen (41 kg) - model 15x15x120 cm met 2 afgeronde koppen (56 kg) B. Uitvoering: In een verharding van betonstraatstenen, betontegels of asfalt worden deze op een fundering van schraalbeton met een dikte van 20 cm en een stut van schraalbeton geplaatst. Voor de plaatsing in asfalt dient er voorafgaandelijk een insnijding te gebeuren. Op een betonverharding (of asfaltverharding) kunnen deze aangebracht worden door de elementen erop te lijmen. Het type lijm en de wijze van aanbrengen dient aan volgende voorwaarden te voldoen: Omschrijving en karakteristieken: Productieomschrijving De hechtmortel is een kant en klare mortel op cementbasis speciaal samengesteld uit diverse cementsoorten en toeslagstoffen met de navolgende eigenschappen, krimpvrij, snelle verharding, hoge mechanische weerstand, sterke aanhechting op beton en asfalt, bestand tegen chemische aantastingen (zoals dooizouten). Technische eigenschappen Leveringsvorm : donkergrijze poeder (soortgelijk gewicht 1,4) Korrelgrootte : 0 à 1 mm Mengwater : 15% (3,8 liter per 25 kg) Verwerkingstijd : ca. 20 min. bij 20 C Verhardingstijd Temperatuur : 30 C 20 C 5 C Aanvang verharding : 20 min. 45 min. 1,5 uur Einde verharding : 40 min. 1 uur 2,30 uur Druksterkte na 2 uur 6 uur 24 uur 7 dagen 28 dagen N/mm² Buigtreksterkte na 2 uur 6 uur 24 uur 7 dagen 28 dagen N/mm² 4 6 8, ,5 Aanhechting op beton Treksterkte na : 2 uur : 1 N/mm² breuk op aanhechting 28 dagen : 3 N/mm² breuk op beton Aanhechting op asfalt Treksterkte na : 2 uur : 0,7 N/mm² breuk op aanhechting 28 dagen : 1,5 N/mm² breuk asfalt Ingebruikstelling Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

113 Rekening houdend met de omstandigheden kan het behandelde object in gebruik worden genomen na verloop van : 2 uur : - bij 20 C 1,5 uur : - bij 30 C 4 uur : - bij 5 C Verwerking: Ondergrond Verwijder losse delen en ondeugdelijk materiaal zodanig dat mortel op een draagkrachtige ondergrond wordt aangebracht. Reinig het oppervlak grondig met water, waardoor de ondergrond automatisch goed wordt bevochtigd. Verwijder, voordat de mortel wordt aangebracht, het nog resterende water. Mengen Maak de mortel aan met 3,8 liter schoon water en meng totdat een homogene massa ontstaat. Aanbrengen Breng met een borstel wat hechtmortel aan, wrijf het in op de ondergrond als aanbrandlaag, waarna de mortel in de gewenste dikte wordt aangebracht. Plaats hierna het te verlijmen element. Nabehandeling Werk de mortel af en breng, indien de omgevingstemperatuur dit vereist, Curing Compound aan. Vervoer en opslag De hechtmortel dient droog en vorstvrij vervoerd en opgeslagen. Verwerkingstemperatuur Verwerken bij temperatuur tussen 5-25 C Dosering 3,8 liter water per 25 kg poeder Verbruik 2 kg/m²/mm laagdikte m laag, 22 cm breed uit 25 kg laagdikte 1-4 mm C. Meetmethode: De levering (ongeacht het model, de kleur) en alle werken nodig voor de plaatsing (ongeacht de wijze), alle eventuele aanpassingswerken aan de aanliggende verharding en alle voegwerk zijn begrepen in de daartoe voorziene post. De betaling gebeurt per lm. Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

114 D Beschrijvende opmetingsstaat Beschrijvende opmeting / Inventaris 1 Voorbereidende werken en grondwerken 1.1 Verwijderen van houtachtige gewassen Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Rooien van beplantingen volgens VH m² 10, Rooien van hagen volgens A VH m 10, Insnijden van verhardingen Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Insnijden van bitumineuze verharding volgens , diepte H 5 cm VH m 50, Insnijden van bitumineuze verharding volgens , diepte H > 15 cm VH m 50, Insnijden van ongewapend cementbetonverharding volgens , diepte 15 cm < H VH m 75,00 20 cm Insnijden van ongewapend cementbetonverharding volgens , diepte H > 20 cm VH m 40, Insnijden van doorgaand gewapend betonverharding volgens , diepte H 20 cm VH m 25,00 Dossiernr.: O30/D312/145 Besteknr.: 1M3D8J/17/33 114

115 Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Insnijden van doorgaand gewapend betonverharding volgens , diepte H > 20 cm VH m 25, Affrezen van verhardingen Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag 9 * Affrezen van de asfaltverharding volgens , meerprijs voor b <= 1m VH m² 200,00 10 * Affrezen van de asfaltverharding volgens , meerprijs voor opp <= 100m² VH m² 100, Affrezen van de asfaltverharding volgens , diepte H 10 cm VH m² 500, Affrezen van de asfaltverharding volgens , diepte 10 cm < H 15 cm VH m² 300, Opbreken van verhardingen zonder fundering en onderfundering volgens Nummer Code Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bestekpost bestekpost bedrag Opbreken van bestrating volgens , van straatstenen VH m² 100, Opbreken van bestrating volgens , van keien en mozaïekkeien VH m² 50, Opbreken van bestrating volgens , van betontegels VH m² 20, Opbreken van asfaltverharding volgens , dikte 10 cm < E 20 cm VH m² 150, Opbreken van asfaltverharding volgens , dikte E > 20 cm VH m² 25, Opbreken van cementbetonverharding volgens , van ongewapend beton VH m² 200,00 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

116 Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Opbreken van cementbetonverharding volgens , van gewapend beton VH m² 50, Opbreken van funderingen/onderfunderingen Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Opbreken van fundering/onderfundering gebonden met cement/puzzolaan maar zonder VH m² 250,00 wapeningen volgens , dikte E 20 cm Opbreken van fundering/onderfundering gebonden met cement/puzzolaan maar zonder VH m² 75,00 wapeningen volgens , dikte E > 20 cm Opbreken fundering/onderfundering van zand/grind/steenslag zonder toevoegsels van cement/puzzolaan volgens , dikte 10 cm < E 20 cm VH m² 75, Opbreken van lijnvormige elementen Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Opbreken van kantopsluitingen zonder fundering en onderfundering volgens , VH m 50,00 geprefabriceerde trottoirbanden Opbreken van kantopsluitingen zonder fundering en onderfundering volgens , VH m 50,00 geprefabriceerde kantstroken/greppels * Opbreken van kantopsluitingen zonder fundering en onderfundering volgens , ter plaatse vervaardigd in beton: kantstroken/greppels VH m 5,00 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

117 Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag * Opbreken van kantopsluitingen zonder fundering en onderfundering volgens , VH m 5,00 ter plaatse vervaardigd in beton: trottoirbanden Opbreken van veiligheidsstootbanden zonder fundering volgens , plaatselijke uitvoering VH m 10, Opbreken of opvullen van buizen en kokers Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Opbreken van gesloten, buizen/kokers volgens , diameter D 200 mm VH m 10, Opbreken van gesloten, buizen/kokers volgens , diameter 400 mm < D 600 mm VH m 10, Opbreken van plaatselijke elementen Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Opbreken van plaatselijke elementen volgens , straatkolken/trottoirkolken VH stuk 15, Opbreken van plaatselijke elementen volgens , putranden/roosterluiken VH stuk 5, Opbreken van inspectieputten volgens , voor buizen met diameter D 900 mm VH stuk 2, Opbreken van constructies volgens , van kleine kunstwerken VH stuk 5, Opbreken van verkeerstekens met één of meer borden op 1 steun volgens , totale bordoppervlakte S 1 m² / 1 steun VH stuk 5,00 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

118 Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Opbreken van verkeerstekens met één of meer borden op 2 of meer steunen volgens 4- VH stuk 3, , totale bordoppervlakte S 1 m² / 2 of meer steunen Opbreken van verkeerstekens met één of meer borden op 2 of meer steunen volgens 4- VH stuk 3, , totale bordoppervlakte: 1 m² < S 2 m² / 2 of meer steunen Opbreken van verkeerstekens met één of meer borden op 2 of meer steunen volgens 4- VH stuk 2, , totale bordoppervlakte S > 2 m² / 2 of meer steunen Opbreken van reflectorpalen volgens VH stuk 3, Opbreken van km/hm-palen volgens VH stuk 3, Opbreken van anti-parkeerpalen volgens VH stuk 3, Opbreken van omega-elementen volgens VH stuk 5, Op- en afbreken van massieven, constructies, kleine kunstwerken en afsluitingen Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Opbreken van massieven volgens , ongewapende massieven VH m³ 3, Opbreken van massieven volgens , gewapende massieven VH m³ 3, Grondverzet Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

119 Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Afgraving volgens , voor gebruik binnen de werf VH m³ 20, Afgraving volgens , met verwijdering voor gebruik buiten de werf of voor afvoer VH m³ 20,00 naar een TOP Uitgraving voor gebruik binnen de werf volgens , in losse grond VH m³ 20, Uitgraving met verwijdering voor gebruik buiten de werf of voor afvoer naar een TOP VH m³ 20,00 volgens , in losse grond Profileren van oppervlakken van uitgraving volgens , breedte B 2,5 m VH m² 50, Ophoging volgens , met uitgegraven bodem, afkomstig van de werf VH m³ 20, Ophoging volgens , met uitgegraven bodem, geleverd door de aannemer VH m³ 20, Profileren van oppervlakken van ophoging volgens , breedte 0 m B < 1,5 m VH m² 50, Afdekking met teelaarde, afkomstig van de werf volgens , dikte 20 cm VH m² 20, Afdekking met teelaarde, geleverd door de aannemer volgens , dikte 20 cm VH m² 5, Geschikt maken zate ophoging/baanbed uitgraving Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Geotextiel op de zate van de ophoging of op het grondoppervlak na uitgraving volgens VH m² 100,00 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

120 1.12 Profileren van sloten Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Profileren van sloten volgens 4-6 VH m 100, Profileren van bermen Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Profileren van wegbermen, 0 m < B 2,5 m volgens 4-9, machinaal onder profiel brengen na effenen en verdichten, met afvoer VH m 250,00 2 Onderfunderingen en funderingen 2.1 Onderfunderingen Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Onderfundering type I volgens 5-3.2, plaatselijke uitvoering VH m³ 10, Onderfundering type I volgens 5-3.2, dikte 15 cm VH m² 150, Onderfundering type II volgens 5-3.3, plaatselijke uitvoering VH m³ 10, Onderfundering type II volgens 5-3.3, dikte 15 cm VH m² 150, Funderingen Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

121 Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Steenslagfundering met continue korrelverdeling zonder toevoegsels volgens 5-4.3, VH m³ 5,00 plaatselijke uitvoering Steenslagfundering met continue korrelverdeling met toevoegsel, type IA volgens 5-4.4, VH m³ 5,00 plaatselijke uitvoering * Steenslagfundering met continue korrelverdeling met toevoegsel, type IA volgens 5-4.4, VH m² 250,00 dikte 15 cm < E <=20 cm Fundering van zandcement volgens 5-4.7, plaatselijke uitvoering VH m³ 10, * Fundering van zandcement volgens 5-4.7, dikte 15 cm < E <= 20 cm VH m² 10, Fundering van schraal beton volgens 5-4.9, plaatselijke uitvoering VH m³ 10, * Fundering van schraal beton volgens 5-4.9, dikte 15 cm < E <= 20 cm VH m² 250, * Fundering van schraal beton volgens 5-4.9, dikte 25 cm < E > = 30 cm VH m² 25, Fundering en stut van schraal beton voor lijnvormige elementen volgens 5-4.9, plaatselijke VH m³ 10,00 uitvoering Fundering en stut van schraal beton voor lijnvormige elementen volgens 5-4.9, volume 0,150 m³/m VH m 100,00 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

122 3 Verhardingen 3.1 Cementbetonverhardingen Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Supplement voor in de massa gekleurde betonverharding volgens , kleur rood VH m² 10,00 Prijsherzieningsformule : Uitzettingsvoeg volgens A Prijsherzieningsformule : VH m 10, Bitumineuze verhardingen Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Profileerlaag, bouwklassegroep B1-B3 volgens 6-2, type APO-A, dikte E = 6 à 8 cm VH ton 30,00 Prijsherzieningsformule : Profileerlaag, bouwklassegroep B4-B5 volgens 6-2, type APO-A, dikte E = 6 à 8 cm VH ton 30,00 Prijsherzieningsformule : Onderlaag, bouwklassegroep B1-B3 volgens 6-2, type APO-A, dikte E = 6 cm VH m² 300,00 Prijsherzieningsformule : Onderlaag, bouwklassegroep B4-B5 volgens 6-2, type APO-A, dikte E = 6 cm VH m² 300,00 Prijsherzieningsformule : Onderlaag, bouwklassegroep B6-B10 en BF volgens 6-2, type APO-A, dikte E = 6 cm VH m² 150,00 Prijsherzieningsformule : Toplaag van asfaltbeton, bouwklassegroep B9-B10 en BF volgens 6-2, type AB-4C, dikte E VH m² 150,00 = 4 cm Prijsherzieningsformule : Toplaag, bouwklassegroep B1-B3 volgens 6-2, type SMA-C2 met polymeerbitumen, dikte E = 4 cm Prijsherzieningsformule : VH m² 300,00 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

123 Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Toplaag, bouwklassegroep B4-B5 volgens 6-2, type SMA-C2 met polymeerbitumen, dikte VH m² 300,00 E = 4 cm Prijsherzieningsformule : Naad in toplaag volgens B, voorgevormde voegband VH m 50,00 Prijsherzieningsformule : Naad in toplaag volgens B, geëxtrudeerde voegband Prijsherzieningsformule : VH m 50, Bestratingen Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag 83 * Herplaatsen/heraanleggen van kasseien volgens 6-3, met dien verstande dat het zuiveren VH m² 50,00 van de herbruikmaterialen en leveren van ontbrekende gelijksoortige materialen in deze post begrepen zijn. 84 * Herplaatsen/heraanleggen van mozaïekkeien volgens 6-3, met dien verstande dat het zuiveren van de herbruikmaterialen en leveren van ontbrekende gelijksoortige materialen in deze post begrepen zijn VH m² 50, Bed van zandcement voor bestratingen van in rijen te leggen kasseien, Enom = 7,5 cm VH m² 50,00 volgens * Bestrating van in rijen te leggen kasseien volgens 6-3.2, alle types VH m² 50, Voegvulling van gemodificeerde mortel volgens F VH m² 50, Bed van zandcement voor bestratingen van mozaïekkeien, Enom = 4 cm volgens VH m² 50,00 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

124 Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Bestratingen van mozaïekkeien volgens 6-3.3, van het 1ste formaat VH m² 50, Voegvulling van gemodificeerde mortel volgens F VH m² 50, Bed van zandcement voor bestratingen van betonstraatstenen, Enom = 3 cm volgens 6- VH m² 150, Onbehandelde betonstraatstenen, grijs volgens 6-3.4, 220 x 110, 100 mm VH m² 25, Onbehandelde betonstraatstenen, grijs volgens 6-3.4, 220 x 110, 120 mm VH m² 25, Onbehandelde betonstraatstenen, grijs volgens 6-3.4, 220 x 110, 80 mm VH m² 25, Onbehandelde betonstraatstenen, grijs volgens 6-3.4, 220 x 220, 80 mm VH m² 25, * Onbehandelde betonstraatstenen, gekleurd met anorganische pigmenten volgens 6-3.4, VH m² 50,00 alle afmetingen Voegvulling van gemodificeerde mortel volgens F VH m² 150, Bed van zandcement voor bestratingen van betontegels, Enom = 3 cm volgens VH m² 10, Onbehandelde betontegels, grijs volgens 6-3.7, 300 x 300, 60 mm VH m² 10, Andere verhardingen Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag * Dolomietverharding, éénlaags 0/15 volgens 6-4.1, Enom = variabel VH ton 2,00 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

125 4 Rioleringen en afvoer van water 4.1 Riolering en afvoer van water aangelegd in een sleuf Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag A Rioleringsbuizen diameter di = 500 mm volgens 7-1, ongewapende betonbuizen, reeks B VH m 10, B Rioleringsbuizen diameter di = 500 mm volgens 7-1, gewapend-betonbuizen, reeks 135 VH m 5, Fundering van zandcement of granulaatcement volgens , 400 mm < di 500 VH m 15,00 mm Aanvulling met zand volgens , 1 m < H 2 m VH m³ 10, Aanvulling met zandcement of granulaatcement volgens , 1 m < H 2 m VH m³ 5, Inspectieputten Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag 106 * Aanbrengen van een nieuwe bovenbouw voor inspectieput (inclusief regeling en afdekkingsinrichting) in of buiten de rijwegzone op een bestaande inspectieput volgens 7-3 VH kg 500, Aanpassen van bovenbouw van bestaande te behouden toegangs- of verbindingsput aan VH stuk 2,00 de nieuwe hoogte met behoud van bestaande putrand en deksel volgens 7-3.7, met geprefabriceerde of ter plaatse gestorte regeling Gedeeltelijke opbraak van de bovenbouw voor peilverlaging en voor het aanbrengen van een nieuwe bovenbouw volgens VH stuk 1,00 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

126 Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Volledige opbraak van de bovenbouw voor het aanbrengen van een nieuwe bovenbouw VH stuk 5,00 op een bestaande toegangs- en verbindingsput volgens Aansluiten van een nieuwe buis op een bestaande toegangs- of verbindingsput van beton VH stuk 1,00 of metselwerk, diameter van de aan te sluiten leiding volgens , 500 mm < di of du 600 mm PVC-buizen reeks SN8 volgens 7-5, du = 160 mm VH m 20, Verwezenlijking van aansluitopening en plaatsen van PVC-mof volgens 7-5, reeks 16, di = VH stuk 5, mm Bochtstukken in PVC volgens 7-5, du = 160 mm VH stuk 5, T- of Y-stukken in PVC volgens 7-5, du = 160 mm VH stuk 5, Fundering en omhulling met zandcement of granulaatcement volgens 9-1 volgens , 150 mm < di of du 200 mm VH m 20, Straat- en/of trottoirkolken Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag 116 * Straatkolken en/of trottoirkolken volgens 7-6, gietijzeren rooster voor op betonnen bak of volledig gietijzeren kolken met stankafsnijder. VH kg 1.000,00 5 Lijnvormige elementen 5.1 Trottoirbanden (borduren), trottoirbanden-watergreppels en schampkanten Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

127 Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag 117 * Geprefabriceerde betonnen trottoirbanden 30 x 20 cm met rechte reflectoren (afschuining VH m 10,00 15 x 5 cm) volgens rechte uitvoering 118 * Geprefabriceerde betonnen trottoirbanden 30 x 20 cm met rechte reflectoren (afschuining VH m 10,00 15 x 5 cm) volgens gebogen uitvoering 119 * Op hoogte brengen bestaande geprefabriceerde lijnvormige elementen alle types: gebogen, VH m 15,00 rechtlijnige trottoirbanden (inclusief omzichtig opbreken, herplaatsen en funde- ring en stut in schraal beton) 120 * Leveren/plaatsen verkeersgeleiders (varkensruggen) volgens desbetreffend bijgevoegd artikel (alle types) VH m 10, Geprefabriceerde betonnen trottoirbanden volgens 8-1.2, type I A VH m 25, * Geprefabriceerde gebogen betonnen trottoirbanden volgens 8-1.2, type I A VH m 20, * Geprefabriceerde betonnen trottoirbanden volgens 8-1.2, supplement per hoek voor VH stuk 5,00 het in verstek zagen, alle types Geprefabriceerde betonnen overgangstrottoirbanden volgens 8-1.2, van type I A naar VH stuk 4,00 type I B of omgekeerd Geprefabriceerde betonnen overgangstrottoirbanden volgens 8-1.2, van type I A naar VH stuk 4,00 type I E of omgekeerd Geprefabriceerde betonnen trottoirbanden volgens 8-1.2, type I B VH m 15,00 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

128 Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag * Geprefabriceerde gebogen betonnen trottoirbanden volgens 8-1.2, type I B VH m 10, Geprefabriceerde betonnen overgangstrottoirbanden volgens 8-1.2, van type I B naar VH stuk 2,00 type I C 2 of omgekeerd Geprefabriceerde betonnen overgangstrottoirbanden volgens 8-1.2, van type I B naar VH stuk 2,00 type I E of omgekeerd Geprefabriceerde betonnen trottoirbanden volgens 8-1.2, type I C 1 VH m 15, * Geprefabriceerde gebogen betonnen trottoirbanden volgens 8-1.2, type I C 1 VH m 10, Geprefabriceerde betonnen trottoirbanden volgens 8-1.2, type I D 2 VH m 15, * Geprefabriceerde gebogen betonnen trottoirbanden volgens 8-1.2, type I D 2 VH m 10, Geprefabriceerde betonnen trottoirbanden volgens 8-1.2, type I D 4 VH m 15, Geprefabriceerde betonnen trottoirbanden volgens 8-1.2, type I E VH m 15, * Geprefabriceerde gebogen betonnen trottoirbanden volgens 8-1.2, type I E VH m 10, Geprefabriceerde betonnen trottoirbanden volgens 8-1.2, type I F 1 VH m 5, * Geprefabriceerde gebogen betonnen trottoirbanden volgens 8-1.2, type I F 1 VH m 5, Geprefabriceerde betonnen trottoirbanden volgens 8-1.2, type I F 2 VH m 5, * Geprefabriceerde gebogen betonnen trottoirbanden volgens 8-1.2, type I F 2 VH m 5,00 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

129 Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag 141 ** Geprefabriceerde betonnen trottoirbanden 30 x 20 cm met zonder reflectoren (afschuining VH m 10,00 15 x 5 cm) volgens rechte uitvoering 142 ** Geprefabriceerde betonnen trottoirbanden 30 x 20 cm met zonder reflectoren (afschuining 15 x 5 cm) volgens gebogen uitvoering VH m 5, Afschermende constructies en schampkanten Demonteren/opbreken metalen vangrails Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag 143 * planken (overlappingen worden niet meegerekend); recht + gebogen VH m 20,00 Prijsherzieningsformule : * steunpalen VH stuk 3,00 Prijsherzieningsformule : * steunpalen met voetplaat VH stuk 1,00 Prijsherzieningsformule : * afstandhouders lengte < = 40 cm VH stuk 3,00 Prijsherzieningsformule : * afstandhouders lengte > 40 cm VH stuk 2,00 Prijsherzieningsformule : * diagonalen VH stuk 1,00 Prijsherzieningsformule : * eindstukken van éénzijdige metalen vangrails (= schelp) VH stuk 1,00 Prijsherzieningsformule : * eindstukken van tweezijdige metalen vangrails VH stuk 1,00 Prijsherzieningsformule : * grondplaat 370x220x25, inbegrepen ankerbouten Prijsherzieningsformule : VH stuk 1,00 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

130 Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag 152 * meerprijs voor eindconstructie van in de grondlopende vangrails VH stuk 2,00 Prijsherzieningsformule : * stalen trekstrip VH stuk 2,00 Prijsherzieningsformule : * Veiligheidsplanken en de bijhorende beugels/verbindingen ter bescherming van de motorrijders Prijsherzieningsformule : VH m 1, Leveren van onderdelen van stalen vangrails Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag 155 * planken (overlappingen worden niet meegerekend) VH m 20,00 Prijsherzieningsformule : * planken gebogen R <_ 30 m VH m 1,00 Prijsherzieningsformule : * steunpalen IPE 100, lengte 1,50 m VH stuk 1,00 Prijsherzieningsformule : * steunpalen IPE 100, lengte 1,75 m VH stuk 1,00 Prijsherzieningsformule : * steunpalen IPE 100, lengte 1,90 m VH stuk 1,00 Prijsherzieningsformule : * steunpalen IPE 140, lengte 1,50 m VH stuk 1,00 Prijsherzieningsformule : * steunpalen IPE 140, lengte 1,90 m VH stuk 1,00 Prijsherzieningsformule : * steunpalen type Sigma, lengte 1,75 m VH stuk 3,00 Prijsherzieningsformule : * steunpalen type Sigma, lengte 1,90 m Prijsherzieningsformule : VH stuk 1,00 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

131 Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag 164 * steunpalen met voetplaat 230x210x10, type IPE 100, voor constructie op kunstwerk; met VH stuk 1,00 inbegrip van alle bouten Prijsherzieningsformule : * steunpalen met voetplaat 230x210x10, type Sigma, voor constructie op kunstwerk; met VH stuk 1,00 inbegrip van alle bouten Prijsherzieningsformule : *,beugels, éénzijdige constructie (Vichy) VH stuk 3,00 Prijsherzieningsformule : * afstandhouders type 480 VH stuk 1,00 Prijsherzieningsformule : * afstandhouders type 570 VH stuk 1,00 Prijsherzieningsformule : * afstandhouder type 780 VH stuk 1,00 Prijsherzieningsformule : * grondplaat 370x 220x25, inbegrepen ankerbouten VH stuk 1,00 Prijsherzieningsformule : * eindstuk van éénzijdige constructie (= schelp) VH stuk 1,00 Prijsherzieningsformule : * eindstuk van tweezijdige constructie, breedte 600 VH stuk 1,00 Prijsherzieningsformule : * eindstuk van tweezijdige constructie, breedte 800 VH stuk 1,00 Prijsherzieningsformule : * diagonalen, gelaste buis diameter 57 VH stuk 1,00 Prijsherzieningsformule : * diagonalen, platte strippen 60x6 VH stuk 1,00 Prijsherzieningsformule : * stabilisatieplaten VH stuk 1,00 Prijsherzieningsformule : * stalen trekstrip Prijsherzieningsformule : VH stuk 2,00 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

132 Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag 178 * veiligheidsplanken en bijhorende beugels/verbindingen ter bescherming van de motorrijders Prijsherzieningsformule : VH m 1, Monteren van onderdelen van stalen vangrails Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag 179 * planken (overlappingen worden niet meegerekend); recht + gebogen VH m 20,00 Prijsherzieningsformule : * steunpalen, lengte 1,50 m VH stuk 1,00 Prijsherzieningsformule : * steunpalen, lengte 1,75 m VH stuk 3,00 Prijsherzieningsformule : * steunpalen, lengte 1,90m VH stuk 1,00 Prijsherzieningsformule : * steunpalen met voetplaat 230x210x10, constructie op kunstwerken, volgens bestaande VH stuk 1,00 lengte, inclusief aanpassing standaardlengte met inbegrip van alle bouten Prijsherzieningsformule : * beugels en afstandhouders, éénzijdige constructies VH stuk 3,00 Prijsherzieningsformule : * afstandhouders, tweezijdige constructies VH stuk 2,00 Prijsherzieningsformule : * grondplaat 370x220x25, inbegrepen alle werken en leveringen zoals: ondervoegen met VH stuk 1,00 krimpvrije mortel, boren van gaten diameter 30 mm in de verharding (15 cm beton, 25 cm KWS), het verlijmen van de draaduiteinden van de ankerbouten in de gaten Prijsherzieningsformule : * eindstuk van éénzijdige constructie (= schelp) VH stuk 1,00 Prijsherzieningsformule : * eindstuk van tweezijdige constructie Prijsherzieningsformule : VH stuk 1,00 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

133 Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag 189 * diagonalen VH stuk 1,00 Prijsherzieningsformule : * stabilisatieplaten, alle bewerkingen VH stuk 1,00 Prijsherzieningsformule : * grondwerken (uitgravingen en aanvullingen) voor de in de grond uitlopende vangrails VH stuk 1,00 (per eindconstructie) Prijsherzieningsformule : * stalen trekstrip VH stuk 1,00 Prijsherzieningsformule : * veiligheidsplanken en de bijhorende beugels/verbindingen ter bescherming van de motorrijders volgens het desbetreffend bijgevoegd artikel Prijsherzieningsformule : VH m 1, Algemene herstellingen stalen vangrails Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag 194 * richten van bestaande metalen steunpalen, inclusief alle demonteer- en monteerwerken, VH m 1,00 van planken, steunpalen en toebehoren, het eventueel opnieuw inheien en opvul- len van bestaande holten Prijsherzieningsformule : * richten van bestaande, niet beschadigde vangrails met inbegrip van het uitlijnen en het op hoogte brengen van de vangrails, het op hoogte brengen van de steunpalen met eventueel los- & vastschroeven van alle verbindengen, het opnieuw verdichten van de grond en eventueel aanvullen of verstevigen bij middel van steenslag of schraal beton Prijsherzieningsformule : VH m 5, Nieuwe afschermende constructies voor wegen Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

134 Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag 196 * Stalen geleideconstructie voor voertuigen volgens , met kerend vermogen H2 en VH m 10,00 werkingsbreedte W5; met inbegrip van eventuele aanpassingen van het ondergronds gedeelte van geleideconstructie in functie van de grondkarakteristieken volgens C Prijsherzieningsformule : * Beginconstructie voor voertuigen volgens , voor voorgaande post Prijsherzieningsformule : VH stuk 1, Geprefabriceerde betonnen geleideconstructie voor voertuigen volgens , met VH m 10,00 kerend vermogen H2 en werkingsbreedte W6 Prijsherzieningsformule : Beginconstructie voor voertuigen volgens , voor VH stuk 1,00 Prijsherzieningsformule : * Stalen geleideconstructie voor voertuigen volgens , met kerend vermogen H2 en VH m 10,00 werkingsbreedte W6; met inbegrip van eventuele aanpassingen van het ondergronds gedeelte van geleideconstructie in functie van de grondkarakteristieken volgens C Prijsherzieningsformule : Beginconstructie voor voertuigen volgens , voor Prijsherzieningsformule : VH stuk 1,00 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

135 5.2.6 Leveren en werken aan betonnen beveiligingsconstructies Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag 202 * Herstellen van ter plaatse vervaardigde betonnen beveiligingsconstructie. Te herstellen VH m 4,00 lengte minder dan 5m m.i.v. alle bijhorende leveringen en werken zoals: het verwijderen/opbreken van de onvolledig losse betonstukken met elektrisch of pneumatisch gereedschap, het recht inzagen (diepte 3cm), het zuiver zetten en met een kleefprodukt behandelen van de breukranden, de onvervormbare gladde bekisting, de wapening, het beton C50/60 (LA-cement, luchtbelvormer) mechanisch gemengd en getrild en de herstelling van de verankering aan het begin- of uiteinde. 203 * Herstellen van ter plaatse vervaardigde betonnen beveiligingsconstructie. Te herstellen VH m 11,00 lengte tussen 5m en 10m m.i.v. alle bijhorende leveringen en werken zoals: het verwijderen/opbreken van de onvolledig losse betonstukken met elektrisch of pneumatisch gereedschap, het recht inzagen (diepte 3cm), het zuiver zetten en met een kleefprodukt behandelen van de breukranden, de onvervormbare gladde bekisting, de wapening, het beton C50/60 (LA-cement, luchtbelvormer) mechanisch gemengd en getrild en de herstelling van de verankering aan het begin- of uiteinde. 204 * Herstellen van ter plaatse vervaardigde betonnen beveiligingsconstructie. Te herstellen lengte meer dan 10m, m.i.v. alle bijhorende leveringen en werken zoals: het verwijderen/opbreken van de onvolledig losse betonstukken met elektrisch of pneumatisch gereedschap, het recht inzagen (diepte 3cm), het zuiver zetten en met een kleefprodukt behandelen van de breukranden, de onvervormbare gladde bekisting, de wapening, het beton C50/60 (LA-cement, luchtbelvormer) mechanisch gemengd en getrild en de herstelling van de verankering aan het begin- of uiteinde. VH m 13,00 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

136 Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag 205 * Lokale betonherstellingen aan betonnen veiligheidsconstructies m.i.v. het verwijderen van de onvolledig losse betonstukken met elektrisch of pneumatisch gereedschap, het recht inzagen (diepte 3cm), het zuiver zetten en met een kleefproduct behandelen van de breukranden, de onvervormbare gladde bekisting, de wapening, het beton C50/60 (LA-cement, luchtbelvormer) mechanisch gemengd en getrild. De effectieve ter plaatse verwerkte hoeveelheid beton wordt in rekening gebracht. VH m³ 2, Ter plaatse vervaardigde en geprefabriceerde betonnen kantstroken en watergreppels Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag 206 * Supplement per hoek voor het in verstek zagen van alle types geprefabriceerde betonnen VH stuk 5,00 kantstroken of watergreppels volgens * Op hoogte brengen bestaande geprefabriceerde lijnvormige elementen alle types: gebogen, rechtlijnige kantstroken en watergreppels (inclusief omzichtig opbreken, herplaatsen en fundering en stut in schraal beton). VH m 10, Plaatsen van geprefabriceerde betonnen watergreppels volgens volgens 8-3.2, VH m 10,00 type II A * Plaatsen van geprefabriceerde betonnen watergreppels volgens volgens 8-3.2, VH m 10,00 type II A Plaatsen van geprefabriceerde betonnen watergreppels volgens volgens 8-3.2, VH m 10,00 type II D * Plaatsen van geprefabriceerde betonnen watergreppels volgens volgens 8-3.2, type II D 2 VH m 10,00 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

137 Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Plaatsen van geprefabriceerde betonnen kantstroken volgens volgens 8-3.2, type VH m 10,00 II E * Plaatsen van geprefabriceerde gebogen betonnen kantstroken volgens volgens 8- VH m 10,00 3.2, type II E Plaatsen van geprefabriceerde betonnen watergreppels volgens volgens 8-3.2, VH m 10,00 type II E * Plaatsen van geprefabriceerde betonnen watergreppels volgens volgens 8-3.2, VH m 10,00 type II E Plaatsen van kantstroken of watergreppels in betonstraatstenen volgens , type A1 VH m 10,00 (afmetingen in cm) volgens 8-3.4, 2 rijen grijze betonstraatstenen Plaatsen van kantstroken of watergreppels in betonstraatstenen volgens , type A1 VH m 10,00 (afmetingen in cm) volgens 8-3.4, 2 rijen grijze betonstraatstenen Plaatsen van kantstroken of watergreppels in betonstraatstenen volgens , type A1 VH m 10,00 (afmetingen in cm) volgens 8-3.4, 3 rijen grijze betonstraatstenen Plaatsen van kantstroken of watergreppels in betonstraatstenen volgens , type A1 (afmetingen in cm) volgens 8-3.4, 3 rijen gekleurde betonstraatstenen VH m 10,00 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

138 6 Allerhande werken 6.1 Zandcement Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Zandcement volgens 9-1 VH m³ 5, Schraal beton Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Schraal beton volgens 9-2 VH m³ 5, Metselwerk van metselstenen Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Metselwerk van volle bakstenen, bezet volgens 9-4, wanddikte = 300 mm VH m³ 5, Cementering van metselwerk Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Cementering van metselwerk volgens 9-6 VH m² 10, Bescherming van de cementering Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

139 Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Bescherming van de cementering met volgens 9-7, bitumenemulsie type C65B3 VH m² 10, Onderhoud wegen Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag 225 * Verwijderen van graffiti op niet-poreus oppervlak VH m² 2, Ter beschikking stellen van arbeidskrachten en gebruik van materieel Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Ter beschikking stellen van arbeidskrachten, voor de uitvoering van onvoorziene werken, VH uur 85,00 volgens dienstbevel volgens 9-20, alle graden (geoefenden, geschoolden 1ste en 2de graad) Ter beschikking stellen en gebruik van materieel (voertuigen), incl. eventuele bediener/bestuurder VH uur 40,00 volgens 9-20, laad- of graafschop op banden, met een vermogen van minimum 75 kw Ter beschikking stellen en gebruik van materieel (voertuigen), incl. eventuele bediener/bestuurder VH uur 8,00 volgens 9-20, lichte vrachtwagenkipper, met een minimum laadver- mogen van 20 kn en een minimum laadbakinhoud van 2 m³ Ter beschikking stellen en gebruik van materieel (voertuigen), incl. eventuele bediener/bestuurder volgens 9-20, vrachtwagenkipper, met een minimum laadvermogen van 70 kn en een minimum laadbakinhoud van 7 m³ VH uur 40,00 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

140 Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag * Ter beschikking stellen en gebruik van materieel (voertuigen), incl. eventuele bediener/bestuurder VH uur 8,00 volgens 9-20, vrachtwagenkipper, met een minimum laadvermogen van 250 kn en een minimum laadbakinhoud van 15 m³ Ter beschikking stellen en gebruik van materieel (voertuigen), incl. eventuele bediener/bestuurder VH uur 8,00 volgens 9-20, vrachtwagenkipper, met een minimum laadvermogen van 70 kn en een minimum laadbakinhoud van 7 m³, en uitgerust met een hydraulische kraan en grijper Ter beschikking stellen en gebruik van materieel (voertuigen), incl. eventuele bediener/bestuurder VH uur 12,00 volgens 9-20, vrachtwagen uitgerust met een hydraulische hoogtewer- ker met een bereik van minstens 17 meter Ter beschikking stellen en gebruik van materieel (voertuigen), incl. eventuele bediener/bestuurder VH uur 3,00 volgens 9-20, borstelwagen uitgerust met een opzuiginstallatie, zowel links als rechts werkend Ter beschikking stellen en gebruik van materieel (voertuigen), incl. eventuele bediener/bestuurder VH uur 4,00 volgens 9-20, combinatiewagen met citerne-zuigwagen met een zuigca- paciteit van min. 2 m³/min en een inhoud van min. 10 m³ en een hogedrukinstallatie met pompgroep met min. 350 liter/min bij 150 bar, voorzien van alle toebehoren Ter beschikking stellen en gebruik van materieel (voertuigen), incl. eventuele bediener/bestuurder VH uur 3,00 volgens 9-20, veegwagen, links- en rechtswerkend met een vuilvergaar- bak van minimum 6 m³, een nuttig laadvermogen van 3750 kg, aandrijving van de zuigborstelinstallatie met een beschikbaar motorvermogen van minimum 40 kw en voorzien van een hogedrukpomp op het wate Ter beschikking stellen en gebruik van materieel (voertuigen), incl. eventuele bediener/bestuurder volgens 9-20, bestelwagen met een laadvermogen < 3,5 ton VH uur 4,00 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

