Proefpersoneninformatie / Toestemmingsverklaring (Verlenging van het onderzoek)

Transcriptie

1 Proefpersoneninformatie / Toestemmingsverklaring (Verlenging van het onderzoek) Een multi-nationaal onderzoek naar de veiligheid en effectiviteit, inclusief farmacokinetiek, van NNC bij behandeling en profylaxe van bloedingen bij patiënten met Hemofilie A Pathfinder TM 2 Geachte heer, U wordt uitgenodigd om mee te doen aan dit medisch-wetenschappelijk onderzoek omdat u hemofilie A hebt en meedoet aan het hoofdonderzoek van de Pathfinder 2. U beslist zelf of u mee wilt doen aan deze verlenging van het onderzoek. Voordat u deze beslissing neemt is het belangrijk om meer te weten over de verlenging van het onderzoek. Leest u deze informatiebrief rustig door. Bespreek het met uw familie, vrienden en/of huisarts. Ook is er een onafhankelijke arts, die veel weet van het onderzoek. Lees ook de Algemene Brochure Medisch-wetenschappelijk onderzoek. Daar staat veel informatie over medisch-wetenschappelijk onderzoek in. Als u vragen hebt of als er iets niet duidelijk is, kunt u altijd contact opnemen met uw onderzoeker of de researchverpleegkundige. In bijlage 3 vindt u de contactgegevens. U bent niet verplicht om aan het onderzoek deel te nemen. Het onderzoek wordt uitgevoerd in samenwerking met het farmaceutische bedrijf. We verwachten dat er ongeveer 170 proefpersonen wereldwijd mee zullen doen aan het onderzoek. 1. Wat is het doel van dit onderzoek? Het doel van de verlenging van het hoofdonderzoek is om te kijken naar de veiligheid op de lange termijn. Een ander doel is om te onderzoeken of er een meer geïndividualiseerde behandeling mogelijk is gebaseerd op ieders eigen bloedingspatroon. De profylactische dosering kan dan iedere 4 e of iedere 7 e dag gespoten worden. Het huidige Pathfinder 2 onderzoek wordt vanaf nu het hoofdonderzoek genoemd en wordt gevolgd door de verlenging. Pagina: 1 van 20

2 2. Welk medicijn wordt onderzocht? Het medicijn dat getest wordt in de verlenging is hetzelfde medicijn waarmee u nu in het hoofdonderzoek wordt behandeld, N8-GP. Net als in het hoofdonderzoek is het mogelijk dat dit medicijn een interactie heeft met andere medicijnen die u mogelijk gebruikt. Vertel daarom altijd aan uw arts welke medicijnen u gebruikt of gaat gebruiken. Dit kunnen medicijnen zijn die door een arts zijn voorgeschreven of die u zonder recept kunt kopen (bijvoorbeeld bij een drogisterij of apotheek). 3. Hoe wordt het onderzoek uitgevoerd? De verlenging van de Pathfinder 2 is verdeeld in 2 delen; deel 1 zal 6 maanden duren en deel 2 duurt totdat het product beschikbaar is in Nederland. Deel 1 In deel 1 worden patiënten die profylactisch behandeld worden gevraagd om mee te doen aan een groep die geloot wordt voor één keer per 4 dagen of één keer per 7 dagen behandeling. Om hieraan mee te mogen doen mag u in de laatste 6 maanden voordat de verlenging begint maar weinig bloedingen hebben gehad. Als u aan dit onderdeel mee kunt doen zal dit met u besproken worden. Als u hier niet aan mee kunt doen of als u niet mee wilt doen dan gaat u in deel 1 van de verlenging door met de behandeling die u nu hebt. Als u in het hoofdonderzoek op een een profylactische behandeling van 2 keer per week staat dan kunt u met deze behandeling verder gaan in de verlenging. Als u in de hoofdonderzoek wordt behandeld bij de eerste tekenen van een bloeding (on-demand behandeling) dan blijft u deze behandeling houden gedurende de gehele verlenging. Deel 2 Als u in deel 2 van de verlenging profylactisch behandeld wordt dan zullen u en uw onderzoeker uw profylactische behandeling aanpassen afhankelijk hoe vaak uw een bloeding hebt. Uw behandeling kan elke 4 e dag een dosis van 50 eenheden per kilogram zijn of elke 7 e dag een dosis van 75 eenheden per kilogram. Als u op een profylactische behandeling van eens in de 7 dagen staat zal elke 8 weken uw behandeling opnieuw worden beoordeeld. Mogelijk wordt uw behandeling aangepast (afhankelijk van het aantal bloedingen). Als u op een profylactische behandeling van eens in de 4 dagen staat, zal bij elk bezoek uw behandeling worden beoordeeld. Hierbij wordt gekeken naar het aantal bloedingen in de voorgaande 6 maanden. Om veiligheidsredenen kunt u, in overleg met uw onderzoeker, altijd van behandeling van eens in de 7 dagen terug naar een behandeling van eens in de 4 dagen. Mocht u, in vergelijking met andere patiënten laat met de verlenging starten, dan is het misschien mogelijk vroeger met deel 2 te starten. De onderzoeken in de verlenging zijn vergelijkbaar met het hoofdonderzoek. Alle onderzoeken zijn routine onderzoeken, er zal alleen extra bloed worden afgenomen voor analyse op antilichamen Pagina: 2 van 20

