College informatiebrief

Transcriptie

1 College informatiebrief Onderwerp: mededelingen vanuit het college Datum: 18 december 2012 Portefeuille J.P. Tanis 1. Substantiële afwijkingen na vaststellen bestuursrapportage 2012 a. Meerkosten a.g.v. de 2 e bestuursrapportage GRD 2012 Op 4 december heeft de Drechtraad de 2 e Bestuursrapportage 2012 GRD vastgesteld. In deze rapportage heeft de GRD diverse afwijkingen gepresenteerd die financiële consequenties hebben voor Sliedrecht van Deze zijn niet verwerkt in de bestuursrapportage van de gemeente Sliedrecht. De overschrijdingen worden veroorzaakt door: hogere kosten a.g.v. het organiseren van de Drechtstedendinsdag hogere salarislasten a.g.v. de nieuwe CAO hogere lasten op het gebied van ICT Daarnaast wordt in de 2e burap 2012 GRD ook een hogere bijdrage van Sliedrecht geraamd voor het onderdeel WMO hulpmiddelen. Deze verhoging is reeds verwerkt in onze eigen bestuursrapportage. De hogere bijdrage kan in 2012 voor het grootste gedeelte binnen het programma worden opgevangen daar voor deelprogramma 1B van het IP&A plan Drechtsteden een positief saldo wordt verwacht van De gepresenteerde nadelen zijn structureel van aard. De gevolgen hiervan worden betrokken bij de eerste actualisatie van de begroting 2013, die in het kader van operatie STOER zal plaatsvinden. b. Meerkosten a.g.v. vaststellen 4 e wijziging CAR-UWO Ons college heeft op de 4e wijziging van de CAR-UWO vastgesteld. Op grond van de statuten van de VNG en het reglement van het College van Arbeidszaken (CvA) zijn de gemeenten (en de GR Drechtsteden) gebonden aan de Car-bepalingen en de wijzigingen daarin. Bovendien heeft onze organisatie zich verplicht de Uwo, alsmede de wijzigingen daarop te volgen. Lokale vaststelling van (wijzigingen in) de Car/Uwo is dan ook noodzakelijk. De belangrijkste wijzigingen hebben betrekking op: Een eenmalige bruto uitkering van 400,00 voor medewerkers in schaal 6 en lager. Een eenmalige bruto uitkering van 200,00 voor medewerkers in salarisschaal 7 en hoger. De salarisschalen worden met terugwerkende kracht tot 1 januari 2012 met 1% verhoogd en met terugwerkende kracht tot 1 april 2012 nogmaals met 1% verhoogd. Voor 2013 is in de begroting rekening gehouden met deze wijziging. Voor 2012 heeft de wijziging echter nog niet geleid tot een bijstelling van de begroting. Dit heeft te maken met het feit dat bij het opstellen van de bestuursrapportage de salariskosten nog niet waren meegenomen. Met de wijziging is een bedrag gemoeid van afgerond

2 - 2 - Actuele stand burap Bovenstaande ontwikkelingen leiden tot de volgende stand van de burap. Bedrag Vorige stand burap Voordeel Meerkosten GRD Nadeel CAR-UWO Nadeel Nieuwe stand burap Nadeel Het bij de begroting 2012 berekend voordelig jaarresultaat ( ) komt hiermee met de nieuwe stand van de burap dus lager uit op Echter, ook in deze nieuwe stand zijn de kosten van rente en afschrijvingen, projecten, grondexploitaties e.d. nog niet meegenomen. Zoals aangegeven in het boekwerkje van de burap wordt deze slag gemaakt bij de jaarrekening Aanbieding Nota Verbonden Partijen Wij hadden u toegezegd de Nota verbonden in het vierde kwartaal van 2012 aan uw raad te bieden. Het college heeft inmiddels het concept van de nota besproken, maar wil daar nog een aantal aanpassingen in doorvoeren. U kunt de nota kort na de jaarwisseling van ons verwachten, maar omdat dat later is dan afgesproken melden wij u dat langs deze weg. 3. Plannen voor samenwerking gemeente Sliedrecht en Tablis Wonen bij onderwijshuisvesting Het vastgoedbeleid van de gemeente maakt onderdeel uit van de operatie STOER. De vraag hoe de gemeente het meest efficiënt haar taak op het gebied van onderwijshuisvesting kan vervullen ligt daarmee op tafel en het college gaat daar een voorstel voor doen. In dat verband zijn ook gesprekken met Tablis Wonen op gang gekomen over de bouw van de brede school in Prickwaert. Gezamenlijk is besloten om, als een pilot en vooruitlopend op een eventuele beleidswijziging, te kijken of er een voor beide partijen aantrekkelijke oplossing kan komen. Die moet er ongeveer als volgt uit komen te zien: de gemeente verkoopt de grond aan Tablis Wonen en die bouwt het hele complex voor eigen rekening en beheert het vervolgens. De gemeente huurt de klaslokalen van Tablis Wonen terug. Om dit idee verder uit te werken hebben de gemeente en Tablis Wonen op 20 december een Intentieovereenkomst gesloten. De verwachting is dat rond 1 mei alle gevolgen van dit idee goed in beeld zijn, zodat besloten kan worden om wel of niet op deze wijze verder te gaan. De plannen voor de bouw van een nieuwe brede school in de Sliedrechtse wijk Prickwaert vorderen ondertussen gestaag. In januari zal het bouwplan aan de direct omwonenden en aan de ouders van de leerlingen van de Anne de Vriesschool en de Roald Dalhschool worden gepresenteerd. In de zomer van 2013 wordt gestart met de bouw. De start van de bouw is niet afhankelijk van de uitkomst van het overleg tussen de gemeente en Tablis Wonen. Portefeuille A. de Waard 4. Continueren proef droog en herbruikbaar afval in 2013 Op 26 april 2011 heeft de gemeenteraad besloten deel te nemen aan de praktijkproef droog en herbruikbaar huishoudelijk afval. In de blauwe container mogen naast oud papier ook onder andere plastic, metalen, textiel en hout. De doelstelling van de proef is inzicht te krijgen in de mogelijkheden op het gebied van materiaalhergebruik van huishoudelijk afval.

