GEBIEDS GERICHTE AANPAK

Transcriptie

1 Nieuwsbrief nr november 2005 GEBIEDS GERICHTE AANPAK W EST Z EEUWSCH-VLAANDEREN Uitvoering en communicatie gaan hand in hand De uitvoering van het Gebiedsplan is in volle gang. In deze fase is communicatie nog belangrijker. Zowel tussen de mensen die bij de verschillende projecten betrokken zijn, als met de inwoners van West Zeeuwsch-Vlaanderen. Daarom vind ik het een uitstekende stap dat het Projectbureau Gebiedsplan met een loket sinds begin oktober is gehuisvest in het Belfort te Sluis. Samen met de projectleiders van de gemeente Sluis, die zich met andere projecten bezighouden. Al dan niet met raakvlakken met het Gebiedsplan. Korte communicatielijnen zijn van wezenlijk belang bij zo n veelomvattend plan. En het Belfort zal geen eiland zijn. Bewoners en ondernemers kunnen er tijdens openingstijden altijd terecht. Voor specifieke zaken moeten er natuurlijk afspraken worden gemaakt. Belangrijk is dat er één adres is. Dat is efficiënt én publieksvriendelijk. Profiteer daarvan! De plannen rond het project Waterdunen bij Breskens beginnen vorm te krijgen. In deze nieuwsbrief leest u daar meer over. Wij kunnen aan dit project voorrang geven omdat aan een aantal belangrijke voorwaarden is voldaan, zoals een positieve ontwikkeling in het verwerven van de noodzakelijke gronden en de wil van private partijen om te investeren. Bovendien hebben wij hier te maken met een Zwakke Schakel in de kustverdediging. Dat vraagt om actie. Het geheel zal mooi worden, dat verzeker ik u. Inspiratiebron voor Waterdunen is Marquenterre geweest, een vogelrijk natuurgebied aan de Baai van de Somme in het noordwesten van Frankrijk. Op uitnodiging van Het Zeeuwse Landschap hebben leden van de Gebiedscommissie en het gemeentebestuur dit natuurgebied bezocht. Wij zijn enthousiast teruggekeerd. Nuttig was ook dat wij tijdens deze dag elkaar konden bijpraten over andere onderdelen van het Gebiedsplan. Kennis is belangrijk om de juiste beslissingen te nemen. Ook hier geldt weer: goed communiceren is het halve werk. Wij kunnen helaas niet alle projecten tegelijk aanpakken. Ik wil nog even benadrukken dat dit niet betekent dat de Gebiedscommissie belangen uit het oog verliest. Integendeel, de kracht van het Gebiedsplan is juist dat alle sectoren in West Zeeuwsch-Vlaanderen er baat bij hebben. Dit is en blijft ons uitgangspunt. Thijs Kramer Lid van het College van Gedeputeerde Staten van Zeeland Voorzitter Gebiedscommissie

2 ZLTO- Gebiedscommissie Rinco de Koeijer: BOER MOET NATUUR KUNNEN OOGSTEN Geef de landbouworganisatie het geld dat nu besteed wordt aan grondverwerving voor natuuruitbreiding, zegt Rinco de Koeijer (39). Met als opdracht boeren te vergoeden voor het beheren van de natuur. Dat is een stuk beter dan hun gronden op te kopen. Ik zie natuur als een nieuw oogstproduct. Naast aardappelen, uien en suikerbieten. Dit van de ZLTO en voorzitter van Agrarisch West uit Aardenburg zetelt sinds mei in de Gebiedscommissie. De landbouw heeft positieve daden nodig om in het Gebiedsplan te blijven geloven. De opvolger van Erik Dekker heeft zijn start niet gemist. Ik heb een paar moeilijke vergaderingen gehad met de Gebiedscommissie, geeft hij toe. Vooral de landinwaartse oplossingen van de kustverdediging zinnen mij niet. De andere leden van de Gebiedscommissie zeggen dat de besluitvorming daarover al achter de rug is, terwijl ik van mening ben dat de noodzakelijke discussie daarover niet gevoerd is op het moment dat het moest. De Gebiedscommissie zou graag zien dat ik het democratisch genomen besluit