Plantgezondheid: van weerbaar gewas tot groene maatregelen. Willem Jan de Kogel, Helma Verberkt Annet Zweep
|
|
- Maria Smit
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Plantgezondheid: van weerbaar gewas tot groene maatregelen Willem Jan de Kogel, Helma Verberkt Annet Zweep
2 PPS Het Nieuwe Doen in Plantgezondheid Algemeen, ambitie, kennislijnen Overzicht projecten
3 Ambitie: Leidende positie: hoogwaardige fytosanitaire kwaliteit en duurzame productie land- en tuinbouw die nagenoeg emissie- en residuvrij produceert sterk verminderde afhankelijkheid van chemische gewasbeschermingsmiddelen effectief en duurzaam middelen- en maatregelenpakket met een minimale milieubelasting waarmee Nederland op wereldschaal concurrerend kan blijven
4 Kennislijnen: Weerbaar gewas Robuuste en weerbare teeltsystemen Slimme en innovatieve technologieën Effectief en duurzaam middelen- en maatregelenpakket Integratie
5 Weerbaarheid Weerbare biotische omgeving Hoe biologische bestrijders efficiënter en breder inzetten Weerbaarheid via substraat Hoe via substraat de weerbaarheid bovenen ondergronds verbeteren Geïnduceerde weerbaarheid plant Hoe de weerbaarheid van de plant gericht beïnvloeden
6 Type projecten Ongeveer 26 projecten intersectoraal Projecten op de verschillende kennislijnen Mix van Fundamenteel Industrieel Experimenteel 15% bedrijfsleven 50% bedrijfsleven 75% bedrijfsleven Financiering: EZ (3,5 mln) en bedrijfsleven (50:50%) Jaarlijks een call voor projecten
7 Koepelcommissie Tripartiet Gezamenlijk met Fytosanitair Robuuste Ketens Bewaken voortgang en kennisdoorstroom Adviseren aan TKI-bureau Sturen op hoofdlijnen Naam Organisatie Vertegenwoordiging Functie koepelcie J. van Ruiten Naktuinbouw Keuringsdiensten Voorzitter H. Verberkt LTO Glaskracht NL Trekker HND in Plantgezondheid Secretaris A. van Dijk LTO Nederland Trekker Fytosanitaire robuuste ketens A. Breukers LTO Nederland Telers I. Ribbens GroentenFruit Huis Handel M. Blom Bionext Biologische land - en tuinbouw W.J de Kogel Wageningen UR Kennispartijen J. Kos Proeftuin Zwaagdijk Kennispartijen A. Zweep Min van EZ Min. van EZ A. Meijster Min van EZ Min. van EZ M. Edema Min van EZ / NVWA Min. van EZ
8 Weerbaar gewas 8
9 PPS Fysisch-chemische inductie van plantweerbaarheid Doel: effectiviteit vergroten van inducers van systemic acquired resistance door toepassing van stuurlicht. Monitoring SAR R/FR PR-1 (specifiek tomaat): RT-PCR PR-2 (universeel): enzym-assay Salicylzuur; jasmonzuur Selectie elicitors; systemisch effect getest op tomaat en gerbera De lichtbehandeling: Tijdstip/duur van toediening gedurende de dagperiode R/FR-verhouding Hoeveelheid R en FR in absolute zin Effect PAR-som Hoe universeel? Welke gewassen? Mechanisme: fytochroom-effect relevant voor welke fase? 9
10 Wortellengte (mm) PPS KV : Beïnvloeding van wortelontwikkeling door biostimulanten cumm control PJSN E63 E291 E353 E390 E394 ORAC CHC12 C20 Fig 1. Toename in wortellengte (in dagen) en cummulatief (cumm) over de gehele periode. Fig 2. 3-D opname van het wortelstelsel van tomaat gemaakt met behulp van XRT Doel: het ontwikkelen van een kennismodel over sturing van wortelontwikkeling door biostimulanten. 10
11 PPS : Versterking van plant weerbaarheid tegen ziekten en plagen door aanpassing van het plant microbioom Doel: Opstellen van een integratief model van interacties tussen microbioom en metabolisme van de plant Onbehandeld Plant microbioom Plant transcriptoom Plant metaboloom Endofyt behandeld Plant microbioom Plant transcriptoom Plant metaboloom gewasbelager - behandeld Plant microbioom Plant transcriptoom Plant metaboloom Combinatie endofyt/ gewasbelager Plant microbioom Plant transcriptoom Plant metaboloom 11
12 Robuuste en weerbare teeltsystemen 12
13 Indicators for suppressiveness of potato against Dickeya and Pectobacterium sp. Jan van der Wolf, Pieter Kastelein, Marjon Krijger, Claudia Coipan, Jolanda Tom e.a. Aim: find biotic or abiotic indicators for suppressiveness High disease incidence de ef f cd bc a ab Low disease incidence Kondor Same soil, same cultivar, same inoculum density - Seed lots differ largely in suppressiveness against bacterial pathogens - Suppressiveness is not related to minerals/dry weight. Possibly the microbiome is involved 13
14 Masterplan tripsbestrijding in bloemisterijgewassen, BO Looptijd: Doelstelling: Tot betere bestrijdingsstrategieën van trips te komen door te werken aan: 1) een weerbaarder gewas met endofyten, 2) Weerbaar gewas Standing army Gedragsmanipulatie preventieve inzet van natuurlijke vijanden en 3) gedragsmanipulatie van volwassen tripsen. Highlights 2016: Bij 2 endofytische schimmels 35-50% groeiremming van trips Eileg van Orius 3x hoger door voerstation met mijten/pollen Bij 5 stoffen een repellente werking op trips 14
15 De oorworm in de bodemfase ( ) Karin Winkler & Herman Helsen WPR BBF Doel: fruittelers krijgen meer oorwormen in de boomgaard door voedselvoorziening voor jonge oorwormen te verbeteren. Vragen: Wat eten oorwormen in het vroege voorjaar. Welk voedsel geven de moeders aan hun kleintjes, en wat is de invloed daarvan op de overleving van de jonge dieren? En vervolgens: hoe kan de boomgaard zo worden ingericht, dat de overleving van de jonge dieren maximaal is? Uniek inzicht in het dieet. Oorwormmoeders en hun jongen werden uitgezet in de boomgaard en na enkele dagen weer gevangen. Met DNA analyse werd de maaginhoud geanalyseerd. Jonge oorwormen groeien goed op een gemengd dieet...maar doen het ook goed op bodemmijten of springstaarten alleen. Aantal monsters positief (op totaal #): Oorworm moeder jonge nimfen Collembola (springstaart) 3 (16) 4 (50) Isopoda (pissebed) 4 (16) 5 (50) Acari (bodemmijt) 2 (16) 8 (50) schimmels 7 (7) 16 (16) planten 0 (7) 5 (16) Gewicht van oorwormen die tot het derde stadium in het lab werden gehouden op eenzijdige of gemengde diëten.