3 - 3 - De resultaten van de proef zijn positief. De juiste materialen worden in toenemende mate gescheiden. Uit een bewonersonderzoek eind april 2012 is gebleken dat 85 procent van de huishoudens graag door wil gaan met deze wijze van afvalinzameling. Het draagvlak onder de bewoners is groot en de inzameling verloopt goed. Met HVC is overeengekomen in 2013 deze wijze van afvalinzameling in de proefwijk, voor de gemeente kostenneutraal, door te zetten. In 2013 meer richting geven aan afvalbeleid In 2013 zal de gemeenteraad gevraagd worden richtinggevende uitspraken te doen over toekomstige gemeentebrede afvalinzameling in Sliedrecht. Voorafgaande aan het aanbieden van een afvalbeleidsplan zal een startnotitie opgesteld worden. Meer richting geven aan afvalbeleid is nodig omdat er veel ontwikkelingen spelen rondom de inzameling van huishoudelijk afval. Hieronder is een aantal relevante ontwikkelingen weergegeven: in 2015 moet 65% van het huishoudelijk afval hergebruikt worden; in Sliedrecht is het percentage op dit moment 55; in 2013 wordt duidelijk of het inzamelen van droog en herbruikbaar een wijze van afvalinzameling is die voldoende toekomstperspectief heeft om te gaan investeren in machinale afvalscheiding; naast de proef droog en herbruikbaar worden in het land ook alternatieve inzamelmethoden uitgeprobeerd; er zijn diverse ontwikkelingen op het gebied van inzameling en vergoedingen van kunststof verpakkingen; de gehele afvalinzameling in de wijk Oude Uitbreiding West gaat als pilotproject via ondergrondse containers plaats vinden; mogelijk kan deze wijze van afvalinzameling ook in andere wijken, zoals bijvoorbeeld de Staatsliedenbuurt, worden toegepast. 5. Feitenonderzoek naar het storten van asbesthoudende materialen op de stortplaats Derde Merwedehaven te Dordrecht in de periode Op 27 november 2012 heeft de provincie het door TNO uitgevoerde feitenonderzoek gepresenteerd. Doelstelling van het feitenonderzoek is om de feiten over het storten van asbesthoudend materiaal in de periode duidelijk te krijgen zonder daaraan conclusies te verbinden. In het feiten onderzoek zijn de resultaten verwerkt van het onderzoek van MWH naar de hoeveelheden gestort asbesthoudend materiaal in de periode vóór De provincie heeft het feitenonderzoek ook ter beschikking gesteld aan de GGD ZHZ. Zoals is toegezegd hebben wij het feitenonderzoek aan de extern milieuadviseur, de heer Vollenbroek van adviesbureau MOB, voorgelegd met het verzoek dit te evalueren en de gemeente te adviseren hoe hier verder mee om te gaan. De brief van MOB met evaluatie is als bijlage toegevoegd. Wij onderschrijven de daarin getrokken conclusies. Voor ons is dit aanleiding om de provincie van de bevindingen per brief op de hoogte te stellen en de bevolking van Sliedrecht daarover middels een persbericht te informeren. Volledigheidshalve geven wij u nog enkele zaken mee die van belang zijn voor een standpuntbepaling over het feitenonderzoek en de gelopen gezondheidsrisico s vanwege het storten van onverpakt asbesthoudend afval. Het feitenonderzoek heeft geen nieuwe informatie opgeleverd met betrekking tot de verspreiding van asbestvezels in de buitenlucht als gevolg van het storten van onverpakt asbesthoudend afval. Het is niet uit te sluiten dat asbestvezels zijn verwaaid naar de omgeving. De provincie heeft hierop onvoldoende gehandhaafd. Omdat adequate asbestmetingen ontbreken heeft verder onderzoek op dit punt, zoals MOB naar onze mening terecht opmerkt, geen zin. Wij hebben de GGD Zuid-Holland Zuid gevraagd in hoeverre het feitenonderzoek aanleiding geeft het advies van 16 mei 2011 naar aanleiding van het MWH-onderzoek te herzien. Het advies van 18 december 2012 en het advies van 16 mei 2011 zijn als bijlage toegevoegd. De GGD concludeert dat het feitenonderzoek onvoldoende informatie heeft opgeleverd om een goede risico beoordeling te kunnen uitvoeren voor de omgeving van de Derde Merwedehaven. Daarvoor is inzicht nodig in de gemiddelde concentratie aan asbestvezels over een lange periode. De resultaten van de in het feitenonderzoek genoemde asbestmetingen geven niet meer dan een indicatie van de hoeveelheid asbestvezels in de

4 - 4 - lucht tijdens de metingen. De gebruikte meetmethode was niet geschikt om resultaten te toetsen aan het risiconiveau voor de bevolking. Het blijft onduidelijk in hoeverre de uitkomsten representatief zijn voor de gehele periode. 6. Uitspraak Afdeling Bestuursrechtspraak Raad van State in het beroep tegen het besluit van 19 april 2011 waarbij de milieuvergunning van Derde Merwedehaven BV is gewijzigd Op 21 november 2012 heeft de Raad van State uitspraak gedaan in het beroep tegen het besluit van de provincie van 19 april Het beroep richtte zich tegen de aan dit besluit verbonden voorschriften ter beperking van de stofemissie die naar de gemeente ontoereikend zijn en zouden moeten worden aangescherpt. De Raad van State is van oordeel dat de voorschriften voldoende bescherming bieden tegen stofverspreiding en heeft dit beroep ongegrond verklaard. Bijlagen: Brief MOB van 17 december 2012 met evaluatie feitenonderzoek 2012 Advies GGD Zuid-Holland Zuid van 18 december 2012 Advies GGD Zuid-Holland Zuid van 16 mei 2011 Burgemeester en wethouders van Sliedrecht, De loco-secretaris, De burgemeester, C. de Graaf drs. A.P.J. van Hemmen

5 College van B&W van Sliedrecht Postbus AA Sliedrecht Uw referentie: Onze referentie: Betreft: Geacht college, EvaluatieFeitenonderzoekNov2012 Evaluatie van het Feitenonderzoek naar het storten van asbesthoudende ma- terialen op de stortplaats Derde Merwedehaven te Dordrecht in de periode 1990 t/m 2010, rapport nummer TNO UT , datum 20 novem- ber 2012 Nijmegen, 17 december 2012 Inleiding Conform uw verzoek treft u hierbij onze evaluatie aan van het door TNO uitgevoerde Feitenonderzoek Derde Merwedehaven te Dordrecht. Het rapport dateert van 20 november 2012 en is door de provin- cie direct na de presentatie in Den Haag op 27 november 2012 aan ons overhandigd. De gemeente is betrokken geweest bij de formulering van de onderzoekstaken. De gemeente is daarna tot de presentatie van het Feitenonderzoek niet meer bij het onderzoeksproces betrokken geweest. Samenvatting Mede uit het Feitenonderzoek komen de volgende conclusies naar voren: 1. In de periode was het onverpakt storten van asbesthoudend afval niet toegestaan. Noch de vergunning noch de stortreglementen/stortplannen stonden dit toe. Voor zover nog na te gaan mag de voorzichtige conclusie worden getrokken dat er in deze periode geen significante hoeveelheden onverpakt asbesthoudend afval zijn gestort. Deze conclusie dient met de nodige voorzichtigheid te worden getrokken omdat het grootste deel van de informatie uit deze periode niet meer aanwezig was c.q. niet beschikbaar was voor TNO. 2. De Wet milieubeheervergunning van 2002 staat alleen het verpakt storten van asbesthoudend af- val toe. Onverpakt asbesthoudend afval mag niet worden gestort volgens de vergunning. Hetzelfde geldt voor het stortreglement/stortplan dat van kracht was in In maart 2003 is IGAT B.V. be- gonnen met het los storten van onverpakt asbesthoudend afval conform beleidsregel zon- der dat dit was toegestaan. Middels het stortplan van 28 oktober 2003 is dit per brief van 18 no- vember 2003 alsnog goedgekeurd door de provincie. Deze brief is destijds alleen naar DMH ge- stuurd, niet naar de gemeente Sliedrecht of de gemeente Dordrecht. Dit besluit is ook niet gepu- bliceerd. Dit geldt ook voor latere goedkeuringsbesluiten van stortreglementen en stortplannen. 1 Dat alleen ziet op arbeidsomstandigheden, d.w.z. bescherming van werknemers, niet van de omgeving MOB, Waldeck Pyrmontsingel 18, 6521 BC Nijmegen info@mobilisation.nl; website: Tel: , BTW nr.:

