Leesvaardigheid en leesattitude:

Transcriptie

1 36ste VVL Congres 0 maart 05 Leesvaardigheid en leesattitude: een onderzoek bij 50 kinderen van 6 tot jaar als basis voor nieuwe leestests: LVT-6 en LAT -6 Hilde Niessen Ronny Boey

2 Inleiding Voorstellen van de Leesvaardigheidstests LVT en van de Leesattitudetest LAT Constructie en materiaal Afnameprocedure Scoring Testeigenschappen

3 LVT -6

4 Constructie LVT is een testbatterij om de leesvaardigheid te peilen d.w.z. de leessnelheid en de leesfouten en om 9% accuraat dyslexie te detecteren Per leerjaar van het ste tot en met het 6de zijn er vier leestests voorzien elk van specifiek stimulusmateriaal Test voor betekenisloze woorden lezen Test voor grafemen lezen Test voor betekenisvolle woorden lezen Test voor tekst lezen Er zijn normen voorzien per leerjaar en voor twee periodes in een schooljaar

5 Test Grafemen Lezen LVT: 3 grafemen (leessnelheid en fouten) en 9 grafemen extra (enkel leesfouten) LVT-6: 60 grafemen (leessnelheid en leesfouten) Test Betekenisloze Woorden Lezen LVT: 0 betekenisloze woorden (leessnelheid en fouten) LVT-6: 0 betekenisloze woorden drie maal te lezen (leessnelheid en fouten)

6 Test voor Betekenisvolle Woorden Lezen LVT: 0 betekenisvolle woorden (deel ) en 0 betekenisvolle woorden (deel) (leessnelheid en fouten) LVT: 0 betekenisvolle woorden met stijgende moeilijkheidsgraad (leessnelheid en fouten) Test Tekst Lezen LVT: tekst met woorden (leessnelheid en fouten) LVT-6: tekst tussen 6 en 36 woorden (leessnelheid en fouten)

7 Materiaal Handleiding Testmateriaal Registratieboekjes Scoreformulier

8 Wijze van afname Gestandaardiseerde procedure (LVT): Test voor betekenisloze woorden reeks Test voor grafemen lezen en grafemen extra Test voor betekenisvolle woorden lezen, deel en deel Test voor tekst lezen

9 Gestandaardiseerde procedure (LVT-6): Test voor betekenisloze woorden reeks Test voor grafemen lezen Test voor betekenisloze woorden reeks Test voor betekenisvolle woorden lezen Test voor betekenisloze woorden reeks 3 Test voor tekst lezen

10 Opmerking: duur van afname afbreekregel interpretatie juist en fout lezen

11 Registratie en subscores Registratieboekje LVT-6 Registratie van tijd en fouten Leesgedrag - Compensatiegedrag

12 tijd: weil buin fleut kips herm kwapt vlost gleups schrekt beruus gleerts telpom verkluk zwaling herstijp gevruipt bloelijk lobrigul sfiestanet glorijstrul m s totaal = s fouten:

13 Leesgedrag - Compensatiegedrag algemene observaties vindt het veel/moeilijk/ moet veel aangemoedigd worden leest zonder aanmoediging verder uitstelgedrag (veel praten, nog iets vragen ) lezen met vingerwijzen gelijkend woord lezen/opnieuw fout woord lezen lezen met betekenisverlies/met foutieve intonatie blijft proberen tot het lukt / slaat over als het niet lukt vraagt naar hint bijkomende observaties bij elk van de leestests

14 test voor betekenisloze woorden lezen spelt alles spelt vanaf leest in lettergrepen leest met klankverlenging test voor grafemen lezen alfabetisch niet alfabetisch gemengd /twijfel bij. heeft woord nodig om grafeem te benoemen.... test voor betekenisvolle woorden lezen spelt alles spelt vanaf. leest in lettergrepen vanaf... leest in woorddelen corrigeert aan de hand van de betekenis test voor tekst lezen let niet op leestekens corrigeert aan de hand van de betekenis corrigeert niet bij fouten die problemen geven voor begrip leest andere woorden die passen - niet passen in de context..

