Schenkings- en successierecht

Transcriptie

1 Page 1 of 5 Netwerk Notarissen Centrale Organisatie Lt. Gen. Van Heutszlaan JN Baarn T: (035) F: (035) E: info@nnco.nl Schenkings- en successierecht Inhoudsopgave: Schenkingsrecht Schenkingsconstructies Schenkingsclausules Successierecht Tarief Netwerk Notarissen Centrale Organisatie Lt. Gen. Van Heutszlaan JN Baarn T: (035) F: (035) E: info@nnco.nl Schenkingsrecht Schenkingsrecht is de belasting over geschonken goederen, geld of andere bevoordeling Belastingvrij schenken Ouders kunnen aan kinderen ieder jaar een bepaald bedrag belastingvrij schenken. Door te schenken, kan de nalatenschap van de ouders worden verkleind zodat de kinderen bij overlijden van hun ouders minder successierecht hoeven te betalen. Ouders kunnen hun kinderen ook eenmalig een groter bedrag belastingvrij schenken. Deze schenking kan worden gedaan aan een kind dat ouder is dan 18 jaar maar jonger dan 35 jaar of aan een kind ouder dan 35 jaar maar met een echtgenoot of geregistreerd partner jonger dan 35 jaar. Als u deze schenking wilt doen, moet aangifte worden gedaan bij de Belastingdienst en in de aangifte een beroep worden gedaan op de verhoogde vrijstelling. In het jaar dat u het bedrag ter grootte van de eenmalig verhoogde vrijstelling schenkt, kunt u niet ook het jaarlijks vrijgestelde bedrag schenken. Van de jaarlijkse schenking van het vrijgestelde bedrag hoeft u geen aangifte te doen bij de Belastingdienst. Als u meer schenkt dan het vrijgestelde bedrag, moet schenkingsrecht over het meerdere worden betaald (en aangifte worden gedaan bij de Belastingdienst). Het verschuldigde schenkingsrecht is afhankelijk van de waarde van de schenking. Bij een schenking door een ouder aan een kind is het percentage van de eerste belastingschijf 5%. Ook grootouders kunnen hun kleinkinderen jaarlijks een bepaald bedrag belastingvrij schenken. Voor overige schenkingen geldt deze vrijstelling ook. Als meer wordt geschonken dan het vrijgestelde bedrag, vervalt de vrijstelling en moet over de gehele schenking schenkingsrecht worden betaald. Schenking op papier Eén van de manieren om te schenken, is het doen van een 'papieren schenking'. U houdt het geschonken bedrag in uw portemonnee, maar u kunt wel gebruik maken van de vrijstellingen van het schenkingsrecht. De Belastingdienst stelt aan deze schenking meerdere eisen, waaronder het vastleggen ervan in een notariële akte en het jaarlijks betalen van een (zakelijke) rente over het schuldigerkende bedrag. Deze

2 Page 2 of 5 rente moet ook jaarlijks daadwerkelijk worden betaald aan de begiftigde. Als de Belastingdienst de schenking erkent (omdat aan de voorwaarden wordt voldaan), behoort het schuldigerkende bedrag niet meer tot de erfenis waardoor de erfgenamen minder successierecht hoeven te betalen. Vrijstellingen schenkingsrecht 2009 Schenking ouder - kind: per kind per jaar (voetvrijstelling: het meerdere wordt belast) Eenmalig verhoogde vrijstelling ouder - kind: (let op: u kunt in het jaar dat u schenkt niet ook belastingvrij het bedrag van schenken) voor een kind tussen 18 en 35 jaar of voor een kind ouder dan 35 jaar als zijn echtgenoot of geregistreerd partner jonger is dan 35 jaar Overige schenkingen: per jaar (drempelvrijstelling, als er meer wordt geschonken, vervalt de vrijstelling) Kerkelijke, levensbeschouwelijke, charitatieve, culturele, wetenschappelijke of het algemeen nut beogende instellingen zijn volledig vrijgesteld als en voor zover aan de verkrijging niet een opdracht is verbonden die aan de verkrijging het karakter ontneemt van te zijn gedaan in het algemeen belang en als de belastingdienst de instelling heeft aangemerkt als 'algemeen nut beogend'. Vanaf 1 januari 2009 hoeven verenigingen en stichtingen die de sportbeoefening tot doel hebben en als zij aan een aantal voorwaarden voldoen, geen belastingen te betalen over de schenkingen en erfenissen die zij ontvangen. Dit geldt ook voor nietcommerciële dorpshuizen. Wilt u weten hoeveel schenkingsrecht u verschuldigd bent? Bereken het met de wegwijzer schenken van de Belastingdienst. Klik hier voor onze brochure 'Schenkings- en successierecht' Schenkingsconstructies Schenking op papier Om bij hun overlijden successierecht te besparen, kunnen ouders een schenking op papier aan hun kinderen doen. Hierin verklaren de ouders dat ze een bepaald bedrag de schenking schuldig zijn aan hun kinderen. Daarbij wordt bepaald dat de ouders een rente betalen en dat de schuld in beginsel pas opeisbaar is na overlijden van de ouders. Het is aan te raden om een schenking op papier bij notariële akte te doen zodat de schenking door de Belastingdienst wordt geaccepteerd. In geld of goederen U kunt een schenking doen in geld of in goederen: onroerend goed, effecten (beursaandelen, obligaties, aandelen in groeifondsen of beleggingsinstellingen) aanmerkelijkbelangaandelen of kunst en antiek. Kwijtschelding op een vordering, bijvoorbeeld wegens uitgeleend geld aan uw kind, is ook een schenking. Bij de keuze welke vermogensbestanddelen u wilt overdragen, spelen persoonlijke overwegingen een rol maar ook fiscale: u bereikt de grootste belastingbesparing met een schenking van vermogensbestanddelen die in de toekomst naar verwachting sterk in waarde zullen stijgen. Verder is niet alleen schenkingsrecht van belang, ook andere belastingen kunnen een rol spelen zoals overdrachtsbelasting bij overdracht van onroerend goed en inkomstenbelasting. Voor een schenking is in beginsel een notariële akte nodig. Het is verstandig een schenking altijd bij notariële akte te doen omdat de schenking anders gemakkelijker ongeldig te verklaren is. Zo is bijvoorbeeld voor de fiscus de schenkingsdatum van belang bij de 180-dagen-termijn. Het kan ook zijn dat u aan de schenking voorwaarden wilt verbinden. Denk bijvoorbeeld aan een uitsluitingsclausule. Gaat uw kind scheiden, dan zal een advocaat van de 'ex'- schoonzoon of -schoondochter een bewijs vragen dat een dergelijke clausule inderdaad is gemaakt. Schenkingsclausules