16 Slimme en innovatieve technologieën 16
17 Detectie wolluishaarden VID WA0000.mp4 Tulai (Mechelse herder x Tervuerense herder) in training om geur wolluis-roos te herkennen 17
18 Innovatieve Efficiënte Toedieningstechnieken (KV ) Meetsysteem Lucht- vloeistofverdeling spuit en relatie met spuitvloeistof depositie in fruitboom air right % in boom Model doppositie en doptype op verdeling voor gewasafhankelijk spuiten Betere verdeling = minder middel
19 Diagnostiek Q en K: 5 kennisgebieden KG1: NGS Diagnostiekmonsters Referentiemateriaal 48 uurs service controles KG2: DNA/RNA extractie Cyste aardappelcysteaaltje Grond: Agrobacterium Extractievrij protocol KG3: Multiplex/Generieke PCR Multiplex virussen BKD Multiplex bacteriën NAK Generiek potyvirussen Naktuinbouw KG4: Controles Validatie pos/neg controles KG5: Disseminatie Position paper NGS Workshop/Demo s Training Publicaties
20 Specifieke detectie van levende Xanthomonas campestris pv. campestris cellen m.b.v. een PMA-TaqMan - Xcc en veel andere bacteriën zijn zaad overdraagbaar - Na behandeling van zaad zijn dode cellen met een conventionele TaqMan nog aantoonbaar - Voor detectie zouden we specifiek levende cellen willen detecteren - PMA-TaqMan in 96 well format detecteert specifiek levende Xcc cellen By David B. Langston - USDA 96 wells high power LED Tot 20x de intensiteit van de zon Delta Ct=15 >15000 gevoeliger voor levende Xcc levend dood opname bij daglicht Delta Ct
21 Effectief en duurzaam middelen- en maatregelenpakket 21
22 KV Nieuwe aanpak voor bestrijden van bacteriële plantenziekten veroorzakers in diverse gewassen case study: overmatige wortelgroei glasgroente veroorzaakt door gram-negatieve rhizogene bacteriën (met Ri plasmide) virulentie van bacteriën gereguleerd door o.a quorum sensing (met AHL lactones) Plan van aanpak: verstoren van communicatie tussen plantpathogene bacteriën door afbraak van signaal stoffen (AHL s) en/of virulentie inhibitie Onderzoek 2016: Isolatie bacteriën uit plantmateriaal (tomaat) en steenwol (95+30 isolaten) DNA analyse aanwezigheid lactonases en acylases + identificatie isolaten Toetsen op afbraak van: a) AHL s van rhizogene bacteriën b) 3-oxo-C8-HSL 18 endofytische isolaten en 6 isolaten uit steenwol die AHL s afbreken Eerste toetsen in planta gestart 22
23 Project Biologische bestrijding van wol- en schildluis in de sierteelt onder glas, BO Looptijd: Doelstelling: de biologische bestrijding van wol-en schildluis te verbeteren met nieuwe inzetstrategieën van bestaande bestrijders en door opsporing van complementaire nieuwe bestrijders. Highlights 2016: Zeer goede bestrijding schildluis in cymbidium en roos met de oorworm Forficula auricularia en de specialistische kever Rhizobius lophantae. Galmuggen als nieuwe bestrijders van wolluis geïdentificeerd 23
24 Duurzame bladluisbestrijding in vruchtgroenten onder glas, BO Looptijd: Doelstelling: Ontwikkeling van een robuust en effectief biologisch bestrijdingssysteem van bladluis in vruchtgroenten onder glas door 1) selectie van preventief inzetbare predatoren, 2) methoden om verstoring door hyperparasitoïden tegen te gaan en 3) inzet van bladluisspecifieke entomopathogene schimmels. Highlight 2016: Goede resultaten behaald met preventieve inzet van het veertienstippelige lieveheersbeestje. Marktintroductie door Koppert in
25 Bodem resetten: Resultaten knolcyperus onderzoek 2016 veldonderzoek in 2016 met ASD (anerobe grondontsmetting met gras) en met Herbie: 2 RE (26.6 gram / liter grond) en 4 RE (53.2 gram / liter grond) Resultaat: knolcyperus wordt door ASD en Herbie zeer goed bestreden. Beide kunnen technisch gezien chemische grondontsmetting vervangen grond grond, ASD (BGO) grond, Herbie 2RE grond, Herbie 4RE niet in grond, koelcel niet in grond, kamertemp. Percentage uitgelopen knolletjes van knolcyperus in de tijd Uitloop knolcyperus: niet in grond: bijna 90 % controle (grond): ruim 50 % ASD: 0.2 % Herbie 2 RE: 0.5 % Herbie 4 RE: 0.5 % 0 27-sep 7-okt 17-okt 27-okt 6-nov 16-nov 26-nov 6-dec
26 PPS Green Deal Doelstelling Wetenschappelijke onderbouwing voor kennis-vragen relevant voor de dossieropbouw van groene gewasbeschermingsmiddelen Resultaten Inventarisatie en discussie kennisbehoeftes: 10 meetings met individuele bedrijven Meeting met Artemis leden Deskstudies richten op Envirnonmental fate, Genetic stability en Modes of action and risks
27 Integratie 27
28 Green Challenges Doel: Systeemsprongen om ziekten/plagen te beheersen met 75% minder chemische middelen Highlights: Drie systeemsprongen geïdentificeerd (biodiversiteit, weerbaarheid en ziekte/plaagdichte kas) Knelpunten voor chrysant in kaart gebracht -> experimenten gestart met introductie biologische bestrijding in stekstadium Opties voor meten weerbaarheid in praktijk verkend Opties voor weren ziekte en plagen in beeld gebracht 28
