Polderkaden en waterscheidingen MEMO

Transcriptie

1 MEMO Aan: Adri Bom Van: Jessica van Oosten-Däpp Datum: 29 november 2013 Onderwerp: Nut en noodzaak keringen werkwijze en criteria In februari is de startnotitie vastgesteld. Sinds februari zijn de benodigde gegevens van de overige keringen verzameld om eenduidig de functie van de polderkaden en waterscheidingen te bepalen. Er is onderzocht wat van oudsher de ligging van deze keringen is en de daaraan gestelde eisen. Er is berekend welke waterhoogte (peilverschil) de keringen keren en in geval van falen van een kering is de schade berekend. Tijdens dit onderzoek is gebleken dat de aanpak aanpassing behoefde: aanvullend op de van oudsher bekende keringen bleek een analyse nodig van de peilgrenzen, die in de peilbesluiten zijn opgenomen. Tevens zijn de werkwijze en criteria verfijnd, na nadere bestudering van de gegevens. In dit memo is een voorstel tot aangescherpte werkwijze en criteria beschreven om het nut en de noodzaak van de overige keringen te bepalen. Toen de legger regionale waterkeringen werd geactualiseerd (2011/2012) is geconstateerd dat enkele waterkeringen mogelijk afgewaardeerd kunnen worden tot peilgrens. Deze nietwaterkerende regionale keringen zijn uiteindelijk wel in de legger opgenomen, maar nu wordt onderzocht of aan de hand van criteria een oordeel gegeven kan worden over de functie en status. In dit memo is hiertoe een voorstel voor de werkwijze en te hanteren criteria opgenomen. De resultaten van de provinciale studie naar de compartimenterende werking van de Maasdijk worden binnenkort verwacht. Op basis van die resultaten worden de consequenties voor de overige binnenwaterkeringen en de landscheidingen in een later stadium van deze nut en noodzaakstudie bezien. In dit memo wordt een werkvolgorde voorgesteld. Polderkaden en waterscheidingen In de huidige legger (1997) zijn polderkaden opgenomen, maar geen waterscheidingen 1 op kaart opgenomen. Voor de ligging van waterscheidingen wordt verwezen naar de betreffende peilbesluiten. Waterscheidingen stonden wel op kaart in de Keur van 1985 en bijbehorende Keurkaart. Enkele voormalige waterscheidingen zijn in 1997 in de legger als polderkade opgenomen, andere zijn in toen juist niet in de legger opgenomen. Een toelichting op deze keuzen is niet gevonden, maar kan het resultaat zijn van een doorgevoerde vereenvoudiging van de verschillende soorten waterkeringen. Enkele waterscheidingen en polderkaden zijn hooggelegen peilvakken tussen polder en boezem en dienen als tussenlaag om het hoogteverschil tussen beide (boezem- en polderpeil) te overbruggen. Deze worden in deze nut en noodzaakstudie binnenboezem genoemd. Keringen in/aan de Ruijvensevaart, Berkel, Nootdorp, Tedingerbroekpolder en Bovenpolder Schieveen beschermen allen een binnenboezem. 1 In Delflands Algemene Keur 1997 artikel 52 zijn waterscheidingen als volgt gedefinieerd: Onder waterscheidingen worden verstaan de scheidingen tussen een peilgebied en de boezem, peilgebieden onderling, of een peilgebied en andere gebieden, bestaande uit kunstwerken, dammen, overstorten en stroken grond, voorzover deze scheidingen geen hoofdwaterkering, binnenwaterkering, landscheiding, boezem- of polderkade zijn.