141 Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Ter beschikking stellen en gebruik van materieel (voertuigen), incl. eventuele bediener/bestuurder VH uur 16,00 volgens 9-20, mini-graafmachine Ter beschikking stellen en gebruik van materieel (werktuigen), als bijkomende uitrusting VH uur 3,00 van landbouwtractor of vrachtwagen, incl. eventuele bediener/bestuurder volgens 9-20, bestelwagen met een laadvermogen < 3,5 ton met bijhorende uitrusting van een aanhangwagen met laadvermogen > 500 kg Ter beschikking stellen en gebruik van materieel (werktuigen), als bijkomende uitrusting VH uur 3,00 van landbouwtractor of vrachtwagen, incl. eventuele bediener/bestuurder volgens 9-20, hoge-drukinstallatie, tankinhoud min. 10 m³, pompgroep met min. 350 liter/min bij 150 bar, voorzien van alle toebehoren Ter beschikking stellen en gebruik van materieel (werktuigen), als bijkomende uitrusting VH uur 3,00 van landbouwtractor of vrachtwagen, incl. eventuele bediener/bestuurder volgens 9-20, houtsnipperaar met versnippercapaciteit voor hout (diam. > 7cm ) Ter beschikking stellen en gebruik van materieel (werktuigen), als bijkomende uitrusting VH uur 3,00 van landbouwtractor of vrachtwagen, incl. eventuele bediener/bestuurder volgens 9-20, een stronkfrees met een werkdiepte van min. 40 cm Ter beschikking stellen en gebruik van materieel (werktuigen met autonome werking), VH uur 16,00 incl. eventuele bediener/bestuurder volgens 9-20, klein motorisch aangedreven handgereedschap zoals motorzaag, bosmaaier e.d., volgens dienstbevel Ter beschikking stellen en gebruik van materieel (werktuigen met autonome werking), incl. eventuele bediener/bestuurder volgens 9-20, houtsnipperaar met versnippercapaciteit voor hout (diam. < 7cm ) VH uur 3,00 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

142 Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Ter beschikking stellen en gebruik van materieel (werktuigen met autonome werking), VH uur 24,00 incl. eventuele bediener/bestuurder volgens 9-20, dompelpomp ( debiet > l/u) Ter beschikking stellen en gebruik van materieel (werktuigen met autonome werking), VH uur 8,00 incl. eventuele bediener/bestuurder volgens 9-20, compressor Ter beschikking stellen en gebruik van materieel (werktuigen met autonome werking), VH uur 3,00 incl. eventuele bediener/bestuurder volgens 9-20, luchtdrukhamer (handmatig te bedienen) Ter beschikking stellen en gebruik van materieel (werktuigen met autonome werking), VH uur 8,00 incl. eventuele bediener/bestuurder volgens 9-20, handtrilwals Ter beschikking stellen en gebruik van materieel (werktuigen met autonome werking), VH uur 8,00 incl. eventuele bediener/bestuurder volgens 9-20, trilplaat Ter beschikking stellen en gebruik van materieel (werktuigen met autonome werking), VH uur 16,00 incl. eventuele bediener/bestuurder volgens 9-20, beton/kws-frees (werkbreedte = min. 50 cm) Ter beschikking stellen en gebruik van materieel (voertuigen), incl. bediener/bestuurder volgens 9-20, veegwagen met zuiginstallatie VH uur 3,00 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

143 6.8 Bijkomende vergoedingen Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Forfaitaire meerprijs, per dienstbevel, voor opdrachten uit te voeren bij hoogdringendheid VH stuk 2,00 n.a.v. onvoorziene omstandigheden volgens 9-20, voor dringende werken van 1ste orde die binnen de 3 uur na de oproep een aanvang dienen te nemen Forfaitaire meerprijs, per dienstbevel, voor opdrachten uit te voeren bij hoogdringendheid VH stuk 2,00 n.a.v. onvoorziene omstandigheden volgens 9-20, voor dringende werken die bin- nen de 24 uur na oproep een aanvang dienen te nemen Forfaitaire meerprijs voor de loonkost van ieder gedeelte der werken dat, volgens VH uur 8,00 dienstbevel, uitgevoerd moet worden buiten de normale werktijden. Deze post omvat alle meerkosten die eigen zijn aan de opgelegde uitvoeringsperiode en wordt aangerekend op volgens 9-20, voor werken uit te voeren tussen 0 u en 6 u en tussen 22 u en 24 u op werkdagen en op zaterdagen tussen 6 u en 22 u Forfaitaire meerprijs voor de loonkost van ieder gedeelte der werken dat, volgens VH uur 8,00 dienstbevel, uitgevoerd moet worden buiten de normale werktijden. Deze post omvat alle meerkosten die eigen zijn aan de opgelegde uitvoeringsperiode en wordt aangerekend op volgens 9-20, voor werken uit te voeren op zaterdagen tussen 0 u en 6 u en tussen 22 u en 24 u Forfaitaire meerprijs voor de loonkost van ieder gedeelte der werken dat, volgens dienstbevel, uitgevoerd moet worden buiten de normale werktijden. Deze post omvat alle meerkosten die eigen zijn aan de opgelegde uitvoeringsperiode en wordt aangerekend op volgens 9-20, voor werken uit te voeren op zon- en feestdagen tussen 6 u en 22 u VH uur 8,00 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

144 Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Forfaitaire meerprijs voor de loonkost van ieder gedeelte der werken dat, volgens VH uur 8,00 dienstbevel, uitgevoerd moet worden buiten de normale werktijden. Deze post omvat alle meerkosten die eigen zijn aan de opgelegde uitvoeringsperiode en wordt aangerekend op volgens 9-20, voor werken uit te voeren op zon- en feestdagen tussen 0 u en 6 u en tussen 22 u en 24 u Organisatievergoeding ter voorbereiding van de uit te voeren nachtwerken (bijkomende kosten voor uitbating van toeleveringsinstallaties zoals asfaltplant, betoncentrale, e.d.) volgens 9-20 VH stuk 1,00 7 Signalisatie 7.1 Markeringen Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag 258 * Diverse verfmarkeringen, stopstreep, voetgangsersoversteekplaats, arcering en op niet-horizontale lineaire elementen (waarborg > 1 jaar) Prijsherzieningsformule : VH m² 50, * Langse verfmarkeringen volgens , doorlopend 15 cm B 30 cm als randlijn VH m² 100,00 (waarborg >1 jaar) Prijsherzieningsformule : * Langse verfmarkeringen volgens , doorlopend of onderbroken 10 cm B 30 VH m² 75,00 cm tussen rijstroken en busstrook of -bedding (waarborg > 1 jaar) Prijsherzieningsformule : * Langse verfmarkeringen volgens , onderbroken B = 15 cm als fietspadmarkering (waarborg > 1 jaar) Prijsherzieningsformule : VH m² 75,00 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

145 7.2 signalisatie Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Leveren van anti-parkeerpalen volgens , type conisch, vast VH stuk 2,00 Prijsherzieningsformule : Leveren van anti-parkeerpalen volgens , type conisch, wegneembaar VH stuk 2,00 Prijsherzieningsformule : Leveren van anti-parkeerpalen volgens , vierkant in hard hout met diamantkop VH stuk 2,00 Prijsherzieningsformule : Leveren van omega-elementen volgens , in aluminium, vast VH stuk 2,00 Prijsherzieningsformule : Leveren van omega-elementen volgens , in aluminium, wegneembaar VH stuk 2,00 Prijsherzieningsformule : Leveren van omega-elementen volgens , betonsokkel voor 1 omega-element VH stuk 2,00 Prijsherzieningsformule : Leveren en plaatsen van kleine verkeersborden met gebruikelijke afmetingen en bekledingsmateriaal VH stuk 1,00 type 2 volgens , oppervlakte S 0,5 m², inclusief 1 steun Prijsherzieningsformule : Leveren en plaatsen van kleine verkeersborden met gebruikelijke afmetingen en bekledingsmateriaal VH stuk 1,00 type 2 volgens , oppervlakte S 0,5 m², exclusief steun (bijko- mend bord) Prijsherzieningsformule : Leveren en plaatsen van kleine verkeersborden met gebruikelijke afmetingen en bekledingsmateriaal VH stuk 1,00 type 3.a of 3.b volgens , oppervlakte 0,5 < S 1 m², inclusief 1 steun Prijsherzieningsformule : Leveren en plaatsen van kleine verkeersborden met gebruikelijke afmetingen en bekledingsmateriaal type 3.a of 3.b volgens , oppervlakte S 0,5 m², exclusief steun (bijkomend bord) Prijsherzieningsformule : VH stuk 1,00 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

146 Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Leveren en plaatsen van kleine verkeersborden met gebruikelijke afmetingen en bekledingsmateriaal VH stuk 1,00 type 3.a of 3.b volgens , oppervlakte 0,5 < S 1 m², exclusief steun (bijkomend bord) Prijsherzieningsformule : Leveren en plaatsen van kleine verkeersborden met gebruikelijke afmetingen en bekledingsmateriaal VH stuk 1,00 type 3.a of 3.b volgens , oppervlakte S 0,5 m², inclusief 2 steu- nen Prijsherzieningsformule : Leveren en plaatsen van kleine verkeersborden met gebruikelijke afmetingen en bekledingsmateriaal VH stuk 1,00 type 3.a of 3.b volgens , oppervlakte 0,5 < S 1 m², inclusief 2 steunen Prijsherzieningsformule : Leveren en plaatsen van kleine verkeersborden met gebruikelijke afmetingen en bekledingsmateriaal VH stuk 1,00 type 3.a of 3.b volgens , oppervlakte S 0,5 m², exclusief steunen (bijkomend bord) Prijsherzieningsformule : Leveren en plaatsen van kleine verkeersborden met gebruikelijke afmetingen en bekledingsmateriaal VH stuk 1,00 type 3.a of 3.b volgens , oppervlakte 0,5 < S 1 m², exclusief steunen (bijkomend bord) Prijsherzieningsformule : Leveren en plaatsen van middelgrote verkeersborden met gebruikelijke afmetingen en VH stuk 1,00 bekledingsmateriaal type 3.a of 3.b volgens , inclusief 2 steunen Prijsherzieningsformule : Leveren en plaatsen van grote verkeerstekens met bekledingsmateriaal type 3.a of 3.b, VH m² 5,00 incl. beugels volgens , met 2 vakwerksteunen incl. fundering Prijsherzieningsformule : Leveren en plaatsen van grote verkeerstekens met bekledingsmateriaal type 3.a of 3.b, incl. beugels volgens , met 2 vakwerksteunen incl. fundering Prijsherzieningsformule : VH m² 5,00 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

147 Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Leveren en plaatsen van grote verkeerstekens met bekledingsmateriaal type 3.a of 3.b, VH m² 5,00 incl. beugels volgens , met 2 vakwerksteunen op bestaande fundering Prijsherzieningsformule : Leveren en plaatsen van grote verkeerstekens met bekledingsmateriaal type 3.a of 3.b, VH m² 5,00 incl. beugels volgens , met 2 vakwerksteunen op bestaande fundering Prijsherzieningsformule : Leveren en plaatsen van grote verkeerstekens met bekledingsmateriaal type 3.a of 3.b, VH m² 5,00 incl. beugels volgens , met 3 steunen Prijsherzieningsformule : Meerprijs per steun voor bijkomende lengte boven 2,6 m boven het maaiveld volgens VH m 5, B, diameter 76 mm Prijsherzieningsformule : Meerprijs per steun voor bijkomende lengte boven 2,6 m boven het maaiveld volgens VH m 5, B, diameter 89 mm Prijsherzieningsformule : Meerprijs per steun voor bijkomende lengte boven 2,6 m boven het maaiveld volgens VH m 5, B, diameter 114 mm Prijsherzieningsformule : Meerprijs per steun voor bijkomende lengte boven 2,6 m boven het maaiveld volgens VH m 5, B, diameter 133 mm Prijsherzieningsformule : Meerprijs voor plaatsing in verharding volgens B, diameter 51 mm, per steun VH stuk 2,00 Prijsherzieningsformule : Meerprijs voor plaatsing in verharding volgens B, diameter 76 mm, per steun VH stuk 2,00 Prijsherzieningsformule : Meerprijs voor plaatsing in verharding volgens B, diameter 89 mm, per steun VH stuk 2,00 Prijsherzieningsformule : Meerprijs voor plaatsing in verharding volgens B, diameter 114 mm, per steun VH stuk 2,00 Prijsherzieningsformule : Meerprijs voor plaatsing in verharding volgens B, diameter 133 mm, per steun Prijsherzieningsformule : VH stuk 3,00 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

148 Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Plaatsen van anti-parkeerpaal volgens , conisch type, wegneembaar VH stuk 2,00 Prijsherzieningsformule : Plaatsen van anti-parkeerpaal volgens , vierkant type VH stuk 2,00 Prijsherzieningsformule : Plaatsen van anti-parkeerpaal volgens , meerprijs voor plaatsing in verharding VH stuk 2,00 Prijsherzieningsformule : Plaatsen van omega elementen volgens , vast VH stuk 2,00 Prijsherzieningsformule : Plaatsen van omega elementen volgens , wegneembaar VH stuk 2,00 Prijsherzieningsformule : Plaatsen van omega elementen volgens , meerprijs voor plaatsing in verharding VH stuk 2,00 Prijsherzieningsformule : Opbreken van andere wegbebakeningsinrichtingen volgens , anti-parkeerpalen VH stuk 2,00 (alle types) Prijsherzieningsformule : Opbreken van andere wegbebakeningsinrichtingen volgens , omega-elementen VH stuk 2,00 met voet (alle types) Prijsherzieningsformule : Opbreken van andere wegbebakeningsinrichtingen volgens , reflectorpalen (in kunststof) Prijsherzieningsformule : VH stuk 2,00 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

149 8 Groenaanleg en groenonderhoud 8.1 Aanleg van grazige vegetaties en grasmatten Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Aanleg van grasmatten door bezaaiing volgens VH m² 125,00 9 Onderhouds- en herstellingswerken 9.1 Onderhouds- en herstellingswerken aan cementbetonverhardingen Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag 302 * Opbreken en herstellen van minimum opp = 2,25 m2; herstellen PUNCH-OUT (curatieve VH m² 6,00 behandeling) volgens desbetreffend bijgevoegd artikel. Prijsherzieningsformule : * Aanleggen van betonverharding volgens , bouwklassegroep B1-B5, dikte E = 25 cm Prijsherzieningsformule : VH m² 50, Herstellen van de lastoverdracht aan betonvoegen volgens , boren van gaten voor VH stuk 50,00 deuvels Prijsherzieningsformule : Herstellen van de lastoverdracht aan betonvoegen volgens , boren van gaten voor VH stuk 10,00 ankerstaven Prijsherzieningsformule : Herstellen van de lastoverdracht aan betonvoegen volgens , leveren en verankeren VH stuk 50,00 van deuvels voor dwarsvoegen Prijsherzieningsformule : Herstellen van de lastoverdracht aan betonvoegen volgens , leveren en verankeren van ankerstaven voor langsvoegen Prijsherzieningsformule : VH stuk 10,00 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

150 Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Supplement voor snelverhardend beton volgens D, met uithardingstijd van 36 VH m³ 10,00 uur Prijsherzieningsformule : Supplement voor snelverhardend beton volgens D, met uithardingstijd van 72 VH m³ 45,00 uur Prijsherzieningsformule : Aanleggen van betonverharding bouwklassegroep B1-B5 volgens , dikte E = 20 cm VH m² 50,00 Prijsherzieningsformule : Ongewapende cementbetonverharding, bouwklassegroep B6-B10 volgens , dikte VH m² 45,00 E = 20 cm Prijsherzieningsformule : Ongewapende cementbetonverharding, bouwklassegroep B6-B10 volgens , uitvoering VH m³ 6,00 op veranderlijke dikte Prijsherzieningsformule : Ongewapende cementbetonverharding, bouwklasse BF volgens , dikte E = 16 cm VH m² 30,00 Prijsherzieningsformule : Ongewapende cementbetonverharding, bouwklasse BF volgens , dikte E = 20 cm VH m² 50,00 Prijsherzieningsformule : Ongewapende cementbetonverharding, bouwklasse BF volgens , uitvoering op VH m³ 6,00 veranderlijke dikte Prijsherzieningsformule : * Plaatselijk herstellen van beton volgens , met vloeibare, snelzettende en snelhardende VH dm² 150,00 vezelversterkte reparatiemortel volgens bijgevoegd artikel Prijsherzieningsformule : * Plaatselijk herstellen van beton volgens , met kunsthars bereide mortelspecie VH kg 22,50 Prijsherzieningsformule : Vernieuwen van voegvullingen volgens incl. verwijderen en afvoeren oude voegvullingen volgens , langsvoegen Prijsherzieningsformule : VH m 200,00 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

151 Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Vernieuwen van voegvullingen volgens incl. verwijderen en afvoeren oude voegvullingen volgens , dwarsvoegen Prijsherzieningsformule : VH m 200, Voorlopige herstelling met bitumineuse producten Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag * Voorlopige herstellingen met bitumineuze producten volgens , met koudasfalt klasse A volgens Prijsherzieningsformule : VH kg 900, Onderhouds- en herstellingswerken aan bitumineuze verhardingen Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag 321 * Supplement voor asfaltwerken van categorie B (op alle asfaltposten onder hoofdstuk 12) VH ton 50,00 Prijsherzieningsformule : * Supplement voor asfaltwerken van categorie C (op alle asfaltposten onder hoofdstuk 12) VH ton 250,00 Prijsherzieningsformule : * Leveren en op singuliere plaatsen manueel verwerken van KWS (alle types) VH ton 50,00 Prijsherzieningsformule : * Herstellen van schade met reparatiegietasfalt met steenskelet volgens Prijsherzieningsformule : VH ton 40, Profileerlaag, bouwklassegroep B1-B3 volgens 12-4, type APO-A, dikte E = 6 à 8 cm VH ton 15,00 Prijsherzieningsformule : Profileerlaag, bouwklassegroep B4-B5 volgens 12-4, type APO-A, dikte E = 6 à 8 cm VH ton 30,00 Prijsherzieningsformule : Profileerlaag, bouwklassegroep B6-B10 en BF volgens 12-4, type APO-A, dikte E = 6 à 8 cm Prijsherzieningsformule : VH ton 45,00 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

152 Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Toplaag van asfaltbeton, bouwklassegroep B6-B8 volgens 12-4, type APT-C, gemiddelde VH ton 30,00 dikte E = 4 cm Prijsherzieningsformule : Toplaag van asfaltbeton, bouwklassegroep B9-B10 en BF volgens 12-4, type AB-4C, gemiddelde VH ton 30,00 dikte E = 4 cm Prijsherzieningsformule : Toplaag, bouwklassegroep B1-B3 volgens 12-4, type SMA-C2 met polymeerbitumen, VH ton 50,00 gemiddelde dikte E = 4 cm Prijsherzieningsformule : Toplaag, bouwklassegroep B4-B5 volgens 12-4, type SMA-C2 met polymeerbitumen, VH ton 60,00 gemiddelde dikte E = 4 cm Prijsherzieningsformule : Naad in toplaag volgens 12-4, voorgevormde voegband VH m 100,00 Prijsherzieningsformule : Naad in toplaag volgens 12-4, geëxtrudeerde voegband Prijsherzieningsformule : VH m 100, Ruimen van sloten Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Ruimen van sloten volgens volgens 12-9, niet-bekleed, doorsnede S 1,5 m² VH m 100, Ruimen van sloten volgens volgens 12-9, niet-bekleed, doorsnede S > 1,5 m² VH m 100, Ruimen van sloten volgens volgens 12-9, bekleed, doorsnede S 1,5 m² VH m 100, Ruimen van sloten volgens volgens 12-9, bekleed, doorsnede S > 1,5 m² VH m 100,00 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

153 9.5 Ruiming en reiniging van wegen en toebehoren Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Reinigen van kleine afvoerbuizen (di < 300 mm), ongeacht de diameter, die de straatkolken verbinden met de toezichts- en inspectieputten en/of de sloten volgens VH m 50,00 10 Werken aan waterlopen 10.1 Beschermingswerken Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Gracht- of profielelementen volgens VH m 10, * Gracht- of profielelementen volgens , taludgoten VH m 10,00 11 Signalisatie van werken 11.1 Werfsignalisatie bij werken 1ste categorie 11.2 Werfsignalisatie bij werken 2de categorie Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag * Werken van 2de categorie op gewestwegen met 2 x 2 rijstroken, gescheiden door een middenberm, met afsluiten van een rijstrook, al dan niet met behoud van het aantal rijstroken volgens , installatie van de werfsignalisatie VH stuk 1,00 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

154 Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag * Werken van 2d categorie op gewestwegen met 2 x 2 rijstroken, gescheiden door een VH kd 5,00 middenberm, met afsluiten van een rijstrook, al dan niet met behoud van het aantal rijstroken volgens , instandhouding van de werfsignalisatie * Werken van 2de categorie op gewestwegen met 2 x 2 rijstroken, gescheiden door een VH stuk 1,00 middenberm, met afsluiten van een rijstrook, al dan niet met behoud van het aantal rijstroken volgens , verplaatsen van de werfsignalisatie * Werken van 2de categorie op gewestwegen met 2 x 2 rijstroken, gescheiden door een VH stuk 1,00 middenberm, met afsluiten van een rijstrook, al dan niet met behoud van het aantal rijstroken volgens , verwijderen van de werfsignalisatie Werken van 2de categorie die het verkeer weinig hinderen volgens , installatie VH stuk 2,00 van de werfsignalisatie Werken van 2de categorie die het verkeer weinig hinderen volgens , instandhouding VH kd 5,00 van de werfsignalisatie Werken van 2de categorie die het verkeer weinig hinderen volgens , verplaatsen VH stuk 1,00 van de werfsignalisatie Werken van 2de categorie die het verkeer weinig hinderen volgens , verwijderen VH stuk 2,00 van de werfsignalisatie Werken van 2de categorie die het verkeer sterk hinderen: de werkzone ligt over de breedte van één rijstrook op een weg met twee rijstroken, het verkeer blijft in beide richtingen open volgens , installatie van de werfsignalisatie VH stuk 3,00 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

155 Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Werken van 2de categorie die het verkeer sterk hinderen: de werkzone ligt over de VH kd 10,00 breedte van één rijstrook op een weg met twee rijstroken, het verkeer blijft in beide richtingen open volgens , instandhouding van de werfsignalisatie Werken van 2de categorie die het verkeer sterk hinderen: de werkzone ligt over de VH stuk 1,00 breedte van één rijstrook op een weg met twee rijstroken, het verkeer blijft in beide richtingen open volgens , verplaatsen van de werfsignalisatie Werken van 2de categorie die het verkeer sterk hinderen: de werkzone ligt over de VH stuk 3,00 breedte van één rijstrook op een weg met twee rijstroken, het verkeer blijft in beide richtingen open volgens , verwijderen van de werfsignalisatie Werken van 2de categorie die het verkeer sterk hinderen: de werkzone ligt over de VH stuk 3,00 breedte van één rijstrook op een weg met twee rijstroken, het verkeer in beide richtingen wordt geregeld door driekleurige verkeerslichten volgens , installatie van de werfsignalisatie Werken van 2de categorie die het verkeer sterk hinderen: de werkzone ligt over de VH kd 10,00 breedte van één rijstrook op een weg met twee rijstroken, het verkeer in beide richtingen wordt geregeld door driekleurige verkeerslichten volgens , instandhouding van de werfsignalisatie Werken van 2de categorie die het verkeer sterk hinderen: de werkzone ligt over de breedte van één rijstrook op een weg met twee rijstroken, het verkeer in beide richtingen wordt geregeld door driekleurige verkeerslichten volgens , verplaatsen van de werfsignalisatie VH stuk 1,00 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

156 Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Werken van 2de categorie die het verkeer sterk hinderen: de werkzone ligt over de VH stuk 3,00 breedte van één rijstrook op een weg met twee rijstroken, het verkeer in beide richtingen wordt geregeld door driekleurige verkeerslichten volgens , verwijderen van de werfsignalisatie werken van 2de categorie die het verkeer sterk hinderen: de werkzone ligt over de volledige VH stuk 1,00 breedte van de rijbaan, het verkeer wordt in beide richtingen omgeleid (exlusief signalisatie voor de omleiding) volgens , installatie van de werfsignalisatie werken van 2de categorie die het verkeer sterk hinderen: de werkzone ligt over de volledige VH kd 5,00 breedte van de rijbaan, het verkeer wordt in beide richtingen omgeleid (exlusief signalisatie voor de omleiding) volgens , instandhouding van de werfsignalisatie werken van 2de categorie die het verkeer sterk hinderen: de werkzone ligt over de volledige breedte van de rijbaan, het verkeer wordt in beide richtingen omgeleid (exlusief signalisatie voor de omleiding) volgens , verwijderen van de werfsignalisatie VH stuk 1, Werfsignalisatie bij werken 3de categorie Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Werken van 3de categorie die het verkeer weinig hinderen (werkzone buiten de rijbaan VH stuk 2,00 maar met invloed op het verkeer), breedte van de gehinderde rijstrook 3 m volgens , installatie van de werfsignalisatie Werken van 3de categorie die het verkeer weinig hinderen (werkzone buiten de rijbaan maar met invloed op het verkeer), breedte van de gehinderde rijstrook 3 m volgens , instandhouding van de werfsignalisatie VH kd 5,00 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

157 Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Werken van 3de categorie die het verkeer weinig hinderen (werkzone buiten de rijbaan VH stuk 1,00 maar met invloed op het verkeer), breedte van de gehinderde rijstrook 3 m volgens , verplaatsen van de werfsignalisatie Werken van 3de categorie die het verkeer weinig hinderen (werkzone buiten de rijbaan VH stuk 1,00 maar met invloed op het verkeer), breedte van de gehinderde rijstrook 3 m volgens , verwijderen van de werfsignalisatie Werken van 3de categorie die het verkeer sterk hinderen: de werkzone ligt over de VH stuk 5,00 breedte van één rijstrook op een weg met twee rijstroken, het verkeer in beide richtingen wordt geregeld door driekleurige verkeerslichten volgens , installatie van de werfsignalisatie Werken van 3de categorie die het verkeer sterk hinderen: de werkzone ligt over de VH kd 15,00 breedte van één rijstrook op een weg met twee rijstroken, het verkeer in beide richtingen wordt geregeld door driekleurige verkeerslichten volgens , instandhouding van de werfsignalisatie Werken van 3de categorie die het verkeer sterk hinderen: de werkzone ligt over de VH stuk 1,00 breedte van één rijstrook op een weg met twee rijstroken, het verkeer in beide richtingen wordt geregeld door driekleurige verkeerslichten volgens , verplaatsen van de werfsignalisatie Werken van 3de categorie die het verkeer sterk hinderen: de werkzone ligt over de breedte van één rijstrook op een weg met twee rijstroken, het verkeer in beide richtingen wordt geregeld door driekleurige verkeerslichten volgens , verwijderen van de werfsignalisatie VH stuk 5,00 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

158 Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Werken van 3de categorie die het verkeer sterk hinderen: de werkzone ligt over de VH stuk 3,00 breedte van één rijstrook op een weg met twee rijstroken, het verkeer blijft in beide richtingen open volgens , installatie van de werfsignalisatie Werken van 3de categorie die het verkeer sterk hinderen: de werkzone ligt over de VH kd 10,00 breedte van één rijstrook op een weg met twee rijstroken, het verkeer blijft in beide richtingen open volgens , instandhouding van de werfsignalisatie Werken van 3de categorie die het verkeer sterk hinderen: de werkzone ligt over de VH stuk 1,00 breedte van één rijstrook op een weg met twee rijstroken, het verkeer blijft in beide richtingen open volgens , verplaatsen van de werfsignalisatie Werken van 3de categorie die het verkeer sterk hinderen: de werkzone ligt over de VH stuk 3,00 breedte van één rijstrook op een weg met twee rijstroken, het verkeer blijft in beide richtingen open volgens , verwijderen van de werfsignalisatie Werken van 3de categorie die het verkeer sterk hinderen: de werkzone ligt over de VH stuk 1,00 breedte van één buitenste rijstrook op een weg met 3 of 4 rijstroken volgens , installatie van de werfsignalisatie Werken van 3de categorie die het verkeer sterk hinderen: de werkzone ligt over de VH kd 5,00 breedte van één buitenste rijstrook op een weg met 3 of 4 rijstroken volgens , instandhouding van de werfsignalisatie Werken van 3de categorie die het verkeer sterk hinderen: de werkzone ligt over de breedte van één buitenste rijstrook op een weg met 3 of 4 rijstroken volgens , verplaatsen van de werfsignalisatie VH stuk 1,00 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

159 Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Werken van 3de categorie die het verkeer sterk hinderen: de werkzone ligt over de VH stuk 1,00 breedte van één buitenste rijstrook op een weg met 3 of 4 rijstroken volgens , verwijderen van de werfsignalisatie Werken van 3de categorie die het verkeer sterk hinderen: de werkzone ligt over de VH stuk 3,00 breedte van één of twee middelste rijstroken op een weg met 3 of 4 rijstroken volgens , installatie van de werfsignalisatie Werken van 3de categorie die het verkeer sterk hinderen: de werkzone ligt over de VH kd 10,00 breedte van één of twee middelste rijstroken op een weg met 3 of 4 rijstroken volgens , instandhouding van de werfsignalisatie Werken van 3de categorie die het verkeer sterk hinderen: de werkzone ligt over de VH stuk 1,00 breedte van één of twee middelste rijstroken op een weg met 3 of 4 rijstroken volgens , verplaatsen van de werfsignalisatie Werken van 3de categorie die het verkeer sterk hinderen: de werkzone ligt over de breedte van één of twee middelste rijstroken op een weg met 3 of 4 rijstroken volgens , verwijderen van de werfsignalisatie VH stuk 3, Werfsignalisatie bij werken 4de categorie Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Werken van 4de categorie met werkzone op het voetpad volgens , installatie van VH stuk 1,00 de werfsignalisatie Werken van 4de categorie met werkzone op het voetpad volgens , instandhouding van de werfsignalisatie VH kd 5,00 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

160 Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Werken van 4de categorie met werkzone op het voetpad volgens , verplaatsen VH stuk 1,00 van de werfsignalisatie Werken van 4de categorie met werkzone op het voetpad volgens , verwijderen VH stuk 1,00 van de werfsignalisatie Werken van 4de categorie met onderbreking van het fietspad volgens , installatie VH stuk 5,00 van de werfsignalisatie Werken van 4de categorie met onderbreking van het fietspad volgens , instandhouding VH kd 15,00 van de werfsignalisatie Werken van 4de categorie met onderbreking van het fietspad volgens , verplaatsen VH stuk 1,00 van de werfsignalisatie Werken van 4de categorie met onderbreking van het fietspad volgens , verwijderen van de werfsignalisatie VH stuk 5, Werfsignalisatie bij werken 6de categorie Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Werken van 5de categorie met sterke hinder op wegen > 50 en 90 km/h (2de ondercategorie) VH wd 2,00 volgens , installatie en in dienst stellen van de signalisatie Werken van 5de categorie met weinig hinder op wegen > 50 en 90 km/h (2de ondercategorie) volgens , installatie en in dienst stellen van de signalisatie VH wd 2,00 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

161 Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag Werken van 5de categorie met sterke hinder op wegen > 50 en 90 km/h (2de ondercategorie) VH wd 2,00 volgens , verwijderen van de signalisatie Werken van 5de categorie met weinig hinder op wegen > 50 en 90 km/h (2de ondercategorie) VH wd 2,00 volgens , verwijderen van de signalisatie Werken van 5de categorie met sterke hinder op wegen 50 km/h (3de ondercategorie) VH wd 2,00 volgens , installatie en in dienst stellen van de signalisatie Werken van 5de categorie met weinig hinder op wegen 50 km/h (3de ondercategorie) VH wd 2,00 volgens , installatie en in dienst stellen van de signalisatie Werken van 5de categorie met sterke hinder op wegen 50 km/h (3de ondercategorie) VH wd 2,00 volgens , verwijderen van de signalisatie Werken van 5de categorie met weinig hinder op wegen 50 km/h (3de ondercategorie) VH wd 2,00 volgens , verwijderen van de signalisatie Werken van 6de categorie op wegen met hoogst toegelaten snelheid tot 90 km/u volgens VH wd 5, , afschermend voertuig Werken van 6de categorie op wegen met hoogst toegelaten snelheid tot 90 km/u volgens , afschermend voertuig VH uur 40,00 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

162 11.6 Bijkomende statische en/of mobiele werfsignalisatie Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag 398 * Parkeerverbodssignalisatie voor de uitvoering van de werken (plaatsing, instandhouden en verwijderen), per1000m VH stuk 2, Omleidingen en signalisatie verschillend van de werfzone volgens , bord > 0,10 m² VH m² 20,00 en 0,25 m² met folie type 3.a of 3.b Omleidingen en signalisatie verschillend van de werfzone volgens , bord > 0,25 m² VH m² 5,00 en 0,50 m² met folie type 3.a of 3.b Omleidingen en signalisatie verschillend van de werfzone volgens , F-bord 0,50 VH stuk 5,00 m² met folie type 3.a of 3.b Omleidingen en signalisatie verschillend van de werfzone volgens , F-bord > 0,50 VH m² 5,00 m² en 1 m² met type folie 3.a of 3.b Omleidingen en signalisatie verschillend van de werfzone volgens , F-bord > 1,00 VH m² 5,00 m² en 2 m² met type folie 3.a of 3.b Omleidingen en signalisatie verschillend van de werfzone volgens , F-bord > 2 m² VH m² 5,00 met type folie 3.a of 3.b Driekleurige verkeerslichten volgens , andere VH kd 2, Andere afbakeningselementen volgens , bakens type Ia.2, Ib.2 en Ic (type 3.b folie) VH stuk 10, ** Leveren en plaatsen van een hekwerk + signalisatie + knipperlichten volgens het standaarbestek 250, voor het afsluiten van een zijstraat. VH stuk 5,00 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

163 12 Ruiming en reiniging van wegen en toebehoren Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag 408 * Vervoer en verwerking van slib, afkomstig van reinigingswerken (straatkolken, afvoerbuizen, VH ton 50,00 rioolbuizen in een erkend verwerkingsbedrijf, inclusief alle weegkosten Prijsherzieningsformule : * Vervoer en verwerking van grond (alle kwalitieiten), afkomstig van grondwerken naar VH ton 50,00 een erkend verwerkingsbedrijf, inclusief alle weegkosten Prijsherzieningsformule : * Vervoer en verwerking van grachtenslib/specie (alle kwaliteiten), afkomstig van ruiming VH ton 80,00 van grachten in een erkend verwerkingsbedrijf, inclusief alle weegkosten Prijsherzieningsformule : * Geraamde som ten bedrage van 500 euro voor milieuheffingen, bedrag verplicht over te nemen door de inschrijver Prijsherzieningsformule : Niet van toepassing GS EUR 500,00 13 Onvoorziene werken Nummer bestekpost Code bestekpost Omschrijving Aard Eenheid Hoeveelheid / bedrag 412 * Voorbehouden som van euro voor de terugbetaling van onvoorziene werken op faktuur op aanduiden van de leidend ambtenaar of zijn afgevaardigde. Prijsherzieningsformule : Niet van toepassing VS EUR ,00 Opgemaakt door de leidende ambtenaar, Nagezien en goedgekeurd, Brugge, Brugge, Namens de Vlaamse minister van Mobiliteit en Openbare Werken Het afdelingshoofd, Ing. Ilse Dewicke Ir. Koen Surdiacourt Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

164 bijzonder veiligheids- en gezondheidsplan E Bijzonder Veiligheids- en Gezondheidsplan BIJZONDER VEILIGHEIDS- EN GEZONDHEIDSPLAN Besteknummer 1M3D8J/17/33 Dossiernummer O30/D312/145 Omschrijving Onderhoud en herstellingen wegenis in het district D312 Kortrijk Werfadres - Opdrachtgever Vlaamse Overheid Agentschap Wegen en Verkeer West-Vlaanderen VAC Jacob van Maerlant Koning Albert I-laan 1.2 bus Brugge Veiligheidscoördinator ontwerp Evolta nv Damstraat Moerbeke Veiligheidscoördinator verwezenlijking Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

165 bijzonder veiligheids- en gezondheidsplan Inhoudsopgave 1. Algemene bepalingen 2. Tussenkomende partijen 3. Preventieprincipes 4. Bouwplaatsreglement 5. Werfsignalisatie 6. EHBO en noodprocedures 7. Werfinrichting en organisatie 8. Coördinatiestructuur Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

166 bijzonder veiligheids- en gezondheidsplan Voor de algemene bepalingen wordt verwezen naar het STANDAARD VEILIGHEIDS- EN GEZONDHEIDSPLAN van AWV 1. Algemene Bepalingen 1.1 Besteknummer en titel Onderhoud en herstellingen wegenis in het district 312 Kortrijk - 1M3D8J/17/33 - O30/D312/ Plaats van de werken Nummer weg Van kmpt. Tot kmpt. Grondgebied 1.3 Korte beschrijving van het project Doel van de aanneming De aanneming heeft tot doel om op de gewestwegen in het district D312 Kortrijk van de provincie West-Vlaanderen, de berijdbaarheid en de veiligheid van de gewestwegen en van hun aanhorigheden te verzekeren door het uitvoeren van alle onderhoudswerken en schadeherstellingen, met volgende onderdelen: - Algemeen onderhoud - Schadeherstellingen afschermende constructies De aanneming omvat hoofdzakelijk: - De uitvoering van allerhande onderhoudswerken en herstellingswerken, na slijtage of na schade door ongevallen, aan de weg en zijn aanhorigheden. Bij herstellingen van schadegevallen zal de grootte van de opdracht afhankelijk zijn van de bij desbetreffende schadegevallen beschadigde weginfrastructuur. Het herstellen van stalen geleideconstructies. Het plaatsen van nieuwe stalen geleideconstructies. Het plaatsen van verticale verkeerstekens en bebakening. - Alle leveringen en verrichtingen die nodig zijn voor het uitvoeren van deze werken. - De installatie, instandhouding en de verwijdering van de nodige werfsignalisatie. - Het verwijderen van alle afval dat afkomstig is van de uitgevoerde werken volgens de bepalingen van dit bestek. De afgifte (incl. het verzamelen, het opladen, het vervoer naar en het lossen) van alle afval afkomstig van de uitgevoerde werken op de eindbestemming (recyclagekosten, stortkosten en milieuheffingen) volgens de besteksbepalingen. De afbraakmaterialen die niet worden hergebruikt op het werk én die niet voor later herbruik dienen afgevoerd te worden naar een stapelplaats van de aanbestedende overheid én die niet vervuild zijn, worden daarbij niet als afval beschouwd. Deze materialen worden eigendom van de aannemer (m.a.w. alle niet-vervuilde inerte materialen, grond, zand en puin). Het tijdelijk opslaan van afval op openbaar domein is verboden. - Alle materialen en grondspecie gebruikt in deze aanneming, worden door de aannemer geleverd, tenzij de contractuele bepalingen het uitdrukkelijk anders bepalen. - De veiligheidscoördinatie-verwezenlijking conform het KB van 25 januari 2001 betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen, maakt geen deel uit van dit contract. Hiervoor is een apart contract afgesloten tussen aanbestedende overheid en veiligheidscoördinator. De inschrijver moet bij zijn inschrijving rekening houden met het veiligheids- en gezondheidsplan ontwerp, opgemaakt door de aanbestedende overheid (zie Art. 35 A.U.R. punt 3). - het onderhoud van de werken gedurende de waarborgperiode. Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