respecteer. Ik heb geantwoord dat ik daarover zal nadenken. Voor de landinwaartse oplossing is enorm veel landbouwgrond nodig. Ik geloof nooit dat het verwerven van die gronden op basis van de beloofde vrijwilligheid blijft gebeuren. Gevoelsmatige beslissing Samen met zijn broer Tonny runt Rinco een akkerbouwbedrijf. Ze hebben percelen in Aardenburg, Schoondijke en IJzendijke met een totale oppervlakte van 135 hectare. Grootvader is begin jaren dertig begonnen in Schoondijke, vertelt hij. Zelf boert hij nog maar een jaar of vijf. Na mijn studie plantenteelt in Wageningen werkte ik een aantal jaren als onderzoeker. Eerst in Wageningen, later nog aan de Universiteit van Nottingham in Engeland, maar uiteindelijk heb ik toch gekozen voor het boeren. Het is een gevoelsmatige beslissing geweest, ik heb niet naar mijn portemonnee gekeken. Al snel was hij actief in Agrarisch West met bijzondere interesse voor de ruimtelijke ordening. Op de achtergrond steunde hij Erik Dekker bij zijn werk in de Gebiedscommissie. Ik las ook de stukken en fungeerde als klankbord. Op mijn beurt krijg ik nu hulp van Suze de Hullu en Ruurd Cammaert. Dat is echt nodig. Je krijgt een ongelooflijke brei aan informatie op je bord en het is ontzettend moeilijk om overzicht te houden. Het Gebiedsplan is zo complex dat het lastig is om de hoofdzaken nog te zien. Als je daar niet beroepsmatig mee bezig bent, is het een hele klus. Wensenlijst De landbouw heeft nog niet het gevoel dat het Gebiedsplan de sector erg vooruit helpt, vindt hij. De Gebiedscommissie heeft wel uitspraken gedaan die gunstig zijn voor de agrarische ondernemers, maar een uitspraak of een besluit is nog geen daad. Concrete resultaten kunnen wij aan onze achterban nog bijna niet voorleggen, op de kavelruilprojecten Kust en Passageule na. Die verlopen trouwens vrij moeizaam, wat op zich in dit stadium niet abnormaal is. De start van dergelijke projecten is meestal traag, het kan nog de goede kant opgaan. Met veel van onze andere wensen in het Gebiedsplan, is nog weinig of niets gedaan. Het is overigens in de eerste plaats aan de landbouwsector om daaraan inhoud te geven. Probleem is dat dit niet erg lukt. Het blijkt gewoon moeilijk zo niet onmogelijk om met een beperkte subsidiepot en stringente kaders, een substantiële compensatie te bieden voor de ingeleverde ruimte. Dat heeft gevolgen voor de hele sector en niet alleen voor de individuele boer. Gevolgen waar op dit moment nog niemand een antwoord op heeft. Daarom is mijn conclusie wees zuinig met ruimte en claim alleen landbouwgrond als dat nodig is. Er wordt binnen de Gebiedscommissie over nagedacht om iets extra s voor de landbouw te doen. Ik doe een beroep op de andere partijen in de commissie om met ons mee te denken en te helpen om onze ideeën uit te voeren. Men moet begrijpen dat het voor een boer een moeilijke stap is om afstand te doen van zijn grond. De boer zal dat alleen doen als daar een reëel alternatief tegenover staat dat geld in het laatje brengt. Ik weet zelf wel iets. Dienst Landelijk Gebied koopt voortdurend grond aan om bestaand beleid uit te voeren. Grond die vooral nodig is voor Duurzaam Veilig, de kustverdediging, uitbreiding van recreatiebedrijven en realisatie van natuur. Bij dat laatste punt zeg ik: laat die grond bij de boer en betaal hem voor het beheren van de natuur. De landbouworganisatie kan daar een coördinerende rol bij spelen. De maatschappij heeft voor natuur veel geld over. Geld dat de boer in deze moeilijke tijd goed kan gebruiken. Bovendien blijft hij op deze manier baas over zijn eigen land.

