Ruilverkaveling Schelde-Leie

Transcriptie

1 Ruilverkaveling Schelde-Leie Ruilverkavelingsplan Openbaar onderzoek artikel 5 van de ruilverkavelingswet februari 2014

2 Ruilverkaveling Schelde-Leie Colofon Vlaamse Landmaatschappij Regio West Oost- en West-Vlaanderen Vestiging Gent Ganzendries Gent Tel Fax Afdeling Land en Bodembescherming, Ondergrond, atuurlijke Rijkdommen Koning Albert II-laan 20 bus Brussel Tel Fax Contactpersoon VLM Projectleider: Godfried Bekaert - godfried.bekaert@vlm.be Evelyne Goemaere - evelyne.goemaere@vlm.be Datum rapport februari 2014

3 IHOUDSOPGAVE Inleiding Kader Ruilverkavelingsplan Planproces... 7 Gebiedsanalyse Het onderzoeksgebied Juridisch en beleidsmatig kader Beschrijving van het ruilverkavelingsgebied Grondgebruik Reliëf, geomorfologie en bodem Hydrografie, hydrologie Land- en tuinbouw Landschap en natuur Fysische landschapseenheden Cultuurhistorisch kader Landschapseenheden Actuele gebiedskenmerken Archeologie en cultuurhistorie Archeologie Bouwkundig erfgoed Beschermde landschappen Toerisme en recreatie Cultuurtechnische uitrusting Ruilverkavelingsplan Knelpunten en visies per thema Landbouw Landschap en natuur Recreatie en toerisme Waterbeheer Cultuurtechnische uitrusting Archeologie en cultuurhistorie Inrichtingsconcept Maatregelen Inleiding Landbouw Landschap en natuur Water Waterbeheer Waterkwaliteit Archeologie en onroerend erfgoed Archeologie Bouwkundig erfgoed Recreatie Cultuurtechnische uitrusting Planeffecten Inleiding Effecten/toetsen per thema Bodem Grond- en oppervlaktewater Fauna en flora Landbouw Ruilverkavelingsplan 1

4 4. 5. Kostenraming Kavelplan TABELLE Tabel 1: Juridische en beleidsmatige randvoorwaarden juni Tabel 2: Grondgebruik in % van de gebiedsoppervlakte Tabel 3: Aantal bedrijven, gemiddelde bedrijfsoppervlakte en totale oppervlakte in gebruik in projectgebied, ingedeeld volgens productieomvang Tabel 4: Gemiddelde perceelsoppervlakte volgens teelt Tabel 5: Aantal bedrijven en gemiddelde inbreng per bedrijf volgens het aantal percelen per bedrijf binnen het projectgebied Tabel 6: Aantal percelen en gemiddelde perceelsoppervlakte per klasse van perceelsranden per ha Tabel 7: Aantal percelen en oppervlakte binnen ruilverkavelingsgebied, ingedeeld volgens de perceelsafstand tot de bedrijfszetel Tabel 8: atuur- en langschapszorg: Overzicht hoeveelheden Tabel 9: Overzicht van de nieuwe en de te verbeteren wegen en hun verharding FIGURE Figuur 1: Schematisch overzicht van de ruilverkavelingsprocedure... 9 KAARTE 2 Ruilverkavelingsplan

5 SAMEVATTIG Het Ministerieel Besluit van 3 juli 2006 gaf de Vlaamse Landmaatschappij de opdracht het nut van een ruilverkaveling te onderzoeken in de regio Schelde-Leie, op delen van het grondgebied van Gent, De Pinte, azareth, Sint-Martens-Latem en Deinze. Dit onderzoek behelst het voorstellen van een ruilverkavelingsblok en het opstellen van een ontwerp ruilverkavelingsplan. Bij Ministerieel Besluit van 23 september 1981 werd de coördinatiecommissie azareth opgericht en is gaandeweg geactualiseerd. De coördinatiecommissie verstrekt advies over de vaststelling van het ruilverkavelingsblok en over het ontwerp ruilverkavelingsplan. Op 12 juni 2012 verleende de coördinatiecommissie een gunstig advies aan dit ontwerp ruilverkavelingsplan Schelde-Leie en aan het voorstel van blokgrens. De uitgangspunten voor het ruilverkaveling Schelde-Leie zijn: het realiseren van de doelstellingen van het instrument ruilverkaveling, in het bijzonder verbetering van de landbouwstructuren en inrichting voor de andere functies van het landelijke gebied; het ondersteunen van het flankerend beleid voor de landbouwsector in de omgeving van de Groenpool Parkbos Gent, het Stadsbos Deinze en de Hospicebossen. Het ruilverkavelingsblok Schelde-Leie heeft een oppervlakte van ha. De ruilverkaveling Schelde-Leie situeert zich op het grondgebied van de gemeenten azareth, De Pinte en Sint-Martens-Latem en de steden Gent en Deinze. Het gebied wordt in het noorden bij benadering begrensd door de gewestweg 43 Kortrijksesteenweg en in het oosten door een aantal parallelle zijbeken van de Schelde namelijk Zwarte Kobensbeek, Moerbeek en Coupure. Het zuidenwesten wordt grofweg begrensd door de 35 Gaversesteenweg. Het ruilverkavelingsgebied zelf omvat het dekzandgebied tussen de vallei van de Leie en de vallei van de Schelde en een randzone van de vallei van de Schelde. Het gebied is overwegend vlak. Het zandig interfluvium wordt gekarakteriseerd als een akker/weilandcomplex waarvan het vroegere gesloten karakter sterk werd geopend. Plaatselijk komen nog restanten voor van het gesloten karakter met houtkanten en knotbomenrijen. Andere structuurbepalende elementen zijn de grotere boscomplexen Parkbos Gent, Stadsbos Deinze en Hospicebossen en kasteelparken van De Pinte en Zevergem. In het zuiden omvat het ruilverkavelingsgebied de overgangszone naar de alluviale Scheldevallei. Het alluviaal gebied had oorspronkelijk een open meersenkarakter, later werd perceelsrandbegroeiing aangebracht. De verkeersinfrastructuren zijn sterk structurerende elementen voor de ruilverkaveling nl. de 60 Gent-Ronse, de E17 Gent-Kortrijk, de spoorlijn Gent-Deinze en de spoorlijn Gent- Oudenaarde. Op microniveau zijn de ligging en oriëntatie van de landbouwpercelen, de huiskavels, de waterlopen, de wegen en de beplantingen structurerend voor de inrichting. Ruilverkavelingsplan 3

6 Het globale inrichtingsconcept is als volgt samengevat: Een vitaal agrarisch gebied onder verstedelijkingsdruk, met het landschap als structurerende basis gecombineerd met recreatief medegebruik tussen de groenpolen van de Stad Gent, de Stad Deinze, de Schelde en de Leie. Dit concept is uitgewerkt per thema. Landbouw Gemengde grondgebonden land- en tuinbouw met grote huiskavel en goed ontsloten, gegroepeerde en regelmatig gevormde kavels. De inrichtingsmaatregelen versterken de economische leefbaarheid van de lanbouwsector en het platteland onder verstedelijkingsdruk. atuur/landschap Versterkte netwerken van hagen, houtkanten, heestergroepen, bomenrijen en bermen, van poelen en gebufferde beken; behoud waardevolle graslandcomplexen en sloten. Verhoogde leefbaarheid van het gebied voor amfibieën, vleermuizen en de steenuil. Water Uitbouw van de waterlopen tot landschapsecologische verbindingsassen via de aanleg van bufferstroken en natuurtechnische inrichting. Lokale wateroverlast oplossen door het voorzien van waterberging/buffering. Mobiliteit/recreatie Optimaliseren van de mobiliteit met bijzondere aandacht naar het landbouwverkeer en het versterken van het netwerk voor fiets- en wandelverkeer. Versterking van de recreatieve netwerken tussen de stad Deinze, de stad Gent en de woonkernen van azareth, de Pinte en Sint-Martens-Latem in een aantrekkelijk landschap. De inrichtingsconcepten voor de ruilverkaveling Schelde-Leie zijn vertaald in doelstellingen en maatregelen. De kaart van het ontwerp ruilverkavelingsplan toont de inrichtingsmaatregelen waarvan de locatie gekend is. De ruilverkavelingsmaatregelen hebben vooral betrekking op: het verbeteren van de landbouwstructuren; het verbeteren van de ontsluiting van de landbouwkavels en van de bedrijfszetels; het optimaliseren van de waterhuishouding in het kader van integraal waterbeheer, het bufferen van waterlopen en het voorzien van waterberging/buffering; de ontwikkeling van wandelpaden; de aanleg van fietspaden langs de verbindingswegen; het versterken van het netwerk van kleine landschapselementen, vooral van houtkanten, knotwilgen en poelen; het stimuleren van het sluiten van vrijwillige beheerovereenkomsten; het gedeeltelijke herstel van het traditionele half-gesloten landschap. 4 Ruilverkavelingsplan

7 In het totaal is een grondinname van 53,6 ha of bijna 2% voorzien: 14,3 ha voor multifunctionele bufferstroken langs beken, 3 ha voor landschappelijke beplantingen en 30 ha voor vlakvormige elementen bestaand bos/om te vormen bos, bestaand ecologisch waardevol grasland of natuurtechnische inrichting/waterberging en 6,3 ha voor aanleg bufferbekken. Hierbij gaat het meestal om gronden die een marginale agrarische waarde hebben. Volgende tabel geeft een kostenraming van de maatregelen, excl. BTW en bijkomende kosten toezicht, ontwerp,. Tussen haakjes staan de kosten van werken die ofwel nog verder onderzocht moeten worden, ofwel niet of slechts gedeeltelijk ten laste vallen van de ruilverkaveling. Ontsluiting Recreatieve inrichting Waterbeheer Kavelinrichtingswerken atuur- en landschapszorg Onroerend erfgoed Grondverwerving Totaal excl. BTW en algemene kosten euro euro euro euro euro euro euro euro De ruilverkaveling heeft veel positieve effecten. De negatieve effecten zijn beperkt omdat er nauwelijks landschapsstructuren verdwijnen. Door een multifunctioneel gebruik van nieuwe structuren, is de grondinname beperkt. De voorgestelde ruilverkaveling Schelde-Leie verhoogt de leefbaarheid en de beleefbaarheid van de versnipperde open ruimte in het verstedelijkt gebied tussen Gent, Deinze, de Schelde en de Leie. De agrarische structuur wordt sterk verbeterd, zodat de kansen op een duurzame en vitale land- en tuinbouw verhogen. De natuur- en landschapswaarden worden hersteld en versterkt en de hoofdwaterlopen gebufferd. De mogelijkheden voor recreatief medegebruik en de landschappelijke aantrekkelijkheid worden vergroot. Ruilverkavelingsplan 5

8 1. ILEIDIG 1.1. Kader Bij Ministerieel Besluit van 23 september 1981 werd het onderzoek ingesteld naar het nut van de ruilverkaveling op een deel van het grondgebied van de gemeenten azareth, Kruishoutem en Deinze. Ook bij Ministerieel Besluit van 23 september 1981 werd een coördinatiecommissie azareth ingesteld om advies te verstrekken betreffende de vaststelling van het ruilverkavelingsblok. In haar advies van 28 december 1983 stelde de coördinatiecommissie drie ruilverkavelingsblokken voor. Eén van de drie voorgestelde ruilverkavelingen werd inmiddels uitgevoerd: op 29 september 1995 werd de akte van de ruilverkaveling azareth verleden. Een tweede destijds voorgesteld ruilverkavelingsblok was grotendeels gelegen op Eke-azareth. Bij Ministerieel Besluit van 7 mei 1996 werd de opdracht van de coördinatiecommissie uitgebreid met een deel van het grondgebied van De Pinte en Gent. Ook bij Ministerieel besluit van 7 mei 1996 werd het onderzoek naar het nut van de ruilverkaveling uitgebreid met voornoemde gebieden. In dit kader startte de coördinatiecommissie met het onderzoek naar het nut van de ruilverkaveling Scheldekant. In werd voor dit project een ruilverkavelingsplan opgemaakt evenals het milieu-effectenrapport. a advies van de coördinatiecommissie werd aan de bevoegde minister toelating gevraagd om het openbaar onderzoek te organiseren. Deze toelating werd nooit verkregen. In 2006 vroegen de lokale landbouwers aan de minister-president, o.a. bevoegd voor landbouw- en plattelandsbeleid, om de ruilverkaveling Scheldekant te deblokkeren. Ruilverkaveling is naast de grondenbank een flankerende maatregel bij de verschillende natuur- en bosprojecten in de regio. De ruilverkavelingsprocedure werd heropgestart en de opdracht van de coördinatiecommissie werd uitgebreid op basis van drie besluiten die op 28 en 31 juli 2006 verschenen in het Belgisch Staatsblad: Ministerieel Besluit van 3 juli 2006 tot uitbreiding van het geheel van goederen waarvoor bij de Ministeriële Besluiten van 23 september 1981 en 7 mei 1996 een onderzoek naar het nut van de ruilverkaveling werd ingesteld; Ministerieel Besluit van 3 juli 2006 tot uitbreiding van de opdracht van de coördinatiecommissie Schelde-Leie; Ministerieel Besluit van 3 juli 2006 houdende de toepassing van de wet van 22 juli 1970 op de ruilverkaveling van landeigendommen uit kracht van de wet - recht van voorkoop. Bij Ministeriële Besluiten van 27 oktober 2008, 10 juli 2009 en 13 september 2010 werden sommige leden van de coördinatiecommissie vervangen. 6 Ruilverkavelingsplan

9 De coördinatiecommissie Schelde-Leie brengt advies uit over de blokgrens van de ruilverkaveling Schelde-Leie cfr. art. 63 ruilverkavelingswet, alsook over het ontwerp ruilverkavelingsplan. De coördinatiecommissie gaf een gunstig advies in haar zitting van 12 juni a dit advies van de coördinatiecommissie is het plan vervolgens onderworpen aan: de voorlopige goedkeuring door de minister; de MER-plicht opstellen milieu-effecten-rapport. Het plan-mer van het ontwerp ruilverkavelingsplan werd opgemaakt in de periode oktober 2012-oktober Op 22 november keurde de dienst MER het plan-mer goed. Op 25 november 2013 adviseerde de coördinatiecommissie enkele aanpassingen aan het ruilverkavelingsplan gunstig zie verslag in bijlage 3 onder meer op basis van het alternatievenonderzoek ter hoogte van de Hospicebossen en de milderende maatregelen van het plan-mer. Bovendien moet volgens de richtlijn betreffende de implementatie van de methodiek voor het optimaliseren en meetbaar maken de ecologische inbreng in de ruilverkaveling 14 maart 2000 gerapporteerd worden over de zorgplicht en een monitoringsprogramma worden opgemaakt. De rapportering over de zorgplicht wordt getoetst in het MER. Hierna kan het openbaar onderzoek art. 5 van de ruilverkavelingswet van start gaan 30 dagen in de gemeentehuizen eventueel gevolgd door een aanvullend onderzoek art. 8 ruilverkavelingswet. Gedurende het openbaar onderzoek liggen zowel het ruilverkavelingsplan als het kavelplan en het MER ter inzage. a dit alles doet de minister uitspraak over het nut van de ruilverkaveling Ruilverkavelingsplan Planproces De opmaak van het ruilverkavelingsplan bevat drie fases: de thematische inventarisatie, het ruilverkavelingsplan en het MER. Momenteel zijn fase 1, 2 en 3 afgerond. a toelating van de bevoegde minister wordt het openbaar onderzoek art. 5 van de ruilverkavelingswet georganiseerd. Fase 1: Thematische inventarisatie, evaluatie en interpretatie De thematische inventarisatie, evaluatie en interpretatie werden opgesteld door de Vlaamse Landmaatschappij in en geadviseerd door de coördinatiecommissie in zitting van 2 april 2009 en 12 maart In deze fase werden per thema de kenmerken beschreven, de knelpunten gedetecteerd en werd een visie geformuleerd. Volgende thematische studies/rapporten werden behandeld: 1. Juridisch en beleidsmatig kader 2. Thematische studie landbouw 3. Thematische studie landschap 4. Thematische studie recreatie en toerisme 5. Thematische studie hydrologie 6. Thematische studie bodem 7. Thematische studie ecologie Ruilverkavelingsplan 7

10 Thematische studie archeologie en onroerend erfgoedfase 2: Ontwerp ruilverkavelingsplan De tweede fase omvat de conceptvorming grote lijnen na integratie van de sectoriële visies en oplossing van knelpunten en de detaillering tot op het niveau van ingrepen van het ruilverkavelingsplan via de methode van evaluerend ontwerpen. Om de lokale landbouwers meer te betrekken bij de opmaak van het ruilverkavelingsplan, werd een adviesgroep landbouw opgericht. De adviesgroep landbouw telt zestien landbouwers, die allen gronden gebruiken in het gebied. De adviesgroep landbouw formuleerde een niet-bindend advies aan de coördinatiecommissie omtrent de blokgrens van het project en de maatregelen voorzien in het ontwerp ruilverkavelingsplan. aast de betrokken Vlaamse Administraties werd ook intens overleg gepleegd met het provinciebestuur Oost-Vlaanderen, de betrokken gemeentebesturen van De Pinte, Sint-Martens-Latem en azareth, de stadsbesturen van Gent en Deinze en de milieu- en natuurverenigingen actief in het gebied in de periode Het ontwerp van ruilverkavelingsplan werd gunstig geadviseerd door de coördinatiecommissie in haar zitting van 12 juni Fase 3: Milieu-effectenrapportering Overeenkomstig het Besluit van de Vlaamse Regering van 10 december 2004 houdende vaststelling van de categorieën van projecten onderworpen aan milieueffectrapportage B.S. 17 februari 2005 is de opmaak van een MER vereist voor ruilverkavelingsprojecten. De bevoegde minister gaf op 16 augustus 2012 de toelating om het plan-mer op te maken. Het plan-mer werd opgemaakt in de periode oktober 2012 oktober 2013 en werd goedgekeurd door de dienst MER op 22 november Procedureel bevinden we ons op het einde van fase 3: Het plan-mer is opgemaakt en goedgekeurd door de dienst MER. In haar zitting van 25 november 2013 adviseerde de coördinatiecommissie het ontwerp ruilverkavelingsplan aan te passen zie bijlage 3 onder meer op basis van het alternatievenonderzoek ter hoogte van Hospicebosen en de milderende maatregelen uit het plan-mer. 8 Ruilverkavelingsplan

11 Hierna wordt een schematisch overzicht gegeven van de ruilverkavelingsprocedure. Figuur 1: Schematisch overzicht van de ruilverkavelingsprocedure Onderzoek naar het nut van de ruilverkaveling Onderzoek naar nut van de ruilverkaveling Instelling coördinatiecommissie Terreininventarisatie BESLUIT VA DE MIISTER BEVOEGD VOOR RUILVERKAVELIG COORDIATIECOM- MISSIE Integraal ruilverkavelingsplan Voorstel blokgrens Voorlopige goedkeuring ontwerp ruilverkavelingsplan Milieueffectrapportering MIISTER BEVOEGD VOOR RUILVERKAVELIG Openbaar onderzoek Beslissing over nut van de ruilverkaveling en vastlegging van blokgrens Uitvoering van de ruilverkaveling Instelling ruilverkavelingscomité en commissie van advies Waardebepaling grond Opstellen structuurplan Openbaar onderzoek 1ste en 2de neerlegging inbreng Uitvoering van de werken Herverkaveling Openbaar onderzoek 1ste en 2de neerlegging toedeling Ruilverkavelingsakte Kostenverdeling Openbaar onderzoek 1ste en 2de neerlegging kostenomslag Aanvullende ruilverkavelingsakte Ruilverkavelingsplan 9

12 2. GEBIEDSAALYSE 2.1. Het onderzoeksgebied De oppervlakte van de kadastrale afdelingen en secties waar het onderzoek van het nut bij ministerieel besluit werd ingesteld bedraagt ha. Om tot een werkbaar gebied te komen, is het gebied op basis van de volgende gegevens verkleind tot het voorliggende ruilverkavelingsgebied: fysische barrières werden geselecteerd als bruto begrenzing: o.a. Kortrijksesteenweg 43 ten noorden, de Schelde ten Zuiden, de Gaversesteenweg ten zuidwesten; zones waar reeds een ruilverkaveling is uitgevoerd, werden uitgesloten: de ruilverkaveling azareth ten zuidwesten; in de meeste gevallen werden de zones met een bestemming waar ruilverkaveling zinvol is, weerhouden, zoals agrarisch gebied, landschappelijk waardevol agrarisch gebied of gelijkwaardige bestemmingen; zones met een bestemming agrarisch gebied glastuinbouw werden uitgesloten Groenpool Parkbos en RUP glastuinbouw azareth; zones waar een ministerieel besluit tot onteigening geldt hoofdzakelijk de bosgebieden in de groenpool Parkbos Gent, werden uitgesloten; grotere boscomplexen werden uitgesloten vb. Hospicebossen; residentiële bebouwing, zoals onder meer kasteeldomeinen, die niet interfereert met het landbouwareaal werd in principe uitgesloten vb. het kasteel van Welden, het ieuwgoed; de bestaande waterplassen veelal oude zandwinningen E17 zoals de Hagelandvijver, de Biezenhofvijver en de Indianavijver; zones met gunstige kavelstructuren dus waar weinig landbouweconomische baten gerealiseerd kunnen worden door herverkaveling werden uitgesloten. Bij de detailstudie werd onder andere rekening gehouden met de eigendommen en gebruiken. Zo werd het initiële onderzoeksgebied verkleind tot een ruilverkavelingsgebied met een oppervlakte van 2690 ha. 10 Ruilverkavelingsplan

13 2.2. Juridisch en beleidsmatig kader Tabel 1: Juridische en beleidsmatige randvoorwaarden juni 2012 Juridische en beleidsmatige randvoorwaarden RUIMTELIJKE ORDEIG Relevant Bespreking van de relevantie Bestemmingen, voorschriften en vergunningen Kaart 2 en 3 Gewestplan Bijzondere plannen van aanleg BPA s en algemene plannen van aanleg APA s Ruimtelijke uitvoeringsplannen RUP s Stedenbouwkundige vergunning Algemeen relevant Binnen het projectgebied zijn BPA s / APA s van toepassing nl. te Deinze: BPA Oostkouter B Binnen het projectgebied zijn RUP s van toepassing: Gewestelijk RUP: GRUP Grootstedelijk Gebied Gent Gemeentelijk RUP: De Pinte: Functionele Cluster/Moerkensheide, Relevant voor de uitvoering van vergunningsplichtige werken Ruimtelijke structuurplannen Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen + herzieningen Provinciale ruimtelijke structuurplannen Gemeentelijke ruimtelijke structuurplannen Algemeen relevant Ruimtelijk structuurplan provincie Oost-Vlaanderen Ruimtelijk structuurplan Gent: m.i.v. verfijning gewenste groenstructuur, Sint-Martens-Latem, azareth, De Pinte en Deinze algemeen relevant BODEM Decreet betreffende de voorkoming en het beheer van afvalstoffen Voorwaarden m.b.t. bagger- en ruimingsspecie en uitgraven bodem Relevant op niveau uitvoering werken Decreet betreffende de bodemsanering en de bodembescherming Voorwaarden en procedures m.b.t. grondverzet en verontreinigde gronden Relevant op niveau uitvoering werken Erosiebesluit Tegengaan bodemerosie/ erosiebestrijdingsplannen Binnen het projectgebied zijn geen erosiegevoelige gronden. GROD- E OPPERVLAKTEWATER Decreet integraal waterbeleid Kaart 4 en 5 Bekkenbeheerplannen en Deelbekkenbeheerplannen Stroomgebiedbeheerplannen Bekkenbeheerplannen: Bekken van de Gentse Kanalen, het Bovenscheldebekken en het Leiebekken Deelbekkenbeheerplannen: BenedenLeie, Scheldemeersen en Gentse Binnenwateren Het projectgebied valt niet binnen een speerpuntgebied in het kader van de stroomgebiedbeheerplannen Ruilverkavelingsplan 11