167 bijzonder veiligheids- en gezondheidsplan 1.4 Duur der werken Uitvoeringstermijn: 1 kalenderjaar Afzonderlijke uitvoeringstermijnen, opgelegd in afzonderlijke dienstbevelen in werkdagen. Dit onderhoudsjaar kan 3 x worden verlengd met 1 kalenderjaar. 1.5 Fasering der werken De uitvoering van de werken gebeurt in principe in de hierna vermelde fasen: wordt beschreven in het dienstbevel. Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

168 bijzonder veiligheids- en gezondheidsplan 2. TUSSENKOMENDE PARTIJEN 2.1 In de ontwerpfase Opdrachtgever(s) Opdrachtgever 1: Adres: Agentschap Wegen en Verkeer Wegen en Verkeer West-Vlaanderen VAC Jacob van Maerlant Koning Albert I-laan 1.2 bus Brugge Vertegenwoordigd door: ing. Danny Van Cauwenberghe Tel. : Fax : danny.vancauwenberghe@mow.vlaanderen.be Opdrachtgever 2: Adres: Vertegenwoordigd door: Tel. : Fax : Coördinator-ontwerp Coördinator ontwerp: EVOLTA NV Adres: Damstraat 220, 9180 Moerbeke Vertegenwoordigd door: Erwin De Puydt Tel. : Fax : info@evolta.be Bouwdirectie belast met het ontwerp en de personen aan wie zij bepaalde opdrachten in onderaanneming heeft toevertrouwd Bouwdirectie ontwerp: Adres: Agentschap Wegen en Verkeer Wegen en Verkeer West-Vlaanderen VAC Jacob van Maerlant Koning Albert I-laan 1.2 bus Brugge Vertegenwoordigd door: ing. Danny Van Cauwenberghe Tel. : Fax : danny.vancauwenberghe@mow.vlaanderen.be Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

169 bijzonder veiligheids- en gezondheidsplan 2.2 Organigram ontwerpfase (SVGP ) Opdrachtgever Vlaamse Overheid Agentschap Wegen en Verkeer Wegen en Verkeer West-Vlaanderen Ontwerpbureau Studiebureau Niet van toepassing Bouwdirectie belast met het ontwerp Ing. Danny Van Cauwenberghe Veiligheidscoördinator- ontwerp Evolta nv vertegenwoordigd door Erwin De Puydt ART AANBESTEDING GUNNING Overdracht Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

170 bijzonder veiligheids- en gezondheidsplan 2.3 In de verwezenlijkingsfase Bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering Bouwdirectie belast met de controle: Adres: Agentschap Wegen en Verkeer Wegen en Verkeer West-Vlaanderen VAC Jacob van Maerlant Koning Albert I-laan 1.2 bus Brugge Vertegenwoordigd door: ing. Danny Van Cauwenberghe Tel. : Fax : danny.vancauwenberghe@mow.vlaanderen.be Coördinator - verwezenlijking Coördinator verwezenlijking: Adres: Vertegenwoordigd door: Tel. : Fax : Hoofdaannemer Bouwdirectie belast met de uitvoering: Adres: Vertegenwoordigd door: Tel. : Fax : Onderaannemers (zelfstandigen, externe contractanten,...) Onderaannemer 1: Adres: Vertegenwoordigd door: Tel. : Fax : Nutsmaatschappijen Nutsmaatschappij 1 : Eandis NV Adres: Brusselsesteenweg Melle Vertegenwoordigd door: / Tel. : 078/ Fax : 09/ info@eandis.be Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

171 bijzonder veiligheids- en gezondheidsplan Nutsmaatschappij 2 : Fluxys NV (gas) Adres: Kunstlaan Brussel Vertegenwoordigd door: / Tel. : 02/ Fax : 02/ info@fluxys.com Nutsmaatschappij 3 : Telenet NV (kabeldistributie) Adres: Liersesteenweg Mechelen Vertegenwoordigd door: Dienst Netaanleg Tel. : 015/ Fax : 015/ info@telenet.be Nutsmaatschappij 4 : MIXT-ics nv Netaanleg (kabeldistributie) Adres: Meensestraat Kortrijk Vertegenwoordigd door: / Tel. : 015/ ( particulieren / huishoudens ) 015/ ( bedrijven en overheden ) Fax : 056/ info@telenet.be Nutsmaatschappij 5 : Belgacom (telefoon) Adres: Koning Albert II-laan Brussel Vertegenwoordigd door: / Tel. : 0800/ Fax : / info@belgacom.be Nutsmaatschappij 6 : TMVW (waterleiding) Adres (planaanvr.) :Stropkaai Gent Vertegenwoordigd door: / Tel. : 09/ Fax : 09/ info@tmvw.be Nutsmaatschappij 7 : Vlaamse Maatschappij voor watervoorziening (waterleiding) Adres: Belliardstraat Brussel Vertegenwoordigd door: / Tel. : 02/ Fax : 02/ info@vmw.be Nutsmaatschappij 8 : Pidpa - Hydrorio (Riolering) Adres: Desguinlei Antwerpen Vertegenwoordigd door: / Tel. : 0800/ Fax : 03/ hidrorio@pidpa.be Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

172 bijzonder veiligheids- en gezondheidsplan Adviserende organen ( NAVB, Bodemdeskundige, OVAM, ) Naam: Nationaal Actiecomité voor Veiligheid en Hygiëne in het Bouwbedrijf Adres: Koningsstraat 132/ Brussel Vertegenwoordigd door: / Tel. : 02/ Fax : 02/ navb@navb.be Naam: OVAM (Openbare Afvalstoffenmaatschappij voor het Vlaamse Gewest) Adres: Stationsstraat Mechelen Vertegenwoordigd door: / Tel. : 015/ Fax : 015/ info@ovam.be Naam: Probeton vzw (keuring betonproducten) Adres: Aarlenstraat 53 (bus 9) 1040 Brussel Vertegenwoordigd door: / Tel. : 02/ Fax : 02/ probeton@cobonet.be Toezichthoudende overheden (technische inspectie, medische inspectie, sociale inspectie, milieuinspectie, ) Naam: Externe directie Toezicht op het Welzijn op het Werk Directie West-Vlaanderen Adres: Breidelstraat Brugge Vertegenwoordigd door: Dhr. Antoon Serroen Tel. : 050/ Fax : 050/ tww.west-vlaanderen@werk.belgie.be Naam: Milieu inspectie West-Vlaanderen Adres: Koningin Astridlaan 29 bus Brugge (Sint-Andries) Vertegenwoordigd door: ir. Roland Loontiens Tel. : 050/ Fax : 050/ milieu-inspectie.wvl@lne.vlaanderen.be Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

173 bijzonder veiligheids- en gezondheidsplan Andere partijen ( verkeerspolitie, verkeerscentrum, EVT, EMT, ) Naam: Vlaamse Overheid Agentschap Wegen en Verkeer Expertise Verkeer en Telematica ( EVT ) Adres: Graaf de Ferrarisgebouw Koning Albert II laan 20, bus Brussel Vertegenwoordigd door: / Tel. : 02/ Fax : 02/ expertise.verkeer.telematica@vlaanderen.be Naam: Vlaamse Overheid Agentschap Wegen en Verkeer Elektromechanica en Telematica ( EMT ) Afdeling Antwerpen Adres: Lange Kievitstraat , bus Antwerpen Vertegenwoordigd door: / Tel. : 03/ Fax : 03/ elektromechanica.telematica@vlaanderen.be Naam: Vlaamse Overheid Agentschap Wegen en Verkeer Elektromechanica en Telematica ( EMT ) Afdeling Gent Adres: Elfjulistraat Gent Vertegenwoordigd door: / Tel. : 09/ Fax : 09/ elektromechanica.telematica@vlaanderen.be Naam: Verkeerscentrum Vlaanderen Adres: Vuurkruisenplein Antwerpen Vertegenwoordigd door: Dhr. Jean-Pierre Vijverman (afdelingshoofd) Tel. : 03/ Fax : 03/ verkeersinfo@vlaanderen.be Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

174 bijzonder veiligheids- en gezondheidsplan 2.4 Organigram fase verwezenlijking (SVGP ) Opdrachtgever Vlaamse Overheid Agentschap Wegen en Verkeer Wegen en Verkeer West-Vlaanderen Veiligheidscoördinator ontwerp Evolta nv Vertegenwoordigd door Erwin De Puydt Bouwdirectie belast met het ontwerp Ing. Ilse Dewicke Veiligheidscoördinator- Verwezenlijking GUNNING AANBESTEDING Bouwdirectie belast met de uitvoering aannemer ONDERAANNEMERS: Overdracht Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

175 bijzonder veiligheids- en gezondheidsplan 3. PREVENTIEPRINCIPES 3.1 Risicoinventarisatie Posten i.v.m. specifieke veiligheidsmaatregelen (SVGP - bijlage 6.4) Niet van toepassing Specifieke aandachtspunten i.v.m. te nemen veiligheidsmaatregelen (SVGP - bijlage 6.4) Overzicht van de specifieke aandachtspunten / kritieke momenten tijdens de uitvoering: 1. Plaatsen en verwijderen van de werfsignalisatie Bijzondere aandacht voor : - conformiteit van signalisatie met MB van 07/05/ voldoende ontruimingstijd voorzien voor alle weggebruikers bij gebruik van voorlopige 3-kleurige lichtsignalisatie - degelijke en voldoende verlichting van de signalisatie - coördinatie met afdeling EW/EMT i.v.m. gemeenschappelijk gebruik van de werfsignalisatie (contactgegevens : zie BVGP 2.3.8) - uitwijkplaats voor laden/lossen voorzien binnen afgebakende werfzone Risicoinventarisatie Risico s vermeld in de risicoanalyse van AI (SVGP Bijlage 6.5) In de volgende hoofdstukken worden voor verschillende posten van dit bestek de taken met de risico s benoemd met daarnaast de te nemen preventiemaatregelen. Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

176 bijzonder veiligheids- en gezondheidsplan RISICO-ANALYSE VOLGENS DE HOOFDSTUKKEN VAN HET STANDAARDBESTEK 250 versie 2.1 HOOFDSTUK TITEL PAGINA I Algemene administratieve voorschriften - II Algemene bepalingen - III Materialen - IV Voorbereidende werken en grondwerken 2 V Onderfunderingen en funderingen 29 VI Verhardingen 34 VII Rioleringen en afvoer van water 40 VIII Lijnvormige elementen 73 IX Allerhande werken 78 X Signalisatie 84 XI Groenaanleg en groenonderhoud 94 XII Onderhouds- en herstellingswerken 96 BIJKOMENDE HOOFDSTUKKEN HOOFDSTUK TITEL PAGINA XIV Werktuigen en arbeidsmiddelen 110 Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

177 HOOFDSTUK IV - VOORBEREIDENDE WERKEN EN GRONDWERKEN Risico-inventarisatie Hoofdstuk IV - VOORBEREIDENDE WERKEN EN GRONDWERKEN 1. VOORBEREIDENDE WERKEN 1.1. Beschrijving Op- en afbraakwerken, al of niet voor herbruik Insnijden, verbrokkelen en affrezen van verhardingen Opbreken van verhardingen Opbreken van lijnvormige elementen Opbreken of opvullen van buizen en kokers Opbreken van plaatselijke elementen Op- en afbreken van massieven, constructies, kleine kunstwerken en afsluitingen Afbreken van gebouwen Op- en afbreken van signalisatie 1.2. Meetmethode voor hoeveelheden Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

178 Risico-inventarisatie Hoofdstuk IV - VOORBEREIDENDE WERKEN EN GRONDWERKEN 2. DROOG GRONDVERZET 2.1. Beschrijving Materialen Uitvoering Afgraving Uitgraving A Uitgraven van rots en/of bodem B Profileren van de oppervlakken C Aan de oppervlakte verdichten Ophoging A Aan de oppervlakte verdichten van de zate van de ophoging B Aanbrengen en spreiden C Verdichten D Profileren van de oppervlakken E Aan de oppervlakte verdichten Afdekking Drooghouden Ruimen van te dempen sloten, waterlopen en vijvers Geschikt maken van uitgegraven bodem als ophogingsmateriaal A Mengen van uitgegraven bodem met bindmiddel B Mengen van verschillende soorten uitgegraven bodem Ongeschonden bewaring, verlegging en terugplaatsing van kabels en leidingen 2.2. Meetmethode voor hoeveelheden 3. GRONDWERK VOOR BOUWPUTTEN 3.1. Beschrijving Ongeschonden bewaring, eventuele verlegging en terugplaatsing van kabels en leidingen Geschikt maken van uitgegraven bodem als aanvullingsmateriaal A Mengen van uitgegraven bodem met een bindmiddel B Mengen van verschillende soorten uitgegraven bodem 3.2. Meetmethode voor hoeveelheden 3 6. PROFILEREN VAN SLOTEN 7. WAPENEN VAN BODEM Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

179 Risico-inventarisatie Hoofdstuk IV - VOORBEREIDENDE WERKEN EN GRONDWERKEN 1. VOORBEREIDENDE WERKEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Op- en afbraakwerken al of niet voor herbruik Inherente verkeersrisico s - Aanbrengen signalisatie. - Afschermen van werkzone / afbakenen voor derden. - Goede coördinatie tussen machinisten en overig personeel / gebruik van genormaliseerde hand- en armseinen of communicatiemiddel - Dragen van signalisatiekledij. - Zorgen voor voldoende verlichting. - Werfpiste / circulatiewegen vastleggen. - Veiligheidsafstand tot machines respecteren. - Geluidssignaal bij achteruitrijden. - Voertuigen uitgerust met zichtveldverbeterend systeem (dodehoekspiegel of camera). - Onvrijwillig starten van machine moet onmogelijk zijn (d.m.v. sleutelvergrendeling) - Bestuurders mogen machine niet verlaten zolang deze in werking is Kantelen van machines - Stabiel opstellen van machines. - Machine uitgerust met ROPS (= rolling over protection system). Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. - Dragen van PBM (lasbril of scherm) Contact met bewegende delen Contact met geprojecteerde deeltjes - Projectie in werkzone vermijden door oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen). Val van personen - Zorgen voor valbeveiliging (vangnetten, randbeveiliging rond openingen) - Niet op af te breken delen staan - Dragen van PBM (valharnas) - Ontstane puin zoveel mogelijk onmiddellijk opruimen en afvoeren Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

180 Risico-inventarisatie Hoofdstuk IV - VOORBEREIDENDE WERKEN EN GRONDWERKEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Val van voorwerpen, materialen - Veiligheidszone instellen / onderliggende zone ontruimen en afbakenen - Voorziening aanbrengen t.b.v. opvangen van afbraakmateriaal (zeker in geval van onderdoorgaand verkeer) - Gebruik van gereedschapsgordel - Gebruik van degelijk bevestigde stortkoker t.b.v. afvoer puin - Dragen van PBM (helm, veiligheidsschoenen) Elektrocutie - Liggingsplannen leidingen en kabels Brand of explosiegevaar vooraf opvragen en raadplegen - Gebruik van gekeurd materieel + aansluiten op differentieelschakelaar - Aanwezigheid brandbaar materiaal in invloedszone vermijden - ABC-blustoestel (6 kg) binnen bereik - Dragen van PBM (beschermkledij) Blootstelling aan stof - Bevochtigen Blootstelling aan lawaai - Dragen van PBM (stofmasker, gehoorbescherming) Insnijden, verbrokkelen en affrezen van verhardingen Beschadiging bestaande te behouden delen / verzakkingen / instortingen - Vóór de start der afbraakwerken maakt de aannemer een beschrijving van de wijze van afbraak en de voorzorgsmaatregelen om beschadigingen van te behouden elementen te vermijden (bestaande dwars- en langsliggers, vrijgemaakte wapening t.b.v. verbinding van aan te bouwen constructies, aanwezige masten t.b.v. bovengrondse leidingen, enz.) - Controle stabiliteit door bevoegde(n) - Nodige maatregelen om de stabiliteit te garanderen / onderschoring / stutting voorzien - Veiligheidszone instellen / onderliggende zone ontruimen en afbakenen Inherente verkeersrisico s - Aanbrengen signalisatie. - Afschermen van werkzone / afbakenen voor derden. - Goede coördinatie tussen machinisten en overig personeel / gebruik van genormaliseerde hand- en armseinen of communicatiemiddel - Dragen van signalisatiekledij. - Zorgen voor voldoende verlichting. - Werfpiste / circulatiewegen vastleggen. - Veiligheidsafstand tot machines respecteren. - Geluidssignaal bij achteruitrijden. - Voertuigen uitgerust met zichtveldverbeterend systeem (dodehoekspiegel of camera). - Onvrijwillig starten van machine moet onmogelijk zijn (d.m.v. sleutelvergrendeling) - Bestuurders mogen machine niet verlaten zolang deze in werking is Kantelen van machines - Stabiel opstellen van machines. - Machine uitgerust met ROPS (= rolling over protection system). Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

181 Risico-inventarisatie Hoofdstuk IV - VOORBEREIDENDE WERKEN EN GRONDWERKEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Contact met bewegende delen Contact met geprojecteerde deeltjes - Projectie in werkzone vermijden door oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. Blootstelling aan stof Blootstelling aan lawaai - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen). - Bevochtigen - Dragen van PBM (stofmasker, gehoorbescherming) Opbreken van verhardingen Inherente verkeersrisico s - Aanbrengen signalisatie. - Afschermen van werkzone / afbakenen voor derden. - Goede coördinatie tussen machinisten en overig personeel / gebruik van genormaliseerde hand- en armseinen of communicatiemiddel - Dragen van signalisatiekledij. - Zorgen voor voldoende verlichting. - Werfpiste / circulatiewegen vastleggen. - Veiligheidsafstand tot machines respecteren. - Geluidssignaal bij achteruitrijden. Kantelen van machines Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels Contact met bewegende delen Contact met geprojecteerde deeltjes Val van personen Blootstelling aan stof Blootstelling aan lawaai - Voertuigen uitgerust met zichtveldverbeterend systeem (dodehoekspiegel of camera). - Onvrijwillig starten van machine moet onmogelijk zijn (d.m.v. sleutel- vergrendeling) - Bestuurders mogen machine niet verlaten zolang deze in werking is - Stabiel opstellen van machines. - Machine uitgerust met ROPS (= rolling over protection system). - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. - Projectie in werkzone vermijden door oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen). - Openingen afdekken of signaleren en afschermen - Niet op af te breken delen staan - Puin onmiddellijk opruimen en afvoeren - Bevochtigen - Dragen van PBM (stofmasker, gehoorbescherming) Elektrocutie - Gebruik van gekeurd materieel + aansluiten op differentieelschakelaar Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

182 Risico-inventarisatie Hoofdstuk IV - VOORBEREIDENDE WERKEN EN GRONDWERKEN Beschadiging bestaande te behouden delen / verzakkingen / instortingen - Trillingsvrije uitvoering in nabijheid van gebouwen Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

183 Risico-inventarisatie Hoofdstuk IV - VOORBEREIDENDE WERKEN EN GRONDWERKEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Opbreken van lijnvormige elementen Inherente verkeersrisico s - Aanbrengen signalisatie. - Afschermen van werkzone / afbakenen voor derden. - Goede coördinatie tussen machinisten en overig personeel / gebruik van genormaliseerde hand- en armseinen of communicatiemiddel - Dragen van signalisatiekledij. - Zorgen voor voldoende verlichting. - Werfpiste / circulatiewegen vastleggen. - Veiligheidsafstand tot machines respecteren. - Geluidssignaal bij achteruitrijden. - Voertuigen uitgerust met zichtveldverbeterend systeem (dodehoekspiegel of camera). - Onvrijwillig starten van machine moet onmogelijk zijn (d.m.v. sleutel- - vergrendeling) - Bestuurders mogen machine niet verlaten zolang deze in werking is Kantelen van machines - Stabiel opstellen van machines. - Machine uitgerust met ROPS (= rolling over protection system). Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels Contact met bewegende delen Contact met geprojecteerde deeltjes - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren - van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. - Dragen van PBM (veiligheidshandschoenen) - Projectie in werkzone vermijden door oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen). Val van voorwerpen, materialen - Gebruik van gekeurd hijsmaterieel - Dragen van PBM (helm, veiligheidsschoenen) Letsels aan de ledematen - Afschermen van draaiende delen. - Minimum veiligheidsafstand (0.80m) respecteren - Geen loshangende kledij. - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen ) Blootstelling aan stof Blootstelling aan lawaai - Bevochtigen - Dragen van PBM (stofmasker, gehoorbescherming) Elektrocutie - Gebruik van gekeurd materieel + aansluiten op differentieelschakelaar Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

184 Risico-inventarisatie Hoofdstuk IV - VOORBEREIDENDE WERKEN EN GRONDWERKEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Opbreken of opvullen van buizen Inherente verkeersrisico s - Aanbrengen signalisatie. en kokers - Afschermen van werkzone / afbakenen voor derden. - Goede coördinatie tussen machinisten en overig personeel / gebruik van genormaliseerde hand- en armseinen of communicatiemiddel - Dragen van signalisatiekledij. - Zorgen voor voldoende verlichting. - Werfpiste / circulatiewegen vastleggen. - Veiligheidsafstand tot machines respecteren. - Geluidssignaal bij achteruitrijden. - Voertuigen uitgerust met zichtveldverbeterend systeem (dodehoekspiegel of camera). - Onvrijwillig starten van machine moet onmogelijk zijn (d.m.v. sleutel- - vergrendeling) - Bestuurders mogen machine niet verlaten zolang deze in werking is Kantelen van machines - Stabiel opstellen van machines. - Machine uitgerust met ROPS (= rolling over protection system). Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels Contact met bewegende delen Contact met geprojecteerde deeltjes Contact met verontreiniging ( bodem / water / slib ) / schadelijke stoffen Beschadiging bestaande te behouden delen / verzakkingen / instortingen - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. - Projectie in werkzone vermijden door oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen). - Toezien op vereiste inentingen van de werknemers (o.a. hepatitis A en tetanos) - Hygiëne in acht nemen - Dragen van PBM (beschermende kledij, veiligheidshandschoenen) - Diepte > 1.20m : taludering, beschoeiing of sleufbak toepassen - Vermijden/afstand houden met verkeer, trillende machines - Veiligheidsafstand tussen grondopslag en sleufrand respecteren (min. 0.60m) - Injectie bindmiddel in bodem - Sleuf zo snel mogelijk terug dichten - Slechts beperkte lengte openleggen Val van personen - Sleuf/opening signaleren en afschermen - Sleuf afdekken - Voldoende verlichting voorzien - Niet op af te breken delen staan Val van voorwerpen, materialen - Dragen van PBM (helm, veiligheidsschoenen) Blootstelling aan stof Blootstelling aan lawaai - Bevochtigen - Dragen van PBM (stofmasker, gehoorbescherming) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

185 Risico-inventarisatie Hoofdstuk IV - VOORBEREIDENDE WERKEN EN GRONDWERKEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Elektrocutie Brand of explosiegevaar - Liggingsplannen ondergrondse leidingen en kabels vooraf opvragen en raadplegen - Manueel graven in nabijheid van kabels - Gebruik van gekeurd materieel + aansluiten op differentieelschakelaar Opbreken van plaatselijke elementen Inherente verkeersrisico s - Aanbrengen signalisatie. - Afschermen van werkzone / afbakenen voor derden. - Goede coördinatie tussen machinisten en overig personeel / gebruik van genormaliseerde hand- en armseinen of communicatiemiddel - Dragen van signalisatiekledij. - Zorgen voor voldoende verlichting. - Werfpiste / circulatiewegen vastleggen. - Veiligheidsafstand tot machines respecteren. - Geluidssignaal bij achteruitrijden. - Voertuigen uitgerust met zichtveldverbeterend systeem (dodehoekspiegel of camera). - Onvrijwillig starten van machine moet onmogelijk zijn (d.m.v. sleutelvergrendeling) - Bestuurders mogen machine niet verlaten zolang deze in werking is Kantelen van machines - Stabiel opstellen van machines. - Machine uitgerust met ROPS (= rolling over protection system). Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels Contact met bewegende delen Contact met geprojecteerde deeltjes Beschadiging bestaande te behouden delen / verzakkingen / instortingen - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren - van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. - Projectie in werkzone vermijden door oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen). - Diepte > 1.20m : taludering, beschoeiing of sleufbak toepassen - Vermijden/afstand houden met verkeer, trillende machines - Veiligheidsafstand tussen grondopslag en sleufrand respecteren (min. 0.60m) - Injectie bindmiddel in bodem - Sleuf zo snel mogelijk terug dichten - Slechts beperkte lengte openleggen Val van personen - Sleuf/opening signaleren en afschermen - Sleuf afdekken - Voldoende verlichting voorzien - Niet op af te breken delen staan Val van voorwerpen, materialen - Dragen van PBM (helm, veiligheidsschoenen) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

186 Risico-inventarisatie Hoofdstuk IV - VOORBEREIDENDE WERKEN EN GRONDWERKEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Op- en afbreken van massieven, constructies, kleine kunstwerken en afsluitingen Letsels aan de ledematen - Afschermen van draaiende delen. - Minimum veiligheidsafstand (0.80m) respecteren - Geen loshangende kledij. - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen ) Blootstelling aan stof - Bevochtigen Blootstelling aan lawaai - Dragen van PBM (stofmasker, gehoorbescherming) Elektrocutie Brand of explosiegevaar - Liggingsplannen ondergrondse leidingen en kabels vooraf opvragen en raadplegen - Manueel graven in nabijheid van kabels - Gebruik van gekeurd materieel + aansluiten op differentieelschakelaar Inherente verkeersrisico s - Aanbrengen signalisatie. - Afschermen van werkzone / afbakenen voor derden. - Goede coördinatie tussen machinisten en overig personeel / gebruik van genormaliseerde hand- en armseinen of communicatiemiddel - Dragen van signalisatiekledij. - Zorgen voor voldoende verlichting. - Werfpiste / circulatiewegen vastleggen. - Veiligheidsafstand tot machines respecteren. - Geluidssignaal bij achteruitrijden. - Voertuigen uitgerust met zichtveldverbeterend systeem (dodehoekspiegel of camera). - Onvrijwillig starten van machine moet onmogelijk zijn (d.m.v. sleutel- - vergrendeling) - Bestuurders mogen machine niet verlaten zolang deze in werking is Kantelen van machines - Stabiel opstellen van machines. - Machine uitgerust met ROPS (= Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels Contact met bewegende delen Contact met geprojecteerde deeltjes Beschadiging bestaande te behouden delen / verzakkingen / instortingen rolling over protection system). - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren - van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. - Projectie in werkzone vermijden door oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen). - Diepte > 1.20m : taludering, beschoeiing of sleufbak toepassen - Vermijden/afstand houden met verkeer, trillende machines - Veiligheidsafstand tussen grondopslag en sleufrand respecteren (min. - Injectie bindmiddel in bodem - Sleuf zo snel mogelijk terug dichten - Slechts beperkte lengte openleggen Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

187 Risico-inventarisatie Hoofdstuk IV - VOORBEREIDENDE WERKEN EN GRONDWERKEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Val van personen - Sleuf/opening signaleren en afschermen - Sleuf afdekken - Voldoende verlichting voorzien - Niet op af te breken delen staan - Orde en netheid Val van voorwerpen, materialen - Dragen van PBM (helm, veiligheidsschoenen) Letsels aan de ledematen - Afschermen van draaiende delen. - Minimum veiligheidsafstand (0.80m) respecteren - Geen loshangende kledij. - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen ) Blootstelling aan stof - Bevochtigen Blootstelling aan lawaai - Dragen van PBM (stofmasker, gehoorbescherming) Elektrocutie Brand of explosiegevaar - Liggingsplannen ondergrondse leidingen en kabels vooraf opvragen en raadplegen - Manueel graven in nabijheid van kabels - Gebruik van gekeurd materieel + aansluiten op differentieelschakelaar Afbreken van gebouwen Inherente verkeersrisico s - Aanbrengen signalisatie. - Afschermen van werkzone / afbakenen voor derden. - Goede coördinatie tussen machinisten en overig personeel / gebruik van genormaliseerde hand- en armseinen of communicatiemiddel - Dragen van signalisatiekledij. - Zorgen voor voldoende verlichting. - Werfpiste / circulatiewegen vastleggen. - Veiligheidsafstand tot machines respecteren. - Geluidssignaal bij achteruitrijden. - Voertuigen uitgerust met zichtveldverbeterend systeem (dodehoekspiegel of camera). - Onvrijwillig starten van machine moet onmogelijk zijn (d.m.v. sleutel- - vergrendeling) - Bestuurders mogen machine niet verlaten zolang deze in werking is Kantelen van machines - Stabiel opstellen van machines. - Machine uitgerust met ROPS (= Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels Contact met bewegende delen Contact met geprojecteerde deeltjes rolling over protection system). - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren - van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. - Projectie in werkzone vermijden door oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen). Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

188 Risico-inventarisatie Hoofdstuk IV - VOORBEREIDENDE WERKEN EN GRONDWERKEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Val van personen - Zorgen voor valbeveiliging (randbeveiliging rond openingen, vangnetten) - Niet op af te breken delen staan - Dragen van PBM (valharnas) - Ontstane puin zoveel mogelijk onmiddellijk opruimen en afvoeren Val van voorwerpen, materialen - Veiligheidszone instellen / onderliggende zone ontruimen en afbakenen Elektrocutie Brand of explosiegevaar Blootstelling aan stof Blootstelling aan lawaai Beschadiging bestaande te behouden delen / verzakkingen / instortingen Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Voorziening aanbrengen t.b.v. opvangen van afbraakmateriaal (zeker in geval van mogelijke aanwezigheid van personen in onderliggende zone) - Goede coördinatie tussen alle aanwezige ondernemingen - Gebruik van gereedschapsgordel - Gebruik van degelijk bevestigde stortkoker t.b.v. afvoer puin - Dragen van PBM (helm, veiligheidsschoenen) - Liggingsplannen van leidingen en kabels vooraf opvragen en buiten- dienst laten stellen of wegnemen door concessiehouder / nutsmaatschappij - Zich verzekeren dat de installatie volledig afgesloten is - Gebruik van gekeurd materieel + aansluiten op differentieelschakelaar - Bevochtigen - Dragen van PBM (stofmasker, gehoorbescherming) - Vóór de start der afbraakwerken maakt de aannemer een beschrijving van de wijze van afbraak en de voorzorgsmaatregelen om beschadigingen van te behouden elementen te vermijden (bestaande dwars- en langsliggers, vrijgemaakte wapening t.b.v. verbinding van aan te bouwen constructies, aanwezige masten t.b.v. bovengrondse leidingen, enz.) - Controle stabiliteit door bevoegde(n) - Nodige maatregelen om de stabiliteit te garanderen / onderschoring / stutting voorzien - Veiligheidszone instellen / onderliggende zone ontruimen en afbakenen - Dragen van PBM (lasbril of scherm) Brand of explosiegevaar - Aanwezigheid brandbaar materiaal in invloedszone vermijden - ABC-blustoestel (6 kg) binnen bereik - Dragen van PBM (beschermkledij) - Liggingsplannen van leidingen vooraf opvragen en buitendienst laten stellen of wegnemen door concessiehouder / nutsmaatschappij Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

189 Risico-inventarisatie Hoofdstuk IV - VOORBEREIDENDE WERKEN EN GRONDWERKEN Blootstelling aan trillingen - Zich verzekeren dat de installatie volledig afgesloten is - Gebruik van gereedschap met trillingsarme handvaten - Rustpauzes inlassen + beurtrol toepassen Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

190 3 Risico-inventarisatie Hoofdstuk IV - VOORBEREIDENDE WERKEN EN GRONDWERKEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Op- en afbreken van signalisatie Inherente verkeersrisico s - Aanbrengen signalisatie. - Afschermen van werkzone / afbakenen voor derden. - Goede coördinatie tussen machinisten en overig personeel / gebruik van genormaliseerde hand- en armseinen of communicatiemiddel - Dragen van signalisatiekledij. - Zorgen voor voldoende verlichting. - Werfpiste / circulatiewegen vastleggen. - Veiligheidsafstand tot machines respecteren. - Geluidssignaal bij achteruitrijden. - Voertuigen uitgerust met zichtveldverbeterend systeem (dodehoekspiegel of camera). - Onvrijwillig starten van machine moet onmogelijk zijn (d.m.v. sleutel- - vergrendeling) - Bestuurders mogen machine niet verlaten zolang deze in werking is Kantelen van machines - Stabiel opstellen van machines. - Machine uitgerust met ROPS (= rolling over protection system). Val van voorwerpen, materialen - Dragen van PBM (helm, veiligheidsschoenen) Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. - Dragen van PBM (veiligheidshandschoenen) Letsels aan de ledematen - Afschermen van draaiende delen. - Minimum veiligheidsafstand (0.80m) respecteren - Geen loshangende kledij. - Dragen van PBM s (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen ) Contact met bewegende delen Contact met geprojecteerde deeltjes - Projectie in werkzone vermijden door oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen). Blootstelling aan lawaai - Dragen van PBM (gehoorbescherming) Elektrocutie Brand of explosiegevaar - Liggingsplannen ondergrondse leidingen en kabels vooraf opvragen en raadplegen - Manueel graven in nabijheid van kabels - Gebruik van gekeurd materieel + aansluiten op differentieelschakelaar Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

191 Risico-inventarisatie Hoofdstuk IV - VOORBEREIDENDE WERKEN EN GRONDWERKEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN 2. DROOG GRONDVERZET Afgraving Inherente verkeersrisico s - Aanbrengen signalisatie. - Afschermen van werkzone / afbakenen voor derden. - Goede coördinatie tussen machinisten en overig personeel / gebruik van genormaliseerde hand- en armseinen of communicatiemiddel - Dragen van signalisatiekledij. - Zorgen voor voldoende verlichting. - Werfpiste / circulatiewegen vastleggen. - Veiligheidsafstand tot machines respecteren. - Geluidssignaal bij achteruitrijden. - Voertuigen uitgerust met zichtveldverbeterend systeem (dodehoekspiegel of camera). - Onvrijwillig starten van machine moet onmogelijk zijn (d.m.v. sleutel- - vergrendeling) - Bestuurders mogen machine niet verlaten zolang deze in werking is Beschadiging bestaande te behouden delen / verzakkingen / instortingen - Stelselmatig verdichten. - Rekening houden met natuurlijke afschuivingshoek. Kantelen van machines - Stabiel opstellen van machines. - Machine uitgerust met ROPS (= rolling over protection system) Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels Contact met verontreinigde gronden / slib / water - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren - van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. - Toezien op vereiste inentingen van de werknemers (o.a. hepatitis A en tetanos) - Hygiëne in acht nemen - Dragen van PBM (beschermende kledij, veiligheidshandschoenen) Val van voorwerpen, materialen - Veiligheidsafstand tot machines respecteren. - Vrachtwagen niet overladen. - Dragen van PBM (helm) Uitgraving Inherente verkeersrisico s - Aanbrengen signalisatie. - Afschermen van werkzone / afbakenen voor derden. - Goede coördinatie tussen machinisten en overig personeel / gebruik van genormaliseerde hand- en armseinen of communicatiemiddel - Dragen van signalisatiekledij. - Zorgen voor voldoende verlichting. - Werfpiste / circulatiewegen vastleggen. - Veiligheidsafstand tot machines respecteren. - Geluidssignaal bij achteruitrijden. - Voertuigen uitgerust met zichtveldverbeterend systeem (dodehoekspiegel of camera). - Onvrijwillig starten van machine moet onmogelijk zijn (d.m.v. sleutelvergrendeling) - Bestuurders mogen machine niet verlaten zolang deze in werking is Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

192 Risico-inventarisatie Hoofdstuk IV - VOORBEREIDENDE WERKEN EN GRONDWERKEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Beschadiging bestaande te behouden delen / verzakkingen / instortingen - Stelselmatig verdichten. - Rekening houden met natuurlijke afschuivingshoek. - Diepte > 1.20m : taludering, beschoeiing of sleufbak toepassen - Vermijden/afstand houden met verkeer, trillende machines - Veiligheidsafstand tussen grondopslag en sleufrand respecteren (min. 0.60m) Kantelen van machines - Stabiel opstellen van machines. - Machine uitgerust met ROPS (= rolling over protection system). Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. Val van personen - Opening signaleren en afschermen Elektrocutie Brand of explosiegevaar Contact met verontreinigde gronden / slib / water - Voldoende verlichting voorzien - Liggingsplannen ondergrondse leidingen en kabels vooraf opvragen en raadplegen - Manueel graven in nabijheid van kabels - Toezien op vereiste inentingen van de werknemers (o.a. hepatitis A en - tetanos) - Hygiëne in acht nemen - Dragen van PBM (beschermende kledij, veiligheidshandschoenen) Val van voorwerpen, materialen - Veiligheidsafstand tot machines respecteren. - Vrachtwagen niet overladen. - Dragen van PBM (helm) Contact met bewegende delen Contact met geprojecteerde deeltjes - Projectie in werkzone vermijden door oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen) Ophoging Inherente verkeersrisico s - Aanbrengen signalisatie. - Afschermen van werkzone / afbakenen voor derden. - Goede coördinatie tussen machinisten en overig personeel / gebruik van genormaliseerde hand- en armseinen of communicatiemiddel - Dragen van signalisatiekledij. - Zorgen voor voldoende verlichting. - Werfpiste / circulatiewegen vastleggen. - Veiligheidsafstand tot machines respecteren. - Geluidssignaal bij achteruitrijden. - Voertuigen uitgerust met zichtveldverbeterend systeem (dodehoekspiegel of camera). - Onvrijwillig starten van machine moet onmogelijk zijn (d.m.v. sleutelvergrendeling) - Bestuurders mogen machine niet verlaten zolang deze in werking is Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