3 EERSTE KAVELRUIL PASSAGEULE ROND Kavelruilproject Passageule is nu echt uit de startblokken. De eerste 34 hectare zijn geruild. Bij deze ruil waren vijf partijen betrokken. Naast drie landbouwers zaten ook vertegenwoordigers van het Bureau Beheer Landbouwgronden (BBL) en de Provincie Zeeland aan tafel. BBL bezit in en rondom het gebied een aantal gronden, die het ruilen gemakkelijker maken. Voor de betreffende landbouwers speelden kavelconcentratie en afstandsverkorting een rol. BBL op zijn beurt heeft gronden verworven die nodig zijn voor het tracé van de rondweg Aardenburg én de Ecologische Hoofdstructuur. Theo Wijffels, voorzitter van de Werkgroep Grondzaken, is ingenomen met het bereikte resultaat. Dat is ook Wim van Nieuwenhuijzen, projectleider kavelruil West Zeeuwsch-Vlaanderen. De kop is er af, zegt hij. Dat is belangrijk. Grote kavelruilprojecten beginnen bijna altijd moeizaam, maar eenmaal aan de gang, is de ervaring, komt er schot in de zaak. Kavelruil Passageule omvat een gebied van hectare en is gelegen in de driehoek Oostburg-Aardenburg- IJzendijke. De verwachting is dat eind 2008 zo n vijftien procent van de grond zal zijn geruild. Dat komt overeen met 435 hectare. Wim van Nieuwenhuijzen: Ik ga er vanuit dat het ons gaat lukken. Gunstig is dat de Regeling Bedrijfshervestiging en Bedrijfsbeëindiging (subsidieregeling van ministerie LNV) straks ook voor Passageule gaat gelden. Het meeste verwacht ik van de bedrijfsbeëindigingregeling. De extra subsidie kan een stimulans vormen om de moeilijke beslissing te nemen. Zo komt er meer ruilgrond beschikbaar die vervolgens kan worden ingezet om andere ruilen mogelijk te maken. Hoe meer ruilgrond, hoe soepeler het ruilproces. Dat moet ook, alleen op deze manier kan immers de verkavelingstructuur worden verbeterd en de Ecologische Hoofdstructuur in dit gebied worden gerealiseerd. ECOLOGISCHE HOOFDSTRUCTUUR VORDERT GESTAAG De uitvoering van de projecten in de eerste en tweede module zijn in volle gang. Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) eist daarbij dat 65 procent van zijn geld, bestemd voor het landelijk gebied, naar natuurontwikkeling gaat. (Deze eis is niet meer van kracht bij toekomstige modules.) Verreweg het belangrijkste deel van de natuurontwikkeling gaat naar de inrichting van de Ecologische Hoofdstructuur. De werken aan de Versche Polder bij Retranchement, de Zwartegatsche kreek en de Herdijkte Zwarte Polder bij Nieuwvliet zijn bijna klaar om overgedragen te worden aan Het Zeeuwse Landschap. Na de zomer is er nog op schrale wijze gras ingezaaid. Schraal om een onkruidexplosie te voorkomen, maar tegelijkertijd de natuur de volle kans te geven om zich op eigen wijze te ontwikkelen. De afgelopen maanden is ook een toplaag aangebracht op de fundering van de wandelpaden. Rond deze tijd worden de struiken geplant. Inheemse soorten, waarop genonderzoek is uitgevoerd. Zodat zeker is dat wat de grond ingaat hier ook werkelijk thuis hoort. Met op de voorste rij de veldesdoorn, de sleedoorn en de bramenstruiken. De laatste zijn belangrijk om de boomkikkers te behagen. In december/januari volgt nog het herstel van de buitendijkse geul van de Verdronken Zwarte Polder. Die is volledig dichtgeslibd en moet hoognodig worden gedotterd. Ondertussen staat een aantal nieuwe gebieden in het kader van de Ecologische Hoofdstructuur op stapel om aangepakt te worden. Op een voorlichtingsbijeenkomst in Oostburg eind oktober zijn de voorontwerpen gepresenteerd door de werkgroep Natuurontwikkeling van de Provincie Zeeland. Projectleider Joera de Moree: Wij hebben ze laten zien om de mensen de kans te geven te reageren. Het creëren van draagvlak staat hoog in ons vaandel. De reacties nemen wij daarom bijzonder serieus. Waar mogelijk vind je ze terug in het definitieve ontwerp dat Gedeputeerde Staten vaststellen. Vervolgens is Dienst Landelijk Gebied aan de beurt om het bestek te maken en de aanbesteding te doen. Augustus volgend jaar volgt de uitvoering. Op de planning staan: Linie West, de Platte, Austerlitzpolder, Groote Gat Oostburg, Strijdersgatpolder, Heirweg, de Reep, Olieschans, fort Berchum, begraafplaats Schoondijke, Sophiapolder 2 en de Zwinpolder.