14 Juridische en beleidsmatige randvoorwaarden Overstromingsgebieden / oeverzones Watertoets Wet op de onbevaarbare waterlopen Categorisering van waterlopen en machtiging voor het werken aan waterlopen Relevant Bespreking van de relevantie Binnen het projectgebied zijn er geen oeverzones aangeduid Binnen het projectgebied zijn er overstromingsgebieden De watertoets is van toepassing op dit project, zie bijlage 2 Er worden werken voorzien aan onbevaarbare waterlopen nl. natuurtechnische inrichting van delen van de Moerbeek/Coupure, Oude Hauwbeek, Zwarte Kobensbeek, Kokersbeek, Scheidbeek, Biezenlos, Biezenbeek Decreet houdende maatregelen inzake het grondwaterbeheer Bescherming waterwingebieden Grondwaterwinningen Er komen geen waterwingebieden voor binnen de invloedssfeer van het project iet relevant voor de projectdoelstellingen Decreet houdende de bescherming van water tegen de verontreiniging van nitraten uit agrarische bronnen Mestdecreet Bemestingsnormen Relevant bij het ruilen en herverkavelen van landbouwgronden Beleidsplannen visies en projecten Beleidplannen, visies en projecten m.b.t. grond- en oppervlaktewater Geen voor het project relevante initiatieven aanwezig ATUUR E BOS Decreet betreffende het natuurbehoud en het natuurlijk milieu atuurdecreet Kaart 3 Zorgplicht / standstill / soortenbescherming VE Speciale beschermingszones Vlaamse of erkende reservaten Strikt te beschermde soorten bijlage 3 atuurdecreet atuurrichtplan Algemeen relevant Er komen VE-gebieden voor binnen de invloedssfeer van het project nl. Schelde- en Leievallei. Er komen geen speciale beschermingszones voor binnen de invloedssfeer van het project Binnen het projectgebied liggen geen reservaten Binnen het projectgebied komen strikt te beschermen soorten voor Geen natuurrichtplan opgemaakt binnen het projectgebied Bosdecreet Bosreservaten Ontbossingen Kappingen Toegankelijkheid Binnen het projectgebied liggen geen reservaten Het project omvat geen ontbossingen Relevant op niveau uitvoering werken. Voor het uitvoeren van kappingen zal indien nodig een machtiging worden aangevraagd aan het bosbeheer Er worden geen wijzigingen aan de toegankelijkheid van bossen voorzien 12 Ruilverkavelingsplan

15 Juridische en beleidsmatige randvoorwaarden Veldwetboek Bebossing van agrarische bestemmingen Beleidsplannen visies en projecten Beleidplannen, visies en projecten m.b.t. natuur en bos LADSCHAP E CULTUURHISTORIE Relevant Bespreking van de relevantie Het project voorziet in het bebossen van agrarische bestemmingen Groenpool Parkbos Gent, Hospicebossen en Stadsbos Deinze, GOP Gent, GOP De Pinte, GOP azareth, GOP Deinze en GOP Sint-Martens-Latem Decreet betreffende de landschapszorg Beschermde landschappen Zorgplicht ankerplaatsen en erfgoedlandschappen Een deel van het projectgebied is aangeduid als beschermd landschap nl de Scheldemeersen te Merelbeke en De Pinte 1981, Scheldemeersen te azareth en De Pinte 1997, kasteel Scheldevelde met park en zeven dreven 1974 en Kastelensite Gent 2005 en volgende Binnen het projectgebied zijn geen ankerplaatsen of erfgoedlandschappen aanwezig Decreet tot bescherming van monumenten, stads- en dorpsgezichten Beschermde monumenten Beschermde stads- en dorpsgezichten Binnen het projectgebied zijn beschermde monumenten aanwezig vb. Astenedreef, de sint-annakapel en de hoeve ieuw Goed te Parijs Binnen het projectgebied is zijn beschermde dorpsgezichten aanwezig: de hoeve met walgracht en omgeving/groenstraat Zevergem 1979, Omgeving Sint-Annakapel t.h.v. Landuit 1986, het Kerkplein en kruispunt De Pinte 1994 en het Burgerlijk Godshuis te azareth 1998 ARCHEOLOGIE Decreet houdende bescherming van het archeologisch patrimonium Meldingsplicht Stedenbouwkundige vergunning advies erfgoedconsulent Archeologische monumenten en zones Relevant op niveau uitvoering werken Relevant op niveau uitvoering werken Binnen het projectgebied zijn archeologische monumenten / zones aanwezig LADBOUW Randvoorwaarden gemeenschappelijk landbouwbeleid GLB Randvoorwaarden m.b.t. ruilen en/of herverkaveling van gronden in landbouwgebruik Het project voorziet de ruil en/of herverkaveling van gronden waarbij rekening dient te worden gehouden met randvoorwaarden GLB na 213 RECREATIE Beleidsplannen, visies en projecten m.b.t. recreatie en toerisme Strategisch plan Toerisme Vlaamse Ardennen, Toerisme Leiestreek en Toerisme Oost-Vlaanderen Ruilverkavelingsplan 13

16 JACHT Juridische en beleidsmatige randvoorwaarden Jachtdecreet Jachtrechten MILIEUBELEID MER-screeningsplicht MOBILITEIT Mobiliteitsplannen Relevant Bespreking van de relevantie De in het projectgebied aanwezige jachtrechten vormen een aandachtspunt bij het ruilen/herverkavelen van gronden Het project omvat MER-plichtige activiteiten omzendbrief LE 2011/1 Het project omvat MER-plichtige activiteiten MERbesluit van 10 dec 2004; bijlage II Mobiliteitsplan van de steden Gent en Deinze en de gemeenten De Pinte, Sint-Martens-Latem en azareth OVERIGE RELEVATE RADVOORWAARDE Recht van voorkoop Recht van voorkoop in kader van Grondenbank Parkbos en Grondenbank Rivierherstel Leie 2.3. Beschrijving van het ruilverkavelingsgebied Grondgebruik De cijfers over het grondgebruik in het ruilverkavelingsgebied zijn terug te vinden in onderstaande tabel. Tabel 2: Grondgebruik in % van de gebiedsoppervlakte Grondgebruik % van de oppervlakte Akkerland 45 Weiland 30 Bos 3 Bebouwing 9 Wegen 7 Andere o.a. siertuinen, waters 6 Totaal Reliëf, geomorfologie en bodem Voor het projectgebied is de bodemkaart en bijhorende verklarende teksten beschikbaar onder Bodemkaart van België. Op Kaart 8 is de bodemtextuur van de gronden aangeduid. 14 Ruilverkavelingsplan

17 Reliëf Het ruilverkavelingsgebied situeert zich in het interfluvium van Schelde en Leie. De waterscheidingslijn van deze rivieren loopt als een centrale Oost-West-as doorheen het projectgebied. Het is een vrij vlak gebied dat deel uitmaakt van de Vlaamse Zandstreek. De hoogte varieert van 7,50 m in het oostelijke deel van het projectgebied ter hoogte van de Scheldevallei en klimt zeer geleidelijk aan tot 11,25 m in het westelijke deel van het projectgebied. In de noordelijke zone bevinden zich de beekdepressies van de azarethbeek, de Duivebeek en de Scheidbeek. Verspreid over het gebied komen er nog verschillende kleinere beken voor waarbij de ligging soms gepaard gaat met zwakke depressies. Geomorfologie De huidige bodem is afgezet als opgewaaid dekzand tijdens het Pleistocene tijdperk. Dit pakket is ruim 20 meter dik. Hierin bevinden zich verspreid kleine zandlemige lensjes. Hieronder bevinden zich afwisselend zandig en kleiige lagen die zijn afgezet door de toenmalige zeeën tijdens het Tertiaire tijdperk. Langs de oostelijke rand van het projectgebied heeft de Scheldevallei zich uitgeschuurd in het dekzand tijdens het Holocene tijdperk. Deze riviervallei is nadien deels opgevuld met alluviale sedimenten. Bodem Het overgrote deel van het gebied wordt gekenmerkt door matig droge en matig natte zandgronden waarin zich een profielontwikkeling heeft gevormd. Deze profielontwikkeling is doorgaans een bepaald stadium van het podzolisatieproces. Onder invloed van plaatselijk sterk variërende bodemvormende factoren spoelen humus en/of ijzerdeeltjes uit naar een diepere laag en zetten zich daar af. Op die manier ontstaan in dit procesverschillende horizonten in het bodemprofiel. abij oude bebouwingslinten zijn enkele diep antropogene plaggenbodems terug te vinden. In zwak gevormde depressies van beekvalleien bevinden zich natte zand-lemige gronden met weinig of geen profielontwikkeling. Tussen het centrale dekzandgebied en de Scheldevallei bevindt zich een smalle overgangszone met matig natte zandlemige gronden. In feite gaat het om gronden die een slibhoudende bovenlaag hebben gekregen als gevolg van overstromingen door het Scheldewater. Een kleinere zone situeert zich in de Scheldevallei. Hier bevinden zich matig natte- en natte kleigronden zonder profielontwikkeling, alsook enkele lager gelegen antropogene gronden ontstaan door kleiontginning voor een steenbakkerij. Er komt ook een zandige opduiking voor donk. Bodemgeschiktheid Zandgronden zijn van nature gronden met een iets lagere bodemgeschiktheid. Doch kunnen zij een degelijke opbrengst voor voedergewassen maïs, gras voortbrengen. Zandgronden zijn gemakkelijk bewerkbaar en warmen vlug op in het voorjaar. De lager gelegen zwaardere beekdepressie- en valleigronden zijn door hun vochtige toestand minder geschikt om grondbewerkingen uit te voeren. Daardoor zijn ze beter geschikt als weidegronden. Ruilverkavelingsplan 15

18 Lijst potentieel verontreinigde gronden Het ruilverkavelingsgebied omvat 9 kadastrale percelen die opgenomen zijn in de lijst van de potentieel verontreinigde gronden bij OVAM: Sint-Martens-Latem, 2de afdeling Deurle, sectie B perceel 5; Sint-Martens-Latem, 2de afdeling Deurle, sectie B perceel 611 C; azareth, 2de afdeling Eke, sectie A perceel 935 E; azareth, 2de afdeling Eke, sectie A perceel 935 F; azareth, 2de afdeling Eke, sectie B perceel 935 E; azareth, 1ste afdeling azareth, sectie C perceel 25 C; azareth, 1ste afdeling azareth, sectie C perceel 25 D; De Pinte, 2de afdeling Zevergem, sectie A perceel 368 B; De Pinte, 2de afdeling Zevergem, sectie B perceel 66 B Hydrografie, hydrologie De situering van de bekkens en deelbekkens is te zien op Kaart 4. Het ruilverkavelingsgebied bevindt zich deels in het Leiebekken en deels in het bekken van de Bovenschelde. Het noordelijke deel van het ruilverkavelingsgebied ten noorden van De Pinte valt onder een derde bekken, met name het bekken van de Gentse kanalen. De waterscheidingslijn tussen het bekken van de Leie en het bekken van de Bovenschelde bevindt zich in het midden tussen Leie en Schelde. Ter hoogte van de dorpskern van De Pinte bevindt zich een waterscheiding tussen de drie bekkens: ten noorden van De Pinte stroomt het water richting Gentse Kanalen, ten oosten richting Bovenschelde en ten westen van de Pinte stroomt het richting Leie. De bekkens worden op hun beurt onderverdeeld in verschillende deelbekkens. Het ruilverkavelingsgebied maakt deel uit van drie deelbekkens: het deelbekken van de Benedenleie Leiebekken; het deelbekken van de Scheldemeersen bekken van de Bovenschelde; het deelbekken van de Gentse binnenwateren bekken van de Gentse Kanalen. De twee belangrijkste waterlopen in het gebied zijn de Leie en de Bovenschelde. Dit zijn beide bevaarbare waterlopen, beheerd door Waterwegen en Zeekanaal V. In het ruilverkavelingsgebied bevinden zich geen waterlopen van eerste categorie. De belangrijke waterlopen van tweede categorie zijn: De Coupure OS 231, waarin de Leebeek OS236, 2de cat., de Beerhofbeek OS232, 2de en 3de cat. en de Biestebeek/Moerbeek OS221, 2de en 3de cat. uitmonden. De Coupure heeft twee aansluitingspunten op de Schelde: één ten zuiden van de kern van Eke, waarlangs het grootste debiet afwatert, en één wat noordelijker ter hoogte van het Doornhammeke te Zevergem. De Zwarte Kobensbeek/Oude Houwbeek/Lakemeerbeek OS216 start als waterloop 3de cat. Op de grens tussen azareth en De Pinte wordt de waterloop 2de cat. Deze beek is ter hoogte van Oudmeers verbonden met de Moerbeek OS231. De Zwarte Kobensbeek mondt uit in de Schelde ter hoogte van Zonneputje. In de Zwarte Kobensbeek monden de Toutefaisbeek OS218, 2de en 3de cat. en de Kokersbeek OS217, 2de en 3de cat. uit. 16 Ruilverkavelingsplan

19 De Grietgracht/Scheidbeek O706 is het enige stelsel uit het bekken Gentse Kanalen. Deze beek mondt uit in de Ringvaart rond Gent. In deze waterloop mondt de Degreybeek O709, 3de cat. uit. De Duivebeek/Schuurkesbeek O713 ontstaat door de samensmelting van de Rosdambeek O714, 2de cat., de Duivebeek O713, 2de cat. en de Hooglatembeek O715, 3de cat. te Sint-Martens-Latem, en mondt uit in de Leie te Afsnee. De Rosdambeek start als 3de cat., net voorbij de samensmelting met Biezenlos 714a, 3de cat. wordt de beek 2de cat. De Twezebeekloop O735 stroomt ten noorden van Astene. Deze waterloop is eerst van 3de cat. a de omschakeling tot 2de cat. monden hierin de Biezenbeek O736, 2de cat. en de Winkelbeek O735a, 3de cat. uit. In het ruilverkavelingsgebied zijn geen polders of wateringen actief. De waterlopen van tweede categorie zijn bijgevolg in beheer van de provincie, de waterlopen van derde categorie zijn in het beheer van de gemeente. De risicozones voor overstromingen zijn vooral gelegen in de valleien van de Leie en Schelde. De hele linkeroever van de Schelde van Eke tot Zwijnaarde wordt ingekleurd als risicozone. In Sint-Martens-Latem is een hele zone rond de Rosdambeek/Duivebeek risicozone voor overstromingen. De problematiek ter hoogte van de Rosdambeek is deels te wijten aan het waterpeil in de Leie, dat het water uit de Rosdambeek terugstuwt. Om dit probleem op te lossen, zal aan de monding van de Rosdambeek een stuw en een pomp worden geplaatst door Wegen en Zeekanaal V. Deze pomp zal maar een beperkt effect hebben op de wateroverlast rond de Duivebeek in het ruilverkavelingsgebied. De kleinere zone rond de Scheidbeek is eveneens overstromingsgevoelig Land- en tuinbouw Voor de beschrijving van de land- en tuinbouw in het gebied werd gebruik gemaakt van twee gegevensbronnen. Beide gegevensbronnen bevatten gegevens over de landbouwer 1 : Verzamelaanvraag 2011 Agentschap Landbouw en Visserij. De verzamelaanvraag bevat de perceelsgebonden gegevens zoals de ligging van de percelen, de perceelsgrootte en - vorm, de teelten, 1 De meeste landbouwers moeten zich identificeren bij het Agentschap voor Landbouw en VisserijALV en/of Vlaamse Landmaatschappij VLM namelijk landbouwers die: aangifteplichtig zijn bij de VLM minstens 2 ha landbouwgrond of 50 are groeimedium in gebruik hebben, of op jaarbasis minstens 300 kg P 2O 5 uit dierlijke meststoffen produceert; niet-aangifteplichtig zijn bij de VLM, maar wel mest laten aan- of afvoeren of een inscharingscontract op percelen wensen te sluiten; toeslagrechten willen activeren; beschikken over een melkquotum of zoogkoeienquotum; een tussenkomst willen aanvragen bij het Vlaams Landbouwinvesteringsfonds VLIF; steun willen aanvragen voor het bedrijfsadviessysteem; een beheerovereenkomst wenst te sluiten; een slachtpremie voor kalveren aanvragen; steun wensen aan te vragen in het kader van de agromilieumaatregelen. Ruilverkavelingsplan 17

20 Aangifte 2010 omtrent de productie 2009 Vlaamse Landmaatschappij. De aangifte bevat de bedrijfsgebonden gegevens zoals het aantal en soort dieren, leeftijd bedrijfsleider, Voor de eenvoud wordt in de tekst de term de landbouwer verder gebruikt. Maar het betreft dus een zeer diverse groep gaande van rundveebedrijven, varkensbedrijven, sierteeltbedrijven, glastuinbouwbedrijven, paardenhouderijen, hobbybedrijven, Bodemgebruik De oppervlakte van het projectgebied bedraagt ongeveer ha. Hiervan wordt ongeveer ha of 93% gebruikt door land- en tuinbouw. De ruwvoederproductie in het meest belangrijk is dit projectgebied. Het totaal aandeel van de ruwvoeders bedraagt ongeveer 83% van het agrarisch grondgebruik. Het gaat vooral om grasland en maïs korrel- of kuilmaïs. Akkerbouw is goed voor 12% van het agrarisch grondgebruik. Tuinbouwteelten komen op de derde plaats. Het betreft een brede waaier aan tuinbouwactiviteiten: sierteelt, groente- of fruitteelt. Bedrijfskenmerken Aantal bedrijven Binnen het projectgebied zijn 295 landbouwers actief. Van deze landbouwbedrijven hebben één derde een bedrijfsoppervlakte van minder dan 2 ha groot. Met uitzondering van acht glastuinbouwbedrijven, betreft het hoofdzakelijk bedrijven met een te kleine economische productie-omvang om ze typeren als landbouwbedrijf. Het ruilverkavelingsgebied wordt dus gekenmerkt door een groot aandeel van hobby- en/of paardenbedrijven. Ligging bedrijfszetel Drie op de vier bedrijven hebben hun bedrijfszetel in één van de vijf gemeenten betrokken bij het ruilverkavelingsproject nl. in azareth, Deinze, De Pinte, Gent of Sint-Martens-Latem. Leeftijd van de bedrijfsleider Van 37 bedrijven hoofdzakelijk vennootschappen is de leeftijd van de bedrijfsleider niet gekend. Zij gebruiken ruim 10% van de gronden. Van de andere bedrijven is gemiddelde leeftijd van de bedrijfsleiders 51 jaar. Dit stemt overeen met het gemiddeld cijfer voor Vlaanderen. De kleine helft van de landbouwoppervlakte wordt gebruikt door landbouwers jonger dan 45 jaar, wat een gunstige situatie is. Een derde van de gronden wordt gebruikt door landbouwers tussen 46 en 65 jaar. De pensioengerechtigde landbouwers gebruiken ongeveer 8% van de landbouwoppervlakte. 18 Ruilverkavelingsplan

21 Bedrijfstype Het belangrijkste bedrijfstype is het melkveetype, al dan niet gemengd met een andere productierichting. De combinatie met vleesvee is hierbij de meest voorkomende combinatie. Melkvee komt voor als hoofdproductierichting op 20% van de betrokken bedrijven. Deze bedrijven gebruiken 28% van de landbouwoppervlakte. Varkenshouderij is de belangrijkste productietak op 14% van de bedrijven. Deze bedrijven gebruiken 18% van de gronden. Akkerbouw en vleesvee zijn de belangrijkste productietak voor elk 9% van de bedrijven en respectievelijk 14% en 18% van het agrarisch grondgebruik. De kleine bedrijven vertegenwoordigen een derde van het aantal bedrijven en gebruiken een niet onbelangrijk deel van de landbouwoppervlakte nl. 20%. Bedrijfsoppervlakte en economische productie-omvang De economische productie-omvang wordt bepaald op basis van de standaard-opbrengsten 2, berekend op basis van Landbouwmonitoringsnetwerk. Tabel 3: Aantal bedrijven, gemiddelde bedrijfsoppervlakte en totale oppervlakte in gebruik in projectgebied, ingedeeld volgens productieomvang Productieomvang Aantal bedrijven Gemiddelde bedrijfsoppervlakte ha Totaal oppervlakte in projectgebied ha Zeer groot Groot Matig Klein Zeer klein Totaal Bron: eigen berekeningen op basis verzamelaanvraag 2011 Agentschap Landbouw en Visserij en aangifte van de mestbank 2010 Vlaamse Landmaatschappij De bedrijven met de grote tot zeer grote productie-omvang zijn de gespecialiseerde en gemengde melkvee, vleesvee- en varkensbedrijven. Deze gebruiken ook de meeste oppervlakte binnen de ruilverkaveling nl ha. De bedrijven worden uitgebaat door jongere bedrijfsleiders. De gemiddelde bedrijfsoppervlakte is 30 ha, dit is ruim boven het Vlaams gemiddeld 15 ha. De grote bedrijven situeren zich vooral binnen de gemengde types met akkerbouw of melkvee als hoofdproductierichting. 2 De standaardopbrengst: Is de geldwaarde van de brutolandbouwproductie per eenheid tegen prijzen af boerderij. BTW, productgebonden belastingen en rechtstreekse betalingen zijn hier niet onder begrepen/worden niet in aanmerking genomen. Is uitgedrukt in euro per dier of per 100 dieren in het geval van pluimvee of per ha en heeft betrekking op de productie en kosten gedurende 12 maanden. Ruilverkavelingsplan 19

22 Perceels- en kavelstructuren Kaart 11 toont de variatie aan perceelsgrootte en -vorm in het ruilverkavelingsgebied. Perceelsgrootte In onderstaande tabel volgt een overzicht van de gemiddelde perceelsoppervlakte per teelt. De gemiddelde perceelsoppervlakte is 1,44 ha. Tabel 4: Gemiddelde perceelsoppervlakte volgens teelt Teelt Gemiddelde perceelsoppervlakte ha Grasland 1,49 Maïs 1,69 Akkerbouwteelt 1,69 Andere teelten 1,19 Gebouwen 0,51 Totaal 1,44 Bron: Verzamelaanvraag 2011 Agentschap Landbouw en Visserij Een 295 landbouwers gebruiken gronden binnen het gebied. Tabel 5 toont de versnipperingsgraad in het gebied. Tabel 5: Aantal bedrijven en gemiddelde inbreng per bedrijf volgens het aantal percelen per bedrijf binnen het projectgebied Aantal percelen binnen projectgebied Gemiddelde bedrijfsoppervlakte in projectgebied ha Aantal bedrijven Aantal bedrijven % 1 1, , , , > 20 36, Totaal 8, Bron: Verzamelaanvraag 2011 Agentschap Landbouw en Visserij Ruim een kwart van de bedrijven gebruiken slechts één perceel in het ruilverkavelingsgebied. Ongeveer 38% van de landbouwers gebruiken 2 tot 5 percelen. Bijna 50 bedrijven of 17% van de bedrijven gebruiken 6 tot 10 percelen in het gebied en 41 bedrijven hebben een versnippering van 11 tot 20 percelen. Voor een relatief klein aantal bedrijven is het gebruik over meer dan 20 percelen versnipperd. 20 Ruilverkavelingsplan

23 Perceelsvorm Een mogelijke parameter om de perceelsvorm te beschrijven, is het aantal meters perceelsranden per ha. Drie groepen van percelen kunnen hierbij worden onderscheiden. De situatie wordt getoond in Tabel 6. De eerste groep heeft minder dan 200 meter per ha. Het betreft meestal grote percelen waarbij een onregelmatigheid in de vorm minder belangrijk is. Een tweede groep van percelen is de groep met perceelsranden tussen 200 en 400 meter per ha. Het zijn percelen die gemiddeld 2,4 ha groot zijn. Het betreft ook hier grotendeels akkerlandpercelen. De derde groep percelen wordt gekenmerkt door meer dan 400 meter perceelsranden/ha voor een gemiddelde oppervlakte kleiner dan 1 ha. De aanwezigheid van een groot aantal van deze percelen wijst op een knelpunt in het gebied. Ook de vorm en gemiddelde perceelsoppervlakte van de akkerbouwpercelen kan verder worden geoptimaliseerd door de herverkaveling. Tabel 6: Aantal percelen en gemiddelde perceelsoppervlakte per klasse van perceelsranden per ha < 200 meter perceelsrand/ha meter perceelsrand/ha > 400 meter perceelsrand/ha Gemiddelde perceelsoppervlakte ha 6,59 2,40 0,75 Totale oppervlakte ha Aantal graslandpercelen Bron: Verzamelaanvraag 2011 Agentschap Landbouw en Visserij Perceelsafstand tot bedrijfszetel Binnen het ruilverkavelingsgebied zijn 127 percelen bebouwd. Dit zijn de bedrijfszetels binnen het gebied. Van de overige percelen werd de afstand van het perceel tot aan de bedrijfszetel van de landbouwer berekend. De gemiddelde afstand van de gebruikspercelen tot de bedrijfszetel, gemeten in vogelvlucht bedraagt ongeveer meter. Het aantal percelen gelegen per klasse van afstand wordt weergegeven in Tabel 7. Tabel 7: Aantal percelen en oppervlakte binnen ruilverkavelingsgebied, ingedeeld volgens de perceelsafstand tot de bedrijfszetel Afstand perceel tot bedrijfszetel Aantal percelen % Oppervlakte in gebied % < 500 meter meter meter meter 4 5 > meter Totaal Bron: Verzamelaanvraag 2011 Agentschap Landbouw en Visserij Ongeveer 60% van de percelen liggen op minder dan 500 meter van de bedrijfszetel. Een 12% van de percelen liggen tussen 500 meter en 1 km verwijderd. Ongeveer 20% van de percelen ligt op meer dan 3 km van de bedrijfszetel. Ruilverkavelingsplan 21