193 Risico-inventarisatie Hoofdstuk IV - VOORBEREIDENDE WERKEN EN GRONDWERKEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Beschadiging bestaande te behouden delen / verzakkingen / instortingen - Stelselmatig verdichten. - Rekening houden met natuurlijke afschuivingshoek. Kantelen van machines - Stabiel opstellen van machines. - Machine uitgerust met ROPS (= rolling over protection system). Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels Contact met verontreinigde gronden / slib / water Contact met bewegende delen Contact met geprojecteerde deeltjes - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren - van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. - Toezien op vereiste inentingen van de werknemers (o.a. hepatitis A en tetanos) - Hygiëne in acht nemen - Dragen van PBM (beschermende kledij, veiligheidshandschoenen) - Projectie in werkzone vermijden door oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen) Afdekking Inherente verkeersrisico s - Aanbrengen signalisatie. - Afschermen van werkzone / afbakenen voor derden. - Goede coördinatie tussen machinisten en overig personeel / gebruik van genormaliseerde hand- en armseinen of communicatiemiddel - Dragen van signalisatiekledij. - Zorgen voor voldoende verlichting. - Werfpiste / circulatiewegen vastleggen. - Veiligheidsafstand tot machines respecteren. - Geluidssignaal bij achteruitrijden. - Voertuigen uitgerust met zichtveldverbeterend systeem (dodehoekspiegel of camera). - Onvrijwillig starten van machine moet onmogelijk zijn (d.m.v. sleutelvergrendeling) - Bestuurders mogen machine niet verlaten zolang deze in werking is Beschadiging bestaande te behouden delen / verzakkingen / instortingen - Stelselmatig verdichten. - Rekening houden met natuurlijke afschuivingshoek Kantelen van machines - Stabiel opstellen van machines. - Machine uitgerust met ROPS (= rolling over protection system). Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels Contact met verontreinigde gronden / slib / water - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren - van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. - Toezien op vereiste inentingen van de werknemers (o.a. hepatitis A en tetanos) - Hygiëne in acht nemen - Dragen van PBM (beschermende kledij, veiligheidshandschoenen) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

194 Risico-inventarisatie Hoofdstuk IV - VOORBEREIDENDE WERKEN EN GRONDWERKEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Contact met bewegende delen - Projectie in werkzone vermijden door Contact met geprojecteerde deeltjes oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen) Droog houden Val van voorwerpen, materialen - Gebruik van gekeurd hijsmaterieel + goede onderlinge coördinatie tussen - machinist en overig personeel - Nooit plaatsnemen onder hangende last - Dragen van PBM (helm, veiligheidsschoenen) Elektrocutie - Uitvoeren door opgeleid personeel - Periodieke keuring stroomgroep (5- jaarlijks) - Degelijke aarding stroomgroep - Dragen van PBM (isolerende veiligheidsschoenen) - Kabels afschermen, ingraven of ophangen, kabelbruggen - Kabeltype HO7RNF gebruiken - Regelmatige visuele controle van kabels - Liggingsplannen ondergrondse leidingen en kabels vooraf opvragen en raadplegen - Manueel graven in nabijheid van kabels - Bij stoten op hindernis geen extra Contact met bewegende delen Contact met geprojecteerde deeltjes kracht zetten - Projectie in werkzone vermijden door oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen). Blootstelling aan lawaai - Pomp en stroomgroep in goede staat van onderhoud - Geluidswerende omkasting - Dragen van PBM (gehoorbescherming) Contact met verontreinigde gronden / slib / water Contact met schadelijke stoffen Brand of explosiegevaar - Inkuiping voorzien - Overvulbeveiliging voorzien - Trechter gebruiken bij vullen - Lekdetectie voorzien - Geen brandstof bijvullen bij warme motor (risico voor ontbranden langs- - lopende / gemorste benzine) - Niet roken bij vullen brandstoftank - Benzinestop degelijk afsluiten - Toezien op vereiste inentingen van de werknemers (o.a. hepatitis A en tetanos) - Hygiëne in acht nemen - Dragen van PBM (beschermende kledij, veiligheidshandschoenen) Val van personen - Voedingskabels van pompinstallatie afschermen, ingraven of ophangen / gebruik van kabelbruggen - Orde en netheid - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

195 Risico-inventarisatie Hoofdstuk IV - VOORBEREIDENDE WERKEN EN GRONDWERKEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Ruimen van te dempen sloten, waterlopen en vijvers Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels Beschadiging bestaande te behouden delen / verzakkingen / instortingen - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. - Regelmatige controle van taluds op scheurvorming - Vermijden/afstand houden met verkeer, trillende machines - Veiligheidsafstand tussen grondopslagen sleufrand respecteren (min. 0.60m) - Retourbemaling toepassen - Voorafgaande plaatsbeschrijving van omliggende gebouwen - Beschermingsmaatregelen / verankeringen aanbrengen bij risicovolle gebouwen en constructies - Diepte > 1.20m : taludering, beschoeiing of sleufbak toepassen Inherente verkeersrisico s - Aanbrengen signalisatie. - Afschermen van werkzone / afbakenen voor derden. - Goede coördinatie tussen machinisten en overig personeel / gebruik van genormaliseerde hand- en armseinen of communicatiemiddel - Dragen van signalisatiekledij. - Zorgen voor voldoende verlichting. - Werfpiste / circulatiewegen vastleggen. - Veiligheidsafstand tot machines respecteren. - Geluidssignaal bij achteruitrijden. - Voertuigen uitgerust met zichtveldverbeterend systeem (dodehoekspiegel of camera). - Onvrijwillig starten van machine moet onmogelijk zijn (d.m.v. sleutel- - vergrendeling) - Bestuurders mogen machine niet verlaten zolang deze in werking is Kantelen van machines - Stabiel opstellen van machines. - Machine uitgerust met ROPS (= rolling over protection system). Val van voorwerpen, materialen - Instellen veiligheidszone + signaleren. - Rekening houden met windsterkte en windrichting. - Gebruik van gekeurd hijs- en aanslagmaterieel. - Nooit plaatsnemen onder hangende last. - Draaicirkel kraan buiten werkzone houden. - Goede stapeltechniek. - Gebruik van gekeurde kettingzaag + ervaren en bevoegd gebruiker. - Kettingzaag voorzien van kettingrem en handbeschermer. - Regelmatig nazicht en onderhoud van kettingzaag. - Dragen PBM (veiligheidssalopet, veiligheidsbril, veiligheidshandschoenen, veiligheidsschoenen, gehoor- en gezichtsbescherming). Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

196 Risico-inventarisatie Hoofdstuk IV - VOORBEREIDENDE WERKEN EN GRONDWERKEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Beschadigen nutsleidingen ( ondergronds / bovengronds ) Contact met bewegende delen Contact met geprojecteerde deeltjes - Navraag en controle bij de wegbeheerders omtrent aanwezige nutsmaatschappijen - Opvragen en bestuderen van plannen van nutsleidingen / afstandsbepaling tussen de diverse kabels, buizen en leidingen - Voorafgaandelijk sonderen - Impact van de werkzone bepalen ten opzichte van de aanwezige kabels, buizen en leidingen - Zonodig technische bijstand vragen aan de nutsmaatschappijen - Kabels, buizen en leidingen steeds voldoende afschermen of stutten - Gewijzigde liggingen bestaande toestand of as-built steeds inmeten en melden aan de maatschappijen en wegbeheerders - Projectie in werkzone vermijden door oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen). Breken van ketting of leng - Voldoende verwijderen onder spanning staande ketting / leng. - Regelmatig nazicht materieel. - Afscherming voor bestuurder tractor. - Dragen PBM (helm, gezichtsbescherming). Letsels aan de ledematen - Afschermen van draaiende delen. - Minimum veiligheidsafstand (0.80m) respecteren - Geen loshangende kledij. - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen ) Blootstelling aan lawaai - Pomp en stroomgroep in goede staat van onderhoud - Geluidswerende omkasting - Dragen PBM (gehoorbescherming). Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. Val van personen - Vooraf opruimen van hindernissen. - Aandacht voor orde en netheid / afval onmiddellijk opruimen en afvoeren - Bij omleggen van sloot / waterloop : voedingskabels van pompinstallatie - afschermen, ingraven of ophangen / gebruik van kabelbruggen - Dragen van PBM (veiligheidsschoeisel). Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

197 Risico-inventarisatie Hoofdstuk IV - VOORBEREIDENDE WERKEN EN GRONDWERKEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Geschikt maken van uitgegraven bodem als ophogingsmateriaal Elektrocutie - Uitvoeren door opgeleid personeel - Periodieke keuring stroomgroep (5- jaarlijks) - Degelijke aarding stroomgroep - Dragen van PBM (isolerende veiligheidsschoenen) - Kabels afschermen, ingraven of ophangen, kabelbruggen - Kabeltype HO7RNF gebruiken - Regelmatige visuele controle van kabels Beschadiging bestaande te behouden delen / verzakkingen / instortingen Contact met verontreinigde gronden / slib / water Contact met schadelijke stoffen Brand of explosiegevaar - Zorgen voor stabiele ondergrond. - Zorgen voor voldoende beschoeiing - Regelmatige controle van taluds op scheurvorming - Vermijden/afstand houden met verkeer, trillende machines - Verplichte onderbreking / schorsing der werken bij (verwachte) hevige - regenval (ingeval van heuvelachtig gebied) - Retourbemaling toepassen - Voorafgaande plaatsbeschrijving van omliggende gebouwen - Beschermingsmaatregelen / verankeringen aanbrengen bij risicovolle gebouwen en constructies - Inkuiping voorzien - Overvulbeveiliging voorzien - Trechter gebruiken bij vullen - Lekdetectie voorzien - Geen brandstof bijvullen bij warme motor (risico voor ontbranden langs- - lopende / gemorste benzine) - Niet roken bij vullen brandstoftank - Benzinestop degelijk afsluiten - Toezien op vereiste inentingen van de werknemers (o.a. hepatitis A en - tetanos) - Hygiëne in acht nemen - Dragen van PBM (beschermende kledij, veiligheidshandschoenen) Inherente verkeersrisico s - Aanbrengen signalisatie. - Afschermen van werkzone / afbakenen voor derden. - Goede coördinatie tussen machinisten en overig personeel / gebruik van genormaliseerde hand- en armseinen of communicatiemiddel - Dragen van signalisatiekledij. - Zorgen voor voldoende verlichting. - Werfpiste / circulatiewegen vastleggen. - Veiligheidsafstand tot machines respecteren. - Geluidssignaal bij achteruitrijden. - Voertuigen uitgerust met zichtveldverbeterend systeem (dodehoekspiegel of camera). - Onvrijwillig starten van machine moet onmogelijk zijn (d.m.v. sleutelvergrendeling) - Bestuurders mogen machine niet verlaten zolang deze in werking is Kantelen van machines - Stabiel opstellen van machines. - Machine uitgerust met ROPS (= rolling over protection system). Contact met verontreinigde gronden / slib / water - Toezien op vereiste inentingen van de werknemers (o.a. hepatitis A en tetanos) - Hygiëne in acht nemen - Dragen van PBM (beschermende kledij, veiligheidshandschoenen) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

198 Risico-inventarisatie Hoofdstuk IV - VOORBEREIDENDE WERKEN EN GRONDWERKEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Ongeschonden bewaring, verlegging en terugplaatsing van kabels en leidingen Blootstelling aan stof - Bevochtigen. - Dragen van PBM (stofmasker). Contact met schadelijke stoffen - Veiligheidsfiche (MSDS-fiche) calciumoxide raadplegen en naleven. - Veiligheidsfiche (MSDS-fiche) cement raadplegen en naleven. - Dragen van PBM (beschermende kledij). Inherente verkeersrisico s - Aanbrengen signalisatie. - Afschermen van werkzone / afbakenen voor derden. - Goede coördinatie tussen machinisten en overig personeel / gebruik van genormaliseerde hand- en armseinen of communicatiemiddel - Dragen van signalisatiekledij. - Zorgen voor voldoende verlichting. - Werfpiste / circulatiewegen vastleggen. - Veiligheidsafstand tot machines respecteren. - Geluidssignaal bij achteruitrijden. - Voertuigen uitgerust met zichtveldverbeterend systeem (dodehoekspiegel of camera). - Onvrijwillig starten van machine moet onmogelijk zijn (d.m.v. sleutel- - vergrendeling) - Bestuurders mogen machine niet verlaten zolang deze in werking is Kantelen van machines - Stabiel opstellen van machines. - Machine uitgerust met ROPS (= Beschadigen nutsleidingen ( ondergronds / bovengronds ) rolling over protection system). - Navraag en controle bij de wegbeheerders omtrent aanwezige nutsmaatschappijen - Opvragen en bestuderen van plannen van nutsleidingen / afstandsbepaling tussen de diverse kabels, buizen en leidingen - Voorafgaandelijk sonderen - Impact van de werkzone bepalen ten opzichte van de aanwezige kabels, buizen en leidingen - Zonodig technische bijstand vragen aan de nutsmaatschappijen - Kabels, buizen en leidingen steeds voldoende afschermen of stutten - Gewijzigde liggingen bestaande toestand of as-built steeds inmeten en melden aan de maatschappijen en wegbeheerders Drooghouden Val van voorwerpen, materialen - Gebruik van gekeurd hijsmaterieel + goede onderlinge coördinatie tussen - machinist en overig personeel - Nooit plaatsnemen onder hangende last - Dragen van PBM (helm, veiligheidsschoenen) Elektrocutie - Uitvoeren door opgeleid personeel - Periodieke keuring stroomgroep (5- jaarlijks) - Degelijke aarding stroomgroep - Dragen van PBM (isolerende veiligheidsschoenen) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

199 Risico-inventarisatie Hoofdstuk IV - VOORBEREIDENDE WERKEN EN GRONDWERKEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Contact met bewegende delen - Projectie in werkzone vermijden door Contact met geprojecteerde deeltjes oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen). Blootstelling aan lawaai - Pomp en stroomgroep in goede staat van onderhoud - Geluidswerende omkasting - Dragen van PBM Contact met verontreinigde gronden / slib / water Contact met schadelijke stoffen Brand of explosiegevaar Beschadigen nutsleidingen ( ondergronds / bovengronds ) (gehoorbescherming) - Inkuiping voorzien - Overvulbeveiliging voorzien - Trechter gebruiken bij vullen - Lekdetectie voorzien - Geen brandstof bijvullen bij warme motor (risico voor ontbranden langs- - lopende / gemorste benzine) - Niet roken bij vullen brandstoftank - Benzinestop degelijk afsluiten - Toezien op vereiste inentingen van de werknemers (o.a. hepatitis A en - tetanos) - Hygiëne in acht nemen - Dragen van PBM (beschermende kledij, veiligheidshandschoenen) - Kabels afschermen, ingraven of ophangen, kabelbruggen - Kabeltype HO7RNF gebruiken - Regelmatige visuele controle van kabels - Navraag en controle bij de wegbeheerders omtrent aanwezige nutsmaatschappijen - Opvragen en bestuderen van plannen van nutsleidingen / afstandsbepaling tussen de diverse kabels, buizen en leidingen - Voorafgaandelijk sonderen - Impact van de werkzone bepalen ten opzichte van de aanwezige kabels, buizen en leidingen - Zonodig technische bijstand vragen aan de nutsmaatschappijen - Kabels, buizen en leidingen steeds voldoende afschermen of stutten - Gewijzigde liggingen bestaande toestand of as-built steeds inmeten en melden aan de maatschappijen en wegbeheerders Val van personen - Voedingskabels van pompinstallatie afschermen, ingraven of ophangen / - gebruik van kabelbruggen - Orde en netheid - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen) Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

200 Risico-inventarisatie Hoofdstuk IV - VOORBEREIDENDE WERKEN EN GRONDWERKEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Beschadiging bestaande te behouden delen / verzakkingen / instortingen Contact met verontreinigde gronden / slib / water - Zorgen voor voldoende beschoeiing - Regelmatige controle van taluds op scheurvorming - Vermijden/afstand houden met verkeer, trillende machines - Veiligheidsafstand tussen grondopslagen sleufrand respecteren (min. 0.60m) - Retourbemaling toepassen - Voorafgaande plaatsbeschrijving van omliggende gebouwen - Beschermingsmaatregelen / verankeringen aanbrengen bij risicovolle gebouwen en constructies - Toezien op vereiste inentingen van de werknemers (o.a. hepatitis A en tetanos) - Hygiëne in acht nemen - Dragen van PBM (beschermende kledij, veiligheidshandschoenen) 3. GRONDWERK VOOR BOUWPUTTEN Ongeschonden bewaring, verlegging en terugplaatsing van kabels en leidingen ZIE HOOFDSTUK IV ZIE HOOFDSTUK IV PROFILEREN VAN SLOTEN 6.1 Profileren van sloten Inherente verkeersrisico s - Aanbrengen signalisatie. - Afschermen van werkzone / afbakenen voor derden. - Goede coördinatie tussen machinisten en overig personeel / gebruik van genormaliseerde hand- en armseinen of communicatiemiddel - Dragen van signalisatiekledij. - Zorgen voor voldoende verlichting. - Werfpiste / circulatiewegen vastleggen. - Veiligheidsafstand tot machines respecteren. - Geluidssignaal bij achteruitrijden. - Voertuigen uitgerust met zichtveldverbeterend systeem (dodehoekspiegel of camera). - Onvrijwillig starten van machine moet onmogelijk zijn (d.m.v. sleutelvergrendeling) - Bestuurders mogen machine niet verlaten zolang deze in werking is Kantelen van machines - Stabiel opstellen van machines. - Machine uitgerust met ROPS (= rolling over protection system). Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

201 Risico-inventarisatie Hoofdstuk IV - VOORBEREIDENDE WERKEN EN GRONDWERKEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Val van voorwerpen, materialen Breken van ketting of leng Beschadigen nutsleidingen ( ondergronds / bovengronds ) Contact met bewegende delen Contact met geprojecteerde deeltjes - Instellen veiligheidszone + signaleren. - Rekening houden met windsterkte en windrichting. - Gebruik van gekeurd hijs- en aanslagmaterieel. - Nooit plaatsnemen onder hangende last. - Draaicirkel kraan buiten werkzone houden. - Goede stapeltechniek. - Gebruik van gekeurde kettingzaag + ervaren en bevoegd gebruiker. - Kettingzaag voorzien van kettingrem en handbeschermer. - Regelmatig nazicht en onderhoud van kettingzaag. - Dragen PBM (veiligheidssalopet, veiligheidsbril, veiligheidshandschoenen, veiligheidsschoenen, gehoor- en gezichtsbescherming). - Navraag en controle bij de wegbeheerders omtrent aanwezige nutsmaatschappijen - Opvragen en bestuderen van plannen van nutsleidingen / afstandsbepaling tussen de diverse kabels, buizen en leidingen - Voorafgaandelijk sonderen - Impact van de werkzone bepalen ten opzichte van de aanwezige kabels, buizen en leidingen - Zonodig technische bijstand vragen aan de nutsmaatschappijen - Kabels, buizen en leidingen steeds voldoende afschermen of stutten - Gewijzigde liggingen bestaande toestand of as-built steeds inmeten en melden aan de maatschappijen en wegbeheerders - Projectie in werkzone vermijden door oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen). Breken van ketting of leng - Voldoende verwijderen onder spanning staande ketting / leng. - Regelmatig nazicht materieel. - Afscherming voor bestuurder tractor. - Dragen PBM (helm, gezichtsbescherming). Letsels aan de ledematen - Afschermen van draaiende delen. - Minimum veiligheidsafstand (0.80m) respecteren - Geen loshangende kledij. - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen ) Blootstelling aan lawaai - Pomp en stroomgroep in goede staat van onderhoud - Geluidswerende omkasting - Dragen PBM (gehoorbescherming). Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

202 Risico-inventarisatie Hoofdstuk IV - VOORBEREIDENDE WERKEN EN GRONDWERKEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Val van personen - Vooraf opruimen van hindernissen. - Aandacht voor orde en netheid / afval onmiddellijk opruimen en afvoeren - Bij omleggen van sloot / waterloop : voedingskabels van pompinstallatie afschermen, ingraven of ophangen / gebruik van kabelbruggen - Dragen van PBM (veiligheidsschoeisel). Elektrocutie - Uitvoeren door opgeleid personeel - Periodieke keuring stroomgroep (5- jaarlijks) - Degelijke aarding stroomgroep - Dragen van PBM (isolerende veiligheidsschoenen) - Kabels afschermen, ingraven of ophangen, kabelbruggen - Kabeltype HO7RNF gebruiken - Regelmatige visuele controle van kabels Beschadiging bestaande te behouden delen / verzakkingen / instortingen Contact met verontreinigde gronden / slib / water Brand of explosiegevaar Contact met schadelijke stoffen - Zorgen voor stabiele ondergrond. - Zorgen voor voldoende beschoeiing - Regelmatige controle van taluds op scheurvorming - Vermijden/afstand houden met verkeer, trillende machines - Verplichte onderbreking / schorsing der werken bij (verwachte) hevige - regenval (ingeval van heuvelachtig gebied) - Retourbemaling toepassen - Voorafgaande plaatsbeschrijving van omliggende gebouwen - Beschermingsmaatregelen / verankeringen aanbrengen bij risicovolle gebouwen en constructies - Inkuiping voorzien - Overvulbeveiliging voorzien - Trechter gebruiken bij vullen - Lekdetectie voorzien - Geen brandstof bijvullen bij warme motor (risico voor ontbranden langslopende / gemorste benzine) - Niet roken bij vullen brandstoftank - Benzinestop degelijk afsluiten - Toezien op vereiste inentingen van de werknemers (o.a. hepatitis A en tetanos) - Hygiëne in acht nemen - Dragen van PBM (beschermende kledij, veiligheidshandschoenen) 7. WAPENEN VAN BODEM 7.1 Wapenen van bodem ZIE HOOFDSTUK IV ZIE HOOFDSTUK IV Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

203 HOOFDSTUK V - ONDERFUNDERINGEN EN FUNDERINGEN 1. BESCHERMING VAN DE ONDERFUNDERING OF DE FUNDERING 1.1. Beschrijving Materiaal Uitvoering 1.2. Meetmethode voor hoeveelheden 1.3. Controles 2. WAPENEN VAN DE ONDERFUNDERING OF FUNDERING 2.1. Beschrijving Materialen Uitvoering 2.2. Meetmethode voor hoeveelheden 2.3. Controles 3. ONDERFUNDERINGEN 3.1. Algemene bepalingen 3.3. Onderfundering type II Beschrijving Materialen Kenmerken van de uitvoering A Samenstelling van de lagen B Dikte van de lagen C Profiel van het oppervlak D Vlakheid van het oppervlak E Draagvermogen Wijze van uitvoering Meetmethode voor hoeveelheden Controles Specifieke kortingen wegens minderwaarde Risico-inventarisatie Hoofdstuk V ONDERFUNDERINGEN EN FUNDERINGEN 4. FUNDERINGEN 4.1. Algemene bepalingen Beschrijving 4.2. Steenslagfundering met niet-continue korrelverdeling Beschrijving Materialen Kenmerken van de uitvoering A Samenstelling van de lagen B Dikte van de lagen C Profiel van het oppervlak D Vlakheid van het oppervlak E Draagvermogen Wijze van uitvoering Meetmethode voor hoeveelheden Controles Specifieke kortingen wegens minderwaarden Dikte 4.4. Met toevoegsel behandelde steenslagfundering met continue korrelverdeling Beschrijving Materialen Kenmerken van de uitvoering A Samenstelling van de lagen B Dikte van de lagen C Profiel van het oppervlak D Vlakheid van het oppervlak Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

204 Risico-inventarisatie Hoofdstuk V ONDERFUNDERINGEN EN FUNDERINGEN E Draagvermogen Wijze van uitvoering ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN 1. BESCHERMING VAN DE ONDERFUNDERING OF DE FUNDERING 1.1 BESCHERMING VAN DE ONDERFUNDE- RING OF DE FUNDERING 2. WAPENEN VAN DE ONDERFUNDERING OF DE FUNDERING Inherente verkeersrisico s - Aanbrengen signalisatie. - Afschermen van werkzone / afbakenen voor derden. - Goede coördinatie tussen machinisten en overig personeel / gebruik van genormaliseerde hand- en armseinen of communicatiemiddel - Dragen van signalisatiekledij. - Zorgen voor voldoende verlichting. - Werfpiste / circulatiewegen vastleggen. - Veiligheidsafstand tot machines respecteren. - Geluidssignaal bij achteruitrijden. - Voertuigen uitgerust met zichtveldverbeterend systeem (dodehoekspiegel of camera). - Onvrijwillig starten van machine moet onmogelijk zijn (d.m.v. sleutelvergrendeling) - Bestuurders mogen machine niet verlaten zolang deze in werking is Val van personen - Orde en netheid - Voldoende verlichting voorzien - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen) Val van voorwerpen, materialen - Afbakenen werkzone - Gebruik van gekeurd hijsmaterieel - Niet onder bewegende last plaatsnemen - Dragen van PBM (helm, veiligheidsschoenen) Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. - Aandacht bij snijden / naaien - Aangepast handgereedschap - Dragen van PBM (handschoenen) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

205 Risico-inventarisatie Hoofdstuk V ONDERFUNDERINGEN EN FUNDERINGEN 2.1 WAPENEN VAN DE ONDERFUNDERING OF FUNDERING Inherente verkeersrisico s - Aanbrengen signalisatie. - Afschermen van werkzone / afbakenen voor derden. - Goede coördinatie tussen machinisten en overig personeel / gebruik van genormaliseerde hand- en armseinen of communicatiemiddel - Dragen van signalisatiekledij. - Zorgen voor voldoende verlichting. - Werfpiste / circulatiewegen vastleggen. - Veiligheidsafstand tot machines respecteren. - Geluidssignaal bij achteruitrijden. - Voertuigen uitgerust met zichtveldverbeterend systeem (dodehoekspiegel of camera). - Onvrijwillig starten van machine moet onmogelijk zijn (d.m.v. sleutelvergrendeling) - Bestuurders mogen machine niet verlaten zolang deze in werking is Val van personen - Orde en netheid - Voldoende verlichting voorzien - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen) Val van voorwerpen, materialen - Afbakenen werkzone - Gebruik van gekeurd hijsmaterieel - Niet onder bewegende last plaatsnemen - Dragen van PBM (helm, veiligheidsschoenen) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

206 Risico-inventarisatie Hoofdstuk V ONDERFUNDERINGEN EN FUNDERINGEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. - Aandacht bij snijden / naaien - Aangepast handgereedschap - Dragen van PBM (handschoenen) - Oogspoeling aanwezig op werf - Dragen van PBM (lasscherm,veiligheidsbril) Contact met bewegende delen - Projectie in werkzone vermijden door Contact met geprojecteerde deeltjes oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen). Letsels aan de ledematen - Afschermen van draaiende delen. - Minimum veiligheidsafstand (0.80m) respecteren - Geen loshangende kledij. - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen ) Contact met schadelijke stoffen - Rekening houden met de windrichting - Voldoende ventilatie voorzien Blootstelling aan stof - Bij onvoldoende ventilatie : FFP2SLmasker toepassen Blootstelling aan lawaai - Materieel reinigen in open lucht (nooit in besloten ruimte) Brand of explosiegevaar - Bij lassen : geen brandbaar materiaal in onmiddellijke omgeving + blustoestel binnen handbereik - Brandwonden : overvloedig spoelen met water + brandwondenzalf aanbrengen - Dragen van PBM (beschermende kledij, veiligheidshandschoenen) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

207 3. ONDERFUNDERINGEN Risico-inventarisatie Hoofdstuk V ONDERFUNDERINGEN EN FUNDERINGEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN 3.1 Aanbrengen onderfundering - algemeen 3.3 Aanbrengen onderfundering type II Inherente verkeersrisico s - Aanbrengen signalisatie. - Afschermen van werkzone / afbakenen voor derden. - Goede coördinatie tussen machinisten en overig personeel / gebruik van genormaliseerde hand- en armseinen of communicatiemiddel - Dragen van signalisatiekledij. - Zorgen voor voldoende verlichting. - Werfpiste / circulatiewegen vastleggen. - Veiligheidsafstand tot machines respecteren. - Geluidssignaal bij achteruitrijden. - Voertuigen uitgerust met zichtveldverbeterend systeem (dodehoekspiegel of camera). - Onvrijwillig starten van machine moet onmogelijk zijn (d.m.v. sleutelvergrendeling) - Bestuurders mogen machine niet verlaten zolang deze in werking is Kantelen van machines - Stabiel opstellen van machines. - Machine uitgerust met ROPS (= rolling over protection system). Val van personen - Voldoende verlichting voorzien - Aandacht voor orde en netheid - Gebruik maken van treden en handgreep bij in- en uitstappen van machines - Werkplatformen voorzien van randbeveiliging en degelijke toegang (ook platformen aan machines) - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen) Val van voorwerpen, materialen - Gebruik van gekeurd hijsmaterieel - Dragen van PBM (helm, veiligheidsschoenen) Blootstelling aan trillingen - Rustpauze inlassen - Beurtrol toepassen Blootstelling aan lawaai - Dragen van PBM (gehoorbescherming vanaf 90dB) Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Rechtstreeks huidcontact vermijden - Aandacht voor persoonlijke hygiëne - Bij terechtkomen van beton in schoenen of laarzen onmiddellijk uitdoen en reinigen i.v.m. vermijden brandwonden. - Dragen van PBM (veiligheidsbril, veiligheidshand schoenen). - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. - Aangepaste werkkledij (geen korte broek of bloot bovenlichaam) ZIE HOOFDSTUK V (Aanbrengen onderfundering algemeen) ZIE HOOFDSTUK V (Aanbrengen onderfundering algemeen) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

208 4. FUNDERINGEN Risico-inventarisatie Hoofdstuk V ONDERFUNDERINGEN EN FUNDERINGEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN 4.1 Aanbrengen fundering - algemeen Inherente verkeersrisico s - Aanbrengen signalisatie. - Afschermen van werkzone / afbakenen voor derden. - Goede coördinatie tussen machinisten en overig personeel / gebruik van genormaliseerde hand- en armseinen of communicatiemiddel - Dragen van signalisatiekledij. - Zorgen voor voldoende verlichting. - Werfpiste / circulatiewegen vastleggen. - Veiligheidsafstand tot machines respecteren. - Geluidssignaal bij achteruitrijden. - Voertuigen uitgerust met zichtveldverbeterend systeem (dodehoekspiegel of camera). - Onvrijwillig starten van machine moet onmogelijk zijn (d.m.v. sleutelvergrendeling) - Bestuurders mogen machine niet verlaten zolang deze in werking is Kantelen van machines - Stabiel opstellen van machines. - Machine uitgerust met ROPS (= rolling over protection system). Val van personen - Voldoende verlichting voorzien - Aandacht voor orde en netheid - Gebruik maken van treden en handgreep bij in- en - uitstappen van machines - Werkplatformen voorzien van randbeveiliging en degelijke toegang (ook platformen aan machines) - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen) Val van voorwerpen, materialen - Gebruik van gekeurd hijsmaterieel - Dragen van PBM (helm, veiligheidsschoenen) Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Rechtstreeks huidcontact vermijden - Aandacht voor persoonlijke hygiëne - Bij terechtkomen van beton in schoenen of laarzen onmiddellijk uitdoen en reinigen i.v.m. vermijden brandwonden. - Dragen van PBM (veiligheidsbril, veiligheidshandschoenen). - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. - Aangepaste werkkledij (geen korte broek of bloot bovenlichaam) Blootstelling aan trillingen - Rustpauze inlassen - Beurtrol toepassen Blootstelling aan lawaai - Dragen van PBM (gehoorbescherming vanaf 90dB) 4.2 Aanbrengen van steenslagfundering met niet-continue korrelverdeling 4.4 Aanbrengen van met toevoegsel behandelde steenslagfundering met continue korrelverdeling ZIE HOOFDSTUK V (Aanbrengen fundering algemeen) ZIE HOOFDSTUK V (Aanbrengen fundering algemeen) ZIE HOOFDSTUK V (Aanbrengen fundering algemeen) ZIE HOOFDSTUK V (Aanbrengen fundering algemeen) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

209 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VI - VERHARDINGEN HOOFDSTUK VI VERHARDINGEN 1. CEMENTBETONVERHARDINGEN 2. BITUMINEUZE VERHARDINGEN 3. BESTRATINGEN 4. andere verhardingen 4.1 Verharding van gietasfalt 4.2 Dolomietverharding 4.3 Walsbetonverharding 4.4 Verharding van grasbetontegels 4.5 Verharding van graskunststofplaten ACTIVITEIT RISICO MAATREGELEN ALGEMEEN Aanrijding / botsen van machines / verkeersrisico - Aanbrengen signalisatie - Afschermen van werkzone / afbakenen voor derden - Goede coördinatie tussen machinisten en overig personeel - Zorgen voor voldoende verlichting - Dragen van signalisatiekledij - Werfpiste / circulatiewegen vastleggen - Veiligheidsafstand tot machines respecteren - Geluidssignaal bij achteruitrijden - Voertuigen uitgerust met zichtveldverbeterend systeem (dodehoekspiegel of camera) - Onvrijwillig starten van machines moet - onmogelijk zijn (sleutelvergrendeling) - Bestuurders mogen machine niet verlaten zolang deze in werking is Kantelen van machines - Stabiel opstellen van machines - Machine uitgerust met ROPS (= rolling - over protection system) Vallen van personen - Orde en netheid werkpost - Openingen / putten signaleren en afschermen - Putten zo snel mogelijk terug dichten - Voldoende verlichting voorzien - Gebruik maken van treden en handgreep bij in- en uitstappen van machines - Werkplatformen voorzien van randbeveiliging en degelijke toegang (ook platformen aan machines) - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen) Opname / contact met schadelijke producten - Aandacht voor persoonlijke hygiëne en stof - (handen wassen vóór eten) - Stof beperken door bevochtigen, - Rekening houden met windrichting - Dragen van PBM (beschermende kledij, handschoenen, stofmasker) Blootstelling aan lawaai - Dragen van PBM (gehoorbescherming Blootstelling aan zon / UV-straling / projectie (warme) deeltjes vanaf 90dB) - Aangepaste werkkledij (geen korte broek of bloot bovenlichaam) - Dragen van PBM (oogbescherming bij o.a. slijpen en lassen) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

210 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VI - VERHARDINGEN 1. CEMENTBETONVERHARDINGEN ACTIVITEIT RISICO MAATREGELEN - Boren en verankeren duvels - Aanvoer en lossen wapening - Plooien, knippen, snijden, lassen wapening - Plaatsen en binden wapening - Aanvoer en lossen beton - Vullen finisher - Spreiden en verdichten - Uitwassen / uitborstelen / reinigen oppervlak (sproeimachine, borstelmachine, hogedrukreiniger) - Aanbrengen voegen (zagen, frezen, afschuinen en voegvullen) - Nabehandeling / curing - Uitvoeren proeven (plaatproef, slagsonde, waterproef, kernboringen) Inspanning / verkeerde beweging / rugletsel - Manueel spreiden tot minimum beperken - Ergonomische werkhouding en tiltechniek - Max. tillast = 25 kg per persoon / voor zwaardere lasten : gekeurd hijsmaterieel Vallen van personen vanaf hoogte : - Goede coördinatie tussen chauffeur, kraanman en helper. - Afstappen van vrachtwagen (niet afspringen) Vallen van personen op begane grond / struikelen met mogelijk contact met wachtwapening Gegrepen worden door : - finisher - glijbekistingsmachine (slipformpaver) - Verplaatsing over ingeoliede bekisting vermijden - Wachtwapening signaleren en afschermen - Indien mogelijk fijnmazige wapeningsnetten toepassen (beperken struikelgevaar bij verplaatsen over wapening) - Instructie en opleiding personeel - Veiligheidsafstand tot machine respecteren - Geen loshangende kledij - Afscherming bewegende delen - Noodstop voorzien - Gebruik van geluidsignaal tijdens achteruitrijden - Gebruik van handseinen tijdens achteruitrijden Klemmen / pletten / knellen ledematen - Opgeleid en ervaren personeel - Veiligheidsafstand tot machine respecteren Inzetten CE-gekeurde machines voorzien van afschermingen Terugslag boorzuiger / vastlopen boor bij boren ankergaten Brand- en ontploffingsgevaar / brandwonden: - bij vullen brandstof machines - bij contact uitlaat van machine - bij overpompen curingproduct - bij aanbrengen voegvulling / giet- asfalt - bij laswerk aan wapening - bij aanbrengen gietasfalt / voeg- vulling (vlotplaten) - Instructie personeel - Gekeurd en goed onderhouden boormachine voorzien van antiblokkeersysteem - Machine uitschakelen vóór vullen - Trechter gebruiken (voorkomen morsen op warme machinedelen) - Rookverbod bij vullen - Uitlaat afschermen - Aarding pomp (statische elektriciteit) - Hydraulische of explosiebeveiligde pomp - Bij lassen : geen brandbaar materiaal in onmiddellijke omgeving + blustoestel binnen handbereik - Schoenen of laarzen onmiddellijk uitdoen en proper maken ingeval er beton in terechtkomt (i.v.m. vermijden van brandwonden) - Brandwonden : overvloedig spoelen met water + brandwondenzalf aanbrengen Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