4 GEBIEDSPLAN PAST BINNEN NATIONAAL LANDSCHAP Begin volgend jaar komt er een inspraakprocedure voor het Ontwerp-Provinciaal Omgevingsplan, zoals het in november wordt vastgesteld door Gedeputeerde Staten. In dit plan liggen de basisregels vast van het Nationaal Landschap Zuidwest-Zeeland. Naast West Zeeuwsch- Vlaanderen maken daar ook de Zak van Zuid-Beveland en Walcheren deel van uit (met uitzondering van de stedelijke gebieden Middelburg en Vlissingen). Nationale Landschappen zijn gebieden met een landschap en/of cultuurhistorie die nationaal of internationaal uniek zijn/is. Behalve een fraai landschap hebben de uitgekozen gebieden veel natuur en goede recreatieve mogelijkheden. De regering wil de kwaliteiten van deze gebieden behouden en versterken. Kernkwaliteiten van West Zeeuwsch-Vlaanderen zijn: - het polderpatroon met geulensysteem - de overgang van zandige kust, via kleipolders naar dekzandgebied, met verschillende mate van openheid - de verdedigingswerken Het Nationaal Landschap is onderdeel van de Nota Ruimte (ministerie VROM), waarin het ruimtelijk beleid voor de komende jaren is bepaald. Het Nationaal Landschap is een gezamenlijk initiatief van de ministeries VROM, LNV, EZ en VenW. In totaal zijn er twintig Nationale Landschappen in Nederland. Voor Zuidwest-Zeeland heeft de provincie Zeeland van het Rijk de opdracht gekregen om een en ander nader nauwkeurig uit te werken. Projectleider Nationaal Landschap bij de provincie is Erik de Koning. Hij zegt: Voor wij aan het Ontwerp-Provinciaal Omgevingsplan begonnen, had het Rijk al kernkwaliteiten genoemd waar wij op moesten letten, zoals het polderpatroon met het geulensysteem en de historische verdedigingswerken. Wij hebben die in het omgevingsplan concreter ingevuld. Het Rijk wil ook graag zien hoe wij de sterke karakteristieke kwaliteiten optimaal kunnen koppelen aan de recreatieve mogelijkheden. Daarbij hebben wij voor West Zeeuwsch-Vlaanderen enorm veel steun aan het Gebiedsplan. In het Gebiedsplan is zelfs al rekening gehouden met de komst van het Nationaal Landschap als mogelijke medefinancier van een aantal projecten. De Gebiedscommissie heeft in wezen heel veel voorwerk gedaan. Onze lijn is dat het Gebiedsplan past binnen het Nationaal Landschap. Dat geldt ook voor de woningbouw en nieuwe werkgelegenheid. Er zijn in het Gebiedsplan nog enkele punten die wat onduidelijk zijn, bijvoorbeeld Sluis aan Zee en de robuuste ecologische verbinding tussen Het Zwin en de Braakman. Bij elke ontwikkeling binnen het gebied zal worden gekeken of het ook ten goede komt aan het Nationaal Landschap. Met het Gebiedsplan in de hand is dat eenvoudig. De hoofdlijnen komen overeen. Wel is het zo dat het Gebiedsplan weinig zegt over details. Samen met de Gebiedscommissie willen wij een uitvoeringsprogramma maken om met name voor landschap en cultuurhistorie de ontbrekende informatie aan te vullen. Op basis van dit uitvoeringsprogramma zullen de komende jaren veel projecten worden gestart. Wij zullen extra alert zijn dat de uitvoering de kwaliteit krijgt die het Nationaal Landschap verdient. Twee miljoen euro Dat West Zeeuwsch-Vlaanderen deel uit maakt van het Nationaal Landschap is een erkenning, vindt Erik de Koning. Het Rijk geeft daarmee aan dat het een waardevol gebied is met alle voordelen van dien. Voor Zuidwest-Zeeland is in dit stadium al ruim twee miljoen euro toegezegd om de regio s mooi en uniek te houden. West Zeeuwsch-Vlaanderen heeft daarnaast nog eens het grote voordeel dat het met het Gebiedsplan de juiste richting voor de toekomst heeft aangegeven. Van belang daarbij is dat alle instanties in West Zeeuwsch- Vlaanderen daarbij betrokken zijn geweest. Ook bij het schrijven van het Ontwerp-Omgevingsplan is er meerdere keren goed overlegd met partijen uit de regio. Zéér belangrijk, want het is compleet nieuw beleid op het gebied van milieu, ruimte en water. Tijdens de komende inspraakprocedure krijgt iedereen de kans om te reageren. Juist vanwege het belang van dit onderwerp gaan wij ruim aandacht besteden aan de voorlichting. Er komen vanzelfsprekend informatieavonden. Het is de bedoeling dat Provinciale Staten medio 2006 het Omgevingsplan kunnen vaststellen.