3 tegen N8-GP. Zie bijlage 1 voor een overzicht van de onderzoeken in de verlenging van het onderzoek. 4. Wat wordt er van u verwacht als u meedoet? Als u besluit deel te nemen aan het onderzoek vragen we u om de gemaakte afspraken zo goed mogelijk na te komen, om de instructies zo goed mogelijk op te volgen en om de onderzoeker op de hoogte te houden van alle veranderingen in uw gezondheidstoestand die u voelt (bijvoorbeeld pijn) of ziet (bijvoorbeeld huiduitslag). Ook vragen we u om altijd contact op te nemen met de onderzoeker als u het gevoel heeft dat de behandeling niet werkt, als u een bloeding krijgt die u beoordeelt als ernstig, of als u binnen 4 dagen voor uw volgende geplande bezoek een bloeding krijgt. In het laatste geval moet uw bezoek misschien worden verzet. De verlenging van het onderzoek duurt ongeveer 5 jaar. Als u aan de verlenging mee wilt doen, ondertekent u een toestemmingsverklaring (zie bijlage 4). Zie voor meer uitleg de Algemene Brochure Medisch-wetenschappelijk onderzoek pagina 8 en 9. Het aantal bezoeken aan het ziekenhuis hangt af van uw behandeling: Als u on-demand wordt behandeld, of u wilt niet meedoen aan de groep die wordt geloot in deel 1, dan zal u in de eerste 6 maanden elke 8 weken een bezoek hebben. Na 6 maanden zal dit eens in de 12 weken worden voor de resterende tijd. Als u in deel 1 meedoet aan de loting voor een profylactische behandeling een keer per 4 of 7 dagen, of als u ergens tijdens deel 2 verandert naar een profylactische behandeling elke 7 dagen, dan zijn de bezoeken elke 4 weken. Na 4 maanden verandert dit naar eens in de 8 weken. Dagboek Gedurende de gehele verlenging van het onderzoek wordt u gevraagd een nieuw elektronisch dagboek bij te houden. In het dagboek noteert u alle toedieningen van onderzoeksmedicatie en alle informatie over bloedingen die u moet behandelen. Uw onderzoeker of verpleegkundige legt u uit hoe u het dagboek moet gebruiken. Bloedafnames Bij alle bezoeken wordt bloed afgenomen. Sommige bloedafnames zijn om te controleren dat uw organen nog naar behoren werken en dat de onderzoeksmedicatie geen onverwachte bijwerkingen heeft op uw lichaam. Andere bloedafnames zijn om te controleren dat u de juiste dosis krijgt door de concentratie Factor VIII (FVIII) in uw bloed te meten. Hiervoor wordt ongeveer 20 ml bloed afgenomen bij elk bezoek. Per jaar is dat ongeveer ml. Dit is afhankelijk van het aantal bezoeken. Soms wordt door het laboratorium meer bepaald dan door uw onderzoeker is aangevraagd. Dat komt doordat de machines die deze bepalingen uitvoeren automatisch meer meten. Deze gegevens worden wel aan uw onderzoeker verstrekt maar zullen niet door gebruikt worden. Tijdens het onderzoek kunt u altijd uw onderzoeker vragen om uw eigen resultaten te zien. Pagina: 3 van 20

4 Naast de gebruikelijke bloedafnames kan uw onderzoeker extra bloedanalyses aanvragen voor bijvoorbeeld HIV en Hepatitis B en/of C als hij of zij dit nodig vindt. Ook deze resultaten kunnen met u worden besproken als u dat wilt. Andere belangrijke informatie U moet de onderzoeksmedicatie bewaren zoals het onderzoekspersoneel het u heeft uitgelegd. Bij elk bezoek moet u de gebruikte medicatie meenemen. Houd altijd het kaartje waarop staat dat u meedoet aan een onderzoek bij u en informeer uw onderzoeker direct als uw partner zwanger is geworden. Zie ook pagina 12 van de Algemene Brochure voor uw plichten als proefpersoon. 5. Zijn er andere behandelmogelijkheden beschikbaar? Naast N8-GP zijn er ook andere behandelingen voor patiënten met hemofilie A. Uw onderzoeker kan u meer vertellen over de risico s en de voordelen van deze andere behandelingen. 6. Welke bijwerkingen kunt u verwachten? Het geneesmiddel dat wordt getest bij dit onderzoek (N8-GP) is een experimenteel geneesmiddel. Dat betekent dat nog niet is bewezen of het geneesmiddel werkt en veilig is. De medicatie kan bij u bijwerkingen veroorzaken en het is belangrijk dat u alle mogelijkheden bekijkt voordat u beslist om aan dit onderzoek deel te nemen. Veiligheidsonderzoeken waarbij N8-GP is getest op dieren, hebben geen speciale gevaren voor mensen aan het licht gebracht. In een fase 1 onderzoek is N8-GP eerder toegediend als eenmalige dosering van eenheden per kilogram aan 26 patiënten met hemofilie A. Er zijn geen ernstige bijwerkingen gerelateerd aan N8-GP gemeld. De meest voorkomende bijwerking was hoofdpijn, en was gemeld door 2 patiënten. Eén geval van hoofdpijn was beoordeeld als mogelijk gerelateerd aan de toediening van N8-GP. Er zijn geen veiligheidsproblemen naar voren gekomen. N8-GP kan allergische reacties veroorzaken want het medicijn wordt geproduceerd in hamster cellen. Als u allergisch bent voor hamstereiwit, mag u geen N8-GP toegediend krijgen. Laat het uw onderzoeker onmiddellijk weten als u vroege tekenen van een allergische reactie waarneemt, zoals huiduitslag, jeuk, een beklemd gevoel op de borst, piepende ademhaling of plotselinge zwakte. Aangezien allergische reacties zich kunnen ontwikkelen tot een potentiële levensbedreigende situatie, moet u meteen contact opnemen met uw onderzoeker om behandeld te worden. Het risico bestaat dat antistoffen tegen FVIII worden gevormd die de werkzaamheid van huidige en toekomstige behandelingen met FVIII-producten kunnen verminderen. Om dit te controleren wordt er bij elke visite bloed afgenomen. Mocht u antilichamen ontwikkelen dan bespreekt uw onderzoeker met u welke behandeling het beste bij u past. Bij behandeling met N8-GP bestaat het risico op het ontstaan van bloedstolsels. Pagina: 4 van 20

