Sluiting klinische verloskunde in Meppel en uitbreiding ambu lance zorg in IJsselland

Transcriptie

1 Sluiting klinische verloskunde in Meppel en uitbreiding ambu lance zorg in IJsselland Wat heeft dat met elkaar te maken? Soms lijkt een maat regel die geno - men wordt lastig te begrijpen in relatie tot het probleem waar het om gaat. Het openen van een ambu lance post in Vollenhove naar aan leiding van de sluiting van de klini sche verloskunde in Meppel is zo n maatregel. In deze uitgave proberen we uit te leggen hoe deze twee schijnbaar verschil - lende zaken toch nauw samen - hangen. Normen In Nederland wordt aan de hand van zogenaamde spreidings normen berekend op welke plaatsen voor - zieningen voor spoedeisende zieken - huis zorg en ambu lance zorg zouden moeten staan. Voor de ziekenhuis - sector geldt de zogenaamde 45 minuten norm die in de Wet Toe - lating Zorg instellingen (Wtzi) is vastgelegd. Dat houdt in dat een inwoner van Nederland binnen 45 minuten met een ambu lance een zieken huis moet kunnen bereiken met een spoed eisende voorziening. De ambu lance zorg heeft zichzelf een veld norm opgelegd dat levens - bedreigende zorg vraag binnen 15 minuten na melding ambu lance zorg ter plekke oplevert. Dit alles tijdens normale omstandigheden. Voor niet direct levens bedreigende spoed is die norm 30 minuten.

2 De overheid kan naleving van deze normen vorderen. Voor de Wtzi onder andere via de Inspectie voor de Gezondheids zorg en bij de ambu - lance zorg ook als vergunning verlener in een regio. Voor de ambu lance zorg stelt het Ministerie van VWS een landelijk referentie kader op waarin wordt aangegeven waar de stand - plaatsen moeten liggen om 97% van de inwoners van een regio op tijd te kunnen bereiken. Het aantal aan - wezige ambu lance s wordt berekend op basis van onder andere het aantal ritten in het verleden en de gemiddelde ritduur. Iedere stand - plaats heeft tenminste één ambu - lance op de post aanwezig. Toch wordt de norm niet altijd gehaald. Theorie en praktijk verschil - len soms wel eens, er kan sprake zijn van slecht weer of de situatie dat er twee zorg vragen tegelijkertijd binnen komen. Ook verkeers rem - mende maat regelen of weg - opbrekingen kunnen de oorzaak zijn. Ambu lance s zijn daarom wel eens te laat. Meestal niet veel te laat. De meeste spoed ritten zijn, zelfs in bijzondere omstandigheden, toch nog binnen 16 minuten ter plekke. De gemiddelde aanrijtijd is zelfs nog veel korter, tussen de 9 en 10 minuten! Zonder ervaring geen goede zorg De dilemma s bij beschikbaarheid Het is vervelend en soms zelfs angstig om te moeten wachten op een ambu - lance ook al duurt dat maar 5 minuten. Toch is dit realiteit. Het is niet mogelijk om binnen een paar minuten overal in Nederland spoed - zorg te leveren. Het zou niet alleen heel veel geld kosten om op meer plaatsen ambu lance s te stationeren maar bovendien zouden die ambu - lance teams dan per team steeds minder te doen hebben. Dit noemen we ervarings verdunning. Ze wachten dan alleen maar voor een enkele rit per dag en doen bijna geen ervaring meer op. Dat is niet goed voor het werk plezier maar ook niet goed voor de kwaliteit van de zorg. Om bekwaam te blijven is deze ervaring namelijk essentieel. Medewerkers op de ambu lance zijn hoogopgeleid. Een ambu lance - verpleegkundige heeft meestal al veel ervaring opgedaan in een ziekenhuis en is gespecialiseerd in bijvoorbeeld spoed eisende hulp of intensive care. Maar ook de ambu - lance chauffeur is ervaren en helpt de verpleeg kundige met medische assisterende handelingen. Ze worden het hele jaar getraind en opgeleid en zijn in staat om bij ingewikkelde situaties levens reddende hulp te verlenen. Het probleem van ervarings - verdun ning doet zich ook voor in de zieken huizen. Er zijn afdelingen die te weinig werk verrichten en niet meer gespecialiseerd kunnen blijven in bepaalde voor zieningen. De kwaliteit van zorg komt dan in gedrang of de zorg kan niet meer 7 dagen in de week gedurende 24 uur worden gegarandeerd. Omdat we in Neder land gezondheids zorg van zeer goede kwaliteit willen behouden moeten er keuzes gemaakt worden en kiezen ziekenhuizen voor samen - werking of verplaatsing van afdelin - gen naar andere zieken huizen. De klinische verloskunde in Meppel is daar een voorbeeld van. Dit soort keuzes heeft per definitie gevolgen voor het reizen van patiënten naar zorgvoorzieningen maar ook voor amen werkings afspraken. De ambu lance zorg kan vanwege haar levens reddende taak niet worden gesloten en moet aanwezig blijven op al die plekken in een regio om binnen 15 minuten zorg te kunnen verlenen. We noemen dat de beschik baar heids functie van de ambu lance zorg. De ziekenhuizen zullen de komende jaren vaak moeten terugvallen op de ambu - lance zorg om ervoor te zorgen dat in noodgevallen iemand toch op tijd een ziekenhuis kan bereiken. Samenwerken De ambu lance professionals werken veel samen met andere zorgverleners. Zo hebben ze contact met huisartsen maar soms ook met verloskundigen of mensen van de geestelijke gezond - heids zorg. Bij allemaal is de patiënt zeer belangrijk en iedereen probeert dat zo goed mogelijk met elkaar te regelen. We leren elkaar ook dingen en spreken af hoe we samen werken. Met de verloskundigen is bijvoor - beeld afgesproken hoe zij het best met de meldkamer van de ambu - lance zorg kunnen communiceren. De meld kamer stelt vast of een zorg - vraag urgent is of niet en of er wel of geen ambu lance gestuurd moet worden. De ambu lance s zijn schaars en duur, en moeten voorzichtig worden ingezet. Als een verlos - kundige denkt een ambu lance nodig te hebben, is het van belang dat er goede informatie wordt gegeven. Daar is een richt lijn voor ontwikkeld die alle verlos kundigen kennen. Er kan ook worden gevraagd om een ambu lance stand-by te plaatsen. Ook daar zijn afspraken over gemaakt om te voor komen dat bij iedere moeilijke bevalling een ambu lance voor de deur komt te staan. Als de verlos - kundige echter het idee heeft dat het liefst de ambu lance bemanning in huis aan wezig is dan kan dat en worden de afspraken nagekomen. De verloskundigen worden getraind in het levens reddend handelen bij geboortes en vanzelf sprekend geldt 2 3