6 3. Het storten van onverpakt asbesthoudend afval is doorgegaan tot in 2010 totdat het Herstelbesluit van 2011 dit verbood. De totale hoeveelheid gestort onverpakt asbesthoudend afval bedroeg van- af 2003 circa ton. 4. De provincie heeft steken laten vallen bij het toezicht en de handhaving rond het storten van ver- pakt en onverpakt asbesthoudend afval. In een aantal gevallen werden geconstateerde overtre- dingen niet gevolgd door een handhavingsactie. Ook zijn er geen aanwijzingen gevonden dat de provincie heeft gecontroleerd of het onverpakt gestorte asbesthoudende afval wel voldeed aan de maximaal toegestane concentratie van 0,5%. Ook Delta controleerde dit niet met toestemming van de provincie. Daarom kan niet worden uitgesloten dat veel hogere concentraties asbesthoudend afval onverpakt zijn gestort. 5. De provincie heeft nagelaten om adequaat toezicht te houden en te handhaven op de driemaande- lijkse verplichting in het stortplan tot het doen van asbestmetingen in de buitenlucht gedurende de periode waarin deze verplichting gold. De provincie heeft in de periode zelf ook geen asbestmetingen in de buitenlucht laten uitvoeren tijdens het storten van overpakt of verpakt asbesthoudend afval. Het Feitenonderzoek heeft daardoor geen nieuwe informatie opge- leverd over eventueel vrijgekomen asbestvezels in de omgeving. 6. TNO heeft geen inzage gekregen in het archief van DMH. Er hebben ook geen interviews plaatsge- vonden met werknemers van DMH. Dit is niet conform het Plan van aanpak 2 waarmee de ge- meente Sliedrecht had ingestemd. TNO had volgens het Plan van aanpak ook tussenrapportages uit moeten brengen naar de provincie. Het is niet bekend of dit heeft plaatsgevonden. 7. Als gevolg van het feit dat bij DMH aanwezige informatie nauwelijks of niet beschikbaar was voor het onderzoek is de centrale onderzoeksvraag, zoals geformuleerd in het Plan van aanpak, maar ten dele beantwoord. Het Feitenonderzoek heeft hierdoor weinig meer informatie opgele- verd dan dat al bekend was. Het onderzoek heeft wel bevestigd dat de provincie Zuid- Holland ern- stig in gebreke is gebleven met de handhaving van de door de provincie zelf verleende milieuver- gunning van Hoe nu verder? DMH heeft met onderhandse toestemming van de provincie in de periode circa ton asbesthoudend afval onverpakt gestort. Dit zou afval moeten zijn met een concentratie die lager is dan 0,5%. Echter, noch de provincie noch Delta hebben specificaties hiervan van ontdoeners van asbest- houdend afval gecontroleerd. Delta hoefde dat formeel ook niet omdat de provincie aan Delta in 2003 uitdrukkelijk toestemming heeft gegeven om geen controles hierop uit te voeren. Derhalve is het de vraag of verder onderzoek in de archieven van DMH, waartoe TNO nu geen toegang heeft gekregen, nog wel aanvullende informatie hierover op zou kunnen leveren. Waar het uiteindelijk om gaat is om na te gaan of er asbestvezels zijn verwaaid (en zo ja welk type) tij- dens het handlen en storten van het onverpakte asbesthoudend afval op de afvalberging. Gezien het vrijwel ontbreken van handhaving op het storten van onverpakt asbesthoudend afval in de periode is die kans zeker aanwezig. Echter, gezien het ontbreken van adequate asbestmetingen in de buitenlucht zal ook verder onderzoek naar eventueel bij DMH aanwezige informatie weinig of geen aanvullende informatie over asbestemissies naar de omgeving opleveren. Dossieronderzoek Het dossieronderzoek van TNO heeft zich beperkt tot bij de provincie aanwezige documenten. Dit is niet conform het Plan van aanpak en dit heeft geleid tot een forse beperking van de ter beschikking staande stukken zoals blijkt uit het onderstaande. Uit het TNO- rapport: Interne documenten van instanties waarvan duidelijk is dat ze niet zijn bedoeld voor extern ge- bruik zijn in een aantal gevallen wel ingezien voor de beeldvorming en de context, maar niet verder benoemd in deze rapportage (citaat pagina 17). Het gaat hier dus om bij de provincie aanwezige documenten. 2 Het Plan van aanpak betreft de taakomschrijving die onderdeel vormt van de door de provincie verleende op- dracht aan TNO. De gemeente heeft op het concept hiervan in kunnen spreken en ingestemd met de definitieve versie 2

