RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK. OSG Piter Jelles de Brêge (praktijkonderwijs)

Transcriptie

1 RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK OSG Piter Jelles de Brêge (praktijkonderwijs) Plaats: Leeuwarden BRIN-nummer: 20DL-13 Arrangementsnummer: Onderzoek uitgevoerd op: 17 november 2010 Conceptrapport verzonden op: 1 december 2010 Rapport vastgesteld te Zwolle op: 16 december 2010 Reproductie van het rapport zonder toestemming van de inspectie of de school/instelling vindt niet plaats anders dan in zijn volledige vorm.

2 1. INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs heeft op 17 november 2010 een onderzoek uitgevoerd op OSG Piter Jelles, de Brêge (praktijkonderwijs) om een oordeel te kunnen uitspreken over de kwaliteit van het onderwijs op deze afdeling en over de naleving van wet- en regelgeving. Aanleiding De aanleiding voor dit onderzoek is het volgende. De inspectie heeft voor de Brêge een risicoanalyse uitgevoerd. Uit deze analyse kwam naar voren dat de opbrengsten of resultaten op deze afdeling onbekend zijn. De gegevens van de landelijke uitstroommonitor praktijkonderwijs zijn op dit moment nog niet beschikbaar om de resultaten van de school op landelijk niveau te bepalen en te benchmarken. Uit deze analyse kwam tevens naar voren dat op basis van het vorige inspectieonderzoek er mogelijk tekortkomingen zijn op het gebied van de kwaliteit van het onderwijs en de naleving van wet- en regelgeving. Op 2 juni 2010 heeft de inspectie de uitkomsten van deze risicoanalyse met het bevoegd gezag besproken. Naar aanleiding van dit gesprek is besloten een onderzoek uit te voeren om eventuele tekortkomingen vast te stellen. In dit onderzoek wordt tevens nagegaan of de school aan enkele wettelijke voorschriften voldoet. Toezichthistorie Tijdens het onderzoek van de inspectie in november 2007 werden een aantal tekortkomingen geconstateerd ten aanzien van het onderwijsleerproces, de onderwijstijd, de zorg en begeleiding en de kwaliteitszorg, incl. het veiligheidsbeleid van de school. Onderzoeksopzet De inspectie heeft de kernindicatoren onderzocht op de aspecten de opbrengsten, het onderwijsproces, de kwaliteitszorg en de wet- en regelgeving. Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: - Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. - Analyse van documenten die betrekking hebben op zelfevaluatie-activiteiten van de school en van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd en tijdens het schoolbezoek heeft overhandigd. - Schoolbezoek, waarbij in een aantal groepen de onderwijspraktijk is geobserveerd door het bijwonen van lessen. Bovendien heeft de inspectie over de kwaliteit van de indicatoren gesprekken gevoerd met het management. - Op uw school is verder een gesprek gevoerd met functionarissen van de leerlingenzorg. - Aan het eind van het schoolbezoek heeft de inspectie de bevindingen van het onderzoek besproken met de directie en bevoegd gezag. Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek gebaseerd op het Toezichtkader vo 2009 en heeft daarbij een selectie gemaakt van indicatoren die gebruikt worden bij het beoordelen van scholen voor praktijkonderwijs. In het jaarwerkplan verantwoordt de inspectie welke wettelijke aspecten zijn onderzocht. Deze documenten zijn te vinden op Opbouw rapport In hoofdstuk 2 zijn de bevindingen uit het onderzoek naar de onderwijskwaliteit en de wettelijke voorschriften weergegeven. Dit wordt gevolgd door een paragraaf waarin het oordeel van de inspectie wordt toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Hoofdstuk 3 geeft het toezichtarrangement weer. H /6 Pagina 2 van 7

3 2. BEVINDINGEN 2.1 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabel vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader voortgezet onderwijs. De indicatoren met een asterisk zijn de normindicatoren; zij spelen een beslissende rol bij de beoordeling van de kwaliteit van het onderwijs. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten) De inspectie heeft daarnaast onderzocht of wordt voldaan aan de naleving van enkele wettelijke voorschriften. Of de school wel of niet voldoet aan deze wettelijke vereisten wordt tot uitdrukking gebracht met de score ja of nee. Resultaten 1.5 De leerlingen in het praktijkonderwijs ontwikkelen zich volgens een individuele leerroute. 1.7 De leerlingen behalen het opleidingsniveau dat mag worden verwacht. 1.9 De leerlingen van het praktijkonderwijs functioneren naar verwachting in de vervolgopleiding of het werkveld. 5 Leerstofaanbod 2.7 Het leerstofaanbod is afgestemd op de beroepspraktijk van de betreffende sector. Afstemming 6.1 De aangeboden leerinhouden maken afstemming mogelijk op de onderwijsbehoeften van de individuele leerlingen. Zorg 7.1 * De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. H /6 Pagina 3 van 7