15 LVT Totaal en Tests Bepalen van subscores per test Bepalen van LVT Totaal normtabel periode normtabel periode criterium 30 Tests en normtabellen (decielen) ter differentiatie van de leesvaardigheid

16 LEESVAARDIGHEIDSTESTS TEST BETEKENISVOLLE WOORDEN LEZEN LVT Tijd (seconden) SCOREFORMULIER Geboortedatum: Subscore fouten Subtotaal Betekenisvolle woorden Hilde Niessen Ronny Boey Voornaam en naam: Subscore tijd Fouten Betekenisvolle woorden deel *... / Totaal = * voor eerste leerjaar / Datum van afname: / TEST TEKST LEZEN / Chronologische leeftijd:... jaar... maanden Tijd (seconden) Subscore tijd Fouten Subscore fouten Totaal Geslacht: man / vrouw Tekst Leerjaar:... LEESVAARDIGHEIDSTEST - LVT PERIODE.... Test TEST BETEKENISLOZE WOORDEN LEZEN Tijd (seconden) Fouten Subscore tijd Subscore fouten Subtotaal Deel Betekenisloze woorden Deciel Tijd Test Deel Tijd Betekenisvolle woorden deel ** Fouten Deciel Fouten Reeks* Tijd Reeks * Fouten Reeks 3* Grafemen extra** Tijd Betekenisvolle woorden deel ** Grafemen Fouten Fouten Tijd Tekst Totaal van de reeksen: * 3 reeksen voor tweede tot en met zesde leerjaar en reeks voor het eerste leerjaar Betekenisvolle woorden* Totaal = Fouten Subscore tijd Fouten Percentiel LVT: Algemeen Totaal: Subscore fouten Ernstcategorie: Subtotaal Grafemen percentiel grafisch: Grafemen extra* * voor eerste leerjaar en enkel fouten registreren * voor het tweede tot en met het zesde leerjaar ** voor het eerste leerjaar Fouten LVT TEST GRAFEMEN LEZEN Tijd (seconden) Tijd Totaal = zeer weinig leesvaardig 0 weinig leesvaardig 5 voldoende leesvaardig 50 middelmatig leesvaardig 75 sterk leesvaardig 90 zeer sterk leesvaardig

17 83 8 LEESVAARDIGHEIDSTEST LVT PERIODE LEERJAAR LEESVAARDIGHEIDSTEST LVT PERIODE LEERJAAR BETEKENISLOZE WOORDEN TIJD (s) SUBSCORE BETEKENISLOZE WOORDEN FOUTEN SUBSCORE GRAFEMEN LEZEN TIJD (s) SUBSCORE GRAFEMEN LEZEN FOUTEN SUBSCORE BETEKENISLOZE WOORDEN TIJD (s) SUBSCORE BETEKENISLOZE WOORDEN FOUTEN SUBSCORE BETEKENISVOLLE WOORDEN TIJD (s) SUBSCORE BETEKENISVOLLE WOORDEN FOUTEN SUBSCORE BETEKENISLOZE WOORDEN 3 TIJD (s) SUBSCORE BETEKENISLOZE WOORDEN 3 FOUTEN SUBSCORE TEKST LEZEN TIJD (s) SUBSCORE TEKST LEZEN FOUTEN SUBSCORE

18 9 LVT - LEERJAAR - PERIODE - Scores en percentielwaarden Pc Totaal Pc Totaal Pc Totaal Pc Totaal

19 Leesattitudetest LAT

20 Constructie Op basis van bevindingen uit research over meten van expliciete en impliciete attitudes gelijkrichting Lijst met 5 stellingen over lezen voor de tot en met het 6de leerjaar individueel af te nemen (mondeling) verwoording leesmateriaal (boek,stripverhaal, ondertitels, stil lezen, hardop lezen etc) verwoording attitude-aspect (graag, niet graag, moeilijk, gemakkelijk, nuttig, onnuttig etc) totaal 76 stellingen

21 Selectie zoveel mogelijk van toepassing voor kinderen van de tot en met 6de leerjaar negaties en lange formuleringen weggelaten richting van de attitude: positief (3/5) of negatief (/5) impliciete attitudes (/5) of expliciete attitudes (3)5) persoonsvorm enkelvoud ( ik ) 8/5, over omgeving in meervoudsvorm ( ouders, andere kinderen etc) en 3 neutraal keuze van adjectieven en bijwoorden vormen lading van de stelling; van emotioneel weinig geladen ( ik vind lezen leuk ), middelmatig geladen ( Ze willen dat ik meer lees ) tot sterk geladen ( ik haat lezen, ik kan minder goed lezen dan andere kinderen ) Antwoordmogelijkheden ja, soms, nee en informatie over eventuele hulp bij het lezen Automatisch toekennen van scores. Hogere scores staan voor een gunstige leesattitude.