7 Uit pagina 18 van het rapport blijkt dat Delta niet is benaderd voor interviews. De reden hiervoor is onduidelijk. Pagina 21: PROAV is en was geen overheidsorgaan in de zin van de Archiefwet. PROAV heeft haar archief overgedragen aan Delta Milieu. Delta heeft deze stukken deels vernietigd. Dat mocht vol- gens TNO ook omdat Delta niet gehouden is aan de Archiefwet. Pagina 48: Het zorgsysteem van de DMH is niet voorhanden en daarom niet bestudeerd door het onderzoeksteam. Pagina 59: Over de periode zijn slechts zeer weinig bezoekrapporten gevonden. Zie de schuin gedrukte tekst op pagina 92 van het TNO- rapport: Het volgens de Wm- vergunning van 2002 verplichte logboek van Delta kon niet worden bestu- deerd, zie pagina 107 van het TNO- rapport. Het kwaliteitssysteem/zorgsysteem was niet beschikbaar voor het onderzoeksteam, zie pagina 116 van het TNO- rapport. Het TNO- rapport vermeldt niet of Delta gevraagd is om inzage in haar dossiers. Uit navraag bij de pro- vincie blijkt dat de provincie aan DMH in algemene termen per brief om medewerking heeft gevraagd. DMH heeft hierop na een juridisch advies besloten om hieraan geen of zeer beperkt medewerking te verlenen, zodat TNO geen relevante aanvullende informatie van DMH heeft ontvangen. Uit het bovenstaande concluderen wij dat TNO geen inzicht heeft gehad in bij Delta aanwezige docu- menten. Tevens concluderen wij dat TNO op belangrijke punten is afgeweken van haar offerte/ Plan van aanpak van 24 mei , versie Concept- rapport. Zie bijvoorbeeld par. 2.5 van het Plan van aanpak Beschikbaarheid van documenten. Hierin worden zowel provincie als exploitant genoemd. Idem in paragraaf 3.5 onder Aanpak. In paragraaf 3.6 staat onder Aanpak dat procedures, interne instructies en maatregelen uit het zorgsysteem worden opgevraagd bij de exploitant. Zoals hierboven is gebleken is deze cruciale informatie niet door DMH ter beschikking gesteld en dus niet in het onderzoek meegenomen. Idem par. 3.7 onder Aanpak waar de exploitant gevraagd wordt om de onderzoeken en metingen ter hand te stellen die men heeft verricht in verband met het storten van onverpakt asbesthoudend afval. Deze informatie is ook niet door DMH vrijgegeven en dus ook niet bij het onderzoek betrokken. Conform par. 3.8 van het Plan van Aanpak zouden er ook diverse werkdocumenten worden overlegd. Dit is voor zover ons bekend niet gebeurd. Dit is met name van belang omdat in dat geval veel eerder het belangrijke probleem van bij Delta aanwezige, maar voor de onderzoekers kennelijk niet beschik- bare cruciale informatie, had kunnen worden besproken met opties om deze ontbrekende informatie alsnog boven water te krijgen. Onduidelijk is op wiens initiatief dit is geschrapt. Onze conclusies uit het bovenstaande zijn: 1. Er is kennelijk voor gekozen om de weigering van DMH te accepteren en de bij DMH aanwezige in- formatie niet bij het onderzoek te betrekken. Dit is in strijd met het Plan van aanpak aan TNO. Wij hebben geen bevestiging gezien van door de provincie ondernomen pogingen om deze cruciale in- formatie alsnog boven water te krijgen 4. 3 Het bij ons aanwezige Plan van aanpak is ongedateerd. Uit navraag bij de provincie blijkt dat dit het definitie- ve Plan van aanpak is 4 Deze kennelijke weigering van DMH om loyaal mee te werken aan het Feitenonderzoek heeft ons niet eerder bereikt dan tijdens de presentatie van het onderzoek 3

8 2. Als gevolg van het niet beschikbaar zijn van bij Delta aanwezige cruciale informatie heeft het Fei- tenonderzoek veel minder informatie opgeleverd dan mogelijk zou zijn geweest als wel alle rele- vante informatie bij het onderzoek zou zijn betrokken. Grotendeels is de informatie in het Feiten- onderzoek nu een bevestiging van hetgeen al bekend was. 3. TNO is met de onderzoeksprocedure afgeweken van de onderzoeksopdracht in het Plan van aan- pak in die zin dat bij Delta aanwezige informatie niet bij het onderzoek is betrokken. Onduidelijk is op wiens initiatief de vooraf overeengekomen gefaseerde rapportage, zoals opgenomen in het Plan van aanpak, is geschrapt. Was het storten van onverpakt asbesthoudend afval volgens de milieuvergunning(en) toegestaan? Het Feitenonderzoek stelt dat, voor zover na te gaan op grond van nog aanwezige informatie 5, er in de periode (nagenoeg) geen onverpakt asbesthoudend afval werd gestort op de afvalber- ging. De milieuvergunning van 1992 stond dit ook niet toe. Dit staat als zodanig ook vermeld in rappor- tages van de provincie zelf. Hierover is dan ook geen verschil van mening met de provincie. Voor wat betreft de nog steeds geldige Wet milieubeheervergunning van 2002 geldt het volgende. De considerans van de Wm- vergunning van 2002 geeft uitdrukkelijk aan dat het de bedoeling was om de werkwijze en scope van te storten afvalstoffen, zoals vergund in de vergunning van 1992, te continue- ren. Er werd uitdrukkelijk in gesteld dat het niet de bedoeling was om de scope te vergroten. Wat ver- gund was blijft vergund 6. Dit wordt ook bevestigd in het Feitenonderzoek. Het onverpakt storten van asbesthoudend afval is in de aanvraag voor de Wm- vergunning van 2002 dan ook niet opgenomen en de Wm- vergunning stond het onverpakt storten van asbesthoudend afval ook niet toe. Storten van asbesthoudend afval in de periode In deze periode is volgens TNO/MWH sprake geweest van het storten van tenminste ton as- besthoudend afval, mogelijk ton. Hiervan is volgens de onderzoekers mogelijk ton onverpakt gestort. Zoals hierboven reeds aangegeven konden de onderzoekers hier verder geen ze- kerheid over verschaffen omdat veel informatie niet meer beschikbaar is. Echter, de genoemde moge- lijk gestorte ton is relatief klein vergeleken met de totale hoeveelheid verpakt gestorte asbest- houdend afval. Vergunning, stortreglement en stortplan stonden het onverpakt storten van asbest- houdend afval dan ook niet toe, ook niet als de concentraties asbest lager waren dan 0,5%. Het onverpakt storten van asbesthoudend afval in de periode In de periode is ton verpakt asbesthoudend afval gestort. Daarnaast is ton onverpakt asbesthoudend afval gestort. Onverpakt storten van asbesthoudend afval was niet toegestaan volgens de Wm- vergunning van IGAT begon in maart 2003 met het storten van onverpakt asbesthoudend afval. Grondslag daarvoor was Arbo- beleidsregel 4.45 die in maart 2003 in werking trad. Deze beleidsregel heeft echter geen rechtstreekse werking op milieuvergunningen. Het in maart 2003 nog van kracht zijnde stortreglement (februari 2001) stond het onverpakt storten uitdrukkelijk niet toe. Dat mocht pas nadat het gewijzigde stortplan op 18 november 2003 door de provincie werd goedgekeurd. De provincie heeft hier niet op gehandhaafd. De goedkeuringen van stortreglementen en stortplannen zijn niet gepubliceerd noch zijn ze naar de gemeente gestuurd. Volgens het Feitenonderzoek was het vanaf 1996 niet meer verplicht om asbestanalyses uit te voeren op asbesthoudend afval 7. Dat was tot 2003 in feite ook overbodig omdat er toch alleen verpakt asbest- houdend afval mocht worden gestort, c.q. werd gestort. 5 Zo zijn er over de periode nauwelijks of geen bezoekrapporten, dit was bij de provincie de gangba- re term voor inspectierapporten 6 Zie bijvoorbeeld ook het tweede kader op pagina 42 van het TNO- rapport 7 Pagina 91 van het TNO- rapport 4

