Bacterie in akkerbouw en groenten in vollegrond 40 ste VOLSOG Fytodag Gent, 17 december Johan van Vaerenbergh, ILVO

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Bacterie in akkerbouw en groenten in vollegrond 40 ste VOLSOG Fytodag Gent, 17 december Johan van Vaerenbergh, ILVO"

Transcriptie

1 Bacterie in akkerbouw en groenten in vollegrond 40 ste VOLSOG Fytodag Gent, 17 december 2015 Johan van Vaerenbergh, ILVO

2 Instituut voor Landbouw en Visserij Onderzoek

3 Eenheid Plant Gewasbescherming / Plantengezondheid monsters in 2014 fytosanitaire regelgeving : 5000 diagnose/surveys : 6000

4 Bacteriën in akkerbouw en groenten in vollegrond o Bacteriën die planten ziek maken o Bacterie in akkerbouw Pectobacterium & Dickeya o Bacterie in vollegrondsgroenten Pseudomonas syringae in prei Xanthomonas campestris in kool o Beheersing

5 1-2 micrometer Bacteriën die planten ziek maken

6 Bacteriën die planten ziek maken infectietools zeer snelle vermeerdering C 4-10 C 1 nieuwe generatie bacteriecellen in minuten

7 Bacterie: ziekte of afweer

8 Bacterieziekten van planten

9 Bacterieziek in aardappel

10 Bacterieziek in aardappel

11 Bacterieziek in aardappel 1 rottende knol lekt ml vocht 1% rottende knollen in 1000 T = 5-10 m 3 vocht

12 Bacterieziek in aardappel Dickeya dianthicola Dickeya solani Dickeya solani sp. nov., a pectinolytic plant-pathogenic bacterium isolated from potato (Solanum tuberosum). Pectobacterium atrosepticum Pectobacterium wasabiae Pectobacterium carotovorum ssp. carotovorum ssp. brasiliense

13 Pectobacterium & Dickeya facultatief anaëroob mobiel rotting = enzymatische afbraak van de celmatrix aardappel, groenten, sierplanten weinig specialisatie Optimale temperatuur 21 C - 32 C facultatief Anaëroob O 2 N

14 Necrotrofe strategie van Pectobacterium en Dickeya Activiteit bacterie o plantencellen vernietigen o celinhoud = voedingsstoffen Afweer plant o jasmijnzuur produceren o barrières

15 Insleep en verspreiding van bacterieziekte in aardappel (1)

16 Insleep en verspreiding van bacterieziekte in aardappel (2)

17 Biologische cyclus van bacterieziekte in aardappel

18 De infectieroute van Dickeya solani : langs de wortels en het vaatweefsel

19 Pseudomonas syringae complex met > 50 varianten (pathovars) gespecialiseerd in één plantensoort / -familie dicotylen (fruitbomen, groenten, sierplanten, ) monocotylen (granen, grassen, suikerriet, ) strict aëroob flagellen lokale infecties (bladvlekken, twijgnecrose), zelden in vaatweefsel Optimale temperatuur 20 C - 25 C

20 Het leven van Pseudomonas syringae op aarde

21 Pseudomonas syringae : vorming van regen en ijs

22 Biotrofe strategie van Pseudomonas syringae Activiteit van de bacterie o quorum sensing : fitness op het blad o huishouden tussen levende plantencellen o infecteren plantencellen Afweer plant o salicylzuur produceren : o.m. huidmondjes sluiten o vermeerdering bacterie beletten o geïnfecteerde plantencellen vernietigen

23 Biotroof Necrotroof tegenstelling biotroof necrotroof SZ JZ Regeling door cross-talk Pseudomonas syringae produceert coronatine : lijkt op jasmijnzuur plant verlaagt salicylzuur huidmondjes openen

24 Pseudomonas syringae pv. porri - prei

25 Pseudomonas syringae pv. porri - prei

26 Biologische cyclus Pseudomonas syringae pv. porri ijskernvorming maaibalk besmet prei-afval op/in grond latente infectie jonge planten Pseudomonas op productieperceel verwonding warmte & vochtigheid

27 Xanthomonas 32 soorten binnen elke soort heel veel varianten: pathovars > 250 dicotylen (fruitbomen, groenten, sierplanten, ) > 125 monocotylen (granen, grassen, suikerriet, ) sterk gespecialiseerd in één plantensoort / -familie lokale en/of systemische infectie Optimale temperatuur 25 C - 28 C

28 Xanthomonas campestris pv. campestris - kool

29 Xanthomonas campestris pv. campestris - kool

30 Biologische cyclus Xanthomonas campestris pv. campestris

31 Temperatuur en vochtigheid voor infectie ziekte

32 Verspreiding van Xanthomonas campestris pv. campestris in kool

33 Beheersing van bacterieziekten van planten geen fytoproducten antibiotica geen resistentie (wel minder gevoelige cultivars) plantversterking (silicium) antagonisten faagtherapie quorum quenching Carbapenem: P.carotovorum brasiliense Serratia plymuthica

34 Beheersing van bacterieziekten van planten. Faagtherapie: virussen die bacteriën infecteren

35 Faagtherapie: Dickeya solani

36 Faagtherapie: Dickeya solani + 13%

37 Beheersing van bacterieziekten van planten. Quorum quenching: communicatie verstoren

38 Bacteriën in akkerbouw en groenten in vollegrond o Pectobacterium & Dickeya in aardappel necrotroof = afbraak quorum sensing voor aantal bacteriecellen o Xanthomonas campestris in kool infectie in vaatweefsel waterporiën o Pseudomonas syringae in prei biotroof in blad = infectie quorum sensing voor leven op blad coronatine

39 Bacteriën in akkerbouw en groenten in vollegrond o Insleep en verspreiding plantmateriaal gewasresten machines beregening o Beheersing geen of verboden fytoproducten gevoeligheid rassen biocontrol

40

IWT Bacterieziekte in kool en prei PCG, 17 december Johan van Vaerenbergh, ILVO

IWT Bacterieziekte in kool en prei PCG, 17 december Johan van Vaerenbergh, ILVO IWT Bacterieziekte in kool en prei PCG, 17 december 2015 Johan van Vaerenbergh, ILVO Instituut voor Landbouw en Visserij Onderzoek Eenheid Plant Gewasbescherming / Plantengezondheid 11.000 monsters in