22 Op basis van analyse van interne samenhang, dimensionaliteit en van item- en factoranalyse 8 factoren die 6% van de variantie verklaren benoemd als dimensies van leesattitude Leesplezier en gretigheid Moeilijkheden en weinig vertrouwen in de leesmogelijkheden Nut en belang van lezen Hardop lezen Zorgen en reacties over lezen Graag lezen in termen van de Hoeveelheid lezen Aangetrokken voelen tot lezen Stil lezen

23 Materiaal LEESATTITUDETEST LAT Registratie van gegevens Testformulier met 5 stellingen Antwoorden ja, nee, soms en informatie over eventuele hulp bij het lezen (stelling 5) Ronny Boey & Hilde Niessen Naam cliënt: Geboortedatum: School: / / Geslacht: jongen - meisje Volgnr: Leerjaar: Leerkracht:... Onderzoeker: Datum onderzoek: / /. Ik lees graag een boek. ja soms nee. Ik vind lezen gemakkelijk. ja soms nee 3. Ik vind lezen leuk. ja soms nee. Ik ben bezorgd over hoe ik lees. ja soms nee 5. Ze willen dat ik meer lees. ja soms nee 6. Door te lezen leer je veel. ja soms nee 7. Ik hou heel veel van lezen. ja soms nee 8. Luidop lezen vind ik moeilijk. ja soms nee 9. Ik lees veel. ja soms nee 0. Ik vind het leuk als ik een boek krijg als geschenk. ja soms nee

24 Omcirkelen van een antwoord. Het antwoord wordt doorgedrukt. Geeft meteen de score per stelling. Som van de scores maken. Registreren op het scoreformulier het aantal stellingen met score 0 het aantal stellingen met score het aantal stellingen met score De totale score bepalen = Totaal LAT Interpretatie: hoe hoger een score, hoe meer gunstig een attitude

25 Leesattitudetest LAT - Tabel met scores en omzetting naar percentielen, decielen en categorie voor leesattitude. deciel deciel deciel deciel 3 score percentiel -9 categorie deciel score percentiel categorie heel 6 ongustig middelmatig ongunstig deciel deciel 5 deciel 6 deciel 7 deciel 8 zwak deciel 9 deciel 0 9 voldoende gunstig heel 98 gunstig De normen zijn te gebruiken voor een heel schooljaar (LATP en LATP) en voor alle leerjaren van het tweede tot en met het zesde leerjaar.

26 Bepalen van de resultaten per dimensie (informatief) optellen van de stellingen per dimensie vermeld in de normtabellen per dimensie LEESATTITUDETEST LAT F DIMENSIE LEESPLEZIER* LEERJAAR&(3( Deciel LEERJAAR&&5 Score Deciel deciel*0 deciel*9,0 0 LEERJAAR&&6 Score Deciel deciel*0 9-0 Score 9-0 deciel*9 8 deciel*9 8 deciel*8 7 deciel*8 9 deciel*8 7 deciel*7 8 deciel*7 6 deciel*6 7 deciel*6 5 deciel*5 6 deciel*5 deciel*5-5 deciel* 5 deciel* 3 deciel* -3 deciel*3 9-0 deciel* 7-8 deciel* 6 deciel*3 deciel* deciel* pc#6 deciel*3 3- deciel* deciel* pc#6 * Totaal van, 3, 7, 9, 0, 6, 8, 9, 0 en Maximum: 0 Hoe hoger een score hoe meer leesplezier 0 deciel*6,7 pc#6 6 8

27 Scores Aantal Subtotaal (scores x aantal) 0 0 Interpretatie Percentiel: Totaal aantal: Totaal LAT: Categorie: D3 Dimensie D D Leesplezier Moeilijkheden 3 Nut en Belang D5 D Hardop lezen 5 Zorgen en Reacties D D7 D Graag veel lezen 7 Aangetrokken 8 Stillezen Score Deciel

28 Besluit