4 Begeleiding 8.1 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt de school tijdig de aard van de zorg voor de zorgleerlingen. 8.2 * De school voert de zorg planmatig uit. Kwaliteitszorg 9.2 De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen. 9.3 De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces. 9.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. Wet- en regelgeving N1 N2 N3 N5 Door of namens het bestuur is de vastgestelde schoolgids naar de inspectie gestuurd en deze schoolgids bevat de verplichte onderdelen (WVO art. 24a en 24c). Door of namens het bestuur is het vastgestelde schoolplan naar de inspectie gestuurd en dit schoolplan bevat de verplichte onderdelen (WVO art. 24 en 24c). Door of namens het bestuur is het vastgestelde zorgplan van het samenwerkingsverband naar de inspectie gestuurd en dit zorgplan bevat de verplichte onderdelen (WVO art. 10h). De geplande onderwijstijd voldoet aan de wettelijke vereisten (WVO art. 10, lid 2; 10b, lid 2; 10d, lid 2; 10f, lid 3a; 11c, lid 1b; 12, lid 5). 2.2 Beoordeling Algemeen beeld De inspectie beoordeelt de kwaliteit van het onderwijs op OSG Piter Jelles, praktijkschool de Brêge in Leeuwarden als voldoende. Dit oordeel is gebaseerd op de volgende overwegingen. De resultaten (opbrengsten) zijn op basis van de uitstroomgegevens van de afgelopen twee jaar voldoende. Ook zijn de indicatoren van het onderwijsproces van voldoende kwaliteit. De school heeft op dit punt zich sterk verbeterd ten opzichte van het vorige inspectieonderzoek. De school werkt in haar kwaliteitszorg systematisch en planmatig; de inspectie heeft de kwaliteitszorg als voldoende beoordeeld. De school leeft de onderzochte wet- en regelgeving na. Toelichting Het bovenstaande algemene oordeel van de inspectie wordt hieronder toegelicht. Daarbij komen voor zover van toepassing achtereenvolgens de in de inleiding genoemde aspecten aan bod: de opbrengsten, het onderwijsproces, de kwaliteitszorg en de wet- en regelgeving. H /6 Pagina 4 van 7

5 Resultaten De resultaten van de school worden door de inspectie als voldoende beoordeeld. Om haar resultaten te verantwoorden maakt de school gebruik van de Landelijke Uitstroommonitor Praktijkonderwijs en sinds kort ook van de daaraan gekoppelde volgmodule. Uit de gegevens van blijkt dat vrijwel alle leerlingen uitstromen naar een (gesubsidieerde) arbeidsplaats of (vervolg)opleiding. Het merendeel van deze leerlingen deed dat conform het uitstroomprofiel of bij de oudere cohorten uitgestroomde leerlingen via andere documenten waarin de verwachte uitstroomrichting was vastgelegd. Uit de volgmodule blijkt dat vrijwel alle leerlingen die in het schooljaar zijn uitgestroomd nog op dezelfde of vergelijkbare werkplek zitten of een (vervolg)scholingstraject volgen. De leerlingen worden in het algemeen minimaal twee jaar gevolgd door de school, waarbij stagecoaches een belangrijke rol vervullen. Met het landelijk werkverband praktijkonderwijs is afgesproken dat dit schooljaar 50 procent van de leerlingen over een individueel ontwikkelingsplan (IOP) moet beschikken. De Brêge ligt met een score van 100 procent boven dit streefgetal. De nieuwe IOP s bevatten allemaal een uitstroomprofiel, dat dynamisch van aard is omdat na de intake en het opstellen van het eerste IOP er nog van alles kan gebeuren in de ontwikkeling van de leerling. Duidelijk is dat het IOP momenteel het leidende document is voor zowel de leerling als de docent/mentor/coach als het gaat om het vormgeven van de individuele leerroute. Voor het opstellen van het IOP en het bepalen van het uitstroomprofiel wordt gebruik gemaakt van diverse instrumenten die samenhangen met de op school gebruikte lesmethode PrOmotie, de productenboeken werkplekstructuur, de maatschappelijke stage en indien noodzakelijk - een assessment. Het IOP zou nog meer aan waarde kunnen winnen als de doelen van het praktijkonderwijs (naast toeleiden naar arbeid) ook voorbereiding op zelfstandig wonen, invulling geven aan vrije tijd en burgerschapsvorming explicieter benoemd worden. Het onderwijsproces De inspectie beoordeelt het onderwijsleerproces als voldoende. Leerstofaanbod Uit de bezochte lessituaties en werkplekstructuur (Simulatiehuis, Meeting Point, Bedrijfshal, Kantinekeuken) alsmede uit gesprekken met de directie blijkt dat het leerstofaanbod voldoende is afgestemd op de beroepspraktijk. In de onderbouw wordt het leerstofaanbod en de leerinhouden vormgegeven door te werken met de thema s van de leerlijn PrOmotie. In de bovenbouw wordt theorie in praktijk omgezet door middel van een werkplekstructuur in de sectoren zorg en welzijn en dienstverlening, groenvoorziening en techniek. Dit schooljaar is gestart met het werken in vijf periodes van 6-8 weken waarin de leerlingen op basis van hun IOP werken in de werkplekstructuur. Ter afsluiting van die periode vindt een presentatieweek plaats. Naar aanleiding van de opgedane ervaringen en coachingsgesprekken wordt het IOP bijgesteld en de leerling gekoppeld aan een (nieuwe) werkplek of sector. Leerlingen werken zoveel mogelijk met een individueel rooster. De eerste ervaringen met deze nieuwe opzet lijken positief uit te pakken. Duidelijk is dat de actieve betrokkenheid van leerlingen alsmede een eigen verantwoordelijkheid voor hun IOP hiermee is toegenomen. Succeservaringen van de leerlingen kunnen breed gedeeld worden met medeleerlingen en de mentor/coach, maar ook met de ouders/verzorgers. Ook is het mogelijk op basis van minder succesvolle ervaringen het uitstroomprofiel gerichter bij te stellen. Onderwijstijd Uit het overzicht van de geplande onderwijstijd blijkt dat de school met 1050 uur voldoet aan de wettelijke vereisten (1000 uur). In 2007 voldeed de school niet aan dit criterium. Zorg en begeleiding Tijdens hun schoolloopbaan worden de leerlingen twee keer per jaar getest op hun taal- en rekenniveau door middel van gestandaardiseerde testen. Daarnaast is een eigen registratiesysteem ontwikkeld om tempo en vorderingen van de leerlingen aan de hand van de leerlijn PrOmotie te H /6 Pagina 5 van 7