Nadere informatie

De aardappelteelt in 2016

De aardappelteelt in 2016 De aardappelteelt in 2016 De aardappeloogst in 2016 Er werd slecht pootgoed geleverd Het verhaal achter de gezondheid van pootgoed ILVO contactdag Aardappel Donderdag 17 november 2016 Keurmeesters van

Nadere informatie

Het verhaal achter de gezondheid van pootgoed : update bacterieziek Jaarvergadering VVP 2018

Het verhaal achter de gezondheid van pootgoed : update bacterieziek Jaarvergadering VVP 2018 Het verhaal achter de gezondheid van pootgoed : update bacterieziek Jaarvergadering VVP 2018 De keurmeesters van de Vlaamse overheid houden toezicht op de kwaliteit en de gezondheid van het pootgoed Kwaliteitsklassen

Nadere informatie

Gezond pootgoed @ ILVO 2011. VVP ALV 12 december 2011

Gezond pootgoed @ ILVO 2011. VVP ALV 12 december 2011 Gezond pootgoed @ ILVO 2011 VVP ALV 12 december 2011 Gezond pootgoed @ ILVO 2011 Het aardappelseizoen 2011 Top 5 ziekten in pootgoed Dickeya & Pectobacterium Projecten @ ILVO Survey pootgoed Identificatie

Nadere informatie

Vragen over het Erwina-onderzoek

Vragen over het Erwina-onderzoek Klik op een vraag hieronder om naar het antwoord te gaan. 1. Wat is het doel van het onderzoek in stammen, klasse S?... 2 2. Wie betaalt dit onderzoek in stammen?... 2 3. Op welke bacteriën wordt getoetst?...

Nadere informatie

Beheersing van bacterie in pootgoed

Beheersing van bacterie in pootgoed Beheersing van bacterie in pootgoed Proefverslag Fonds voor Landbouw & Visserij Kürt Demeulemeester Beheersing van Erwinia in pootgoed 2014 2015 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 Situering project... 4 Hoofdstuk

Nadere informatie

Bacteriën in water, bodem en substraat

Bacteriën in water, bodem en substraat Bacteriële ziekten in diverse gewassen onder glas Marta Streminska, Ineke Stijger PlantgezondheidEvent 23 maart 2017 Bacteriën in water, bodem en substraat Aantal bacteriën: per 1 ml oppervlaktewater:

Nadere informatie

Valse meeldauw in zonnebloemen. Marjan de Boer, Suzanne Breeuwsma, Jan van der Bent, Rik de Werd en Frank van der Helm

Valse meeldauw in zonnebloemen. Marjan de Boer, Suzanne Breeuwsma, Jan van der Bent, Rik de Werd en Frank van der Helm Valse meeldauw in zonnebloemen Marjan de Boer, Suzanne Breeuwsma, Jan van der Bent, Rik de Werd en Frank van der Helm Probleem in zonnebloemen Valse meeldauw (Plasmopara halstedii) > oomyceet In Nederland,

Nadere informatie

Actuele ziekten en plagen: op weg naar een gerichte aanpak

Actuele ziekten en plagen: op weg naar een gerichte aanpak Actuele ziekten en plagen: op weg naar een gerichte aanpak Pieter van Dalfsen 11 november 2010 Gewasbeschermingsdag Boskoop Onderwerpen Bacterieziekte in Prunus Cylindrocladium in Buxus Verwelkingziekte

Nadere informatie

Actualiteiten voorjaar 2017

Actualiteiten voorjaar 2017 Actualiteiten voorjaar 2017 Kürt Demeulemeester Studieavond aardappelen Kieldrecht, 7 februari 2017 Inhoud Bacterieziekte Plaag Alternaria Pootgoed Bacterieziekten bij aardappelen Klassen bij veldkeuring

Nadere informatie

Bruikbaarheid vacuümtoets bij hyacinten

Bruikbaarheid vacuümtoets bij hyacinten Bruikbaarheid vacuümtoets bij hyacinten Voortgezet diagnostisch onderzoek 2012 P.J. van Leeuwen en R. H. L. Dees Praktijkonderzoek Plant & Omgeving, onderdeel van Wageningen UR Business Unit Bloembollen,

Nadere informatie

Uitvoeringsrichtlijn Hyacint

Uitvoeringsrichtlijn Hyacint Het bestuur van de Stichting Bloembollenkeuringsdienst (BKD), gelet op richtlijn 98/56/EG, artikel 9 van het Landbouwkwaliteitsbesluit 2007 en de toelichting behorende bij de Landbouwkwaliteitsregeling

Nadere informatie

Presentatie. Afsterven steenfruitbomen. Klantendag Stonefruitconsult. Echteld Donderdag 7 maart. Met medewerking van Marcel Wenneker van PPO

Presentatie. Afsterven steenfruitbomen. Klantendag Stonefruitconsult. Echteld Donderdag 7 maart. Met medewerking van Marcel Wenneker van PPO oetermeer Presentatie Afsterven steenfruitbomen Klantendag Stonefruitconsult Echteld Donderdag 7 maart Met medewerking van Marcel Wenneker van PPO Boomuitval Grotere verliezen aan bomen binnen steenfruit

Nadere informatie

PlantoSys. productoverzicht & toepassingen. Argicin Plus Deze EG-meststof is een mix van gestabiliseerd natuurlijk salicylzuur +

PlantoSys. productoverzicht & toepassingen. Argicin Plus Deze EG-meststof is een mix van gestabiliseerd natuurlijk salicylzuur + PlantoSys productoverzicht & toepassingen PlantoSys ontwikkelt systemen om in verschillende teelten de planteigen afweer te versterken. Door middel van inzet van salicylzuur (zie voor uitleg laatste pagina),

Nadere informatie

PlantoSys. productoverzicht & toepassingen. Argicin Plus Deze EG-meststof is een mix van gestabiliseerd natuurlijk salicylzuur +

PlantoSys. productoverzicht & toepassingen. Argicin Plus Deze EG-meststof is een mix van gestabiliseerd natuurlijk salicylzuur + PlantoSys productoverzicht & toepassingen PlantoSys ontwikkelt systemen om in verschillende teelten de planteigen afweer te versterken. Door middel van inzet van salicylzuur (zie voor uitleg laatste pagina),