24 Versnippering bedrijfsareaal door E17 en 60 Zowel de E17 als 60 lopen dwars door het gebied. Deze moeilijk oversteekbare wegen vormen een knelpunt voor landbouwvoertuigen. Veertig bedrijven gebruiken zowel gronden ten noorden als ten zuiden van de E17. Deze bedrijven gebruiken in totaal 848 ha binnen het ruilverkavelingsgebied, waarvan 317 ha ten noorden van de E17 en 531 ten zuiden van de E17. Dertig bedrijven gebruiken zowel grond ten oosten als ten westen van de 60. Deze bedrijven gebruiken in totaal 581 ha binnen het gebied waarvan 234 ha ten oosten van de 60 en 347 ha ten westen van de 60. Een zestiental bedrijven worden versnipperd door zowel E17 als de 60. Deze gebruiken 68 ha ten noorden van E17 en 60, 135 ha tussen E17 en 60 en 95 ha ten zuiden van E17 en 60. Huiskavel Een huiskavel vormt een aaneengesloten stuk grondgebruik rond de bedrijfszetel. De huiskavel van 127 bedrijven is gelegen binnen het projectgebied. Deze bedrijven hebben gezamenlijk ongeveer 640 ha huiskavel in het ruilverkavelingsgebied. De gemiddelde huiskavel van deze bedrijven is 5,33 ha. Vooral voor melkveebedrijven is de grootte van de huiskavel van groot belang. De gemiddelde veebezetting van de huiskavel voor gemengde en gespecialiseerde melkveebedrijven is 9 GVE/ha, met andere woorden, de huiskavel van de gemengde en gespecialiseerde melkveebedrijven is gemiddeld te klein Landschap en natuur De landschappelijke inzichten zijn gebaseerd op de landschapsstudie die werd uitgevoerd door het Laboratorium voor Regionale Geografie en Landschapskunde van de Universiteit van Gent in het kader van het Landinrichtingsproject Schelde-Leie 1995 en door eigen terreininventarisaties en interpretaties Fysische landschapseenheden De fysische landschapskenmerken zijn aangeduid op kaart 12. Op basis van hun aard en voorkomen kan een dekzandgebied en alluviale vlakte worden onderscheiden. De depressies in het dekzandgebied worden als een afzonderlijke categorie aangegeven Het dekzandgebied Vlak gebied op zandige gronden Het vlak gebied op zandige gronden vertoont een zeer complex beeld inzake waterhuishouding en profielontwikkeling. Er kan een onderscheid worden gemaakt tussen: Een vlak gebied op zandige gronden in hoofdzaak niet gepodzoliseerd De bodems worden gekenmerkt door een verbrokkelde klei aanrijkingshorizont c of een diep antropogene humuslaag m in hun profiel. Er wordt aangenomen dat deze gronden met een c- of m-profiel oude bouwlanden zijn. Vlak gebied op zandige gronden in hoofdzaak gepodzoliseerd. Dit gebied valt samen met schrale onvruchtbare zandbodems met een gebrekkige waterhuishouding en een ongunstige profielontwikkeling. 22 Ruilverkavelingsplan

25 De gesloten depressies De gesloten depressies worden gekenmerkt door sterke gleyige gronden Lfp, Lep, Efp, Eep. De depressies zijn met het oog op een verbetering van de waterafvoer met elkaar verbonden door waterlopen met een antropogeen tracé. Aanvullende informatie In het gebied komen verspreid wateroppervlakken voor die het gevolg zijn van ontginningsactiviteiten De alluviale vlakte De vlakke alluviale Scheldevlakte is afgebakend op basis van het voorkomen van gleyige kleigronden en matig tot sterk gleyige gronden op zandleem. Er worden volgende morfologische eenheden onderscheiden: Vlak gebied op klei De gebieden op klei zijn volkomen vlak en hebben een zwaar kleiig alluviaal dek E en U. Lage ruggen die samenvallen met kleiige, iets drogere gronden, zijn aangegeven met een zandleemtextuur. De overige hogere gronden hebben een slib-houdende bovenlaag gekregen als gevolg van overstromingen. Het gaat om kleiig zand dat ontstond door de agrarische verwerking van het slib met het zandig substraat. Ten zuiden van Eke komen een aantal opgehoogde of vergraven percelen voor. Zandige opduiking in alluviaal gebied donk Een opduiking komt voor in ten noorden van de Coupure. De Scheldemeanders liggen buiten het ruilverkavelingsproject Cultuurhistorisch kader Evolutie van het landschap In de 9de eeuw wordt het gebied beschreven als een bosgebied, het Scheldeholt genoemd. De bewoning met huisakkers concentreert zich langs de rand van het bos aansluitend op de Scheldevallei. Het bos wordt gebruikt voor de beweiding van het vee. Het bos evolueert tot een wastine met heidevelden en gedegenereerd bos. De naam Scheldeveld verschijnt voor het eerst rond de 13de eeuw als aanduiding van een uitgestrekt woest gebied. Ook de wastine wordt voor beweiding gebruikt. Ruilverkavelingsplan 23

26 In de eerste helft van de 13de eeuw wordt een eerste poging ondernomen om het Scheldeveld te ontginnen. Het noordelijk deel wordt ontgonnen door de Sint-Pietersabdij. Daarvoor wordt een alleenstaande ontginningshoeve gebouwd, op de plaats waar nu het kasteel Scheldevelde gelegen is. Het zuidelijk deel wordt ontgonnen onder impuls van de graven van Vlaanderen. Zij stimuleren hun ondergeschikten tot het starten van een landbouwuitbating onder de vorm van een geïsoleerde hoeve met walgracht. Er wordt tot vercijnzing en verkaveling overgegaan i.f.v. de schapenteelt. De kavels die afwisselend als grasland en akker worden gebruikt, worden afgesloten met een houtige begroeiing en een gracht. Rijgehuchten vb. De Krieckestraete, Zevergem en driesachtige gehuchten vb. Landuit vormen vaak het uitgangspunt van de gebiedsontginning. Een belangrijke weg, mogelijk zelfs vroeger gedateerd, is de Oudenaardse Heerweg. Door de economische crisis van de late 13de en begin 14de eeuw wordt het merendeel van de hoeves opgegeven waardoor het gebied opnieuw tot een woestenij evolueert. Pas in 1769 wordt onder impuls van het Oostenrijks bewind en de Gentse Sint-Pietersabdij de ontginning van het gedegradeerde bos opnieuw aangevat, waarbij een herbebossing plaatsvindt met de aanleg van een drevenpatroon. Dit bos wordt vanaf de 19de eeuw terug ontgonnen. Enkel nabij de ontginningshoeven worden kleine bosfragmenten gespaard. Het merendeel van de laatmiddeleeuwse ontginningshoeven wordt omgebouwd tot buitengoed. De restanten bos vormen de aanzet tot bosontwikkelingen met een parkachtig karakter en de aanleg van dreven. Ze zijn typerend voor het gebied rond Zwijnaarde. Het Scheldeveld onderscheidt zich van het bulkenlandschap ten zuiden van de Kortrijksesteenweg door het meer planmatig karakter van het perceelspatroon en de aanleg van dreven. In de Scheldevallei wordt het bos vanaf circa 700 in gebruik genomen als hooiland. Men spreekt van meersen. Door het graven van grachten en het bouwen van kleine sluizen en een dijk poogt de mens het overstromingsproces in te dijken. Het open landschap krijgt een meer gesloten karakter door het aanplanten van knotwilgen op de perceelsranden. Als gevolg van het storten van baggerspecie afkomstig van het rechttrekken en kalibreren van de Schelde en het uitbrikken van het kleiig alluvium voor de baksteenproductie, wordt een aanzienlijk deel van de oorspronkelijke topografie gewijzigd. De uitgebrikte en opgehoogde percelen worden vaak beplant met populieren. In het Scheldeveld is het bos is, op enkele uitzonderingen na, zo goed als verdwenen. Ook de heide is verdwenen. Het gesloten landschap is sterk geopend. Plaatselijk zijn nog evenwel nog landschappen aan te duiden, die beter zijn bewaard gebleven. De achteruitgang van de perceelrandbegroeiingen is o.m. toe te schrijven aan de intensivering en schaalvergroting van de landbouw. Door de uitbreiding en inplanting van woonwijken en bedrijvenparken, de aanleg en uitbouw van verkeersinfrastructuren E17, 60 en twee spoorlijnen is het gebied sterk versnipperd. In de Scheldevallei wordt het historisch meerskarakter aangetast door het scheuren van het grasland. De Scheldedijk is in het gebied nagenoeg volledig verdwenen. 24 Ruilverkavelingsplan

27 Cultuurhistorische landschapseenheden Op kaart 13 zijn de cultuurhistorische landschapseenheden afgebakend op basis van vormen van persistent landelijk ruimtegebruik en de aanwezigheid van cultuurhistorische landschapskenmerken. Volgende eenheden worden onderscheiden: Akkerland/weilandcomplex met perceelsrandbegroeiing Op de zandgronden tussen Schelde en Leie vertoont het bouwland het gesloten karakter van de Vlaamse Zandstreek. Op basis van de aanwezigheid van het resterend lineair groen is een onderscheid gemaakt tussen: gebieden waarvan de perceelsrandbegroeiing vrij goed bewaard is; gebieden die werden geopend door de opruiming van de perceelsrandbegroeiing; gebieden waarvan de perceelsrandbegroeiing nagenoeg verdwenen is. Grasland op alluviale gronden De alluviale gronden van de Schelde lagen in het verleden overwegend onder hooiland. Doordat de weidegang op een gemeenschappelijk gebruiksrecht steunde werden de percelen niet afgesloten door perceelsrandbegroeiing. De evolutie naar een gesloten landschap hangt samen met de overgang naar graasland als gevolg van een verbeterde waterafvoer. Door het kunstmatig verlagen van de grondwatertafel worden recent weilanden gescheurd. Dit bodemgebruik wijzigt het meersenkarakter en vormt een bedreiging voor dit landschappelijk erfgoed. De ontwatering van het alluvium gebeurt ofwel langs afvoergrachten, Riet Rijt- of Moergracht genoemd en dikwijls een fossiele geul volgend, ofwel langs beken met een volledig kunstmatig tracé. De afvoer van het water naar de Schelde wordt door sluizen geregeld. Hoger gelegen akkerland in alluviaal gebied In het alluvium van de Schelde komt een hoger gelegen deel voor donk te noorden van de Coupure. Omdat deze gespaard is gebleven van overstroming, is akkerbouw hier mogelijk. Landgoed met park en bos De landgoederen dateren voornamelijk uit de 18de en 19de eeuw en worden dikwijls omschreven als maison de plaisance of maison de campagne van de landadel en industriëlen. In een aantal gevallen gaat de oorsprong ver terug in de tijd. Zij nemen een aparte plaats in omwille van hun erfgoedwaarde en belevingswaarde van het landschap. Oud bos Op de kaart zijn enkel de Hospicebossen, waarvan uit kaartdocumentatie kan worden afgeleid dat de aanwezigheid van bos voorafgaat aan de 19 de eeuw, aangegeven. ederzettingsvormen aast de alleenstaande ontginningscentra ontstonden ook rijgehuchten. Deze zijn op de kaart aangeduid. In een aantal gevallen vallen deze samen met een weg, die als een ontginningsas kan worden gezien, zoals de Kriekestraete te Zevergem. Ruilverkavelingsplan 25

28 Aanvullende historische informatie Het drevenpatroon spruit voort uit de 18de eeuwse gebiedsontginning en vormt een belangrijke lineair landschapselement. Tevens zijn het tracé van de oude spoorlijn, het tracé en restanten van de 18de eeuwse dijk en de grens van het Scheldeveld op kaart aangeduid. Gegevens i.v.m. het actueel bodemgebruik Op de kaart is het gescheurd grasland op alluviale gronden aangeduid. Eveneens zijn opgehoogde terreinen en ontginningsterreinen aangeduid Landschapseenheden De onderscheiden landschapseenheden zijn aangeduid op kaart 15 en worden beschreven met speciale aandacht voor hun identiteit en gaafheid. Het begrip gaafheid slaat op de mate waarin de ontstaansgeschiedenis zich in het actuele landschap weerspiegelt Het kouter-bulkenlandschap van Leie en Kale Het zuidelijk geopend bulkengebied Het kouter- en bulkenlandschap van Leie en Kale met zijn afwisseling van open zandige ruggen en lager gelegen gesloten gebieden strekt zich ook uit ten oosten van de Leie. In de bulkengebieden ten zuiden van de Kortrijksesteenweg is de perceelsrandbegroeiing minder goed bewaard gebleven. In de depressies t.h.v. de Hooglatembeek, de azarethbeek en de Rosdambeek is de perceelsrandbegroeiing beter bewaard. Hier komen voornamelijk natte graslanden en bosjes voor Het landschap van het voormalig Scheldeveld Het noordelijk gebied met kasteelparken en dreven Dit gebied met de aanwezigheid van kasteelparken en dreven is als afzonderlijke landschappelijke entiteit afgebakend. Het gebied valt grotendeels samen met een lichte depressie in het microreliëf. De waterafvoer die oorspronkelijk gebrekkig was, gebeurt nu door de Scheidbeek. De Sint-Pietersabdij bezat hier verschillende ontginningscentra. De sites van Reivissche, Puttenhove, Predikherenhof en ieuwgoed hebben zich vermoedelijk ontwikkeld uit de laatmiddeleeuwse ontginningshoeven die later tot buitengoed van de 19de eeuwse Gentse katoenbaronnen werden uitgebouwd. In tegenstelling tot het meer centrale gedeelte van het Scheldeveld is hier niet tot een systematische aanplanting van het bos overgegaan in de 18de eeuw. Het gebied vormt een uitzonderlijk gaaf landschap met een sterke visuele relatie tussen de verschillende sites d.m.v. kasteeldreven. Het sterk getransformeerd kerngebied Dit gebied is door de uitbreiding van het woongebied in De Pinte, Eke en azareth, de aanleg van een bedrijventerrein t.h.v. de kruising van de E17 en de 60, de aanleg van de E17 en met de ermee geassocieerde grondextractie, sterk getransformeerd. 26 Ruilverkavelingsplan

29 Het Scheldeveld komt onrechtstreeks tot uiting door de aanwezigheid van rechtlijnige wegen die gedeeltelijk met dreven samenvallen. Doorheen het gebied ligt een rechtlijnig patroon van soms brede grachten, die in oostelijke richting naar de Schelde afwateren. Op verschillende plaatsen is dit grachtenpatroon veel dichter en steeds begeleid door lineair groen. Samen met het perceelspatroon gaat het hier om uiterst waardevolle cellen die zowel historisch-landschappelijk als ecologisch uiterst waardevol zijn. De Hospicebossen vormen een relict van het vroegere boscomplex Het landschap van de vallei van de Bovenschelde De vlakke alluviale vlakte wordt langs de westzijde begrensd door een geleidelijke overgang naar wat overblijft van het gesloten landschap van de Vlaamse Zandstreek. Er kan een onderscheid worden gemaakt tussen het alluviaal meersengebied en een westelijk randgebied. De Scheldemeersen Met uitzondering van enkele randzones tussen Zevergem en Eke is het gesloten karakter van het alluviaal gebied in historische context een vrij recent verschijnsel: het gaat terug tot de eerste helft van de vorige eeuw en is het gevolg van bosaanplantingen op uitgebrikte gronden en van de introductie van perceelsrandbegroeiing onder de vorm van knotwilgen. Sinds het laatste decennium is een afwijkende vorm van bodemgebruik geïntroduceerd in sommige meersgebieden: recent akkerland op gescheurd weiland. Deze gebiedsvreemde gebruiksvorm wijzigt het meersenkarakter. In het kader van de landschappelijke evolutie is het vast te stellen dat de perceelsrandbegroeiing sterk is gereduceerd in het zandgebied en dat deze is toegenomen in het meersengebied waar ze oorspronkelijk niet thuis hoorde. Enerzijds betekent dit een breuk met het historisch open karakter, anderzijds vormt dit een belangrijke ecologische meerwaarde. De als donk voorkomende rug in het alluvium ligt nog steeds onder akkerland en heeft hierdoor zijn historische landschappelijke relevantie behouden. Het westelijk randgebied De historisch landschapskenmerken van dit randgebied zijn grotendeels verdwenen. Toch komen tussen Zwijnaarde en Eke nog restanten voor van het door perceelsrandbegroeiing gesloten landschap, dat kenmerkend was voor de lager gelegen gronden op dekzand Actuele gebiedskenmerken Dekzandgebied Het vlak en zandig gebied tussen Leie en Schelde sluit in het zuiden geleidelijk aan op de Scheldevallei. In het noorden komen enkele beekdepressies voor met moerasbosjes, dotterbloemgraslanden, moeraskalk en kwelindicaties. Ecologisch interessante gebieden in de ruimere omgeving zijn de volledige Scheldevallei, de Leievallei met ten noorden ervan ecologisch zeer waardevolle bossen zoals het kasteelpark van Ooidonk. Het dekzandgebied heeft oorspronkelijk vegetatie van voedselarme, zure zandgronden met name heidevegetaties en heischrale vegetaties. Maar door de intensivering van de landbouw is deze typische vegetatie vooral teruggedrongen naar perceelsranden en wegbermen. Heischrale vegetaties vinden we nog terug aan het militair domein van de Hospice bossen. Ruilverkavelingsplan 27

30 Akker/weilandcomplex Het gebied kan worden gekarakteriseerd als een akkerland/weilandcomplex. De meeste weilanden worden intensief beweid en bemest. Zij hebben vaak een tijdelijk karakter en worden regelmatig gescheurd, terug ingezaaid of omgezet naar akkers. Her en der verspreid komen ecologisch waardevolle graslanden voor. Soortenrijkere aaneengesloten graslanden waaronder dotterbloemgraslanden worden enkel aangetroffen in de depressies van de Scheidbeek, de Hooglatem- en de azarethbeek. Het gaat om natte gronden die moeilijk bewerkbaar zijn en extensief worden gebruikt. Er wordt moeraskalk en indicaties van kwel aangetroffen. In een aantal gebiedsdelen vormt de grondgebonden landbouw nog ruimtelijk-functioneel samenhangende gebieden Lineaire opgaande landschapselementen De houtkanten en knotbomenrijen komen veelal gefragmenteerd voor en vormen de resten van het voormalig gesloten landschap. Ze zijn nog deels kenmerkend voor het landschap en hebben een historische relevantie. Ze vormen een belangrijk landschaps-ecologisch netwerk met verbindingswegen en vluchtplaatsen voor talrijke organismen. In bepaalde zones vormen ze tot vandaag een dichter netwerk. Deze zones situeren zich: t.h.v. Hondelee tussen de E17 en de Scheldevallei; t.h.v. het Kasteel van Welden; t.h.v. de Hooglatembeek en de azarethbeek; ten zuiden van de agglomeratie van De Pinte Brede Heet en Moerkensheide; t.h.v. Zwartegat, tussen het industriepark en de E17; t.h.v. de Hoeve Klein-Biezenhof; t.h.v. de hoeve ieuw Goed te Parijs. Een drevenpatroon is tot vandaag vrij goed bewaard gebleven. Ook in de nabijheid van de kasteelparken zijn de dreven goed bewaard. Langs wegen en waterlopen komen vaak bomenrijen en houtkanten voor. Solitaire bomen werden aangeplant als herkenningspunt vb. bij de ingang van een boerderij of aan een kapel Bossen en parken De bossen zijn eerder klein van omvang, ze komen verspreid voor en maken dikwijls deel uit van de kasteeldomeinen. Deze domeinen zijn niet alleen door de aanwezigheid van de omliggende parken en dreven beeldbepalend, maar evenzeer door de cultuurhistorisch waardevolle gebouwen, toegangspoorten, kasteelvijvers en walgrachten. Het grootste bosgebied wordt gevormd door de Hospicebossen t.h.v. de E17 ten noorden van azareth. De Hospicebossen, aangelegd door het O.C.M.W. van Gent, hebben een oppervlakte van ongeveer 54 ha. Een klein gedeelte van ongeveer 5 ha is militair domein. Het bos wordt gedomineerd door naaldhout. Het betreft een productiebos met vrij grote, homogene bestanden, die regelmatig worden gedund en via kaalslag worden geëxploiteerd. iettemin hebben deze bossen een relatief hoge natuurwaarde. Dit geldt in het bijzonder voor de oude dennenbestanden met een sterke natuurlijke verjonging van gemengd loofhout. Een aantal bestanden vormen bovendien oude boskernen en zijn sinds 1770 vrijwel constant bos geweest. 28 Ruilverkavelingsplan

31 De kleinere bosjes zijn vaak aangeplant met populier, naaldhout en allerlei andere boomsoorten. Vooral de zure eikenbosjes op drogere gronden en de elzenbosjes op nattere bodems worden beschouwd als de meest waardevolle ecotopen. Moerasbossen zijn zeldzaam in het gebied en doorgaans slecht ontwikkeld. Enige uitzondering hierop vormen de depressie van de Hooglatembeek en depressie van de Scheidbeek, waar bosfragmenten zijn bewaard gebleven. Het betreft meestal wilgenbosjes en elzenbossen Hoogstamboomgaarden De hoogstamboomgaarden komen sporadisch voor rondom kastelen of hoeves. Soms worden ze omheind met hagen. De hoogstamboomgaarden hebben een esthetische, landschappelijke en ecologische waarde. Ze zijn de geschikte nestplaats voor o.a. steenuil en gekraagde roodstaart. Oude boomgaarden hebben vaak hun economische functie verloren en komen daardoor dikwijls in gedegradeerde toestand voor Watervlakken De belangrijkste watervlakken zijn gegraven in de jaren 60 als zandwinning voor de aanleg van de E17. De plassen zijn uitgegroeid tot belangrijke pleisterplaatsen voor vogels; sommige ervan hebben een recreatieve bestemming. Kleine waterpartijen die gebruikt worden als veedrinkpoel zijn ofwel op een natuurlijke manier ontstaan in depressies of zijn uitgegraven. Vele van de drinkpoelen zijn inmiddels verdwenen of dreigen te verdwijnen als gevolg van een gebrekkig onderhoud, het verlagen van de grondwaterstand, het omzetten van grasland naar akker, Woongebieden, bedrijvigheid en verkeersinfrastructuur De uitbreiding van woongebieden, bedrijventerreinen en de aanleg van infrastructuren hebben geleid tot een sterk verstedelijkt landschap. Het gebied is sterk versnipperd met verschillende open ruimten van verschillende omvang als gevolg. Weidse vergezichten ontbreken door de sterke compartimentering door bebouwing en begroeiing. Verspreid in het gebied komt ook nog agrarische bebouwing voor evenals kasteeldomeinen en andere buitenverblijven uit de 18de en de 19de eeuw. De bedrijvigheid is in belangrijke mate geconcentreerd langs de E17. Het gebied wordt doorsneden door de E17, de 60 en twee spoorwegtracés. Deze verkeersinfrastructuren vormen belangrijke barrières. Langs de 43 heeft zich een gemengd lint ontwikkeld met commerciële activiteiten. Langs de 60 zijn aanzetten voor een dergelijk lint terug te vinden ter hoogte van Klosse en ten noorden van de Rijvisschestraat. Het lokale wegenstelsel is vrij dicht in het zandgebied, terwijl het kleigebied minder ontsloten is. Vermeldenswaardig is het voorkomen van een oude spoorwegtracé tussen Gent en De Pinte. Ruilverkavelingsplan 29

