EEffecten minimabeleid. Nibud Corinne van Gaalen

Transcriptie

1 EEffecten minimabeleid Nibud Corinne van Gaalen

2 Wat is het Nibud? Voorlichting Consumenten Professionals Onderzoek Opleiding Consumenten Professionals

3 Nibud en onderzoek Minimum voorbeeldbegrotingen Onderzoek naar kwetsbare groepen minima jongeren ouderen gezinnen (eenouder en groot) Minima-effectrapportage

4 Minima-effectrapportage Product is ontstaan toen gemeenten meer vrijheid kregen Nu voor bijna 100 gemeenten Nulmeting, tussentijdse evaluatie, input voor beleidsontwikkeling Regelmatige toetsing mogelijk

5 Doel Het effect van landelijk en gemeentelijk minimabeleid op de financiële positie van diverse typen huishoudens. Welk huishoudtype is beste of slechtst af? Is er sprake van een armoedeval?

6 Kern van de MER Landelijke regelingen Lokale regelingen en tarieven, bijv. - Gemeentelijke heffingen - Kwijtscheldingsbeleid - Kosten sport/ bibliotheek - Energie- en watertarieven - Minimabeleid Huishoudens, inkomens en huren

7 Huishoudtypen (standaard) Alleenstaande jonger dan 65 Alleenstaande 65 jaar en ouder Eenoudergezin jonge kinderen Eenoudergezin oudere kinderen Echtpaar jonger dan 65 Echtpaar 65 jaar en ouder Echtpaar jonge kinderen Echtpaar oudere kinderen

8 Inkomen en huur Inkomen: WWB/AOW-niveau inkomensniveaus boven minimum (110%, 120%, etc) afhankelijk van regelingen Begrotingen met een huurwoning: Veel voorkomende lage huur Veel voorkomende hoge huur l

9 Ouderen met zorgvraag Als apart huishouden in rapportage: - ouderen met een lichte zorgvraag - ouderen met een zware zorgvraag Input voor WMO en effect zorgstelsel Categoriaal beleid voor chronisch zieken en ouderen mogelijk

10 Herkomst cijfers Diverse bronnen CBS budgetonderzoek Dieet van voedingscentrum EnergieNed Eigen onderzoek Gemeentelijke bedragen

11 Begrotingen Drie uitgavencategorieën Vaste lasten Bijv. wonen, energie, verzekeringen, heffingen Reserveringsuitgaven Bijv. kleding, inventaris, onderhoud huis en tuin Huishoudelijke uitgaven Dagelijkse uitgaven aan voedsel, verzorging, etc.

12 Uitgaven Nibud Aanpak Indeling uitgaven naar noodzaak Basispakket Persoonlijk onvermijdbare uitgaven Restpakket Nieuwe ontwikkelingen toegevoegd (computer, mobiele telefoon)

13 Restpakket A B C (Openbaar) vervoer X X X Sport- of hobbyclub X X X Bibliotheek X X X Een krant X X X Zakgeld (voor de kinderen) X X X Recreatie X X X Eén tijdschrift X X Huisdier X X Eén roker Extra kleding (voor volw.) X X

14 Voorbeeld uitkomst Beschikbaar voor restpakket WWB 110% 120% Na pakket A Na pakket B Na pakket C

15 Voorwaarde Het huishouden maakt gebruik van alle regelingen die van toepassing zijn

16 Vergelijking onderzoeken niet-gebruik Huishoudens met recht op regelingen kennen deze niet beter dan anderen Gemiddeld 50% kent regelingen niet Bewust niet gebruik bij 25% tot 40%: inzetten op formulierenbrigade en budgetwinkels

17 Rapportage Uitkomsten Conclusies naar huishoudtype Conclusies naar inkomen Gemeente t.o.v. landelijk gemiddeld Aanbevelingen

18 Resultaten Echtpaar met oudere kinderen is meestal slechtste af - echtpaar slechter af dan eenoudergezin - oudere kinderen duurder dan jonge kinderen - hoe meer kinderen, hoe duurder Huishoudens 65 jaar en ouder vaak beter af dan dezelfde huishoudens onder de 65 jaar

19 Discussie Echtpaar met oudere kinderen vaak het slechtste af, alleenstaande ouders houden meer over.

20 Verschil norm Echtpaar: 100 procent van de norm = 1299 incl. vt Eenoudergezin: 90 procent van de norm (70% + toeslag) = 1169 incl. vt

21 Extra kosten voor een volwassene Voeding Kleding (Zorg)verzekering Etc.

22 Verschil wordt nog kleiner bij 110% en 120% Alleenstaande ouder met klein baantje heeft meer voordelen dan echtpaar waarvan een van de partners een baan vindt.

23 Extra inkomsten eenoudergezinnen Meer huurtoeslag ivm lager inkomen (vanaf 110 procent) Alleenstaande ouderkorting ( 945,- per jaar, zit in norm) Aanvullende alleenstaande ouderkorting (4,3% van het verzamelinkomen, max bij kind onder de 16)

24 Extra inkomsten eenoudergezinnen (vervolg) Inkomensafhankelijke combinatiekorting (775 euro + 3,8% van het inkomen boven 4.706, max 1.859), bij werken voor minst verdienende partner of alleenstaande ouder en kind onder de 12 jaar

25 Kortom Landelijke regelingen (huurtoeslag, heffingskortingen) zijn zo sterk, daar kunnen geen gemeentelijke regelingen tegenop

26 Is dat erg? Minder echtparen in de bijstand Een van beiden moet kunnen werken Stimuleren werkaanvaarding bij eenoudergezinnen? Aandacht extra kosten, of bijstandsnormen opnieuw onder de loep?