9 Echter, vanaf 2003 werd dat wel weer belangrijk omdat vanaf maart 2003 ook onverpakt asbesthou- dend afval werd gestort op voorwaarde dat de concentratie asbest niet hoger mocht zijn dan 0,5% 8. TNO heeft geen bevestiging kunnen vinden dat dit door Delta of de provincie werd gecontroleerd. Wij gaan er dus vanuit dat dit niet is gebeurd ondanks dat de Wm- vergunning van 2002, in combinatie met de aanvraag, dit wel voorschreef. Echter, in het niet gepubliceerde stortreglement van 2003 wordt in hoofdstuk 3 aangeven dat onverpakt asbesthoudend afval niet wordt bemonsterd 9. Middels het on- derhands goedkeuren van het stortreglement van 2003 is de provincie hiermee dus akkoord gegaan. Gezien het volledig ontbreken van controle op de in de Wm- vergunning opgenomen eis van maximaal 0,5% kan niet worden uitgesloten dat een substantieel deel van de ton overpakt gestorte as- besthoudend afval niet aan de concentratie- eisen van de Wm- vergunning van 2002 voldeed. Conclusies: 1. In de verschillende stortplannen en stortreglementen van na 2002 staat een uitdrukkelijke begren- zing van de asbestconcentratie van maximaal 0,5% asbest in het asbesthoudend afval. Het Feiten- onderzoek gaat niet in op de controle van dit voorschrift. Echter, tijdens de presentatie van het rapport gaf de projectleider van TNO aan dat Delta dit in eerste instantie in de periode wel deed maar in latere jaren deze controle achterwege liet. Delta vertrouwde op de door ontdoe- ners aangeleverde documenten die de partijen asbesthoudend afval vergezelden. Volgens TNO zijn er geen aanwijzingen dat de provincie zelf ooit monsters heeft genomen om te controleren of aan de maximaal 0,5% eis werd voldaan. Van de ton gestorte hoeveelheid asbesthoudend af- val zijn in de periode door de provincie dus nooit monsters genomen om na te gaan of het onverpakt gestorte asbesthoudende afval wel aan de concentratie eis voldeed. Delta contro- leerde dat evenmin met toestemming van de provincie. Niet uitgesloten kan worden dat ook as- besthoudend afval met veel hogere concentraties asbest is verwerkt als gevolg van het ontbreken van adequate controle op de maximaal toegestane asbestconcentratie. 2. Er zijn in de periode geen asbestmetingen in de buitenlucht uitgevoerd door of in Plan van aanpak van de provincie. De weinige metingen die er zijn werden in Plan van aanpak van Delta uitgevoerd met de fasecontrastmethode 10 die een detectiegrens heeft van vezels/m3. Deze methode is ongeschikt om te controleren of de asbestbesmetting van de omgeving beperkt blijft. 3. De provincie heeft in de periode maar zeer beperkt toegezien op het voorkomen van het vrijkomen van asbestdeeltjes tijdens het storten van onverpakt asbesthoudend afval. Dit is ook niet zo vreemd omdat de provincie kennelijk niet of onvoldoende op de hoogte was van het on- verpakt storten van asbesthoudend afval 11. Was er kans op asbestbesmetting van bewoners van Sliedrecht als gevolg van het overpakt storten van asbesthoudend afval met minder dan 0,5% (5.000 mg/kg) asbest? Ondanks het feit dat veel informatie is verdwenen over de periode is verdwenen lijkt het aannemelijk dat de risico s op asbestbesmetting in deze periode gering was omdat mag worden aan- genomen dat voornamelijk verpakt asbesthoudend afval werd gestort. Dat ligt anders voor de periode Gezien het feit dat er geen gegevens boven water zijn ge- komen over controles op de maximaal toegestane concentraties van niet- hechtgebonden en hechtge- bonden asbest in de ton onverpakt gestorte asbesthoudende afval kan niet worden uitgeslo- 8 De volledige eis luidde dat de concentratie hechtgebonden asbest lager moest zijn dan 0,5% (5.000 mg/kg) en/of de concentratie van niet- hechtgebonden asbest lager moest zijn dan 0,1% (1.000 mg/kg) 9 Het Feitenonderzoek maakt geen melding van dit belangrijke punt 10 Uit het feitenonderzoek blijkt dat in de periode maart t/m september 2003 en mei 2007 t/m april 2008 op 16 data luchtmetingen zijn uitgevoerd met als resultaat dat de arbeidshygiënische grenswaarde van ve- zels/m3 niet werd overschreden. Slechts 2 metingen (december 2007 en maart 2008) zijn met elektronenmicro- scopie geanalyseerd met als resultaat < 514 vezels/m3 respectievelijk < 198 vezels/m3. Onbekend is om welk soort asbestvezels het gaat 11 Dit blijkt met name uit het MWH- rapport van februari 2011, waarin wordt gerapporteerd dat er in de periode geen ton onverpakt asbesthoudend afval is gestort, zoals door de provincie in eerste instantie gerapporteerd, maar ton. Ook blijkt dit uit het feit dat de (volgens het stortreglement 2003 verplichte) asbestmetingen in de buitenlucht niet meer werden uitgevoerd. Dit werd door de provincie niet opgemerkt 5

10 ten dat substantiële hoeveelheden asbesthoudend afval zijn gestort met asbestconcentraties die veel hoger liggen dan toegestaan. Immers, er werd niet op gecontroleerd, noch door Delta noch door de provincie. De provincie heeft in deze periode ook nooit asbestmetingen (1) van het onverpakt gestorte asbesthoudend afval, (2) noch in de buitenlucht laten uitvoeren tijdens het storten van overpakt as- besthoudend afval. Onze conclusie is dat er dus een gerede kans is dat er toch asbestvezels naar de omgeving zijn verspreid. De handhaving hierop is vrijwel nihil geweest. Het Feitenonderzoek toont dit laatste duidelijk aan. Herstelbesluit In het Herstelbesluit van 19 april 2011 werd het onverpakt storten van asbesthoudend afval uitdruk- kelijk verboden. Echter, zoals hierboven aangegeven is het onverpakt storten van asbesthoudend afval nooit vergund geweest volgens de gepubliceerde milieuvergunningen, niet in de periode noch in de periode na Het werd wel onderhands toegestaan in de niet gepubliceerde stortregle- menten en stortplannen. Waarom is er door de gemeente Sliedrecht nooit om handhaving verzocht op het overpakt storten van asbesthoudend afval? De gemeente is altijd van mening geweest dat het storten van verpakt asbesthoudend afval niet tot onacceptabele asbestbesmetting van de omgeving hoeft te leiden op voorwaarde dat de voorschriften in de Wm- vergunningen van 1992 en 2002 strikt zouden worden nageleefd. Pas in 2006 werd het duidelijk dat volgens de nooit gepubliceerde stortplannen er ook onverpakt as- besthoudend afval in concentraties tot maximaal 0,5% mocht worden gestort. Uit de toen door ons namens gemeente opgevraagde stortlijsten valt niet op te maken wat verpakt en wat onverpakt wordt gestort. Echter, de provincie heeft ons diverse malen verzekerd dat het onverpakt storten van asbest- houdend afval nauwelijks of niet plaats vond. Ook werd ons verzekerd dat stortplan en stortreglement spoedig zouden worden geactualiseerd zodat dit ook aan de orde zou komen. De gemeente heeft geen bezwaar en beroep aangetekend tegen het schrappen van de meetverplich- ting om asbest in de buitenlucht te meten uit het stortplan van 2003 om de volgende redenen: Er werd volgens de provincie alleen zeer incidenteel onverpakt asbesthoudend afval gestort en dan nog alleen asbesthoudend afval met lage concentraties asbest. Zoals bekend blijkt dit achteraf ton te zijn geweest zonder controle op asbestconcentraties. De voorgeschreven fasecontrastmethode is alleen geschikt voor controle op arbeidsomstandighe- den. Deze is ongeschikt om te verifiëren of de omgeving voldoende is beschermd. Advies aanvraag GGD De GGD Zuid- Holland Zuid heeft in haar advies van 11 mei 2011 aangegeven dat het niet mogelijk was om op basis van de toen bekende gegevens een risicobeoordeling te geven. Het rapport van TNO levert daarvoor geen nieuwe informatie. Desalniettemin kan de GGD alsnog worden verzocht om aan te ge- ven of haar bovengenoemd advies bijstelling behoeft op grond van het Feitenonderzoek. Hoogachtend, drs. Johan G. Vollenbroek Bijlage 1: Evaluatie van inspectie rapporten over de periode : ons rapport van 23 september Hieruit blijkt dat het Feitenonderzoek onze eerdere conclusies bevestigt dat (1) het onverpakt storten van asbesthoudend afval volgens de Wm- vergunning niet was toegestaan, en (2) dat er van nauwelijks of niet werd gehandhaafd op de voorschriften in stortplan en stortreglement met betrek- king tot het onverpakt storten van asbesthoudend afval. 6