6 volgen. In de sectoren en werkplekken worden de competentie- en uitstroomprofielen van het Landelijk Werkverband Praktijkonderwijs als instrument gebruikt om de leerling te volgen. Uit dossieronderzoek en gesprekken met functionarissen van de leerlingenzorg blijkt dat alle (geïndiceerde) leerlingen een handelingsplan hebben. Momenteel worden de handelingsplannen in het IOP geïntegreerd. De kwaliteitszorg Ook dit kwaliteitsaspect beoordeelt de inspectie als voldoende. De school heeft een turbulent schooljaar achter de rug. Er is afscheid genomen van de deelschoolleider en er is als het ware een nieuwe start gemaakt waarin de school haar visie en missie heeft herijkt. Dit heeft geleid tot een meerjarenbeleidsplan , een nieuw schooljaarplan en een ander taakbeleid. Er is veel draagvlak onder het personeel voor de veranderde koers. Hoewel nog veel in ontwikkeling is, heeft de school bij de vormgeving van het onderwijskundig beleid helder voor ogen waar zij met hun leerlingen en schoolconcept voor staat en wat ze wil bereiken. Een van die elementen betreft het verder vormgeven van het Big-picture concept. Het opzetten van de werkplekstructuur en het periodiseren van het onderwijs is hiervan een goed voorbeeld. Binnen de zorg voor kwaliteit is voldoende aandacht voor het systematisch evalueren van de resultaten van de leerlingen en het onderwijsleerproces. Elke leerling wordt (minimaal) twee keer per jaar besproken tijdens de groepsleerlingbespreking. Ook worden de uitstroomoverzichten besproken door schoolleider, docent-ontwikkelaar, zorgfunctionaris en stagecoördinatoren. Tijdens de overdracht naar het volgende leerjaar worden alle leerlingen besproken tussen de loopbaancoaches. In de toekomst kan de school de uitstroomgegevens van de Landelijk Uitstroommonitor Praktijkonderwijs ook gebruiken om een regionale benchmarking uit te voeren. Aan de hand van het jaarlijkse Stimulansonderzoek (Prozo), de tweejaarlijkse Halt enquêtes en Vensters voor Verantwoording (VO-spiegel) heeft de school zicht op de kwaliteit van het onderwijsleerproces en de veiligheid van leerlingen en personeel. In vergelijking met het vorige inspectieonderzoek kan op basis van de enquêtes en waarneming door de inspectie gesteld worden dat de school zich kenmerkt door een veilig en prettig schoolklimaat waarin leerlingen en leraren respectvol met elkaar omgaan. Alhoewel het cyclisch proces van kwaliteitszorg dit schooljaar nog niet in z n geheel doorlopen is, blijkt uit de documenten en gesprekken dat de school planmatig aan haar verbeteractiviteiten werkt. Het activiteitenplan is gekoppeld aan het schooljaarplan en het meerjaren-beleidsplan. Er is verder een ontwikkelagenda opgesteld waaraan dit schooljaar wordt gewerkt en waarin ook een tweetal evaluatiemomenten zijn opgenomen. Wet- en regelgeving De school voldoet aan de wettelijke vereisten ten aanzien van de schoolgids, het schoolplan, het zorgplan en de geprogrammeerde onderwijstijd. H /6 Pagina 6 van 7

7 3. TOEZICHTARRANGEMENT De kwaliteit van het onderwijs vertoont geen tekortkomingen in de opbrengsten en in het onderwijsleerproces en is daarom als voldoende beoordeeld. Om deze reden kent de Inspectie van het Onderwijs aan OSG Piter Jelles, de Brêge, een basisarrangement toe. H /6 Pagina 7 van 7