3 Sneek dat ook voor de ambu lance - bemanning zelf. Zo zijn er allerlei afspraken om zo goed mogelijk voorbereid te zijn op (onverwachte) spoed eisende situaties. Heerenveen Oosterwolde Assen Snel bereikbaar? Lemmer Wolvega Dieverbrug Beilen Naast boven genoemde zorg - inhoudelijke afspraken is dus de locatie van zorg voorzieningen van belang. De afstand naar een zorg - voorziening moet binnen bepaalde tijd overbrugd kunnen worden. Het sluiten van de klinische verloskunde in Meppel heeft tot gevolg dat de bereik baarheid van een voorziening voor spoedeisende hulp voor een gedeelte van de inwoners van het gebied verandert. Het RIVM heeft de bereikbaarheid tot in detail in kaart gebracht. In de kaartjes wordt dit geïllustreerd. Emmeloord Dronten IJsselmuiden Steenwijk Zwartsluis Rouveen Meppel Hoogeveen Balkbrug Hardenberg Ommen Sluiting afdeling klinische verloskunde in Meppel inwoners vallen buiten de 45 minuten norm: in regio Flevoland in regio IJsselland in regio Drenthe Van de inwoners die boven de 45 minuten norm zouden vallen blijken de inwoners in Drenthe tussen de 45 en 46 minuten een ziekenhuis te kunnen bereiken, 410 in IJsselland tussen de 46 en 47 minuten en 265 in IJsselland tussen de 50 en 51 minuten. De inwoners in IJsselland vielen voor de sluiting ook al buiten de 45 minuten norm. Op basis van bovenstaande kan geconcludeerd worden dat door het realiseren van een ambu lance post in Vollenhove meer inwoners binnen 45 minuten een spoedeisende hulp voorziening kunnen bereiken. Ritduur in minuten < > 45 Ambulancepost Spoedeisende hulp Op basis van deze berekening is besloten om in 2013 eerst te toetsen of de theoretische verbetering ook in praktijk gerealiseerd kan worden. Pas daarna wordt besloten of de stand plaats Zwartsluis wordt verplaatst. Oude situatie In Meppel is een afdeling klinische verloskunde open inwoners vallen buiten de 45 minuten norm: in regio Flevoland 610 in regio IJsselland 230 in regio Drenthe Vollenhove Sluiting Meppel, ambu lance post Zwartsluis verplaatst naar Vollenhove inwoners buiten de 45 minuten norm: 675 in regio IJsselland in regio Drenthe 4 5