211 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VI - VERHARDINGEN ACTIVITEIT RISICO MAATREGELEN Contact met bewegende delen : - aandrijving sproeimachine - borstelmachine - curingwagen - aanvoer d.m.v. kraan - gebruik handgereedschap Contact met : - velvormende vertrager bij uitwassen - betonstof bij borstelen - curing compound bij nabehandelen - voegvulling / gietasfalt - cement - beton Blootstelling aan elektrische stroom bij gebruik elektrisch gereedschap Oogletsel door : - contact bekistingsolie / betonspatten - lassen / slijpen - contact gietasfalt/voegvulling (vlotplaten Inademen schadelijke stoffen : - nevel van bekistingsolie bij vernevelen - lasdampen - cementstof - dampen epoxyhars - dampen bij reinigen injectie- materieel - uitlaatgassen Snijwonden : - bij knippen wapening - contact met (wacht)wapening - Aandrijving afschermen - Geen ingrepen aan in bedrijf zijnde machines - Onderhoud conform werkinstructies - Noodstop voorzien - Koppeling borstels pas inschakelen na starten motor - Min. 10m uit worprichting borstels blijven (i.v.m. wegvliegende deeltjes) + borstels afschermen - Geen loshangende kledij - Koppeling tussen motor en schijf van vloerzaagmachine (beletten dat schijf draait van zodra motor wordt ingeschakeld) - Schijf vloerzaag voorzien van afschermkap en nalooprem - Rekening houden met windrichting - Veiligheidsfiche (MSDS-fiche) product raadplegen en naleven + reglementaire etikettering - Controle leidingen t.b.v. overpompen vertrager / curingproduct op lekkage - Aangepaste werkkledij (geen korte broek, geen ontbloot bovenlichaam) - Gebruik van gekeurd, dubbel geïsoleerd gereedschap voorzien van de nodige afschermingen en beveiligingen + aansluiten op differentieelschakelaar - Oogspoeling aanwezig op werf - Niet in nevel gaan staan / met wind mee vernevelen - Voldoende ventilatie voorzien - Bij onvoldoende ventilatie : FFP2SLmasker toepassen - Materieel reinigen in open lucht (nooit in besloten ruimte) - Voldoende lange uitlaatpijp gericht buiten de werkzone - Afschermen (scherpe) wachtwapening - Dragen van PBM (veiligheidshandschoenen) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

212 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VI - VERHARDINGEN 2. BITUMINEUZE VERHARDINGEN Asfalteren : ACTIVITEIT RISICO MAATREGELEN - Veegwerken voorafgaand aan asfaltering - Opstellen finisher - Inspuiten asfaltverdeler - Aanbrengen kleeflaag (emulsiewagen) - Spuitlans) - Aanvoer asfalt - Vullen finisher - Spreiden asfalt (manueel of finisher) - Staalname - Afwalsen - Plaatsen voegband (brander) - Greppel en opkant in gietasfalt Klemmen / pletten / knellen ledematen - Inzetten CE-gekeurde machines voorzien van afschermingen en noodstop - Opgeleid en ervaren personeel - Veiligheidsafstand tot machine respecteren Verplettering persoon tussen vrachtwagen en asfaltverdeler - Veiligheidsafstand respecteren - Geluidsignaal bij achteruit rijden Valrisico - Antisliptraptredes op machine - Handgrepen op machine - Aantislipveiligheidsschoenen Gegrepen worden door : - Instructie personeel - Niet in bak asfaltverdeler stappen - inhaalkettingen bij inspuiten asfalt- - Veiligheidsafstand tot machine verdeler respecteren - Wals uitrusten met vangnet - wals - finisher Brand- en ontploffingsgevaar / brandwonden: - bij vullen brandstof machines - bij contact uitlaat van machine - bij aanbrengen kleeflaag - bij contact met asfalt (temp. 150 à 180 C) - bij plaatsen voegband Contact met gevaarlijke producten : - bij aanbrengen kleeflaag - bij reinigen finisher Beschadigen luchtleidingen of nabijgelegen kunstwerken (bruggen / viaducten) bij vullen finisher Inspanning / verkeerde beweging / rugletsel Inademen schadelijke dampen : - asfaltdampen (in bijz. in tunnels) - uitlaatgassen - stof Blootstelling aan trillingen : - bij spreiden asfalt met finisher - bij walsen - Indien technisch verantwoord : gebruiken van koud asfalt - Uitvoering door bevoegd personeel - Alle machines uitgerust met blustoestel - Hydraulische of explosiebeveiligde pomp - Juiste behandeling gasflessen brander + regelmatige controle ontspanner en slangen - Rekening houden met windrichting - Veiligheidsfiche (MSDS-fiche) product - raadplegen en naleven + reglementaire etikettering - Gebruik van spuitlans met voldoende lange spuitmond - Spatten kleeflaag op huid verwijderen d.m.v. solventvrije reinigingmiddelen / margarine + overvloedig spoelen met water - Oogspoeling op werf voorzien - Luchtleidingen vooraf verkennen - Aanduiden max. hoogte doorgang - Niet wegrijden met geheven laadbak - Ergonomische werkhouding en tiltechniek - Manueel spreiden tot minimum beperken - Rekening houden met windrichting - Asfalttemperatuur beperken tot < 180 C (> 180 C komen kankerverwekkende stoffen vrij / benzopyreen) - Voldoende lange uitlaatpijp gericht buiten werkzone - Dragen van PBM (ademhalingsbescherming) - Rechtstreeks contact met trilbalk vermijden - Trillingsabsorberende bestuurderszetel Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

213 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VI - VERHARDINGEN 3. BESTRATINGEN ACTIVITEIT RISICO MAATREGELEN Aanbrengen bestrating: (keien, mozaïekkeien, betonstraatstenen, gebakken straatstenen, betontegels) Vallende voorwerpen - Afbakenen werkzone (weren derden) - Gebruik van gekeurd hijsmaterieel - Nooit plaatsnemen onder hangende last - Gebruik van handklem / schaarklem - Stapelen op draagkrachtig en effen terrein + stapelhoogte beperken Contact met bewegende delen : - Gebruik van gekeurd materieel (CEkeurmerk) - bij doorslijpen of zagen - Voorzien van afschermingen - Slijpschijf niet neerleggen vooraleer volledig gestopt met draaien - Aangepast zaagblad Inspanning / verkeerde beweging / rugletsel / overbelasting knieen - Ergonomische werkhouding en tiltechniek - Regelmatig van houding veranderen - Max. tillast beperken tot 25 kg/persoon - Dragen van PBM (kniebeschermers) Klemmen handen of voeten - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, Brand- en ontploffingsgevaar / brandwonden: - bij vullen voegsnijmachine - bij opgieten voegen Blootstelling aan elektrische stroom bij gebruik elektrisch gereedschap Contact met perslucht bij schoon-blazen voegen - veiligheidshandschoenen) - Uitlaat afschermen - Dragen van PBM (beschermende kledij) - Gebruik van gekeurd, dubbel geïsoleerd gereedschap voorzien van de nodige afschermingen en beveiligingen + aansluiten op differentieelschakelaar - Spuitlans niet op personen richten Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

214 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VI - VERHARDINGEN HOOFDSTUK VII: RIOLERING EN AFVOER VAN WATER A. NIEUWE RIOLERINGEN 1. RIOLERING EN AFVOER VAN WATER AANGELEGD IN EEN SLEUF 1.1. Beschrijving 1.2. Meetmethode voor hoeveelheden 1.3. Controles 1.4. Specifieke kortingen wegens minderwaarde 3. INSPECTIEPUTTEN 3.1. Geprefabriceerde inspectieputten van beton of gres 3.2. Geprefabriceerde inspectieputten van PE 3.3. Geprefabriceerde inspectieputten van glasvezelversterkt polyesterhars 3.4. Geprefabriceerde inspectieputten van ter plaatse gestort beton 3.5. Gecombineerde putten 3.6. Inspectieputten van metselwerk 3.7. Aanpassing van de bovenbouw van bestaande te behouden inspectieputten aan de nieuwe hoogte met behoud van de bestaande afdekkingsinrichting 3.8. Aanbrengen van een nieuwe bovenbouw op bestaande inspectieputten 3.9. Bouwen van een inspectieput op bestaande buizen Aansluiting van een nieuwe buis op een bestaande inspectieput Aansluiting van een nieuwe buis op een wachtbuis Afzinken van kunstwerken van gewapend beton Visueel onderzoek van de rioolputten, inspectieputten of inspectieconstructies 5. AANSLUITINGEN OP DE RIOLERING 5.1. Beschrijving 5.2. Meetmethode voor hoeveelheden 5.3. Controles 5.4. Specifieke kortingen wegens minderwaarde 6. RIOLERINGSONDERDELEN 6.1. Straatkolken en/of trottoirkolken 6.2. Huisaansluitputjes 6.3. Wandafsluiter 6.4. Steekschuiven 6.5. Schotbalken 6.6. Rioolterugslagklep 6.7. Handwiel voor spindelbediening 6.8. T-sleutel 6.9. Geprefabriceerde betonnen taludgoten Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

215 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VI - VERHARDINGEN A. NIEUWE RIOLERINGEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN ALGEMEEN Inherente verkeersrisico s - Aanbrengen signalisatie. - Afschermen van werkzone / afbakenen voor derden. - Goede coördinatie tussen machinisten en overig personeel / gebruik van genormaliseerde hand- en armseinen of communicatiemiddel - Dragen van signalisatiekledij. - Zorgen voor voldoende verlichting. - Werfpiste / circulatiewegen vastleggen. - Veiligheidsafstand tot machines respecteren. - Geluidssignaal bij achteruitrijden. - Voertuigen uitgerust met zichtveldverbeterend systeem (dodehoekspiegel of camera). - Onvrijwillig starten van machine moet onmogelijk zijn (d.m.v. sleutelvergrendeling) - Bestuurders mogen machine niet verlaten zolang deze in werking is Kantelen van machines - Stabiel opstellen van machines. - Machine uitgerust met ROPS (= rolling over protection system). Beschadiging bestaande te behouden delen / verzakkingen / instortingen - Vanaf diepte > 1.20m : taludering, beschoeiing of sleufbak toepassen - Vermijden/afstand houden met verkeer, trillende machines - Veiligheidsafstand tussen grondopslag en sleufrand respecteren (min. 0.60m) - Injectie van bindmiddel in bodem Val van personen - Voldoende verlichting voorzien - Degelijke toegang tot (bouw)put voorzien - Sleuf / put signaleren en afschermen (omheining plaatsen of tijdelijk afdekken) + zo snel mogelijk terug dichten - Beperkte (sleuf)lengte openleggen - Aandacht voor orde en netheid - Gebruik maken van treden en handgreep bij in- en uitstappen van machines - Werkplatformen voorzien van randbeveiliging en degelijke toegang (ook platformen aan machines) - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

216 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VI - VERHARDINGEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN ALGEMEEN - vervolg Beschadigen nutsleidingen ( ondergronds / bovengronds ) Contact met verontreiniging ( bodem / water / slib ) / schadelijke stoffen - Navraag en controle bij de wegbeheerders omtrent aanwezige nutsmaatschappijen - Opvragen en bestuderen van plannen van nutsleidingen / afstandsbepaling tussen de diverse kabels, buizen en leidingen - Voorafgaandelijk sonderen - Impact van de werkzone bepalen ten opzichte van de aanwezige kabels, buizen en leidingen - Zonodig technische bijstand vragen aan de nutsmaatschappijen - Kabels, buizen en leidingen steeds voldoende afschermen of stutten - Gewijzigde liggingen bestaande toestand of as-built steeds inmeten en melden aan de maatschappijen en wegbeheerders - Toezien op vereiste inentingen van de werknemers (o.a. hepatitis A en tetanos) - Hygiëne in acht nemen - Dragen van PBM (beschermende kledij, veiligheidshandschoenen) Blootstelling aan lawaai - Dragen van PBM (gehoorbescherming vanaf 90dB) Lichamelijke letsels - Aangepaste werkkledij (geen korte broek of bloot bovenlichaam) - Dragen van PBM (helm, veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen) 1. RIOLERING EN AFVOER VAN WATER AANGELEGD IN EEN SLEUF ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Grondwerk voor de uitgraving Fundering en/of omhulling van de buizen ZIE ALGEMEEN ZIE ALGEMEEN ZIE ALGEMEEN ZIE ALGEMEEN Leggen van de buizen Val van voorwerpen, materialen - Gebruik van gekeurd hijsmaterieel + goede onderlinge coördinatie tussen machinist en overig personeel - Afbakenen hijszone - Nooit plaatsnemen onder hangende last - Maximumlast niet overschrijden + juiste aanslagtechniek - Dragen van PBM (helm, veiligheidsschoeisel, veiligheidshandschoenen) Letsels aan de ledematen - Afschermen van draaiende delen. - Minimum veiligheidsafstand (0.80m) respecteren - Geen loshangende kledij. - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen ) Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

217 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VI - VERHARDINGEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Aansluiting op de inspectieput Contact met bewegende delen Contact met geprojecteerde deeltjes ZIE HOOFDSTUK VII Projectie in werkzone vermijden door oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen). ZIE HOOFDSTUK VII Plaatsen van buizen op paalfundering Val van personen - Gebruik van personenlift of hoogwerker + valbeveiliging Beschadigen nutsleidingen ( ondergronds / bovengronds ) - Navraag en controle bij de wegbeheerders omtrent aanwezige nutsmaatschappijen - Opvragen en bestuderen van plannen van nutsleidingen / afstandsbepaling tussen de diverse kabels, buizen en leidingen - Voorafgaandelijk sonderen - Impact van de werkzone bepalen ten opzichte van de aanwezige kabels, buizen en leidingen - Zonodig technische bijstand vragen aan de nutsmaatschappijen - Kabels, buizen en leidingen steeds voldoende afschermen of stutten - Gewijzigde liggingen bestaande toestand of as-built steeds inmeten en melden aan de maatschappijen en wegbeheerders Val van voorwerpen, materialen - Gebruik van gekeurd hijsmaterieel + goede onderlinge coördinatie tussen machinist en overig personeel - Afbakenen hijszone - Nooit plaatsnemen onder hangende last - Maximumlast niet overschrijden + juiste aanslagtechniek - Dragen van PBM (helm, veiligheidsschoeisel, veiligheidshandschoenen) Letsels aan de ledematen - Afschermen van draaiende delen. - Minimum veiligheidsafstand (0.80m) respecteren - Geen loshangende kledij. - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen ) Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. Contact met bewegende delen - Projectie in werkzone vermijden door Contact met geprojecteerde deeltjes oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen). Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

218 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VI - VERHARDINGEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Grondwerk voor aanvulling van de sleuf en verdichting Stukspringen betontoevoerleiding (bij in grond gevormde palen) Brand of explosiegevaar Contact met schadelijke stoffen - Regelmatig nazicht van betontoevoerleiding + beschadigde onderdelen tijdig vervangen - Geen brandbaar materiaal nabij laswerken - Brandblustoestel binnen handbereik - Gebruik van lasbril of kap + zone afschermen - Gasflessen : rechtop in flessenkar en voorzien van terugslagbeveiliging / Elektr. lasapparatuur : conform AREI - Voldoende ventilatie - Brandwonden : overvloedig spoelen met water + brandwondenzalf aanbrengen - Dragen van PBM (veiligheidshandschoenen, lasbril, beschermkledij) Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. Contact met bewegende delen - Projectie in werkzone vermijden door Contact met geprojecteerde deeltjes oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen) Drooghouden van de sleuf Val van voorwerpen, materialen - Gebruik van gekeurd hijsmaterieel + goede onderlinge coördinatie tussen machinist en overig personeel - Afbakenen hijszone - Nooit plaatsnemen onder hangende last - Maximumlast niet overschrijden + juiste aanslagtechniek - Dragen van PBM (helm, veiligheidsschoeisel, veiligheidshandschoenen) Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

219 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VI - VERHARDINGEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Elektrocutie - Liggingsplannen van ondergrondseleidingen en kabels vooraf opvragen en raadplegen - Voorafgaand uitvoeren van sonderen/peilingen/proefsleuven - Manueel graven in nabijheid van kabels - Bij stoten op hindernis geen extra kracht zetten - Periodieke keuring (5-jaarlijks) + degelijke aarding stroomgroep - Kabels (pompinstallatie) afschermen, ingraven of ophangen, kabelbruggen + kabeltype HO7RNF gebruiken + regelmatige visuele controle van kabels - Dragen van PBM (isolerende veiligheidsschoenen) Contact met bewegende delen - Bewegende delen (pompinstallatie) afschermen + ongehinderd opstellen - Dragen van PBM (veiligheidshandschoenen) Blootstelling aan lawaai - Pomp en stroomgroep in goede staat van onderhoud - Geluidswerende omkasting - Dragen van PBM (gehoorbescherming vanaf 90dB) Milieuverontreiniging (o.a. bij lekkage van de stroomgroep of morsen bij vullen met brandstof) - Inkuiping (lekbak) + overvulbeveiliging + lekdetectie voorzien - Trechter gebruiken bij vullen Brand of explosiegevaar - Trechter gebruiken bij vullen - Geen brandstof bijvullen bij warme motor (gevaar voor ontbranden van langslopende / gemorste benzine) - Niet roken bij vullen brandstoftank - Benzinestop degelijk afsluiten - Brandwonden : overvloedig spoelen met water + brandwondenzalf aanbrengen - Dragen van PBM (beschermende kledij, veiligheidshandschoenen) Beschadiging bestaande te behouden delen / verzakkingen / instortingen - Zorgen voor voldoende beschoeiing - Regelmatige controle van taluds op scheurvorming - Vermijden/afstand houden met verkeer, trillende machines - Veiligheidsafstand tussen grondopslag en sleufrand respecteren (min. 0.60m) - Principe van retourbemaling toepassen - Voorafgaande plaatsbeschrijving van omliggende gebouwen maken - Verankeringsmaatregelen bij risicovolle gebouwen Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

220 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VI - VERHARDINGEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Instandhouding van de sleuf Val van voorwerpen, materialen - Gebruik van gekeurd hijsmaterieel + goede onderlinge coördinatie tussen machinist en overig personeel - Afbakenen hijszone - Nooit plaatsnemen onder hangende last - Maximumlast niet overschrijden + juiste aanslagtechniek - Duidelijke richtlijnen i.v.m. te volgen procedure bij plaatsing van de beschoeiingselementen + toezicht op naleving - Dragen van PBM (helm, veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen) Ongeschonden bewaring, verlegging en terugplaatsing van kabels en leidingen Beschadiging bestaande te behouden delen / verzakkingen / instortingen - Vanaf diepte > 1.20m : taludering, beschoeiing of sleufbak toepassen - Vermijden van (afstand houden met) verkeer en trillende machines - Veiligheidsafstand tussen grondopslag en sleufrand respecteren (min. 0.60m) - Voorzien van gepaste verankering / voldoende afstempeling Val van personen - Kantplank bovenaan de sleuf voorzien (h = min. 15cm) - Sleuf / opening signaleren en afschermen (eventueel omheining plaatsen of tijdelijk afdekken) + zo snel mogelijk terug dichten - Voldoende loopplatformen, uitgerust met reglementaire randbeveiliging, voorzien t.b.v. passage over de sleuf - Voorzien van min. 2 gekeurde toegangsladders van voldoende lengte (d.w.z. ladder steekt min. 1m boven de sleuf uit), welke tevens dienst doen als evacuatiemiddel / nooit de aanwezige stempels of stutten gebruiken voor betreden of verlaten van de sleuf! ZIE ALGEMEEN ZIE ALGEMEEN Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

221 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VI - VERHARDINGEN 2. DOORPERSINGEN 2.1. Doorpersen van buizen ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN B. Maken van pers- en ontvangputten C. Doorpersen van buizen Beschadiging bestaande te behouden delen / verzakkingen / instortingen Beschadiging bestaande te behouden delen / verzakkingen / instortingen - Beschoeiing van de persput moet worden berekend door een bevoegd persoon (aanzetwand moet hydraulische drukverdeling van de vijzels kunnen opvangen!) - Vermijden van (afstand houden met) verkeer en trillende machines bvb. 1,20m afstand houden - Veiligheidsafstand tussen grond- en materiaalopslag (rioleringsbuizen) en sleufrand respecteren (min. 0.60m) - Injectie van bindmiddel in de bodem - Vermijden van (afstand houden met) verkeer en trillende machines bvb. 1,20m afstand houden - Veiligheidsafstand tussen grond- en materiaalopslag (rioleringsbuizen) en sleufrand respecteren (min. 0.60m) - Injectie van bindmiddel in bodem / voldoende overdruk voorzien ingeval van doorpersen onder verhoogde luchtdruk Val van personen - Voldoende verlichting voorzien - Putten signaleren en afschermen (omheining plaatsen) + zo snel mogelijk dichten - Aandacht voor orde en netheid - Betreden of verlaten van de pers- /ontvangput d.m.v. stabiel opgestelde ladders / verticale ladders moeten uitgerust zijn met een rugleuning (kooi) vanaf een mogelijke valhoogte van 2m / vanaf een hoogteverschil van 10m zijn rustborden vereist - Bij toegankelijke persingen moet de buis gemakkelijk betreedbaar zijn door een looppad te voorzien - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen) Val van voorwerpen, materialen - Gebruik van gekeurd hijsmaterieel + goede onderlinge coördinatie tussen machinist en overig personeel - Afbakenen hijszone - Nooit plaatsnemen onder hangende last - Maximumlast niet overschrijden + juiste aanslagtechniek (persbuizen) - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

222 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VI - VERHARDINGEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN D. Afbreken van constructies en restmaterialen Beschadigen nutsleidingen (ondergronds / bovengronds ) Elektrocutie / verhoogd risico ingevolge vochtige werkomgeving en aanwezigheid van elektrisch geleidende voorwerpen in combinatie met beperkte werkruimte! - Navraag en controle bij de wegbeheerders omtrent aanwezige nutsmaatschappijen - Opvragen en bestuderen van plannen van nutsleidingen / afstandsbepaling tussen de diverse kabels, buizen en leidingen - Voorafgaandelijk sonderen - Impact van de werkzone bepalen ten opzichte van de aanwezige kabels, buizen en leidingen - Zonodig technische bijstand vragen aan de nutsmaatschappijen - Kabels, buizen en leidingen steeds voldoende afschermen of stutten - Gewijzigde liggingen bestaande toestand of as-built steeds inmeten en melden aan de maatschappijen en wegbeheerders - Gebruik (gekeurd) dubbel geïsoleerd elektrisch gereedschap + aansluiten op differentieelschakelaar - Zorgen voor adequate aarding van geleidende (metalen) delen - Degelijke bevestiging van elektrische voedingslijnen, verlichtingsarmaturen en persluchtleidingen - Dragen van PBM (isolerende veiligheidsschoenen) Blootstelling aan lawaai - Gebruik van geluidsarme persinstallatie - Dragen van PBM (gehoorbescherming vanaf 90dB) Contact met bewegende delen - Dragen van PBM (beschermende kledij, veiligheidshandschoenen) Letsels aan de ledematen - Afschermen van draaiende delen. - Minimum veiligheidsafstand (0.80m) respecteren - Geen loshangende kledij. - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen ) Val van personen - Voldoende verlichting voorzien - Put zo snel mogelijk terug dichten - Put / opening signaleren en afschermen (omheining plaatsen of tijdelijk afdekken) + zo snel mogelijk terug dichten - Aandacht voor orde en netheid / ontstane puin onmiddellijk opruimen en afvoeren - Gebruik maken van treden en handgreep bij in- en uitstappen van machines - Werkplatformen voorzien van randbeveiliging en degelijke toegang (ook platformen aan machines) - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

223 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VI - VERHARDINGEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Val van voorwerpen, materialen - Gebruik van gekeurd hijsmaterieel + goede onderlinge coördinatie tussen machinist en overig personeel - Afbakenen hijszone - Nooit plaatsnemen onder hangende last - Maximumlast niet overschrijden + juiste aanslagtechniek (persbuizen) - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen) Contact met bewegende delen - Projectie in werkzone vermijden door Contact met geprojecteerde deeltjes oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen). Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. Blootstelling aan stof - Bevochtigen van de op te breken constructie - Dragen van PBM (stofmasker) Brand of explosiegevaar - Geen brandbaar materiaal nabij laswerken Contact met schadelijke stoffen - Brandblustoestel binnen handbereik - Gebruik van lasbril of kap + zone afschermen - Gasflessen : rechtop in flessenkar en voorzien van terugslagbeveiliging / Elektr. lasapparatuur : conform AREI - Voldoende ventilatie - Brandwonden : overvloedig spoelen met water + brandwondenzalf aanbrengen - Dragen van PBM (veiligheidshandschoenen, lasbril, beschermkledij) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

224 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VI - VERHARDINGEN 3. INSPECTIEPUTTEN 3.1. Geprefabriceerde inspectieputten van beton of gres ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Aanbrengen geprefabriceerde inspectieputten van beton of gres Val van personen - Put signaleren en afschermen (omheining plaatsen) + zo snel mogelijk dichten - Beperkt aantal tegelijk uitgraven / open sleuflengte beperken - Toegang tot bouwput / inspectieput voorzien - Aandacht voor orde en netheid - Gebruik maken van treden en handgreep bij in- en uitstappen van machines - Werkplatformen voorzien van randbeveiliging en degelijke toegang (ook platformen aan machines) - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen) Val van voorwerpen, materialen - Gebruik van gekeurd hijsmaterieel + goede onderlinge coördinatie tussen machinist en overig personeel - Afbakenen hijszone - Nooit plaatsnemen onder hangende last - Maximumlast niet overschrijden + juiste aanslagtechniek - Aangepaste manipulatie basiselement en schacht - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen) Contact met bewegende delen - Projectie in werkzone vermijden door Contact met geprojecteerde deeltjes oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen). Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. Letsels aan de ledematen - Afschermen van draaiende delen. - Minimum veiligheidsafstand (0.80m) respecteren - Geen loshangende kledij. - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen ) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

225 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VI - VERHARDINGEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Brand of explosiegevaar Contact met schadelijke stoffen - Geen brandbaar materiaal nabij laswerken - Brandblustoestel binnen handbereik - Gebruik van lasbril of kap + zone afschermen - Gasflessen : rechtop in flessenkar en voorzien van terugslagbeveiliging / Elektr. lasapparatuur : conform AREI - Voldoende ventilatie - Brandwonden : overvloedig spoelen met water + brandwondenzalf aanbrengen - Dragen van PBM (veiligheidshandschoenen, lasbril, beschermkledij) 3.2. Geprefabriceerde inspectieputten van PE ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Aanbrengen van geprefabri- ceerde inspectieputten van PE Val van personen - Put signaleren en afschermen (omheining plaatsen) + zo snel mogelijk dichten - Beperkt aantal tegelijk uitgraven / open sleuflengte beperken - Toegang tot bouwput / inspectieput voorzien - Aandacht voor orde en netheid - Gebruik maken van treden en handgreep bij in- en uitstappen van machines - Werkplatformen voorzien van randbeveiliging en degelijke toegang (ook platformen aan machines) - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen) Val van voorwerpen, materialen - Gebruik van gekeurd hijsmaterieel + goede onderlinge coördinatie tussen machinist en overig personeel - Afbakenen hijszone - Nooit plaatsnemen onder hangende last - Maximumlast niet overschrijden + juiste aanslagtechniek - Aangepaste manipulatie basiselement en schacht - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen) Contact met bewegende delen - Projectie in werkzone vermijden door Contact met geprojecteerde deeltjes oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen). Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

226 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VI - VERHARDINGEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Letsels aan de ledematen - Afschermen van draaiende delen. - Minimum veiligheidsafstand (0.80m) respecteren - Geen loshangende kledij. - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen ) 3.3. Geprefabriceerde inspectieputten van glasvezelversterkt polyesterhars ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Aanbrengen van geprefabriceerde inspectieputten van glasvezel- versterkt polyesterhars ZIE HOOFDSTUK VII -3.2 ZIE HOOFDSTUK VII Inspectieputten van ter plaatse gestort beton ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Aanbrengen inspectieputten van ter plaatse gestort beton Val van voorwerpen, materialen - Gebruik van gekeurd hijsmaterieel + goede onderlinge coördinatie tussen machinist en overig personeel - Afbakenen hijszone - Nooit plaatsnemen onder hangende last - Maximumlast niet overschrijden + juiste aanslagtechniek - Aangepaste manipulatie basiselement en schacht - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen) Contact met bewegende delen - Projectie in werkzone vermijden door Contact met geprojecteerde deeltjes oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen). Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. Letsels aan de ledematen - Afschermen van draaiende delen. - Minimum veiligheidsafstand (0.80m) respecteren - Geen loshangende kledij. - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen ) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

227 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VI - VERHARDINGEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Aanbrengen inspectieputten van ter plaatse gestort beton - vervolg Brand of explosiegevaar - Geen brandbaar materiaal nabij laswerken Contact met schadelijke stoffen - Brandblustoestel binnen handbereik - Gebruik van lasbril of kap + zone afschermen - Gasflessen : rechtop in flessenkar en voorzien van terugslagbeveiliging / Elektr. lasapparatuur : conform AREI - Voldoende ventilatie - Brandwonden : overvloedig spoelen met water + brandwondenzalf aanbrengen - Dragen van PBM (veiligheidshandschoenen, lasbril, beschermkledij) Contact met schadelijke stoffen - Aangepaste werkkledij (geen korte broek of bloot bovenlichaam) - Voorafgaande reiniging van riolering / inspectieput - Aandacht voor persoonlijke hygiëne (handen wassen vóór eten) - Rechtstreeks huidcontact vermijden - Schoenen of laarzen onmiddellijk uitdoen en proper maken ingeval er beton in terechtkomt (i.v.m. vermijden van brandwonden) - Veiligheidsfiche gevaarlijke producten aanwezig en naleven + reglementaire etikettering - Rekening houden met windrichting (niet in nevel/stofwolk/dampen gaan staan) - Voldoende ventilatie (zoniet: FFP2SLmasker dragen) - Materieel / gereedschap reinigen in open lucht (nooit in put of besloten ruimte) - Dragen van PBM (veiligheidsschoeisel, veiligheidshandschoenen, beschermende kledij, veiligheidsbril, stofmasker) Lichamelijke letsels - Oogspoeling aanwezig op werf - Afschermen van (scherpe) wachtwapening - Dragen van PBM (veiligheidsbril, veiligheidshandschoenen) 3.5. Gecombineerde inspectieputten ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Aanbrengen van gecombineerde inspectieputten ZIE HOOFDSTUK VII ZIE HOOFDSTUK VII Inspectieputten van metselwerk ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Aanbrengen van inspectieputten van metselwerk ZIE HOOFDSTUK VII ZIE HOOFDSTUK VII Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

228 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VI - VERHARDINGEN 3.7. Aanpassing van de bovenbouw van bestaande te behouden inspectieputten aan de nieuwe hoogte met behoud van de bestaande afdekkingsinrichting ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Aanpassing van de bovenbouw van bestaande te behouden inspectie-putten aan de nieuwe hoogte met behoud van de bestaande afdekkings-inrichting Val van voorwerpen, materialen - Gebruik van gekeurd hijsmaterieel + goede onderlinge coördinatie tussen machinist en overig personeel - Afbakenen hijszone - Nooit plaatsnemen onder hangende last - Maximumlast niet overschrijden + juiste aanslagtechniek - Aangepaste manipulatie basiselement en schacht - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen) Contact met bewegende delen - Projectie in werkzone vermijden door Contact met geprojecteerde deeltjes oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen). Inspanningsletsels / lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. Letsels aan de ledematen - Afschermen van draaiende delen. - Minimum veiligheidsafstand (0.80m) respecteren - Geen loshangende kledij. - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen ) 3.8. Aanbrengen van een nieuwe bovenbouw op bestaande inspectieputten ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Aanbrengen van een nieuwe boven-bouw op bestaande inspectieputten ZIE HOOFDSTUK VII ZIE HOOFDSTUK VII Bouwen van een inspectieput op bestaande buizen ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Bouwen van een inspectieput op bestaande buizen (volgens VII.3.5 of VII.3.6) ZIE HOOFDSTUK VII ZIE HOOFDSTUK VII Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

229 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VI - VERHARDINGEN Aansluiting van een nieuwe buis op een bestaande inspectieput ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Aansluiting van een nieuwe buis op een bestaande inspectieput Val van voorwerpen, materialen - Gebruik van gekeurd hijsmaterieel + goede onderlinge coördinatie tussen machinist en overig personeel Verstikking (bij betreden van inspectieput besloten ruimte!) Brand of explosiegevaar Contact met schadelijke stoffen - Afbakenen hijszone - Nooit plaatsnemen onder hangende last - Maximumlast niet overschrijden + juiste aanslagtechniek - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen) - Veiligheidsprocedure toepassen : Uitvoeren van zuurstofmeting vóór betreden van de besloten ruimte (zuurstofgehalte = volumeprocenten én < 23 volumeprocenten) Gebruik van autonoom ademhalingssysteem, zoniet : besloten ruimte mechanisch ventileren Tijdens werken in besloten ruimte : permanente zuurstofmeting met alarmfunctie of autonoom ademhalingssysteem Uitvoering door ten minste 2 personen + leeftijd uitvoerders : min. 18 jaar Permanent inzetten van veiligheidswacht welke toezicht houdt van buitenaf (incl. toezicht op goede werking van ventilatie-systeem) Werknemers in besloten ruimte dragen verplicht een reddingsgordel met schouderbanden welke is verbonden met een reddingskoord dat naar buiten leidt en vastgehouden wordt door de veiligheidswacht Voorafgaande afspraken tussen de veiligheidswacht en werknemers in de besloten ruimte m.b.t. communicatie (geven van signalen) Evacuatiemogelijkheid garanderen: Omgeving afbakenen / vrijhouden GSM aanwezig (hulpdiensten verwittigen) Ladder(s) + draagberrie - Dragen van PBM (reddingsgordel + levenslijn, ademhalingsbescherming) - Geen brandbaar materiaal nabij laswerk - Brandblustoestel binnen handbereik - Gebruik van lasbril of kap + zone afschermen - Gasflessen : rechtop in flessenkar en voorzien van terugslagbeveiliging / Elektr. lasapparatuur : conform AREI - Voldoende ventilatie - Brandwonden : overvloedig spoelen met water + brandwondenzalf aanbrengen Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

230 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VI - VERHARDINGEN - Dragen van PBM (veiligheidshandschoenen, lasbril, beschermkledij) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

231 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VI - VERHARDINGEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Aansluiting van een nieuwe buis op een bestaande inspectieput - vervolg Contact met schadelijke stoffen - Aangepaste werkkledij (geen korte broek of bloot bovenlichaam) - Voorafgaande reiniging van riolering / inspectieput - Rechtstreeks huidcontact vermijden - Aandacht voor persoonlijke hygiëne (handen wassen vóór eten) - Schoenen of laarzen onmiddellijk uitdoen en proper maken ingeval er beton in terechtkomt (i.v.m. vermijden van brandwonden) - Veiligheidsfiche gevaarlijke producten aanwezig en naleven + reglementaire etikettering - Rekening houden met windrichting (niet in nevel/stofwolk/dampen gaan staan) - Voldoende ventilatie (zoniet: FFP2SLmasker dragen) - Materieel / gereedschap reinigen in open lucht (nooit in put of besloten ruimte) - Dragen van PBM (veiligheidsschoeisel, veiligheidshandschoenen, beschermende kledij, veiligheidsbril, stofmasker) Contact met bewegende delen - Projectie in werkzone vermijden door Contact met geprojecteerde deeltjes oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen). Inspanningsletsels / lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. Letsels aan de ledematen - Afschermen van draaiende delen. - Minimum veiligheidsafstand (0.80m) respecteren - Geen loshangende kledij. - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen ) Lichamelijke letsels - Oogspoeling aanwezig op werf - Dragen van PBM (veiligheidsbril, veiligheidshandschoenen) Aansluiting van een nieuwe buis op een wachtbuis ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Aansluiting van een nieuwe buis op een wachtbuis ZIE HOOFDSTUK VII ZIE HOOFDSTUK VII Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

232 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VI - VERHARDINGEN Afzinken van kunstwerken van gewapend beton ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Afzinken van kunstwerken van gewapend beton Beschadiging bestaande te behouden delen / verzakkingen / instortingen - Berekeningsnota (stabiliteit) + bentonietniveau op peil houden - Vermijden / afstand houden met verkeer en trillende machines Val van personen - Bij opbouw van bentonietcentrale : gebruik van stabiele ladders of stellingen gebruik van valbeveiliging - Werfzone afbakenen / omheining rond put en reservoirbak (bentonietcentrale) - Overtollige bentoniet onmiddellijk verwijderen + eventueel aanbrengen van verankerde looproosters - Aandacht voor orde en netheid - Gebruik maken van treden en handgreep bij in- en uitstappen van machines - Werkplatformen voorzien van randbeveiliging en degelijke toegang (ook platformen aan machines) - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen) Val van voorwerpen, materialen - Gebruik van gekeurd hijsmaterieel + goede onderlinge coördinatie tussen machinist en overig personeel - Afbakenen hijszone - Nooit plaatsnemen onder hangende last - Maximumlast niet overschrijden + juiste aanslagtechniek - Controle van de ophangpunten van de prefab ringelementen of segmenten - Dragen van PBM (helm, veiligheidsschoeisel) Contact met bewegende delen - Projectie in werkzone vermijden door Contact met geprojecteerde deeltjes oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen). Letsels aan de ledematen - Afschermen van draaiende delen. - Minimum veiligheidsafstand (0.80m) respecteren - Geen loshangende kledij - Aangepaste werkmethode bij manipulatie van ringelementen of segmenten - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen ) Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

233 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VI - VERHARDINGEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Afzinken van kunstwerken van gewapend beton - vervolg Verstikking (bij betreden van het kunstwerk besloten ruimte!) Brand of explosiegevaar Contact met schadelijke stoffen - Veiligheidsprocedure toepassen : Uitvoeren van zuurstofmeting vóór betreden van de besloten ruimte (zuurstofgehalte = volumeprocenten én < 23 volumeprocenten) Gebruik van autonoom ademhalingssysteem, zoniet : besloten ruimte mechanisch ventileren Tijdens werken in besloten ruimte : permanente zuurstofmeting met alarmfunctie of autonoom ademhalingssysteem Uitvoering door ten minste 2 personen + leeftijd uitvoerders : min. 18 jaar Permanent inzetten van veiligheidswacht welke toezicht houdt van buitenaf (incl. toezicht op goede werking van ventilatiesysteem) Werknemers in besloten ruimte dragen verplicht een reddingsgordel met schouderbanden welke is verbonden met een reddingskoord dat naar buiten leidt en vastgehouden wordt door de veiligheidswacht Voorafgaande afspraken tussen de veiligheidswacht en werknemers in de besloten ruimte m.b.t. communicatie (geven van signalen) Evacuatiemogelijkheid garanderen: Omgeving afbakenen / vrijhouden GSM aanwezig (hulpdiensten verwittigen) Ladder(s) + draagberrie - Dragen van PBM (reddingsgordel + levenslijn, ademhalingsbescherming) - Geen brandbaar materiaal nabij laswerken - Brandblustoestel binnen handbereik - Gebruik van lasbril of kap + zone afschermen - Gasflessen : rechtop in flessenkar en voorzien van terugslagbeveiliging / Elektr. lasapparatuur : conform AREI - Voldoende ventilatie - Brandwonden : overvloedig spoelen met water + brandwondenzalf aanbrengen - Dragen van PBM (veiligheidshandschoenen, lasbril, beschermkledij) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