2 Analyse Er is een start gemaakt met het onderzoeken van de polderkaden die in de legger uit 1997 en de waterscheidingen die in de keur 1985 waren opgenomen. Hierbij is ook het oud archief geraadpleegd. Vanwege de tussenresultaten is besloten om niet alleen uit te gaan van de polderkaden en waterscheidingen, maar een analyse van het hele watersysteem te maken op basis van de peilgrenzen, die in de peilbesluiten zijn opgenomen. De reden voor deze aanpak is dat peilgrenzen, die een hoog peilverschil kennen, mogelijk ook een kerende functie zouden moeten hebben. De functie van een kering of peilgrens wordt bepaald door de kering op verschillende criteria te beoordelen. De criteria zijn opgenomen in een beslisboom, die hieronder is opgenomen. Door middel van deze beslisboom wordt de functiebepaling van de keringen inzichtelijk gemaakt. Het startpunt van de beslisboom is een peilgrens. In de beslisboom komt vervolgens naar voren of dit in de huidige legger al een polderkade is. De hoofdvraag bij iedere peilgrens is of er een waterkering nodig is om de waterveiligheid te borgen en / of het watersysteem te beschermen. Daarbij wordt gekeken naar de mogelijkheid van falen van een peilgrens, de mogelijkheid van wateroverlast als gevolg van falen en naar de verwachte schade als gevolg van falen. Om per peilgrens antwoord te kunnen geven op de criteria is er berekend hoeveel water er op het maaiveld zou komen als het water uit het ene peilgebied in een aangrenzend peilgebied zou lopen. Vervolgens is er op basis van het grondgebruik een inschatting gemaakt van de te verwachten schade, indien er inderdaad water op het maaiveld zou komen. De uitkomst van het doorlopen van de beslisboom is dat een bestaande kering wordt opgewaardeerd, afgewaardeerd of de huidige status behoudt. Enkele voorbeelden hiervan zijn in bijlage I opgenomen. De opties staan in onderstaande tabel. Huidige status handhaven Opwaarderen tot Afwaarderen tot Waterscheiding Polderkade Peilgrens: niet in legger (incl. binnenboezems) Regionale waterkering* keringen Polderkade met lagere Polderkade eisen** Regionale waterkering* (incl. binnenboezems) Peilgrens: niet in legger keringen Polderkade met lagere Peilgrens eisen** Polderkade Regionale waterkering* * Alleen de provincie kan een kering tot een regionale kering benoemen en normeren. ** De mogelijkheid bestaat dat er uiteindelijk twee soorten polderkaden komen: een gewone polderkade (kerende hoogte, kruinbreedte, taluds, beschermingszone) en een polderkade met lagere eisen. Met een polderkade met lagere eisen wordt een strook grond bedoeld, die voldoende hoog is (hoogte gelijk aan drooglegging uit peilbesluit of 0,50 meter). Er wordt voorgesteld om de peilgrenzen (welke soms al polderkade zijn in de huidige legger) te analyseren, zodat eenduidig wordt vastgesteld waar een waterkering noodzakelijk is. Er wordt voorgesteld om de functie en vervolgens de gewenste status van de overige keringen is te bepalen te bepalen op basis van onderstaande beslisboom. Er wordt voorgesteld om de mogelijkheid open te houden om twee soorten polderkaden te definiëren: een gewone polderkade en een polderkade met lagere eisen. 2

3 Beslisboom peilgrenzen Hieronder is de beslisboom voor de peilgrenzen weergegeven. De criteria zijn genummerd en worden toegelicht. Peilgrens 1 1a: Schade (kaart 3) 1b: Schade aan watersysteem binnenboezems Nee 5 Huidige status Polderkade Peilgrens Peilgrens handhaven 2 Ja 2a: Kans water op maaiveld reëel (topografie en hoogtekaart) 2b: Kans op falen reëel (kaart 1, 2 en legger wateren) Ja Nee Polderkade afwaarderen tot peilgrens Peilgrens handhaven 3 Sluitende kering in grond Nee Agenderen voor discussie legger kunstwerken Ja 4 Schadebedrag (kaart 3) M 8 5 Huidige status Peilgrens Peilgrens opwaarderen tot regionale waterkering < M 8 Polderkade Polderkade opwaarderen tot regionale waterkering 5 Huidige status Peilgrens Peilgrens opwaarderen tot polderkade of regionale wk Polderkade Polderkade handhaven of opwaarderen tot reg wk 1. Schade: dit criterium bestaat uit twee subcriteria. Alleen als beide subcriteria met nee worden beantwoord, kan deze pijl worden gevolgd. a. Schade: hierbij wordt kaart 3 uit bijlage II gebruikt. Er wordt alleen bekeken of er schade te verwachten is of niet (en niet naar het schadebedrag, want die komt in stap 4 naar voren). b. Schade aan watersysteem binnenboezems: hiervoor zijn geen schade berekeningen beschikbaar. Met dit subcriterium wordt bedoeld dat er schade wordt verwacht als een binnenboezemkering faalt, waardoor het bemalen van de polder via deze binnenboezem niet meer mogelijk is. 2. Reële kans: dit criterium bestaat uit twee subcriteria. Alleen als beide subcriteria met nee worden beantwoord, kan deze pijl worden gevolgd. a. Kans water op maaiveld reëel: in de uitgevoerde berekeningen is aangenomen dat het maaiveld van een peilgebied 0,5 meter boven waterpeil ligt. Er zijn echter ook 3