5 Het effect van N8-GP op een ongeboren baby is niet getest. Er zijn geen effecten op de zwangerschap gemeld voor Factor VIII-producten die al verkrijgbaar zijn. Als u vragen hebt over anticonceptie mogelijkheden, kunt u altijd contact opnemen met uw onderzoeker. Wordt uw partner zwanger tijdens de onderzoeksperiode, dan moet u contact opnemen met de onderzoeker. Wanneer er zich bijwerkingen voordoen tijdens de zwangerschap of bij de baby, moet u dit ook melden aan de onderzoeker. Als uw onderzoeker denkt dat een bijwerking tijdens de zwangerschap bij de foetus, pasgeborene of kleuter gerelateerd is aan N8-GP, zal aanvullende informatie worden verzameld. Uw partner zal dan worden gevraagd om toestemming te geven deze informatie te verzamelen door een aparte toestemmingsverklaring te tekenen. Andere veel gemelde bijwerkingen gerelateerd aan het injecteren van eiwitten in het algemeen zijn hoofdpijn, koorts en duizeligheid. Minder vaak gemelde bijwerkingen zijn onder andere huiduitslag, diarree en ontwikkeling van antilichamen of allergische reacties. Uw onderzoeker zal u nauwlettend controleren op mogelijke bijwerkingen. Aarzel niet om elke bijwerking of gezondheidsgerelateerd probleem dat zich voordoet te melden en stel alle vragen die u heeft, ook al denkt u zelf dat er geen verband bestaat met de onderzoeksmedicatie. Zoals bij alle medicaties, kunnen er onvoorziene bijwerkingen optreden. Als informatie beschikbaar komt die van invloed kan zijn op uw bereidheid om deel te nemen aan het onderzoek zult u hierover worden geïnformeerd door uw arts. Ook als de risico s en voordelen zijn veranderd en de wijzigingen invloed hebben op de geplande follow-up van uw deelname aan het onderzoek zult u hierover worden geïnformeerd. Om bloedmonsters te verzamelen moet uw arts bloed bij u afnemen. Soms kan op de plaats waar de naald wordt ingebracht voor afname van bloedmonsters sprake zijn van enig ongemak, blauwe plekken, bloedingen of zwellingen. Er bestaat ook een zeer klein risico op infectie op de plaats waar de naald wordt ingebracht. 7. Wat zijn de mogelijke voor- en nadelen van deelname aan dit onderzoek? Gedurende de verlenging van het onderzoek wordt u behandeld met N8-GP. Het is mogelijk dat de behandeling met N8-GP bij u werkt, maar dit kunnen we u niet garanderen. Het kan ook mogelijk zijn dat behandeling met N8-GP niet beter of zelfs slechter is dan uw normale behandeling. Naar verwachting kan N8-GP worden gebruikt om bloedingen te behandelen of te voorkomen met minder injecties dan vergelijkbare producten. Het is dus mogelijk dat u geen direct voordeel hebt door mee te doen aan dit onderzoek, maar wat we leren van dit onderzoek kan er mogelijk voor zorgen dat de verschillende behandelopties voor patiënten met hemofilie A in de toekomst worden verbeterd. Nadelen van deelname zijn dat u extra bezoeken aan het ziekenhuis moet brengen, dat er extra bloedafnames plaats zullen vinden, dat u de eerder genoemde instructies voor deelname aan het onderzoek moet opvolgen en dat u mogelijk een van bovenstaande bijwerkingen kunt krijgen. Pagina: 5 van 20

6 8. Wat gebeurt er als u niet wenst deel te nemen aan dit onderzoek? U beslist zelf of u meedoet aan het onderzoek. Deelname is vrijwillig. Als u besluit niet mee te doen, hoeft u verder niets te doen. U hoeft niets te tekenen. U hoeft ook niet te zeggen waarom u niet wilt meedoen. U krijgt gewoon de behandeling die u anders ook zou krijgen. Als u wel meedoet, kunt u zich altijd bedenken en toch stoppen. Ook tijdens het onderzoek. Besluit u tijdens de verlenging van het onderzoek te stoppen? Dan wordt u gevraagd nog een keer naar het onderzoekscentrum te komen voor een laatste controle. Zie ook de Algemene Brochure Medisch-wetenschappelijk onderzoek pagina 11. Alleen de gegevens tot en met het moment dat u stopt met het onderzoek (en dat van de laatste controle) worden gebruikt in het onderzoek. Daarnaast kunt u verzoeken dat alle bloedmonsters worden vernietigd om te voorkomen dat ze gebruikt worden in toekomstige analyses. 9. Wat gebeurt er als het onderzoek is afgelopen of tussentijds stopt? In zeldzame gevallen moet het sponsorbedrijf het onderzoek voortijdig stoppen. Hieraan zijn strikte voorwaarden verbonden. In zo n geval vertelt uw onderzoeker de reden(en) hiervoor en beantwoordt al uw vragen. Als u het onderzoek hebt afgerond, zal de onderzoeker met u bespreken wat de best beschikbare behandeling is. Als u moet stoppen met het onderzoek omdat uw lichaam antistoffen vormt, wordt u gevraagd om een week na het ontdekken hiervan langs te komen voor een einde onderzoek bezoek. Daarnaast wordt u gevraagd maandelijks voor follow-up te komen voor minimaal 3 maanden na het einde onderzoek bezoek. 10. Bent u verzekerd wanneer u aan het onderzoek meedoet? Voor iedereen die meedoet aan dit onderzoek is een verzekering afgesloten. De verzekering dekt schade als gevolg van dit onderzoek. Zie voor meer informatie bijlage Wordt u geïnformeerd als er tussentijds voor u belangrijke informatie over het onderzoek bekend wordt? Het onderzoek zal zo nauwkeurig mogelijk volgens plan verlopen. Maar de situatie kan veranderen. Als dat zo is, dan bespreken we dat direct met u. U beslist dan zelf of u met het onderzoek wilt stoppen of doorgaan. Besluit u om door te gaan met het onderzoek? Dan krijgt u een nieuwe informatiebrief en een nieuw toestemmingsformulier om te tekenen en dateren. Wilt u stoppen met het onderzoek? Dan zorgt uw onderzoeker voor uw vervolgbehandeling. Als uw veiligheid of welbevinden in gevaar is, stoppen we direct met het onderzoek. 12. Wat gebeurt er met uw gegevens? Zie ook de Algemene Brochure Medisch-wetenschappelijk onderzoek pagina 13 en 14. Bij dit onderzoek worden ook gegevens over uw ras en etniciteit opgeslagen. Hierdoor is het mogelijk om de resultaten zoveel mogelijk wereldwijd te gebruiken. Gegevens over ras en etniciteit worden met Pagina: 6 van 20

