Omgaan met volatiliteit en onzekerheid tools om onzekerheid en risico s te managen

Transcriptie

1 Omgaan met volatiliteit en onzekerheid tools om onzekerheid en risico s te managen VEMW Energiedag Ronald Huisman, Energy Global en Erasmus School of Economics 28 juni 2017

2 Volatiliteit Volatiliteit betekent prijsbeweeglijkheid, meestal uitgedrukt als een percentage. Afhankelijk van de positie is volatiliteit een risico of een kans. Aandelenkoersen zijn momenteel het minst volatiel ooit: 10%. Met 95% zekerheid zal de koers van de S&P 500 Index tussen -20% en +20% veranderen. Prijzen van energie zijn zeer volatiel op korte termijn (beperkte opslag, variatie in productie en transportproblemen) minder volatiliteit op lange termijn (substitutie-effect en terugkeer naar fundamentele factoren - denk aan weer en vraag).

3

4

5

6

7

8 Lange termijn: (natural) hedging Stem hedgebeleid en -instrument af op prijsbeleid van de onderneming. Ontkoppel de levering van energie en de prijs ervan. Indien verkoopprijzen vast staan, dan kun je risico afdekken met een vaste energieprijs en/of termijncontracten, swaps opties met een producent (spreek een vloer/plafondprijs af) Indien verkoopprijzen veranderen met de prijs van een commodity koop energie in geïndexeerd aan de commodityprijs Indien verkoopprijzen zijn aan te passen aan energieprijzen => geen risico. Prijzen voorspellen werkt niet.

9 Korte termijn: denk in reële opties. Duurzame energie maakt elektriciteitsprijzen op korte termijn volatieler. Hiervan kan men profiteren of het risico verkleinen door reële opties te gebruiken. opslag (het recht om energie op te slaan) demand response (het recht om consumptie / productie te verlagen of te uit te breiden) Opties hebben waarde en stijgen in waarde als volatiliteit toeneemt. Je kunt die waarde realiseren door de opties zelf te benutten of ze te verkopen.

10

11 Voorbeeld: demand response Je hebt 10 MWh aan elektriciteit ingekocht voor 40 euro / MWh om daarmee maak je een product te maken dat 50 euro (per MWh) oplevert. Je hebt de reële optie om de levering (en de productie) van het product naar een ander moment te verplaatsen (het recht om nu niet te produceren). Zelf benutten: leg op de day-aheadmarkt (APX) een limietorder in waarbij je bereid bent om 10 MWh elektriciteit te leveren tegen minimaal 60 euro. Als de order wordt geraakt, dan produceer je niet en lever je je eerder ingekochte elektriciteit tegen de APX prijs. Je (opportinity) winst is dan minimaal 10 euro. Verkoop aan iemand het recht om bij jou 10 MWh elektriciteit te kopen voor 60 euro / MWh en vraag daarvoor een premie. De koper gebruikt deze optie bijvoorbeeld om risico af te dekken. De mogelijkheid om een windmolen stil te zetten is een reële optie.

12 Voorbeeld: opslag De eigenaar van een vloot Tesla s laadt ze op als de day-aheadprijs laag is en ontlaadt ze als de day-aheadprijs hoog is. Een Tesla is een reële optie. Als het verschil tussen laag en hoog groter wordt, dan wordt de winst van opslag groter => opties worden meer waard als volatiliteit toeneemt. Nu volatiliteit hoog is, zie je veel interesse in opslag en demand-response: het is veel waard. Er is een enorme literatuur over het herkennen, waarderen en benutten van reële opties.

13 Wat te doen? Herken reële opties binnen je onderneming en benut ze. Een pand met een dak richting het zuiden is meer waard dan een pand met een dak richting het noorden, omdat het recht om er zonnepanelen op neer te leggen meer waard is. De reële opties om energieconsumptie of -productie te vergroten of te verkleinen, uit te stellen en stop te zetten. Optiewaarde (vaak niet herkend binnen organisaties) is nooit negatief (het is een recht en geen plicht) stijgt als volatiliteit toeneemt is hoger naarmate de looptijd langer is

14 And in the end... Als er volop gebruik maakt van de reële opties voor opslag en demand-response, zal de volatiliteit afnemen. Invisible hand: bij grote prijsbeweeglijkheid benut men reële opties, waardoor prijsbeweeglijkheid weer afneemt. Als men als gevolg hiervan weer minder opties gebruikt, dan neemt prijsbeweeglijkheid weer toe en benut met reële opties. De waarde van elektriciteitsopslag komt dan niet meer uit prijsverschillen, maar een vergoeding om op te slaan. Denk hieraan bij het investeren in opslag => winst uit koersbewegingen is tijdelijk.