4 peilgebieden met een hoger maaiveld, waardoor de kans dat er water op het maaiveld komt, kleiner is dan in de analyse is berekend. Een waterkering om deze relatief hoge peilgebieden heeft geen functie en de peilgrens blijft dan ook als zodanig gehandhaafd. b. Kans op falen reëel: in de uitgevoerde berekeningen zijn alle aaneengrenzende peilgebieden in de analyse meegenomen. Er wordt bekeken hoeveel water er over de peilgrens zou stromen (kaart 1 in bijlage II), de lengte van de gedeelde grens (kaart 2 in bijlage II) en de afstand tussen het water in beide peilgebieden. 3. Sluitende waterkering in grond: er dient een sluitende waterkering in grond gevonden te worden, want er kan niet van de ligging van de peilgrens uitgegaan worden. Wanneer er geen sluitende waterkering in grond gevonden kan worden, maar wel met behulp van objecten (keerschotten / stuwen / speciale grondconstructies en gronddammen) zouden er eisen vanuit waterveiligheid gesteld moeten worden aan deze objecten. Omdat de objecten onderdeel zijn van de waterhuishouding / legger wateren, en omdat het niet duidelijk is welke eisen er vanuit waterveiligheid (bijv. kerende hoogte, stabiliteit) aan deze objecten gesteld moeten worden, worden deze keringen geagendeerd voor een discussie buiten deze nut en noodzaakstudie. In de beslisboom is dit benoemd als de discussie legger kunstwerken. 4. Schadebedrag: hierbij wordt kaart 3 uit bijlage II gebruikt. Meer dan 8 miljoen euro schade (volgens de IPO-systematiek is dit voor boezemkaden gelijk aan kadeklasse II en hoger) leidt automatisch tot het advies om deze tot regionale kering te benoemen. Minder dan 8 miljoen euro schade (kadeklasse I) leidt tot een voorstel aan het college om de betreffende peilgrenzen en/of polderkaden te benoemen tot polderkade of regionale waterkering. 5. Huidige status: door middel van dit criterium wordt aangegeven wat de huidige status van de peilgrens is: peilgrens of polderkade. Daaruit blijkt of er sprake is van een statuswijziging. Resultaten Het resultaat van deze studie is een kaart waarop is aangegeven waar een kering functioneel zou zijn en of dit een polderkade of regionale waterkering zou moeten zijn. Ook wordt er een kaart gemaakt waarop is aangegeven welke keringen vervallen. In een voorstel wordt de afweging van deze keuzes op basis van de beslisboom beschreven. Tevens worden de technische, juridische, procedurele en financiële consequenties voor het beheer van de keringen opgenomen. Bij polderkaden wordt daaraan toegevoegd welke eisen aan de polderkade gesteld zouden moeten worden: de eisen die gesteld worden aan een gewone polderkade (kerende hoogte, kruinbreedte, taluds, beschermingszone) of lagere eisen (grondstrook, hoogte gelijk aan drooglegging uit peilbesluit of 0,50 meter). In het geval van de peilgrenzen, die bij falen tot minder dan 8 miljoen euro schade leiden (stap 4 in de beslisboom), worden in het voorstel zowel de consequenties opgenomen van het benoemen tot polderkade als de consequenties van het benoemen tot regionale kering. Het college besluit vervolgens om deze keringen tot polderkade of tot regionale waterkering te benoemen. Wanneer het college besluit tot het benoemen van regionale keringen, dan volgt hiertoe een advies aan de provincie. De provincie zal de keringen moeten normeren, waarna onderzocht moet worden of de keringen aan de normen voldoen, alvorens deze in de legger regionale keringen opgenomen kunnen worden. Regionale waterkeringen Toen de legger regionale waterkeringen werd geactualiseerd (2011/2012) is geconstateerd dat enkele waterkeringen mogelijk afgewaardeerd kunnen worden tot peilgrens. Het betreft keringen die niet direct water keren, maar wel onderdeel vormen van een boezemkadering 4