29 vliegen per val per week Biologie en beheersing van suzuki-fruitvlieg Herman Helsen en Bart van der Sluis Doel: Ontwikkeling van effectieve beheersingsstrategieën. Aanpak onderdeel: Effectiviteit van insectengaas als onderdeel van een bestrijdingsstrategie. Proefobject: 0,6 ha kersen op Proeftuin Randwijk volledig ingepakt met insectengaas (maas <=1 mm 2 ). Vragen: wanneer aanbrengen, hoe voorkom je dat er al vliegen in de boomgaard zijn ten tijde van het aanbrengen van het gaas, zijn aanvullende bestrijdingsmaatregelen nodig? buiten binnen Vangsten in lokvallen in het afgeschermde deel (binnen) en in de omliggende percelen (buiten) Resultaat: Tot eind juli bleven kersen vrij van aantasting, met 1 of 2 aanvullende bespuitingen. Dit is een zeer sterke reductie van middelengebruik t.o.v. de praktijk. Aangetaste vruchten: 22-jun 28-jun 5-jul 12-jul 19-jul 26-jul 2-aug 0.0% 0.0% 0.0% 0.0% 0.0% 1.0% 4.5% Aandachtspunten: betrouwbare monitoring; investering; boomgaardklimaat; regelgeving, vergunningen; bestaande gemengde aanplanten
30 Wat levert het op: Weerbaar gewas Methoden om weerbaarheid plant te sturen Robuuste en weerbare teeltsystemen Adviezen om weerbaarheid teeltsystemen te verhogen Slimme en innovatieve technologieën Diagnostiek, toedieningsmethoden, vallen Effectief en duurzaam middelen- en maatregelenpakket Biologische, fysische en chemische methoden en kennis i.r.t. toelatingsdossiers Integratie Nieuwe systeem(sprongen) 30
PlantgezondheidEvent. 23 maart 2017
PlantgezondheidEvent 23 maart 2017 PPS Het Nieuwe Doen in Plantgezondheid Trekkers: Willem Jan de Kogel (Wageningen University & Research) Helma Verberkt (LTO Glaskracht Nederland) Annet Zweep (ministerie
Nadere informatieBacteriën in water, bodem en substraat
Bacteriële ziekten in diverse gewassen onder glas Marta Streminska, Ineke Stijger PlantgezondheidEvent 23 maart 2017 Bacteriën in water, bodem en substraat Aantal bacteriën: per 1 ml oppervlaktewater:
Nadere informatiePlantgezondheidEvent. 10 maart 2016
PlantgezondheidEvent 10 maart 2016 PPS Het Nieuwe Doen in Plantgezondheid Trekkers: Willem Jan de Kogel (Wageningen UR) Helma Verberkt (LTO Glaskracht Nederland) Annet Zweep (Ministerie van Economische
Nadere informatiePPS Masterplan tripsbestrijding in bloemisterijgewassen (KV )
PPS Masterplan tripsbestrijding in bloemisterijgewassen (KV1406 087) Wat hebben we bereikt en hoe verder? Gerben Messelink, Ada Leman, Renata van Holstein-Saj, Roland Vijverberg, Caroline Elfferich, Tze-Yi
Nadere informatiePPS Masterplan tripsbestrijding in bloemisterijgewassen (KV )
PPS Masterplan tripsbestrijding in bloemisterijgewassen (KV1406 087) Wat hebben we bereikt en hoe verder? Renata van Holstein-Saj, Ada Leman, Roland Vijverberg, Caroline Elfferich, Tze-Yi Huang, Marjolein
Nadere informatieVan gewasbescherming naar plantgezondheid
Plantgezondheid Helma Verberkt Van gewasbescherming naar plantgezondheid 22 januari 2015 Inhoud Ontwikkelingen Heretikettering Green Deal Groene Gewasbeschermingsmiddelen Schoner, Groener, Beter Geïntegreerde
Nadere informatieDuurzaam middelengebruik: een gezamenlijke opgave. Ernst van den Ende Algemeen Directeur Plant Sciences Group Wageningen UR
Duurzaam middelengebruik: een gezamenlijke opgave Ernst van den Ende Algemeen Directeur Plant Sciences Group Wageningen UR Toenemende vraag naar voedsel Beschikbaarheid ongelijk verdeeld Malnutrition
Nadere informatieWorkshop 4 Plantweerbaarheid
Workshop 4 Plantweerbaarheid Is mijn plant/gewas weerbaar 23 maart, Luc Stevens, Jantineke Hofland-Zijlstra Plantweerbaarheid Vermogen van de plant te reageren op een verstoring door stressor te weerstaan
Nadere informatieDuurzame kennis door publiek-private samenwerking. Annet Zweep Directie Agrokennis
Duurzame kennis door publiek-private samenwerking Annet Zweep Directie Agrokennis Opbouw van mijn verhaal 1. Introductie van mijzelf 2. Topsector en proces 3. Per PPS van vandaag: doel, opzet en wijze
Nadere informatieVan gewasbescherming naar integrale aanpak plantgezondheid
Van gewasbescherming naar integrale aanpak plantgezondheid Helma Verberkt Beleidsspecialist Gewasbescherming / Plantgezondheid LTO Glaskracht Nederland 4 december 2013 Ontwikkelingen op nationaal en Europees
Nadere informatieBeheersing van de suzuki-fruitvlieg
Beheersing van de suzuki-fruitvlieg Herman Helsen, Bart van der Sluis Aardbeiendag 11.01.2017 Beheersing van suzuki-fruitvlieg Kennis van de levenswijze om tot optimale strategie te komen Hoe snel ontwikkelt
Nadere informatieGreen Challenges project
GREEN CHALLENGES Green Challenges project Uitdaging Het ontwerpen en testen van een systeemaanpak voor (nietchemische) ziekte- en plaagbestrijding > Identificeren van systeemsprongen 3 onderdelen Functionele
Nadere informatieWeerbaarheid in innovatieve kasteelten. 23 Mei 2013 Andre van der Wurff
Weerbaarheid in innovatieve kasteelten 23 Mei 2013 Andre van der Wurff Innovatie in kas teelt Gewasbescherming productie bodemziekten en plagen 1925 zandcultuur en watercultuur USA 1950 grint (Verticillium
Nadere informatieJaarplan Plantgezondheid Verantwoorde Glastuinbouw: morgen groeit vandaag
Jaarplan 2019 - Plantgezondheid Verantwoorde Glastuinbouw: morgen groeit vandaag Bij Plantgezondheid is het van belang om zowel te werken aan de korte alsmede aan de lange termijn doelstellingen. De behoefte
Nadere informatie03/03/2016. Beheersing van suzuki-fruitvlieg in steenfruit. Beheersing in steenfruit. Waar overwintert de volwassen vlieg?