234 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VI - VERHARDINGEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Afzinken van kunstwerken van gewapend beton - vervolg Contact met schadelijke stoffen - Aangepaste werkkledij (geen korte broek of bloot bovenlichaam) - Aandacht voor persoonlijke hygiëne (handen wassen vóór eten) - Rechtstreeks huidcontact vermijden - Schoenen of laarzen onmiddellijk uitdoen en proper maken ingeval er beton in terechtkomt (i.v.m. vermijden van brandwonden) - Veiligheidsfiche gevaarlijke producten aanwezig en naleven + reglementaire etikettering - Rekening houden met windrichting (niet in nevel/stofwolk/dampen gaan staan) - Voldoende ventilatie (zoniet: FFP2SLmasker dragen) - Materieel / gereedschap reinigen in open lucht (nooit in put of besloten ruimte) - Dragen van PBM (veiligheidsschoeisel, veiligheidshandschoenen, beschermende kledij, veiligheidsbril, stofmasker) Lichamelijke letsels - Oogspoeling aanwezig op werf - Dragen van PBM (veiligheidsbril) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

235 3.13. Visueel onderzoek van de rioolputten, inspectieputten of inspectieconstructies Risico-inventarisatie Hoofdstuk VI - VERHARDINGEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Onderzoeksmethode van de rioolput, de inspectieput of inspectieconstructie vanuit de rioolput : man-videocamera/foto-putonderzoek Verstikking (bij betreden van inspectieput besloten ruimte!) - Veiligheidsprocedure toepassen : Uitvoeren van zuurstofmeting vóór betreden van de besloten ruimte (zuurstofgehalte = volumeprocenten én < 23 volumeprocenten) Gebruik van een autonoom ademhalingssysteem, zoniet : besloten ruimte mechanisch ventileren Tijdens werken in besloten ruimte : permanente zuurstofmeting met alarmfunctie of autonoom ademhalingssysteem Uitvoering door ten minste 2 personen + leeftijd uitvoerders : min. 18 jaar Permanent inzetten van een veiligheidswacht welke toezicht houdt van buitenaf (incl. toezicht op goede werking van ventilatiesysteem) Werknemers in besloten ruimte dragen verplicht een reddingsgordel met schouderbanden welke is verbonden met een reddingskoord dat naar buiten leidt en vastgehouden wordt door de veiligheidswacht Voorafgaande afspraken tussen de veiligheidswacht en werknemers in de besloten ruimte m.b.t. communicatie (geven van signalen) Evacuatiemogelijkheid garanderen: Omgeving afbakenen / vrijhouden GSM aanwezig (hulpdiensten verwittigen) Ladder(s) + draagberrie - Dragen van PBM (reddingsgordel + levenslijn, ademhalingsbescherming) Contact met schadelijke stoffen - Aangepaste werkkledij (geen korte broek of bloot bovenlichaam) - Voorafgaande reiniging van riolering / inspectieput - Rechtstreeks huidcontact vermijden - Aandacht voor persoonlijke hygiëne (handen wassen vóór eten) - Schoenen of laarzen onmiddellijk uitdoen en proper maken ingeval er beton in terechtkomt (i.v.m. vermijden van brandwonden) - Veiligheidsfiche gevaarlijke producten aanwezig en naleven + reglementaire etikettering - Rekening houden met windrichting (niet in nevel/stofwolk/dampen gaan staan) - Voldoende ventilatie (zoniet: FFP2SLmasker dragen) - Materieel / gereedschap reinigen in open lucht (nooit in put of besloten ruimte) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

236 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VI - VERHARDINGEN - Dragen van PBM (veiligheidsschoeisel, veiligheidshandschoenen, beschermende kledij, veiligheidsbril, stofmasker) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

237 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VI - VERHARDINGEN 5. Aansluitingen op de riolering (VII-5.) ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Aansluitingen op de riolering Beschadiging bestaande te behouden delen / verzakkingen / instortingen - Vanaf diepte > 1.20m : taludering, beschoeiing of sleufbak toepassen - Richtlijnen bij plaatsen beschoeiing + verankering / voldoende afstempeling - Vermijden / afstand houden met verkeer en trillende machines - Veiligheidsafstand (0.60m) tussen materiaalopslag en sleufrand respecteren - Regelmatige controle van taluds op scheurvorming Val van personen - Put / sleuf afschermen (omheining plaatsen) + zo snel mogelijk dichten - Loopplatformen met randbeveiliging, voorzien t.b.v. passage over de sleuf - Min. 2 gekeurde toegangsladders voorzien van voldoende lengte (d.w.z. ladder steekt min. 1m boven sleuf uit), welke tevens dienst doen als evacuatiemiddel / nooit stempels of stutten gebruiken voor betreden of verlaten van de sleuf! - Beperkt aantal tegelijk uitgraven / beperkte sleuflengte openleggen Val van voorwerpen, materialen - Gebruik van gekeurd hijsmaterieel + goede onderlinge coördinatie tussen machinist en overig personeel - Afbakenen hijszone - Nooit plaatsnemen onder hangende last - Maximumlast niet overschrijden + juiste aanslagtechniek - Aangepaste werkmethode bij manipulatie van buizen in de sleuf - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

238 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VI - VERHARDINGEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Aansluitingen op de riolering - vervolg Verstikking (bij betreden van inspectieput besloten ruimte!) - Veiligheidsprocedure toepassen : Uitvoeren van zuurstofmeting vóór betreden van de besloten ruimte (zuurstofgehalte = volumeprocenten én < 23 volumeprocenten) Gebruik van autonoom ademhalingssysteem, zoniet : besloten ruimte mechanisch ventileren Tijdens werken in besloten ruimte : permanente zuurstofmeting met alarmfunctie of autonoom ademhalingssysteem Uitvoering door ten minste 2 personen + leeftijd uitvoerders : min. 18 jaar Permanent inzetten van veiligheidswacht welke toezicht houdt van buitenaf (incl. toezicht op goede werking van ventilatiesysteem) Werknemers in besloten ruimte dragen verplicht een reddingsgordel met schouderbanden welke is verbonden met een reddingskoord dat naar buiten leidt en vastgehouden wordt door de veiligheidswacht Voorafgaande afspraken tussen de veiligheidswacht en werknemers in de besloten ruimte m.b.t. communicatie (geven van signalen) Evacuatiemogelijkheid garanderen: Omgeving afbakenen / vrijhouden GSM aanwezig (hulpdiensten verwittigen) Ladder(s) + draagberrie - Dragen van PBM (reddingsgordel + levenslijn, ademhalingsbescherming) Beschadigen nutsleidingen ( ondergronds / bovengronds ) - Navraag en controle bij de wegbeheerders omtrent aanwezige nutsmaatschappijen - Opvragen en bestuderen van plannen van nutsleidingen / afstandsbepaling tussen de diverse kabels, buizen en leidingen - Voorafgaandelijk sonderen - Impact van de werkzone bepalen ten opzichte van de aanwezige kabels, buizen en leidingen - Zonodig technische bijstand vragen aan de nutsmaatschappijen - Kabels, buizen en leidingen steeds voldoende afschermen of stutten - Gewijzigde liggingen bestaande toestand of as-built steeds inmeten en melden aan de maatschappijen en wegbeheerders Elektrocutie - Gebruik (gekeurd) dubbel geïsoleerd elektrisch gereedschap + aansluiten op differentieelschakelaar - Spatwaterdichte stopcontacten gebruiken - Periodieke keuring (5-jaarlijks) + dege- Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

239 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VI - VERHARDINGEN lijke aarding van stroomgroep - Dragen van PBM (isolerende veiligheidsschoenen) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

240 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VI - VERHARDINGEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Aansluitingen op de riolering - vervolg Contact met bewegende delen - Projectie in werkzone vermijden door Contact met geprojecteerde deeltjes oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen). Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. Letsels aan de ledematen - Afschermen van draaiende delen. - Minimum veiligheidsafstand (0.80m) respecteren - Geen loshangende kledij - Aangepaste werkmethode bij manipulatie van buizen in de sleuf - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen ) Brand of explosiegevaar - Trechter gebruiken + niet roken bij vullen met brandstof - Geen brandstof bijvullen bij warme motor (gevaar voor ontbranden bij morsen) - Brandblustoestel binnen handbereik - Brandwonden : overvloedig spoelen met water + brandwondenzalf aanbrengen - Dragen van PBM (veiligheidshandschoenen, lasbril, beschermkledij) Contact met schadelijke stoffen - Aangepaste werkkledij (geen korte broek of bloot bovenlichaam) - Voorafgaande reiniging van riolering / inspectieput - Rechtstreeks huidcontact vermijden - Aandacht voor persoonlijke hygiëne handen wassen vóór eten) - Schoenen of laarzen onmiddellijk uitdoen en proper maken ingeval er beton in terechtkomt (i.v.m. vermijden van brandwonden) - Veiligheidsfiche gevaarlijke producten aanwezig en naleven + reglementaire etikettering - Rekening houden met windrichting (niet in nevel/stofwolk/dampen gaan staan) - Voldoende ventilatie (zoniet: FFP2SLmasker dragen) - Materieel / gereedschap reinigen in open lucht (nooit in put of besloten ruimte) - Dragen van PBM (veiligheidsschoeisel, veiligheidshandschoenen, beschermende kledij, veiligheidsbril, stofmasker) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

241 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VI - VERHARDINGEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Aansluitingen op de riolering - vervolg Milieuverontreiniging (o.a. bij lekkage van de stroomgroep of morsen bij vullen met brandstof) Beschadiging bestaande te behouden delen / verzakkingen / instortingen - Pomp- en stroomgroep in goede staat van onderhoud + voorzien van inkuiping (lekbak), overvulbeveiliging en lekdetectie - Trechter gebruiken bij vullen - Principe van retourbemaling toepassen - Voorafgaande plaatsbeschrijving van omliggende gebouwen maken - Verankeringsmaatregelen bij risicovolle gebouwen Blootstelling aan lawaai - Pomp- en stroomgroep in goede staat van onderhoud + geluidwerende omkasting - Dragen van PBM (gehoorbescherming vanaf 90 db) Lichamelijke letsels - Oogspoeling aanwezig op werf - Dragen van PBM (veiligheidsbril) 6. RIOLERINGSONDERDELEN 6.1. Straatkolken en/of trottoirkolken ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Plaatsen van straatkolken en/of trottoirkolken Val van voorwerpen, materialen - Gebruik van gekeurd hijsmaterieel + goede onderlinge coördinatie tussen machinist en overig personeel - Afbakenen hijszone - Nooit plaatsnemen onder hangende last - Maximumlast niet overschrijden + juiste aanslagtechniek - Aangepaste werkmethode bij manipulatie van buizen in de sleuf - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen) Contact met bewegende delen - Projectie in werkzone vermijden door Contact met geprojecteerde deeltjes oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen). Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. Letsels aan de ledematen - Afschermen van draaiende delen. - Minimum veiligheidsafstand (0.80m) respecteren - Geen loshangende kledij - Aangepaste werkmethode bij manipulatie van kolken en buizen - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen ) Lichamelijke letsels - Dragen van PBM (veiligheidshandschoenen) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

242 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VI - VERHARDINGEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Op hoogte brengen van straatkolken en/of trottoirkolken Plaatsen van nieuwe straatkolken en/of trottoirkolken in bestaande lijnvormige elementen Val van voorwerpen, materialen - Gebruik van gekeurd hijsmaterieel + goede onderlinge coördinatie tussen machinist en overig personeel - Afbakenen hijszone - Nooit plaatsnemen onder hangende last - Maximumlast niet overschrijden + juiste aanslagtechniek - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen) Contact met bewegende delen - Projectie in werkzone vermijden door Contact met geprojecteerde deeltjes oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen). Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. Letsels aan de ledematen - Afschermen van draaiende delen. - Minimum veiligheidsafstand (0.80m) respecteren - Geen loshangende kledij - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen ) Lichamelijke letsels - Dragen van PBM (veiligheidshandschoenen) ZIE HOOFDSTUK VII ZIE HOOFDSTUK VII Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

243 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VI - VERHARDINGEN 6.2. Huisaansluitputjes ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Plaatsen van geprefabriceerde huisaansluitputjes Val van voorwerpen, materialen - Gebruik van gekeurd hijsmaterieel + goede onderlinge coördinatie tussen machinist en overig personeel - Afbakenen hijszone - Nooit plaatsnemen onder hangende last - Maximumlast niet overschrijden + juiste aanslagtechniek - Aangepaste werkmethode bij manipulatie van buizen in de sleuf - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen) Contact met bewegende delen - Projectie in werkzone vermijden door Contact met geprojecteerde deeltjes oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen). Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. Letsels aan de ledematen - Afschermen van draaiende delen. - Minimum veiligheidsafstand (0.80m) respecteren - Geen loshangende kledij - Aangepaste werkmethode bij manipulatie van putten en buizen - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen ) Brand of explosiegevaar - Brandblustoestel binnen handbereik Contact met schadelijke stoffen - Spatten van teer op de huid verwijderen d.m.v. solventvrije reinigingmiddelen / margarine + overvloedig spoelen met water - Brandwonden : overvloedig spoelen met water + brandwondenzalf aanbrengen - Dragen van PBM (veiligheidshandschoenen, beschermkledij) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

244 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VI - VERHARDINGEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Plaatsen van geprefabriceerde huis-aansluitputjes - vervolg Plaatsen van huisaansluitputjes van metselwerk Contact met schadelijke stoffen - Aangepaste werkkledij (geen korte broek of bloot bovenlichaam) - Voorafgaande reiniging van riolering / afvoerbuis - Rechtstreeks huidcontact vermijden - Aandacht voor persoonlijke hygiëne (handen wassen vóór eten) - Schoenen of laarzen onmiddellijk uitdoen en proper maken ingeval er beton in terechtkomt (i.v.m. vermijden van brandwonden) - Veiligheidsfiche gevaarlijke producten aanwezig en naleven + reglementaire etikettering - Rekening houden met windrichting (niet in nevel/stofwolk/dampen gaan staan) - Voldoende ventilatie (zoniet: FFP2SLmasker dragen) - Materieel / gereedschap reinigen in open lucht (nooit in put of besloten ruimte) - Dragen van PBM (veiligheidsschoeisel, veiligheidshandschoenen, beschermende kledij, veiligheidsbril, stofmasker) Lichamelijke letsels - Oogspoeling aanwezig op werf - Dragen van PBM (veiligheidsbril) ZIE HOOFDSTUK VII ZIE HOOFDSTUK VII Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

245 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VI - VERHARDINGEN 6.3. Wandafsluiter ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Plaatsen van wandafsluiter Val van voorwerpen, materialen - Gebruik van gekeurd hijsmaterieel + goede onderlinge coördinatie tussen machinist en overig personeel - Afbakenen hijszone - Nooit plaatsnemen onder hangende last - Maximumlast niet overschrijden + juiste aanslagtechniek - Aangepaste werkmethode bij manipulatie van buizen in de sleuf - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen) Contact met bewegende delen - Projectie in werkzone vermijden door Contact met geprojecteerde deeltjes oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen). Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. Letsels aan de ledematen - Afschermen van draaiende delen. - Minimum veiligheidsafstand (0.80m) respecteren - Geen loshangende kledij - Aangepaste werkmethode bij manipulatie van schuif - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen ) Contact met schadelijke stoffen - Aangepaste werkkledij (geen korte broek of bloot bovenlichaam) - Rechtstreeks huidcontact vermijden - Aandacht voor persoonlijke hygiëne (handen wassen vóór eten) - Veiligheidsfiche gevaarlijke producten aanwezig en naleven + reglementaire etikettering - Rekening houden met de voorschriften van de fabrikant - Rookverbod tijdens verwerken van het lijmproduct - Voldoende ventilatie (zoniet: FFP2SLmasker dragen) - Materieel / gereedschap reinigen in open lucht (nooit in put of besloten ruimte) - Dragen van PBM (veiligheidsschoeisel, veiligheidshandschoenen, beschermende kledij, veiligheidsbril) Lichamelijke letsels - Oogspoeling aanwezig op werf - Dragen van PBM (veiligheidsbril) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

246 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VI - VERHARDINGEN 6.4. Steekschuiven ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Plaatsen van steekschuiven ZIE HOOFDSTUK VII ZIE HOOFDSTUK VII - 6.3) 6.5. Schotbalken ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Plaatsen van schotbalken Val van voorwerpen, materialen - Gebruik van gekeurd hijsmaterieel + goede onderlinge coördinatie tussen machinist en overig personeel - Afbakenen hijszone - Nooit plaatsnemen onder hangende last - Maximumlast niet overschrijden + juiste aanslagtechniek - Aangepaste werkmethode bij manipulatie van buizen in de sleuf - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen) Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding juiste en tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. Letsels aan de ledematen - Afschermen van draaiende delen. - Minimum veiligheidsafstand (0.80m) respecteren - Geen loshangende kledij - Aangepaste werkmethode bij manipulatie van schotbalken - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen ) Lichamelijke letsels - Dragen van PBM (veiligheidshandschoenen) 6.6. Rioolterugslagklep ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Plaatsen van rioolterugslagklep Val van voorwerpen, materialen - Gebruik van gekeurd hijsmaterieel + goede onderlinge coördinatie tussen machinist en overig personeel - Afbakenen hijszone - Nooit plaatsnemen onder hangende last - Maximumlast niet overschrijden + juiste aanslagtechniek - Aangepaste werkmethode bij manipulatie van buizen in de sleuf - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen) Contact met bewegende delen - Projectie in werkzone vermijden door Contact met geprojecteerde deeltjes oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen). Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

247 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VI - VERHARDINGEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Plaatsen van rioolterugslagklep - vervolg Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. Letsels aan de ledematen - Afschermen van draaiende delen. - Minimum veiligheidsafstand (0.80m) respecteren - Geen loshangende kledij - Aangepaste werkmethode bij manipulatie van terugslagklep - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen ) Contact met schadelijke stoffen - Aangepaste werkkledij (geen korte broek of bloot bovenlichaam) - Voorafgaande reiniging van riolering / afvoerbuis - Rechtstreeks huidcontact vermijden - Aandacht voor persoonlijke hygiëne (handen wassen vóór eten) - Veiligheidsfiche gevaarlijke producten aanwezig en naleven + reglementaire etikettering - Rekening houden met de voorschriften van de fabrikant - Rookverbod tijdens verwerken van het lijmproduct - Voldoende ventilatie (zoniet: FFP2SLmasker dragen) - Materieel / gereedschap reinigen in open lucht (nooit in put of besloten ruimte) - Dragen van PBM (veiligheidsschoeisel, veiligheidshandschoenen, beschermende kledij, veiligheidsbril, stofmasker) Lichamelijke letsels - Oogspoeling aanwezig op werf - Dragen van PBM (veiligheidsbril) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

248 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VI - VERHARDINGEN 6.7. Handwiel voor spindelbediening ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Montage van handwiel voor spindelbediening Val van voorwerpen, materialen - Gebruik van gekeurd hijsmaterieel + goede onderlinge coördinatie tussen machinist en overig personeel - Afbakenen hijszone - Nooit plaatsnemen onder hangende last - Maximumlast niet overschrijden + juiste aanslagtechniek - Aangepaste werkmethode bij manipulatie van buizen in de sleuf - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen) Contact met bewegende delen - Projectie in werkzone vermijden door Contact met geprojecteerde deeltjes oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen). Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. Lichamelijke letsels - Dragen van PBM (veiligheidshandschoenen) 6.8. T-sleutel : ZIE HOOFDSTUK 6.3 (VII-6.3) 6.9. Geprefabriceerde betonnen taludgoten ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Plaatsen van geprefabriceerde betonnen taludgoten Val van personen - Goed zichtbare geleidingskoord gebruiken Val van voorwerpen, materialen - Gebruik van gekeurd hijsmaterieel + goede onderlinge coördinatie tussen machinist en overig personeel - Afbakenen hijszone - Nooit plaatsnemen onder hangende last - Maximumlast niet overschrijden + juiste aanslagtechniek - Stapelen op draagkrachtig en effen terrein + stapelhoogte beperken - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen) Contact met bewegende delen - Projectie in werkzone vermijden door Contact met geprojecteerde deeltjes oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen). Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

249 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VI - VERHARDINGEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Contact met schadelijke stoffen - Rechtstreeks huidcontact vermijden - Aandacht voor persoonlijke hygiëne - Bij terechtkomen van beton in schoenen of laarzen onmiddellijk uitdoen en reinigen i.v.m. vermijden brandwonden - Dragen van PBM (veiligheidsbril, veiligheidshandschoenen) Brand of explosiegevaar - Machine uitschakelen vóór vullen - Trechter gebruiken (morsen op warme machinedelen voorkomen) - Rookverbod bij vullen - Uitlaat afschermen - Dragen van PBM (beschermende kledij) Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. Letsels aan de ledematen - Afschermen van draaiende delen. - Minimum veiligheidsafstand (0.80m) respecteren - Geen loshangende kledij - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen ) Contact met perslucht bij schoonblazen voegen - Spuitlans niet op personen richten Lichamelijke letsels - Dragen van PBM (veiligheidshandschoenen) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

250 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VIII LIJNVORMIGE ELEMENTEN HOOFDSTUK VIII LIJNVORMIGE ELEMENTEN 1. TROTTOIRBANDEN (BORDUREN) EN TROTTOIRBANDEN-STRAATGOTEN 1.2. Geprefabriceerde betonnen trottoirbanden en trottoirbandenstraatgoten 2. BEVEILIGINGSCONSTRUCTIES 2.1. Geprefabriceerde betonnen veiligheidsstootbanden 2.2. Ter plaatse vervaardigde betonnen veiligheidsstootbanden 2.3. Stalen vangrails 3. KANTSTROKEN EN STRAATGOTEN 3.2. Geprefabriceerde betonnen kantstroken en straatgoten 3.4. Kantstroken en straatgoten in betonstraatstenen Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

251 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VIII LIJNVORMIGE ELEMENTEN ACTIVITEIT RISICO MAATREGELEN ALGEMEEN Aanrijding / botsen van machines / verkeersrisico - Aanbrengen signalisatie - Afschermen van werkzone / afbakenen voor derden - Goede coördinatie tussen machinisten en overig personeel - Zorgen voor voldoende verlichting - Dragen van signalisatiekledij - Werfpiste / circulatiewegen vastleggen - Veiligheidsafstand tot machines respecteren - Geluidssignaal bij achteruitrijden - Voertuigen uitgerust met zichtveldverbeterend systeem (dodehoekspiegel of camera) - Onvrijwillig starten van machines moet onmogelijk zijn (sleutelvergrendeling) - Bestuurders mogen machine niet verlaten zolang deze in werking is Kantelen van machines - Stabiel opstellen van machines - Machine uitgerust met ROPS (= rolling over protection system) Vallen van personen - Orde en netheid werkpost - Openingen / putten signaleren en afschermen - Putten zo snel mogelijk terug dichten - Voldoende verlichting voorzien - Gebruik maken van treden en handgreep bij in- en uitstappen van machines - Werkplatformen voorzien van randbeveiliging en degelijke toegang (ook platformen aan machines) - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen) Opname / contact met schadelijke producten en stof - Aandacht voor persoonlijke hygiëne (handen wassen vóór eten) - Stof beperken door bevochtigen, - waterzagen, - Rekening houden met windrichting - Dragen van PBM (beschermende kledij, handschoenen, stofmasker) Blootstelling aan lawaai - Dragen van PBM (gehoorbescherming vanaf 90dB) Blootstelling aan zon / UV-straling / - Aangepaste werkkledij (geen korte projectie (warme) deeltjes broek of bloot bovenlichaam) - Dragen van PBM (oogbescherming bij o.a. slijpen en lassen) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

252 1. TROTTOIRBANDEN (BORDUREN) EN TROTTOIRBANDEN-STRAATGOTEN 1.1. Trottoirbanden van natuursteen Risico-inventarisatie Hoofdstuk VIII LIJNVORMIGE ELEMENTEN ACTIVITEIT RISICO MAATREGELEN Plaatsen van lijnvormige elementen (kantopsluitingen, boordstenen, goten) Vallende voorwerpen - Gebruik van gekeurd hijsmaterieel - Nooit plaatsnemen onder hangende last - Gebruik van handklem / schaarklem - Stapelen op draagkrachtig en effen terrein + stapelhoogte beperken Contact met bewegende delen : - Gebruik van gekeurd materieel - bij doorslijpen of zagen (CE-keurmerk) - Voorzien van afschermingen - Slijpschijf niet neerleggen vooraleer volledig gestopt met draaien - Aangepaste schijf / zaagblad Inspanning / verkeerde beweging / rugletsel / overbelasting knieen - Dragen van PBM (veiligheidsbril) - Ergonomische werkhouding en tiltechniek - Max. tillast beperken tot 25 kg/persoon - Regelmatig van houding veranderen - Dragen van PBM (kniebeschermers) Klemmen handen of voeten - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, - veiligheidshandschoenen) Brand- en ontploffingsgevaar / brandwonden: - bij opgieten voegen - bij contact uitlaat (machinaal plaatsen) - Machine uitschakelen vóór vullen - Trechter gebruiken (voorkomen morsen op warme machinedelen) - Rookverbod bij vullen - Uitlaat afschermen - Dragen van PBM (beschermende kledij) Blootstelling aan elektrische stroom bij gebruik elektrisch gereedschap - Gebruik van gekeurd, dubbel geisoleerd gereedschap voorzien van de nodige afschermingen en beveiligingen + aansluiten op differentieelschakelaar Struikelen over geleidingskoord - Goed zichtbaar koord gebruiken Contact met perslucht bij zuiverblazen voegen - Spuitlans niet op personen richten 1.2. Geprefabriceerde betonnen trottoirbanden en trottoirbanden-straatgoten ZIE HOOFDSTUK VIII 1.1: Trottoirbanden van natuursteen Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

253 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VIII LIJNVORMIGE ELEMENTEN 2. BEVEILIGINGSCONSTRUCTIES 2.1. Geprefabriceerde betonnen veiligheidsstootbanden ACTIVITEIT RISICO MAATREGELEN Aanvoer en plaatsing van prefabelementen Klemming tijdens afladen - Veiligheidsafstand respecteren Vallen van vrachtwagen - Antisliptreden - Handgrepen - Dragen van antislipschoenen - Niet springen van vrachtwagen Vallen tijdens het plaatsen - Gebruik van aangepast en gekeurd - heftoestel en aanslagmaterieel - NOOIT plaatsnemen onder de hangende last - Dragen PBM (helm,veiligheidsschoenen) Rugletsel door inspanning of verkeerde houding bij het plaatsen - Ergonomische werkhouding 2.2. Ter plaatse vervaardigde betonnen veiligheidsstootbanden ACTIVITEIT RISICO MAATREGELEN Gieten van betonnen veiligheidsstootbanden Contact met bewegende delen : - bij doorslijpen of zagen Inspanning / verkeerde beweging / rugletsel / overbelasting knieen ZIE HOOFDSTUK VI - 1 (cementbetonverharding) ZIE HOOFDSTUK VI. - 1 (cementbetonverharding) Klemmen handen of voeten ZIE HOOFDSTUK VI. - 1 (cementbetonverharding) Brand- en ontploffingsgevaar / brandwonden: - bij vullen voegsnijmachine - bij opgieten voegen - bij contact uitlaat (machinaal plaatsen) Blootstelling aan elektrische stroom bij gebruik elektrisch gereedschap Gegrepen worden door slipform of trimmer bij machinaal plaatsen ZIE HOOFDSTUK VI. - 1 (cementbetonverharding) ZIE HOOFDSTUK VI - 1 (cementbetonverharding) ZIE HOOFDSTUK VI - 1 (cementbetonverharding) Struikelen over geleidingskoord ZIE HOOFDSTUK VI - 1 (cementbetonverharding) Contact met nabehandelingsproduct (bij machinaal plaatsen) Contact met perslucht bij schoon-blazen voegen Blootstelling aan elektrische stroom bij gebruik elektrisch gereedschap (o.a. bij boren gaten t.b.v. injecteren) ZIE HOOFDSTUK VI - 1 (cementbetonverharding) ZIE HOOFDSTUK VI - 1 (cementbetonverharding) - Gebruik van gekeurd, dubbel geïsoleerd gereedschap voorzien van de nodige afschermingen en beveiligingen + aansluiten op differentieelschakelaar Klemming handen of voeten - Aangepaste trilnaald (diameter en lengte) + juiste werkhouding bij manipuleren - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

254 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VIII LIJNVORMIGE ELEMENTEN Inspanning / verkeerde beweging : - bij tillen van lasten - bij belastende werkhoudingen Irritatie door huidcontact met bekistingsolie / cement / beton Oogletsel door : - contact bekistingsolie / betonspatten - lassen / slijpen - contact gietasfalt/voegvulling (vlotplaten) - Ergonomische werkhouding en tiltechniek - Max. tillast = 25 kg per persoon / voor zwaardere lasten : gekeurd hijsmaterieel ZIE HOOFDSTUK VI. - 1 (cementbetonverharding) ZIE HOOFDSTUK VI. - 1 (cementbetonverharding) Opname van schadelijke stoffen ZIE HOOFDSTUK VI. - 1 (cementbetonverharding) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

255 Risico-inventarisatie Hoofdstuk VIII LIJNVORMIGE ELEMENTEN ACTIVITEIT RISICO MAATREGELEN Inademen schadelijke stoffen : - nevel van bekistingsolie bij vernevelen - cementstof - dampen epoxyhars - dampen bij reinigen injectiematerieel ZIE HOOFDSTUK VI. - 1 (cementbetonverharding) 2.3. Stalen vangrails ACTIVITEIT RISICO MAATREGELEN Plaatsen van vangrails,veiligheidsstootbanden en schokabsorberende botskussens Vallende voorwerpen ZIE HOOFDSTUK VI - 1 (cementbetonverharding) Inspanning / verkeerde beweging / rugletsel ZIE HOOFDSTUK VI - 1 (cementbetonverharding) Klemmen handen of voeten ZIE HOOFDSTUK VI - 1 (cementbetonverharding) Beschadigen van ondergrondse leidingen / kabels bij in de grond slaan van palen Contact met product bij chemische verankering Contact met bewegende delen : - bij gebruik boormachine Blootstelling aan elektrische stroom : - bij raken ondergrondse kabel - bij gebruik elektrisch gereedschap - Liggingsplannen ondergrondse leidingen en kabels vooraf opvragen en raadplegen ZIE HOOFDSTUK VI - 1 (cementbetonverharding) - Gebruik van gekeurd materieel (CE-keurmerk) - Voorzien van afschermingen en beveiligingen - Boormachine voorzien van antiblokkeersysteem - Dragen van PBM (veiligheidsbril) - Liggingsplannen ondergrondse leidingen en kabels vooraf opvragen en raadplegen - Gebruik van gekeurd, dubbel geïsoleerd gereedschap voorzien van de nodige afschermingen en beveiligingen + aansluiten op differentieelschakelaar 3. KANTSTROKEN EN STRAATGOTEN 3.2. Geprefabriceerde betonnen kantstroken en straatgoten ZIE HOOFDSTUK VIII 1.1. Trottoirbanden van natuursteen 3.4. Kantstroken en straatgoten in betonstraatstenen ZIE HOOFDSTUK VI 6.3. Bestratingen Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

256 Risico-inventarisatie Hoofdstuk IX ALLERHANDE WERKEN HOOFDSTUK IX: ALLERHANDE WERKEN 4. METSELWERK VAN METSELSTENEN 4.1. Beschrijving 4.2. Meetmethode voor hoeveelheden 4.3. Controles 20. REGIEWERKEN Beschrijving Meetmethode voor hoeveelheden Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

257 Risico-inventarisatie Hoofdstuk IX ALLERHANDE WERKEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN ALGEMEEN Inherente verkeersrisico s - Aanbrengen signalisatie. - Afschermen van werkzone / afbakenen voor derden. - Goede coördinatie tussen machinisten en overig personeel / gebruik van genormaliseerde hand- en armseinen of communicatiemiddel - Dragen van signalisatiekledij. - Zorgen voor voldoende verlichting. - Werfpiste / circulatiewegen vastleggen. - Veiligheidsafstand tot machines respecteren. - Geluidssignaal bij achteruitrijden. - Voertuigen uitgerust met zichtveldverbeterend systeem (dodehoekspiegel of camera). - Onvrijwillig starten van machine moet onmogelijk zijn (d.m.v. sleutelvergrendeling) - Bestuurders mogen machine niet verlaten zolang deze in werking is Kantelen van machines - Stabiel opstellen van machines. - Machine uitgerust met ROPS (= rolling over protection system). Beschadiging bestaande te behouden delen / verzakkingen / instortingen - Vanaf diepte > 1.20m : taludering, beschoeiing of sleufbak toepassen - Vermijden/afstand houden met verkeer, trillende machines - Veiligheidsafstand tussen grondopslag en sleufrand respecteren (min. 0.60m) - Injectie van bindmiddel in bodem Val van personen - Voldoende verlichting voorzien - Degelijke toegang tot (bouw)put voorzien - Sleuf / put signaleren en afschermen (omheining plaatsen of tijdelijk afdekken) + zo snel mogelijk terug dichten - Beperkte (sleuf)lengte openleggen - Aandacht voor orde en netheid - Gebruik maken van treden en handgreep bij in- en uitstappen van machines - Werkplatformen voorzien van randbeveiliging en degelijke toegang (ook platformen aan machines) - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

258 Risico-inventarisatie Hoofdstuk IX ALLERHANDE WERKEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Beschadigen nutsleidingen ( ondergronds / bovengronds ) - Navraag en controle bij de wegbeheerders omtrent aanwezige nutsmaatschappijen - Opvragen en bestuderen van plannen van nutsleidingen / afstandsbepaling tussen de diverse kabels, buizen en leidingen - Voorafgaandelijk sonderen - Impact van de werkzone bepalen ten opzichte van de aanwezige kabels, buizen en leidingen - Zonodig technische bijstand vragen aan de nutsmaatschappijen - Kabels, buizen en leidingen steeds voldoende afschermen of stutten - Gewijzigde liggingen bestaande toestand of as-built steeds inmeten en melden aan de maatschappijen en wegbeheerders Elektrocutie - Gebruik (gekeurd) dubbel geïsoleerd elektrisch gereedschap + aansluiten op differentieelschakelaar - Spatwaterdichte stopcontacten gebruiken - Periodieke keuring (5-jaarlijks) + degelijke aarding van stroomgroep - Dragen van PBM (isolerende veiligheidsschoenen) Contact met verontreiniging ( bodem / water / slib ) / schadelijke stoffen - Toezien op vereiste inentingen van de werknemers (o.a. hepatitis A en tetanos) - Hygiëne in acht nemen - Dragen van PBM (beschermende kledij, veiligheidshandschoenen) Blootstelling aan lawaai - Dragen van PBM (gehoorbescherming vanaf 90dB) Lichamelijke letsels - Aangepaste werkkledij (geen korte broek of bloot bovenlichaam) - Dragen van PBM (helm, veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

259 Risico-inventarisatie Hoofdstuk IX ALLERHANDE WERKEN 4. METSELWERK VAN METSELSTENEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Uitvoering van metselwerk van metselstenen Val van personen - Bij uitvoeren van werken op hoogte : (de)montage van de stelling / steiger of werkplatform door ervaren en opgeleid personeel + keuring van de stelling / steiger door een bevoegd persoon gebruik van veilig opgestelde toegangsladders met voldoende overlengte, d.w.z. minstens 1m boven toegangsniveau uitstekend (+ verankerd indien 25 sporten) / verticale ladders moeten uitgerust zijn met een rugleuning (kooi) vanaf een mogelijke valhoogte van 2m werkvloeren op > 2m hoogte zijn te voorzien van randbeveiliging bestaande uit leuning + tussenleuning + plint werkvloer niet overbelasten gebruik van CBM (vangnetten) - Voldoende verlichting voorzien - Aandacht voor orde en netheid - Putten signaleren en afschermen (omheining plaatsen) + zo snel mogelijk dichten - Degelijke toegang tot bouwput voorzien - Dragen van PBM (valharnas, veiligheidsschoenen) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

260 Risico-inventarisatie Hoofdstuk IX ALLERHANDE WERKEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Val van voorwerpen, materialen - Gebruik van gekeurd hijsmaterieel + goede onderlinge coördinatie tussen machinist en overig personeel - Afbakenen hijszone - Nooit plaatsnemen onder hangende last - Maximumlast niet overschrijden + juiste aanslagtechniek - Dragen van PBM (helm, veiligheidsschoeisel, veiligheidshandschoenen) Contact met bewegende delen - Projectie in werkzone vermijden door Contact met geprojecteerde deeltjes oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Slijpschijf niet neerleggen vooraleer deze volledig is gestopt met draaien - Goede coördinatie machinist geleider + last geleiden van op afstand - Dragen van PBM (helm, veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshand-schoenen). Instorting metselwerk t.g.v. onvoorziene horizontale krachten (bvb. rukwind) - Schoring van het metselwerk - Dragen van PBM (helm, veiligheidsschoenen) Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken - Metselstenen stapelen op ideale opneemhoogte (75 à 80cm boven werkvloer) Contact met schadelijke stoffen - Aangepaste werkkledij (geen korte broek of bloot bovenlichaam) - Rechtstreeks huidcontact vermijden - Aandacht voor persoonlijke hygiëne (handen wassen vóór eten) - Veiligheidsfiche gevaarlijke producten aanwezig en naleven + reglementaire etikettering - Schoenen of laarzen onmiddellijk uitdoen en proper maken ingeval er specie in terechtkomt (i.v.m. vermijden van brandwonden) - Rekening houden met windrichting / niet in (cement)stofwolk gaan staan - Voldoende ventilatie voorzien - Bij onvoldoende ventilatie : FFP2SLmasker toepassen - Materieel reinigen in open lucht (nooit in besloten ruimte) - Oogspoeling aanwezig op werf - Dragen van PBM (beschermkledij, veiligheidshandschoenen, stof-masker, veiligheidsbril) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

261 Risico-inventarisatie Hoofdstuk IX ALLERHANDE WERKEN 20. REGIEWERKEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN 20. Uitvoering van regiewerken ZIE HOOFDSTUK XIV - ARBEIDSMID- DELEN ZIE HOOFDSTUK XIV - ARBEIDS- MIDDELEN Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