5 AANPAK ZWAKKE SCHAKEL WEST ZEEUWSCH-VLAANDEREN OP KOERS Het project Zwakke Schakels is gericht op een veilige kust, die de zeespiegelstijging op kan vangen. In de zwakke schakel West Zeeuwsch- Vlaanderen, die zich uitstrekt van Breskens tot het Zwin, heeft dankzij het Gebiedsplan de planstudie tot dusverre een vliegende start. Van de acht Zwakke Schakels in Nederland zijn de voorbereidingen in West Zeeuws-Vlaanderen het verst gevorderd. Het projectbureau rekent erop dat in 2007 de werkzaamheden kunnen beginnen. Projectleider Marnix de Vriend: Op Prinsjesdag kregen wij de prettige mededeling dat in 2007 twintig tot dertig miljoen euro beschikbaar is voor de regio die op dat moment uitvoerbare plannen klaar heeft. Volgens onze planning zijn wij eind 2006 al zo ver. Wij hebben dat vooral te danken aan het vele voorwerk dat is gedaan door de Gebiedscommissie. De voorkeur van de regio was al bekend. Daar hebben wij op voortgeborduurd. De staatssecretaris heeft ons wel nadrukkelijk gevraagd om ook naar alternatieve oplossingsrichtingen te kijken. Dat hebben wij gedaan. Zo hebben wij bijvoorbeeld ook de landwaartse kustverdediging voor Cadzand-Bad en Breskens onderzocht. Die opties zouden in de honderden miljoenen lopen en zijn afgevallen. Op 12 september hebben Rijk, Provincie, Waterschap en gemeente ingestemd met ons Basisdocument Kustversterking West Zeeuwsch- Vlaanderen, Boetseren van veiligheid rond ruimtelijke kwaliteit. Bij Cadzand-Bad en Breskens gaan wij voor zeewaartse verdediging, bij de andere zwakke schakels wordt ingezet op robuuste in landwaartse richting verbrede duinen. Dat is volledig in de lijn met het Gebiedsplan. Open kaart spelen Om een goed beeld te krijgen van alle mogelijkheden worden twee Milieu Effect Rapporten opgesteld. Eén voor het Waterdunen-gebied tussen Breskens-West en Groede en één voor de rest van de kust, waarbij maatregelen worden voorzien op vier plaatsen: bij Cadzand-Bad, bij de Tienhonderd Polder en Herdijkte Zwarte Polder, vanaf de Sint Bavodijk in Nieuwvliet tot aan Nieuwe Sluis/Napoleon Hoeve en vanaf de veerhaven tot de oostelijke pier van de handelshaven in Breskens. Marnix de Vriend: De op te stellen Milieu Effect Rapporten zijn documenten, die voor iedereen toegankelijk en zo begrijpelijk mogelijk moeten zijn. Bij elke mogelijkheid staan ook de consequenties. Zowel voor mens, dier en landschap als voor het bijbehorende financiële plaatje. De politieke vertegenwoordigers moeten uiteindelijk keuzes maken, maar de bevolking is goed op de hoogte en kan ook aangeven hoe het anders zou kunnen. Openheid is een goede zaak. Wij hebben bijvoorbeeld eind mei een speciale avond in Oostburg georganiseerd voor direct belanghebbenden. Vervolgens waren er inloopavonden voor belangstellenden in Breskens en Cadzand. De formele procedure van de Milieu Effect Rapporten start pas dit najaar. Toch wilden wij de betrokkenen als eerste inlichten over de plannen, want in een aantal gevallen verandert de omgeving sterk. Bijvoorbeeld: van wonen in de polder tot leven in een duinpan. Bovendien moeten de bewoners rekening houden met overlast tijdens de werkzaamheden. Voorsprong In november 2005 wordt een zogenaamde startnotitie gepubliceerd. Daarin wordt aangegeven wat de plannen zijn, waarom op sommige plaatsen voor zeewaarts of landwaarts gekozen is, aan welke alternatieven en varianten nog wordt gedacht en wat verder aan de orde zal komen. Marnix de Vriend: De bevolking wordt via de krant en de site van het gebiedsplan geïnformeerd over informatieavonden en de mogelijkheden om mondeling of schriftelijk zienswijzen in te brengen. Het streven is dat de rapporten volgend jaar mei klaar zullen zijn, zodat nog voor de zomer met de inspraakprocedure gestart kan worden. Dan volgt nog een toetsing door een onafhankelijke commissie. Zonder grote obstakels verwacht ik dat Gedeputeerde Staten de uitvoeringsplannen eind 2006 kunnen goedkeuren. En dan zo snel mogelijk aan de slag om West Zeeuwsch- Vlaanderen niet alleen veiliger te maken maar ook de doelstellingen van het Gebiedsplan met betrekking tot recreatie, natuur en landschap te realiseren. Laten wij er samen voor zorgen dat we onze voorsprong niet verliezen.