32 Scheldevallei De meersen van Zwijnaarde, Zevergem en Eke hebben vandaag een meer gesloten karakter. De aanwezige knotwilgen fungeren o.m. als broedplaats voor steenuil en gekraagde roodstaart. Als gevolg van het intensiveren van het landbouwgebruik worden sommige graslanden gescheurd en terug ingezaaid of omgezet tot akker. Veel waterlopen Coupure, Oude Houwbeek en de Zwarte Kobensbeek zijn omgeleid via een parallelle loop, die dan verder stroomafwaarts in de Schelde uitmondt. Samen met het feit dat deze leigrachten fungeren als kwelvangers, resulteren de waterpeilen in een sterke verdroging van de vallei. Door de kunstmatige waterpeilen op de Bovenschelde en de kanalisering verdween grotendeels de relatie tussen de rivier en de vallei. De als donk voorkomende hoger gelegen rug wordt als akkerland gebruikt Archeologie en cultuurhistorie Archeologie Voor de archeologische gebiedsbeschrijving werden verschillende desktop bronnen geraadpleegd. Aanvullend werden een aantal terreincontroles uitgevoerd. Op basis van deze gegevens werd in eerste instantie beslist om in deze fase van de ruilverkaveling geen uitgebreide archeologische terreininventarisatie uit te voeren; omdat dit zeer arbeidsintensief is en er weinig grote, ingrijpende maatregelen te verwachten zijn. De inventarisatie was eerder gericht op het opsporen van opportuniteiten ten aanzien van het aanwezige archeologisch erfgoed. In tweede instantie garandeert een zo compleet mogelijke inventarisatie dat er bij het ontwerpen van de maatregelen rekening gehouden wordt met aanwezige archeologische waarden. Ten slotte is de inventarisatie ook dienstig bij het archeologisch begeleiden van de uitvoering van de maatregelen op het terrein. Geraadpleegde bronnen De Centrale Archeologische Inventaris CAI is een inventaris van alle archeologische sites in Vlaanderen waarvan het bestaan geweten is. Voor het projectgebied werd een overlay met de gekende sites uit de CAI uitgevoerd. Dit leverde in totaal 57 gekende archeologische sites op die gelegen zijn binnen de projectperimeter. Een tweede belangrijke bron die werd geraadpleegd zijn de luchtfoto s van de Universiteit Gent. Belangrijk is dat deze luchtfoto s vaak archeologische informatie aanbrengen voor gebieden waar geen andere bronnen beschikbaar zijn. Binnen het projectgebied zijn een 700-tal luchtfoto s beschikbaar. Een 400-tal hiervan toont mogelijke archeologische sporen. De sporen variëren van oude kavelindelingen, opduikingen en depressies tot verdwenen sites met walgracht, oude wegtracés, circulaire en rechthoekige structuren, enclosures, waterputten etc. 30 Ruilverkavelingsplan

33 Een speciale gegevensbron vormen de licentiethesissen. Sinds de jaren 80 worden aan de Vakgroep Archeologie prospectiethesissen gemaakt, waarbij studenten een gemeente archeologisch inventariseren en analyseren. Alle relevante gegevens uit deze bronnen werden in de mate van het mogelijk gecontroleerd en opgenomen in de CAI. Toch kan het interessant zijn de ruwe data te raadplegen. Bovendien bevatten deze thesissen vaak achtergrondinformatie en historische, cartografische en bodemkundige informatie die niet als dusdanig opgenomen is in de CAI of andere digitale bronnen. Binnen het projectgebied werden de gemeentes Eke, Zevergem en azareth in het verleden geprospecteerd. Een andere interessante archeologische bron vormt de bodemkaart. Hoewel de bodemkartering uitgevoerd is ten behoeve van de landbouw, geeft ze toch trends en grote lijnen goed weer. Zo kan men bijvoorbeeld vrij nauwkeurig substraten, alluviale afdekking, waterzieke of juist zeer droge gebieden duinen, stuifzanden aanduiden. Ook de profielontwikkeling geeft ons belangrijke archeologische informatie. De aanwezigheid van een niet verstoorde profielontwikkeling is bovendien indicatief voor de gaafheid van eventueel aanwezige archeologische sites. Concreet werd voor het projectgebied een analyse gemaakt van de voorkomende bodemtypes. Op basis van de drainage en de profielontwikkeling kon een inschatting van de archeologische potentie worden gemaakt. We weten van de reeds bekende archeologische sites dat de droogste gronden drainageklasse a-b-c het hoogste potentieel hebben om er archeologische sites op aan te treffen. Hetzelfde geldt voor de profielontwikkeling: we weten dat gronden met een profielontwikkeling..g podzol,..h postpodzol en..m plaggendek de meeste sites bevatten Bouwkundig erfgoed Voor de inventarisatie van het bouwkundig erfgoed werd de digitale laag van de vastgestelde inventaris geraadpleegd. Binnen de projectperimeter zijn er 108 geïnventariseerde erfgoedelementen gelegen. Het betreft hoeves, kastelen, woningen en drie kapellen. Bij het opmaken van de plannen zal extra aandacht worden besteed aan de landschappelijke inkleding van de verschillende ontginningshoeves die gelegen zijn in het projectgebied. Binnen de ruilverkavelingsperimeter zijn ook verschillende bunkers gelegen. Deze bunkers werden gebouwd in de jaren 30 en maakten vanaf 1935 deel uit van de bunkerlinie Bruggenhoofd Gent. Deze linie was bedoeld om Gent en Antwerpen te beschermen. De gehele linie bestond uit 228 bunkers van verschillende types. De bunkers waren op verschillende wijzen gecamoufleerd: rond de betonnen kern werd een bakstenen wand gemetseld en bovenop werd een vals dak gebouwd. Verschillende details werden aangebracht op de buitenstructuur om niet op te vallen tussen de overige bebouwing. Hoewel de bunkerlinie als waardevol beschouwd wordt, zijn de bunkers tot op heden nog niet beschermd wel voorzien voor Ruilverkavelingsplan 31

34 Beschermde landschappen Binnen de projectperimeter zijn er 4 beschermde landschappen gelegen. Enerzijds gaat het om het Kasteel Scheldeveld en de zeven dreven in De Pinte en de Kastelensite op het grondgebied van Zwijnaarde en Sint-Denijs-Westrem. Deze bescherming wordt voornamelijk ingegeven vanuit de historische en esthetische waarde van het gebied. Het middeleeuwse bulkenlandschap is hier nog vrij goed bewaard. Bovendien verwijst het percelerings- en grachtenpatroon vaak nog naar de omwalde sites die in het verleden als ontginningscentra werden opgericht door de St.-Pietersabdij. Veel van die sites groeiden uit tot buitengoederen met stijlvolle gebouwen, parken, oprijlanen Het karakter van dit gebied wordt grotendeels bepaald door deze kasteelparken die architecturaal doorlopen in het open landschap door middel van dreven en zichten. Anderzijds gaat het om de Scheldemeersen te Eke en Zevergem. Door de aanwezigheid van geschikte alluviale klei ontwikkelde zich hier in het verleden steenbakkerijen. De hierdoor ontstane kleiputten en afgegraven percelen bepalen samen met de meersen, grachten, knotwilgen, struwelen en dijken het karakter van dit open landschap. Door het eeuwenlange maaien en hooien ontstonden hier natte soortenrijke hooilanden Toerisme en recreatie Zowel de Leievallei als de Scheldevallei zijn de grootste toeristisch-recreatieve trekpleisters op provinciaal niveau. Hun grootste troeven zijn de mogelijkheden voor water- en fietstoerisme. De ruilverkaveling omvat in grote lijnen het grondgebied tussen deze valleien. Het ruilverkavelingsgebied is socio-economisch afhankelijk van de stedelijke centra Gent en Deinze. Deze steden zijn ook aantrekkingspolen voor cultuurtoerisme. Vooral Gent heeft een culturele en historische uitstraling. azareth heeft een oorlogsmuseum. Het gebied tussen Schelde en Leie werd in de eerste en tweede wereldoorlog zeer zwaar geteisterd. De kastelensite tussen Gent en De Pinte heeft een groot recreatief-toeristisch potentieel. Het overig deel van het ruilverkavelingsgebied is op recreatief en toeristisch vlak vooral van lokaal belang. Toeristisch-recreatieve voorzieningen zie kaart 18 Er zijn twee plaatsen voor jeugd- en groepsaccommodatie. Het Vakantiecentrum De Ceder in Astene biedt hotelservice waarin handicap, leeftijd of achtergrond geen rol spelen. Scholen verblijven in Moerkensheide met bosklassen, bezinnings- en vormingsdagen, schoolwerkweken. Jeugdbewegingen en jeugdwerk organiseren er tentenkampen, bivakken, weekends, cursussen en kadervorming. Het jeugdverblijf heeft 5 ha speelbos. Er is een algemeen gebrek aan speelterreinen Gastenkamers en vakantiewoningen komen in zeer beperkte mate voor en zijn zoals de hotels gelegen in of vlak naast de valleien. Het ruilverkavelingsgebied zelf kent geen kleinschalige verblijfsaccomodatie. Er zijn geen landbouwbedrijven bekend die als nevenactiviteit aan hoevetoerisme doen. Er zijn geen kampeerboerderijen. Kamperen bij een kasteel is er niet gekend. 32 Ruilverkavelingsplan

35 Er zijn vier types bewegwijzerde en recreatieve fietsroutes: 1. lange afstandsfietsroute voor meerdaagse tochten die internationaal regio s, geheel Vlaanderen of delen ervan verbinden landelijke fietsroutes: de Schelde-Deltaroute Lf30 langs het jaagpad van de Schelde en de Vlaanderen Fietsroute Lf5 langs de Ringvaart in Gent. Beide Lf-routes liggen net buiten het ruilverkavelingsgebied; 2. bovenlokale fietsverbindingen in een netwerkvorm waarbij de fietser zelf het traject bepaalt op het netwerk: het welbekende provinciaal fietsnetwerk met knooppunten doorkruist het ganse ruilverkavelingsgebied; 3. lusvormige bovenlokale fietsroutes, die een gebied eerder thematisch verkennen, provinciale routes: er zijn er vier binnen het ruilverkavelingsgebied: de 11-dorpenroute, de Leiestreekroute, de milieuroute, de Scheldevalleiroute 1; 4. lusvormige gemeentelijke fietsroutes: de Bruggenroute leidt de fietser verschillende keren over de talrijke bruggen over de E17. Verder zijn er ook nog enkele niet bewegwijzerde fietsroutes die bijna volledig in één gemeente liggen en meestal thematisch zijn. Ze hebben een uiteenlopende kwaliteit en vele zijn intussen verouderd. Ze zijn bekend via een brochure en vaak uitgebracht naar aanleiding van een evenement. In het ruilverkavelingsgebied liggen er twee met elkaar verbonden bewegwijzerde Blosomountainbikeroutes Pelgrimroute Eke en Pelgrimroute azareth. Deze routes worden momenteel herwerkt door de provinciale sportdienst en er worden een aantal korte en middellange inrijroutes ontwikkeld vanuit Deinze, de Pinte, Sint-Martens-Latem en Zwijnaarde. Deze laatste nog onder voorbehoud. Er zijn twee types bewegwijzerde wandelroutes: 1. lange afstandswandelroutes, zoals de grote routepaden: GR128 loopt doorheen de Leievallei net buiten het studiegebied; 2. lange lusvormige routes + 5 km: slechts twee routes liggen gedeeltelijk binnen het ruilverkavelingsgebied, nl. de Doornhammekeroute en de Erfgoedwandeling Eke Dorp. Er zijn wel talrijke routes net buiten het gebied zowel in de Leie- als in de Scheldevallei. Er zijn nog een aantal niet-bewegwijzerde lokale wandelroutes en wandeltochten van zeer uiteenlopende kwaliteit. Ze zijn vaak gebaseerd op een thema en bekend via een brochure die bezienswaardigheden beschrijft. Sommige zijn intussen verouderd en niet meer bekend of de paden zijn gedegradeerd. Er zijn twee maneges bekend. Er is geen enkele ruiter- en menroute. In de plannen voor het Parkbos wordt een ruiter- en menroute voorzien. De meeste gemeenten zijn wel vragende partij voor de ontwikkeling van routes. Er zijn geen openbare hengelwaters in het ruilverkavelingsgebied. et buiten de perimeter, in de valleien van Schelde en Leie zijn de openbare hengelwaters echter talrijk. Verspreid in het gebied liggen wel tal van andere waters waar gehengeld wordt, al dan niet in private eigendom. Ruilverkavelingsplan 33

36 De vijvers met hun omgeving Ter Biezen, Robert Orlent en Turkijenhoek in azareth en Indiana en de Hagelandplas in De Pinte hebben een recreatieve functie watergebonden recreatie, voetbal,. Deze zones liggen steeds net buiten de perimeter van het ruilverkavelingsproject of zijn uitgesloten Cultuurtechnische uitrusting Het gebied wordt doorsneden door twee belangrijke gewestwegen meer bepaald de E17 en de 60. De gewestweg 437 Klapstraat/ s Gravenstraat doorsnijdt het gebied in oord/zuid richting. De overige gewestwegen liggen op de blokgrens. Zo wordt de zuidwestelijke blokgrens begrensd door de 35 verbindingsweg van Deinze naar Gavere. De 43 Kortrijksesteenweg is een deel van de noordelijke begrenzing van het gebied. De E17 is de hoofdverkeersas primaire weg I en is praktisch volledig bestemd voor doorgaand verkeer. Voor zowel de 60 Oudenaardsesteenweg als de 35 bestaat er een streefbeeldstudie. Volgens deze streefbeeldstudies zal het vak van de 60 ten zuiden van de op- en afrit Den Beer tot het kruispunt Vogelenzang kruispunt met de 35 opgewaardeerd worden tot een primaire weg I. De 35 en 43 zijn secundaire gewestwegen. De 437 is een gewestweg van lokaal belang. Alle gewestwegen zijn in goede staat. Alle overige wegen in het gebied zijn gemeentewegen en private landelijke wegen met zowel lokaal als bovenlokaal verkeer m.u.v. de ontsluitingswegen naar veelal landbouwpercelen. Dit wegennet is dicht en in vrij goede staat met uitzondering van een aantal van lokale wegen ontsluiting landbouwpercelen, die in slechte staat verkeren en veelal een privaat karakter hebben. De overige gemeentewegen zijn behoudens enkele gelokaliseerde gebreken in goede staat. Kaart 20 illustreert de kwaliteit van de wegen. De totale lengte van het geïnventariseerde wegennet bedraagt 155 km. Gewestwegen en wandelpaden zijn niet begrepen in dit cijfer. Ongeveer 99 km weg is in goede staat, 21 km in matige staat en 24 km in slechte staat. De bovenlokale wegen zijn belangrijk voor de ontsluiting van de dorps/stads- en de woonkernen van Deinze Astene, De Pinte, Zevergem, Gavere deelgemeente Asper, Sint-Martens-Latem deelgemeente Deurle, Gent deelgemeenten Zwijnaarde en Sint-Denijs-Westrem. De grote meerderheid van de gemeentelijke wegen is verhard of semi-verhard. Het verhardingstype van de weg is te zien op Kaart 19. Een deel ongeveer 26 km is onverhard. Deze onverharde wegen zijn bijna steeds ontsluitingswegen voor landbouwpercelen. Het overgrote deel van de verharde wegen 108 km is uitgevoerd in asfalt of beton; de semiverharde wegen 21 km bestaan voornamelijk uit steenslag en puin. Het gebied wordt ook doorsneden door twee spoorwegen, meer bepaald de spoorlijn Gent-Kortrijk en de spoorlijn Gent-Ronse. 34 Ruilverkavelingsplan

37 3. RUILVERKAVELIGSPLA 3.1. Knelpunten en visies per thema Landbouw Knelpunten op sectorniveau Aanwezigheid van de verkeersinfrastructuren met beperkte oversteken voor het landbouwverkeer. Een belangrijk aantal bedrijven gebruikt gronden aan beide kanten van deze moeilijk oversteekbare wegen. Het ruilverkavelingsgebied wordt ook gekenmerkt door een grote versnippering van de open ruimte en dus ook van de landbouwzones. hoog percentage bedrijven met een zeer kleine productieomvang. Dit betreft vooral bedrijven die in nevenberoep of als hobby uitgebaat worden. Hoge gronddruk. Enerzijds staan er heel wat grote overheidsprojecten op til in de regio zoals stadsbossen, uitbreiding woon- en industriezones. Anderzijds neemt de druk van andere grondgebruikers toe door vertuining en verpaarding. De hoge gronddruk heeft als gevolg dat schaalvergroting voor de individuele bedrijven moeilijk is. De mogelijkheden tot uitbreiding van het bedrijfsareaal zijn eerder beperkt. Rechtsonzekerheid. Landbouwers in de regio zijn betrokken bij verschillende planningsprocessen zoals de afbakening van de stedelijke gebieden Gent en Deinze, afbakening agrarische en natuurlijke structuur en gemeentelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen. In deze processen levert de landbouwsector telkens gronden in. Hoog percentage gronden in seizoenspacht. Dit verhoogt de rechtsonzekerheid in de regio. Knelpunten op bedrijfsniveau Perceelsstructuren. Een aanzienlijk aantal bedrijven bewerkt meer dan 10 percelen. Deze percelen zijn gemiddeld 2 ha, wat vooral binnen de akkerbouw problemen oplevert. Het ruilverkavelingsgebied wordt gekenmerkt door een grote versnippering van percelen. Perceelsvorm, vooral wanneer deze gecombineerd worden met kleine perceelsoppervlakten. Voor iets meer dan de helft van de percelen stelt zich dit probleem. Gemiddeld te kleine huiskavel voor bedrijven met melkvee. De veebezetting voor de bedrijven met melkvee als hoofdproductierichting in het projectgebied is momenteel 9 GVE per ha. Visie land- en tuinbouw Binnen het ruilverkavelingsgebied is een dynamische landbouw actief. Getuige hiervan zijn de hoge productieomvang, het gunstige percentage jonge bedrijfsleiders en de grote bedrijfsoppervlakten. Inrichtingsvoorstellen dienen rekening te houden met deze dynamiek. Een viertal belangrijke productierichtingen zijn aanwezig binnen het gebied. In volgende van belangrijkheid: rundvee melkvee en overig rundvee, varkens, akkerbouw en tuinbouw. De herverkaveling heeft prioriteit aan betere kavelstructuren voor deze groep van dynamische beroepslandbouwers. Ruilverkavelingsplan 35

38 Voor wat betreft rundvee is de grootte van de huiskavel belangrijk. De totale oppervlakte huiskavel maakt ongeveer een vierde uit van het ruilverkavelingsgebied. Het behoud van de oppervlakte huiskavel voor ieder bedrijf is het uitgangspunt. Voor heel wat bedrijven is de huiskavel te klein is voor de huidige veebezetting. Extra aandacht dient dan ook uit te gaan naar die bedrijven om tot een meer optimale huiskavel te komen. Voor wat betreft akkerbouw speelt uiteraard de grootte en de vorm van percelen een belangrijke rol. Een optimale perceelsgrootte wordt nagestreefd van 5 ha. Wanneer deze grootte niet kan worden gerealiseerd, dient voldoende aandacht besteed te worden aan de verbetering van de perceelsvormen. Daarnaast dient in het bijzonder gezocht te worden naar een oplossing voor de versnippering van bedrijven ten gevolge van de aanwezigheid van de 60 en de E17 en de bebouwde zones gelegen tussen de landbouwzones. Bij de uitvoering van het ruilverkavelingsproject zullen de externe productieomstandigheden vb. aanplantingen, ontsluiting ook afgestemd worden op de toekomstplannen van landbouwers die hun landbouwactiviteiten wensen te verdiepen of te verbreden. De herverkaveling zal ook rekening houden met eventuele specifieke inrichtingsbehoeften om stadslandbouw commerciële en niet-commerciële landbouwvormen die zich richten op de stedeling en plaatsvinden in de stedelijke ruimte te stimuleren in de regio. Kortom, bij het uitvoeren van het ruilverkavelingsplan is het belangrijk om een antwoord te bieden op maatschappelijke vragen zoals de uitvoering van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid. Het toekomstig Gemeenschappelijk Landbouwbeleid wenst in te spelen op de uitdagingen van de toekomst inzake voedsel, natuurlijke hulpbronnen en territoriale evenwichten. De economische uitdagingen zijn het verhogen van de voedselzekerheid, het opvangen van de prijsschommelingen en het hoofd bieden aan economische crisissen. De milieuuitdagingen zijn het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen, het tegengaan van de uitputting van de bodem, de water- en luchtkwaliteit verbeteren en de habitats en de biodiversiteit beschermen. De territoriale uitdagingen zijn het verhogen van de vitaliteit van het platteland en het benutten van het potentieel van het platteland. Een vitale landbouwsector, met verbeterde externe productie-omstandigheden via de herverkaveling, is cruciaal om de economische uitdagingen in de toekomst aan te gaan. De milieu-uitdagingen zullen vorm krijgen via de vergroeningseisen van het landbouwbeleid Het ruilverkavelingsplan voorziet mogelijkheden om invulling te geven aan de vergroeningseisen via collectieve en gebiedsgerichte vergroening van de land- en tuinbouw in de regio door vb. het beheer van de bufferstroken langs waterlopen of het onderhoud van kleine landschapselementen op privédomein of via maatregelen van landinrichting. De uitbouw van recreatieve verbindingen en de landschappelijke opwaardering, in harmonie met gunstige kavelstructuren, geeft invulling aan de territoriale uitdagingen van dit sterk verstedelijkt platteland. 36 Ruilverkavelingsplan

39 Landschap en natuur Knelpunten In het gebied vonden en vinden ontwikkelingen en activiteiten plaats die de landschaps- en ecologische waarden bedreigen. De belangrijkste knelpunten worden hierna besproken. Versnippering en visuele aantasting open ruimte Door de sterke verstedelijkingsdruk, de uitbreiding van residentiële woongebieden en de uitbouw van bedrijventerreinen ter hoogte van de E17, wordt het landschap in verschillende ruimtelijk begrensde eenheden versnipperd en worden landbouw-, natuur- en bosgebieden van elkaar afgesneden. De verkeersinfrastructuren de E17, de 60 tussen Gent en Oudenaarde en de spoorlijnen Gent-Deinze en Gent-Gavere doorsnijden het gebied, zijn sterk barrièrevormend en geven aanleiding tot een sterk versnipperde ruimtelijke structuur. Ook secundaire wegen doorsnijden de open ruimte. Veelal treedt langs deze wegen lintbebouwing op of sluiten er woonwijken op aan. De residentiële bebouwing gaat niet alleen gepaard met nieuwbouw, maar ook met de omvorming van de traditionele agrarische bebouwing naar vormen van meer hedendaagse architectuur. Dit brengt effecten met zich mee zoals vertuining, aftakeling van de hoogstamboomgaarden, inpalmen van de aangrenzende open ruimte voor hobbylandbouw, De bebouwing en infrastructuren zorgen voor de visuele aantasting van het landschapsbeeld. Verdwijnen kleine landschapselementen De huidige landbouwpraktijk wordt gekenmerkt door een tendens naar schaalvergroting en intensivering. Omdat kleinschalige landschapselementen hierin niet of weinig functioneel zijn, gaan vele van deze elementen verloren. De opruiming van kleine landschapselementen leidt tot: de aantasting van de landschappelijke structuur en samenhang; de aantasting van de landschappelijke identiteit en erfgoedwaarde; het wijzigen van de perspectieve kenmerken van het landschapsbeeld, met name het opener worden van het landschap; de afname van de aantrekkingskracht en de belevingswaarde van het landschap. Door het verdwijnen van kleinschalige landschapselementen dreigen de standplaatsfactoren van aan deze ecotopen gebonden soorten eveneens te verdwijnen. Het voortbestaan van soorten wordt ook bedreigd aangezien de verbindingen met andere natuurgebieden worden afgesneden. In de Scheldevallei en beekdepressies worden lokaal historisch permanente graslanden gescheurd en omgezet naar grasakkers en akkerbouw. Deze gebruiksvorm wijzigt het meersenkarakter, tast het landschappelijk erfgoed aan en verarmt de biodiversiteit. Ruilverkavelingsplan 37