Nadere informatie

1. Voorkomen 2. Signaleren 3. Ketenbescherming

1. Voorkomen 2. Signaleren 3. Ketenbescherming Inwendige vruchtkwaliteit paprika Plan van aanpak Voorlopige resultaten fase 2 15 mei 2013, Frank van der Helm (WUR), Jantineke Hofland-Zijlstra (WUR), Jeroen Zwinkels (DLV-plant), Jaap Bijdevaate (DLV

Nadere informatie

Terugblik 2012 & uitdagingen voor de toekomst Kürt Demeulemeester

Terugblik 2012 & uitdagingen voor de toekomst Kürt Demeulemeester Terugblik 2012 & uitdagingen voor de toekomst Kürt Demeulemeester Topics Gezond pootgoed Wat leert ons het uitzonderlijke plantseizoen 2012? Plantverloop (enquête LCA) Areaal (%) Vroeg geplant Laat geplant

Nadere informatie

Bacterieziekten. Bacterieziekten. Bacterieziekten. Bacterieziekten. Pseudomonas. Bacterieziekten. Klein en steenfruit

Bacterieziekten. Bacterieziekten. Bacterieziekten. Bacterieziekten. Pseudomonas. Bacterieziekten. Klein en steenfruit Klein en steenfruit Diverse soorten in groot- en kleinfruit: Rob Derikx Boekel, 17 februari 2016 Xanthomonas (o.a. aardbeien, kersen, pruimen) Erwinia (o.a. peren, ook wel bacterievuur genoemd) (o.a. kersen,

Nadere informatie

VERHOGING ZIEKTEWEERBAARHEID IN LAND- EN TUINBOUWGEWASSEN DOOR GEBRUIK VAN COMPOST. ir. Koen Willekens

VERHOGING ZIEKTEWEERBAARHEID IN LAND- EN TUINBOUWGEWASSEN DOOR GEBRUIK VAN COMPOST. ir. Koen Willekens VERHOGING ZIEKTEWEERBAARHEID IN LAND- EN TUINBOUWGEWASSEN DOOR GEBRUIK VAN COMPOST ir. Koen Willekens INHOUD Compost en ziekteweerbaarheid Agro-ecosysteem Compost Compostthee Proeven met compost en compostthee

Nadere informatie

Praktijkgericht (C-) onderzoek aan Erwinia-problemen in bloembolgewassen 2009-2013.

Praktijkgericht (C-) onderzoek aan Erwinia-problemen in bloembolgewassen 2009-2013. Deltaplan Erwinia C Praktijkgericht (C-) onderzoek aan Erwinia-problemen in bloembolgewassen 2009-2013. Auteur(s) Joop van Doorn, Peter Vreeburg, Paul van Leeuwen, Wendy Martin en Robert Dees Praktijkonderzoek

Nadere informatie

[ VOORWOORD. Van bruinrot en geelziek tot witsnot!

[ VOORWOORD. Van bruinrot en geelziek tot witsnot! Van bruinrot en geelziek tot witsnot! In deze speciale uitgave van Gewasbescherming wordt het onderzoek aan plantpathogene bacteriën beschreven dat uitgevoerd wordt bij diverse Nederlandse onderzoeksinstellingen.

Nadere informatie

Ontwikkelen van een praktische toets op Erwinia bij Dahlia (ploffers)

Ontwikkelen van een praktische toets op Erwinia bij Dahlia (ploffers) Ontwikkelen van een praktische toets op Erwinia bij Dahlia (ploffers) P.J. van Leeuwen en J.P.T. Trompert Praktijkonderzoek Plant & Omgeving B.V. Sector Bloembollen, Boomkwekerij & Fruit juli 2009 PPO

Nadere informatie

Praktijkgids. Herkenning bladaantastingen in suikerbieten

Praktijkgids. Herkenning bladaantastingen in suikerbieten Praktijkgids Herkenning bladaantastingen in suikerbieten Herken de bladschimmels op tijd Diagnose Om de bietenteelt rendabel te houden, moeten de teeltkosten zo laag mogelijk blijven. Voor de bestrijding

Nadere informatie

VERHOGING ZIEKTEWEERBAARHEID IN LAND- EN TUINBOUWGEWASSEN DOOR GEBRUIK VAN COMPOST. ir. Koen Willekens INHOUD

VERHOGING ZIEKTEWEERBAARHEID IN LAND- EN TUINBOUWGEWASSEN DOOR GEBRUIK VAN COMPOST. ir. Koen Willekens INHOUD VERHOGING ZIEKTEWEERBAARHEID IN LAND- EN TUINBOUWGEWASSEN DOOR GEBRUIK VAN COMPOST ir. Koen Willekens INHOUD Compost en ziekteweerbaarheid Agro-ecosysteem Compost Compostthee Proeven met compost en compostthee

Nadere informatie

Niveau 2 cursus Microbiele Interacties

Niveau 2 cursus Microbiele Interacties Niveau 2 cursus Microbiele Interacties Vraag 1 Tijdens de evolutie hebben planten ingenieuze afweermechanismen ontwikkeld waarmee ze in staat zijn zich te verdegigen tegen een breed scala aan belagers

Nadere informatie

Copyright Biocontrole. Partners in biologische plaagbestrijding.

Copyright Biocontrole. Partners in biologische plaagbestrijding. Copyright Biocontrole Partners in biologische plaagbestrijding. Ad van Bruggen, Accountmanager Biocontrole BV, Hazerswoude-Dorp. Woonplaats is Meppel Verantwoordelijk voor onderzoek, advies en plaagdierbestrijding,

Nadere informatie

Valse meeldauw in Zonnebloem laatste resultaten Auteur: Marjan de Boer, Suzanne Breeuwsma, Roselinde Duyvesteijn

Valse meeldauw in Zonnebloem laatste resultaten Auteur: Marjan de Boer, Suzanne Breeuwsma, Roselinde Duyvesteijn Valse meeldauw in Zonnebloem laatste resultaten 2009 Auteur: Marjan de Boer, Suzanne Breeuwsma, Roselinde Duyvesteijn Probleem in zonnebloemen Valse meeldauw (Plasmopara halstedii) > oömyceet In Nederland,

Nadere informatie

Waarom hygiëne? Problemen in teelt voorkomen

Waarom hygiëne? Problemen in teelt voorkomen Waarom hygiëne? Problemen in teelt voorkomen - Phytophthora capsici (pt 2012) - Fusarium F. solani: stengel en voetrot (uitval) oa F. oxysporum en F. lactis (binnenrot) Aanpak teeltwisseling belangrijk:

Nadere informatie

Vlaanderen is landbouw & visserij CERTIFICERING VAN POOTAARDAPPELEN DEPARTEMENT LANDBOUW & VISSERIJ

Vlaanderen is landbouw & visserij CERTIFICERING VAN POOTAARDAPPELEN DEPARTEMENT LANDBOUW & VISSERIJ Vlaanderen is landbouw & visserij CERTIFICERING VAN POOTAARDAPPELEN DEPARTEMENT LANDBOUW & VISSERIJ In Vlaanderen worden hoogwaardige pootaardappelen geteeld. Dit is de verdienste van een vijftigtal producenten

Nadere informatie

Onderzoeksresultaten betreffende oorsprong en overleving van Erwinia. voor Expertisegroep Erwinia Friesland 13 december 2010.