6 WATERDUNEN VOORBEELDPROJECT ONTWIKKELINGSPLANOLOGIE De bekende stedenbouwkundige Riek Bakker biedt woensdag 23 november a.s minister Dekker van VROM haar rapport aan over de veertien Nederlandse voorbeeldprojecten Ontwikkelingsplanologie. Eén daarvan is het project Waterdunen bij Breskens. Riek Bakker is voorzitter van de Commissie-Bakker die in opdracht van de minister alle projecten heeft bezocht. Eén in elke provincie, met uitzondering van de provincies Noord-Holland en Groningen die twee projecten hebben ingebracht. Dat Zeeland met Waterdunen is vertegenwoordigd, is geen toeval. Voorzitter van de Gebiedscommissie Thijs Kramer: Het is een goed voorbeeld van hoe we belangrijke onderdelen van het Gebiedsplan willen realiseren. Samen optrekken. Samen een visie ontwikkelen en samen investeren om die te realiseren. Het past volledig in het plaatje dat wij voor ogen hadden bij het tot stand komen van het Gebiedsplan. Secretaris van de Gebiedscommissie Leo Caljouw: Waterdunen is een voorstel van Het Zeeuwse Landschap. Zij hebben het gepresenteerd tijdens de vergadering waarop het Gebiedsplan definitief werd vastgesteld. Het kon toen niet meer worden opgenomen, maar het sluit naadloos aan bij de doelstellingen van het Gebiedsplan. De leden van de Gebiedscommissie hebben direct gezegd: interessant, wij pikken het op. Nu is het zelfs uitgegroeid tot één van onze paradepaardjes. Het is een goed voorbeeld van publieke en private samenwerking, die leidt tot het ontwikkelen van een nieuw toeristisch product en daarmee tot het aantrekken van een nieuwe groep toeristen. Dit levert de, door de regio gewenste, economische impuls en werkgelegenheid op. Ontwikkelingsplanologie is een manier van werken die het uitvoeren van ruimtelijke visies, plannen en projecten meer centraal stelt. Kenmerken van ontwikkelingsplanologie zijn dat er uitgegaan wordt van de kansen die zich voordoen, van wat mogelijk is en dat met de juiste partijen duidelijke afspraken worden gemaakt over wie wat wanneer en waar gaat doen. Inspiratiebron Inspiratiebron voor Waterdunen is Marquenterre geweest, een vogelrijk natuurgebied aan de Baai van de Somme in het noordwesten van Frankrijk. Leo Caljouw: Ik kan mij voorstellen dat veel mensen Marquenterre niet kennen. Om een idee te hebben van ons streefbeeld zeg ik wel eens: denk aan de Cletemspolder in Groede-Bad en aan het natuurgebied De Blikken bij Oostburg maar dan veel groter en ambitieuzer. Waterdunen heeft Het Zeeuwse Landschap, de Molencaten Groep (Napoleon Hoeve) en de overheid samengebracht. Met als basis het creëren van een belangrijke rol voor de natte natuur, versterking van de landinwaartse kustverdediging en hoogstaande recreatieve ontwikkeling. Het is de bedoeling dat het gebied uitgroeit tot een vermaarde pleisterplaats voor trekvogels op hun Atlantische route. Leo Caljouw: Echt een ongelooflijk mooi project. Het wordt een natuurgebied van internationale allure, waarbij toegankelijkheid een essentieel uitgangspunt is. Wij hebben het hier wel over 250 hectare. Op deze schaal is dat nog nergens anders vertoond. De Commissie-Bakker heeft het gebied vanzelfsprekend bezocht. Onderdeel van haar verslag aan de minister is een filmische rapportage (documentaire) met beelden over de locatie en interviews met onder andere Thijs Kramer en Cees Slager van de Molecaten Groep, eigenaar van de Napoleon Hoeve. De commissie heeft ook haar licht doen schijnen op het gehele Gebiedsplan. Men was onder de indruk van de eensgezindheid tussen de partijen en de ambities, maar merkte ook op dat wij nog aan het begin staan. Eén van de observaties was