40 Visie Vanuit de invalshoek landschap: behoud/herstel/opbouw van de identiteit en de herkenbaarheid van de verschillende landschappen: het bulkenlandschap van de Leie, het voormalig Scheldeveld met het gebied van de kasteelparken en het getransfomeerd kerngebied, het westelijk randgebied van de Scheldevallei met behoud landschappelijke overgang Scheldevallei dekzandgebied, de Scheldemeersen met behoud kleine landschapselementen en de donkstructuur; behoud/herstel meerskarakter; versterking van de landschappelijke belevingswaarde en attractiviteit; landschappelijke integratie van bebouwing, verkeersinfrastructuur en watervlakken met onder meer de landschappelijke buffering van de E17 en de 60. Meer in detail betekent dit: behoud/herstel/opbouw van het gesloten karakter van het dekzandgebied in het Bulkenlandschap van de Leie, voormalig Scheldeveld, randgebied van Schelde d.m.v. grofmazig net van opgaande begroeiing bosjes, houtkanten, dreven, knotbomenrijen; behoud/herstel van beekdepressies en enkele kleinschalige landschappen; landschappelijke inrichting waterlopen/open water; bosuitbreiding Hospicebossen en omgeving Astenedreef; behoud/herstel ontginningshoeves. Vanuit de invalshoek natuur: behoud en ontwikkeling van de meest waardevolle natuur; de natuurwaarden in het gebied zijn vaak versnipperd; bijgevolg behoud en versterking van verspreid liggende bosjes, waardevolle graslanden, ruigtes en hoogstamboomgaarden als stapstenen; herstel en ontwikkeling van ecologische netwerken: connectiviteit via houtkanten, dreven, bermen, perceelranden en poelen; speciale aandacht voor deze netwerken in deelgebieden met concentraties van holenbroeders, vleermuizen en salamanders; ontwikkeling van de waterlopen als ecologische verbindingsassen en als natuurverbinding voor de migratie van planten en dieren. 38 Ruilverkavelingsplan

41 Per deelgebied betekent dit: alluvium van de Schelde: herstel meersenkarakter, de waterlopen als verbindingsassen versterken en het behoud van knotbomenrijen; kasteelparkengebied: verbinden van de grotere boscomplexen met de kasteelparken via dreven of brede houtkanten; de beekdepressies van de azareth-, Hooglatem-, Duive-, Rosdam- en Scheidbeek: behoud relicten dotterbloemgraslanden, microreliëf, moeraskalk, indicaties voor kwel; behoud alluviale bosjes; ontwikkeling waterlopen als ecologische verbindingsassen; behoud kleinschaligheid; Hospicebossen: bosuitbreiding en ontwikkelen mantel-zoomvegetaties; behoud, herstel en ontwikkeling van dreven en wegbermen; behoud aanwezige heiderelicten; Stadsbos Deinze en omgeving: behoud waardevolle bosjes en bosuitbreiding; ontwikkeling van dreven met oudbossoorten; behoud soortenrijke en natte graslanden; uitbouw van een netwerk van KLE s poelen; Kleinschalige landschappen Hondelee, Zwarte Gat, Moerkensheide, Splete en Ter Biezen: behoud, herstel en ontwikkeling Recreatie en toerisme Knelpunten barrières voor zachte routegebonden recreatie: E17, 60, spoorwegen Gent Kortrijk en Gent Ronse; veel wegen gemengd verkeer: ontbreken van veilige afscheiding tussen traag en snel verkeer; missing links in het trage wegennetwerk, vooral ontbreken van verbinding van groenpolen in ontwikkeling zoals Stadsbos Deinze, de Hospicebossen en Parkbos Gent; ontbreken van route-infrastructuur voor ruiteren en mennen; gebrekkige kwaliteit en kwantiteit van wandelroutes zoals geïsoleerde wandelgebieden in de groenpolen in ontwikkeling zoals Stadsbos Deinze, de Hospicebossen en Parkbos Gent; gebrekkige of geen bewegwijzering naar bezienswaardigheden; lage kwantiteit en kwaliteit van rustplaatsen; verlies van historische functies verbouwingen met verlies van historische elementen en privaat karakter van historische gebouwen, meestal ontoegankelijk en vaak volledig verscholen achter afsluitingen en beplantingen ontginningshoeves, kastelen; te weinig voorzieningen voor jeugd, te weinig speelbos; gebrek aan organisatie m.b.t. promotie van streekspecialiteiten; lage kwantiteit aan hotels gericht op recreatieve markt, kwalitatieve gastenkamers en vakantiewoningen, kampeerterreinen, kleinschalige verblijfsmogelijkheden, creatieve verblijfsarrangementen, gebrek aan hoevetoerisme; lage toegankelijkheid hengelgebieden. Ruilverkavelingsplan 39

42 Visie Versterken van het netwerk van verbindingen voor zacht verkeer. Overbruggen/wegwerken waar mogelijk van de talrijke barrières voor zacht verkeer. aast recreatief en toeristisch gebruik wandelen, fietsen, joggen, mountainbiken, ruiteren en mennen dient het functioneel gebruik als evenwaardig te worden behandeld landbouwverkeer, zacht woon werkverkeer, zacht woon schoolverkeer. De infrastructuur rond routes en bezienswaardigheden verbeteren en uniformiseren bewegwijzering, rustplaatsen, parkeergelegenheid, infoborden. Voldoende maatregelen nemen tegen sluiproutes. Wegwerken van missing links om recreatieve verbindingen mogelijk te maken. Ontwikkelen van kwaliteitsvolle vormen van toeristisch-recreatief medegebruik. Zoals extra kansen creëren voor private ondernemers voor de ontwikkeling van horeca, kinderboerderijen, hoevetoerisme, maneges, Verbeteren van de leefbaarheid en aantrekkelijkheid van de dorpen. De omgevingsrecreatieve functie ter ondersteuning van de kwaliteit van de woonomgeving moet worden versterkt. Dit houdt een kwaliteitsverbetering van de bestaande kleinschalige attractiepunten in en een algemene opwaardering van het publiek domein. In de eerste plaats wordt bij deze ontwikkeling uitgegaan van de behoeften van de plaatselijke bevolking. Ontwikkelen van een unieke identiteit en imago. Het gebied is zeer heterogeen van aard. De specifieke identiteit en uitstraling van de deelgebieden extra ontwikkelen. Hun typische en unieke landschapskenmerken en streekproducten vermarkten Waterbeheer Knelpunten Algemeen kan worden gesteld dat het slecht gesteld is met de natuurlijke structuur van de waterlopen in het ruilverkavelingsgebied. Er bevinden zich weinig waardevolle natuurlijke waterlopen. In de agrarische zones wordt vaak tot tegen de grachten geploegd, waardoor de oevers van de waterlopen inkalven. Het oppervlaktewater is nog vaak vervuild, enerzijds door de vele voornamelijk huishoudelijke afvalwaterlozingen, anderzijds door vermesting en een slechte waterbodemkwaliteit. Een groot deel van de waterlopen is bovendien moeilijk bereikbaar voor onderhoudswerkzaamheden. Op verschillende plaatsen in het ruilverkavelingsgebied heeft men te kampen met wateroverlast door een gebrekkige waterafvoer. 40 Ruilverkavelingsplan

43 Visie Om de natuurlijkheid van de waterlopen te verbeteren, kan tijdens de ruilverkaveling aandacht worden besteed aan de oevers van de waterlopen. Langs sommige geklasseerde waterlopen is er potentie om door afschuining van de oevers een grotere natuurwaarde te creëren, op andere plaatsen bieden bufferstroken een bescherming tegen vermesting en het inkalven van de oevers. Deze bufferstroken zullen met het oog op zuinig ruimtegebruik worden gecombineerd met andere functies, zoals recreatieve paden. Op een aantal plaatsen kan de kwaliteit van de waterlopen worden verbeterd door het ruimen van de sliblaag en het verwijderen van de vegetatie in de waterlopen. Bij sommige waterlopen biedt dit meteen een oplossing tegen wateroverlast. Dergelijke maatregelen hebben echter weinig zin zolang huishoudelijk afvalwater geloosd wordt in de waterlopen. De komende jaren worden door de bevoegde instanties de nodige inspanningen geleverd om het afvalwater in het ruilverkavelingsgebied aan te sluiten op de rioleringen. De ruilverkaveling kan voor melkveebedrijven bijdragen in de installatie van IBA s. Op een aantal plaatsen dient lokale wateroverlast te worden aangepakt, o.a. door ruiming, verwijderen van de vegetatie in de geklasseerde waterlopen, de verbetering van de detailafwatering bij kavelinrichtingswerken, het herstel van duikers of andere constructies. In gebieden met een meer algemene wateroverlast wordt een oplossing gezocht via waterbuffering. Elke locatie wordt hiervoor afzonderlijk bekeken Cultuurtechnische uitrusting Knelpunten de E17 en de 60 en de spoorlijnen Gent-Kortrijk en Gent-Ronse vormen een barrière zowel voor landbouwverkeer, woon- werkverkeer als recreatief verkeer; sommige lokale wegen voor landbouwontsluiting zijn in slechte staat. Enkele secundaire wegen vertonen zeer plaatselijk gebreken; de breedte van sommige van deze onverharde wegen alsook van enkele verharde lokale wegen is niet aangepast aan het moderne landbouwverkeer; beplanting en bermgrachten te dicht bij de rijweg zijn ook soms een knelpunt; het sluipverkeer en het oneigenlijke gebruik van landelijke wegen, waarbij de veiligheid van landbouwers en recreanten in het gedrang kan komen; onvoldoende bermbreedte en/of gebrekkige afwatering wegens slecht onderhouden grachten of afwezigheid van grachten. Visie maximaal gebruik van het bestaand wegennet. Verbeteren van de te behouden landbouwwegen in slechte staat; landbouwwegen voorzien zodat alle landbouwpercelen ontsloten zijn na herverkaveling; in cultuur brengen van overbodige wegen; recreatief medegebruik van landbouwwegen; wegen met voldoende bermbreedte, aangepaste ontwatering en voldoende breedte voor het moderne landbouwverkeer; verharding aangepast aan de functie, d.w.z. wegen met uitsluitend landbouwfunctie en/of recreatie medegebruik worden semi-verhard; Ruilverkavelingsplan 41

44 waar nodig nemen van maatregelen om sluipverkeer te weren; verhogen van verkeersveiligheid Archeologie en cultuurhistorie Knelpunten Er zijn geen echte knelpunten; integendeel mogelijkheid tot opwaardering erfgoed zoals de beschermde landschappen en de betere landschappelijke integratie van het bouwkundig erfgoed oude ontginningshoeves. Visie Te weinig specifieke archeologische elementen gekend om een specifieke archeologische visie voor projectgebied te rechtvaardigen. eerder aansluiting zoeken bij recreatie, cultuurhistorie en landschap, zeker in de beschermde landschappen; maximaal verstoring van gekende archeologische sites vermijden en uitvoering van de werken met grondverzet nauwgezet opvolgen. Geen bouwkundig erfgoed in projectgebied dat specifiek extra zorg behoeft, m.u.v. aandacht voor landschappelijke inkadering; opname in openbaar domein van bunkers Inrichtingsconcept Het ontwerp ruilverkavelingsplan Schelde en Leie is gebaseerd op een globaal planconcept voor het gebied. Een globaal planconcept is de ruimtelijke vertaling in hoofdlijnen van een globale, geïntegreerde visie over de verschillende thema s heen. Uitgangspunten zijn de beleidsmatige en juridische randvoorwaarden en lopende initiatieven. Het ruilverkavelingsgebied kan opgedeeld worden in landschappelijke eenheden die elk hun eigen benadering behoeven bij de inrichting: Deze eenheden zijn: 1 het kouter-bulkenlandschap van de Leie en Kale in het noordwesten; 2 het landschap van het voormalig Scheldeveld in het centraal deel met een noordelijk gebied met kasteelparken en dreven en een sterk getransformeerd kerngebied; 3 het landschap van de vallei van de Bovenschelde in het zuidoosten met de Scheldemeersen en de overgangszone/randgebied. 42 Ruilverkavelingsplan

45 aast bovenstaande landschapseenheden zijn de volgende landschapskenmerken en elementen structuurbepalend voor het gebied: de verkeersinfrastructuren zijn sterk structurerende elementen nl. de 60 Gent-Ronse, de E17 Gent-Kortrijk, de spoorlijn Gent-Deinze en de spoorlijn Gent-Oudenaarde; de grotere boscomplexen Parkbos Gent, Stadsbos Deinze en Hospicebossen en kasteelparken van De Pinte en Zevergem; structuurbepalende elementen aan de rand van het gebied: de stadskernen Gent en Deinze, de Schelde en de Leie; de beekdepressies; op microniveau zijn de ligging en oriëntatie van de landbouwpercelen, de huiskavels, de waterlopen, de wegen en de beplantingen structurerend voor de inrichting. Het globale inrichtingsconcept is als volgt samengevat: Een vitaal agrarisch gebied onder verstedelijkingsdruk, met het landschap als structurerende basis gecombineerd met recreatief medegebruik tussen de groenpolen van de stad Gent en de stad Deinze, de Hospicebossen, de Schelde en de Leie. Dit concept is uitgewerkt per thema: Landbouw Gemengde grondgebonden land- en tuinbouw met grote huiskavel en goed ontsloten, gegroepeerde en regelmatig gevormde kavels. De inrichtingsmaatregelen versterken de economische leefbaarheid van de sector en het platteland onder verstedelijkingsdruk. atuur/landschap Versterkte netwerken van hagen, houtkanten, heestergroepen, bomenrijen en bermen, van poelen en gebufferde beken. Behoud waardevolle graslandcomplexen en sloten. Verhoogde leefbaarheid van het gebied voor amfibieën, vleermuizen en de steenuil. Water Uitbouw van de waterlopen tot landschapsecologische verbindingsassen via de aanleg van bufferstroken en natuurtechnische inrichting. Lokale wateroverlast oplossen door het voorzien van waterberging/buffering. Mobiliteit/recreatie Optimaliseren van de mobiliteit met bijzondere aandacht naar het landbouwverkeer en het versterken van het netwerk voor fiets- en wandelverkeer. Versterking van de recreatieve netwerken tussen de stad Deinze, de stad Gent en de woonkernen van azareth, de Pinte en Sint-Martens-Latem in een aantrekkelijk landschap. Ruilverkavelingsplan 43

46 3.3. Maatregelen Inleiding Dit hoofdstuk is een detaillering en vertaling van de geïntegreerde visies en het concept tot op niveau van daadwerkelijke ingrepen en maatregelen. Deze tekst dient ook beschouwd te worden als een verduidelijking en aanvulling van het ruilverkavelingsplan. Daarnaast is het zo dat bepaalde maatregelen in deze fase niet op het ruilverkavelingsplan kunnen worden aangeduid zoals: de herverkaveling kavelinrichtingswerken werken nodig als gevolg herverkaveling vb. detailontwatering, in cultuur brengen wegen; ruimen waterlopen, vernieuwen van duikers,...; bijhorigheden wegen vb. uitwijkstroken, bredere bermen, bermsloten, verkeersluizen, ; recreatieve routes en circuits; bijhorigheden recreatieve paden en fietspaden; landschappelijke inkleding vb. erfbeplanting en andere maatregelen bouwkundig erfgoed; plan art. 70 nieuw, te wijzigen en af te schaffen openbaar domein. De voornoemde maatregelen die niet op het ontwerp ruilverkavelingsplan zijn aangeduid, maar aan bod kunnen komen tijdens de uitvoering van de ruilverkaveling worden wel vermeld in de hiernavolgende teksten m.b.t. de maatregelen Landbouw Een algemene verbetering van de landbouwstructuur via herverkaveling en kavelinrichting in het gebied is prioritair. Zo wordt de leefbaarheid van de land- en tuinbouw in de regio verhoogd, een regio waar de land- en tuinbouw in de verdrukking is door heel wat overheidsprojecten zoals Groenpool Parkbos Gent, Stadsbos Deinze, Hospicebossen, verstedelijkingsdruk, Door een verbetering van de landbouwstructuren via de herverkaveling zal de variabele kost per ha dalen en de competitiviteit van de bedrijven verhogen. Op het ruilverkavelingsplan is de nieuwe kavelindeling niet uitgetekend. De herverkavelingsstudie wordt opgestart na de nuttigverklaring van het project. Simultaan met de herverkavelingsstudie wordt het dossier van de kavelinrichtingswerken opgestart. In de zones voor herverkaveling wordt de herverkaveling en kavelinrichting uitgevoerd binnen de structuur van de wegen, waterlopen en vaste kavels. Een optimale kavel met een regelmatige vorm, dicht bij de bedrijfszetel en met een grootte van min. 3 ha en bij voorkeur 5 ha is het streefdoel. In de zones voor behoud en versterking van landschaps- en natuurwaarden worden in principe geen kavelinrichtingswerken voorzien en zijn bij de herverkaveling de bestaande en de te ontwikkelen landschaps- en natuurwaarden belangrijke randvoorwaarden. De landbouweconomische baten zullen lager liggen dan in de zones voor herverkaveling. 44 Ruilverkavelingsplan

47 De nieuwe of te verbeteren ontsluiting van de percelen is op het ruilverkavelingsplan aangeduid met te verbeteren weg met een variabele positie de zogenaamde pijltjeswegen. De nieuwe kavels zullen na het ruilverkavelingsproject maximaal ontsloten zijn aan de openbare weg, maar de exacte ligging van de ontsluiting wordt in detail bestudeerd tijdens de herverkavelingsstudie Landschap en natuur Conform de visie gaat de aandacht uit naar landschapskenmerken die bijdragen tot de versterking van de identiteit en de gaafheid van het landschap. Hierbij staan ook het behoud en de ontwikkeling van de meest waardevolle natuur voorop. 1. Behoud, herstel en opbouw van de herkenbaarheid en de identiteit van de onderscheiden landschappen Hiertoe worden op het ruilverkavelingsplan een aantal behoudsgerichte en structuurversterkende maatregelen voorzien. De behoudsgerichte maatregelen slaan enerzijds op zones voor behoud en versterking van landschap- en natuurwaarden. Deze zones situeren zich in ecologisch waardevolle natte gebieden en in kleinschalige gebieden waar de perceelsrandbegroeiing goed bewaard is en/of waar er micro-reliëf aanwezig is. De ecologisch waardevolle natte gebieden situeren zich in: de Scheldevallei; de depressies van de Scheidbeek, de azareth/duivebeek en de Biezenlos/Rosdambeek. De kleinschalige gebieden situeren zich: ten zuiden van Hondelee Zwijnaarde aansluitend met de Scheldevallei; ten zuiden en ten westen het Kasteel van Welden Zevergem; ten westen van de hoeve Klein-Biezenhof Deinze; ten zuiden van De Pinte langs beide kanten van de E17 De Pinte/azareth; in de omgeving van de hoeve ieuw Goed te Parijs Deinze; ten zuiden van het kasteel van azareth azareth. De zones zijn in een lichtgroene kleur op het ruilverkavelingsplan aangeduid onder de rubriek herverkaveling. In deze zones wordt bij herverkaveling de percelen geruild zonder kavelwerken. Er wordt dus niet geraakt aan de landschaps-ecologische infrastructuur grachten, graslanden, ruigten, houtkanten, poelen,. Ruilverkavelingsplan 45

48 Buiten deze zones zijn zowel behoudsgerichte als structuurversterkende maatregelen voorzien die slaan op het behoud, herstel en de opbouw van een grofschalig netwerk van kleine landschapselementen bossen, graslanden, ruigten, dreven, bomenrijen, houtkanten, poelen,. Zo wordt langs waterlopen en wegen op diverse plaatsen beplanting voorzien. Waar onvoldoende infrastuctuur aanwezig is om een grofschalig netwerk te realiseren, worden lineaire beplantingen voorzien die niet gelinkt zijn aan het openbaar domein. Om de hinder voor de landbouw zo minimaal mogelijk te houden, worden ze voorzien op een toekomstige scheiding van eigendom en vooral van gebruik. De waterlopen worden gezien als belangrijke landschaps-ecologische verbindingsassen voor de migratie van dieren en planten. Vaak zijn deze elementen ook beeldbepalende landschappelijke dragers of kunnen zich als dusdanig ontwikkelen. Daartoe zijn langs de geklasseerde waterlopen bufferstroken voorzien van 5 m breed. Ook worden maatregelen voorzien om de structuurkwaliteit en landschappelijke waarde van de waterloop te verbeteren via natuurtechnische oeverinrichting en/of het aanplanten van houtkanten. Als gevolg van deze maatregelen worden de waterlopen gebufferd t.a.v. inspoelende meststoffen en herbiciden en wordt een natuurlijke verbindingsstrook ontwikkeld waardoor de soortenrijkdom kan toenemen. De herprofilering van de waterlopen mag evenwel geen versnelde waterafvoer teweegbrengen. De maatregelen zijn op het ruilverkavelingsplan als volgt aangeduid: in privé domein te behouden bestaande landschapselementen bos, ecologisch waardevol grasland, boomgaard, ruigte, opgaande begroeiing en poel; in openbaar domein van wegen en waterlopen op te nemen of te behouden bestaande en aan te leggen landschapselementen bos, poel, bestaande en aan te planten begroeiing; na ruilverkaveling zullen deze voorzieningen worden overgedragen aan de respectieve beheerders van wegen en waterlopen; over te dragen aan een openbaar bestuur via maatregelen tot landinrichting en/of overbedeling bestaand en aan te leggen bos, bestaand ecologisch waardevol grasland, natuurtechnisch in te richten perceel/strook/waterloop, om te vormen bos, bestaande poelen, bestaande en aan te planten bomen, knotbomen, houtkanten. Maatregelen tot landinrichting MLI zijn een vorm van grondoverdracht waarbij max. 2 % van de globale waarde van de kavels kan worden gebruikt voor de inrichting van nietlandbouwkundige functies. Deze grondoverdracht geschiedt op kosten van het Vlaams Gewest. De vlakvormige maatregelen tot landinrichting in het kader van de natuur- en landschapszorg zijn voorzien op landbouwkundig minder geschikte, natte gronden. De inrichting kan gepaard gaan met grondwerken vb. graven van poelen, beplantingswerken, plaatsen van afsluitingen, beheerswerken, e.d. De maatregel tot landinrichting langs de azarethbeek t.h.v. Keistraat heeft een dubbele functie, enerzijds waterberging en anderzijds inrichting voor natuur- en landschap. aast vlakvormige maatregelen zijn er enkele lijnvormige maatregelen voor landinrichting; het gaat over beplantingen die niet kunnen worden gelinkt aan waterlopen, wegen of paden. 46 Ruilverkavelingsplan

49 aast de klassieke MLI s bestaat ook de mogelijkheid van overbedeling, waarbij de belanghebbende meer toebedeeld wordt dan waarop hij recht heeft krachtens zijn inbreng; de betrokken belanghebbende betaald dan een opleg. In deze context bestaat de mogelijkheid dat AB gronden t.h.v. de Rosdamstraat en Hooglatem in overbedeling krijgt toebedeeld. AB is vragende partij. De te bebossen gronden t.h.v. Astenedreef zullen ook gedeeltelijk enkele percelen palend aan de Parijsestraat in overbedeling aan Deinze worden toegewezen. Landschapselementen die op het ruilverkavelingsplan staan aangeduid zonder kleur of overdruk, kunnen eventueel verdwijnen als gevolg van herverkaveling Op het ruilverkavelingsplan zijn ook maatregelen aangeduid voortvloeiend uit andere initiatieven met vermelding van de letter D aanleg door derden. Deze initiatieven betreffen onder meer het bufferbos te noorden van de E17 vanaf het kruispunt Den Beer richting Zwijnaarde. De aanleg is voorzien in het kader van het parkbos Gent. Twee deelgebieden van de ruilverkaveling vergden elk een heel specifieke aanpak meer bepaald het Stadsbos Deinze en de Hospicebossen. Stadsbos Deinze Binnen de perimeter van de ruilverkaveling bevindt zich het Stadsbos Deinze. Het Stadsbos Deinze behoort tot een goedgekeurd IP landinrichting. Een belangrijk gedeelte van het plan is onlangs gerealiseerd of wordt binnenkort uitgevoerd hetzij door AB, de stad Deinze of via het instrument landinrichting VLM. Op twee plaatsen dient nog bos te worden aangeplant. Deze percelen zijn op het plan als te bebossen aangeduid. Het gedeelte ten zuiden van de Krekelstraat is eigendom van AB en het gedeelte t.h.v. Astene dreef is grotendeels eigendom van de stad Deinze. Er werd afgesproken met alle partners dat de effectieve bebossing pas zal gebeuren nadat de ruilverkaveling nuttig is verklaard. Een en ander is ook afhankelijk en dient afgestemd met de timing van het op te maken GRUP Stad Deinze. Het gebied behoort immers tot het AGAS GRUP Toeristische Leie tot Deinze van het buitengebied Regio Leiestreek actie 22 uit het operationeel uitvoeringsprogramma. Dit GRUP is belangrijk en verschaft rechtszekerheid voornamelijk aan de landbouw. Het dient een ruimtelijke vertaling te zijn van het voorliggende ontwerp ruilverkavelingsplan, want omtrent de voorziene maatregelen bestaat een consensus op het terrein. Het GRUP zal worden opgemaakt door de stad Deinze. De gewestelijke diensten ruimtelijke planning ARP zijn hiermee akkoord De nog uit te voeren bebossing zal meer dan waarschijnlijk uitgevoerd worden door het ruilverkavelingscomité maar dan in opdracht en voor rekening van AB en de stad Deinze; De Hospicebossen De provincie Oost-Vlaanderen kocht eind maart 2012 de Hospicebossen aan, in totaal ongeveer 80 ha, waarvan het grootste deel het bestaand bos is, maar ook ongeveer 26 ha landbouwgronden die verpacht zijn. Er zijn vier pachters in het gebied. De niet beboste percelen hebben als ruimtelijke bestemming bosgebied en bosuitbreidingsgebied. Er zijn twee mogelijke pistes: Piste 1: geen tussenkomst ruilverkaveling; de provincie bebost; twee jonge landbouwers hebben problemen; Piste 2: tussenkomst ruilverkaveling. Ruilverkavelingsplan 47