4 Veiligheidshuis Zwartsluis Wat is er nu afgesproken? De afdeling verloskunde in Meppel sluit, maar in Heerenveen, Hoogeveen en Zwolle is er wel de mogelijkheid om in het ziekenhuis te bevallen. Als voor waarde hierbij is gesteld dat er een goed functio nerend Verloskundig Samen werkingsverband (VSV) moet zijn waarin de afspraken tussen verlos kundigen en gynaecologen geregeld zijn. De ambu lance standplaats in Zwart - sluis wordt nog niet verplaatst maar wel wordt een extra post geopend in Vollenhove om een jaar te bekijken of deze plaats ook in de praktijk beter voldoet dan Zwartsluis. Met alle verloskundigen in het gebied worden nog eens afspraken herzien en nagegaan of alles duide - lijk is als het gaat om samenwerking met de ambu lance dienst en de meldkamer. We blijven voort durend aandacht houden voor scholing en kennis - uitwisseling. In de toekomst blijven we zoeken naar nog betere samenwerking en afstemming zodat we met elkaar de uitstekende verloskundige zorg in Nederland in stand kunnen houden maar als het onverhoopt moeilijk wordt er ook snel hulp kan worden geboden. Ter geruststelling Medewerkers op de ambu lance zijn zeer deskundig. Normen moeten er vanzelf sprekend zijn. Bij de 45 minuten norm wordt echter rekening gehouden met 15 minuten aanrijden van de ambu lance, 5 minuten om een patiënt in te laden en 25 minuten om naar een ziekenhuis te rijden. Die 5 minuten om in te laden is erg ouder wets. De ambu lance teams zijn vaak wel 20 minuten bezig om een patiënt te behandelen en voor te bereiden op een reis naar het zieken - huis. Stabiliseren noemen we dat. Met alle deskundige zorg van de ambu lance professionals, de aan - wezige medische materialen en appa - ra tuur, is de ambu lance als het ware een rijdend ziekenhuis en is het ver - ant woord om door te rijden naar een ziekenhuis dat de beste voor zienin - gen heeft voor verdere behandeling. RAV IJsselland Dit is een uitgave van de Regionale Ambu lance voorziening IJsselland. RAV IJsselland verzorgt ambulance - zorg in Overijssel (met uitzondering van Twente). Ongeveer mensen in elf gemeenten worden voorzien van ambulancezorg vanuit posten in Balkbrug, Hardenberg, IJsselmuiden, Lichtmis, Ommen, Raalte, Steenwijk, Zwartsluis, Deventer en Zwolle. Naast hulp en vervoer per ambulance heeft RAV IJsselland ook een Meld - kamer Ambulancezorg (MKA). Hier komen alle aanvragen voor ambu - lances binnen. Van huisartsen, zieken - huizen maar ook van patiënten zelf, bijvoor beeld een melding met direct levens gevaar. Ambulances komen in actie bij levens bedreigende situaties, bij (verkeers)ongevallen, maar ook bij gewoon vervoer naar het ziekenhuis voor onderzoek, behandeling of opname. RAV IJsselland werkt in een groot deel van de regio samen met huis - artsen. Het visiteteam vervoert hen met speciale huisartsenauto s. 6 7

5 ONTWERP DICKHOFF DESIGN FOTOGRAFIE BOMMEL S FOTOSHOP RAV IJSSELLAND 2012 Friesland RAV IJsselland Postbus DA Zwolle Flevoland IJsselland Drenthe