bijvoorbeeld: de gekozen aanpak heeft risico s voor onevenwichtige ontwikkelingen in zich. Daarmee waarschuwt de commissie dat wij niet om de zure ontwikkelingen heen moeten lopen. Geen zoet zonder zuur. Wij moeten die twee zaken slim aan elkaar koppelen. Zij beveelt ook aan om voor goede procesmanagers te zorgen en te blijven investeren in draagvlak. Voor Waterdunen is Patrick Voet van het adviesbureau Royal Haskonings uit Nijmegen onlangs als projectleider aangetrokken. Zijn taak is om het voorbereidingsproces in goede banen te leiden. Leo Caljouw: Het is de bedoeling om in 2008 met de uitvoering te beginnen. Voor die tijd moet er nog veel gebeuren, zoals grondverwerving, planologische procedures en Milieu Effect Rapporten. Een project van deze omvang kost tijd, maar het resultaat zal geweldig zijn.

7 Waterdunen in beeld gebracht Tijdens de overhandiging van het rapport van de Commissie - Bakker aan minister Dekker van VROM op 23 november a.s. komt Waterdunen letterlijk extra in beeld. Naast een verslag in woord is over dit voorbeeldproject ontwikkelingsplanologie ook een filmische rapportage gemaakt. Secretaris van de gebiedscommissie Leo Caljouw: Dat is gebeurd met slechts drie van de veertien projecten. Naast Waterdunen is er gefilmd in het Hart van de Utrechtse Heuvelrug en in de IJsseldelta bij Kampen. Documentairemaker Peter Gielissen had de opdracht om duidelijk te maken wat er zo nieuw is aan ontwikkelingsplanologie. Vooral de rol van de bestuurders en ondernemers kwam aan bod. Wat doen ze nu anders? Op deze vraag hebben gedeputeerde Thijs Kramer en Cees Slager van de Molecaten Groep (Napoleon Hoeve) antwoord gegeven. Wij hebben ook met een helikopter boven het gebied gecirkeld. Hoog boven in de lucht had ik het voorrecht om voor gids te mogen spelen. Een bijzondere ervaring! Peter Gielissen kent West Zeeuwsch-Vlaanderen trouwens goed, want hij heeft hier een vakantiehuisje. PROJECTBUREAU GEBIEDSPLAN IN BELFORT TE SLUIS Sinds oktober huist het Projectbureau Gebiedsplan in het Belfort in Sluis. Het gaat dan om de de secretaris van de Gebiedscommissie Leo Caljouw, Mart ten Braak van de gemeente Sluis, Gijs van Geffen van de Provincie Zeeland en twee medewerkers van Dienst Landelijk Gebied. Bovendien, zegt Leo Caljouw, zitten wij daar niet alleen. De projectorganisatie van de gemeente Sluis houdt daar nu ook kantoor. Dat is belangrijk. Veel van de projecten staan niet op zichzelf. Hebben raakvlakken. Bijvoorbeeld: Sluis aan Zee, Cadzand-Bad, Groede Podium, Waterdunen, Breskens en de verdieping van de Westerschelde. Dat zijn projecten die niet onder de vleugels van de Gebiedscommissie vallen, maar waarbij het wel goed is om met de verantwoordelijken een en ander af te stemmen. In de uitvoeringsfase is daar veel behoefte aan. Hetzelfde geldt binnen het Gebiedsplan. Bij zoveel projecten loop je gemakkelijk het risico dat je langs elkaar heen werkt. Dat je denkt dat de ander de nodige vergunningen heeft aangevraagd, terwijl later blijkt dat dit niet zo is. Misverstanden liggen op de loer. Die kans is een stuk minder nu wij elkaar regelmatig zien en spreken. De concentratie in het Belfort van Sluis betekent ook een loketfunctie naar het publiek. Mensen met vragen kunnen tijdens de openingstijden zo binnen lopen. Voor specifieke zaken is het natuurlijk het beste om eerst een afspraak te maken. Bereikbaarheid Loket Projectbureau Gebiedsplan Belfort Sluis Groote Markt 1, Sluis tel info@gebiedsgerichteaanpak.nl Openingstijden: ma t/m vr 9.00 tot uur, wo ook tot uur, buiten de openingstijden kan er op afspraak nadere informatie worden verkregen.