50 De niet beboste delen van de Hospicebossen 26 ha maken deel uit van de ruilverkaveling. De beboste percelen zijn uitgesloten. De percelen die onder bestemming bosgebied liggen, zullen worden bebost 5 tot 6 ha. Zonder tussenkomst van de ruilverkaveling zullen bij bebossing van de percelen die nu onder de bestemming bosuitbreiding liggen, twee landbouwbedrijven met jonge bedrijfsleiders worden getroffen 21 ha. Ruilverkaveling wil trachten een en ander te remediëren. In overleg met de provincie, AB en de gemeente azareth wordt naar een oplossing gezocht om andere gronden die grenzen aan de huidige bossen te bebossen. Via grondenruil willen we de getroffen landbouwers zoveel mogelijk helpen. Het gebied is ook onderdeel van het AGASGRUP Hospicebossen. Het GRUP dient te worden opgemaakt gelijktijdig met de uitvoering van de ruilverkaveling met het oog op planologische ruil. Ruimte Vlaanderen zal starten met de opmaak van het RUP na de nuttigverklaring van het ruilverkavelingsproject. Het proces van de ruilverkaveling en het RUP zullen op elkaar afgestemd worden zodat de ruilverkavelingsakte en de definitieve vaststelling van het RUP gelijktijdig gebeuren. Dit betekent dat de percelen die niet bebost worden en momenteel de bestemming bosuitbreidingsgebied hebben, agrarisch gebied worden en de te bebossen percelen momenteel landschappelijk waardevol agrarisch gebied de bestemming bosuitbreidingsgebied zouden krijgen. De percelen waarover een consensus bestond om te bebossen, waren reeds aangeduid op ontwerp ruilverkavelingsplan van juli Er werden ook een aantal zoekzones aangeduid op het plan. De zoekzones op het ontwerpplan waren vrij ruim genomen, maar in deze zone zou maximaal 3 ha bos gelocaliseerd worden Tijdens de periode van het opmaak van het plan-mer is er overleg gepleegd met de provincie, AB, de gemeente azareth en de betrokken pachters met als doel uit te klaren welke percelen uiteindelijk bebost zullen worden en welke percelen het voorwerp dienen uit te maken van een bestemmingswijziging. Het uitklaren van de zoekzone voor bebossing werd ook meegenomen in het alternatievenonderzoek in het kader van het plan-mer. In haar vergadering van 25 november 2013 adviseerde de coördinatiecommissie de ligging van de 21 ha bosuitbreiding.de bebossing staat op het plan aangeduid als uit te voeren door derden, in dit geval de provincie. De mogelijkheid blijft open dat het ruilverkavelingscomité de bebossing uitvoert in opdracht en voor rekening van de provincie. 2. Versterking landschappelijk belevingswaarde en attractiviteit Het behoud, herstel en opbouw van de onderscheiden landschappen beoogt ook de verhoging van de landschappelijke belevingswaarde en de attractiviteit van het gebied. Dit is van belang gezien de ligging van het gebied dichtbij de Gentse stadsrand en de potenties van het gebied inzake recreatief medegebruik. 3. Landschappelijk integratie van bebouwing en verkeersinfrastructuur; Langs de E17 zijn op het ruilverkavelingsplan een aantal bosbufferstroken voorzien, langs de 60, de 43, de 35 en de 437 zijn een aantal bomenrijen voorzien. Maatregelen in het kader van de landschappelijke integratie van bebouwing, het herstel van de gedegradeerde hoogstamboomgaarden, de landschappelijke integratie van de ontginningshoeven, zijn niet op de kaart aangeduid en worden verwezen naar een apart dossier erfbeplanting. Ook beheerovereenkomsten op vrijwillige basis kunnen bijdragen tot de verwezenlijking van de landschappelijke visie, maar zijn uiteraard niet op het plan aangeduid 48 Ruilverkavelingsplan

51 Tabel 8: atuur- en landschapszorg: Overzicht hoeveelheden na aanpasssing op basis van milderende maatregelen plan-mer Zone voor behoud en versterking van landschaps- en natuurwaarden Door derden aan te leggen/om te vormen bos Hospicebossen Aan te leggen bos Deinze Bufferbos langsheen E17 i.k.v. Parkbos Gent Bosbuffer In privé domein te behouden Bestaand bos Bestaand ecologisch waardevol grasland Bestaande boomgaard Bestaande ruigte m² m Bestaande lijnvormige begroeiing Bestaande begroeiing zonder statuut kan in principe verdwijnen In openbaar domein op te nemen/behouden begroeiing Bestaand bos Aan te leggen bos Bestaande lijnvormige begroeiing Aan te planten bomenrij Aan te planten knotbomenrij Aan te planten houtkant Aan te planten bomenrij door derden Over te dragen aan openbaar bestuur via maatregelen tot landinrichting/overbedeling Bestaand bos Aan te leggen bos Om te vormen bos Bestaand ecologisch waardevol grasland atuurtechnisch in te richten perceel/strook Bestaande lijnvormige begroeiing Aan te planten bomenrij Aan te planten knotbomenrij 92 Aan te planten houtkant Ruilverkavelingsplan 49

52 Water Waterbeheer In de zone rond de Scheidbeek O709/O706 treedt regelmatig wateroverlast op. Het probleem is te wijten aan de afwatering van de Scheidbeek naar de ringvaart. De wateroverlast heeft in hoofdzaak te maken met een gebrekkige waterafvoer t.h.v. Don Bosco Sint-Denijs-Westrem en periodieke hoge waterstanden in de Ringvaart. In het ruilverkavelingsplan zijn rond dit knelpunt voorlopig geen acties ondernomen. Verder onderzoek zal moeten uitwijzen of de ruilverkaveling een en ander kan remediëren. Een deel van de Kokersbeek OS217 stroomopwaarts van de E17 zal worden ingericht met het oog op het verhogen van de landschappelijke en ecologische waarden. Een stukje van deze waterloop langs de Mijlgrachtstraat zal via een maatregel tot landinrichting worden opgewaardeerd. Werken aan de Moerbeek OS221: ecologische inrichting van de waterloop stroomafwaarts Eke. Waterberging Duivebeek Om de wateroverlast rond de Duivebeek O713 tegen te gaan, zullen rond de Duivebeek een aantal maatregelen worden genomen. Door W&Z wordt een pompgemaal worden geplaatst aan de monding van deze waterloop in de Leie. Deze pomp zal wellicht geen significante invloed hebben op de afwatering van de Duivebeek rond de Keistraat en verder stroomopwaarts. Dit blijkt onder meer uit een eerdere studie van Aquafin. Op basis deze studie werden twee zoekzones voor waterberging onderzocht: één stroomopwaarts de Keistraat, en één juist stroomopwaarts de E17 beide in de Pinte. Omdat voor deze laatste zoekzone een gewestplanbestemming nodig is en het gebied werd herbevestigd als agrarisch gebied wordt deze locatie niet weerhouden. De zoekzone Keistraat werd wel weerhouden. Deze zone wordt in het GRUP Parkbos immers als een gebied voor waterbeheersing aangeduid. Alleen in het zuidelijke deel stroomopwaarts de Keistraat zullen graafwerken worden uitgevoerd om een waterbuffering mogelijk te maken. Deze zone wordt ook ecologisch ingericht. Stroomafwaarts de Keistraat zal de beek aanzienlijk worden verbreed en ecologisch ingericht. De combinatie van deze maatregelen zou ervoor kunnen zorgen dat problemen met wateroverlast ter hoogte van de Pinte verder verminderen. Op Biezenlos O714 tussen Broekstraat en Klapstraat te Sint-Martens-Latem zullen de oevers ecologisch worden ingericht. Ter hoogte van de Wallebeekstraat loopt de Twezebeekloop O735 te dicht bij de straat. Dit deel van de beek zal worden verlegd. De oevers van waterloop 7.36 zullen ecologisch worden ingericht. De Beerhofbeek OS232 stroomafwaarts van de Leegzakstraat heeft een te kleine bodembreedte over een lengte van 80 m en is te ondiep over een lengte van 950 m, waardoor een vlotte afwatering wordt verhinderd. De bodembreedte en -diepte van de beek zullen worden aangepast conform de resultaten van een recent 2012 uitgevoerde studie in opdracht van de provincie. De oevers van de waterloop worden ecologisch ingericht. Verder stroomafwaarts zal de beek natuurtechnisch worden ingericht. 50 Ruilverkavelingsplan

53 Op de geklasseerde waterlopen zal slib worden geruimd onder twee voorwaarden: de lozingspunten van rioleringsstelsels moeten afgekoppeld zijn en het onderhoud moet noodzakelijk zijn voor de waterhuishouding. In de raming zijn nog geen hoeveelheden opgenomen, noch voor de waterlopen tweede categorie, noch voor de waterlopen derde categorie. Pas tijdens de opmaak van de technische ontwerpen waterwerken zal worden beslist welke waterlopen geruimd worden. Duikers en andere kunstwerken vb. bruggen in slechte staat met onaangepaste diepteligging of te kleine sectie worden vervangen of hersteld. Lokale afwateringsproblemen worden aangepakt in het kader van de kavelinrichtingswerken. Dit geldt ook voor de detailontwatering. De detailontwatering is niet op plan aangeduid, omdat deze pas ontworpen kan worden in een latere fase, meer bepaald als de nieuwe kavelstructuren gekend zijn. Indien stuwtjes een meerwaarde zouden betekenen voor een waterloop, zullen deze worden voorzien. Momenteel is een PDPO-aanvraag lopende voor een project m.b.t. waterretentie in Deinze. Een agrobeheersgroep zou er samenwerken met landbouwers om water op te houden in het gebied door middel van stuwtjes. De ervaringen van dit project met de participatie van de landbouwsector en de effecten op het waterbeheer zullen worden meegenomen in de waterbeheersingswerken. Spuitvoorzieningen op beton voor landbouwwerktuigen kunnen ook worden aangelegd in het ruilverkavelingsgebied. Op vraag van de partners zullen een aantal niet geklasseerde waterlopen worden geklasseerd. Deze oefening is pas aan de orde in het kader van de procedure plan art. 70 en kan dus pas na de nuttigverklaring. Door Aquafin werd een nieuwe waterloop aangelegd langs de Deurlestraat De Pinte richting Duivebeek. Er zal in de verdere procedure overwogen/onderzocht worden om deze waterloop te klasseren. De provincie is een vragende partij om een beheersplan op te maken voor de Zwarte Kobensbeek OS216. De provincie wordt naar aanleiding van onderhoudswerken steeds geconfronteerd met een vraag tot ontheffing VE-gebied. Aan het integraal beheersplan dat wordt opgemaakt na de ruilverkaveling zal een statuut goedkeuring door AB worden gegeven, zodat geen ontheffingen meer aangevraagd moeten worden voor de werken die kaderen binnen het goedgekeurde beheersplan. beheersplan dient als basis voor de ontheffing Waterkwaliteit De melkveebedrijven in het ruilverkavelingsgebied hebben de mogelijkheid om IBA s aan te leggen. Dit is pas aan de orde na de nuttig verklaring en mits akkoord van de betrokken melkveehouder. En zijn bijgevolg ook in de raming nog geen cijfers opgenomen. De reeds opgesomde maatregelen zoals de aanleg van bufferstroken, het ruimen van waterlopen afvoer vervuild slib alsook de natuurtechnsiche inrichting zullen bijdragen tot een verbetering van de waterkwaliteit. Er wordt/werd ook aangedrongen bij de bevoegde instanties om werk te maken van de sanering van de nog bestaande lozingspunten. atuurtechnische inrichting en slibruiming hebben anders immers weinig zin. Ruilverkavelingsplan 51

54 Archeologie en onroerend erfgoed Archeologie De maatregelen in het kader van archeologie en onroerend erfgoed worden afgestemd op de archeologische waardering van de percelen. Alle kadastrale percelen waarbij er minstens één aanwijzing voor de aanwezigheid van archeologisch erfgoed is, werden geselecteerd. Dit leverde 199 archeologische percelen op, in totaal goed voor 230 ha. Op basis van de archeologische potentie werden alle percelen gewaardeerd. In totaal kregen 10 percelen de waardering vrijwaren. Daarmee wordt bedoeld dat in principe werkzaamheden worden vermeden die het archeologische bodemarchief aantasten. Indien dit wel noodzakelijk zou zijn, moet er op voorhand uitgebreid archeologisch onderzoek worden uitgevoerd. Bij voorkeur worden deze percelen op het terrein aanvullend geëvalueerd en in de mate van het haalbare wordt een proactief beheer voorgesteld dat het behoud van de archeologische erfgoedwaarden favoriseert. Het kan dan vb. gaan over het omzetten van akkerland in grasland, vermijden van teelten die veel erosie met zich meebrengen wortels, aardappelen, andere erosiebestrijdende maatregelen, Geen enkel van deze sites lijkt echter dermate waardevol dat een opname in openbaar domein of maatregel tot landinrichting noodzakelijk is. Aan 141 kadastrale percelen werd de waardering evalueren toegekend. Deze percelen zullen in functie van de latere planvorming nog bijkomend geëvalueerd moeten worden. Al naar gelang de eventuele werkzaamheden die voorzien worden, moeten ofwel de plannen worden bijgestuurd of zal er archeologisch onderzoek dienen plaats te vinden. Ten slotte werden 48 percelen gewaardeerd met monitoren. De klemtoon ligt bij deze percelen op de archeologische begeleiding van eventuele werkzaamheden. Voor de niet archeologisch gewaardeerde percelen gelden geen voorwaarden tijdens de planvorming. Zodra eventuele ingrepen in de bodem gepland worden, zullen deze archeologisch omkaderd of begeleid moeten worden. De archeologische begeleiding wordt uitgevoerd door de VLM-archeoloog. Omdat niet uitgesloten kan worden dat er archeologische sporen aangetroffen worden, zullen de nodige modaliteiten m.b.t. logistiek en planning opgenomen moeten worden in het bestek van de respectievelijke uitvoeringsontwerpen Bouwkundig erfgoed Een 5-tal bunkers die gelegen zijn aan geplande recreatieve routes of bestaande wegen worden opgenomen in het openbaar domein. Ze worden opgeruimd en onderworpen aan een grondige bouwkundige inspectie. Waar nodig worden kleine instandhoudingswerkzaamheden uitgevoerd. Het plaatsten van een infobord kan worden overwogen. Een bunker t.h.v. de s Gravenstraat wordt bijkomend opgenomen in openbaar domein en ingericht als vleermuizen-woonplaats. Er worden geen maatregelen voorzien die een rechtstreekse impact hebben op bouwkundige erfgoed in het projectgebied; wel wordt er steeds aandacht besteed aan de aanwezige erfgoedwaarden en waar mogelijk worden de erfgoedwaarden versterkt door een betere landschappelijke inkadering vb. de ontginningshoeves. Een van de mogelijkheden is erfbeplanting. 52 Ruilverkavelingsplan

55 Recreatie Verscheidene elementen uit de visie zoals het verbeteren van de leefbaarheid en aantrekkelijkheid van de dorpen, het ontwikkelen van kwaliteitsvolle van toeristisch recreatief medegebruik hoevetoerimse en het ontwikkelen van een unieke identiteit en imago van de regio kunnen aangezien hun aard niet als inrichtinsmaatregel op het plan worden aangeduid. De uitvoering van de ruilverkaveling kan evenwel een hefboom zijn. Vanuit de visie focust het plan zich vooral op het versterken van het netwerk van recreatieve verbindingen. Dit versterken gebeurt onder andere door het wegwerken van een aantal missing links. Het netwerk bestaat uit een aantal hoofdassen die deelgebieden verbinden en een kleinschaliger netwerk op lokaal niveau. In het plan tekenen we geen routes uit, maar nemen maatregelen door aanleg of verbetering van paden die later de uitbouw van routes mogelijk maken. In het plan wordt ook gestreefd naar een bundeling van functies met het oog op een optimaal en zuinig ruimtegebruik. Verschillende functies zullen zo goed mogelijk op elkaar worden afgestemd. Zo hebben verschillende landbouwwegen een recreatief medegebruik. Diverse onverharde paden worden aangelegd binnen de bufferstroken van waterlopen. Zo worden in dezelfde context op diverse plaatsen paden gecombineerd met beplantingen. Bij het uittekenen van de maatregelen ten beboeve van recreatie werd maximaal rekening gehouden met bestaande studies en plannen. Zo werd rekening gehouden met de inzichten omtrent het stadsbos Deinze IP landinrichting, de studie van de trage wegen uitgevoerd in het kader van het plattelandsproject Leie en Schelde, de trage wegenplannen van de gemeenten, de groenpool Parkbos, de beleidskeuzes in de ruimtelijke structuurplannen. In het plan wordt alleen een onderscheid gemaakt tussen paden en fietspaden en is er geen verdere functie-invulling. Diverse recreatieve wegen paden zijn indicatief aangeduid met pijltjes omdat hun exacte ligging pas bepaald kan worden na de herverkaveling. Op deze wijze kunnen de paden voorzien worden op plaatsen die zo weinig mogelijk hinder veroorzaken voor de landbouw, meer bepaald op een scheidingslijn van eigendom en gebruik. Zoals het geval voor de wegen worden paden die na de ruilverkaveling geen enkele functie meer hebben, in cultuur gebracht. Indien een aantal van deze overbodige paden nog figureren op de atlas van de buurtwegen, dan zullen deze via een afzonderlijke procedure voorzien in de ruilverkavelingswet art. 70 worden afgeschaft. Concreet zijn op het ontwerp ruilverkavelingsplan volgende ingrepen voorzien Aan te leggen/te verbeteren pad Deze paden zijn onverhard O of semi-verhard S. Ter hoogte van het stadsbos Gent zijn ze semi-verhard omwille van de doelgroep en de afspraken gemaakt in het kader van de huisstijl inrichting Parkbos in samenwerking met AB en de andere partners. De overige paden zijn onverhard omwille van het extensievere karakter van de omgeving en om recreatievormen zoals ruiteren, mountainbiken, lopen en avontuurlijk wandelen ook trajecten te bieden. Sommige paden hebben zoals hoger reeds gesteld een variabele positie. Dit betekent dat hun ligging kan verschuiven afhankelijk van de herverkaveling van de naastliggende landbouwpercelen. Ruilverkavelingsplan 53

56 De meeste paden verbinden de belangrijkste toeristisch recreatieve attractiepunten zoals: Stadsbos Deinze Hospicebossen doorheen de zone ten noorden van de Kortrijkseheerweg; Hospicebossen Parkbos Gent doorheen de zone tussen De Pinte en de E17; Scheldevallei Leievallei verbinding doorheen het Parkbos Gent. Andere paden verbinden dorpen met recreatieve attractiepunten zoals: azareth Scheldevallei via onder meer de Beerhofbeek; Eke Scheldevallei Zwijnaarde via onder meer de Moerbeek en de Oude Houwbeek/Zwarte Kobensbeek op de rand van de Scheldevallei. Deze laatst genoemde paden liggen veelal binnen de aan te leggen bufferstroken van de vernoemde beken. De overige paden op het plan zijn kortere verbindingen en maken het mogelijk de reeds bestaande routegebonden producten zoals bewegwijzerde mountainbikeen wandelroutes aantrekkelijker te maken of enkele missing links weg te werken. Zij bieden ook kansen voor nog te ontwikkelen loop- en ruiterroutes. Sommige paden worden uitgevoerd en gefinancierd door derden D, meer bepaald de paden in het stadsbos Deinze landinrichtingsproject Stadsbos Deinze, uitvoerder: VLM + AB, ter hoogte van Hooglatem uitvoerder: AB en in de omgeving van de Hagelandvijver uitvoerder: De Pinte. Deze werken zijn volledigheidshalve op het plan aangeduid. Aan te leggen/te verbeteren fietspad De fietspaden zijn verhard m.u.v. enkele delen in het stadsbos Deinze. Sommige worden naar analogie met de paden uitgevoerd en gefinancierd door derden D. Met derden wordt afhankelijk van de ligging de betreffende gemeente vb. fietspad Klapstraat azareth/de Pinte en de fietspaden in de Rijvisschestraat en de Krekelstraat - Gent, de partners uit de landinrichtingsprojecten Stadsbos Deinze of Oude Spoorwegbedding of AWV fietspad 60 bedoeld. Een aantal fietspaden maakt deel uit van bovenlokale verbindingen: fietspad langs spoorweg Gent Kortrijk op grondgebied Deinze; oude spoorwegbedding op grondgebied Gent derden; fietsverbinding stadsbos Deinze/Hospicebossen/parkbos Gent Hooglatem/Grand oble; via de fietspaden door Stadsbos Deinze, fietspad langs de Kortrijkseheerweg tot de Hospicebossen en verder op de 437 of via de Langedreef Hospicebossen en zo verder opnieuw via de Kortrijkseheerweg richting De Pinte Keistraat. De Kortrijkseheerweg vormt de grens tussen de stad Deinze en de gemeente azareth. Pas naar aanleiding van de opmaak van het technisch ontwerp zal duidelijk zijn op wiens grondgebied het fietspad zich zal situeren. Het zal waarschijnlijk een mix zijn van beide gemeenten. Voorlopig met het oog op de raming ligt het fietspad op grondgebied Deinze. 54 Ruilverkavelingsplan

57 De meeste andere zijn intergemeentelijke verbindingen zoals: fietsverbinding Zwijnaarde De Pinte fietspad Krekelstraat; fietsverbinding Zwijnaarde Oude Spoorwegbedding fietspad Rijvisschestraat; fietsverbinding azareth/deinze fietspad azarethsesteenweg verhogen verkeersveiligheid schoolgaande jeugd; fietsverbinding Hospicebossen-Vossenhol Klapstraat tot Oudenaardseheerweg. Sommige fietspaden worden uitgevoerd en gefinancierd door derden D, meer bepaald de fietspaden in de Rijvisschestraat Gent en de Krekelstraat Gent De Pinte, het fietspad Klapstraat 437 deel tussen het station van Deurle tot de E17 azareth en AWV alsook enkele fietspaden in het stadsbos Deinze AWV of VLM LI. Tijdens een overleg met AWV werd gevraagd om langs de 60 vanaf het kruispunt Den Beer binnen de perimeter van de ruilverkaveling ruimte te voorzien voor de latere aanleg door AWV van vrijliggende fietspaden. aar analogie met de ruimte die voorzien wordt voor de ventwegen langs de 60 zal ook indien nodig ruimte voorzien worden voor de aanleg van deze fietspaden. Deze ruimte en de paden zijn nog niet op het ontwerp ruilverkavelingsplan aangeduid. Aan te leggen brug/tunnel Er zijn twee ongelijkgrondse kruisingen voor traag verkeer met gewestwegen aangeduid op het ontwerpplan. Deze aanduiding is louter indicatief. Deze verbindingen worden gevraagd vanuit het parkbos en de gemeente De Pinte. Kruising E17 met Ceulebroekdreef op grondgebied De Pinte: Ceulebroekdreef is een oude trage weg die bij de aanleg van de E17 werd doorgesneden; Kruising dreef ieuwgoedkasteel met 60 op grondgebied Gent t.h.v. Parkbos Gent. Zo ontstaat een veilige oversteekplaats vanuit portaal de Ghellinck naar het noordelijk deel van het Parkbos. De realisatie hangt af van de beschikbare middelen en is geen prioriteit voor AWV. Aan te leggen parking Ter hoogte van de belangrijkste nieuwe toeristisch recreatieve attractiepunten worden kleinschalige parkings aangelegd: één ter hoogte van het Stadsbos Deinze en één bij de Hospicebossen. De parkings voor Parkbos Gent zijn niet weergegeven op het ruilverkavelingsplan aangezien zij binnen de portalen liggen. De enige parking die uitgevoerd wordt door de ruilverkaveling bevindt zich langs de Grenadierslaan te azareth deelgemeente Eke. Uitbreiding terreinen lokale voetbalploeg Ter hoogte van de 35 wordt in het Stadsbos Deinze een perceel voorzien als te behouden in privaat domein met het oog op de uitbreiding van de terreinen van de lokale voetbalploeg Sparta Petegem. De gronden zijn reeds eigendom van de stad Deinze. Ruilverkavelingsplan 55