Onderzoeksresultaten betreffende oorsprong en overleving van Erwinia. voor Expertisegroep Erwinia Friesland 13 december 2010. Onderzoeksresultaten betreffende oorsprong en overleving van Erwinia voor Expertisegroep Erwinia Friesland 13 december 2010 Henk Velvis Aandachtspunten Ziektebeelden Invalspoorten voor Erwinia Overleving

Nadere informatie

Eis 6.3.2 Schadelijke organismen en ziekten niveau 1

Eis 6.3.2 Schadelijke organismen en ziekten niveau 1 Eis 6.3.2 Schadelijke organismen en ziekten niveau 1 Indien tijdens de teelt schadelijke quarantaine organismen en ziekten met betrekking tot de gezondheid van mens, dier en plant werden vastgesteld dienen

Nadere informatie

Enkele bodemgebonden schimmelziekten op aardappelen. 13 maart 2014, Jan Lamers

Enkele bodemgebonden schimmelziekten op aardappelen. 13 maart 2014, Jan Lamers Enkele bodemgebonden schimmelziekten op aardappelen 13 maart 2014, Jan Lamers Presentatie Vruchtwisselings gebonden ziekten. Oorzaken lagere opbrengsten nauwe bouwplannen Wat is er bekend over de oorzaken?

Nadere informatie

Het Erwinia Team heet u van harte welkom!

Het Erwinia Team heet u van harte welkom! Het Erwinia Team heet u van harte welkom! Doretta Boomsma Kees Kristelijn Tom van Tent Becking Henk Velvis Opening Het spoorboekje 20:00 Opening 20:05 Het Deltaplan 20:10 Detectie & Epidemiologie 20:20

Nadere informatie

HET COLLEGE VOOR DE TOELATING VAN GEWASBESCHERMINGSMIDDELEN EN BIOCIDEN

HET COLLEGE VOOR DE TOELATING VAN GEWASBESCHERMINGSMIDDELEN EN BIOCIDEN HET COLLEGE VOOR DE TOELATING VAN GEWASBESCHERMINGSMIDDELEN EN BIOCIDEN Actueel WG van het middel Serenade 2 februari 2018 W.3 Wettelijk Gebruiksvoorschrift Het middel is uitsluitend toegelaten als schimmelbestrijdingsmiddel

Nadere informatie

Stichting Proefboerderijen Noordelijke Akkerbouw. Het effect van voorkiemen op Erwinia, Fusarium en Phoma

Stichting Proefboerderijen Noordelijke Akkerbouw. Het effect van voorkiemen op Erwinia, Fusarium en Phoma Stichting Proefboerderijen Noordelijke Akkerbouw Het effect van voorkiemen op Erwinia, Fusarium en Phoma Het effect van voorkiemen op Erwinia, Fusarium en Phoma Opdrachtgever: Auteur: Cor Joppe Douwe Werkman

Nadere informatie

NovaFerm. Eradicatieve bacteriesporen.

NovaFerm. Eradicatieve bacteriesporen. NovaFerm Eradicatieve bacteriesporen www.agrosolution.eu Bacteriën Sporen Bacteriesporen Slapende vorm, inactief Bestand tegen UV- en zonnestralen, hitte, koude Resistent tegen koper, zink en zwavel kiemcelwand

Nadere informatie

Opbouw van presentatie: Plantsapmetingen verminderen teeltrisico s. Bemesting en productkwaliteit. Hoe groeit een plant?

Opbouw van presentatie: Plantsapmetingen verminderen teeltrisico s. Bemesting en productkwaliteit. Hoe groeit een plant? Opbouw van presentatie: INLEIDING: Doel / nut van gezonde bodem & plant Hoe groeit een plant? Wat doet de bodembiologie voor ons? Plantsapmetingen verminderen teeltrisico s Bemesting en productkwaliteit

Nadere informatie

[ ARTIKEL. Nederlands onderzoek aan plantpathogene bacteriën in perspectief. I. Inleiding

[ ARTIKEL. Nederlands onderzoek aan plantpathogene bacteriën in perspectief. I. Inleiding Nederlands onderzoek aan plantpathogene bacteriën in perspectief Jan van der Wolf 1 en Gé van den Bovenkamp 2 1 Plant Research International, Postbus 16, 6700 AA Wageningen, Jan.vanderWolf@wur.nl 2 NAK,

Nadere informatie

Aanpak van Burkholderia gladioli in gladiool

Aanpak van Burkholderia gladioli in gladiool Aanpak van Burkholderia gladioli in gladiool Martin van Dam en Marga Dijkema Praktijkonderzoek Plant & Omgeving BV Sector Bloembollen November 2014 PPO projectnummer 3236165900/PT: 14842 2014 Wageningen,

Nadere informatie

Late zomer-, herfstteelt en bewaring. Late zomer-, herfstteelt en bewaring. Late zomer-, herfstteelt en bewaring. Late zomer-, herfstteelt en bewaring

Late zomer-, herfstteelt en bewaring. Late zomer-, herfstteelt en bewaring. Late zomer-, herfstteelt en bewaring. Late zomer-, herfstteelt en bewaring Chinese Kool & Paksoi Rasinfo 2016-2017 Chinese kool Manoko Emiko * Suzuko (Bejo 2961)* NIEUW Compact type Zeer goede schiettolerantie Universeel ras Kilo kool Middellange, cilindrische kool Sterk tegen

Nadere informatie

Onderzoek naar middelen tegen Dickeya dianthicola in Sedum. Annette Bulle, John Trompert en Trees Hollinger

