Een Goei leven ; een keukenrevolutie in het Land van Cuijk

Transcriptie

1 Een Goei leven ; een keukenrevolutie in het Land van Cuijk Italianen van Nederland Eten heeft altijd een belangrijke rol gespeeld in het leven van de Brabanders. Wij staan bekend als Bourgondische levensgenieters met een groot gevoel voor gastvrijheid. Wat de Italianen zijn voor Europa, zijn de Brabanders voor Nederland. Zuiderlingen met flink meer joie de vivre dan boven de rivieren Eten = emotie Brabanders zijn gezellig, maar ook een beetje lomp. Wij zijn niet van de mooie woorden, maar wij brengen wel een grote pan soep als er iemand ziek is. Hier kom je niet aan de voordeur, maar achterom. En dan doe je effe een bekske koffie. Met kerst zitten we drie dagen boven op elkaar voor worstenbroodjes en rode kool met appeltjes. Met de Carnaval eten we boerenkoolstamp met worst. Dat zijn onze rituelen. Brabanders tonen hun liefde en zorgzaamheid door te koken. We gebruiken geen woorden maar pannen. En die pan is altijd vol genoeg voor onverwachte gasten. We verliezen deze verbinding Deze verbinding met eten gaat langzaam verloren. Wereldwijd wonen er meer mensen in de anonieme stad dan op het sociale platteland. Vijf van de zeventien miljoen mensen is niet gezond of zelfs ziek door verkeerde voeding en te weinig bewegen. Om de groeiende wereldbevolking te voeden, putten we onze aarde uit. Met de nieuwste technieken kunnen we meer en vooral ook veiliger en duurzamer voedsel produceren. Maar wel steeds meer achter gesloten deuren en met hoogstaande technieken. Voedselproductie staat steeds verder van ons vandaan. Wij, Brabanders, zíjn wereldkampioen in het efficiënt produceren van veilig en duurzaam voedsel. Toch raken ook wij de verbinding met onze omgeving en onze voeding kwijt. Nog steeds tonen we onze zorgzaamheid door te koken. Maar wat er in de pannen zit is niet altijd even gezond en duurzaam. 40% van onze ouderen eet niet gezond en obesitas bij kinderen wordt een steeds groter probleem.

2 Ook Brabanders vinden het gemakkelijker om eten te laten bezorgen dan om het zelf te halen bij de boer om de hoek. Mensen weten vaak niet eens dat er een boer om de hoek zit. Laat staan welke belangrijke rol ze spelen in de productie van ons voedsel én het onderhoud van het landschap waar ze zo prettig in willen fietsen. Onbekend maakt onbemind. De maatschappelijke acceptatie van de agrifoodsector ligt onder vuur. De verbinding tussen consument en producent, mens en zijn omgeving, gaat verloren en daarmee het begrip voor en het voortbestaan van een van de belangrijkste economische sectoren van het Land van Cuijk, van Brabant en van Nederland. Re-connecten in het Land van Cuijk In het Land van Cuijk gaan we deze verbinding herstellen: de verbinding tussen boer en burger, tussen mens en natuur en tussen mensen onderling. Re-connecten met jezelf, je omgeving en je eten. Ons Zuidelijke gevoel voor La Dolce Vita nemen we mee naar een nieuwe leefstijl die gezond en duurzaam is. Het doel: smakelijke en gezonde voeding voor iedereen, zonder verspilling. Een doelstelling die perfect aansluit bij We Are Food Met dit Brabantse themajaar wordt aandacht gevraagd voor heerlijk, eerlijk en vindingrijk eten. Zodat Brabant tijdig de omslag kan maken van massaproductie naar een duurzame aanpak waarbij mens, dier en omgeving in balans zijn. Een Goei Leven in het Land van Cuijk Inwoners en bezoekers ontdekken, proeven en ervaren in het Land van Cuijk wat lekker, gezond en duurzaam voedsel is en vooral met welke passie het wordt gemaakt. Voedsel uit het verleden, het heden en de toekomst. Bij agrarische bedrijven, de verwerkende industrie, in de restaurants, op de basisscholen, in samenwerking met de huisarts, in de retail, op festivals en feesten, in de sportkantine, het verzorgingstehuis, tafeltje-dek-je, bij de slager, de groenteboer, de ijsmaker of de mensen thuis. Iedereen doet mee, jong tot oud. We behouden de typische elementen van de regio en verbinden die met toekomstige ontwikkelingen. Deze gezonde keukenrevolutie moet leiden tot in het Land van Cuijk en daarbuiten.