58 Toeristisch-recreatieve randinfrastructuur Toeristisch - recreatieve randinfrastructuur zoals rustplaatsen, picknickgelegenheid, barrières voor gemotoriseerd verkeer, tractorsluizen, mogelijke bewegwijzering en infoborden komen verspreid voor in het gebied. Zij zijn omwille van de hoge detailgraad niet weergegeven op het ruilverkavelingsplan. De precieze locatie en eigenschappen maken deel uit van de latere technische ontwerpen Cultuurtechnische uitrusting Het bestaand, dichte wegennet wordt maximaal gebruikt voor ontsluiting. Waar nodig wordt het bestaand verharde wegennet lokaal aangepast en verbeterd. Zo is voorzien in de aanleg van 500 m tweesporenbeton en het verbeteren van m bestaande asfaltwegen. Het gaat in het ene geval om een weg in landschappelijk waardevol gebied met recreatief medegebruik en in het andere geval om enkele te smalle asfaltwegen. Waar nodig zullen tijdens de uitvoering van de ruilverkaveling en op vraag en in overleg met de wegbeheerder aanpassingswerken uitgevoerd worden aan verharde wegen scheuren, verzakkingen, putten,. Deze werken zijn nu nog niet begroot in de bijgevoegde raming en zijn functie van de evaluatie van de toestand van een aantal wegen en de vraag van de wegbeheerders op het moment dat de ruilverkaveling effectief in uitvoering is. a ruilverkaveling dienen alle landbouwpercelen ontsloten te zijn. Om dit mogelijk te maken, worden m bestaande landbouwontsluitingswegen verbeterd en worden m nieuwe wegen aangelegd. Het gaat steeds om lokale insteekwegen waarvan de lengte en het tracé functie zijn van de latere herverkaveling. Deze wegen zijn op het ruilverkavelingsplan met pijltjes aangeduid. Deze wegen worden, gelet op hun karakter en functie, steeds in steenslag uitgevoerd met een standaardbreedte van 3 m en langs weerszijden een berm van anderhalve meter. Deze wegen zijn in de eerste plaats landbouwontsluitingswegen en hebben vaak een recreatief medegebruik. Er wordt ook rekening gehouden met het feit dat bij de gemeentewegen waar nodig aanpassingswerken aan de bermsloten nodig kunnen zijn of dat nieuwe bermsloten aangewezen zijn. Hetzelfde geldt voor de aanpassing van te smalle bermen, de mogelijke aanleg van uitwijkstroken en het nemen verkeerremmende of verkeerwerende maatregelen. Deze maatregelen zijn nu nog niet op plan aangeduid, maar worden in kaart gebracht bij de opmaak van de technische ontwerpen. Ze zijn wel in rekening gebracht in de geraamde eenheidsprijzen. Het is mogelijk dat n.a.v. de verbetering van een aantal landbouwwegen onteigeningen nodig zijn als de weg zich ter hoogte van de blokgrens bevindt en de wegzate nog particuliere eigendom zou zijn. Deze mogelijke onteigeningen zijn nu nog niet begroot. Onderzoek in de fase van uitvoering zal dienen uit te wijzen waar onteigeningen nodig zijn. Met het oog op het verhogen van de verkeersveiligheid wordt een verkeersveilige oversteek voorzien voor de recreanten t.h.v. de Rosdamstraat Sint-Martens-Latem en in de Parijsestraat t.h.v. de Ceder Deinze. 56 Ruilverkavelingsplan

59 Wegen en voor de volledigheid ook paden die na de ruilverkaveling geen enkele functie meer hebben, worden in cultuur gebracht. Alle wegen worden waar dit nog niet het geval is openbaar gemaakt; de overbodige wegen en paden worden afgeschaft. Dit openbaar maken en/of afschaffen geschiedt via een afzonderlijke procedure voorzien in de ruilverkavelingswet art. 70. Tabel 9: Overzicht van de nieuwe en de te verbeteren wegen en hun verharding Verharding ieuwe wegen m Te verbeteren wegen m Asfalt sporenbeton 500 Steenslag M.u.v. lokale verbetering bestaande verharde wegen later in kaart te brengen bij de opmaak van de technische ontwerpen Momenteel wordt een studie uitgevoerd omtrent het oneigenlijk gebruik van landelijke wegen EFRO project. De ganse ruilverkaveling is gelegen binnen het studiegebied. De studie wordt in 2013 afgerond. Het is de bedoeling om bruikbare aanbevelingen uit de studie mee op te nemen bij de latere uitwerking van de technische uitvoeringsdossiers van de wegenwerken Op het plan zijn ook een aantal wegen voorzien als uit te voeren door derden. Het gaat concreet om de latere aanleg van ventwegen parallelwegen - geschatte lengte m door AWV naar aanleiding van de opwaardering van de 60 tot een primaire weg I. De tussenkomst van de ruilverkaveling beperkt zich in dit geval tot het ter beschikking stellen van de nodige gronden, weliswaar met vergoeding door AWV. Mogelijk voorziet de ruilverkaveling op vraag van AWV ook gronden met het oog op het herinrichten van kruispunten op de 60, vb. het kruispunt Vogelenzang kruising 60 met de 35. De verbindingsweg van Zonnehoeve naar de Spoorwegstraat te azareth wordt eveneens uitgevoerd door derden 3.4. Planeffecten Inleiding Effecten/toetsen per thema Bodem Herverkaveling effecten Tijdens de voorstudie wordt een gedetailleerde bodemkartering uitgevoerd, die resulteert in een verfijnde bodemkaart in functie van de herverkaveling. Aan de verschillende bodemtypes wordt een bodemgeschiktheid gekoppeld, die het later mogelijk maakt om gronden te ruilen op basis van een gelijkaardige landbouwkundige productiegeschiktheid. Ruilverkavelingsplan 57

60 Maatregelen effecten De uitvoering van het ruilverkavelingsplan kan wijzigingen meebrengen van de bodemhoedanigheid. De weergave van de bodemtoestand via deze geactualiseerde bodemkaart biedt de mogelijk om exact de beginsituatie te kennen. Hierdoor kan het resultaat bepaald worden van wijzigingen op de bodem die weergegeven zijn in het ruilverkavelingsplan. De volgende wijzigingsgroepen kunnen effecten hebben op de bodem: structuurwijziging; profielwijziging; wijziging bodemgebruik en bodemgeschiktheid; wijziging bodemkwaliteit; wijziging bodemvochtregime. Wijzigingen uitgevoerd op een bepaalde groep staan dikwijls in relatie met een andere groep en kunnen zodoende ook mee worden beïnvloed. Maatregelen die een ongewenst effect opleveren op de bodem zijn oplijstbaar. Deze maatregelen kunnen dan worden uitgevoerd onder bepaalde randvoorwaarden of begeleid worden met milderende maatregelen. Effecten van verontreinigde sites Sites met verontreinigde gronden zijn niet uitruilbaar. De wettelijke bepalingen i.v.m. grondverzet moeten worden gevolgd. De lijst van de potentieel verontreinigde sites is opgevraagd bij OVAM en er staan 26 sites bekend binnen het projectgebied Grond- en oppervlaktewater De effecten m.b.t. grond- en oppervlaktewater werden bestudeerd in de watertoets. Dit rapport wordt als bijlage toegevoegd Fauna en flora De effecten worden begroot in het zorgplichtrapport/ecotopenbalans, terug te vinden in bijlage 3. Voor de milieudiscipline fauna en flora worden voor alle deelingrepen significante effecten verwacht. Door te verbeteren en nieuwe wegen en paden kunnen effecten van barrièrewerking, rustverstoring en biotoopverlies optreden. Door herprofilering van de Beerhofbeek en ruiming van andere waterlopen kan verstoring van oever- en slootvegetatie en fauna voorkomen. Door herverkaveling en kavelinrichting o.a. dempen van sloten en verwijderen van bomenrijen zijn biologische verliezen mogelijk. Biologische opwaardering is te verwachten door: in het openbaar domein op te nemen begroeiing, variabele natuurtechnische milieubouw langs waterlopen, verbrede kruidenbermen, aan openbare besturen over te dragen bos, water, zones voor natuurinrichting, buffer- en groenstroken. Biologische opwaardering is ook te verwachten door het aanbod van vrijwillige beheerovereenkomsten. 58 Ruilverkavelingsplan

61 Landbouw De effecten van de herverkaveling worden gesimuleerd en begroot via het toepassen van een optimalisatieprogramma nl. het lineair programmeringsmodel van de herverkaveling. Op basis van de herverkavelingssimulatie wordt een landbouweconomische baten- of effectenberekening uitgevoerd. Vermits de berekeningen via een optimalisatieprogramma gebeuren, zijn ze geen waardemeter in absolute cijfers. De berekeningen geven wel een beeld van de te verwachten landbouweconomische baten in vergelijking met andere ruilverkavelingsprojecten. De baten zijn Huiskavelbaat = de baat tengevolge een grotere huiskavel. Deze baten worden alleen bij de melkveebedrijven behaald en zijn het gevolg van besparing van de voederkosten. Tengevolge een grotere huiskavel dient er minder bijgevoederd te worden op de weide. Baat perceelsvergroting = de baat tengevolge een grotere perceelsoppervlakte. Dit dient te worden bekeken in functie van de bewerkingskosten van een perceel. Het bewerken van grotere percelen betekent een besparing van de variabele brandstof en bewerkingskosten. Baat groepering = de baat tengevolge een grotere kaveloppervlakte= verzameling van percelen. Deze groep van baten moet worden bekeken in functie van de controle van de gewassen en het vee = vooral het mestvee dat dikwijls ook op veldkavels aanwezig is. Ook de bijvoedering van het mestvee kan veel efficiënter verlopen tijdsbesparing. Uit literatuur en praktijkbevragingen blijkt dat de landbouwer voor een maïsperceel een 30- tal keren naar het perceel rijdt om de gewassen te controleren. Bij groepering kunnen de controleactiviteiten worden beperkt. Ook bijvoorbeeld het tijdstip van zaaien is beter gekozen, met aldus grotere opbrengsten tot gevolg. Baat door afstandsverkorting = de baat tengevolge de verminderde afstand van de percelen tot bedrijfszetel. Deze baat houdt rekening met de verminderde arbeidstijd en de besparing van de variabele brandstofkost. Voor de ruilverkaveling Schelde-Leie liggen de te verwachten landbouweconomische baten rond het gemiddeld cijfer van de 10 meest recente ruilverkavelingen. Ruilverkavelingsplan 59

62 4. KOSTERAMIG Prijzen exclusief btw 21% Exclusief studiekosten/ontwerpkosten 7% Exclusief toezichtskosten 7% 1. Ontsluiting Prijzen inclusief bermgrachten, eventuele uitwijkstroken, verkeersremmers 1.a Te verbeteren wegen excl. onvoorziene verbeteringswerken op vraag van/in overleg met de wegbeheerders 1.a.1 Asfalt Gemeente Lengte m Eenheidsprijs /m Kostprijs Aandeel gemeente 30% Aandeel Vlaams Gewest 70% azareth Totaal a.2 Semiverhard azareth Deinze Gent De Pinte Sint-Martens-Latem Totaal a.3 Tweesporenbeton azareth Totaal Ruilverkavelingsplan

63 1.b ieuwe wegen 1.b.1 Semiverhard Gemeente Lengte m Eenheidsprijs /m Kostprijs Aandeel gemeente 30% Aandeel Vlaams Gewest 70% azareth Deinze Gent De Pinte Sint-Martens-Latem Totaal c In cultuur te brengen wegen: opgenomen in kavelinrichtingswerken 1.d Verkeersveilige oversteken Aantal Eenheidsprijs Kostprijs Aandeel gemeente 20% Aandeel Vlaams Gewest 80% Gent Rosdamstraat Deinze Parijsestraat - De Ceder Totaal Subtotaal Ontsluiting Kostprijs Aandeel gemeente Aandeel Vlaams Gewest Ruilverkavelingsplan 61

64 2. Recreatie fietspaden/paden Bijhorigheden wandel- en fietspaden zoals vb. picknickplaatsen zijn inbegrepen in de eenheidsprijzen 2.a Te verbeteren paden 2.a.1 Semiverhard 2.a.2 Onverhard Gemeente Lengte m Eenheidsprijs /m Kostprijs Aandeel gemeente 20% Aandeel Vlaams Gewest 80% azareth Deinze Gent De Pinte Sint-Martens-Latem Totaal Gemeente Lengte m Eenheidsprijs /m Kostprijs Aandeel gemeente 20% Aandeel Vlaams Gewest 80% azareth Deinze Gent De Pinte Sint-Martens-Latem Totaal b Te verbeteren fietspaden 2.b.1 Semiverhard Gemeente Lengte m Eenheidsprijs /m Kostprijs Aandeel gemeente 20% Aandeel Vlaams Gewest 80% azareth Deinze Gent De Pinte Sint-Martens-Latem Totaal Ruilverkavelingsplan

65 2.c ieuwe wandelpaden 2.c.1 Semiverhard Gemeente Lengte m Eenheidsprijs /m Kostprijs Aandeel gemeente 20% Aandeel Vlaams Gewest 80% azareth Deinze Gent De Pinte Sint-Martens-Latem Totaal c.2 Onverhard ongeveer meter liggen in bufferstroken Gemeente Lengte m Eenheidsprijs /m Kostprijs Aandeel gemeente 20% Aandeel Vlaams Gewest 80% azareth Deinze Gent De Pinte Sint-Martens-Latem Totaal d ieuwe fietspaden 2.d.1 Semiverhard Gemeente Lengte m Eenheidsprijs /m Kostprijs Aandeel gemeente 20% Aandeel Vlaams Gewest 80% azareth Deinze Gent De Pinte Sint-Martens-Latem Totaal Ruilverkavelingsplan 63

66 2.d.2 Verhard Gemeente Lengte m Eenheidsprijs /m Kostprijs Aandeel gemeente 20%/Fietsfonds 100 % Aandeel Vlaams Gewest 80% azareth Deinze Gent / De Pinte Sint-Martens-Latem / Totaal e Wandelbruggen over waterlopen Gemeente Aantal Eenheidsprijs /stuk Kostprijs Aandeel gemeente 20% Aandeel Vlaams Gewest 80% azareth De Pinte Totaal f Aanleg kleinschalige parking Gemeente Aantal Eenheidsprijs /stuk Kostprijs Aandeel gemeente 20% Aandeel Vlaams Gewest 80% Deinze azareth Totaal Subtotaal recreatie fietspaden/paden Kostprijs Aandeel gemeente Aandeel Vlaams Gewest Ruilverkavelingsplan

67 3. Waterbeheer 3.a Maatregelen tot landinrichting - gronden Oppervlakte m² Eenheidsprijs /m² Kostprijs Aandeel Vlaams Gewest 100% De Pinte - Buffer Duivebeek Totaal b Werken geklasseerde/te klasseren waterlopen 3.b.1 Ruimen waterlopen op vraag/in overleg met waterloopbeheerders op te nemen in techn. ontwerpen Lengte m Eenheidsprijs /m² Kostprijs Aandeel Vlaams Gewest 60% Aandeel provincie 40% p.m. 3.b.2 atuurtechnische inrichting Lengte m Eenheidsprijs /m Kostprijs Aandeel Vlaams Gewest 70% Aandeel provincie 30% b.3 atuurtechnische inrichting met inbegrip van verdiepen en verbreden waterlopen 3.b.4 Aan te leggen waterloop Lengte m Eenheidsprijs /m Kostprijs Aandeel Vlaams Gewest 70 % Aandeel provincie 30 % Lengte m Eenheidsprijs /m Kostprijs Aandeel Vlaams Gewest 60 % Aandeel provincie 40 % c Werken overige waterlopen/grachten iet begroot: Werken aan niet geklasseerde waterlopen zijn onderdeel van de kavelinrichtingswerken Werken aan bermsloten langs wegen zijn begrepen in de eenheidsprijs Wegen Ruilverkavelingsplan 65

68 3.d Aanleg bufferbekken Duivebeek 2de categorie/keistraat Procentueel % Kostprijs Aandeel provincie Aandeel Vlaams Gewest Totaal e. Aanleg IBA's: p.m. Kostprijs Aandeel provincie Aandeel Vlaams Gewest Subtotaal waterbeheer Herverkaveling 4.a Kavelinrichtingswerken met inbegrip van werken aan niet geklasseerde waterlopen, in cultuur te brengen wegen,... Aandeel eigenaars Aandeel gemeenten Procentueel % Kostprijs Aandeel provincie Aandeel Vlaams Gewest Totaal 66 Ruilverkavelingsplan

69 5. atuur- en Landschapszorg 5.a Maatregelen tot landinrichting - gronden 5.a.1 Lijnvormige elementen bomen, knotbomen, houtkanten, bufferstroken - Vlaams Gewest Lengte m Breedte m Oppervlakte m² Oppervlakte m² Eenheidsprijs /m² Kostprijs Aandeel Vlaams Gewest 100% Totaal 5.a.2 Vlakvormige elementen bestaand bos, om te vormen bos, aan te leggen bos, bestaand ecologisch waardevol grasland, natuurtechnisch in te richten strook - Vlaams Gewest Totale oppervlakte Totaal Subtotaal maatregelen tot landinrichting - gronden 5.b Erfbeplanting p.m. Oppervlakte m² Eenheidsprijs /m² Kostprijs Kostprijs Aandeel Vlaams Gewest 100% Aandeel Vlaams Gewest Ruilverkavelingsplan 67

70 5.c Lijnvormige elementen 5.c.1 a Aan te planten bomenrij, houtkant, knotbomenrij - openbaar domein Gemeente Lengte m Eenheidsprijs /m Kostprijs Aandeel gemeente / AWV 20% Aandeel Vlaams Gewest 80% azareth / Deinze / Gent / De Pinte / Sint-Martens-Latem / Totaal c.1 b Bestaande begroeiing te behouden of op te nemen in openbaar domein Gemeente Lengte m Eenheidsprijs /m Kostprijs Aandeel gemeente 20% Aandeel Vlaams Gewest 80% azareth Deinze Gent De Pinte Sint-Martens-Latem Totaal Kostprijs Aandeel gemeente / AWV Aandeel Vlaams Gewest Subtotaal lijnvormige elementen op openbaar domein Ruilverkavelingsplan

71 5.c.2 a Bufferstroken - Maatregel tot landinrichting langs waterlopen van 3de categorie Gemeente Lengte m Eenheidsprijs /m Kostprijs Aandeel provincie 20% Aandeel Vlaams Gewest 80% azareth Deinze Gent De Pinte Sint-Martens-Latem Totaal c.2 b Bufferstroken - Maatregel tot landinrichting langs waterlopen van 2 e categorie Lengte m Eenheidsprijs /m Kostprijs Aandeel provincie 20% Aandeel Vlaams Gewest 80% Subtotaal bufferstroken - maatregel tot landinrichting Totaal Kostprijs 5.c.3 Aan te planten houtkant, knotbomen, bomen - Maatregel tot landinrichting Aandeel gemeente / provincie Aandeel Vlaams Gewest Gemeente Lengte m Eenheidsprijs /m Kostprijs Aandeel gemeent 20% Aandeel Vlaams Gewest 80% azareth Deinze Gent De Pinte Sint-Martens-Latem Totaal Ruilverkavelingsplan 69

72 5.c.4 Bestaande begroeiing - Maatregel tot landinrichting Gemeente Lengte m Eenheidsprijs /m Kostprijs Aandeel gemeente 20% Aandeel Vlaams Gewest 80% azareth Deinze Gent De Pinte Sint-Martens-Latem Subtotaal lijnvormige elementen MLI Totaal Kostprijs Aandeel gemeente / provincie / Aandeel Vlaams Gewest d Vlakvormige elementen - Inrichting - Maatregelen tot landinrichting 5.d.1 Aan te leggen bos / Om te vormen bos Gemeente Oppervlakte m Eenheidsprijs /m² Kostprijs Aandeel gemeente 20% Aandeel Vlaams Gewest 80% azareth Deinze Gent De Pinte Sint-Martens-Latem Totaal Ruilverkavelingsplan

73 5.d.2 Ecologisch waardevol grasland Oppervlakte Gemeente m² Eenheidsprijs /m² Kostprijs Aandeel gemeente 20% Aandeel Vlaams Gewest 80% azareth 0,00 0,00 0,00 Deinze 0,00 0,00 0,00 Gent , , , ,48 De Pinte , ,10 970, ,08 Sint-Martens-Latem , , , ,48 Totaal , , , ,04 5.d.3 atuurtechnisch in te richten perceel excl. Bufferbekken De Pinte Keistraat Oppervlakte Eenheidsprijs Gemeente m² /m 2 Kostprijs Aandeel gemeente 20% Aandeel Vlaams Gewest 80% azareth , , , ,40 Deinze 0,50 0,00 0,00 0,00 Gent , , , ,00 De Pinte , , , ,80 Sint-Martens-Latem , , , ,40 Vlakvormige elementen - MLI Totaal , , , ,60 6. Onroerend erfgoed 6.a Opname bunkers in openbaar domein wegen / paden Eenheidsprijs Gemeente Stuk /stuk Kostprijs Aandeel gemeente / provincie / AWV Aandeel Vlaams Gewest Kostprijs Aandeel gemeente 20% Aandeel Vlaams Gewest 80% azareth , , , ,00 Deinze , , , ,00 Totaal , , , ,00 Ruilverkavelingsplan 71

74 7. Onteigeningen werken buiten blok 7.a Fietspad Gent-Kortrijk Gemeente Lengte m Oppervlakte m 2 Eenheidsprijs /m 2 Totale kostprijs Aandeel gemeente 20% Aandeel Vlaams Gewest 80% Deinze b Fietspad Klapstraat Gemeente Lengte m Oppervlakte m 2 Eenheidsprijs /m 2 Totale kostprijs Aandeel gemeente 20% Aandeel Vlaams Gewest 80% azareth c Insteekweg Krekelstraat Gemeente Lengte m Oppervlakte m² Eenheidsprijs /m 2 Totale kostprijs Aandeel gemeente 20% Aandeel Vlaams Gewest 80% De Pinte Subtotaal Onteigeningen werken buiten blok Kostprijs Aandeel gemeente Aandeel Vlaams Gewest Ruilverkavelingsplan

75 5. KAVELPLA Ruilverkavelingsplan 73

76 E4 0/A 10 evele 43 RIG VA AR T Ruilverkaveling Schelde-Leie Gent Sint-Martens-Latem Kaart 1: Situering De Pinte 43 LE IE 6 0 Deinze Legende D E 14 E17/A SC H EL Blokgrens 6 0 GRUP Parkbos LI Stadsbos Deinze Ruilverkaveling azareth Gemeentegrens Merelbeke azareth Aalter Destelbergen evele Gent Sint-Martens-Latem Deinze Gavere Zingem Zulte Meters Oosterzele Gavere Kruishoutem 0 Bron : - Digitale versie van topografische kaart, 1/10.000, raster zwartwit, GI, opname AGIV Merelbeke azareth Kruishoutem ± Melle De Pinte Wortegem-Petegem Oosterzele Zingem Oudenaarde Zwalm Zottegem

77 V P V T T P V P P T C KD P T P Kaart 2A: Ruimtelijke ordening Bestemming H P Ruimtelijk Uitvoeringsplan Groenpool Parkbos Gent zie kaart 2B Ruilverkaveling Schelde-Leie T P P Blokgrens P P Gewestplanbestemming G P P T V T Ruimtelijk Uitvoeringsplan Functionele Cluster De Pinte zie kaart 2C V.B V V.B T P T gebieden voor dagrecreatie $ gebieden voor verblijfrecreatie G golfterrein P parkgebieden T bufferzones R II M R P agrarische gebieden landschappelijk waardevolle gebieden V.B. V.B. H P II C C II II P C P C P Bijzonder Plan v. Aanleg Sociale woningen Astene zie kaart 2D ± V.B II T Meters M T 0 M kantoor en dienstenzone C ontginningsgebieden O stortgebied met nabestemming natuurontwikkeling M militaire gebieden bestaande autosnelwegen bestaande waterwegen Bron : - Digitale versie van topografisc he kaart, 1/10.000, raster zwartwit, GI, opname AGIV - Vectoriële vers ie v /h Gewestplan, Dept. RWO, Afdeling Ruimtelijke Planning, 2002 bijgewerkt 2011 AGIV II II gebied voor handelsbeursactiviteiten en grootschalige culturele activiteiten ambachtelijke bedrijven en kmo's KD milieubelastende industrieën bijzonder reservatiegebied cfr. Teleport V agrarische gebieden met landschappelijke waarde Teleport hoogwaardig kantorenpark met geavanceerde telecommunicatievoorzieningen T O V V.B V.B valleigebieden industriegebieden II P natuurgebied met wetenschappelijke waarde of natuurreservaten uitbreidingsgebied voor bos P V II natuurgebied bosgebieden DE P ^ SC HE L LEIE dienstverleningsgebieden groengebied II woonuitbreidingsgebied T II woonpark T P P II woongebied met landelijk karakter T gebied voor gemeenschapsvoorzieningen en openbaar nut P woongebied RI GVA AR T P