Onderzoek naar middelen tegen Dickeya dianthicola in Sedum. Annette Bulle, John Trompert en Trees Hollinger Onderzoek naar middelen tegen Dickeya dianthicola in Sedum Annette Bulle, John Trompert en Trees Hollinger Praktijkonderzoek Plant & Omgeving, onderdeel van Wageningen UR PPO nr. 3236117400/ PT nr. 14672

Nadere informatie

Deltaplan Erwinia Deel C Pootaardappelen. Veldproef Effect van minerale olie op loofbesmettingen met Erwinia. Henk Velvis

Deltaplan Erwinia Deel C Pootaardappelen. Veldproef Effect van minerale olie op loofbesmettingen met Erwinia. Henk Velvis Deltaplan Erwinia Deel C Pootaardappelen Veldproef Effect van minerale olie op loofbesmettingen met Erwinia Henk Velvis Inhoud Inleiding... 3 Uitvoering... 3 Aanleg proefveld.... 3 Behandeling met minerale

Nadere informatie

Micro-organismen. organismen

Micro-organismen. organismen Micro-organismen organismen Agenda Wat zijn micro-organismen? Verschil tussen bacteriën en virussen Wat zijn micro-organismen? Een micro-organisme is niet zichtbaar met het blote oog: Bacteriën (gram positief/negatief)

Nadere informatie

5.2.4 Rhizoctonia. 5.2.4.3 De ziekte. In deze paragraaf wordt verwezen naar foto s. Deze kunt u vinden op de website als bijlage bij 5.2.4.

5.2.4 Rhizoctonia. 5.2.4.3 De ziekte. In deze paragraaf wordt verwezen naar foto s. Deze kunt u vinden op de website als bijlage bij 5.2.4. 5.2.4 Rhizoctonia AUTEUR EN CONTACTPERSOON: HANS SCHNEIDER De bodemschimmel Rhizoctonia solani veroorzaakt wortelbrand en wortelrot in suikerbieten. Bij zware aantasting gaan hele percelen verloren. Rotte

Nadere informatie

Alternariain in aardappel: een ziektecomplex? Prof. Geert Haesaert Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen Vakgroep Toegepaste Biowetenschappen

Alternariain in aardappel: een ziektecomplex? Prof. Geert Haesaert Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen Vakgroep Toegepaste Biowetenschappen Alternariain in aardappel: een ziektecomplex? Prof. Geert Haesaert Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen Vakgroep Toegepaste Biowetenschappen Meer Alternaria? Alternaria -aantastingen worden als een toenemend

Nadere informatie

MB van 05/11/2015 tot vaststelling van een keurings- en certificeringsreglement voor de productie van pootaardappelen VVP 05/02/2016

MB van 05/11/2015 tot vaststelling van een keurings- en certificeringsreglement voor de productie van pootaardappelen VVP 05/02/2016 MB van 05/11/2015 tot vaststelling van een keurings- en certificeringsreglement voor de productie van pootaardappelen VVP 05/02/2016 Aanleiding tot herziening MB 2013/63/EU tot wijziging van de bijlagen

Nadere informatie

Virussen: een goed alternatief voor antibiotica?

Virussen: een goed alternatief voor antibiotica? Virussen: een goed alternatief voor antibiotica? Steeds meer bacteriën zijn ongevoelig voor bestaande antibiotica. De ontwikkeling van nieuwe medicijnen gaat moeizaam. Daarom zoeken wetenschappers naar

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding Mijn eigen stads moestuin opzetten, stap 2 de bodem Ik beschrijf hoe ik mijn eigen groentetuin aan het opzetten ben van daag behandel ik de bodem. In deel 1 heb ik het gehad over de locatie en het opzetten

Nadere informatie

Microleven in de waterstromen op uw bedrijf. Jan Hardeman Accountmanager Horticulture

Microleven in de waterstromen op uw bedrijf. Jan Hardeman Accountmanager Horticulture Microleven in de waterstromen op uw bedrijf Jan Hardeman Accountmanager Horticulture Monitoren microleven 2018: lozen na zuiveren 2027: 0% lozen Middelengebruik onder druk + zuiveringsplicht: CHECK wat

Nadere informatie

Thuis bestuderen Aardappelen signalen blz. 52 t/m 85

Thuis bestuderen Aardappelen signalen blz. 52 t/m 85 Aardappelteelt Programma voor vandaag: De belangrijke aardappelziekten PowerPoint presentaties Thuis bestuderen Aardappelen signalen blz. 52 t/m 85 Planning Toets deel 2 Woe, 9. november (ziekten, plagen,

Nadere informatie

RASGEVOELIGHEID LATE HERFSTPREI VOOR PSEUDOMONAS SYRINGAE PV. PORRI

RASGEVOELIGHEID LATE HERFSTPREI VOOR PSEUDOMONAS SYRINGAE PV. PORRI RASGEVOELIGHEID LATE HERFSTPREI VOOR PSEUDOMONAS SYRINGAE PV. PORRI Proefcode: OL12 PRPS01 Uitgevoerd in opdracht van: Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen vzw Technisch Comité

Nadere informatie

Naar een Erwinia-vrije pootgoedteelt: een literatuurstudie

Naar een Erwinia-vrije pootgoedteelt: een literatuurstudie Naar een Erwinia-vrije pootgoedteelt: een literatuurstudie J.M. van der Wolf Plant Research International B.V., Wageningen juni 2004 Rapport 82 2004 Wageningen, Plant Research International B.V. Alle rechten

Nadere informatie

Nieuwe technieken die oude overbodig maken?

Nieuwe technieken die oude overbodig maken? Nieuwe technieken die oude overbodig maken? FES Fyto Symposium 22 juni 21 Dr. Piet M. Boonekamp Plant Research International Voor welke organismen Identificatie/Detectie? Diagnostiek is weten waar het

Nadere informatie

Beheersing van Erwinia vruchtrot in paprika

Beheersing van Erwinia vruchtrot in paprika Beheersing van Erwinia vruchtrot in paprika Rozemarijn de Vries, Jantineke HoflandZijlstra & Daniël Ludeking Rapport GTB1250 Referaat Doel van dit onderzoek was om infectiebronnen en verspreidingsrisico

Nadere informatie

De keuring van pootaardappelen

De keuring van pootaardappelen De keuring van pootaardappelen De omstandigheden in Nederland, zoals klimaat en grondsoort, zijn zeer geschikt voor het telen van pootaardappelen. Daarnaast is het vakmanschap van de Nederlandse telers