3 Perfecte voedingsbodem Want eten zit in het dna van het Land van Cuijk. Hier wonen en werken de voedselproducenten van gisteren, vandaag en morgen. Klein en groot. Innovatief en ambachtelijk. Extensief en intensief. Dit in combinatie met de gemoedelijke, eigengereide en ondernemende aard van de mensen en het unieke landschap maakt dat er in het Land van Cuijk een perfecte voedingsbodem bestaat om de verloren gaande verbindingen tussen consument en producent, mens en omgeving, mens en seizoenen te herstellen. Een plan voor verbinding Er bestaan al veel initiatieven op het vlak van duurzame en gezonde voeding in die bijdragen aan in het Land van Cuijk. Met behulp van onderstaande programmalijnen willen we deze initiatieven verbinden aan en aan elkaar. De programmalijnen geeft ondernemers ook inspiratie om nieuwe initiatieven te ontwikkelen die passen bij. Hiermee zetten we een eerste stap in het realiseren van in het Land van Cuijk. ook in de toekomst Proef door de eeuwen heen Ontmoet de makers van in het Land van Cuijk Ervaar Hoe moet dat? leiden?

4 Een plan voor vernieuwing Omdat de liefde in de pannen van het Land van Cuijk niet altijd even duurzaam en gezond is, is een plan ontwikkeld waarin we onze bijzonder sociale, gastvrije en genietende aard verbinden aan duurzame en gezonde voeding. Over echt alle lagen in de samenleving! Iedereen doet mee. Met onderstaande deelprojecten willen we de gezonde keukenrevolutie in het Land van Cuijk versnellen: 9 deelprojecten: hotspots In ieder gemeente komt Een Goei Leven hotspot wat dient als startpunt, als fysieke plek om samen te komen en als voorbeeld om een olievlek in de regio te veroorzaken. Zo zal Kasteel Tongelaar Een Goei Leven hotspot in Mill zijn. Nieuwe Smaakcentra opstarten Naast Cuijk (Linden) en Boxmeer wordt i.s.m. Martien Bos ook in de andere gemeenten van het Land van Cuijk geopteerd voor een Smaakcentrum (zie zodat alle leerlingen van groep 7 en 8 uit het Land van Cuijk weten waar ons voedsel vandaan komt, hoe het smaakt en hoe je het bereidt. Door workshops en lezingen van pioniers en professionals leren en ervaren kinderen maar ook volwassenen alles over een Goei Leven. Er wordt er ingezet op teach-the-teacher programma s, teach-the-grandparents (als oppasouder hebben zij vaak een grote rol bij de opvoeding van hun kleinkinderen en daarmee zijn ze belangrijke drager van de boodschap), excursies/wandelingen door de Herenboer, educatie-programma s voor mensen uit het werkveld/roc/etc. Samen werken en samen leren met en door mensen met ervaring en hele mooie verhalen, tips&tricks. Goede, transparante samenwerking creëren tussen producent, verwerker en consument en daarmee starten op jonge leeftijd, als het kan met de medewerking van mensen die oudsher ervaring hebben en dit graag delen met de jeugd. Keukenrevolutie In alle keukens en evenementen in de regio zoveel mogelijk Dutch Cuisine ( toepassen. Dat wil zeggen smaakvol, gezond, gevarieerd en duurzaam, zoveel mogelijk lokaal geproduceerde verse producten, koken van kop tot kont en met de seizoenen mee. Daar gaan we alle (horeca-) ondernemers maar bijvoorbeeld ook instellingskeukens in helpen en waar mogelijk zelfs ondersteunen. Boer - burger voedselcoöperaties Samenwerkingen tussen burgers en lokale ondernemers worden (verder) ontwikkeld. Bijvoorbeeld op Landgoed Tongelaar & Brabants Landschap wordt samen met geïnteresseerde omwonenden een gemengd boerenbedrijf gestart volgens het concept van Herenboeren Boxtel. Deze boerderij heeft ook een kennisfunctie. Kinderen, volwassenen en ouderen kunnen daar dichterbij het productieproces zijn, er onderdeel van uitmaken en zich opnieuw verbinden met smaakvolle en gezonde voeding. Voor een duurzaam en gezond leven waarin de Smaak van Brabant veilig staat. Orangerie & Weeskeuken Bij de Herenboerderij komt een duurzame, bij de omgeving passende kas met sociale functie; ontvangstlocatie voor alle -activiteiten. Ook lunches en diners in het veld, restaurant-voor-een-dag, foodwalks, overschot van de Herenboerderij wordt hier verwerkt en verdeeld (no waist). Community events Op diverse plaatsen in het Land van Cuijk worden community-events met -keurmerk georganiseerd. Hier kunnen plannen gelanceerd worden. Het zijn belevingstuinen vol gastvrijheid, natuur, bewust bourgondisch, agri&food. Ze vormen een etalage voor het Land van Cuijk, haar boeren en verwerkers. Een goed voorbeeld van een dergelijk event is het Pluk en Oogst Feest bij Kasteel Tongelaar in Mill dat in oktober 2017 voor de tweede keer wordt georganiseerd. RBT Land van Cuijk organiseert een meerdaags Goei Leven arrangement waar het Pluk en Oogst Feest onderdeel van is. Foodtruck Het Land van Cuijk kent veel grote regionale events. Voor deze events wordt de ROC De Leigraaf foodtruck omgetoverd tot foodtruck. Leerlingen van ROC De Leijgraaf laten de bezoekers van het event kennis maken met in het Land van Cuijk door passend bij de bezoekers en de identiteit van het event smaakvol, regio-naal, gezond en duurzaam eten te koken zonder verspilling. Slapen & Rondgapen Er worden meerdaagse arrangementen georganiseerd. Voor de foodies arrangementen met unieke agrifoodbelevingen. Voor liefhebbers arrangementen die een combinatie zijn van toeristische toppers op het gebied van historie, oorlog, religie en water in combinatie met typische agrifoodbelevingen. In 2017, tijdens de Dutch AgriFood Week, wordt een eerste meerdaags arrangement gelanceerd in samenwerking met het Pluk en Oogst Feest op Kasteel Tongelaar en in goede afstemming met de organisatie van DAFW. Foodtrail Land van Cuijk 4x per jaar organiseren we culinaire wandel- en fietstochten, vaak off the road, met bijzondere ontvangstlocaties en inspirerende routes door ons mooie Land van Cuijk.