11 Gemeente Sliedrecht t.a.v. College van Burgemeester en Wethouders Postbus AA Sliedrecht Uw referentie: Onze referentie: Betreft: Geacht college, EvaluatieInspectierapportenDMH Technische evaluatie van de door de provincie vrijgegeven inspectierapporten over de periode m.b.t. afvalberging DMH in Dordrecht Nijmegen, 23 september 2011 Van 21 september 2011 dateert de brief van de Omgevingsdienst ZHZ met daarin kopieën van aan de Stichting WGDMH gezonden brieven in combinatie met de Cd-rom met 42 bezoeksrapporten en/of controlerapporten 1 van de afvalberging DMH over de periode Als bijlage 1 vindt u een door ons gemaakt overzicht van de diverse rapporten inclusief een aantal asbest meetrapporten. In deze brief zullen wij hiernaar verwijzen. Algemeen commentaar op de bezoeksrapporten en/of controlerapporten Over het algemeen kunnen de bezoeksrapporten moeilijk als inspectierapporten worden gekwalificeerd omdat ze bijvoorbeeld geen systematische opsomming bevatten van (1) hetgeen gecontroleerd is tijdens het bezoek, en (2) wat de resultaten van het bezoek waren. Het betreft hier vooral de rapporten t/m Vanaf 2009 is het format van de rapporten aanzienlijk verbeterd. Het worden nu controlerapporten genoemd, waarin onder andere is aangeven (1) op welke aspecten gecontroleerd is, en (2) wat de bevindingen daarvan zijn. Van 2004 hebben wij geen rapporten ontvangen zodat wij ervan uitgaan dat deze er niet zijn. In het algemeen is er relatief meer gecontroleerd op naleving van de voorschriften met betrekking tot het verpakt storten van asbesthoudend afval dan van onverpakt asbesthoudend afval. Dit heeft waarschijnlijk te maken met de toenmalige perceptie van de provincie dat er relatief zeer weinig onverpakt asbesthoudend afval werd gestort in de periode Dit is de benaming van de rapporten zoals door de provincie gebruikt in de stukken MOB, Waldeck Pyrmontsingel 18, 6521 BC Nijmegen info@mobilisation.nl; website: Tel: , BTW nr.:

12 Op een aantal plaatsen in de rapporten wordt verwezen naar foto s en tabellen die via links in te zien zouden moeten zijn. Deze links zijn niet toegankelijk van buitenaf. Wij hebben de provincie gevraagd om de betreffende informatie aanvullend voor ons te ontsluiten. Commentaar per punt c.q. per jaar, zie bijlage 1 Onderstaand lichten wij de tabel met het overzicht van de aan asbest gerelateerde controles bij de afvalberging in chronologische volgorde toe: 1. In 2002 werd kennelijk slechts eenmaal een bezoek gebracht. Voor zover bekend werd er toen nog geen onverpakt asbest gestort. De in 2002 afgegeven Wm-vergunning stond het onverpakt storten van asbesthoudend afval niet toe. DMH (toen IGAT BV) is maart 2003 begonnen met het onverpakt storten van asbesthoudend afval 2 alhoewel dat nog niet was toegestaan in de vergunning noch in het toen vigerende stortplan. 2. Het eerste Stortplan, dat de procedures beschrijft om te voorkomen dat asbestvezels vrijkomen en verwaaien, is het Stortplan van 27 oktober Dit Stortplan is door de provincie per brief van 18 november 2003 goedgekeurd onder voorwaarde dat een aantal kanttekeningen van de provincie binnen een maand moesten zijn verwerkt, dus voor 18 december Begin 2006 was dat nog niet gebeurd, zoals verderop zal blijken. Overigens hebben deze kanttekeningen geen betrekking op de specifieke voorschriften met betrekking tot het storten van al dan niet verpakt asbesthoudend afval. 3. Pagina 9 van het Stortplan 2003 meldt dat er driemaandelijks representatieve asbestmetingen moesten worden uitgevoerd bij het asbestcompartiment. Van de periode zijn ons geen asbestmetingen bekend. In 2007 werden wel metingen uitgevoerd nadat er door derden een verzoek tot handhaving op dit punt was ingediend. Zie verderop. 4. Van 2003 dateren 8 bezoeksrapporten. Zoals boven vermeld bevatten deze stukken fragmentarische informatie met betrekking tot hetgeen gecontroleerd is, wat de bevindingen zijn en welke follow-up. Zie bijvoorbeeld rapport nr. 5 van 25 juli Hier is sprake van gescheurde bigbags en wordt verwezen naar een hercontrole op de maandag erna. Onduidelijk is of deze hercontrole heeft plaatsgevonden. 5. Er heeft over 2003 geen aantoonbare controle plaatsgevonden op het naleven van par van het Stortplan Deze paragraaf bevat de gedetailleerde voorschriften met betrekking tot het storten van asbesthoudend afval voor zowel verpakt als onverpakt asbesthoudend afval. Er zijn ons geen asbestmetingen over 2003 bekend. Deze metingen hadden in 2003 vier keer moeten worden uitgevoerd. 6. In 2004 zijn kennelijk geen asbest gerelateerde bezoeken/inspecties uitgevoerd. Ook zijn ons geen asbestmetingen bekend die volgens het Stortplan 2003 viermaal in dit jaar ( driemaandelijks ) hadden moeten worden uitgevoerd. 7. Van 21 maart 2005 dateert een bezoek dat werd ingesteld nadat een medewerker van DMH zelf had gemeld dat er verpakt asbesthoudend afval werd gestort waarvan de verpakking niet voldeed aan het Asbestverwijderingsbesluit. Ook de VROM-Inspectie, GGD en de politie ZHZ werden geïnformeerd. Zie rapport nr. 10 in bijlage 1. Onduidelijk is wat de follow-up hierop was en welke maatregelen zijn genomen om voor het vervolg te zekeren dat verpakt asbesthoudend afval wel adequaat wordt verwerkt. Het bezoek van mei 2005 (rapport nr. 10) bevat geen conclusies met betrekking tot het al dan niet adequaat storten van asbesthoudend afval en/of de melding juist of onjuist was. Er lijkt geen follow-up hiervan te zijn geweest. Er zijn in 2005 evenmin vier asbestmetingen uitgevoerd, die volgens het Stortplan 2003 wel verplicht waren. 8. In 2006 zijn 3 bezoeken met betrekking tot asbest afgelegd: rapporten 12,13 en 14. Er wordt in de rapporten algemeen opgemerkt dat er volgens het Asbestverwijderingsbesluit en volgens het Stortplan (2003) wordt gewerkt. Dit is aantoonbaar onjuist m.b.t. de driemaandelijkse asbestmetingen. Ook in 2006 wordt het niet naleven van de meetverplichting van asbest in de buitenlucht niet opgemerkt door de provincie. 9. Bij brief van 21 april 2006 keurde de provincie het aangepaste Stortplan van maart 2006 goed. Dit gewijzigde Stortplan was 2,5 jaar later ingediend dan oorspronkelijk geëist door de provincie. De verplichting tot het uitvoeren van driemaandelijkse asbestmetingen blijft onveranderd. Alleen merkt niemand op dat deze metingen niet worden uitgevoerd. 2 Dit blijkt ook uit: Inzicht in toezicht 1998 t/m 2003, Afvalberging DMH, mei 2004, provincie Zuid-Holland 2