7 name gebruikt door de autoriteiten in Amerika en Japan. Met behulp van deze gegevens hoeven er internationaal mogelijk minder patiënten mee te doen aan onderzoek. Als u meedoet worden uw medische gegevens ingekeken door onderzoekspersoneel van Novo Nordisk die de onderzoeksgegevens controleren. Daarnaast kunnen de onderstaande mensen ook toegang krijgen tot uw medische gegevens om te controleren of het onderzoek op de juiste manier is uitgevoerd: Een onderzoeksorganisatie namens, auditors van of hun vertegenwoordigers, (inter)nationale registratieautoriteiten en de ethische commissie. Deze partijen hebben toestemming om de gegevens te onderzoeken, analyseren, verifiëren en reproduceren en moeten daarbij de vertrouwelijkheid van uw gegevens respecteren. De onderzoeksgegevens worden ten minste 15 jaar bewaard. Tijdens het onderzoek worden uw gegevens gecodeerd met een speciaal proefpersonennummer en uw geboortedatum. Uw gegevens zullen vertrouwelijk behandeld worden. Uw studie gegevens kunnen elektronisch en gecodeerd worden verstuurd naar een land buiten de Europese Unie, waar de bescherming minder kan zijn, maar uw identiteit zal niet worden vrijgegeven. Een omschrijving van dit onderzoek zal openbaar gemaakt worden op de website: zoals vereist door wetgeving uit de Verenigde Staten. De website zal geen gegevens bevatten die u kunnen identificeren. Er zal hoogstens een samenvatting van de resultaten op deze website staan. U kunt de website altijd bekijken. Daarnaast zal er informatie over het onderzoek beschikbaar komen op en nationale registratiesites. Zie ook de brochure pagina 13 en Wat gebeurt er met uw (lichaams)materiaal? Nadat het onderzoek is afgelopen, zullen de bloedmonsters worden vernietigd. Als u besluit tijdens het onderzoek te stoppen, mag u erom vragen om alle eerder afgenomen bloedmonsters meteen te laten vernietigen. Mochten er nieuwe analyses worden gepland op opgeslagen material (bijvoorbeeld bloedmonsters) dan zult u daarover geïnformeerd worden. U wordt dan opnieuw gevraagd toestemming te geven. U mag deze toestemming weigeren. Ook veranderingen in bewaar termijnen van lichaamsmateriaal of informatie zullen met u worden besproken. 14. Wordt uw huisarts geïnformeerd bij deelname? Wij laten uw huisarts en apotheker schriftelijk weten dat u meedoet aan de verlenging van het onderzoek. Dit is voor uw eigen veiligheid. U geeft hiervoor toestemming op de toestemmingsverklaring. Als u geen toestemming geeft, dan kunt u niet meedoen aan het onderzoek. 15. Zijn er extra kosten/is er een vergoeding wanneer u besluit aan dit onderzoek mee te doen? De onderzoeksmedicatie (N8-GP) wordt kosteloos aan u verstrekt. De reiskosten die u maakt voor dit onderzoek worden vergoed. Pagina: 7 van 20

8 16. Welke medisch-ethische toetsingscommissie heeft dit onderzoek goedgekeurd? De Medisch Ethische Toetsingscommissie van het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam heeft dit onderzoek goedgekeurd. Zie de Algemene Brochure Medisch-wetenschappelijk onderzoek pagina 13 voor meer informatie over de goedkeuring. 17. Wilt u verder nog iets weten? Indien u tijdens het onderzoek vragen of klachten heeft, vragen wij u contact op te nemen met de onderzoeker of uw behandelend arts. Indien u twijfelt over deelname kunt u een onafhankelijke arts raadplegen, die zelf niet bij het onderzoek betrokken is, maar die wel deskundig is op het gebied van dit onderzoek en uw ziekte. Ook als u voor of tijdens het onderzoek vragen heeft die u liever niet aan de onderzoekers stelt, kunt u contact opnemen met de onafhankelijke arts. De bereikbaarheidsgegevens vindt u in bijlage 3. Indien u na zorgvuldige overweging besluit deel te nemen aan dit wetenschappelijk onderzoek, dan vragen we u om samen met de onderzoeker de toestemmingsverklaring te ondertekenen en dateren. Met vriendelijke groet, Het onderzoeksteam 18. Bijlagen Bijlage 1: Handelingen en onderzoeken 9 Bijlage 2: Verzekering 13 Bijlage 3: Contactinformatie 14 Bijlage 4: Toestemmingsverklaring Pathfinder 2 verlenging 15 Addendum: Randomisatie (loting) in de Pathfinder 2 verlenging 17 Addendum: Toestemmingsverklaring - Randomisatie (loting) in de Pathfinder 2 verlenging 18 Pagina: 8 van 20