Beheersing van suzuki-fruitvlieg in steenfruit Herman Helsen Beheersing in steenfruit Preventie: Waar overwintering? (Waar) vindt vermeerdering in het vroege voorjaar plaats? Wanneer bestrijden? Hoe (snel)
Nadere informatieLTO Glaskracht - Groene middelen 8 maart Rogier Doornbos Product Specialist
LTO Glaskracht - Groene middelen 8 maart 2018 Rogier Doornbos Product Specialist Waarom groene(re) middelen? Consumenten: Eten en voeding is gezondheid en je goed voelen dit staat in contrast met het gebruik
Nadere informatieWorkshop Groene beheersing van meeldauw: utopie of werkelijkheid?
Workshop Groene beheersing van meeldauw: utopie of werkelijkheid? PlantgezondheidsEvent 12 maart 2015 Jantineke Hofland-Zijlstra Belangstelling voor weerbare plantsystemen neemt toe Green Challenge: Aktieplan
Nadere informatieConsultancy duurzaam gebruik van meeldauwmiddelen
Consultancy duurzaam gebruik van meeldauwmiddelen DLV Plant Postbus 7001 6700 CA Wageningen Agro Business Park 65 6708 PV Wageningen T 0317 49 15 78 F 0317 46 04 00 In opdracht van: Begeleidende groep
Nadere informatieKwantitatieve toets voor Agrobacterium rhizogenes
Kwantitatieve toets voor Agrobacterium rhizogenes 20 juli 2012 Kwantitatieve toets voor Agrobacterium rhizogenes Opdrachtgever: Looptijd project: september 2011 maart 2012 COLOFON: Contactpersoon: Adriaan
Nadere informatieGreen Deal groene gewasbescherming
Green Deal groene gewasbescherming Jacobijn van Etten Projectleider Green Deal Ctgb Coördinator biologische middelen 11 juni 2015 Inhoud Vergroening Begrippen Doelstelling Green Deal Werkwijze Resultaten
Nadere informatieWorkshop bodemplagen in de glastuinbouw en zomerbloemen
Workshop bodemplagen in de glastuinbouw en zomerbloemen Knelpunten en nieuwe oplossingsrichtingen 12-3-2015, Marjolein Kruidhof Welke beestjes behoren tot de bodemplagen? Definitie bodemplaag: dieren waarvan
Nadere informatieNieuwe technieken die oude overbodig maken?
Nieuwe technieken die oude overbodig maken? FES Fyto Symposium 22 juni 21 Dr. Piet M. Boonekamp Plant Research International Voor welke organismen Identificatie/Detectie? Diagnostiek is weten waar het
Nadere informatieWeerbaarheid in grondgebonden teelten
Weerbaarheid in grondgebonden teelten 23-5-2013, Joeke Postma 1) & Wopke van der Werf 2) 1) Biointeracties en Plantgezondheid - WUR 2) Centre for Crop Systems Analysis - WUR Weerbaarheid - schaalniveau
Nadere informatieDe principes van geïntegreerde gewasbescherming (IPM) met aardappel als voorbeeld
De principes van geïntegreerde gewasbescherming (IPM) met aardappel als voorbeeld Piet M. Boonekamp Foodlog symposium Landbouw zonder chemie, hoe dan? Ommeren 15 april, 2019 Stelling: Gewasbescherming
Nadere informatieJantineke Hofland Zijlstra, Wageningen UR Glastuinbouw
Toepassing van moleculaire technieken voor monitoring van bodemschimmels in de glastuinbouw: van droom naar werkelijkheid Jantineke Hofland Zijlstra, Wageningen UR Glastuinbouw Monitoring schimmels in
Nadere informatieUitdaging gewasbescherming 21 e eeuw: Na 10,000 jaar selectie: Herstel weerbaarheid door bv: 8 principes van IPM
Geïntegreerde gewasbescherming en plaagbestrijding, maatschappelijke en wetenschappelijke ontwikkelingen van vergroening bestrijdingsmiddelen Willem Jan de Kogel Inleiding Maatschappelijke ontwikkelingen
Nadere informatiePPS Plaagbestrijding met omnivore roofwantsen
PPS Plaagbestrijding met omnivore roofwantsen Gerben Messelink, Wageningen UR Glastuinbouw Algemene ledenvergadering GC tomaat 21-3-2016 Waarom dit project? 1) wittevlieg (Bemisia en kaswittevlieg) in
Nadere informatie16-7-2014. Uitgangssituatie. Uitgangssituatie. Waterkwaliteit is verbeterd, maar doelstelling nog niet voltooid.
Uitgangssituatie Evaluatie Nota duurzame gewasbescherming 2004-2010 Doel Doelstelling 2010 Resultaat ACTIEPLAN Gezond gewas, Schoon water Ecologische kwaliteit oppervlaktewater Drinkwaterkwaliteit Reductiemilieubelasting
Nadere informatieProductschap Tuinbouw Met Minder Meer. Helma Verberkt 26 juni 2012 Landelijke dag Roos
Productschap Tuinbouw Met Minder Meer Helma Verberkt 26 juni 2012 Landelijke dag Roos Nieuwe werkwijze en programmering Productschap Tuinbouw 6 programma s Ondernemingsplatforms (OP) Commissie Voedingstuinbouw
Nadere informatieOntwikkelingen analyses weerbaar substraat. Natasja Poot - Productmanager Bodemgezondheid
Ontwikkelingen analyses weerbaar substraat Natasja Poot - Productmanager Bodemgezondheid 1 Weerbaar substraat belangrijk? Biologische substraatkwaliteit wordt steeds belangrijker Meer belangstelling en
Nadere informatieKruip in de huid van trips: invloed van gewas en klimaat op gedrag en bestrijding
Kruip in de huid van trips: invloed van gewas en klimaat op gedrag en bestrijding Gerben Messelink Wageningen University & Research, BU Glastuinbouw Gewasgezondheidsdag, 8 maart 2018 trips adulten eieren
Nadere informatieBiologische bestrijding van plagen in de glastuinbouw,
Biologische bestrijding van plagen in de glastuinbouw, 2000-2012 Indicator 30 maart 2015 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens
Nadere informatieInzet van LED voor een hogere weerbaarheid van het gewas tegen meeldauw
Inzet van LED voor een hogere weerbaarheid van het gewas tegen meeldauw NVTL Studiedag 10 maart 2015 Jantineke Hofland-Zijlstra Inleiding Bovengrondse schimmels: Meeldauw, Botrytis, vruchtrotveroorzakers.