5 om een polder, en het betreft hooggelegen brede verheelde keringen in stedelijk gebied. Deze regionale keringen zijn uiteindelijk wel in de legger opgenomen. Onlangs is van de provincie het verzoek ontvangen om de functie van deze nietwaterkerende regionale waterkeringen te onderzoeken. Als onderdeel van deze nut en noodzaakstudie wordt bekeken of aan de hand van criteria, die zijn opgenomen in een beslisboom, een oordeel gegeven kan worden over de functie en status. Er wordt voorgesteld om de functie van niet-waterkerende regionale keringen te bepalen op basis van onderstaande beslisboom. Beslisboom niet-waterkerende regionale keringen Hieronder is de beslisboom voor de peilgrenzen weergegeven. De criteria zijn genummerd en worden toegelicht. Niet-waterkerende regionale waterkering 6 Direct waterkerend Ja 7 Nee Hooggelegen brede verheelde kering Nee Regionale waterkering handhaven Ja Regionale waterkering afwaarderen tot peilgrens 6. Direct waterkerend: er zijn twee varianten te onderscheiden waarbij geen sprake is van een direct waterkerende regionale kering: a. Sluitende ring rond een polder: de kering is onderdeel van een boezemkadering rondom een polder, waar zich binnen een afstand van 50 meter geen boezemwater bevindt en die min of meer de poldergrens volgt. b. Boezemwater in duiker: de kering bevindt zich op een strekking waar indertijd boezemwater is gedempt of waar in sommige gevallen nu een lange duiker ligt. Als de kering direct waterkerend is wordt deze gehandhaafd als regionale kering. 7. Hooggelegen brede verheelde kering: vooral in de regio Den Haag en Westland liggen langs het boezemwater hooggelegen brede verheelde keringen. Deze keringen zijn meestal gelegen in hoger boezemland. Landwaarts ligt een dieper gelegen polder. Er is sprake een hooggelegen kering als het maaiveld hoger is dan NAP + 0,25 meter. Wanneer de kering niet een hooggelegen brede verheelde kering is, wordt deze gehandhaafd als regionale kering Resultaten Het resultaat van deze studie is een kaart waarop is aangegeven welke regionale waterkeringen niet meer functioneel zijn en peilgrens zouden moeten zijn. In een voorstel wordt de afweging van deze keuzes op basis van de beslisboom beschreven. Hierin worden 5

6 tevens de technische, juridische, procedurele en financiële consequenties voor het beheer van de keringen opgenomen. Wanneer het college besluit tot het weglaten van regionale keringen, dan volgt hiertoe een advies aan de provincie. Binnenwaterkeringen en landscheidingen Op dit moment wordt een studie uitgevoerd door de provincie Zuid-Holland naar het mogelijke belang van de Maasdijk (voor het deel van Maassluis tot aan de kust) als compartimenterende kering. Delfland is bij deze studie aangesloten. De studie heeft tot doel de meerwaarde van een compartimenteringskering te bepalen. De resultaten van deze studie worden eind 2013 verwacht. Er wordt voorgesteld het resultaat van de provinciale studie af te wachten, alvorens de nut en noodzaakstudie naar de overige binnenwaterkeringen voort te zetten. Rondom het beheergebied van Delfland liggen landscheidingen, die de grens aangeven met de buurwaterschappen Rijnland en Schieland en de Krimpenerwaard. Een landscheiding heeft een compartimenterende werking, net als een binnenwaterkering. De landscheidingen worden echter niet meegenomen in de compartimenteringstudie door de provincie. Ook in andere (landelijke) onderzoeken 2 worden landscheidingen niet meegenomen, ondanks hun compartimenterende werking. In de genoemde onderzoeken wordt de vraag beantwoord wat de rol van de kering is bij falen van een primaire kering, terwijl het bij de landscheidingen gaat om de rol van de kering bij falen van het systeem binnen een dijkring. De vraag dient zich aan wat de functie en status van de landscheidingen is. Dit kan onderzocht worden samen met onze buurwaterschappen, maar het lijkt logischer om dit op dijkring-, provinciaal- of zelfs op landelijk niveau op te pakken, omdat de buurwaterschappen ook weer te maken hebben met hun andere buurwaterschappen. Er wordt voorgesteld om de functie van de landscheidingen te agenderen op dijkring-, provinciaal- of zelfs op landelijk niveau. Het juiste gremium wordt nog gezocht. Vervolgvraag: normen voor polderkaden In het Waterbeheerplan is aangekondigd dat Delfland een start gaat maken met het ontwikkelen van veiligheidsnormen 3 voor overige keringen. Nu het nut en de noodzaak van de waterkeringen onder de loep wordt genomen, is het een logische stap om ook de normen te bezien. Het doel hiervan is de juiste bescherming te bieden aan de polderkaden, door de standzekerheid en hoogte vast te leggen in de legger. Bij het bepalen van de normen zal eerst een faalkans bepaald moeten worden per kering. In het Nationaal Bestuursakkoord zijn normen (overschrijdingsfrequentie hoogwaterstand) vastgelegd voor regionale wateroverlast door neerslag. Mogelijk kunnen deze ook gebruikt worden voor wateroverlast als gevolg van het falen van een waterkering gebruikt worden. Wanneer een faalkans is vastgesteld kan vervolgens de vereiste hoogte en stabiliteit bepaald worden. Dit kan op verschillende manieren gebeuren, bijvoorbeeld op uniforme wijze of per kade. De werkwijze dient verder uitgewerkt te worden in vervolgonderzoek. Er wordt voorgesteld om aansluitend aan deze nut en noodzaakstudie de norm te bepalen voor de polderkaden. 2 Zoals het onderzoek Compartimenterende keringen in het Ontwerp programma regionale keringen II van de STOWA. 3 Norm: een hoogte-eis en stabiliteitseis (d.w.z. taludhellingen) 6