9 Bijlage 1: Handelingen en onderzoeken Hieronder staan de handelingen die bij elke visite in deel 1 van de verlenging worden gedaan. Let er op dat de visites anders zijn afhankelijk van uw behandeling. Wordt u on-demand behandeld of u doet niet mee aan de loting in deel 1 dan volgt u bezoek 14, 15, 16 en 17 (zie schema hieronder). Doet u mee aan de loting in deel 1 van de verlenging dat volgt u bezoek 14, 14a, 15, 15a, 16 en 17 (zie schema op de volgende pagina). Voor wie? Bezoek nummer Tijdstip van bezoek (weken) Wat gebeurt er tijdens het bezoek? Wat moet u onthouden? VERLENGING DEEL 1 Als u on-demand wordt behandeld Als u niet meedoet aan de loting in de verlenging (u blijft op een behandeling van 1x per 4 dagen staan) Zelfde datum als Bezoek 13 Tekenen toestemmingsverklaring Toedienen onderzoeksmedicatie Bloedafname De meeste bepalingen zijn onderdeel van bezoek 13 (bezoek aan het einde van 8 weken ± 2 weken na Bezoek 14 Bloedafname Bloeddruk en pols Ademhalingsfrequentie en lichaamstemperatuur Toediening onderzoeksmedicatie Doornemen dagboek Gebruik van andere medicatie Klachten het hoofdonderzoek ) Neem uw dagboek en gebruikte medicatie flesjes mee Indien laatste dosis binnen 96 uur voor bezoek, bel uw onderzoekscentrum 16 weken ± 2 weken na Bezoek weken ± 2 weken na Bezoek 14 Zelfde als Bezoek 15 Zelfde als Bezoek 15 + Lichamelijk onderzoek ECG Vragenlijst Pagina: 9 van 20

10 VERLENGING DEEL 1 Voor wie? Bezoek nummer Tijdstip van bezoek (weken) Wat gebeurt er tijdens het bezoek? Wat moet u onthouden? Iedereen die in deel 1 meedoet aan de loting voor een profylactische behandeling eens in de 4 of 7 dagen (aanvullende toestemming nodig zie addendum) Zelfde datum als bezoek a 15 15a Tekenen toestemmingsverklaring en addendum Loting (randomisatie) Toedienen onderzoeksmedicatie Bloedafname De meeste bepalingen zijn onderdeel van bezoek 13 (bezoek aan het einde van het hoofdonderzoek ) 4 weken na Bezoek 14 ± 1 week Bloedafname Bloeddruk en pols Ademhalingsfrequentie en lichaamstemperatuur Toediening onderzoeksmedicatie Doornemen dagboek Gebruik van andere medicatie Klachten 8 weken na Bezoek 14 ± 1 week Zelfde als Bezoek 14a Neem uw dagboek en gebruikte medicatie flesjes mee Indien laatste dosis binnen 96 uur voor bezoek, bel uw onderzoekscentrum 12 weken na Bezoek 14 ± 1 week Zelfde als Bezoek 14a 16 weken na Bezoek 14 ± 1 week Zelfde als Bezoek 14a 24 weken na Bezoek 14 ± 1 week Zelfde als Bezoek 14a + Lichamelijk onderzoek ECG Vragenlijst Pagina: 10 van 20

11 Hieronder staan de handelingen die bij de visites in deel 2 van de verlenging worden gedaan. Let er op dat de visites verschillend zijn afhankelijk van uw behandeling. Wordt u on-demand behandeld, 2x per week profylactisch behandeld of 1x per 4 dagen dan volgt u bezoek 18, 19-n volgens onderstaande schema (Bezoek 19-n zijn alle volgende bezoeken na bezoek 18. Het aantal bezoeken is afhankelijk van hoe lang de studie duurt). Wordt u 1x per 7 dagen profylactische behandeld dan volgt u bezoek 18, 19-n volgens het schema op de volgende bladzijde. De a visites zijn visites die alleen de eerste 4 maanden moeten worden gevolgd nadat u verandert van 1x per 4 dagen behandeling naar 1x per 7 dagen. Voor wie? Bezoek nummer Tijdstip van bezoek (weken) Wat gebeurt er tijdens het bezoek? Wat moet u onthouden? VERLENGING DEEL 2 Patiënten die elke 4 dagen (of 2 keer per week) profylactisch worden behandeld of patienten die on-demand worden behandeld n Einde onderzoek bezoek Follow-up 12 weken ± 2 weken na Bezoek 17 Elke 12 weken ± 2 weken na vorige bezoek Bloedafname Zelfde als Bezoek 18 Bloeddruk en pols + Ademhalingsfrequentie en Lichamelijk onderzoek lichaamstemperatuur (elke 6 maanden) Toediening onderzoeksmedicatie ECG (elk jaar) Vragenlijst Vragenlijst (elk jaar) Doornemen dagboek Gebruik van andere medicatie Klachten Neem uw dagboek en gebruikte medicatie flesjes mee Indien laatste dosis binnen 96 uur voor bezoek, bel uw onderzoekscentrum 12 weken ± 2 weken na vorige bezoek Zelfde als Bezoek 18 + Lichamelijk onderzoek ECG Geen toediening onderzoeksmedicatie Neem uw dagboek en ALLE medicatie flesjes mee Indien laatste dosis binnen 96 uur voor bezoek, bel uw onderzoekscentrum Bloedafname Bloeddruk en pols Ademhalingsfrequentie en lichaamstemperatuur - Pagina: 11 van 20

12 Voor wie? Bezoek nummer Tijdstip van bezoek (weken) Wat gebeurt er tijdens het bezoek? Wat moet u onthoud en? VERLENGING DEEL 2 Patiënten op een profylactisch schema van elke 7 dagen (a-bezoeken zijn alleen van toepassing in de eerste 4 maanden na starten met een profylactisch schema van elke 7 dagen) 17a 18 18a 19-n 19a-n 4 weken na Bezoek 17 ± 1 week Bloedafname Bloeddruk en pols Ademhalingsfrequentie en lichaamstemperatuur Toediening onderzoeksmedicatie Doornemen dagboek Gebruik van andere medicatie Klachten 8 weken na Bezoek 17 ± 1 week Zelfde als Bezoek 17a 4 weken na Bezoek 18 ± 1 week Zelfde als Bezoek 17a 8 weken na Bezoek 18 ± 1 week Zelfde als Bezoek 17a + Lichamelijk onderzoek (elke 6 maanden) ECG (jaarlijks) Vragenlijst (jaarlijks) Neem uw dagboek en gebruikte medicatie flesjes mee Indien laatste dosis binnen 96 uur voor bezoek, bel uw onderzoekscentrum 4 weken na Bezoek 19-n ± 1 week Zelfde als Bezoek 17a Einde onderzoek bezoek 8 weken na Bezoek 19-n ± 1 week / 4 week na Bezoek 19a-n ± 1 week Zelfde als Bezoek 17a + Lichamelijk onderzoek ECG Vragenlijst Geen medicatie toediening Neem uw dagboek en ALLE medicatie flesjes mee Indien laatste dosis binnen 96 uur voor bezoek, bel uw onderzoekscentrum - Follow-up Bloedafname Bloeddruk en pols Ademhalingsfrequentie en lichaamstemperatuur - Pagina: 12 van 20