Nadere informatieBodemweerbaarheid & bodemleven
Bodemweerbaarheid & bodemleven Joeke Postma, Mirjam Schilder, Johnny Visser 29-11-2018, CBAV - Putten Bodemweerbaarheid Ziektegevoelig Ziektewerend Een ziektewerende grond = grond waarin weinig of geen
Nadere informatieBiologische grondontsmetting met alternatieve grondstoffen ( bodemresetten ) in grondgebonden teelten.
Biologische grondontsmetting met alternatieve grondstoffen ( bodemresetten ) in grondgebonden teelten. Daniël Ludeking 1, André van der Wurff 1, Willemien Runia 2, Henk Meints 3, Marta Streminska 1 en
Nadere informatieOnderzoek naar en ontwikkeling van een nieuw bacterieel biopesticide voor de biologische bestrijding van trips en spint.
Onderzoek naar en ontwikkeling van een nieuw bacterieel biopesticide voor de biologische bestrijding van trips en spint. Willem Jan de Kogel, Plant Research International B.V. Willem Ravensberg, Koppert
Nadere informatieOptreden van suzuki-fruitvlieg in zachtfruit in 2014
Optreden van suzuki-fruitvlieg in zachtfruit in 2014 Technische rapportage van de waarnemingen H.H.M. Helsen en B.J. van der Sluis Praktijkonderzoek Plant & Omgeving, onderdeel van Wageningen UR Business
Nadere informatieBetter Plants for New Demands. Wie ben ik Duik in BPfND Twee voorbeeldprojecten Basis van BPfND Maximaal aansluiten
Better Plants for New Demands Wie ben ik Duik in BPfND Twee voorbeeldprojecten Basis van BPfND Maximaal aansluiten Better Plants for New Demands Generieke programma Zaadtechnologie Groene Veredeling Uitgangsmateriaal
Nadere informatieSuzuki-fruitvlieg wijdverspreid in NL. En nu? Herman Helsen en Bart Heijne. Kennisdag Wijn
Suzuki-fruitvlieg wijdverspreid in NL En nu? Herman Helsen en Bart Heijne Kennisdag Wijn 14.12.2013 Suzuki-fruitvlieg in Nederland, 2013 Op meer dan de helft van de zachtfruitpercelensuzuki-fruitvlieg
Nadere informatieBodem, dood substraat of levend ecosysteem? Joeke Postma, Wageningen Plant Research Congres Beter Bodembeheer, 4 oktober 2016
Bodem, dood substraat of levend ecosysteem? Joeke Postma, Wageningen Plant Research Congres Beter Bodembeheer, 4 oktober 2016 Bodem - samenstelling Minerale delen 43% Lucht 24% Water 22% Organische stof
Nadere informatie09/01/2018. Beheersing van suzuki-fruitvlieg in aardbeien. Levenswijze bij de start van het seizoen. Aardbeiendag 10 januari 2018
Beheersing van suzuki-fruitvlieg in aardbeien Herman Helsen, Bart van der Sluis Aardbeiendag 10 januari 2018 Levenswijze bij de start van het seizoen Volwassen vliegen overwinteren, wintervorm Eileg vanaf
Nadere informatieVidi Parva. Wie een topprestatie wil leveren, moet bij de basis beginnen.
Vidi Parva Wie een topprestatie wil leveren, moet bij de basis beginnen www.koppert.nl Als teler bent u voortdurend bezig om uw gewas in topconditie te brengen en te houden. De basis van een topconditie
Nadere informatieKetenbenadering voor verlaging milieu-impact sierteelt Thema. Dhr. R. Paauwe LTO Glaskracht NL W. van Eck / M.P.
PPS-jaarrapportage 2017 De PPS-en die van start zijn gegaan onder aansturing van de topsectoren dienen jaarlijks te rapporteren over de inhoudelijke en financiële voortgang. Voor de inhoudelijke voortgang
Nadere informatieStuurlicht: wat kunnen we ermee 2. Licht Event 10 december 2014 Arca Kromwijk, Wageningen UR Glastuinbouw
Stuurlicht: wat kunnen we ermee 2 Licht Event 10 december 2014 Arca Kromwijk, Wageningen UR Glastuinbouw arca.kromwijk@wur.nl Stuurlicht Freesia Normaal assimilatielicht (SON-T 35 µmol/m 2 /s) met stuurlicht
Nadere informatieEmissie van gewasbeschermingsmiddelen en meststoffen: knelpunten en oplossingen Themabijeenkomst Potanthurium 10 november 2009
Emissie van gewasbeschermingsmiddelen en meststoffen: knelpunten en oplossingen Themabijeenkomst Potanthurium 10 november 2009 Ellen Beerling Wageningen UR Glastuinbouw Knelpunten Waarom aandacht aan emissie
Nadere informatieLEVENDE BODEM. Natasja Poot
LEVENDE BODEM Natasja Poot 1 Introductie Biologische bodemkwaliteit wordt steeds belangrijker Meer belangstelling en bewustzijn onder telers Wet- en regelgeving Minder gewasbeschermingsmiddelen toegelaten
Nadere informatieWorkshop PPS Glastuinbouw Waterproof KPV symposium 19 nov Inhoudelijke toelichting PPS Ellen Beerling (WUR / Programmaleider)
Nul-emissie in 2027 Discussieleider Freek Stelder (Adama) 1. Inhoudelijke toelichting PPS Ellen Beerling (WUR / Programmaleider) 2. Betrokkenheid en rol bedrijfsleven Margreet Schoenmakers (LTO / Programmaleider)