Nadere informatie

Handen wassen met zeep

Handen wassen met zeep HANDLEIDING DIGIBORD PRESENTATIE Handen wassen met zeep Meer informatie op hygienewerkt.info Met deze handleiding geven wij u een toelichting op de Digibord presentatie Handen wassen met zeep. Per slide

Nadere informatie

Komkommerbontvirus in komkommmer

Komkommerbontvirus in komkommmer Komkommerbontvirus in komkommmer Gewasbeschermingsdag voor adviseurs, 31 maart 2011 Ineke Stijger, Roel Hamelink, Daniel Ludeking, Wageningen UR Glastuinbouw Plantenvirussen algemeen Speciale en nauwe

Nadere informatie

INFO 204 JUNI 2009 2011. Signum, dé standaard in de teelt van wortelen. Signum in wortelen. Signum

INFO 204 JUNI 2009 2011. Signum, dé standaard in de teelt van wortelen. Signum in wortelen. Signum 204 JUNI 2009 2011 INFO Signum, dé standaard in de teelt van wortelen Voor een geslaagde wortelenteelt is een goede bescherming van het loof van groot belang, maar zeker voor bewaarpeen moet de bescherming

Nadere informatie

Bodem en bemesting Basis voor plantgezondheid Wilma Windhorst, VHG docentendag

Bodem en bemesting Basis voor plantgezondheid Wilma Windhorst, VHG docentendag Bodem en bemesting Basis voor plantgezondheid Wilma Windhorst, VHG docentendag 5-10-2017 Groeifactoren Klimaat Gewasbesch. biologisch Plantversterkers Gewasbesch. chemisch Bemesting Plantmateriaal Klimaat

Nadere informatie

Beheersing van Didymella bryoniae (Mycosphaerella) in de teelt van komkommer. IWT-project nr. 140982

Beheersing van Didymella bryoniae (Mycosphaerella) in de teelt van komkommer. IWT-project nr. 140982 Beheersing van Didymella bryoniae (Mycosphaerella) in de teelt van komkommer IWT-project nr. 140982 1 Overzicht project 2 Werkpakket 1 1/ Optimalisatie protocol voor airsampling Op zoek naar selectief

Nadere informatie

Bladval in Prunus - Consultancy

Bladval in Prunus - Consultancy Bladval in Prunus - Consultancy In opdracht van Productschap Tuinbouw Postbus 280 2700 AG Zoetermeer Uitgevoerd door: Cultus Agro Advies Zandterweg 5 5973 RB Lottum DiagnostiekService Praktijkonderzoek

Nadere informatie

Sam envatting. Samenvatting

Sam envatting. Samenvatting Sam envatting Samenvatting Een aantal structureel verschillende m oleculen kunnen biosurfactant activiteit hebben. De bekendste van deze m oleculen zijn lipopeptiden en glycolipiden.biosurfactanten worden

Nadere informatie

In dit document zijn de belangrijkste ziekten en plagen opgenomen, die een risico kunnen vormen voor de productie van bollen van goede kwaliteit

In dit document zijn de belangrijkste ziekten en plagen opgenomen, die een risico kunnen vormen voor de productie van bollen van goede kwaliteit Risico s in de productie In dit document zijn de belangrijkste ziekten en plagen opgenomen, die een risico kunnen vormen voor de productie van bollen van goede kwaliteit Schimmels Bewaarrot (Penicillium)

Nadere informatie

Beheersing van Didymella bryoniae (Mycosphaerella) in de teelt van komkommer IWT-project nr

Beheersing van Didymella bryoniae (Mycosphaerella) in de teelt van komkommer IWT-project nr Beheersing van Didymella bryoniae (Mycosphaerella) in de teelt van komkommer IWT-project nr. 140982 Proefveldbezoek PCG 25/8/2017 Stefaan Fabri Proefstation voor de Groenteteelt 1 Over het project Partners

Nadere informatie

Het belang van bodemleven Inspiratiedag over functionele agrobiodiversiteit Gent, 4 november 2014

Het belang van bodemleven Inspiratiedag over functionele agrobiodiversiteit Gent, 4 november 2014 Het belang van bodemleven Inspiratiedag over functionele agrobiodiversiteit Gent, 4 november 2014 Petra Deproost Departement LNE, Dienst Land en Bodembescherming Biodiversiteit: niet enkel bovengronds!

Nadere informatie

Het project Deltaplan Erwinia Deel C pootaardappelen werd financieel mogelijk gemaakt door de volgende organisaties:

Het project Deltaplan Erwinia Deel C pootaardappelen werd financieel mogelijk gemaakt door de volgende organisaties: Het project Deltaplan Erwinia Deel C pootaardappelen werd financieel mogelijk gemaakt door de volgende organisaties: Van Stolkweg 31 Postbus 84102 2508 AC Den Haag Tel. 070 358 93 31 Fax 070 354 42 90

Nadere informatie

Kansen voor weerbaar telen

Kansen voor weerbaar telen Kansen voor weerbaar telen Literatuuronderzoek : Werkingsmechanismen en toepassingen 6 september 2011 1 : Wat verstaan we hieronder? Condities aanleggen waardoor het gewas weerbaarder wordt tegen ziektes

Nadere informatie

Bacterieziekten. in koolgewassen en prei

Bacterieziekten. in koolgewassen en prei Bacterieziekten in koolgewassen en prei Inleiding Vlaamse kool- en preitelers worden de laatste jaren steeds meer geconfronteerd met bacterieziekten. Terwijl de meeste schimmelziekten bestreden kunnen

Nadere informatie

Maximaal aantal L middel per ha per 12 maanden. Dosering * middel per toepassing. toepassin gen per 12 maanden

Maximaal aantal L middel per ha per 12 maanden. Dosering * middel per toepassing. toepassin gen per 12 maanden Actueel WG van het middel Serenade, 436 N W.4 4 december 208 Wettelijk Gebruiksvoorschrift Het middel is uitsluitend toeelaten als schimmelbestrijdinsmiddel en bacteriebestrijdinsmiddel voor het professionele

Nadere informatie

IPM als basis voor een

IPM als basis voor een als basis voor een moderne landbouw Annie Demeyere Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling Landbouw en Visserij 1 Integrated Pest Management - Wetgevend kader 1. Verordening 1107/2009/EG voor het op de