13 Bijlage 2: Verzekering heeft als opdrachtgever van dit onderzoek een wettelijk verplichte risicoverzekering afgesloten voor proefpersonen die meedoen aan wetenschappelijk onderzoek. Tevens draagt de firma productaansprakelijkheid. (dit is een standaard tekst voor dit soort onderzoeken, volgens de Nederlandse wet) Voor de deelnemers aan dit onderzoek is een verzekering afgesloten. Deze verzekering dekt schade door dood of letsel die het gevolg is van deelname aan het onderzoek, en die zich gedurende de deelname aan het onderzoek openbaart, of binnen vier jaar na beëindiging van de deelname aan het onderzoek. De schade wordt geacht zich te hebben geopenbaard wanneer deze bij de verzekeraar is gemeld. In geval van schade kunt u zich direct wenden tot de verzekeraar. De verzekeraar van het onderzoek is: Naam: XL Insurance Company Ltd Adres: De Boelelaan HJ Amsterdam Telefoonnummer: De verzekering biedt een maximum dekking van per proefpersoon en voor het gehele onderzoek, en per jaar voor alle onderzoeken van dezelfde opdrachtgever. De dekking van specifieke schades en kosten is verder tot bepaalde bedragen beperkt. Dit is opgenomen in het Besluit verplichte verzekering bij medisch-wetenschappelijk onderzoek met mensen. Informatie hierover kunt u vinden op de website van de Centrale Commissie Mensgebonden Onderzoek: Voor deze verzekering gelden een aantal uitsluitingen. De verzekering dekt niet: schade waarvan op grond van de aard van het onderzoek zeker of nagenoeg zeker was dat deze zich zou voordoen; schade aan de gezondheid die ook zou zijn ontstaan indien u niet aan het onderzoek had deelgenomen; schade die het gevolg is van het niet of niet volledig nakomen van aanwijzingen of instructies; schade aan nakomelingen, als gevolg van een nadelige inwerking van het onderzoek op u of uw nakomeling; bij onderzoek naar bestaande behandelmethoden: schade die het gevolg is van één van deze behandelmethoden; bij onderzoek naar de behandeling van specifieke gezondheidsproblemen: schade die het gevolg is van het niet verbeteren of van het verslechteren van deze gezondheidsproblemen. Pagina: 13 van 20

14 Bijlage 3: Contactinformatie Als u vragen hebt of als er een probleem is, dan kunt u de onderzoeker altijd om extra uitleg vragen. U kunt dan contact opnemen met: Adresgegevens onderzoeker: Dr. K. Meijer Universitair Medisch Centrum Groningen Hanzeplein GZ Groningen Tel: In sommige situaties is het misschien moeilijk om vragen over het onderzoek te stellen aan uw onderzoeker. U kunt altijd terecht bij een onafhankelijke persoon. Dit is een arts die veel over het onderwerp weet, maar niets met het onderzoek te maken heeft. Als u met de onafhankelijke arts wilt overleggen kunt u contact opnemen met: Adresgegevens onafhankelijke arts: Dr. M.R. de Groot Universitair Medisch Centrum Groningen Hanzeplein GZ Groningen Tel: Pagina: 14 van 20

15 Bijlage 4: Toestemmingsverklaring verlenging van het onderzoek Titel: Een multi-nationaal onderzoek naar de veiligheid en effectiviteit, inclusief farmacokinetiek, van NNC bij behandeling en profylaxe van bloedingen bij patiënten met Hemofilie A - Pathfinder TM 2 Naam van de onderzoeker: Dr. K. Meijer 1. Ik bevestig dat ik de proefpersoneninformatie voor bovenstaand onderzoek heb gelezen en begrepen. Ik heb voldoende tijd gekregen om over mijn deelname aan dit onderzoek na te denken. Ik heb de mogelijkheid gehad om vragen te stellen en deze vragen zijn naar tevredenheid beantwoord. 2. Ik weet dat deelname helemaal vrijwillig is. Ik weet dat ik op ieder moment kan beslissen om toch niet mee te doen. Daarvoor hoef ik geen reden te geven en dit zal mijn toekomstige behandeling niet beïnvloeden. Momenteel doe ik niet mee aan een ander onderzoek (anders dan het hoofdonderzoek van de Pathfinder 2). 3. Ik begrijp de risico s en de voordelen. Ik geef vrijwillig toestemming om deel te nemen aan dit onderzoek onder de voorwaarden zoals beschreven in de informatiebrief. Ik begrijp dat ik de instructies van het onderzoekspersoneel met betrekking tot mijn deelname aan het onderzoek moet opvolgen. 4. Ik ben mij ervan bewust dat daartoe bevoegde medewerkers van, de leden van de medisch ethische toetsingscommissie en de medewerkers van de Inspectie voor de Gezondheidszorg of van buitenlandse registratie-instanties direct toegang hebben tot mijn medische gegevens om de verkregen data van het onderzoek waaraan ik deelneem te controleren en ik geef daar mijn toestemming voor. Al mijn persoonlijke gegevens zullen vertrouwelijk worden behandeld. 5. Ik begrijp dat ik het onderzoekspersoneel op de hoogte moet houden van iedere wijziging in mijn medicatiegebruik of mijn medische geschiedenis. 6. Ik stem ermee in dat indien er gedurende het onderzoek sprake is van de ontwikkeling van remmers, of er een verdenking is op de ontwikkeling van remmers, er hiervoor extra bloed wordt afgenomen voor vervolgonderzoek. 7. Ik begrijp dat de gegevens die tijdens mijn deelname worden verzameld in een database komen en worden geanalyseerd. Ik ben mij ervan bewust dat mijn gegevens gecodeerd naar een ander land (ook buiten de Europese Unie) kunnen worden overgebracht en ik geef hier toestemming voor. 8. Ik heb begrepen dat ik een getekende kopie van de proefpersoneninformatie en de toestemmingsverklaring zal ontvangen en mag houden. 9. Ik geef toestemming om mijn huisarts en apotheker in te lichten over mijn deelname aan de verlening van dit onderzoek. 10. Ik stem toe deel te nemen aan bovenstaande verlenging van het Pathfinder 2 onderzoek. 11. Ik heb de brochure Medisch-wetenschappelijk onderzoek (versie december 2012) ontvangen. Pagina: 15 van 20