Nadere informatieInzet van de Artemisia bankerplant bij drie verschillende bedrijven
Servaplant B.V. IJsseldijk 351 2922 BK Krimpen a/d IJssel Nederland service@servaplant.nl www.servaplant.nl KvK: 27277540 BTW/VAT: NL815413257B01 IBAN: NL82INGB0004591203 Inzet van de Artemisia bankerplant
Nadere informatieWie een topprestatie wil leveren, moet bij de basis beginnen
Wie een topprestatie wil leveren, moet bij de basis beginnen Als teler bent u voortdurend bezig om uw gewas in topconditie te brengen en te houden. De basis van een topconditie begint bij de wortels. Een
Nadere informatieDetectie van mijten Snellere detectie van mijten door middel van fluorescentietechniek. 25 maart 2019 Aron Boerefijn
Detectie van mijten Snellere detectie van mijten door middel van fluorescentietechniek in de glastuinbouw 25 maart 2019 Aron Boerefijn Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 2 Onderzoek 3 2.1 Testen toepassing dino-lite
Nadere informatiePrecisie in de kas. meer sensoren, meer analyse, lokaal reageren
Precisie in de kas meer sensoren, meer analyse, lokaal reageren Peter van Weel, Wageningen UR Glastuinbouw Eldert van Henten, WU Agrarische bedrijfstechnologie Ontwikkelingen in de glastuinbouw Overschakeling
Nadere informatieStand van zaken onderzoek
Stand van zaken onderzoek Landelijke voorlichtingsavond Pioen 20 maart 2007 Geo van Leeuwen, Jos Wubben, Rik de Werd Ontwikkeling beheersstrategie Onderzoek Botrytis in 2006 Bestrijding van omvallers Praktijkproef
Nadere informatieBiologische bestrijding van plagen in de glastuinbouw,
Biologische bestrijding van plagen in de glastuinbouw, 2012-2016 Indicator 16 januari 2019 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens
Nadere informatieEven voorstellen. Workshop: Bedreigingen aanpakken door goed hygiënebeleid maart 2016, Dirk Bakker en Daan van Empel
Workshop: Bedreigingen aanpakken door goed hygiënebeleid 10 maart 2016, Dirk Bakker en Daan van Empel Even voorstellen Dirk Bakker Van Iperen, Technisch directeur Tel: 0186-578888 E: bakkerd@iperen.com
Nadere informatieKetenbenadering voor verlaging milieu-impact sierteelt ( )
Ketenbenadering voor verlaging milieu-impact sierteelt (15-5-2019) World Horti Center Onderzoeksfaciliteiten Demokwekerij Westland Onderdeel van Proeftuin Zwaagdijk 2 onderzoeklocaties in het Westland
Nadere informatieHighlights en ontwikkelingen plantgezondheid in de glastuinbouw
Highlights en ontwikkelingen plantgezondheid in de glastuinbouw Plantgezondheidsevent, 23 maart 2017 Caroline van der Salm Ecosysteem management Weerbaar Systeem Biologische bestrijding Weerbare plant
Nadere informatieBacterie in akkerbouw en groenten in vollegrond 40 ste VOLSOG Fytodag Gent, 17 december Johan van Vaerenbergh, ILVO
Bacterie in akkerbouw en groenten in vollegrond 40 ste VOLSOG Fytodag Gent, 17 december 2015 Johan van Vaerenbergh, ILVO Instituut voor Landbouw en Visserij Onderzoek Eenheid Plant Gewasbescherming / Plantengezondheid
Nadere informatieWorkshop Beheersing meeldauw met slim licht (Gewasbeschermingsdag 8 maart 2011)
Workshop Beheersing meeldauw met slim licht (Gewasbeschermingsdag 8 maart 2011) Jantineke Hofland-Zijlstra (Wageningen UR Glastuinbouw) Luc Stevens (PRI Bioscience & Plant Interactions) Met medewerking
Nadere informatieValse meeldauw in Zonnebloem laatste resultaten Auteur: Marjan de Boer, Suzanne Breeuwsma, Roselinde Duyvesteijn
Valse meeldauw in Zonnebloem laatste resultaten 2009 Auteur: Marjan de Boer, Suzanne Breeuwsma, Roselinde Duyvesteijn Probleem in zonnebloemen Valse meeldauw (Plasmopara halstedii) > oömyceet In Nederland,
Nadere informatieTips en tricks voor de bestrijding van trips
Tips en tricks voor de bestrijding van trips Gerben Messelink, Anton van der Linden, Amir Grosman, Wageningen UR Glastuinbouw Peter Korsten, Mark Geuijen, Botany Hans de Ruiter, SerfaPlus Plantgezondheidsdag
Nadere informatie( BIOLOGISCHE ) Akker- en tuinbouw. Vol met boerenwijsheid én leuke Wist je datjes... CAMPAGNE GEFINANCIERD MET STEUN VAN DE EUROPESE UNIE
BIOLOGISCHE ) Akker- en tuinbouw Vol met boerenwijsheid én leuke Wist je datjes... CAMPAGNE GEFINANCIERD MET STEUN VAN DE EUROPESE UNIE Een krop sla zonder gif Biologische aardappelen, granen en groenten
Nadere informatieEen weerbaar en vitaal gewas....met het NatuGro systeem.
Een weerbaar en vitaal gewas....met het NatuGro systeem. Een weerbaar en vitaal gewas. - NatuGro is onze naam voor het pakket biostimulatoren wat we leveren. - NatuGro stimuleert het gewas én het bodemleven.