78 Art. 11 ^ Art. 4 ^ Art. 2 Art. 6: Projectzone voor kantoorachtigen Art. 7 Art. 7: Woongebied ^ ^ Art.8: Randstedelijk woongebied Art.9: Zone voor landbouw Art. 10: Bufferbosgebied Art. 11: Gebied voor dagrecreatie Art. 12: Gebied voor waterbeheersing Bufferbosgebied ^ Perimeter voor glastuinbouwbedrijven Woongebied met nabestemming wetenschapspark Afbakeningslijn grootstedelijk gebied Gent ^^ Art. 9 ^^ ^^ ^ ^ Art. 7 Vista Portaal Groenpool Parkbos Art. 7 Art. 10 Art. 4 ^ ^ Art. 7 ^ Art. 7 Dreef Ontsluitingsinfrastructuur Ontsluiting langzaam verkeer > > Bestaande afzonderlijke leiding Art. 10 ^ Art. 7 ^ È È Art. 4 Art. 4 Art. 7 ^ ^ ^ ^ ^ Art. 4: Kasteelparkgebied Art. 4 Art. 10 Art. 2 Art. 7 Art. 9 Art. 4 Art. 9 ^ Art. 9 Art. 1.9 Art /A Art.3: atuurgebied E1 Art. 9 ^ ^ ^ ^ ^^ ^^ Art. 4 ^ Art. 2: Boskerngebied > > Art. 1.9: Bestaande spoorweg RI GVA AR T > ^ E4 0 /A 1 0 > Art. 10 > ^ ^^ > Art. 9 È Art. 12 Legende ^ ^ ^ Art. 9 Kaart 2B: Ruimtelijk uitvoeringsplan Groenpool Parkbos Art. 7 Art. 3 ^ Art. 12 Art. 3 ^ Art. 4 Art. 2 ^ Art. 7 ^ È Art. 8 Art. 4 ^ È Art È Art. 4 Ruilverkaveling Schelde-Leie Ruimtelijk Uitvoeringsplan Groenpool Parkbos Cultuurhistorisch waardevol gebouw Kunstwerk Blokgrens SC HE L DE Perceelsgrenzen ± Meters Bron : - Digitale versie van topografisc he kaart, 1/10.000, raster zwartwit, GI, opname AGIV - Vectoriële vers ie v /h Gewestelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan, toestand 24/06/2001 Dep. R WO, Afdeling Ruimtelijke Planning, 2011

79 Ruilverkaveling Schelde-Leie Art. 18 Kaart 2C: Ruimtelijk uitvoeringsplan Functionele Cluster Legende Art. 12b: Zone voor ecologisch verantwoorde constructies voor landbouwdoeleinden Art. 3 Art. 17: Bouwvrije strook Art. 6a: Zone voor openbare nuts- en gemeenschapsvoorzieningen inplantingszone Art. 11 Art. 13 Art. 1: Zone voor wonen Art. 10: Zone voor dierenpension en/of paardenrijvereniging Art. 11 Art. 11: Zone voor landbouw Art. 12a: Zone voor lokale serreteelt Art. 3 Art. 14 Art. 18 Art. 12a Art. 13: Zone voor waterlopen Art. 14: Zone voor park met laagdynamisch sociaal recreatief medegebruik Art. 15a: Zone voor wegenis Art. 5 Art. 7 Art. 5 Art. 15a Art. 18 Art. 10 Art. 11 Art. 3 Art. 15a Art. 8 Art. 15a Art. 11 Art. 9 Art. 3 Art. 11 Art. 16: Bufferbosgebied Art. 2: Zone voor tuinen Art. 3: Zone voor woning in agrarisch gebied Art. 4: Zone voor lokaal bedrijventerrein Art. 5: Zone voor buffer Art. 13 Art. 11 Art. 16 Art. 15b Art. 6b: Zone voor openbare nuts- en gemeenschapsvoorziening bestemming Art. 7: Zone voor sport- en jeugdvoorzieningen Art. 8: Zone voor gebouwen i.f.v. laagdynamisch sociaal recreatief medegebruik Art. 9: Zone voor parkeergelegenheid Art. 16 Art. 15b: Zone voor wegenis Art. 15c: Ontsluiting bedrijventerrein Art. 15a Art. 4 Art. 18: Fiets- en voetgangersverbinding Art. 19: Gebundelde toegang tot recreatiedomein Art. 6b Art. 2Art. 5 Art. 15c Art. 1 Art. 2 Art. 1 Ruimtelijk Uitvoeringsplan De Pinte, Functionele Cluster Blokgrens Uitgesloten zone Bron : - Digitale versie van topografische kaart, 1/10.000, raster zwartwit, GI, opname AGIV - Gemeentelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan, De Pinte, Functionele Cluster ± Meters

80 Landelijk gebied Zuid Klein Kouterken SDW 5 Handelsbeurs Ruilverkaveling Schelde-Leie nr.6 Sint-denijs western dorp Vosselarekouter L EIE RI G Meulenhoek VAA RT Kaart 2D: Bijzonder Plan Van Aanleg Kortrijksesteenweg 4 3 Legende Villawijk nr.1b Villawijk nr.4 Poldergoed Poldergoed Regio Bijzonder Plan van Aanleg Blokgrens SC HE L DE Sociale woningen Astene 6 0 Scheldevallei 14 7/ A 1 E De Biesten Sterrenbos Parkbegraafplaats De Biesten nr.2/2 St-Rochus en St-Amandswijk Hoek Schelde Broekstraat ± Meters Bron : - Digitale versie van topografisc he kaart, 1/10.000, raster zwartwit, GI, opname AGIV - Vectoriële vers ie v an de BPA, MVG-LI-AROHM-Ruimtelijke planning, 1999 AGIV

81 E4 Ruilverkaveling Schelde-Leie 0 LE I E R I 4 G VA A RT 3 Kaart 3: Ruimtelijke ordening : VE-gebieden, afbakening natuurlijke en agrarische structuur Vallei van de Benedenleie Legende AGAS - RUP VE1efase Blokgrens 6 0 Uitgesloten zone Vallei van de Bovenschelde oord 7 E1 S C H E LD E Makegemse bossen Bron : - Digitale versie van topografische kaart, 1/10.000, raster zwartwit, GI, opname AGIV - Vectoriële versie van de VE-gebieden, toestand 07/05/2010 AGIV Herbevestigde gebieden gewestplan en actiegebieden afbakeningsprocessen, toestand 23/07/2010 Dept. RWO, Afdeling Ruimtelijke Planning, 2010 ± Meters

82 TICHE LB E EK EE RS CHUURBE E K Poekebeek ME E RBE E K PO EK E BE E K VLIETJE OUDE KAL E Oude Kale ME RE BE E K PLA TTE GRA CHT SCHE IDB E E K LEIE ME E RSB E EK LEIE OUDE LEIE DEG REY B EE K RIGG RACHT LA LY S GRIE TG RACHT WATE RS PO RTB AA LEIEARM LEIE LEE B EE K COUP URE KE TE LVE S T RIGVA A RT Gentse Binnenwateren EDE RS CHELDE LEE B EE K VISS E RIJ VERTAKKIG DE PAUW SCHE LDE ARM Ruilverkaveling Schelde-Leie Kaart 4: Bekkens, deelbekkens Blokgrens DAUWB E E K LEIE AF LEIDIG SKAAAL VA DE L EIE OS EB E EK KA A DELB E EK KA DE LBE E K OUDE LEIE PE TE GE M SE BE E K KA LE BE E K Benedenleie WIK E LBE E K KA S TE ELG RACHT TWE ZE B EE K LOOP BIEZ E BE E K DUIV EB E E K BIEZ E LOS HOOGL ATE M BE E K ROS DAM B EE K ZWARTE KOBESBEEK VAA RB E KE KO KE RS BE E K MOE RB E EK TOUTE FA ISB E EK BO VE S CHELDE SCHRA GE B EE K ME LS EB E EK TIJA RM ME LS EB E EK RIGVAART OM G ET De Drie Molenbeken BRA A MB OS B EE K WERRE B E EK HOLLE BE E K Categorie Bekken Bevaarbaar Geklasseerd, eerste categorie Geklasseerd, tweede categorie Geklasseerd, derde categorie iet geklasseerd Beneden-Scheldebekken Boven-Scheldebekken Leiebekken STO KS TO RMB E E K STO KS TO RMB E E K VE E BE E K KAT TE B EE K PLE ZIERBE E K LEE B EE K SP IE GE LS TRA AT BE E K BE E RHOFB E EK BE E RHOFB E EK PLA K BE E K STA MP K OT BE E K MOE RA S BE E K MOE RB E EK OLIE K OT BE E K LAG EG RACHT SCHE IB E E K MOE RB E EK MOE RGRA CHT MOE RGRA CHT LEE B EE K MOE RB E EK ME LS EB E EK SCH EL DE Scheldemeersen LAG EM E ERB E EK DIK VIJVE RS B EE K KWA DE PLA S BE E K KE RK VIJVE RLOO P SCHRA GE B EE K MA K EG EM B EE K BO EV E RSB E EK MOL EB E EK HELLE V EB E E K KE RK ES B EE K DRIE SB E E K BIEB E E K SCHA A PS V ELDB E E K STA MP K OT BE E K MIDDEB E EK Deelbekken Oude Kale Bekken Gentse kanalen deelbekken Bron : - Rasterversie Topografische kaart GI Schaal 1/10.000, OC GIS-Vlaanderen - Vlaamse Hydrografische Atlas - Zones, Bekkens, Deelbekkens, en waterloopsegmenten toestand 26/08/2008 VMM & AGIV, 19/09/ Vlaamse Hydrografische Atlas - Zones, toestand 03/11/2008 VMM & AGIV, 16/12/2008 ± Meters PLA K BE E K STA MP K OT BE E K ST ROOM K E BRE E GRA CHT KO EK E BE E K DIK KE LE B EE K

83 Ruilverkaveling Schelde-Leie Kaart 5: Overstromingsgebieden Legende Bevaarbaar Eerste categorie Tweede categorie Derde categorie iet geklasseerd Risicozones overstromingen 2006 Recent overstroomde gebieden 2000 atuurlijke overstroombare gebieden naar oorzaak Door neerslag Vanuit waterloop Vanuit waterloop of neerslag Blokgrens Uitgesloten zone Bron : - Rasterversie Topografische kaart, zwartwit, GI, Schaal 1/ , uitgegeven tussen1986 en AGIV-product - Vlaamse Hydrografische Atlas - Waterloopsegmenten, toestand 26/08/2008 VMM & AGIV, 19/09/ vectoriële versie van de OG en ROG, MVG-LI AMIAL-Water OC GIS-Vlaanderen - Risicozones voor overstromingen - toestand 08/09/2006, Vlaamse Milieumaatschappij - afdeling Water VMM, Departement Mobiliteit en Openbare Werken - afdeling Waterbouwkundig Laboratorium WATLAB, AGIV ± Meters

84 E40/A10 Kasteeldomein Maaltepark Ruilverkaveling Schelde-Leie 43 Kasteel D omein Puttenhove KASTELESITE LADSCHAP Predikherenhof Reyvissche kasteel Kasteel De Klosse R I GVAART Oliemolen Zwijnaarde Kasteel va n Zwijnaarde Kaart 6: Onroerend erfgoed en beschermd erfgoed Legende 'SCHELDEVELDE' E 'ZEVE DREVE' LEIE % KERKPLEI E KRUISPUT E OMGEVIG Dorpskern De Pinte beschermd monument beschermd dorpsgezicht beschermd landschap Hoeve Gampelare Rechthoekige omwalling Astene Hoeve te Breets choot HOEVE MET OMGEVIG TE ZEVERGEM SCHELDEMEERSE ieuw Goed te Parijs SIT-AAKAPEL E OMGEVIG St. Annakerk en omgeving SCHELDEMEERSE E17/A14 BURGERLIJK GODSHUIS OLV kerk azareth 60 SCHELDEMEERSE TE EKE E ZEVERGEM Kerk Eke SCHELD E Blokgrens Uitgesloten zone Bron : - Rasterversie van de analoge topografische kaarten van Vlaanderen en Brussel, uitgegeven tussen 1986 en 1990 op schaal 1/ door het GI AGIV-product ± Meters

85 Ruilverkaveling Schelde-Leie E4 0 LE IE RI G VA A R T Kaart 7: Grondgebruik Legende 3 4 Akker Weiland Bos Boomgaard Overige onbebouwde terreinen Bebouwing met woonfunctie Bebouwing met agrarische functie Overige bebouwde terreinen Water Spoorweg 6 0 Weg 7 E1 Potentieel verontreinigde grond Blokgrens Uitgesloten zone SC H EL DE Bron : - Rasterversie topografische kaarten van Vlaanderen en Brussel, uitgegeven tussen 1986 en 1990 op schaal 1/ door het GI AGIV-product ± Meters

86 E40 Ruilverkaveling Schelde-Leie Kaart 8: Bodemkaart - Textuur 43 Legende TEXTUUR Zandig Zandleem Leem Klei Zware Klei Veen Landduin Bronnen Antropogeen 60 Blokgrens E17 Bron : - Digitale versie van de Bodemkaart van België. IWOL schaal 1/ AGIV GIS-Vlaanderen Rasterversie topografische kaarten van Vlaanderen en Brussel, uitgegeven tussen 1986 en 1990 op schaal 1/ door het GI AGIV-product ± Meters

87 K BV 51 EE K Ruilverkaveling Schelde-Leie AC H T B V5 9 K SB T M GE T O EE AR M E E RB VA G M EE R I R EE P O E KE B R O R SH G L E IE E 70 8 O EK EE EB O7 0 9 DE GR E Y à 7 G 06 RI RI G L EE B EE K V A A RT Kaart 9: Klassering waterlopen + kunstwerken EK H BE BE R ME SC ID T CH RA TG TO EK BE TE AS S AT PL EK P ER BE E KL E IG ER E I O EK K à à DE T O7 EK O7 1 6 à UT E E K C S 6 21 à à à OK B 1 O EEK EE à à O B ER K SC M ER B à E R G RA C H E TB EKO S K K BE E AS PL DE B KW A BE E L EE 23 9 EM G E E Bron : - Rasterversie Topografische kaart in zwartwit op schaal 1/ , GI, opname GIS-Vlaanderen - Vlaamse Hydrografische Atlas - Zones, toestand 03/11/2008 VMM & AGIV, 16/12/2008 K KE R K VI JV ER 1 23 L O a EE K IK VI R E JV SB EE K G AA RD E KB O HE LL MO BO E ER B EE W IJ BE E K S 23 1 b OP D 1 PL A K PL terugslagklep EE K O S 23 O TB EE K ST A MP K stuw RB LA OS K LE EB M OLE B C 23 9 SB EE ç EK K RA O IE K OL C BE EE 6 OE O S 23 M GE EE K K K EE E B AT RA L ST GE S PIE A K A pompgemaal T T RA RG 31 OS 2 EE HR brug MO E à OS IE R B à HEL DE H EB T O H K à à K KUSTWERK GE BE E RA K EE EK EZ PL iet geklasseerd EK BE E EL S M E M GE FB B EE K à 0 BE O KE AAR B E S KE K AT M B V5 O S OS 2 BE KO RT E C ç C OS 24 0 H Geklasseerd, derde categorie MA EE K à OS 2 34 ç EK SC çà à 22 1 MO OS 2 33 BE Geklasseerd, eerste categorie Geklasseerd, tweede categorie V 0 /08 /8 OS 23 5 OS OS 23 2 R àà à A ZW 8 /7 0 /0 U EB AI S S C SC B1 46 D IV àà EL M O OK 9 21 O7 à EF T OS E à P 0 22 EZ OO OS TW BE L EK 8 21 à à à à EE à EK B E B BE E E ZE E BI Bevaarbaar E LS I K W à 35 5 àà OS O7 O 73 KATEGORIE ME K E LB E E 5a EE K O O7 O7 3 à K RB B EE MO E SE a 39 EM àà à S RM à ààà O7 G TE LEI E E K OK E R 17 OS 2 TI JA B E M A HE LD D S K PE E O K B V5 1 EE K R E Blokgrens SC 4a à S BO VE 71 LO E O B IE ZE Legende à à B BE BE K E K A D EL M EK KA L AF LE I 15 EL B E AT B KA S DI G S KA TE EL G A A EK D D E L EI E E BE L OG à S E HO E EB RA CH S LV A O OU KA A à 3 L EI E 14 O7 1 O7 SB VER K EE E V EB E EK K

88 E4 0 LE I E Ruilverkaveling Schelde-Leie RI G VA A RT Kaart 10: Bedrijfstype land- en tuinbouw Legende geen gegevens 3 4 gemengd bedrijf met grondgebonden teelten gemengd bedrijf met grondgebonden teelten en vee bedrijf met combinaties van gewassen accent op akkerbouw gemengd bedrijf met melk- en vleesvee gespecialiseerd tuinb ouwbedrijf bedrijf met combinaties van varkens en pluimvee gemengd bedrijf varkens/andere gemengd bedrijf varkens/melkvee gespecialiseerd akkerbouwbedrijf gespecialiseerd bedrijf bloemen en sierpla nten in de open gron d gespecialiseerd fruitte eltbedrijf 6 0 gespecialiseerd melkveebedrijf gespecialiseerd serre bedrijf gespecialiseerd varkens/pluimveebedrijf 7 E1 gespecialiseerd vleesveebedrijf paarden/geiten/scha penbedrijf niet-geclassificeerde b edrijf S CH E L DE bedrijfszetel Blokgrens Uitgesloten zone Bron : - Rasterversie topografische kaarten van Vlaanderen en Brussel, uitgegeven tussen 1986 en 1990 op schaal 1/ door het GI AGIV-product ± Meters

89 E40 Ruilverkaveling Schelde-Leie LEIE Kaart 11: Perceel- en kavelstructuur RI GVAART Legende 43 perceelsvorm randen/ha < 200 ha 200 ha ha > 400 ha perceelsoppervlakte < 1 ha ha E ha 3-4 ha > 4 ha SCHELDE Blokgrens Uitgesloten zone Bron : - Rasterversie topografische kaarten van Vlaanderen en Brussel, uitgegeven tussen 1986 en 1990 op schaal 1/ door het GI AGIV-product ± Meters

90 Ruilverkaveling Schelde-Leie Kaart 12: Fysische landschapskenmerken Legende De alluviale vlakte vlak gebied op klei donk lage rug op kleiige grond Het dekzandgebied vlak gebied op zandige gronden in hoofdzaak gepodzoliseerd vlak gebied op zandige gronden in hoofdzaak niet gepodzoliseerd Depressies gesloten depressie Aanvullende informatie afgesneden meander wateroppervlak in relatie met ontginningsgebied waterloop Blokgrens Perceelsgrens Bron : - Digitale versie van topografische kaart, 1/10.000, raster zwartwit, GI, opname AGIV ± Meters

91 RI VA AR G Ruilverkaveling Schelde-Leie T Kaart 13: Cultuurhistorische landschapskenmerken Legende BODEMGEBRUIK AKKER LAD /WEILAD -C OM PLEX MET PER CEELSRA DBEGROEII G GOED BEWAARD AKKER LAD /WEILAD -C OM PLEX MET PER CEELSRA DBEGROEII G MATIG TOT STER K GEOPED LE AKKER LAD /WEILAD -C OM PLEX MET PER CEELSRA DBEGROEII G AGEOEG VERD WEE IE GR ASLAD OP ALLU VI ALE GRODE M EERSE HOGER GELEGE AKKER LAD I EE ALL UVIAAL GEBIED DOK LADGOED M ET PAR K E BOS OU D BOS EDERZETTIGSVORME RIJGEH UCHT AAVULLEDE HISTORISCHE IFORMATIE DREEF OF OPRIJLAA OUDE SPOORWEG GRES VA DE KER VA HET SCHELDEVELD TRACE 18 de EEUWSE DIJK RESTAT 18 de EEUWSE D IJK GEGEVES I.V.M. HET ACTUEEL BODEMGEBRUIK GESC HEU RD GRASLAD OP ALLUVIALE GRODE MEERSE SC H E L OTGIIGSTERREI DE OPGEHOOGD TERREI BLOKGRES PERCEELSGRES Bron : - Digitale versie van topografische kaart, 1/10.000, raster zwartwit, GI, opname AGIV ± Meters

92 E40/A10 Ruilverkaveling Schelde-Leie LEIE Kaart 14: Opgaande landschapselementen RI GVAART Legende 43 Puntvormig opgaand groen Boom Fruitboom Knotboom Sierstruik Struik Lijnvormig opgaand groen Bomenrij Braamkant Haag Houtkant 60 Knotbomenrij Rietkant E17/A14 Sierbeplanting Struikenrij Varenkant Blokgrens SCHELDE Uitgesloten zone Bron : - Rasterversie topografische kaarten van Vlaanderen en Brussel, uitgegeven tussen 1986 en 1990 op schaal 1/ door het GI AGIV-product ± Meters

93 RI Ruilverkaveling Schelde-Leie G VA A RT Kaart 15: Landschapseenheden Legende LE Het kouter-bulkenlandschap van Leie en Kale IE Zuidelijk geopend gebied Het landschap van het voormalig Scheldeveld oordelijk gebied met kasteelparken en dreven Sterk getransformeerd kerngebied Het landschap van de vallei van de Boven-Schelde Scheldemeersen Westelijk randgebied Blokgrens Perceelsgrens S CH EL DE Bron : - Digitale versie van topografische kaart, 1/10.000, raster zwartwit, GI, opname AGIV ± Meters

94 E4 43 LE 0/ A Ruilverkaveling Schelde-Leie 10 RI IE G VA A RT Kaart 16: Biologisch waardevolle bossen, oude bossoorten, graslanden en ruigten Legende Bossen Oude bossen Graslanden Ruigten Blokgrens 6 0 E 14 /A 7 1 SCH EL DE Uitgesloten zone Bron : - Digitale versie van topografische kaart, 1/10.000, raster zwartwit, GI, opname AGIV ± Meters

95 E4 IE LE 0 R 4 3 I GV Ruilverkaveling Schelde-Leie AA RT Kaart 17: Waardevolle perceelsranden, vegetatie grachten en wegbermen Legende waardevolle graslandranden waardevolle berm 6 0 waardevolle vegetatie gracht Blokgrens Uitgesloten zone E1 E SC H LDE 7 Bron : - Digitale versie van topografische kaart, 1/10.000, raster zwartwit, GI, opname AGIV ± Meters

96 E4 Jeugd- en groepsaccomodatie Kaart 18: Toeristisch recreatieve voorziening Wandelroute LE IE Doornhammekeroute 6 0 Bruggenroute Mountainbikeroute 7 E1 /A 14 Pelgrimroute deel Eke SC H Blokgrens Bron : - Digitale versie van topografische kaart, 1/10.000, raster zwartwit, GI, opname AGIV Meters Uitgesloten zone Pelgrimroute deel azareth E EL D 0 Milieuroute Scheldevalleiroute 1 ± Elfdorpenroute Leiestreekroute Fietsroute VA AR T Ruilverkaveling Schelde-Leie Legende RI G / A

97 E4 0 L E IE R I Ruilverkaveling Schelde-Leie G VA A RT Kaart 19: Verharding van de wegen 4 3 Legende verhard semi-verhard onverhard Blokgrens 6 0 Uitgesloten zone E1 7 S C H E LD E Bron : - Digitale versie van topografische kaart, 1/10.000, raster zwartwit, GI, opname AGIV ± Meters

98 E4 LE I E Ruilverkaveling Schelde-Leie 0 R I 4 G VA AR T Kaart 20: Kwaliteit van de wegen 3 Legende Goed Middelmatig Slecht Geen gegevens Blokgrens 6 0 Uitgesloten zone 7 E1 S C H E LD E Bron : - Digitale versie van topografische kaart, 1/10.000, raster zwartwit, GI, opname AGIV ± Meters