16 Wilt u hieronder de vraag beantwoorden, tekenen en uw naam en de datum invullen? Ik geef toestemming om in de toekomst opnieuw gevraagd te worden JA* NEE* voor deelname aan nieuw onderzoek * Doorstrepen wat niet van toepassing is. (NB: alles binnen dit omkaderde gedeelte dient de proefpersoon zelf in te vullen) Naam proefpersoon (in hoofdletters) Datum Handtekening Ik verklaar hierbij dat ik deze proefpersoon volledig heb geïnformeerd over het bovengenoemde onderzoek. Als er tijdens het onderzoek informatie bekend wordt die de toestemming van de proefpersoon zou kunnen beïnvloeden, dan breng ik hem daarvan tijdig op de hoogte. Naam van de onderzoeker, (in hoofdletters) Datum Handtekening Pagina: 16 van 20

17 ADDENDUM: Randomisatie (loting) in de Pathfinder 2 verlenging U neemt nu deel aan het Pathfinder 2 onderzoek. In de laatste 6 maanden hebt u 0, 1 of 2 bloedingen gehad tijdens uw profylactische behandeling. Als onderdeel van de verlenging van dit onderzoek willen we u vragen of u geïnteresseerd bent om mee te doen aan een onderdeel waarbij er wordt geloot of u profylactisch wordt behandeld met 50 eenheden per kilogram (EH/kg) elke 4 dagen of 75 EH/kg elke 7 dagen. Als u mee wilt doen aan dit onderdeel dan is er een kans van 33% dat u een profylactische behandeling krijgt van 50 EH/kg elke 4 dagen en een kans van 66% dat u behandeld gaat worden met 75 EH/kg elke 7 dagen. Deelname aan dit onderdeel van de verlenging betekent dat u tijdens de eerste 4 maanden elke 4 weken een bezoek brengt aan uw onderzoeker. Hierna zullen de bezoeken om de 8 weken zijn. Deelname aan dit onderdeel is geheel vrijwillig. Als u niet geïnteresseerd bent, kunt u gewoon doorgaan met uw profylactische behandeling zoals u nu ook al doet in het Pathfinder 2 onderzoek. Het doel van dit onderdeel is om te kijken of een profylactische behandeling elke 7 dagen beter past bij uw leven en nog steeds effectief bloedingen kan voorkomen. Als u mee wilt doen en u wordt geloot op een profylactische behandeling elke 7 dagen dan wordt er door uw onderzoeker en medewerkers van goed gekeken naar het aantal bloedingen. U wordt terug gezet op een profylactische behandeling van elke 4 dagen als uw veiligheid in het geding komt. Ervaart meer bloedingen dan gebruikelijk, dan kunt u altijd contact opnemen met uw onderzoeker. U kunt dan eventueel terug gaan naar een profylactische behandeling elke 4 dagen. Na 6 maanden bespreekt de onderzoeker met u welke profylactische behandeling het beste voor u is gebaseerd op het aantal bloedingen dat u hebt gehad. Voordat u beslist of u hier aan mee wilt doen stellen wij voor dat u dit bespreekt met uw familie, vrienden en/of huisarts. Als u vragen hebt of als er iets niet duidelijk is, kunt u altijd contact opnemen met uw onderzoeker of het onderzoeksteam. Ook is er een onafhankelijke arts, die veel weet van het onderzoek. In bijlage 3 vindt u de contactgegevens. U hoeft niet aan dit onderdeel mee te doen om te worden toegelaten tot de verlenging van het Pathfinder 2 onderzoek. Als u wel mee wilt doen aan dit onderdeel van de verlenging dan dient u bijgevoegde toestemmingsverklaring te tekenen en dateren. U zult een kopie van deze getekende proefpersoneninformatie/toestemmingsverklaring mee krijgen. Pagina: 17 van 20

18 Addendum: Toestemmingsverklaring - Randomisatie (loting) in de Pathfinder 2 verlenging Titel: Een multi-nationaal onderzoek naar de veiligheid en effectiviteit, inclusief farmacokinetiek, van NNC bij behandeling en profylaxe van bloedingen bij patiënten met Hemofilie A - Pathfinder TM 2 Naam van de onderzoeker: Dr. K. Meijer 1. Ik bevestig dat ik de proefpersoneninformatie voor bovenstaand onderzoek heb gelezen en begrepen. Ik heb voldoende tijd gekregen om over mijn deelname aan de loting na te denken. Ik heb de mogelijkheid gehad om vragen te stellen en deze vragen zijn naar tevredenheid beantwoord. 2. Ik weet dat deelname helemaal vrijwillig is. Als ik niet aan de loting mee wil doen kan ik gewoon aan de verlenging van het onderzoek mee doen met mijn huidige behandeling. 3. Ik begrijp de risico s en de voordelen. Ik geef vrijwillig toestemming om deel te nemen aan dit onderdeel van het onderzoek onder de voorwaarden zoals beschreven in de informatiebrief. Ik begrijp dat ik de instructies van het onderzoekspersoneel met betrekking tot mijn deelname aan het onderzoek moet opvolgen. 4. Ik heb begrepen dat ik een getekende kopie van het addendum van de proefpersoneninformatie en de toestemmingsverklaring zal ontvangen en mag houden. 5. Ik geef toestemming om mijn huisarts en apotheker in te lichten over mijn deelname aan dit onderzoek. 6. Ik stem toe deel te nemen aan bovenstaande onderdeel van de verlenging van het Pathfinder 2 onderzoek. (NB: alles binnen dit omkaderde gedeelte dient de proefpersoon zelf in te vullen) Naam proefpersoon (in hoofdletters) Datum Handtekening Ik verklaar hierbij dat ik deze proefpersoon volledig heb geïnformeerd over het bovengenoemde onderzoek. Als er tijdens het onderzoek informatie bekend wordt die de toestemming van de proefpersoon zou kunnen beïnvloeden, dan breng ik hem daarvan tijdig op de hoogte. Naam van de onderzoeker, Datum Handtekening (in hoofdletters) Pagina: 18 van 20