Nadere informatiePlaagbestrijding in sla
Plaagbestrijding in sla In opdracht van: Productschap Tuinbouw juli 2005 Ing. J. de Lange Proeftuin Zwaagdijk Tolweg 13 1681 ND Zwaagdijk-Oost Telefoon (0228) 56 31 64 Fax (0228) 56 30 29 E-mail: proeftuin@proeftuinzwaagdijk.nl
Nadere informatieBiologische bestrijding van echte meeldauw in zomerbloemen. biokennis
Biologische bestrijding van echte meeldauw in zomerbloemen biokennis Biologische bestrijding van echte meeldauw in zomerbloemen Casper Slootweg Praktijkonderzoek Plant & Omgeving, onderdeel van Wageningen
Nadere informatieHORTICOOP KENNIS EVENT SNIJBLOEMEN. 23 September 2015 André van der Wurff en Jantineke Hofland-Zijlstra
HORTICOOP KENNIS EVENT SNIJBLOEMEN 23 September 2015 André van der Wurff en Jantineke Hofland-Zijlstra Visie Telen = Sturen 2 Sturen op generatief 3 Sturen op vegetatief 4 En... sturen op ziekte wering
Nadere informatieNieuwe ontwikkelingen in de sierteelt
Nieuwe ontwikkelingen in de sierteelt Themadag Gewasgezondheid, Bleiswijk 8 maart 2012 Trends 2012 Woorden: Duurzaamheid! Weerbaarheid! Robuuste systemen! Nieuwe natuurlijke vijanden Spontaan Dit jaar
Nadere informatieInvloed van licht op gewasgezondheid
Invloed van licht op gewasgezondheid Workshop Plantgezondheid Event 2019 11-4-2019, Marjolein Kruidhof Invloed licht op gewasgezondheid Introductie Rol van licht in systeemaanpak gewasgezondheid Invloed
Nadere informatieKansen voor weerbaar telen
Kansen voor weerbaar telen Literatuuronderzoek : Werkingsmechanismen en toepassingen 6 september 2011 1 : Wat verstaan we hieronder? Condities aanleggen waardoor het gewas weerbaarder wordt tegen ziektes
Nadere informatieGeeft bodemziekten geen ruimte!
Geeft bodemziekten geen ruimte! Een gezonde plant begint bij een gezond wortelstelsel Trianum is een nieuw middel dat de wortels van tal van gewassen versterkt en beschermt tegen ziekten als Fusarium,
Nadere informatieDe bodem leeft! Hoe draagt bodemleven bij aan een weerbare bodem bij de teelt van gewassen?
De bodem leeft! Hoe draagt bodemleven bij aan een weerbare bodem bij de teelt van gewassen? Joeke Postma Wageningen Plant Research PPS Duurzame Bodem Biobeurs, 19 januari 2017 Bodemleven - functies Omzetten
Nadere informatieBiologische bestrijding van plagen in de glastuinbouw,
Biologische bestrijding van plagen in de glastuinbouw, 2000-2008 Indicator 4 oktober 2011 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens
Nadere informatieBodemweerbaarheid. Andre van der Wurff
Bodemweerbaarheid Andre van der Wurff Druk op gewasbeschermingsmiddelen EU KRW Druk op gewasbeschermingsmiddelen Energie bezuinigen Druk op gewasbeschermingsmiddelen Wettelijke toelating Onderschatting
Nadere informatieGezond pootgoed @ ILVO 2011. VVP ALV 12 december 2011
Gezond pootgoed @ ILVO 2011 VVP ALV 12 december 2011 Gezond pootgoed @ ILVO 2011 Het aardappelseizoen 2011 Top 5 ziekten in pootgoed Dickeya & Pectobacterium Projecten @ ILVO Survey pootgoed Identificatie
Nadere informatieAandacht voor evenwicht in relatie tot plantgezondheid en weerbaarheid vanuit HNT
Aandacht voor evenwicht in relatie tot plantgezondheid en weerbaarheid vanuit HNT Vanuit HNT wordt met nieuwe aandacht gekeken naar het verband tussen de boven- en ondergrondse groeiomstandigheden, teeltsturing
Nadere informatieDe nieuwe stap. 20 februari 2019
De nieuwe stap 20 februari 2019 Een korte terugblik 2014 Samenwerkingsverband LTO Glaskracht Nederland is opgericht; Lidmaatschap blijft bij ZLTO, LLTB of LTO Noord Glaskracht. 2018 Leden wensen herijking
Nadere informatieGrip op ongrijpbare virussen
Grip op ongrijpbare virussen Annelien Roenhorst FES Virus consortium Vraag Wie heeft wel eens last gehad van een virus? Wie heeft wel eens een virus gezien? Virussen Tobamovirus Nepovirus Afmetingen Virus
Nadere informatieIs het meten van plantweerbaarheid mogelijk? Luc Stevens, Theo van der Lee en Carolien Zijlstra, 9 december 2016
Is het meten van plantweerbaarheid mogelijk? Luc Stevens, Theo van der Lee en Carolien Zijlstra, 9 december 2016 Is het meten van plantweerbaarheid mogelijk? Definities Wat is bekend uit onderzoek? Monitoring
Nadere informatieIntroductie. Zin en onzin van microbieel verrijkte producten. Onderwerpen. Het bodemleven. Rol van het bodemleven in de grond
Zin en onzin van microbieel verrijkte producten Gera van Os Lector Duurzaam Bodembeheer, CAH Dronten Onderzoeker Gewas- en bodemgezondheid, PPO Lisse Introductie Bodem is de basis voor een goede teelt:
Nadere informatieOnderzoek Chrysant door Proeftuin Zwaagdijk. Jeroen Sanders
Onderzoek Chrysant door Proeftuin Zwaagdijk Jeroen Sanders Proeftuin Zwaagdijk: Gestart in 1987 50 medewerkers Ongeveer 700 proeven per jaar Veel onderzoek op locatie Voornaamste teelten Glasgroenten-
Nadere informatiePraktijkonderzoek Plant & Omgeving B.V. Sector glastuinbouw
Bestrijding van Echinothrips americanus in Dieffenbachia Juliette Pijnakker, Peter Korsten, Debbie Elstgeest (Benfried), Mädeli Hennekam (Entocare), project 41280108 Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
Nadere informatieVergroening. in de glastuinbouw. Conno de Ruijter & Dirk Bakker Vereniging Agrodis Workshop LTO Glaskracht 23 maart 2017
Vergroening in de glastuinbouw Conno de Ruijter & Dirk Bakker Vereniging Agrodis Workshop LTO Glaskracht 23 maart 2017 Wat is vergroening? Wat zijn groene middelen? Definitie Green Deal groene gewasbescherming
Nadere informatieBiologie en bestrijding van de frambozenschorsgalmug
Biologie en bestrijding van de frambozenschorsgalmug Herman Helsen en Jan Willem Klaassen Praktijkonderzoek Plant & Omgeving Bloembollen, boomkwekerij en fruit Rapportnr. Maart 2011 2011-07 2011 Wageningen,
Nadere informatieVerzorging. Pireco. Delumbri. Ter voorkoming van wormenoverlast. Delumbri. Dosering en toediening. Samenstelling en werking
Ter voorkoming van wormenoverlast Wormen kunnen grote overlast bezorgen wanneer deze in te groten getale voorkomen in de land- en tuinbouw, tuinen en plantsoenen. Ook op sportvelden is het van belang om
Nadere informatieMicroleven in de waterstromen op uw bedrijf. Jan Hardeman Accountmanager Horticulture
Microleven in de waterstromen op uw bedrijf Jan Hardeman Accountmanager Horticulture Monitoren microleven 2018: lozen na zuiveren 2027: 0% lozen Middelengebruik onder druk + zuiveringsplicht: CHECK wat
Nadere informatieMaatregelen ter beheersing van bodempathogenen
Maatregelen ter beheersing van bodempathogenen Wat zijn niet-chemische mogelijkheden? Congres Beter Bodembeheer, 4 okober 2016, Lunteren Johnny Visser, Leendert Molendijk, Gera van Os, Gerard Korthals
Nadere informatieWeerbaar bodem of substraat en sterke plant
Weerbaar bodem of substraat en sterke plant in bodem en andere substraten Andre van der Wurff, Wageningen UR Glastuinbouw Begin onderzoek bodemweerbaarheid 2007 Bodemweerbaarheid onder glas? Puzzle; geen
Nadere informatieORGANISCH BODEMVERBETEREND
DCM VIVISOL - Stimuleert en diversifieert het bodemleven! Inbreng van het organisch bodemverbeterend middel DCM VIVISOL creëert de ideale omstandigheden voor de ontwikkeling van een actief en gevarieerd
Nadere informatieOnderzoeksresultaten betreffende oorsprong en overleving van Erwinia. voor Expertisegroep Erwinia Friesland 13 december 2010.