3 Page 3 of 5 Bij het doen van een schenking is het verstandig met ons te overleggen welke voorwaarden eventueel aan de schenking kunnen worden verbonden en zonodig schriftelijk kunnen worden vastgelegd. Gedacht kan worden aan de volgende bepalingen: Vrijstelling van inbreng Wanneer ouders aan één kind meer schenken dan aan hun andere kinderen, kunnen zij bepalen dat het geschonkene ingebracht moet worden in de nalatenschap van de ouders. Inbrengen in de nalatenschap betekent dat bij het afwikkelen van de nalatenschap van de ouder(s) datgene wat het ene kind meer geschonken heeft gekregen dan de andere kinderen met die andere kinderen verrekend moet worden. Ieder kind krijgt uiteindelijk evenveel uit de nalatenschap. Als u dus aan uw kinderen ongelijke schenkingen doet, maar het uw bedoeling is dat de kinderen uiteindelijk allemaal evenveel uit uw nalatenschap krijgen, dan moet u bij de schenking bepalen dat deze ingebracht moet worden. Wilt u aan de kinderen met opzet ongelijke schenkingen doen, dan moet u bepalen dat de schenking niet ingebracht moet worden. Als u bij de schenking niets heeft bepaald over inbreng kunt u dit ook nog in uw testament regelen. Bewind Het kan voorkomen dat u van mening bent dat de begiftigde nog niet de volledige verantwoordelijkheid kan dragen voor de geschonken goederen. Dit kan te maken hebben met de leeftijd, de persoonlijke situatie van het kind, of het uitgavenpatroon van de begiftigde. Houdt u er rekening mee dat jongeren volgens de wet op achttienjarige leeftijd bevoegd zijn zelfstandig over hun geld te beschikken. Desgewenst kan de schenker de geschonken goederen geheel of gedeeltelijk onder bewind stellen. Er is dan een bewindvoerder, bijvoorbeeld de schenker zelf, die nog gedurende een bepaalde periode de touwtjes in handen houdt. Uitsluitingsclausule Veel mensen willen wel dat hun kinderen (of andere erfgenamen) iets van hen erven, maar vinden het geen prettige gedachte dat na een eventuele echtscheiding de (ex) echtgenoten van hun kinderen (of van andere erfgenamen) recht hebben op de helft van de erfenis. Dit kan gebeuren als de erfgenaam in algehele gemeenschap van goederen is getrouwd. Als oplossing hiervoor kan een uitsluitingsclausule in het testament worden opgenomen. Zo n clausule omvat een verklaring dat wat uit de nalatenschap wordt verkregen en de opbrengsten daarvan niet zullen vallen in enige huwelijksgoederengemeenschap waarin de ontvanger (de verkrijger) gerechtigd mocht zijn of worden. Het resultaat is dat de koude kant (de aangetrouwde kant) geen recht heeft op de helft van de geërfde goederen ingeval van echtscheiding. Successierecht Successierecht is de eenmalige belasting over een erfenis Iedereen die iets krijgt uit een nalatenschap moet daarover successierecht betalen, tenzij voor die verkrijging een vrijstelling geldt. Als meer wordt verkregen uit een nalatenschap dan het vrijgestelde bedrag, dan moet bij de Belastingdienst aangifte worden gedaan. Wij zijn gespecialiseerd in het doen van aangiften voor het successierecht en zijn op de hoogte van de vrijstellingen en de mogelijkheden tot kwijtschelding die er voor het successierecht zijn. Vrijstellingen successierecht 2009 Echtgenoten: (let op: pensioenrechten kunnen deze vrijstellingen verlagen) Ongehuwd samenwonende partners die aan de voorwaarden voldoen: Jonge kinderen: per jaar indien zij jonger zijn dan 23 jaar: de vrijstelling bedraagt minimaal Oudere kinderen: voor kinderen ouder dan 23 jaar op voorwaarde dat de verkrijging niet hoger is dan Ouders: Kleinkinderen en andere bloedverwanten in de rechte lijn: (drempelvrijstelling: als de waarde van de verkrijging hoger is dan de vrijstelling, vervalt de vrijstelling en wordt de hele verkrijging belast) Alle andere gevallen (ook broers en zusters): 1.976