262 Risico-inventarisatie Hoofdstuk X- SIGNALISATIE HOOFDSTUK X - SIGNALISATIE 2. MARKERINGEN Leveren en aanbrengen van : 1. verfmarkeringen 2. thermoplastische markeringen 3. koudplastische markeringen 4. voorgevormde markeringen 5. rode inkleuring van fietspaden Traceren en verwijderen van markeringen Aanbrengen van wegdekreflectoren 3. SIGNALISATIE VAN WERKEN Installatie, instandhouding, verplaatsen en verwijderen Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

263 Risico-inventarisatie Hoofdstuk X- SIGNALISATIE 1. NIET-INWENDIG VERLICHTE VERKEERSTEKENS Plaatsen, opbreken en demonteren van signalisatie ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN ALGEMEEN Inherente verkeersrisico s - Aanbrengen signalisatie. - Afschermen van werkzone / afbakenen voor derden. - Goede coördinatie tussen machinisten en overig personeel / gebruik van genormaliseerde hand- en armseinen of communicatiemiddel - Dragen van signalisatiekledij. - Zorgen voor voldoende verlichting. - Werfpiste / circulatiewegen vastleggen. - Veiligheidsafstand tot machines respecteren. - Geluidssignaal bij achteruitrijden. - Voertuigen uitgerust met zichtveldverbeterend systeem (dodehoekspiegel of camera). - Onvrijwillig starten van machine moet onmogelijk zijn (d.m.v. sleutelvergrendeling) - Bestuurders mogen machine niet verlaten zolang deze in werking is Val van personen - Orde en netheid werkpost - Openingen / putten signaleren en afschermen - Putten zo snel mogelijk terug dichten - Voldoende verlichting voorzien - Gebruik maken van treden en handgreep bij in- en uitstappen van machines - Werkplatformen voorzien van randbeveiliging en degelijke toegang (ook platformen aan machines) - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen) - Goede coördinatie tussen chauffeur, kraanman en helper Goede coördinatie tussen chauffeur, kraanman en helper Opmaken signalisatieplan Voorbereiding Op- en afladen signalisatiematerialen Niet verkrijgen toelating tot aanvangen werkzaamheden - Opstellen signalisatie- en afbakeningsplan conform : MB van 07/05/1999 MB van 11/10/1976 Algemene omzendbrief nopens wegsignalisatie Algemeen reglement op de politie van het wegverkeer Typebestek 250, hoofdstuk X Documenten en tekeningen opgemaakt door de afdeling Verkeerskunde Specifieke besteksvoorschriften - Signalisatie- en afbakeningplan voorafgaand aan de werken ter goedkeuring voorleggen aan bevoegde overheid / bestuur - De werken mogen slechts worden aangevat na opstellen van het signalisatieplan en goedkeuring door bevoegde overheid Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek - Rustpauze inlassen. Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

264 Risico-inventarisatie Hoofdstuk X- SIGNALISATIE - Beurtrol bij belastende werken. - Manuele handelingen vervangen door machinale hijsmiddelen Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

265 Risico-inventarisatie Hoofdstuk X- SIGNALISATIE ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Val van voorwerpen, materialen - Veiligheidsafstand inbouwen - Verbod van zich te bewegen onder bewegende lasten; - Vermijden van manuele begeleiding van de lasten; - Gebruik maken van periodiek gekeurd hijsmaterieel. - Werkzone afbakenen Plaatsing Onduidelijkheid bij plaatsen Lichamelijke letsels Materieel verlies - Inzetten van signalisatiemiddelen (signalisatiebakens en -kegels, voorsignalisatievoertuigen met botskussen, voertuigen voorzien van de wettelijk vereiste signalisatie, filewaarschuwingsborden ) - Kortstondig inzetten van seingever(s) met signaalkledij en uitgerust met rode vlag of handbord C3 - Veiligheidszone van 0.50m tussen zijdelingse signalisatie en werfzone - Uitwijkplaats voor laden en lossen integreren in werfzone - Beurtelingse doorgang d.m.v. 3- kleurige lichten : voldoende ontruimingstijd voorzien - Dragen van signalisatiekledij conform met norm EN 741, MB van 07/05/1999 en eventuele bijkomend bestekseisen Graven funderingensgaten Beschadigen nutsleidingen ( ondergronds / bovengronds ) - Navraag en controle bij de wegbeheerders omtrent aanwezige nutsmaatschappijen - Opvragen en bestuderen van plannen van nutsleidingen / afstandsbepaling tussen de diverse kabels, buizen en leidingen - Voorafgaandelijk sonderen - Impact van de werkzone bepalen ten opzichte van de aanwezige kabels, buizen en leidingen - Zonodig technische bijstand vragen aan de nutsmaatschappijen - Kabels, buizen en leidingen steeds voldoende afschermen of stutten - Gewijzigde liggingen bestaande toestand of as-built steeds inmeten en melden aan de maatschappijen en wegbeheerders Werken in de hoogte Val van voorwerpen, materialen - Stabiele opstelling hulpmiddelen - Afschermen van werkzone / afbakenen voor derden. - Aangepaste werkmethode - Dragen PBM - Aangepaste afbraakmethode - PBM dragen Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

266 Risico-inventarisatie Hoofdstuk X- SIGNALISATIE ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Aanrijding door langskomend verkeer Onderhoud signalisatie Tijdelijke opslag op de werf Lichamelijke letsels Materieel verlies Ontstaan van gevaarlijke verkeerssituaties tgv onduidelijke/ moeilijk verstaanbare signalisatie Inherente verkeersrisico s Val van personen Val van voorwerpen, materialen - Inzetten van signalisatiemiddelen (signalisatiebakens en -kegels, voorsignalisatievoertuigen met botskussen, voertuigen voorzien van de wettelijk vereiste signalisatie, filewaarschuwingsborden ) - Kortstondig inzetten van seingever(s) met signaalkledij en uitgerust met rode vlag of handbord C3 - Veiligheidszone van 0.50m tussen zijdelingse signalisatie en werfzone - Uitwijkplaats voor laden en lossen integreren in werfzone - Beurtelingse doorgang d.m.v. 3- kleurige lichten : voldoende ontruimingstijd voorzien - Dragen van signalisatiekledij conform met norm EN 741, MB van 07/05/1999 en eventuele bijkomend bestekseisen - De staat, de kleurvastheid, retro-flectie en de leesbaarheid van de borden dient regelmatig te worden gecontroleerd door de op de zwarte achtergrond met gele letters en cijfers vermelde signalisatie-verantwoordelijke of zijn plaats-vervanger. - Vooropgestelde procedure voor de uitvoerders: toolboxmeeting - Opslagzone afbakenen - Opslagzone signaleren - Orde en netheid - Juiste stapelmethode Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

267 Risico-inventarisatie Hoofdstuk X- SIGNALISATIE 2. HORIZONTALE SIGNALISATIE MARKERINGEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN ALGEMEEN Inherente verkeersrisico s - Aanbrengen signalisatie. - Afschermen van werkzone / afbakenen voor derden. - Goede coördinatie tussen machinisten en overig personeel / gebruik van genormaliseerde hand- en armseinen of communicatiemiddel - Dragen van signalisatiekledij. - Zorgen voor voldoende verlichting. - Werfpiste / circulatiewegen vastleggen. - Veiligheidsafstand tot machines respecteren. - Geluidssignaal bij achteruitrijden. - Voertuigen uitgerust met zichtveldverbeterend systeem (dodehoekspiegel of camera). - Onvrijwillig starten van machine moet onmogelijk zijn (d.m.v. sleutelvergrendeling) - Bestuurders mogen machine niet verlaten zolang deze in werking is Val van personen - Orde en netheid werkpost - Openingen / putten signaleren en afschermen - Voldoende verlichting voorzien - Gebruik maken van treden en handgreep bij in- en uitstappen van machines - Werkplatformen voorzien van randbeveiliging en degelijke toegang (ook platformen aan machines) - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen) - Goede coördinatie tussen chauffeur, kraanman en helper Goede coördinatie tussen chauffeur, kraanman en helper Opmaken signalisatieplan Niet verkrijgen toelating tot aanvangen werkzaamheden - Opstellen signalisatie- en afbakeningsplan conform : MB van 07/05/1999 MB van 11/10/1976 Algemene omzendbrief nopens wegsignalisatie Algemeen reglement op de politie van het wegverkeer Typebestek 250, hoofdstuk X Documenten en tekeningen opgemaakt door de afdeling Verkeerskunde Specifieke besteksvoorschriften - Signalisatie- en afbakeningplan voorafgaand aan de werken ter goedkeuring voorleggen aan bevoegde overheid / bestuur - De werken mogen slechts worden aangevat na opstellen van het signalisatieplan en goedkeuring door bevoegde overheid Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

268 Risico-inventarisatie Hoofdstuk X- SIGNALISATIE ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Plaatsen en wegnemen werfsignalisatie Onduidelijke werfsignalisatie - Uitvoeren met voertuig dat voldoet aan werken van 6 categorie - Werking van het signalisatiepaneel controleren - Dragen signaalkledij - Hefgewicht beperken tot 25 kg Verkeer t.h.v. werkzaamheden Aanrijding met uitvoerders - Vooropgestelde procedure voor de Materieel verlies uitvoerders: toolboxmeeting - Maatregelen inzake verkeersregeling - Goedgekeurd signalisatieplan - Afgeschermde werkzone d.m.v. kegels - Eventueel extra beveiliging door botsabsorbeerders - PBM - signaalkledij 2.1. Verwijderen van markeringen ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN ALGEMEEN Inherente verkeersrisico s - Aanbrengen signalisatie. - Afschermen van werkzone / afbakenen voor derden. - Goede coördinatie tussen machinisten en overig personeel / gebruik van genormaliseerde hand- en armseinen of communicatiemiddel - Dragen van signalisatiekledij. - Zorgen voor voldoende verlichting. - Werfpiste / circulatiewegen vastleggen. - Veiligheidsafstand tot machines respecteren. - Geluidssignaal bij achteruitrijden. - Voertuigen uitgerust met zichtveldverbeterend systeem (dodehoekspiegel of camera). - Onvrijwillig starten van machine moet onmogelijk zijn (d.m.v. sleutelvergrendeling) - Bestuurders mogen machine niet verlaten zolang deze in werking is Val van personen - Orde en netheid werkpost - Openingen / putten signaleren en afschermen - Voldoende verlichting voorzien - Gebruik maken van treden en handgreep bij in- en uitstappen van machines - Werkplatformen voorzien van randbeveiliging en degelijke toegang (ook platformen aan machines) - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen) - Goede coördinatie tussen chauffeur, kraanman en helper Goede coördinatie tussen chauffeur, kraanman en helper Vullen straalapparaat Blootstelling aan stof - PBM handschoenen, bril, schoenen - Open snijden zakken - Uitgieten zakken Afladen darmen en straalpijp Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

269 Risico-inventarisatie Hoofdstuk X- SIGNALISATIE ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Val van voorwerpen, materialen - Stabiele opstelling hulpmiddelen - Afschermen van werkzone / afbakenen voor derden. - Aangepaste werkmethode - Dragen PBM - Aangepaste afbraakmethode - PBM dragen Contact met losspringende slangen van pneumatisch gereedschap - Aangepaste koppelstukken Veiligheidsbeugel over koppelingen - Dragen van PBM (veiligheidsbril, handschoenen) Starten compressor Contact met roterende delen - Controle van kranen alvorens te starten - Straalapparaat dicht alvorens te starten - Koppelingen controleren Verwijderen van markeringen zand- en waterstraalinstallatie Lichamelijke letsels - Aangepaste beschermkledij voor alle werknemers in de omgeving van de straalwerken (aangepaste straaloverall, gehoor- en gelaatsbescherming) - Steeds geconcentreerd zijn, de omgeving goed overzien - Afgebakende werkzone voor derden - Stofvrij stralen Opladen straalafval Aanrijding met uitvoerders - Afgeschermde werkzone Materieel verlies - Uitvoeren met voertuig dat voldoet aan werken van 6 categorie Vervoer van en naar de werf Val van voorwerpen, materialen - Ervoor zorgen dat alle ledige zakken samengepakt zijn zodat ze niet kunnen wegvliegen tijdens het rijden - Opvegen zand op de vrachtwagen 2.2. Handmatig aanbrengen ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN ALGEMEEN Inherente verkeersrisico s - Aanbrengen signalisatie. - Afschermen van werkzone / afbakenen voor derden. - Goede coördinatie tussen machinisten en overig personeel / gebruik van genormaliseerde hand- en armseinen of communicatiemiddel - Dragen van signalisatiekledij. - Zorgen voor voldoende verlichting. - Werfpiste / circulatiewegen vastleggen. - Veiligheidsafstand tot machines respecteren. - Geluidssignaal bij achteruitrijden. - Voertuigen uitgerust met zichtveldverbeterend systeem (dodehoekspiegel of camera). - Onvrijwillig starten van machine moet onmogelijk zijn (d.m.v. sleutelvergrendeling) - Bestuurders mogen machine niet verlaten zolang deze in werking is Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

270 Risico-inventarisatie Hoofdstuk X- SIGNALISATIE ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Val van personen - Orde en netheid werkpost - Openingen / putten signaleren en afschermen - Voldoende verlichting voorzien - Gebruik maken van treden en handgreep bij in- en uitstappen van machines - Werkplatformen voorzien van randbeveiliging en degelijke toegang (ook platformen aan machines) - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen) - Goede coördinatie tussen chauffeur, kraanman en helper Goede coördinatie tussen chauffeur, kraanman en helper Thermoplast ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Voorbereiden product en machines - klaarmaken thermoplast - vullen machines Brand of explosiegevaar Inspanningsletsels Lichamelijke letsels - Brandblusapparaat - Regelmatig onderhoud - Temperatuur controleren - PBM - Aandacht bij vullen - Juiste tilhouding Op- en afstappen vrachtwagen Val van personen - Toepassen driepuntsregel Gebruik handbrander Val van voorwerpen, materialen Brand of explosiegevaar - Brandblusser binnen bereik - PBM handschoenen, bril, schoenen Smeltketel Contact met schadelijke stoffen - Productfiche raadplegen: toolboxmeeting - PBM masker, handschoenen, bril, schoenen Blootstelling aan lawaai - Dragen van PBM (gehoorbescherming) Openen brandketel Brand of explosiegevaar - Op voorrand leidingen en materiaal Aftappen thermo controleren - Onderhoudsprocedure - Uitvoering door bevoegd personeel - Trechter gebruiken (voorkomen morsen op warme machinedelen) - Alle machines uitgerust met blustoestel - Uitlaat afschermen - Juiste behandeling gasflessen brander + regelmatige controle ontspanner en slangen - Dragen van PBM (beschermende kledij, hittebestendige veiligheidsschoenen en -handschoenen) Aanbrengen Contact met schadelijke stoffen - Gebruik van ademenhalingsbescherming tegen giftige dampen - Veiligheidsfiche gebruikte producten - Aangepaste handschoenen - EHBO-koffer aanwezig in voertuig - Aandacht werkhouding Opkuisen werf (opkuisen overtollige en gemorste plastiek, inladen materieel, wegnemen verkeerskegels) Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - PBM gebruiken - Opleiding tillen van lasten - Procedure verwijderen werfsignalisatie Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

271 Risico-inventarisatie Hoofdstuk X- SIGNALISATIE Verf ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Voorbereiden product en materieel Vullen verfketel Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. Op- en afstappen vrachtwagen Val van personen - Toepassen driepuntsregel Spuiten handpistool Springen leidingen - Dagelijkse controle van de leidingen Plaatsen en wegnemen mallen Lichamelijke letsels - PBM - handschoenen 2.3. MACHINAAL AANBRENGEN Thermoplast ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Af en opladen laden verfmachines Aanrijding met uitvoerders - Aanbrengen signalisatie. Materieel verlies - Uitvoeren buiten de rijweg indien mogelijk - Afschermen van werkzone / afbakenen voor derden. - Signalering machine aanzetten - Goede coördinatie tussen machinisten en overig personeel / gebruik van genormaliseerde hand- en armseinen of communicatiemiddel - Dragen van signalisatiekledij. Letsels aan de ledematen - Afschermen van draaiende delen. - Minimum veiligheidsafstand (0.80m) respecteren - Geen loshangende kledij. - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen ) Aansteken branders Brand of explosiegevaar - Brandblusser binnen bereik - PBM Vullen smeltketel Contact met schadelijke stoffen - PBM masker, handschoenen, bril, schoenen Brand of explosiegevaar - Uitvoering door bevoegd personeel - Alle machines uitgerust met blustoestel - Juiste behandeling gasflessen brander + regelmatige controle ontspanner en slangen - Dragen van PBM (beschermende kledij, hittebestendige veiligheidsschoenen en -handschoenen) Op- en afstappen vrachtwagen Val van personen - Toepassen driepuntsregel Aanbrengen Plaatsen en wegnemen van kegels Aanrijding met uitvoerders Materieel verlies Val van personen Val van voorwerpen, materialen - Afgeschermde werkzone - Uitvoeren met voertuig dat voldoet aan werken van 6 categorie - Niet tegen het verkeer inrijden - Goede werkhouding (hoogte) - Goede bereikbaarheid van de kegels - Bescherming tegen vallen Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

272 Risico-inventarisatie Hoofdstuk X- SIGNALISATIE Verf ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Af en opladen laden verfmachines Aanrijding met uitvoerders - Aanbrengen signalisatie. Materieel verlies - Uitvoeren buiten de rijweg indien mogelijk - Afschermen van werkzone / afbakenen voor derden. - Signalering machine aanzetten - Goede coördinatie tussen machinisten en overig personeel / gebruik van genormaliseerde hand- en armseinen of communicatiemiddel - Dragen van signalisatiekledij. Vullen verfketel Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. Starten machine Springen van leidingen Foute stand kranen - Machine en leidingen controleren alvorens te starten Aanbrengen Aanrijding met uitvoerders - Signalisatie op machine - Niet tegen het verkeer inrijden Plaatsen en wegnemen van kegels Val van personen - Goede werkhouding (hoogte) - Goede bereikbaarheid van de kegels Val van voorwerpen, materialen - Bescherming tegen vallen - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen 3. AANBRENGEN VAN WEGDEKREFLECTOREN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Plaatsen en wegnemen werfsignalisatie Aanrijding met uitvoerders Materieel verlies - Uitvoeren met voertuig dat voldoet aan werken van 6 categorie - Werking van het signalisatiepaneel controleren - Dragen signaalkledij - Hefgewicht beperken tot 25 kg - Maatregelen inzake verkeersregeling - Goedgekeurd signalisatieplan - Afgeschermde werkzone d.m.v. kegels - Eventueel extra beveiliging door een botsabsorbeerders - PBM - signaalkledij Boren van ankergaten Vastlopen boor bij boren ankergaten - Instructie personeel - Gekeurd en goed onderhouden boormachine voorzien van antiblokkeersysteem Elektrocutie - Gebruik van gekeurd, dubbel geïsoleerd gereedschap voorzien van de nodige afschermingen en beveiligingen + aansluiten op differentieelschakelaar Plaatsen wegdekreflector Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. Contact met schadelijke stoffen - Veiligheidsfiche (MSDS-fiche) product raadplegen naleven + reglementaire etikettering - Dragen van PBM (veiligheidsbril, veiligheidshandschoenen, stofmasker, gezichtsbescherming) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

273 Risico-inventarisatie Hoofdstuk XI GROENAANLEG EN GROENONDERHOUD 3: SIGNALISATIE VAN WERKEN ALGEMEEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Niet verkrijgen toelating tot aanvangen werkzaamheden - Opstellen signalisatie- en afbakeningsplan conform : MB van 07/05/1999 MB van 11/10/1976 Algemene omzendbrief nopens wegsignalisatie Algemeen reglement op de politie van het weg verkeer Typebestek 250, hoofdstuk X Documenten en tekeningen opgemaakt door de afdeling Verkeerskunde Specifieke besteksvoorschriften - Signalisatie- en afbakeningplan voorafgaand aan de werken ter goedkeuring voorleggen aan bevoegde overheid / bestuur - De werken mogen slechts worden aangevat na opstellen van de signalisatie en goedkeuring door het bestuur en de bevoegde instantie Onduidelijkheid bij plaatsen - Goede voorbereiding en planning - Signalisatieverantwoordelijke aanstellen - Uitvoering door opgeleid personeel Aanrijding met uitvoerders - Aanbrengen signalisatie. Materieel verlies - Afschermen van werkzone / afbakenen voor derden. - Goede coördinatie tussen machinisten en overig personeel / gebruik van genormaliseerde hand- en armseinen of communicatiemiddel - Dragen van signalisatiekledij. - Zorgen voor voldoende verlichting. - Werfpiste / circulatiewegen vastleggen. - Veiligheidsafstand tot machines respecteren. - Geluidssignaal bij achteruitrijden. - Voertuigen uitgerust met zichtveldverbeterend systeem (dodehoekspiegel of camera). - Onvrijwillig starten van machine moet onmogelijk zijn (d.m.v. sleutelvergrendeling) - Bestuurders mogen machine niet verlaten zolang deze in werking is Plaatsen / verwijderen van signalisatie Val van personen - Aanwezigheid van personen in laadbak van rijdend voertuig vermijden - Behoedzaam te werk gaan - Gebruik maken van treden en handgrepen bij in- en uitstappen van voertuigen Val van voorwerpen, materialen - Gebruik van gekeurd hijsmaterieel - Nooit plaatsnemen onder hangende last - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

274 Risico-inventarisatie Hoofdstuk XI GROENAANLEG EN GROENONDERHOUD ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Opvolging en onderhoud signalisatie gedurende de uitvoering der werken Aanrijding met uitvoerders - Zie Algemeen hierboven Materieel verlies - Plaatsing bij voorkeur uitvoeren tijdens kalme periode / weinig verkeersdrukte (bv. vóór 7 uur of na 19 uur) - Plaatsingvolgorde : in de richting van het verkeer - Volgorde bij verwijderen : tegen de richting van het verkeer in - Uitvoering door opgeleid en ervaren personeel - Extra voorzichtigheid s nachts en bij verminderde zichtbaarheid - Bij uitzonderlijke gevaarlijke situaties assistentie van de politie inroepen Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. Elektrocutie - Elektrische installatie conform A.R.E.I - Veilige werkspanning (12V of max. 24V) Onduidelijkheid / verwarring bij - Aanstellen van signalisatieverantwoordelijke weggebruiker + naam en tele- foonnummer vermelden op bord (gele tekst op zwarte achtergrond) aan einde der werken - Staat, kleurvastheid en leesbaarheid van de borden regelmatig controleren - Buiten de normale uren ( s nachts, gedurende het weekend, op feestdagen of tijdens periodes van werkonderbreking) dient overbodige signalisatie te worden afgedekt of weggenomen Elektrocutie - Uitvoering onderhoud door opgeleid en bevoegd personeel Val van voorwerpen, materialen - Stabiel opstellen op vlakke ondergrond - Zorgen voor goede ballast - In geval van bevestigen van (filewaarschuwings)borden aan bovenbruggen : Borden ophangen aan en onder de leuning Borden mogen niet lager komen dan de onderzijde van de bovenbouw van de brug Aangepaste bevestiging ter voorkoming van kantelen van de borden Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

275 HOOFDSTUK XII - ONDERHOUDS- EN HERSTELLINGSWERKEN Risico-inventarisatie Hoofdstuk XII - ONDERHOUDS- EN HERSTELLINGSWERKEN 1. ONDERHOUDS- EN HERSTELLINGSWERKEN AAN CEMENTBETONVERHARDINGEN 1.1. Vernieuwen van betonverhardingen 2. ONDERHOUDS- EN HERSTELLINGSWERKEN AAN BITUMINEUZE VERHARDINGEN 2.1. Herstellen van gebrekkige plekken 2.3. Vlakfrezen van het wegoppervlak 4. BITUMINEUZE OVERLAGINGEN 4.1. Beschrijving en materialen 4.2. Bitumineuze mengsels 4.3. Verhaderingen 4.4. Meetmethoden voor hoeveelheden 4.5. Controles 4.6. Specifieke kortingen wegens minderwaarden 9. RUIMEN VAN SLOTEN Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

276 Risico-inventarisatie Hoofdstuk XII - ONDERHOUDS- EN HERSTELLINGSWERKEN 1. ONDERHOUDS- EN HERSTELLINGSWERKEN AAN CEMENTBETONVERHARDINGEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN VERNIEUWEN VAN BETONVERHARDINGEN ALGEMEEN Inherente verkeersrisico s - Aanbrengen signalisatie. - Afschermen van werkzone / afbakenen voor derden. - Goede coördinatie tussen machinisten en overig personeel / gebruik van genormaliseerde hand- en armseinen of communicatiemiddel - Dragen van signalisatiekledij. - Zorgen voor voldoende verlichting. - Werfpiste / circulatiewegen vastleggen. - Veiligheidsafstand tot machines respecteren. - Geluidssignaal bij achteruitrijden. - Voertuigen uitgerust met zichtveldverbeterend systeem (dodehoekspiegel of camera). - Onvrijwillig starten van machine moet onmogelijk zijn (d.m.v. sleutelvergrendeling) - Bestuurders mogen machine niet verlaten zolang deze in werking is Val van personen - Orde en netheid werkpost - Openingen / putten signaleren en afschermen - Putten zo snel mogelijk terug dichten - Voldoende verlichting voorzien - Gebruik maken van treden en handgreep bij in- en uitstappen van machines - Werkplatformen voorzien van randbeveiliging en degelijke toegang (ook platformen aan machines) - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen) Insnijden van het beton Contact met verontreiniging ( bodem / - Toezien op vereiste inentingen van de Opbreken water / slib ) / schadelijke stoffen werknemers (o.a. hepatitis A en tetanos) - Hygiëne in acht nemen - Dragen van PBM (beschermende kledij, veiligheidshandschoenen) Blootstelling aan lawaai - Dragen van PBM (gehoorbescherming vanaf 90dB) Contact met bewegende delen - Projectie in werkzone vermijden door Contact met geprojecteerde deeltjes oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen). Verwijderen puin Val van voorwerpen, materialen - Veiligheidsafstand inbouwen Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

277 3 Risico-inventarisatie Hoofdstuk XII - ONDERHOUDS- EN HERSTELLINGSWERKEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Vernieuwen onderfundering Val van voorwerpen, materialen - Gebruik van gekeurd hijsmaterieel - Dragen van PBM (helm, veiligheidsschoenen) Irritatie door huidcontact met beton of zandcement / oogletsel door betonspatten - Rechtstreeks huidcontact vermijden - Aandacht voor persoonlijke hygiëne - Bij terechtkomen van beton in schoenen of laarzen onmiddellijk uitdoen en reinigen i.v.m. vermijden brandwonden - Dragen van PBM (veiligheidsbril, veiligheidshandschoenen) Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. Blootstelling aan trillingen - Rustpauze inlassen - Beurtrol toepassen Aanbrengen van een plastiekfolie Val van voorwerpen, materialen - Afbakenen werkzone - Niet onder bewegende last plaatsnemen - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen) Inspanningsletsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. Lichamelijke letsels - Aandacht bij snijden - Aangepast handgereedschap - Dragen van PBM (handschoenen) Boren van ankergaten Vastlopen boor bij boren ankergaten - Instructie personeel - Gekeurd en goed onderhouden boormachine voorzien van antiblokkeersysteem Elektrocutie - Gebruik van gekeurd, dubbel geïsoleerd gereedschap voorzien van de nodige afschermingen en beveiligingen + aansluiten op differentieelschakelaar Plaatsen ankerstaven Plaatsen wapening Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. Contact met schadelijke stoffen - Veiligheidsfiche (MSDS-fiche) product raadplegen en naleven + reglementaire etikettering - Dragen van PBM (veiligheidsbril, veiligheidshandschoenen, stofmasker, gezichtsbescherming) Brand of explosiegevaar - Bij lassen : geen brandbaar materiaal in onmiddellijke omgeving + blustoestel binnen handbereik - Brandwonden : overvloedig spoelen met water + brandwondenzalf aanbrengen - Dragen van PBM (beschermende kledij, veiligheidshandschoenen) Lichamelijke letsels - Afschermen (scherpe) wachtwapening - Dragen van PBM (veiligheidshandschoenen) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

278 Risico-inventarisatie Hoofdstuk XII - ONDERHOUDS- EN HERSTELLINGSWERKEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Plaatsen beton Elektrocutie - Gebruik van gekeurd, dubbel geïsoleerd - gereedschap voorzien van de nodige - afschermingen en beveiligingen + aansluiten op differentieelschakelaar Letsels aan de ledematen - Afschermen van draaiende delen. - Minimum veiligheidsafstand (0.80m) respecteren - Geen loshangende kledij. - Dragen van PBM s (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen ) Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. Contact met schadelijke stoffen - Aangepaste werkkledij (geen korte broek of bloot bovenlichaam) - Dragen van PBM (handschoenen) Brand of explosiegevaar - Schoenen of laarzen onmiddellijk uitdoen en proper maken ingeval er beton in terechtkomt (i.v.m. vermijden van brandwonden) Voegvullen Brand of explosiegevaar - Brandwonden : overvloedig spoelen met water + brandwondenzalf aanbrengen - Dragen van PBM (beschermende kledij, veiligheidshandschoenen) Dichten van scheuren in platen - Aanbrengen sponning t.p.v. scheur (frezen) - Schoonblazen sponning - Droogmaken sponning d.m.v. stralings- of warmeluchtapparaat - Aanbrengen voeginlagen - Aanbrengen kleefvernis - Aanbrengen voegvullingsproduct Contact met bewegende delen - Projectie in werkzone vermijden door Contact met geprojecteerde deeltjes oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen). Letsels aan de ledematen - Afschermen van draaiende delen. - Minimum veiligheidsafstand (0.80m) respecteren - Geen loshangende kledij. - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen ) Contact met schadelijke stoffen - Rekening houden met windrichting - Temperatuur voegvullingsproduct beperken tot < 180 C (> 180 C komen kankerverwekkende stoffen vrij / benzopyreen) - Voldoende lange uitlaatpijp - Nat frezen - Dragen van PBM (ademhalingsbescherming) Contact met losspringende slangen van pneumatisch gereedschap : - Aangepaste koppelstukken Veiligheidsbeugel over koppelingen bij schoonblazen sponning - Dragen van PBM (veiligheidsbril, handschoenen) Blootstelling aan lawaai - Dragen van PBM (gehoorbescherming) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

279 Risico-inventarisatie Hoofdstuk XII - ONDERHOUDS- EN HERSTELLINGSWERKEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Brand of explosiegevaar - Indien technisch verantwoord gebruiken van koud verwerkt voegvullingsproduct - Uitvoering door bevoegd personeel - Machine uitschakelen vóór vullen - Trechter gebruiken (voorkomen morsen op warme machinedelen) - Rookverbod bij vullen - ABC-blustoestel binnen bereik - Uitlaat afschermen - Aarding pomp (statische elektriciteit) - Hydraulische of explosiebeveiligde pomp - Smeltketel uitgerust met permanente temperatuurscontrole en automatische thermostaatregeling + stabiel opstellen - Brandwonden overvloedig spoelen met water + brandwondenzalf aanbrengen - Dragen van PBM (beschermende kledij, hittebestendige veiligheidsschoenen en -handschoenen) Contact met schadelijke stoffen - Rekening houden met windrichting - Veiligheidsfiche (MSDS-fiche) product raadplegen en naleven + reglementaire etikettering - Gebruik van spuitlans met voldoende lange spuitmond - Spatten kleefvernis op huid verwijderen d.m.v. solventvrije reinigingmiddelen / margarine + overvloedig spoelen (water) - Oogspoeling op werf voorzien - Aandacht voor persoonlijke hygiëne - Dragen van PBM (beschermende kledij, veiligheidsbril, veiligheidshandschoenen) Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. Herstellen van platen met mortelspecie Elektrocutie - Differentieelschakelaar tussenschakelen - Noodstopinrichting voorzien - Dragen PBM (veiligheidsschoenen) Bereiden van de specie op basis van cement of kunsthars Contact met bewegende delen - Afscherming van draaiende delen + terug plaatsen na onderhoud - Niet met handen of werktuigen in draaiende trommel komen - Noodstopinrichting voorzien - Aandacht bij plaatsen gootonderdelen Contact met schadelijke stoffen - Aangepaste werkkledij (geen korte broek of bloot bovenlichaam) - Dragen van PBM (handschoenen) Lichamelijke letsels - Oogspoeling aanwezig op werf - Dragen van PBM (veiligheidsbril) Contact met verontreiniging ( bodem / water / slib ) / schadelijke stoffen - Toezien op vereiste inentingen van de werknemers (o.a. hepatitis A en tetanos) - Hygiëne in acht nemen - Dragen van PBM (beschermende kledij, veiligheidshandschoenen) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

280 Risico-inventarisatie Hoofdstuk XII - ONDERHOUDS- EN HERSTELLINGSWERKEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Wegnemen van loszittende, brosse of poreuze beton Vernieuwen van voegvullen Contact met bewegende delen Contact met geprojecteerde deeltjes Contact met losspringende slangen van pneumatisch gereedschap - Projectie in werkzone vermijden door oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen). - Aangepaste koppelstukken - Veiligheidsbeugel over koppelingen - Dragen van PBM (veiligheidsbril, - handschoenen) Blootstelling aan lawaai - Dragen van PBM (gehoorbescherming) Contact met bewegende delen - Projectie in werkzone vermijden door Contact met geprojecteerde deeltjes oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen). Letsels aan de ledematen - Afschermen van draaiende delen. - Minimum veiligheidsafstand (0.80m) respecteren - Geen loshangende kledij. - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen ) Contact met schadelijke stoffen - Rekening houden met windrichting - Temperatuur voegvullingsproduct beperken tot < 180 C (> 180 C komen kankerverwekkende stoffen vrij / benzopyreen) - Voldoende lange uitlaatpijp - Dragen van PBM (ademhalingsbescherming) Contact met losspringende slangen van - Aangepaste koppelstukken (snelkoppeling pneumatisch gereedschap : i.p.v. ringklem) bij schoonblazen voeg - Veiligheidsbeugel over koppelingsstukken - Dragen van PBM (veiligheidsbril, handschoenen) Blootstelling aan lawaai - Dragen van PBM (gehoorbescherming) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

281 Risico-inventarisatie Hoofdstuk XII - ONDERHOUDS- EN HERSTELLINGSWERKEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Stabiliseren, oppersen van platen Brand of explosiegevaar - Indien technisch verantwoord gebruiken van koud verwerkt voegvullingsproduct - Uitvoering door bevoegd personeel - Machine uitschakelen vóór vullen - Trechter gebruiken (voorkomen morsen op warme machinedelen) - Rookverbod bij vullen - ABC-blustoestel binnen bereik - Uitlaat afschermen - Aarding pomp (statische elektriciteit) - Hydraulische of explosiebeveiligde pomp - Smeltketel uitgerust met permanente temperatuurscontrole en automatische thermostaatregeling + stabiel opstellen - Brandwonden overvloedig spoelen met water + brandwondenzalf aanbrengen - Dragen van PBM (beschermende kledij, hittebestendige veiligheidsschoenen en -handschoenen) Contact met schadelijke stoffen - Rekening houden met windrichting - Veiligheidsfiche (MSDS-fiche) product raadplegen en naleven + reglementaire etikettering - Gebruik van spuitlans met voldoende lange spuitmond - Spatten kleefvernis op huid verwijderen d.m.v. solvent vrije reinigingmiddelen / margarine + overvloedig spoelen met water - Oogspoeling op werf voorzien - Aandacht voor persoonlijke hygiëne - Dragen van PBM (beschermende kledij, veiligheidsbril, veiligheidshandschoenen) Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. Contact met bewegende delen - Projectie in werkzone vermijden door Contact met geprojecteerde deeltjes oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen). Contact met bewegende delen - Projectie in werkzone vermijden door Contact met geprojecteerde deeltjes oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen). Blootstelling aan lawaai - Dragen van PBM (gehoorbescherming) Irritatie door huidcontact met cement - Aangepaste werkkledij (geen korte broek of bloot bovenlichaam) - Dragen van PBM (handschoenen) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

282 Risico-inventarisatie Hoofdstuk XII - ONDERHOUDS- EN HERSTELLINGSWERKEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Verbeteren van oppervlakte Afslijpen met diamantschijven Frezen Contact met losspringende slangen - Aangepaste koppelstukken (snelkoppeling i.p.v. ringklem) - Veiligheidsbeugel over koppelingsstukken - Dragen van PBM (veiligheidsbril, handschoenen) Blootstelling aan lawaai - CBM geluidsdemping aan de bron inkapselen geluidsbron - PBM gehoorbescherming Contact met bewegende delen - Projectie in werkzone vermijden door Contact met geprojecteerde deeltjes oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen). Letsels aan de ledematen - Afschermen van draaiende delen. - Minimum veiligheidsafstand (0.80m) respecteren - Geen loshangende kledij. - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen ) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

283 Risico-inventarisatie Hoofdstuk XII - ONDERHOUDS- EN HERSTELLINGSWERKEN 2. ONDERHOUDS- EN HERSTELLINGSWERKEN AAN BITUMINEUZE VERHADERINGEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN ALGEMEEN Inherente verkeersrisico s - Aanbrengen signalisatie. - Afschermen van werkzone / afbakenen voor derden. - Goede coördinatie tussen machinisten en overig personeel / gebruik van genormaliseerde hand- en armseinen of communicatiemiddel - Dragen van signalisatiekledij. - Zorgen voor voldoende verlichting. - Werfpiste / circulatiewegen vastleggen. - Veiligheidsafstand tot machines respecteren. - Geluidssignaal bij achteruitrijden. - Voertuigen uitgerust met zichtveldverbeterend systeem (dodehoekspiegel of camera). - Onvrijwillig starten van machine moet onmogelijk zijn (d.m.v. sleutelvergrendeling) - Bestuurders mogen machine niet verlaten zolang deze in werking is Val van personen - Orde en netheid werkpost - Openingen / putten signaleren en afschermen - Putten zo snel mogelijk terug dichten - Voldoende verlichting voorzien - Gebruik maken van treden en handgreep bij in- en uitstappen van machines - Werkplatformen voorzien van randbeveiliging en degelijke toegang (ook platformen aan machines) - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen) Opbreken Contact met verontreiniging ( bodem / water / slib ) / - Toezien op vereiste inentingen van de werknemers (o.a. hepatitis A en tetanos) Schadelijke stoffen - Hygiëne in acht nemen - Dragen van PBM (beschermende kledij, veiligheidshandschoenen) Blootstelling aan lawaai - Dragen van PBM (gehoorbescherming vanaf 90dB) Contact met bewegende delen - Projectie in werkzone vermijden door Contact met geprojecteerde deeltjes oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen). Verwijderen puin Val van voorwerpen, materialen - Veiligheidsafstand inbouwen Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