8 13 KILOMETER NATUURVRIENDELIJKE OEVERS Het zal menigeen ongetwijfeld zijn opgevallen dat de laatste maanden flink gegraven is in de omgeving van Puyendijk en ten zuidwesten van Potjes. Waterschap Zeeuws- Vlaanderen is hier, sinds eind augustus, bezig met het aanleggen van natuurvriendelijke oevers. Een werk dat op de agenda staat van het eerste uitvoeringsprogramma van het gebiedsplan. Verdeeld over verschillende stroken gaat het om dertien kilometer. Hoofd waterbeheer van het waterschap Ton Mouton: Wij veranderen de steile afkalvende oevers in mooie, flauw oplopende ecologische verbindingszones met een breedte van circa 5 meter. Voor de start van de werkzaamheden grensden de landbouwgebieden praktisch direct aan het water. Nu komen er groeimogelijkheden voor gras, riet en kruiden, die op hun beurt weer vogels en kleine zoogdieren zullen aantrekken. Straks is het ook een stuk veiliger voor de landbouw. Zo vlak langs het water bestond altijd het risico om met tractor en al in het water te kieperen. De waterkwaliteit zal ook verbeteren. Door te baggeren halen wij de voedselrijke toplaag weg. Goed water vereist voedselarme omstandigheden. Daarnaast zorgt de buffer tussen landbouw en water ervoor dat de gewasbeschermingsmiddelen minder kans hebben om in het water te komen. Tot slot levert het vergroten van de waterlopen veel extra berging op. Tegen het voorjaar moeten de werken gedaan zijn. Ton Mouton: Ons werktempo hangt af van de weersomstandigheden. Bij nat weer kunnen wij weinig doen, omdat wij dan met ons zwaar materieel de boel kapot rijden. Koud vriesweer is niet erg, dan is de grond lekker hard. Gebiedscommissie Dhr. M. Kramer, provincie Zeeland Dhr. J.J. Provoost, wethouder gemeente Sluis Dhr. W.J. de Graaf, dijkgraaf Waterschap Zeeuws-Vlaanderen Dhr. R. de Koeijer, ZLTO Dhr. L. D Hoore, natuur- en milieuorganisaties Dhr. A.J.M. Boomert, Recron Dhr. J.J.A.M. Bruurs, Kamer van Koophandel Dhr. W. Roose, Rijkswaterstaat Mevr. C. van den Hoek, Dienst Landelijk Gebied Dhr. L. Caljouw, provincie Zeeland Mevr. M.M.E. Budde-Vanhommerig, provincie Zeeland voorzitter plv. voorzitter adviseur secretaris verslaglegging COLOFON Visie op West Zeeuwsch-Vlaanderen is de nieuwsbrief van de bestuurscommissie gebiedsgerichte aanpak West Zeeuwsch-Vlaanderen. Informatie over het project is verkrijgbaar bij Dienst Landelijk Gebied, Postbus 6, 4460 AA Goes, of bij secretaris Leo Caljouw van de bestuurlijke commissie, directie ruimte, milieu en water Provincie Zeeland, Postbus 165, 4330 LA Middelburg. De nieuwsbrief wordt drie à vier keer per jaar huis aan huis bezorgd in West Zeeuwsch-Vlaanderen. Een abonnement voor wie buiten de regio woont, is gratis te bestellen bij het provinciaal informatiecentrum, Abdij 9, Postbus 6001, 4330 LA Middelburg, telefoon De nieuwsbrief is ook te vinden op de website Exemplaren van de nieuwsbrief zijn verkrijgbaar bij: Provinciaal informatiecentrum Zeeland, Abdij 9, Postbus 6001, 4330 LA Middelburg, telefoon Gemeente Sluis, telefoon Waterschap Zeeuws-Vlaanderen, telefoon Uitgave: Bestuurlijke commissie gebiedsgerichte aanpak West Zeeuwsch-Vlaanderen Redactie: T. Marees Foto s: P. Nicolai, W. Kooijman, Gemeente Sluis, Provincie Zeeland en Pieters Grafisch Bedrijf Vormgeving, opmaak en druk: Pieters Grafisch Bedrijf bv, Groede