19 ADDENDUM: Opslag van lichaamsmateriaal van pathfinder TM 2 U neemt nu deel aan het hoofdonderzoek of de verlenging van het pathfinder TM 2 onderzoek, of u hebt het Pathfinder 2 onderzoek al volledig doorlopen. U hebt eerder toestemming gegeven dat alle bloedmonsters (inclusief het bloedmonster dat is afgenomen om uw genotype te testen) ongeveer een jaar na afloop van het onderzoek worden vernietigd. In de verlenging van het pathfinder TM 2 onderzoek hebt u toestemming gegeven dat alle bloedmonsters zullen worden vernietigd nadat het onderzoek is afgelopen. Met dit addendum willen we u vragen om toestemming te geven dat alle bloedmonsters die zijn afgenomen voor het analyseren van antilichamen zullen worden bewaard tot het moment dat het product op de markt komt. Deze voorzorgsmaatregel is genomen voor het geval dat registratie-instanties vinden dat er aanvullend onderzoek noodzakelijk is. Wij raden u aan om hier met het onderzoekspersoneel over te praten, en misschien ook met uw familie of vrienden. Neemt u alstublieft uw tijd om deze informatie rustig door te lezen en als u vragen hebt, kunt u altijd contact opnemen met de onderzoeker of verpleegkundige. Alle gegevens die elektronisch worden verstuurd, worden gecodeerd om ervoor te zorgen dat uw gegevens vertrouwelijk worden behandeld. Uw gecodeerde studiegegevens kunnen worden verstuurd naar een land buiten de Europese Unie voor het verwerken en analyseren van de gegevens. De studiegegevens zullen veilig worden bewaard voor een periode van ten minste 15 jaar. Om deel te kunnen nemen aan het pathfinder TM 2 onderzoek bent U niet verplicht om toestemming te geven dat alle bloedmonsters die zijn afgenomen voor het analyseren van antilichamen zullen worden bewaard tot het moment dat het product op de markt komt. Als u dit addendum niet wilt tekenen, zullen uw bloedmonsters worden behandeld zoals beschreven in de proefpersoneninformatie/toestemmingsverklaring, zoals u deze eerder heeft ondertekend. Als u toestemming geeft dat uw bloedmonsters die zijn afgenomen voor het analyseren van antilichamen in het pathfinder TM 2 onderzoek bewaart, dan dient u bijgevoegde toestemmingsverklaring te tekenen en dateren. U zult een kopie van deze getekende proefpersoneninformatie/toestemmingsverklaring mee krijgen. Pagina: 19 van 20

20 Addendum: Toestemmingsverklaring - Opslag van lichaamsmateriaal van pathfinder TM 2 Titel: Een multi-nationaal onderzoek naar de veiligheid en effectiviteit, inclusief farmacokinetiek, van NNC bij behandeling en profylaxe van bloedingen bij patiënten met Hemofilie A - Pathfinder TM 2 Naam van de onderzoeker: Dr. K. Meijer 1. Ik bevestig dat ik de proefpersoneninformatie voor bovenstaand onderzoek heb gelezen en begrepen en dat ik mondelinge toelichting heb gehad. Ik heb voldoende tijd gekregen om over mijn toestemming voor de opslag van mijn bloedmonsters afgenomen voor analyse van antilichamen in het pathfinder TM 2 onderzoek tot het moment dat het product op de markt komt na te denken. Ik heb de mogelijkheid gehad om vragen te stellen en deze vragen zijn naar tevredenheid beantwoord. 2. Ik weet dat mijn toestemming helemaal vrijwillig is. Als ik geen toestemming wil verlenen, kan ik gewoon aan het onderzoek mee doen. 3. Ik heb begrepen dat ik een getekende kopie van het addendum van de proefpersoneninformatie en de toestemmingsverklaring zal ontvangen en mag houden. 4. Ik ben mij ervan bewust dat daartoe bevoegde medewerkers van, de leden van de medisch ethische toetsingscommissie en de medewerkers van de Inspectie voor de Gezondheidszorg of van buitenlandse registratie-instanties direct toegang hebben tot mijn medische gegevens om de verkregen data van het onderzoek waaraan ik deelneem te controleren en ik geef daar mijn toestemming voor. Al mijn persoonlijke gegevens zullen vertrouwelijk worden behandeld en mijn gegevens kunnen veilig gecodeerd naar een ander land worden overgebracht voor analyse. 5. Ik stem toe dat mijn bloedmonsters afgenomen voor analyse van antilichamen in het pathfinder TM 2 onderzoek worden bewaard tot het moment dat het product op de markt komt. (NB: alles binnen dit omkaderde gedeelte dient de proefpersoon zelf in te vullen) Naam proefpersoon (in hoofdletters) Datum Handtekening Ik verklaar hierbij dat ik deze proefpersoon volledig heb geïnformeerd over het bovengenoemde addendum. Als er tijdens het onderzoek informatie bekend wordt die de toestemming van de proefpersoon zou kunnen beïnvloeden, dan breng ik hem daarvan tijdig op de hoogte. Naam van de onderzoeker, (in hoofdletters) Datum Handtekening Pagina: 20 van 20