284 Risico-inventarisatie Hoofdstuk XII - ONDERHOUDS- EN HERSTELLINGSWERKEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Dichten scheuren in bitumineuze verharding : Scheurbreedte < 5mm : - Scheuren reinigen door borstelen - Scheuren schoonblazen met samengeperste lucht of heteluchtlans - Aanbrengen van emulsie met mal - Emulsie bestrooien met zand Scheurbreedte tussen 5mm en 25mm : - Aanbrengen sponning (frezen) - Reinigen sponning d.m.v. borstelen - Schoonblazen sponning - Droogmaken sponning - Aanbrengen voegvullingsproduct Contact met bewegende delen - Projectie in werkzone vermijden door Contact met geprojecteerde deeltjes oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen). Letsels aan de ledematen - Afschermen van draaiende delen. - Minimum veiligheidsafstand (0.80m) respecteren - Geen loshangende kledij. - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen ) Contact met schadelijke stoffen - Rekening houden met windrichting - Temperatuur bitumineuze producten beperken tot < 180 C (> 180 C komen kankerverwekkende stoffen vrij / benzopyreen) - Voldoende lange uitlaatpijp - Nat frezen - Dragen van PBM (ademhalingsbescherming) Contact met losspringende slangen van pneumatisch gereedschap : bij schoonblazen sponning - Aangepaste koppelstukken (snelkoppeling i.p.v. ringklem) - Veiligheidsbeugel over koppelingsstukken - Dragen van PBM (veiligheidsbril, handschoenen) Blootstelling aan lawaai - Dragen van PBM (gehoorbescherming) Brand of explosiegevaar - Indien technisch verantwoord gebruiken van koud verwerkt voegvullingsproduct - Uitvoering door bevoegd personeel - Machine uitschakelen vóór vullen - Trechter gebruiken (voorkomen morsen op warme machinedelen) - Rookverbod bij vullen - ABC-blustoestel binnen bereik - Uitlaat afschermen - Aarding pomp (statische elektriciteit) - Hydraulische of explosiebeveiligde pomp - Smeltketel uitgerust met permanente temperatuurscontrole en automatische thermostaatregeling + stabiel opstellen - Brandwonden overvloedig spoelen met water + brandwondenzalf aanbrengen - Dragen van PBM (beschermende kledij, hittebestendige veiligheidsschoenen en -handschoenen) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

285 Risico-inventarisatie Hoofdstuk XII - ONDERHOUDS- EN HERSTELLINGSWERKEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Contact met schadelijke stoffen - Rekening houden met windrichting - Veiligheidsfiche (MSDS-fiche) product raadplegen en naleven + reglementaire etikettering - Gebruik van spuitlans met voldoende lange spuitmond - Spatten kleefvernis op huid verwijderen d.m.v. solvent vrije reinigingmiddelen / margarine + overvloedig spoelen (water) - Oogspoeling op werf voorzien - Aandacht voor persoonlijke hygiëne - Dragen van PBM (beschermende kledij, veiligheidsbril, veiligheidshandschoenen) Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. 4. BITUMINEUZE OVERLAGINGEN ZIE HOOFDSTUK VI - 2: BITUMINEUZE VERHARDINGEN Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

286 Risico-inventarisatie Hoofdstuk XII - ONDERHOUDS- EN HERSTELLINGSWERKEN 5. BESTRIJKINGEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN ALGEMEEN Inherente verkeersrisico s - Aanbrengen signalisatie. - Afschermen van werkzone / afbakenen voor derden. - Goede coördinatie tussen machinisten en overig personeel / gebruik van genormaliseerde hand- en armseinen of communicatiemiddel - Dragen van signalisatiekledij. - Zorgen voor voldoende verlichting. - Werfpiste / circulatiewegen vastleggen. - Veiligheidsafstand tot machines respecteren. - Geluidssignaal bij achteruitrijden. - Voertuigen uitgerust met zichtveldverbeterend systeem (dodehoekspiegel of camera). - Onvrijwillig starten van machine moet onmogelijk zijn (d.m.v. sleutelvergrendeling) - Bestuurders mogen machine niet verlaten zolang deze in werking is Val van personen - Orde en netheid werkpost - Openingen / putten signaleren en afschermen - Putten zo snel mogelijk terug dichten - Voldoende verlichting voorzien - Gebruik maken van treden en handgreep bij in- en uitstappen van machines - Werkplatformen voorzien van randbeveiliging en degelijke toegang (ook platformen aan machines) - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen) Bestrijkingen : - Verwijderen te vernieuwen asfalt (frezen) - Opstellen finisher - Inspuiten asfaltverdeler - Aanbrengen kleeflaag (emulsiewagen, spuitlans) - Vullen finisher - Spreiden asfalt (manueel of finisher) - Staalname - Afwalsen - Plaatsen voegband (brander) - Greppel en opkant in gietasfalt Letsels aan de ledematen - Afschermen van draaiende delen. - Minimum veiligheidsafstand (0.80m) respecteren - Geen loshangende kledij. - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen ) Contact met bewegende delesn - Instructie personeel - Niet in bak asfaltverdeler stappen - Veiligheidsafstand tot machine respecteren - Wals uitrusten met vangnet Brand of explosiegevaar - Indien technisch verantwoord : gebruiken van koud asfalt - Uitvoering door bevoegd personeel - Machine uitschakelen vóór vullen - Trechter gebruiken (voorkomen morsen op warme machinedelen) - Rookverbod bij vullen - Alle machines uitgerust met blustoestel - Uitlaat afschermen - Hydraulische of explosiebeveiligde pomp - Juiste behandeling gasflessen brander + regelmatige controle ontspanner en slangen - Dragen van PBM (beschermende kledij, hittebestendige veiligheidsschoenen en -handschoenen) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

287 Risico-inventarisatie Hoofdstuk XII - ONDERHOUDS- EN HERSTELLINGSWERKEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Contact met schadelijke stoffen - Rekening houden met windrichting - Veiligheidsfiche (MSDS-fiche) product raadplegen en naleven + reglementaire etikettering - Gebruik van spuitlans met voldoende lange spuitmond overvloedig spoelen met water - Oogspoeling op werf voorzien - Dragen van PBM (beschermende kledij, veiligheidsbril, veiligheidshandschoenen) Beschadigen nutsleidingen ( ondergronds / bovengronds ) - Navraag en controle bij de wegbeheerders omtrent aanwezige nutsmaatschappijen - Opvragen en bestuderen van plannen van nutsleidingen / afstandsbepaling tussen de diverse kabels, buizen en leidingen - Voorafgaandelijk sonderen - Impact van de werkzone bepalen ten opzichte van de aanwezige kabels, buizen en leidingen - Zonodig technische bijstand vragen aan de nutsmaatschappijen - Kabels, buizen en leidingen steeds voldoende afschermen of stutten - Gewijzigde liggingen bestaande toestand of as-built steeds inmeten en melden aan de maatschappijen en wegbeheerders Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. Contact met schadelijke stoffen - Rekening houden met windrichting - Asfalttemperatuur beperken tot < 180 C (> 180 C komen kankerverwekkende stoffen vrij / benzopyreen) - Voldoende lange uitlaatpijp gericht buiten werkzone - Nat frezen - Dragen van PBM (ademhalingsbescherming) Blootstelling aan trillingen - Rechtstreeks contact met trilbalk vermijden - Trillingsabsorberende bestuurderszetel Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

288 Risico-inventarisatie Hoofdstuk XII - ONDERHOUDS- EN HERSTELLINGSWERKEN 9. RUIMEN VAN SLOTEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN wegnemen ongewenste materialen (slijk, modder, afval en vuil) Wegvoeren gronden eventueel vervuild - Uitgraving; - Afvoeren vervuilde grond naar erkende stortplaats; - Afvoeren goede grond ( (eigendom aannemer). Kantelen van machines - Stabiel opstellen van machines. - Machine uitgerust met ROPS (= rolling over protection system). Inherente verkeersrisico s - Aanbrengen signalisatie. - Afschermen van werkzone / afbakenen voor derden. - Goede coördinatie tussen machinisten en overig personeel / gebruik van genormaliseerde hand- en armseinen of communicatiemiddel - Dragen van signalisatiekledij. - Zorgen voor voldoende verlichting. - Werfpiste / circulatiewegen vastleggen. - Veiligheidsafstand tot machines respecteren. - Geluidssignaal bij achteruitrijden. - Voertuigen uitgerust met zichtveldverbeterend systeem (dodehoekspiegel of camera). - Onvrijwillig starten van machine moet onmogelijk zijn (d.m.v. sleutelvergrendeling) - Bestuurders mogen machine niet verlaten zolang deze in werking is Val van personen - Afbakening; - Geen individuele activiteiten - Opstellen noodprocedure - Signalisatie Contact met verontreiniging ( bodem / water / slib ) / schadelijke stoffen Contact met verontreiniging ( bodem / water / slib ) / schadelijke stoffen - Toezien op vereiste inentingen van de werknemers (o.a. hepatitis A en tetanos) - Hygiëne in acht nemen - Dragen van PBM (beschermende kledij, veiligheidshandschoenen) - Toezien op vereiste inentingen van de werknemers (o.a. hepatitis A en tetanos) - Hygiëne in acht nemen - Dragen van PBM (beschermende kledij, veiligheidshandschoenen) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

289 HOOFDSTUK XIV WERKTUIGEN OF ARBEIDSMIDDELEN Risico-inventarisatie Hoofdstuk XIV - WERKTUIGEN OF ARBEIDSMIDDELEN 1. Transport en aanvoer op de werf 2. Besturen van machines / voertuigen op de werf 3. Onderhoud aan machines 4. Gebruik handgereedschap 5. Generator 6. Compressor 7. Pneumatisch gereedschap 8. Betonzaag 9. Trilplaat 10. Betonmolen en mixer 11. Mortelsilo 12. Hogedrukreiniger 13. Snijbrander / Lasapparatuur 14. Hefwerktuigen (montagekraan, bouwkraan, hydraulische kraan, bouwlift, hoogwerker, laagwerker, schaarlift) 15. Bosmaaier 16. Kettingzaag / Motorzaag 17. Haagschaar 18. Sproeitoestel Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

290 Risico-inventarisatie Hoofdstuk XIV - WERKTUIGEN OF ARBEIDSMIDDELEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN ALGEMEEN Inherente verkeersrisico s - Verkeersreglement respecteren - Uitgerust met de vereiste signalisatie (o.a. zwaailicht) - Aanbrengen signalisatie. - Afschermen van werkzone / afbakenen voor derden. - Beroep doen op seingever bij afladen - Goede coördinatie tussen machinisten en overig personeel / gebruik van genormaliseerde hand- en armseinen of communicatiemiddel - Dragen van signalisatiekledij. - Zorgen voor voldoende verlichting. - Werfpiste / circulatiewegen vastleggen. - Veiligheidsafstand tot machines respecteren. - Geluidssignaal bij achteruitrijden. - Voertuigen uitgerust met zichtveldverbeterend systeem (dodehoekspiegel of camera). - Onvrijwillig starten van machine moet onmogelijk zijn (d.m.v. sleutel- - vergrendeling) - Bestuurders mogen machine niet verlaten zolang deze in werking is Kantelen van machines - Stabiel opstellen van machines. - Machine uitgerust met ROPS (= rolling over protection system). Val van personen - Gebruik maken van treden en handgreep bij in- en uitstappen van machines - Werkplatformen voorzien van randbeveiliging en degelijke toegang (ook platformen aan machines) - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen) Blootstelling aan lawaai - Dragen van PBM (gehoorbescherming - vanaf 90dB) Niet voldoen aan wettelijke bepalingen - Wettelijk bepaalde aankoopprocedure naleven - Indienststellingsverslagen opgesteld en geviseerd door de preventieadviseur - Instructies opgesteld in Nederlands en ter beschikking van en nageleefd door de gebruiker - Keuringsprogramma opstellen en opvolgen voor keuringsplichtig materieel + steeds geldig keuringsattest op werf - Machines en gereedschappen steeds in goede staat van onderhoud + voorzien van identificatie (naam onderneming) - Elektrisch materieel conform A.R.E.I. Transport en aanvoer op de werf Materieel verlies (verlies lading) - Degelijke verankering van lading op transportvoertuig d.m.v. gekeurde kettingen e.d. - Nodige signalisatie + afzetten risicozone bij lossen / lossen op veilige plaats Letsels aan de ledematen - Afschermen van draaiende delen. - Minimum veiligheidsafstand (0.80m) respecteren - Geen loshangende kledij. - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen ) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

291 Risico-inventarisatie Hoofdstuk XIV - WERKTUIGEN OF ARBEIDSMIDDELEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Besturen van machines / voertuigen Lichamelijke letsels - Bestuurder kijkt steeds in werk- of op de werf Materieel verlies bewegingsrichting - Handen van bestuurder vrij tijdens rijden / goede greep op stuur - Instellen en respecteren vaste werfpiste - Nooit bruusk vertrekken, remmen of - manoeuvreren - Snelheidsbeperking in de werfzone opleggen en toezien op respecteren en nooit andere in beweging zijnde voertuigen inhalen - Goede onderlinge coördinatie tussen machinist en overig personeel - Voertuigen uitgerust met zichtveldverbeterend systeem - Nooit personen vervoeren in laadbak of staand/zittend op machine - Veiligheidsafstand respecteren - Laadschop of bak niet in geheven of open stand laten staan bij verplaatsing Onderhoud aan machines Contact met bewegende delen - Draaiende delen afschermen / machine buiten bedrijf stellen t.b.v. onderhoud - Onderhouds- en herstellingswerken beperken door preventief onderhoud en (periodieke) controle Letsels aan de ledematen - Enkel onderhoud plegen aan de onderdelen waarvoor men bevoegd is - Laadbak vóór onderhoud op grond plaatsen Gebruik handgereedschap Onoordeelkundig gebruik - Gereedschap enkel gebruiken waarvoor het is ontworpen + in optimale werkomstandigheden - Beschadigd gereedschap buiten gebruik stellen Contact met bewegende delen - Draaiende delen afschermen - Collectieve beschermingen / afschermingen nooit verwijderen tenzij voor onderhoud of herstelling door bevoegd personeel - Dragen van aangepaste PBM Elektrocutie - Kabels ophangen / afschermen - Gebruik van dubbel geïsoleerd en gekeurd gereedschap - Gebruik van spatwaterdichte stekkers bij mogelijke vochtigheid - Onder spanning staande delen afschermen - Elektrische gereedschap aansluiten op differentieelschakelaar Val van personen - Toezien op gepaste en ordelijke opslag van handgereedschap / niet onnodig gereedschap laten liggen Generator Val van voorwerpen, materialen - Gebruik van aangepast en gekeurd heftoestel en aanslagmaterieel - Nooit plaatsnemen onder hangende last - Dragen PBM (helm,veiligheidsschoenen) Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. Blootstelling aan lawaai - Geluidswerende omkasting aanbrengen - Dragen PBM (gehoorbescherming) - Opstelling buiten de werkzone Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

292 Risico-inventarisatie Hoofdstuk XIV - WERKTUIGEN OF ARBEIDSMIDDELEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Elektrocutie - Degelijke aarding van chassis - Keuring bij indienststelling + periodiek (13-maandelijks) - Dragen PBM (isolerende veiligheidsschoenen) Compressor Val van voorwerpen, materialen - Gebruik van aangepast en gekeurd heftoestel en aanslagmaterieel - Nooit plaatsnemen onder hangende last - Dragen PBM (helm,veiligheidsschoenen) Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) Blootstelling aan lawaai - Geluidswerende omkasting aanbrengen - Dragen PBM (gehoorbescherming) - Opstelling buiten de werkzone Contact met bewegende delen Contact met geprojecteerde deeltjes - Gebruik van gereedschap met CEmarkering voorzien van afschermingen - Projectie in werkzone vermijden door oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bestuurder / bediener / derden voorzien. - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Noodstopinrichting voorzien - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen). Pneumatisch gereedschap Contact met bewegende delen - Gebruik van gereedschap met CEmarkering voorzien van afschermingen - Regelmatig nazicht van leidingen en koppelstukken - Koppelstukken voorzien van veiligheidsbeugel - Dragen van PBM Betonzaag Blootstelling aan trillingen Blootstelling aan lawaai - Gebruik van gereedschap met trillingsdempende handvaten - Regelmatige afwisseling / rustpauze bij belastende taken - Dragen van PBM (gehoorbescherming) Val van personen - Slangen buiten de gangpaden brengen - Slangen beschermen tegen overrijden door werfverkeer Letsels aan de ledematen Contact met bewegende delen Blootstelling aan trillingen Blootstelling aan lawaai - Gebruik van gereedschap met CEmarkering voorzien van afschermingen - Gebruik van gepaste schijf en werkuitvoering aan optimaal toerental - Stabiele opstelling uitvoerder, werkstuk - Dragen van PBM (veiligheidsbril, stofmasker, gehoorbescherming) - Gebruik van gereedschap met trillingsdempende handvaten - Regelmatige afwisseling / rustpauze bij belastende taken - Dragen van PBM (gehoorbescherming) Blootstelling aan stof - Stofvrije uitvoering nastreven (waterzagen) - Dragen van PBM (veiligheidsbril, stofmasker) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

293 Risico-inventarisatie Hoofdstuk XIV - WERKTUIGEN OF ARBEIDSMIDDELEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Brand of explosiegevaar - Geen brandstof bijvullen bij warme motor (gevaar voor ontbranden langslopende / gemorste benzine) - Niet roken bij vullen brandstoftank - Benzinestop degelijk afsluiten - Geen ontvlambare producten opslaan binnen slijptraject Trilplaat Val van personen - Steeds in rijrichting werken Letsels aan de ledematen Contact met bewegende delen Blootstelling aan trillingen Blootstelling aan lawaai - Gebruik van gereedschap met CEmarkering voorzien van afschermingen - Afschermen van draaiende delen. - Geen loshangende kledij. - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen ) - Gebruik van gereedschap met trillingsdempende handvaten - Regelmatige afwisseling / rustpauze bij belastende taken - Dragen van PBM (gehoorbescherming) Brand of explosiegevaar - Geen brandstof bijvullen bij warme - motor (gevaar voor ontbranden langslopende / gemorste benzine) - Niet roken bij vullen brandstoftank - Benzinestop degelijk afsluiten - Geen ontvlambare producten opslaan binnen slijptraject Betonmolen en -mixer Val van voorwerpen, materialen - Gebruik van aangepast en gekeurd heftoestel en aanslagmaterieel - Nooit plaatsnemen onder hangende last - Dragen PBM (helm, veiligheidsschoenen) Val van personen - Opgeruimde werkzone (geen cementsluier in de loopzone) Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. Elektrocutie - Degelijke aarding van chassis - Differentieelschakelaar tussenschakelen - Noodstopinrichting voorzien - Dragen PBM (veiligheidsschoenen) Contact met bewegende delen - Afscherming van draaiende delen terugplaatsen na onderhoud - Niet met handen of werktuigen in draaiende trommel komen - Noodstopinrichting voorzien - Aandacht bij plaatsen gootonderdelen Brand of explosiegevaar - Machine eerst stilleggen - Niet roken en geen open vlam bij het navullen - Steeds een trechter gebruiken (morsen vermijden) - ABC-brandblusser (6kg) binnen bereik Mortelsilo Val van voorwerpen, materialen - Gebruik van aangepast en gekeurd heftoestel en aanslagmaterieel bij het plaatsen - Nooit plaatsnemen onder hangende last - Dragen PBM (helm, veiligheidsschoenen) Val van personen - Opgeruimde werkzone (geen cementsluier in de loopzone) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

294 Risico-inventarisatie Hoofdstuk XIV - WERKTUIGEN OF ARBEIDSMIDDELEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Hogedrukreiniger Contact met bewegende delen - Gebruik van gereedschap met CEmarkering voorzien van afschermingen - Afscherming van draaiende delen terugplaatsen na onderhoud - Niet met handen of werktuigen in de buurt van draaiende onderdelen komen - Noodstopinrichting voorzien - Aandacht bij plaatsen gootonderdelen Omvallen silo in gebruiksfase - Horizontale en stabiele opstelling - Verankeringen voorzien Lichamelijke letsels Contact met geprojecteerde deeltjes - Projectie in werkzone vermijden door oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor / bediener / derden voorzien. - Werkzone afbakenen (straal van 6m) - Straal nooit op personen richten - Gebruik van gekeurd, niet gemodificeerd materieel - Dragen van PBM (aangepaste kledij, gelaatsbescherming) Elektrocutie - Werktuig uitrusten met differentieelschakelaar - Pistool van dodemanstype - Toestel uitgerust met thermische beveiliging en noodstop - Stekker niet met natte handen aanraken - Spatwaterdicht stopcontact (verlengsnoer) Slag van slang door hoge druk - Slangen regelmatig controleren en beschadigde delen vervangen - Lange slangen verankeren / vastmaken (max. 10m lengte) - Slangen beschermen tegen overrijden door werfverkeer Val van personen - Slangen buiten de gangpaden brengen Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

295 Risico-inventarisatie Hoofdstuk XIV - WERKTUIGEN OF ARBEIDSMIDDELEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Snijbrander / lasapparatuur Val van personen - Kabels afschermen (kabelbruggen) - Kabels ophangen of ingraven Lichamelijke letsels - Werkpost afbakenen met scherm of gordijn (bescherming derden) - Dragen van PBM (lasbril of scherm) ook eventuele helper(s) Brand of explosiegevaar - Geen brandbaar materiaal in onmiddellijke omgeving en aangepast blustoestel aanwezig (binnen handbereik) - Enkel laswerken uitvoeren op stukken welke vrij zijn van ontvlambare vloeistoffen (oplosmiddelen) / plaatselijke afzuiging vereist bij lassen van verlode, verzinkte of geverfde stukken - Lassen in open lucht : steeds met rug naar windzijde - Gasflessen in rechtopstaand in flessenkar (min. hellingshoek 30 ) + voorzien van vlamterugslagbeveiliging en periodieke keuring - Reserve gasflessen stockeren in flessenmand + beschermkop op gasfles en buiten bereik van warmtebronnen of directe zonnestraling bewaren / lege flessen zo snel mogelijk afvoeren - Regelmatige controle van gasflessen, kranen, reduceerventielen, vlamterugslagventielen, slangen en lasof snijbrander - Nooit een aangestoken las- of snijbrander ophangen aan gasfles - Brandwonden : overvloedig spoelen met water + brandwondenzalf aanbrengen - Dragen van PBM (beschermende kledij, veiligheidshandschoenen) Hefwerktuigen (montagekraan, bouwkraan, hydraulische kraan, bouwlift, hoogwerker, laagwerker, schaarlift) Elektrocutie (bij elektrisch lassen) - Voorafgaande visuele controle van kabels, stekkers en elektrodehouder drooghouden - Massaklem goed verbinden met te lassen stuk / onderdeel - Gebruik van juiste elektroden - Aarding lasapparatuur - Nullastspanningsbeveiliging Contact met schadelijke stoffen - Voldoende ventilatie - Dragen van PBM Onoordeelkundig gebruik / verkeerde (ademhalingsbescherming) - Bediening door opgeleid personeel (> 18 jaar, geen interim) bediening - Bedieningsvoorschriften aanwezig in de machine - Noodbediening voorafgaand uittesten - Jaarlijkse medische keuring van bedienaar (veiligheidsfunctie!) - Het is verboden : - de werkhoogte te vergroten door gebruik van extra uitrusting (bvb. ladder of trap in de kooi) - elementen aan te brengen welke de windbelasting vergroten (bvb. windscherm) - werkplatform of kooi vast te maken aan een structuur - te werken bij felle wind ( windkracht 7 of 60 km/u) - Min. 1 persoon blijft op de begane grond - Max. bedrijfslast steeds respecteren Val van personen - Gebruik van treden en handgreep bij in- en uitstappen Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

296 Risico-inventarisatie Hoofdstuk XIV - WERKTUIGEN OF ARBEIDSMIDDELEN - Dragen PBM (valbeveiliging) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

297 Risico-inventarisatie Hoofdstuk XIV - WERKTUIGEN OF ARBEIDSMIDDELEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Kantelen van machines - Controle vóór indienststelling door erkend organisme - Keuring door erkend keuringsorganisme (3-maandelijks) - Stabiel opstellen (zoveel mogelijk op verharding) / stempels bij alle werkzaamheden uitzetten (indien nodig steunplaten gebruiken) - Afbakenen kritische zone rekening houdend met afschuifhoek t.o.v. uitgraafdiepte - Rij of stel machine niet op juist naast een scherpe talud / respecteer min. 1,20m afstand tussen steunpunt en rand uitgraving - Uitmeten kraanbaan Val van voorwerpen, materialen - Aanslagmaterieel nazicht door erkend organisme - Instellen veiligheidszone op begane grond - Optimaliseren coördinatie tussen machinist en monteur - Last stabiliseren vóór losmaken - Bouwlift : laadplatform met plint en leuning - Verboden voor personenvervoer - Hijswerktuig nooit overbelasten - Dragen PBM (helm,veiligheidsschoenen) Lichamelijke letsels - Afbakenen doorgang (0.80 m) ter hoogte van draaicirkelzone - Nooit plaatsnemen tussen last en vaste constructie - Optimaliseren coördinatie tussen kraanman en monteur / nooit hijsen vóór los laten last bij aanpikken - Lasten indien mogelijk geleiden vanop afstand d.m.v. hulpmiddel - Dragen PBM (veiligheidsschoenen, helm) Elektrocutie - Onder spanning staande delen uitschakelen + vergrendelen - Veiligheidsafstand tot luchtlijnen respecteren : bij HS > 2.5m + (Un x 0.001m) - Liggingplans ondergrondse leidingen /kabels vooraf opvragen en respecteren - Opgegraven leidingen/kabels afschermen - Gebruik van isolerend gereedschap In nabijheid van geëlektrificeerd spoor moet de kooi elektrisch geïsoleerd zijn - Dragen PBM (isolerende veiligheidsschoenen) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

298 Bosmaaier : - met draad - met grassnijblad - met zaagblad Risico-inventarisatie Hoofdstuk XIV - WERKTUIGEN OF ARBEIDSMIDDELEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Contact met bewegende delen - Gebruik van gereedschap met CEmarkering voorzien van afschermingen - Afscherming van draaiende delen terugplaatsen na onderhoud - Niet met handen of werktuigen in de buurt van draaiende onderdelen komen - Noodstopinrichting voorzien - Dragen van aangepaste PBM (veiligheidsschoenen,veiligheidshandschoenen, beschermende kledij, gelaatbescherming) Brand of explosiegevaar - Machine eerst stilleggen - Niet roken en geen open vlam bij het navullen - Steeds een trechter gebruiken (morsen vermijden) - ABC-brandblusser (6kg) binnen bereik Contact met geprojecteerde deeltjes - Projectie in werkzone vermijden door oordeelkundig opstellen werktuigen. - Afscherming voor bediener / derden voorzien Blootstelling aan lawaai - Dragen van PBM (gehoorbescherming) Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. Kettingzaag / motorzaag Contact met bewegende delen - Gebruik van gereedschap met CEmarkering voorzien van beveiligingen - Kettingzaag voorzien van kettingrem en handbeschermer - Regelmatig nazicht en onderhoud van kettingzaag - Ervaren en bevoegde gebruiker - Dragen PBM (veiligheidssalopet, veiligheidsbril, veiligheidshandschoenen, veiligheidsschoenen, gelaatsbescherming) Brand of explosiegevaar - Machine eerst stilleggen - Niet roken en geen open vlam bij het navullen - Steeds een trechter gebruiken (morsen vermijden) - ABC-brandblusser (6kg) binnen bereik Contact met geprojecteerde deeltjes - Projectie in werkzone vermijden door oordeelkundig opstellen werktuigen. - Projectie in werkzone vermijden door oordeelkundig opstellen werktuigen. - Werkzone afbakenen voor derden - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen). Blootstelling aan lawaai - Dragen van PBM (gehoorbescherming) Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. Haagschaar Contact met bewegende delen - Gebruik van gereedschap met CEmarkering voorzien van beveiligingen - Regelmatig nazicht en onderhoud Ervaren en bevoegde gebruiker - Dragen PBM (veiligheidssalopet, veiligheidsbril, veiligheidshandschoenen, veiligheidsschoenen, gelaatsbescherming) Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

299 Risico-inventarisatie Hoofdstuk XIV - WERKTUIGEN OF ARBEIDSMIDDELEN ACTIVITEIT GEVAAR / RISICO MAATREGELEN Brand of explosiegevaar - Machine eerst stilleggen - Niet roken en geen open vlam bij het navullen - Steeds een trechter gebruiken (morsen vermijden) - ABC-brandblusser (6kg) binnen bereik Contact met geprojecteerde deeltjes - Projectie in werkzone vermijden door oordeelkundig opstellen - Werkzone afbakenen voor derden - Dragen van PBM (veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, beenbescherming, veiligheidshandschoenen). Blootstelling aan lawaai - Dragen van PBM (gehoorbescherming) Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. Sproeitoestel Contact met schadelijke stoffen - Productfiche raadplegen, toolboxmeeting - PBM aangepast aan de veiligheidsinstructies - Hygiëne in acht nemen Blootstelling aan lawaai - Dragen van PBM (gehoorbescherming) Inspanningsletsels / Lichamelijke letsels - Ergonomische werkhouding en juiste tiltechniek (bij manueel hanteren van lasten max. 25 kg/persoon) - Rustpauze inlassen. - Beurtrol bij belastende werken. Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

300 bijzonder veiligheids- en gezondheidsplan HOOFDSTUK IV - VOORBEREIDENDE WERKEN EN GRONDWERKEN Werken aan nutsleidingen in opdracht van AWV Specifieke risico s en preventiemaatregelen als aanvulling op de risicoinventarisatie Werken aan de nutsleidingen zijn niet gekend. De aannemer heeft een meldingsplicht (ingeval van problemen met nutsleidingen tijdens de uitvoering) Het uitvoeren van de werken met de nodige voorzichtigheid en mits het treffen van de wettelijke voorzorgsmaatregelen (o.a. voorafgaande peilingen) in nabijheid van nutsleidingen en bijhorende installaties is een aannemingslast. In de aanvangsfase kunnen de werken op verzoek van de aannemer tijdelijk worden onderbroken teneinde de vergunning- houdende nutsmaatschappijen de kans te geven hun installaties te verplaatsen of aan te passen. Ingeval er zicht tijdens de uitvoering van de werkzaamheden problemen voordoen mbt de nutsleidingen of verplaatsing van nutleidingen zich opdringt, dient de aannemer de aanbestedende overheid en de coördinator-verwezenlijking hiervan onmiddellijk in te lichten. Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

301 bijzonder veiligheids- en gezondheidsplan 4. Bouwplaatsreglement (SVGP - 4.2) Zoals vermeld staat in het standaard veiligheids- en gezondheidsplan voor de wegenbouw, is het bouwplaatsreglement daarin vervat. Hieronder werden enkele extra specifieke veiligheidsmaatregelen opgesomd. Deze reglementen doen geen afbreuk aan de verplichtingen die voortvloeien uit de bepaling van : Algemeen reglement op de arbeidsbescherming (ARAB en CODEX); Het algemeen reglement op de elektrische installaties (AREI); De wet op de overheidsopdrachten; De collectieve arbeidsovereenkomsten (CAO s); De geldende reglementen met betrekking tot milieu. 4.1 Bijkomende algemene preventiemaatregelen Maatregelen tegen vallende voorwerpen De werknemers moeten, wanneer dat technisch mogelijk is, als groep met algemene middelen tegen vallende voorwerpen worden beschermd. Materialen en uitrusting moeten zodanig worden geplaatst of gestapeld dat zij niet kunnen instorten, verschuiven, omvallen of kantelen. De zware stukken moeten beneden en de lichte stukken bovenaan in de rekken geplaatst worden. Zo nodig moet er op de bouwplaats in overdekte doorgangen worden voorzien of moet de toegang tot gevaarlijke zones onmogelijk worden gemaakt. 4.2 Bijkomende preventiemaatregelen met betrekking tot de inrichting van de werf Stabiliteits- en stevigheidscontrole van werkplekken Algemeen De materialen, de outillage en algemeen gesproken elk element dat bij welke verplaatsing dan ook de veiligheid en gezondheid van de werknemers in gevaar kan brengen, moeten op passende veilige wijze worden gestabiliseerd. De toegang tot elke oppervlakte bestaande uit materialen die onvoldoende weerstand biedt, is slechts toegestaan indien de benodigde uitrusting of passende middelen worden geleverd om de werkzaamheden op een veilige manier te verwezenlijken. Werkplekken in ruimten op de bouwplaatsen De werkplekken in ruimten op de bouwplaats moeten een constructie en een stabiliteit bezitten die aangepast zijn aan de aard van het gebruik dat ervan wordt gemaakt. Werkplekken in open lucht op bouwplaatsen Hoger of lager gesitueerde mobiele of vaste werkplekken moeten stevig en stabiel zijn, waarbij rekening wordt gehouden met: 1. het aantal werknemers dat zich op een plek bevindt; 2. de maximale belasting en de verdeling daarvan; 3. eventuele externe invloeden. Indien de ondersteunende en de andere samenstellende delen van deze werkplekken zelf niet stabiel zijn, moet men voor stabiliteit zorgen d.m.v. geschikte, veilige bevestigingsmiddelen ten einde een toevallige of ongewilde verplaatsing van de gehele werkplek of delen ervan te voorkomen. De stabiliteit en de stevigheid van de werkplekken moeten adequaat en vooral na eventuele wijziging van de hoogte of van de diepte van de werkplek worden gecontroleerd Natuurlijke en kunstverlichting van werkplekken, ruimten en verkeersroutes op de bouwplaats Werkplekken, ruimten en verkeersroutes dienen zoveel mogelijk en voldoende natuurlijk te worden verlicht en 's nachts en overdag wanneer het daglicht niet volstaat op passende en voldoende wijze met kunstlicht te worden verlicht. Eventueel dienen verplaatsbare, schokbestendige lichtbronnen te worden gebruikt. Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

302 bijzonder veiligheids- en gezondheidsplan De voor de kunstverlichting gebruikte kleur mag de waarneming van de markeringstekens of -borden niet wijzigen of beïnvloeden. De installaties voor de verlichting van ruimten, werkplekken en verkeersroutes dienen zodanig te zijn geplaatst dat het type verlichting voor de werknemers geen ongevallenrisico meebrengt. Ruimten, werkplekken en verkeersroutes waar het uitvallen van de kunstverlichting grote risico's voor de werknemers kan opleveren dienen met een toereikende noodverlichting te zijn uitgerust. 4.3 Wederzijds inwerking tussenkomende partijen. De werken worden aanbesteed aan één aannemer; indien de aannemer gebruik maakt van onderaannemers dient de wederzijdse inwerking van activiteiten te worden besproken met de verantwoordelijke van het project en de veiligheidscoördinator. De wederzijdse inwerking van de verschillende nevenaannemers wordt voor wat betreft de uitvoeringsfase met de werfleiding ter plaatse gecoördineerd. Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

303 bijzonder veiligheids- en gezondheidsplan 5. Werfsignalisatie (SVGP - 4.3) De aannemer dient tijdens de werken de nodige signalisatie te voorzien overeenkomstig het MB van 07/05/1999, het MB van 11/10/1976, de algemene omzendbrief nopens wegsignalisatie (deel V rubriek 3 t/m 6) en het SB 250, aangevuld met de specifieke besteksbepalingen (Technisch gedeelte, hfdst. X) De aannemer dient er tevens voor te zorgen dat zijn werknemer en deze van de eventuele onderaannemers steeds de nodige signalisatiekledij dragen conform het KB van 11/01/1999 en de specificaties beschreven in bijlage 6.1 van SVGP. Openbare vervoerdiensten en hulpdiensten De aannemer is verplicht vooraf contact op te nemen met de belanghebbende vervoersmaatschappijen en hulpdiensten om een verkeersregeling van het openbaar vervoer tijdens de werken te bespreken. De aannemer is daarenboven verplicht de openbare vervoersdiensten en de hulpdiensten tijdig van de aanvangsdatum van de werken te verwittigen. Besteknummer: 1M3D8J/17/ Dossiernummer: O30/D312/145

304 6. EHBO en noodprocedures (SVGP - 4.4) Uithangfiches noodprocedures MEDISCHE SPOEDDIENST Tel GSM 112 Vermeldt: referentiepunt en straatnaam de aard van de verwondingen of het slachtoffer ademt of het slachtoffer hartslag heeft de naam van uw firma en eigen naam bij levensgevaar bijstand MUG vragen ZIEKENHUIS MET Maximaal beroep doen op de dienst 100 URGENTIEDIENST voor vervoer van een gekwetste, gezien AZ GROENINGE President Kennedylaan Kortrijk risico van shock tijdens vervoer Tel. 056/ HUISARTS OOGARTS Door de aannemer te bepalen. Door de aannemer te bepalen. BRANDWEER Tel. 056/ POLITIE Vermeldt: de plaats van de brand en punt waar de brandweer wordt opgewacht de aard van de brand (gas, vloeistof, de omvang, de beschikbaarheid van bluswater, ) de aanwezigheid van gewonden POLITIEDIENSTEN 5458 TIELT: 051/ RIHO:051/ MIDOW: Tel. 056/ GRENSLEIE: Tel. 056/ VLAS: Tel. 056/ MIRA: Tel. 056/ GAVERS: Tel. 056/ Tel ARRO: Tel. 057/ ANTIGIFCENTRUM Tel. 070/ TECHNISCHE INSPECTIE Geen melk toedienen, melk is geen tegengif. Niet laten braken! Bel eerst. Spoel overvloedig met water na spatten van een schadelijke stof in de ogen of op de huid. Verlucht de ruimte goed als er irriterend of giftig gas is vrijgekomen. NAVB Koning Albert I Laan 1-5 bus 5 Koningsstraat 132/ Brugge 1000 Brussel Tel. 050/ Tel. 02/ Dossiernr.: O30/D312/145 Besteknr.: 1M3D8J/17/33 304