Nadere informatie

Nieuwe inzichten in Xanthomonasziekte in Anthurium

Nieuwe inzichten in Xanthomonasziekte in Anthurium Nieuwe inzichten in Xanthomonasziekte in Anthurium J. van Doorn Medewerkenden: J. van der Hulst, J. Wubben Praktijkonderzoek Plant & Omgeving B.V. Sector Glastuinbouw November 2002 2002 Wageningen, Praktijkonderzoek

Nadere informatie

LEVENDE BODEM. Natasja Poot

LEVENDE BODEM. Natasja Poot LEVENDE BODEM Natasja Poot 1 Introductie Biologische bodemkwaliteit wordt steeds belangrijker Meer belangstelling en bewustzijn onder telers Wet- en regelgeving Minder gewasbeschermingsmiddelen toegelaten

Nadere informatie

Meeldauw, Cylindrocladium en bacterieziekten in Prunus

Meeldauw, Cylindrocladium en bacterieziekten in Prunus Meeldauw, Cylindrocladium en bacterieziekten in Prunus 27 februari 2013 Praktijknetwerk duurzame aanpak ZPO Fons van Kuik (tel. 0252-462145) Echte meeldauw in Malus Podosphaera leucotricha Minder

Nadere informatie

For information only content must not be duplicated. Grasziekten. Lebrun Benjamin

For information only content must not be duplicated. Grasziekten. Lebrun Benjamin Grasziekten Lebrun Benjamin Grasziekten : introductie 1) Oorzaak grasziekten : Virussen Bacteriën Fungus 2) Ziekten veroorzaken een aantal problemen : Vermindering van de groei van de plant Vermindering

Nadere informatie

Plant Biocontrol International. biologisch beheersen; onderzoek en advies Barend de Voogd

Plant Biocontrol International. biologisch beheersen; onderzoek en advies Barend de Voogd Plant Biocontrol International biologisch beheersen; onderzoek en advies Barend de Voogd Onderzoek Biologische Beheersing van 3 schimmels in DRUIF (Echte- en Valse Meeldauw en Grauwschimmel) Wintercursus

Nadere informatie

Bodembeheer in functie van ziekteweerbaarheid

Bodembeheer in functie van ziekteweerbaarheid Bodembeheer in functie van ziekteweerbaarheid Jane Debode Caroline De Tender, Wim Wesemael, Nicole Viaene, Johan Van Vaerenbergh, Koen Willekens, Tommy D Hose, Greet Ruysschaert, Bart Vandecasteele & Martine

Nadere informatie

Bodemziekten in prei van dichtbij bekeken

Bodemziekten in prei van dichtbij bekeken Bodemziekten in prei van dichtbij bekeken Studieavond PREI - 07/03/2017 Frederik De Witte // Crop Specialist Vegetables Verband? Fusarium spp. Page 2 Studieavond PREI - 07/03/2017 Eerst wit mycelium, later

Nadere informatie

De principes van geïntegreerde gewasbescherming (IPM) met aardappel als voorbeeld

De principes van geïntegreerde gewasbescherming (IPM) met aardappel als voorbeeld De principes van geïntegreerde gewasbescherming (IPM) met aardappel als voorbeeld Piet M. Boonekamp Foodlog symposium Landbouw zonder chemie, hoe dan? Ommeren 15 april, 2019 Stelling: Gewasbescherming

Nadere informatie

KENNISBUNDEL. Biologische aardappelen. Mei 2013 ZIEKTEN EN PLAGEN / INSECTEN. www.dlvplant.nl TEELTTECHNISCHE ASPECTEN LOOFDODEN

KENNISBUNDEL. Biologische aardappelen. Mei 2013 ZIEKTEN EN PLAGEN / INSECTEN. www.dlvplant.nl TEELTTECHNISCHE ASPECTEN LOOFDODEN KENNISBUNDEL Biologische aardappelen Mei 2013 TEELTTECHNISCHE ASPECTEN LOOFDODEN ZIEKTEN EN PLAGEN / VIRUSZIEKTEN ZIEKTEN EN PLAGEN / PHYTOPHTHORA INFESTANS ZIEKTEN EN PLAGEN / RHIZOCTONIA SOLANI DE SMAAK

Nadere informatie

Beheersing van Erwinia in bolgewassen

Beheersing van Erwinia in bolgewassen Beheersing van Erwinia in bolgewassen Agressief snot en witsnot in hyacint, Zantedeschia, Dahlia en andere bloembolgewassen Joop van Doorn, Peter Vreeburg en Paul van Leeuwen Praktijkonderzoek Plant &

Nadere informatie

Carbapenemase producerende enterobacteriaceae (CPE)

Carbapenemase producerende enterobacteriaceae (CPE) Carbapenemase producerende enterobacteriaceae (CPE) informatie voor patiënten WAT IS CPE? CPE staat voor carbapenemase (C) producerende (P) enterobacteriaceae (E). Enterobacteriaceae zijn een grote familie

Nadere informatie

21-$# 3*1-41/!"#$%&'"()*'")+,$-#.#-/'",0+1"

21-$# 3*1-41/!#$%&'()*')+,$-#.#-/',0+1 21-$# 3*1-41/!"#$%&'"()*'")+,$-#.#-/'",0+1" !"#$%$ &'"()"*$ +,)-./0$"1 MossKade: BlocCade: Naturalis-L: AQ10: Isonet-T: MO5Sport: Tegen mos en levermos Wondafdekking topfruit, rode bessen en druiven Biologisch

Nadere informatie

Mogelijkheden voor Detectie & Diagnostiek

Mogelijkheden voor Detectie & Diagnostiek Mogelijkheden voor Detectie & Diagnostiek Peter Bonants Wageningen Plant Research, BU Biointeracties & Plantgezondheid 23 Maart 2017 Landbouwkundige producten in gevaar Detectie ziekten en plagen Welke?