5 Voor en door het Land van Cuijk Deze 9 deel-projecten moeten samen leiden tot voor en door de inwoners en bezoekers van het Land van Cuijk. De initiatiefnemers willen met dit projectplan versnellen, verbinden, verduurzamen, verrassen en vernieuwen. Samen met anderen; van boer tot verwerker, van horecaondernemer tot retailer, in het Land van Cuijk. Een groot aantal organisaties in het Land van Cuijk omarmen het plan en willen hier actief aan bijdragen. Dit zijn o.a.: de gemeenten van het Land van Cuijk RBT Land van Cuijk ZLTO-afdelingen binnen het Land van Cuijk Waterschap Aa en Maas Rabobank LVCM Industriële Kring Land van Cuijk en Maasduinen Marel Kasteel Tongelaar Brabants Landschap ROC De Leijgraaf Plus Verbeeten Smaakcentrum Platform toerisme en recreatie Ontdek Mill Platform Historisch Grave Lamperse Hei Platform recreatie & toerisme Sint Anthonis huisartsen gemeente Mill Verrassend Platteland van Cuijk In de loop van de komende maanden benaderen we nog meer ondernemers en organisaties uit het Land van Cuijk om mee te doen. Hierbij denken we aan: Young Talent Group voedselproducenten groot en klein voedselverwerkende ondernemers en bedrijven toeleveranciers van de agrarische sector HAS Den Bosch basis- & voortgezet onderwijs retailers ondernemersverenigingen huisartsen uit de regio met GGZ Oost-Brabant tandartsen de diverse gezondheidsinstellingen verzorgingstehuizen sportclubs en verenigingen maatschappelijke organisaties gemeenschapshuizen horecabedrijven (verblijfsaccommodaties, restaurants, cafés, snack bars, kookstudio s, etc.)

6 Jeugd in de hoofdrol De ambitie is om bij het ontwikkelen en uitvoeren van de projecten, studenten van ROC De Leigraaf, HAS Den Bosch dan wel andere opleidingen te betrekken. Om ze daarmee interessante en passende werkervaringen te bieden en ze kennis te laten maken met in het Land van Cuijk. We realiseren ons dat, willen we een revolutie veroorzaken we daar al op jonge leeftijd mee moeten beginnen. Tot slot Het idee is ontsprongen bij Toeristisch platform Ontdek Mill en Kasteel Tongelaar*. De andere toeristische platformen, ondernemers en onderwijsinstanties in het Land van Cuijk omarmen het plan en de inhoud stevig en willen intensief samenwerken met de initiatiefnemers om het te realiseren. De Programmamanager We Are Food Land van Cuijk is als aanjager en facilitator nauw betrokken bij deze verbreding. We willen namelijk wel dat het niet bij een idee blijft; we gaan het ook echt uitvoeren! We willen EEN GOEI LEVEN voor alles en iedereen! Een Goei Leven Een keukenrevolutie in het Land van Cuijk Re-connecten met voeding La Dolce Vita in nieuwe leefstijl: gezond en duurzaam Een olievlek veroorzaken *Landgoed Tongelaar: In het land van Cuijk, ver van stad en weg, ligt Kasteel Tongelaar. In dit prachtig bewaarde stukje natuur van Brabants Landschap leeft iedereen met de seizoenen mee. Daar is geen ontkomen aan. De weides en akkers zijn verpacht aan biologische boeren. De keuken van het kasteel is in handen van Smaakmakers Mill. Ad Berends, Ontdek Mill - Ingeborg Vriends van der Steijn, Kasteel Tongelaar