4 Page 4 of 5 Ongehuwd samenwonen Als ongehuwde samenwonende partners aan een aantal eisen voldoen, hebben zij recht op een vrijstelling voor het successierecht van Deze eisen zijn dat de partners ten minste zes maanden vóór het overlijden en ná hun achttiende jaar een gemeenschappelijke huishouding hebben gevoerd en ten minste zes maanden voor het overlijden op hetzelfde adres zijn ingeschreven bij de gemeentelijke basisadministratie èn ten minste zes maanden een notarieel samenlevingscontract hebben afgesloten waaruit een wederzijdse zorgplicht blijkt. Aan de eisen wordt niet voldaan als de samenwonende partners zich voor de heffing van inkomstenbelasting hadden kunnen laten kwalificeren als fiscaal partner, maar dit hebben nagelaten gedurende vijf jaar voorafgaand aan het moment van overlijden van een van de samenwoners. Voor samenwonende partners die niet aan deze eisen voldoen, bestaan ook vrijstellingen. Voor de ongehuwd samenwonende die na zijn/haar 22e jaar ten minste vijf jaar met de overledene tot diens overlijden heeft samengewoond, bedraagt de vrijstelling: Als sprake is van een zgn. tweerelatie : Als sprake is van een zgn. meerrelatie : Heeft de samenleving 4, 3 of 2 jaar geduurd, dan bedraagt de vrijstelling in beide hiervoor genoemde gevallen: , respectievelijk dagen-regeling Voor de fiscus is de zogenaamde 180-dagen-regeling van belang. De Successiewet maakt hiervan gebruik om te voorkomen dat men in het zicht van overlijden nog een voordeeltje behaalt door een deel van het vermogen te schenken in plaats van te laten vererven. De regeling houdt in dat schenkingen die binnen een periode van 180 dagen vóór het overlijden van de schenker zijn gedaan, voor de berekening van het verschuldigde successierecht alsnog bij zijn nalatenschap worden opgeteld. Hiervan is uitgezonderd de eenmalig verhoogde vrijstelling die u aan kinderen tussen hun 18e en 35e verjaardag kunt doen. Het eventueel reeds betaalde schenkingsrecht kan wel met het dan verschuldigde successierecht worden verrekend, maar het behaalde tariefsvoordeel en de eventuele vrijstelling voor het schenkingsrecht zijn verloren. Tarief Schenkings- en successierecht hebben hetzelfde tarief, maar de vrijstellingen verschillen. Het tarief is progressief, zodat over de top van een schenking of erfenis een hoger tarief wordt betaald. Voor schenkingen of erfenissen van ouders aan kinderen wordt schenkings- of successierecht van minimaal 5% en maximaal 27% betaald. Het tarief van het successierecht bedraagt voor echtgenoten en ongehuwd samenwonenden die voldoen aan de in de Successiewet opgenomen eisen, minimaal 5% en maximaal 27%. Dit tarief is ook van toepassing op ongehuwde samenwoners die weliswaar niet aan de genoemde eisen voldoen, maar wel minimaal 5 jaar na hun achttiende jaar met elkaar hebben samengewoond. Voor ouders, broers en zusters bedraagt het tarief minimaal 26% en maximaal 53%. Voor overige personen is het tarief minimaal 41% en maximaal 68%. Kerkelijke, levensbeschouwelijke, charitatieve, culturele, wetenschappelijke of het algemeen nut beogende instellingen zijn volledig vrijgesteld als en voor zover aan de verkrijging niet een opdracht is verbonden die aan de verkrijging het karakter ontneemt van te zijn gedaan in het algemeen belang. Vanaf 1 januari 2009 hoeven verenigingen en stichtingen die de sportbeoefening tot doel hebben en als zij aan een aantal voorwaarden voldoen, geen belastingen te betalen over de schenkingen en erfenissen die zij ontvangen. Dit geldt ook voor nietcommerciële dorpshuizen. Door tijdens leven schenkingen te doen aan uw toekomstige erfgenamen, kunt u de erfenis verkleinen. Uw erfgenamen hoeven dan minder successierecht te betalen bij uw overlijden. De staatssecretaris van Financiën heeft aangekondigd per 1 januari 2010 wijzigingen door te voeren ten aanzien van het schenkings- en successierecht. Dit betreft onder meer wijziging van de tarieven en de vrijstellingen. Zodra de definitieve plannen bekend zijn, informeren wij u daarover via onder andere onze internetsite.

5 Page 5 of 5