Nadere informatie

Code onderzoek: Datum ontvangst: Monster genomen door: Contactpersoon monstername: Eurofins Agro Nico Barendregt:

Code onderzoek: Datum ontvangst: Monster genomen door: Contactpersoon monstername: Eurofins Agro Nico Barendregt: P1.5 3-7/19:30 DNA MULTISCAN VOOR UV (1) 161171/004115709 03-07-2017 07-07-2017 Code onderzoek: Datum ontvangst: Monster genomen door: Contactpersoon monstername: 163 04-07-2017 Nico Barendregt: 0652002103

Nadere informatie

Uitgangsmateriaal & veredeling

Uitgangsmateriaal & veredeling Uitgangsmateriaal & veredeling Beheersing van zilverschurft bij (biologische) aardappelen Monique Hospers Brands (Louis Bolk Instituut, m.hospers@louisbolk.nl) en Kees Bus (PPO AGV, kees.bus@wur.nl) Inleiding

Nadere informatie

Leerlingenhandleiding

Leerlingenhandleiding Leerlingenhandleiding Afsluitende module Wapenwedloop Ontwikkeld door het Centre for BioSystems Genomics in samenwerking met Wageningen University Tekst Doriet Willemen en Jan-Kees Goud Illustraties Wageningen

Nadere informatie

Jaarverslagen van de KNPV-werkgroepen

Jaarverslagen van de KNPV-werkgroepen Jaarverslagen van de KNPV-werkgroepen Werkgroep Bodempathogenen en bodemmicrobiologie Inspirerende uitstapjes In 2015, het Internationale Jaar van de Bodem, zijn de 90 e en 91 e bijeenkomst gehouden van

Nadere informatie

SILICIUM, HET VERGETEN ELEMENT. Natasja Poot

SILICIUM, HET VERGETEN ELEMENT. Natasja Poot SILICIUM, HET VERGETEN ELEMENT Natasja Poot 1 Wat is Silicium? Silicium (Si): Op zuurstof na het meest voorkomende element in de aardkorst (28%) Silicaten (kwartszand, klei) Slechts klein deel beschikbaar

Nadere informatie

Geeft bodemziekten geen ruimte!

Geeft bodemziekten geen ruimte! Geeft bodemziekten geen ruimte! Een gezonde plant begint bij een gezond wortelstelsel Trianum is een nieuw middel dat de wortels van tal van gewassen versterkt en beschermt tegen ziekten als Fusarium,

Nadere informatie

Ontwikkelingen analyses weerbaar substraat. Natasja Poot - Productmanager Bodemgezondheid

Ontwikkelingen analyses weerbaar substraat. Natasja Poot - Productmanager Bodemgezondheid Ontwikkelingen analyses weerbaar substraat Natasja Poot - Productmanager Bodemgezondheid 1 Weerbaar substraat belangrijk? Biologische substraatkwaliteit wordt steeds belangrijker Meer belangstelling en

Nadere informatie

Voeding in relatie tot ziekten en plagen Maikel van de Ven 17-02-2016 Even voorstellen Sinds 2003 bezig met plantsapmetingen in aardbei en vollegrondsgroente Brix, Ec, ph, Nitraat, Kalium Na 5 jaar ervaring:

Nadere informatie

Correct omgaan met pootgoed. Aanbevelingen

Correct omgaan met pootgoed. Aanbevelingen Correct omgaan met pootgoed Aanbevelingen Opkomstproblematiek 2016 Oorzaken? het weer infectie contaminatie fysiologie bodem Oorzaken? het weer infectie contaminatie fysiologie bodem Oorzaken? het weer

Nadere informatie

CRISPR-Cas om groentes te verbeteren

CRISPR-Cas om groentes te verbeteren CRISPR-Cas om groentes te verbeteren Hoe kunnen we planten weerbaarder maken? Elysa Overdijk, mei 2019 Leerstoelgroepen Fytopathologie en Celbiologie, Wageningen Universiteit Inhoud 2019 7 miljard 2050

Nadere informatie

Optimale groei met medewerking van bodem, bodembiologie en bemesting. Wilma Windhorst Boomteeltcursus Vlamings BV

Optimale groei met medewerking van bodem, bodembiologie en bemesting. Wilma Windhorst Boomteeltcursus Vlamings BV Optimale groei met medewerking van bodem, bodembiologie en bemesting Wilma Windhorst Boomteeltcursus Vlamings BV 130116 Schimmelziekten algemeen Chemisch systeem: brandjes blussen Ziekte vinden middel

Nadere informatie

Bijeenkomst PN DA. Hans Smeets. Adviseur DLV plant BV

Bijeenkomst PN DA. Hans Smeets. Adviseur DLV plant BV Bijeenkomst PN DA Jongenelen oktober 2013 Hans Smeets. Adviseur DLV plant BV Waarom een grondanalyse? Inzicht krijgen in de beschikbare voeding voor de plant; Hoofdelementen; Sporenelementen; ph van de

Nadere informatie

Bodembiologie: praktische handvaten voor het behoud van een productieve bodem

Bodembiologie: praktische handvaten voor het behoud van een productieve bodem Bodembiologie: praktische handvaten voor het behoud van een productieve bodem Gera van Os PPO-Bollen, Bomen & Fruit Introductie Bodem is de basis voor een goede teelt: Opbouw en afbraak organische stof

Nadere informatie

Aflevering van het plantenpaspoort in het kader van de teelt van gecertificeerd aardappelpootgoed Teeltseizoen 2007.

Aflevering van het plantenpaspoort in het kader van de teelt van gecertificeerd aardappelpootgoed Teeltseizoen 2007. Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen Aflevering van het plantenpaspoort in het kader van de teelt van gecertificeerd aardappelpootgoed Teeltseizoen 2007. Kosten betreffende de aflevering

Nadere informatie

VERDERA B 4 (Gliocladium catenulatum J1446)

VERDERA B 4 (Gliocladium catenulatum J1446) TER BESTRIJDING VAN Verdera B 4 is een biofungicide dat sporen en mycelium van de antagonistische schimmel G. catenulatum bevat. Deze antagonist wordt door hommels verspreid (Flying Doctors System) om

Nadere informatie

De ziekenhuisbacterie Clostridium Maatregelen tegen verspreiding

De ziekenhuisbacterie Clostridium Maatregelen tegen verspreiding De ziekenhuisbacterie Clostridium Maatregelen tegen verspreiding Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U heeft van uw arts gehoord dat u (mogelijk) de ziekenhuisbacterie

Nadere informatie

Serenade : een nieuwe kijk op gewasbescherming. 08/01/2015 Frederik De Witte Crop Specialist Vegetables

Serenade : een nieuwe kijk op gewasbescherming. 08/01/2015 Frederik De Witte Crop Specialist Vegetables Serenade : een nieuwe kijk op gewasbescherming 08/01/2015 Frederik De Witte Crop Specialist Vegetables Pagina 2 VOLSOG Fytodag 2015 Serenade ASO in een notendop Nieuw middel op basis van Bacillus subtilis

Nadere informatie