13 10. De stortplannen 2003 en 2006 zijn destijds niet naar de gemeente Sliedrecht gestuurd zodat de gemeente Sliedrecht niet op de hoogte was dat er onverpakt asbesthoudend afval werd gestort. 11. Van 2007 dateren 10 bezoeksrapporten. Rapport nr. 15 meldt dat in het algemeen wordt vertrouwd op door de ontdoeners aangeleverde analyseresultaten. Dit is een kwetsbare situatie en in strijd met de Wm-vergunning annex aanvraag. In latere rapporten wordt hier niet meer op teruggekomen. Onduidelijk is vanaf 2007 wel checks zijn uitgevoerd conform de Wm-vergunning. Deze onzekerheid geldt derhalve ook voor de controles op maximaal 0,5% asbest ingeval van het onverpakt storten van asbesthoudend afval. 12. In april 2007 vindt een bezoek plaats naar aanleiding van een verzoek van MOB om een kopie en/of handhaving van de driemaandelijkse asbestmetingen. De provincie komt er na dit verzoek achter dat deze rapporten er kennelijk niet zijn en dat het Stortplan op dit punt al bijna 4 jaar niet wordt nageleefd. 13. Van 6 augustus 2007 dateert een last onder dwangsom met betrekking tot het ontbreken van asbestmetingen. Deze last onder dwangsom was kennelijk nodig om DMH zover te krijgen dat ze haar eigen Stortplan na zou gaan leven wat betreft de asbestmetingen. De rapporten zijn zodanig summier dat niet kan worden nagegaan of onder representatieve omstandigheden is gemeten, zoals verplicht is op grond van het Stortplan. Er werden geen significant verhoogde asbestconcentraties gemeten, ook niet tijdens de metingen op 30 augustus waarbij bulkverwerking van onverpakt asbesthoudend afval plaats vond. De overige metingen vonden waarschijnlijk plaats tijdens het storten van verpakt asbesthoudend afval. 14. Van eind 2007 en begin 2008 dateren nog meer asbestmetingen, zie onderaan de tabel in bijlage 1. Onduidelijk is of deze metingen hebben plaatsgevonden tijdens representatieve omstandigheden en/of er sprake was van het storten van al dan niet verpakt asbesthoudend afval. Ook hier werden geen significant verhoogde asbestconcentraties in de buitenlucht gemeten. 15. In de bovengenoemde last onder dwangsom van 6 augustus 2007 gaf de provincie DMH in overweging dat niet tot invordering van de dwangsom zou worden overgegaan indien DMH een wijziging van het Stortplan zou indienen, die strekt tot het schrappen van de verplichting tot het uitvoeren van de driemaandelijkse asbestmetingen. Van oktober 2007 dateert een nieuw Stortplan van DMH waarin de asbestmetingen zijn geschrapt. Delta verzoekt de provincie uitdrukkelijk om bij dit besluit geen andere belanghebbenden te betrekken. De provincie keurt dit gewijzigde Stortplan goed en de dwangsommen vervallen hiermee. Hieruit blijkt dat de provincie de uitvoering van representatieve asbestmetingen niet nodig vond. 16. Van 2008 dateren 10 bezoeksrapporten. In het rapport van 3 juli 2008 wordt gemeld dat onverpakt asbest volgens de voorschriften wordt gestort. Onduidelijk is of incidenteel de maximaal toegelaten grens van 0,5% asbest voor het storten van onverpakt asbesthoudend afval wordt gecontroleerd in het aangeboden asbesthoudend afval. Er vinden na april 2008 geen asbestmetingen in de buitenlucht meer plaats. Dat hoeft ook niet meer na de laatste wijziging van het Stortplan. 17. Van 2009 dateren 5 controlerapporten. Er is wel op asbest gecontroleerd maar onduidelijk is of ook alle voorschriften van het Stortplan werden nageleefd bij het storten van onverpakt asbesthoudend afval. Er wordt wel regelmatig gerefereerd aan het storten van verpakt afval ondanks het gegeven dat er ongeveer evenveel onverpakt als verpakt asbesthoudend afval wordt gestort. 18. Van 2010 dateren 3 controlerapporten. Voor zowel 2009 en 2010 is niet duidelijk of DMH ook checks uitvoert op analysecertificaten waar het gaat om de maximaal toegestane concentratie van 0,5% asbest in geval van het storten van niet verpakt asbesthoudend afval. Er lijkt tijdens de inspecties weinig aandacht te zijn voor het storten van onverpakt asbesthoudend afval. Dit heeft waarschijnlijk te maken met de perceptie van de provincie dat er nauwelijks onverpakt asbesthoudend afval werd gestort 3. 3 Dit blijkt met name uit het MWH rapport van februari 2011, waarin wordt gerapporteerd dat er in de periode geen ton onverpakt asbesthoudend afval is gestort, zoals door de provincie gedacht, maar ton. 3