Onderzoeksresultaten betreffende oorsprong en overleving van Erwinia voor Expertisegroep Erwinia Friesland 13 december 2010 Henk Velvis Aandachtspunten Ziektebeelden Invalspoorten voor Erwinia Overleving
Nadere informatieTerugzine. Samen kennis maken. Samenwerking in de groene kolom is uniek. Lezen en laten lezen! Win-win voor onderwijs en bedrijfsleven
Terugblik Meerjarenafspraak 2006-2010 Terugzine Magazine van de Groene Kennis Coöperatie met succesprojecten van de afgelopen vijf jaar Lezen en laten lezen! Gooi mij niet weg maar geef me door! Of kijk
Nadere informatieTeelt van aardbei. Peilers IPM. 1. Preventie 2. Monitoring 3. Interventie 4. Registratie. Inagro 4/03/2016
Inagro 4/3/216 Teelt van aardbei HOE EEN EFFICIËNTE MONITORING EN BIOLOGISCHE BESTRIJDING OPZETTEN IN DE PRAKTIJK Serre, stelling, vollegrond Junidragers & doordragers Diverse klimaatomstandigheden Omschakeling
Nadere informatieInnovatieprogramma. New business met plantenstoffen uit de tuinbouw. Nieuwegein, 18 april 2017 Jan Smits Kenniscentrum Plantenstoffen
Innovatieprogramma New business met plantenstoffen uit de tuinbouw Nieuwegein, 18 april 2017 Jan Smits Kenniscentrum Plantenstoffen Ambitie Realisatie van nieuwe verdienmodellen met plantenstoffen voor
Nadere informatieBehoud meerjarig proefveld organische bemesting
Behoud meerjarig proefveld organische bemesting Instandhouding meerjarig proefveld organische bemesting hyacint voor toekomstig onderzoek naar organische bemesting op duinzandgrond Peter Vreeburg Praktijkonderzoek
Nadere informatieInvloed van licht op gewasgezondheid en bestuivers
Invloed van licht op gewasgezondheid en bestuivers Workshop Plantgezondheid Event 2019 21-3-2019, Marjolein Kruidhof & Jolanda Tom Overzicht workshop Invloed van licht op bestuivers (Jolanda Tom) Invloed
Nadere informatieBeter Bodembeheer de diepte in
Beter Bodembeheer de diepte in 6 april 2017 Nijkerk Partners in PPS Duurzame Bodem: LTO Nederland, NAV, Brancheorganisatie Akkerbouw (Penvoerder), Agrifirm, IRS, Suiker Unie, AVEBE, CZAV, NAO, Bionext
Nadere informatieWillem Piet. Valse meeldauw Wat nu?
Willem Piet Valse meeldauw Wat nu? Het preventief beheersen van ziekten en plagen Door het ondersteunen van het natuurlijk herstellend vermogen van bodem en gewas WAAR STAAN WE VOOR? ONZE MISSIE Het versterken,
Nadere informatieHORTICOOP KENNIS EVENT POTPLANTEN
HORTICOOP KENNIS EVENT POTPLANTEN 23 September 2015 André van der Wurff en Jantineke Hofland-Zijlstra Visie Telen = Sturen 2 Sturen op generatief 3 Sturen op vegetatief 4 En... sturen op ziekte wering
Nadere informatieBestrijding van trips door middel van functionele agrobiodiversiteit
Bestrijding van trips door middel van functionele agrobiodiversiteit Invloed van een bloemenrand op trips en zijn natuurlijke vijanden in aardbei (doordragers) In het kader van het PWO-project: Waarnemen
Nadere informatieInvloed van Stuurlicht op het gewas. Tom Dueck, Wageningen UR Glastuinbouw Maart 26, 2015
Invloed van Stuurlicht op het gewas Tom Dueck, Wageningen UR Glastuinbouw Maart 26, 2015 Deze projecten zijn gefinancierd vanuit het programma Kas als Energiebron, het innovatie- en actieprogramma van
Nadere informatieIntroductie Batavia. 7 juni 2018 World Horti Center, Naaldwijk
Introductie Batavia 7 juni 2018 World Horti Center, Naaldwijk Spirotetramat Werkzame stof: Formulering: Chemische groep: IRAC code: Spirotetramat 100 g/l SC Keto-enolen 23 Envidor (contact) Oberon (translaminair)
Nadere informatieBIOSTIMULANT. Het begint bij de wortel
BIOSTIMULANT Het begint bij de wortel - Stimuleert de wortelgroei en -activiteit Verhoogt stresstolerantie onder ongunstige groeiomstandigheden Vergroot wortellengte en biomassa Verbetert opname van water
Nadere informatie