7 Status in de keur en legger In 2014 wordt door team R&P een nieuwe Keur opgesteld. De Keur maakt geen onderscheid tussen verschillende soorten waterkeringen. Dit onderscheid wordt gemaakt in de legger en beleidsregels. Er wordt overwogen om verschillende typen polderkaden (bijvoorbeeld met en zonder beschermingszone) te onderscheiden. Dit kan in de legger en beleidsregels worden vastgelegd. Doorlooptijd Er zijn verschillende werkzaamheden in dit project te onderscheiden. De voorgestelde werkvolgorde is in onderstaande tijdlijn weergegeven. Daarbij zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd: Eerst worden de peilgrenzen geanalyseerd. Vervolgens de niet-waterkerende regionale waterkeringen. Bij iedere analyse wordt eerst de beslisboom doorlopen, waarna de resultaten van de analyse en de consequenties van de voorgestelde status worden beschreven voor het opwaarderen of afwaarderen van deze keringen / peilgrenzen. Dit resulteert in een voorstel. Er wordt één advies aan de provincie gestuurd, met daarin de volgende onderwerpen: o het opwaarderen van peilgrens of polderkade tot regionale kering (normeren); o het afwaarderen van regionale keringen. De zaken die aan het college worden voorgelegd (voorstellen status keringen en advies aan de provincie) zijn in de tijdlijn dikgedrukt weergegeven e kwartaal 2 e kwartaal later Doorlopen beslisboom voor alle peilgrenzen en resultaten vastleggen Voorstel tot wijzigen polderkaden en peilgrenzen voorleggen aan college Doorlopen beslisboom niet-waterkerende regionale keringen en resultaten vastleggen Voorstel tot wijzigen niet-waterkerende regionale keringen voorleggen aan college Ontwerp Legger polderkaden voorleggen aan college Advies aan provincie sturen aangaande het afwaarderen van regionale keringen en aangaande het opwaarderen van peilgrens of polderkade tot regionale kering (normeren) Opgewaardeerde regionale keringen controleren op haalbaarheid norm Leggerwijziging regionale keringen Normen voor overige keringen bepalen Leggerwijziging overige keringen als gevolg van herziene normen 7