14 Conclusies 1. Met name de bezoeksrapporten t/m 2008 bevatten geen duidelijke informatie m.b.t. (1) op welke aspecten gecontroleerd is, (2) wat de bevindingen daarvan zijn, en (3) wat de followup is ingeval van tekortkomingen. Er is bij vervolgbezoeken niet (altijd) systematisch nagegaan of eerdere geconstateerde tekortkomingen zijn verholpen. 2. Uit de bezoeks- en controlerapporten blijkt niet dat er systematisch adequaat is gehandhaafd op het naleven van de voorschriften in par van de Stortplannen met betrekking tot het onverpakt storten van asbesthoudend afval. Deze paragraaf bevat telkens gedetailleerde middelvoorschriften om asbestbesmetting van de omgeving te voorkomen. Dit is waarschijnlijk het gevolg van de perceptie van de provincie dat er slechts incidenteel onverpakt asbesthoudend afval werd gestort. 3. In de periode hadden volgens het Stortplan driemaandelijks asbestmetingen in de buitenlucht moeten worden uitgevoerd. Dat is niet gebeurd. De provincie heeft deze omissie niet gesignaleerd. De eerste metingen dateren van mei 2007 nadat door derden om handhaving was verzocht. In 2007 zijn vijfmaal metingen uitgevoerd. Begin 2008 nogmaals 3 metingen. Alle metingen zijn uitgevoerd in opdracht van DMH, met uitzondering van de metingen in augustus 2007, die lijken te zijn uitgevoerd door TAUW. Alle metingen waren aangekondigd. De metingen van 30 augustus 2007 vonden plaats tijdens bulkverwerking (waarschijnlijk onverpakt) van asbesthoudend afval. De andere metingen lijken te zijn uitgevoerd tijdens het storten van verpakt asbesthoudend afval. De meetrapporten bevatten onvoldoende informatie om na te gaan of ze onder representatieve omstandigheden zijn uitgevoerd, zoals de stortplannen t/m oktober 2007 voorschrijven. De verplichting tot het uitvoeren van asbestmetingen in de buitenlucht, zoals voorgeschreven in de stortplannen van 2003 en 2005, is op uitnodiging van de provincie door DMH in 2007 geschrapt. Sindsdien zijn voor zover bekend geen asbestmetingen in de buitenlucht meer uitgevoerd. Tijdens geen van de meetsessies van 2006 en 2007 zijn significant verhoogde asbestconcentraties in de buitenlucht gemeten. 4. Alle stortplannen vermelden dat onverpakt asbesthoudend afval alleen mag worden gestort indien de asbestconcentratie onder 0,5% blijft. Uit de bezoeks- en controlerapporten lijkt op te maken dat DMH hierbij volledig vertrouwde op de analysecertificaten van de ontdoeners en zelf geen checks liet uitvoeren, zoals volgens de Wm-vergunning verplicht is. Deze omissie is gesignaleerd tijdens het bezoek van 15 maart 2007 (nr. 15, bijlage 1). Dat was rijkelijk laat, immers er werd op dat moment toch al 4 jaar onverpakt asbesthoudend afval gestort. Onduidelijk is of er daarna wel regelmatig checks zijn uitgevoerd. De latere rapporten komen hierop niet terug behalve het rapport van 9 november 2010 dat aanbeveelt om de acceptatie van asbesthoudende afvalstoffen in 2010 te controleren. Of dat ook is gebeurd blijkt niet uit de rapporten. 5. Uit het bovenstaande blijkt enerzijds dat de door de provincie aangeleverde 42 bezoeks- en controlerapporten geen adequate onderbouwing is van de stelling van de provincie dat er sinds 2002 geen verhoogd risico zou zijn geweest met betrekking tot asbestblootstelling van de omgeving als gevolg van het storten van asbest op de afvalberging. Dit geldt met name voor de gevolgen van het storten van ton onverpakt asbesthoudend afval die sinds 2002 is gestort. De provincie heeft met name gefocust op verpakt asbesthoudend afval, ten onrechte zoals in 2011 bleek uit het MWH rapport van januari Anderzijds kan ook niet worden geconcludeerd dat er wel significante blootstelling is geweest. De informatie uit de bezoeks- en controlerapporten is daarvoor te fragmentarisch. Wel is evident dat onvoldoende is gehandhaafd op de voorwaarde dat maximaal 0,5% asbesthoudend afval onverpakt mag worden gestort. Tevens is er onvoldoende gehandhaafd op de verplichting tot het uitvoeren van representatieve asbestmetingen in de buitenlucht. Hoogachtend, Johan Vollenbroek 4

15 Sliedrecht feitenonderzoek DMH Datum: 18 december 2012 Aan: Gemeente Sliedrecht Van: GGD Zuid-Holland Zuid, I.G. Akkersdijk Betreft: Feitenonderzoek Derde Merwedehaven Op 18 december 2012 heeft de gemeente Sliedrecht de GGD Zuid-Holland Zuid gevraagd in hoeverre het feitenonderzoek aanleiding is om het eerder gegeven advies van 16 mei 2011 n.a.v. het MWH-onderzoek te herzien en, indien dit niet het geval is, welke informatie nodig was geweest om tot een goed onderbouwde risicobeoordeling te kunnen komen. Beschikbare informatie TNO-rapport d.d. 20 november 2012: Feitenonderzoek naar het storten van asbesthoudende materialen op de stortplaats Derde Merwedehaven te Dordrecht in de periode 1990 t/m 2010, rapportnummer TNO-060-UT Advies GGD ZHZ d.d. 16 mei 2011 (bijlage) In het advies d.d. 16 mei 2011 heeft de GGD aangegeven dat voor het beoordelen van het risico in de omgeving van de Derde Merwedehaven inzicht nodig is in de gemiddelde concentratie aan asbestvezels over een lange periode ter plaatse van waar mensen langdurig verblijven (wonen). Relevante informatie feitenonderzoek Eén van de in het feitenonderzoek onderzochte deelvragen was: welke (verplichte en vrijwillige) onderzoeken en asbestmetingen zijn door de Derde Merwedehaven verricht en wat waren de uitkomsten van deze onderzoeken en metingen? Uit het feitenonderzoek (9.6, blz ) blijkt dat in de periode maart t/m september 2003 en mei 2007 t/m april 2008 op 16 data luchtmetingen zijn uitgevoerd met als resultaat dat de arbeidshygiënische grenswaarde van 0,01 vezel/ml niet werd overschreden. 2 metingen (december 2007 en maart 2008) zijn met elektronenmicroscopie geanalyseerd met als resultaat < 514 vezels/m3 respectievelijk < 198 vezels/m3. Onbekend is om welk soort asbestvezels het gaat. Conclusie GGD Voor toetsing van de meetresultaten aan het risiconiveau voor de algemene bevolking is elektronenmicroscopische analyse noodzakelijk, met een zo laag mogelijke detectielimiet. De in de arbeidshygiëne gangbare lichtmicroscopische analyse is hiervoor niet toereikend. De gevonden resultaten kunnen slechts gezien worden als een indicatie van de hoeveelheid asbestvezels in de lucht op de stortplaats ten tijde van de metingen. Onduidelijk blijft in hoeverre deze uitkomsten representatief zijn voor de gehele periode. De uitkomsten geven geen aanleiding om ons eerdere advies van 16 mei 2011 te herzien. GGD Zuid-Holland Zuid, Postbus 166, 3300 AD Dordrecht, T , E mail@ggdzhz.nl