8 Bijlage I: Voorbeelden overige keringen Hieronder volgen vier voorbeelden waarbij een wijziging van de status mogelijk gewenst is. Ook de consequenties zijn globaal beschreven. Polderkade opwaarderen tot regionale kering In de Oud- en Nieuwwateringveldschepolder ligt een polderkade Bovendijk. Bij falen zou deze kade schade veroorzaken in het middelste peilgebied van de polder (op het kaartje is dat onder de polderkade). De IPO-schadeklasse is volgens indicatieve berekeningen klasse II. Mogelijk zou deze polderkade opgewaardeerd moeten worden tot regionale kering. Het voordeel van het laten opwaarderen van deze polderkade tot regionale kering is dat deze een hogere beschermde status krijgt. Hierdoor kan Delfland het beheer beter uitvoeren. Polderkade afwaarderen (niet in een legger waterkeringen opnemen) Eén van de vele voorbeelden van een polderkade die geen functie meer vervult is te vinden tussen de Kralingerpolder en de Dorppolder. Beide polders staan waterstaatkundig met elkaar in verbinding. Het voordeel van het laten vervallen van deze polderkade is dat er geen onderhoudsverplichting meer geldt en het levert een kostenbesparing door vermindering van de regeldruk. 8

9 Regionale waterkering afwaarderen De regionale kering in de Veen- en Binkhorstpolder (rode lijn) ligt geheel in hoog gelegen gebied ( > NAP +0,25 m) en boezemwater is afwezig. Het lager gelegen deel van de polder (onder boezempeil) ligt in het noordoostelijk deel van de polder (poldergrens niet op tekening aangegeven). Het is vrijwel ondenkbaar dat enige vergraving, tunnelbak, etc. die de huidige leggerlijn doorkruist zou leiden tot toename van inundatie risico laaggelegen deel van de polder. N.B. In de huidige situatie kruist de tunnelbak van de Utrechtstebaan (A12) de kering Bij uitwerking moet nog nader bekeken worden van waar tot waar de kering afgewaardeerd kan worden. Ook wordt nader bekeken welke functie en bijbehorende status aan de af te waarderen keringen gegeven wordt. Peilgrens opwaarderen tot polderkade / regionale waterkering In de polder Schieveen ligt een dichte dam. Tot 1985 was de betreffende peilgrens benoemd als een dijk van de Bovenpolder. In 1985 is de betreffende strekking klaarblijkelijk afgewaardeerd tot een waterscheiding. Vanaf 1997 met de inwerkingtreding van de nieuwe keur en bijbehorende Legger overige keringen is voor waterscheidingen een verwijzing opgenomen naar de peilbesluiten. Het peilverschil tussen de twee peilgebieden is 2,30 meter. Het maaiveld er omheen is zo laag, dat het water er bij 7 cm peilstijging overheen loopt (tijdens neerslag of in perioden, dat het peil in de zomer extra verhoogd wordt voor voldoende wateraanvoer). 9

10 Bijlage II: Voorbeelden te gebruiken kaartmateriaal bij analyse In deze bijlage zijn de belangrijkste kaarten opgenomen, die resultaat zijn van de uitgevoerde GIS-analyses. Toelichting op de kaarten: Kaart 1: De vlakken geven de hoeveelheid water op maaiveld weer, bij falen van een peilgrens. De pijl geeft aan waar het water vandaan komt. Kaart 2: De lijnen geven de gedeelde grens tussen twee peilgrenzen weer en de hoeveelheid water die bij falen van deze gedeelde grens op het maaiveld komt. Kaart 3: De vlakken geven de schade weer (indicatief berekend), als gevolg van polderwater op het maaiveld na falen van een peilgrens. De schade is berekend op basis de IPO-richtlijn, met de volgende aanpassingen: de IPO-richtlijn is eigenlijk bedoeld voor boezemwater en polders, maar is in deze studie voor polderwater en peilvakken gehanteerd ter indicatie; er zijn recente kostenkentallen en schadefuncties gebruikt uit de Waterschadeschatter van Stowa; er is een gedetailleerde landgebruikkaart gemaakt die aansluit op de Waterschadeschatter van Stowa; er is niet uitgegaan van de maaiveldhoogte in een peilgebied, maar van een standaard drooglegging van 0,50 meter; 10

11 Kaart 1 LET OP: Op deze kaart zijn de aandachtsgebieden aangegeven vanwege de mogelijkheid tot water op het maaiveld.

12 Kaart 2 LET OP: Op deze kaart zijn de aandachtsgebieden (peilgrenzen) aangegeven vanwege de mogelijkheid tot water op het maaiveld. 12

13 Kaart 3 LET OP: Op deze kaart zijn de aandachtsgebieden aangegeven vanwege mogelijke schade door water op het maaiveld. 13