Inhoudsopgave. GOA voortgezet onderwijs Schiedam, Vlaardingen, Maassluis

Transcriptie

1 Inhoudsopgave Inleiding Preventieve activiteiten Social Teams Plaatsingsadviescommissie Centrale intake neveninstromers Ondersteuning Basisonderwijs - Voortgezet Onderwijs advies Alternatieve trajecten RMPI, Herstart en de Rebound Voorwerk Praktijkonderwijs Toegankelijkheid van opleidingen Trajectbegeleiding RMC (Regionale Meld- en Coördinatiefunctie Voortijdig schoolverlaten) Preventieplan Kwaliteit van het onderwijs Internationale Schakel Klas Het College Vos Scholing en Deskundigheidsbevordering Overzicht begeleide leerlingen Steunpunt Onderwijs... 9 GOA voortgezet onderwijs Schiedam, Vlaardingen, Maassluis

2 Inleiding In dit jaarverslag wordt ingegaan op de activiteiten in het voortgezet onderwijs in Schiedam, Vlaardingen en Maassluis in het leerjaar Deze activiteiten worden uitgevoerd vanuit het Steunpunt Onderwijs. In het verslag wordt met name ingegaan op de bovenschoolse activiteiten in het kader van zorg voor kwetsbare leerlingen. Het financieel verantwoordingstraject via de drie gemeenten heeft inmiddels plaatsgevonden door middel van het vaststellen van de jaarrekening in de drie gemeenten en de verantwoording in het kader van gemeentelijk onderwijsachterstandenbeleid. Met ingang van 1 augustus 2006 is de nieuwe wet op het onderwijsachterstandenbeleid in werking getreden. De beleidskaders van deze wet richten zich niet langer op het voortgezet onderwijs. Wel blijven gemeenten verantwoordelijk voor het terugdringen van voortijdig schoolverlaten. Eén van de belangrijkste doelstellingen van het lokaal onderwijs- en jeugdbeleid blijft dat alle jongeren een startkwalificatie halen. Conform de praktijk van de laatste vier jaar wordt deze doelstelling door de drie gemeenten nagestreefd in nauwe samenwerking met de schoolbesturen in het voortgezet onderwijs. De tevredenheid over deze samenwerking bij zowel gemeenten als schoolbesturen is aanleiding geweest om te besluiten het huidige beleid voort te zetten en uit te breiden in een nog hechtere samenwerkingsrelatie. Tot slot vermeld ik nog dat de waardering van ouders en jongerenvoor deze aanpak ook regelmatig doorklinkt. Afdeling Educatie Schiedam, januari 2007 GOA voortgezet onderwijs Schiedam, Vlaardingen, Maassluis

3 1. Preventieve activiteiten 1.1. Social Teams De social teams in de regio Nieuwe Waterweg Noord zijn een samenwerkingsverband van Bureau Jeugdzorg, de GGD, Leerplicht van de gemeenten Schiedam, Vlaardingen en Maassluis, het Steunpunt Onderwijs en de scholen voor voortgezet onderwijs. In iedere school in de regio is inmiddels een social team actief. Het social team heeft als hoofddoelstelling: Vroegtijdige signalering van problemen, waardoor tijdige ondersteuning mogelijk is en verergering van de problematiek voorkomen kan worden. Naast de social team bijeenkomsten (die gebruikelijk zes keer per jaar plaats vinden) hebben de mensen in de scholen meerdere malen contact met de externe social team leden. Het meeste contact is er met de schoolmaatschappelijk werker en de medewerker van het Steunpunt Onderwijs. De vier meest aangemelde problemen in de social teams zijn: 1. gedragsproblemen 2. problemen in de thuissituatie 3. emotionele problemen 4. sociale problemen Toekomst van het social team. Het social team voorziet in een behoefte en moet als zodanig geconsolideerd worden. De scholen zijn gebaat bij externe, deskundige begeleiding en de leerling ontvangt op een adequate manier en vroegtijdig hulp indien het nodig is. In november 2005 is een studiedag georganiseerd waarin de Kwaliteitsverbetering van de social teams het thema was. Zorgcoördinatoren, directieleden en de partners van de andere organisaties waren op deze dag aanwezig. Doel van de bijeenkomst was te komen tot voorstellen voor basisafspraken voor het social team, ter verbetering van de kwaliteit van het social team en de zorgstructuur in de school. Verbeterpunten volgens de scholen: - Informatie naar ouders beter, ook bijv. op informatieavonden op school - Communicatie GGD, jeugdzorg en school beter - Social team uitbreiden met Riagg - Communicatie binnen de school verbeteren; - op het gebied van verwijzing naar het social team - Betere communicatie met ouders over besproken leerlingen in social team - Efficiënter vergaderen/ bespreken - Meer praktische adviezen/ handelingsadviezen voor mentoren - Meer vastigheid in bezetting van externen partners - Meer faciliteiten m.b.t. uren en financiën Verbeteringen vanuit de externe partners; - een eenduidig format voor agenda, verslag, acties e.d. van het social team - duidelijker formulering van de hulpvraag - informatie over betreffende leerling vaak ontoereikend - weinig uitwisseling onder- en bovenbouw binnen een school - sneller actie ondernemen, leerlingen te lang op de lijst - meer betrokkenheid van jaarcoördinatoren - aanpak van problemen moet meer op mentor/ docent niveau - meer duidelijkheid in de zorgstructuur - leerlingen sneller aanmelden GOA voortgezet onderwijs Schiedam, Vlaardingen, Maassluis

4 - wisselingen zorgcoördinatoren niet prettig - meer tijd in scholen voor de zorg In schooljaar worden deze punten verder uitgewerkt. Er is een werkgroep vanuit het onderwijs en een werkgroep vanuit de externe partijen om een en ander uit te werken. In ieder geval zal een driedaagse training volgen voor alle externe partners en maximaal vier pilotscholen. Vanuit deze training zullen de basisafspraken worden vastgeleg en verder doorgevoerd. Social Team in getallen: Totaal: jongens meisjes Plaatsingsadviescommissie De Plaatsingsadviescommissie is een onderdeel van het Steunpunt Onderwijs en verzorgt de centrale intake en registratie van zorgleerlingen uit de totale doelgroep van leerlingen van het voortgezet onderwijs in het gebied. Deze regionale commissie diagnosticeert individuele leerlingen en stelt handelingsplannen op i.s.m. het onderwijs. De leerplichtambtenaren, RMC, hulpverlenende organisatie en de school kunnen leerlingen aanmelden bij deze commissie. Als de school aanmeldt, is de leerling vrijwel altijd al besproken in het social team en is verder advies / diagnose noodzakelijk. Een leerling kan alleen worden aangemeld na toestemming van ouder(s)/ verzorger(s). In schooljaar zijn er 766 leerlingen behandeld door de Plaatsingsadviescommissie. Van deze groep zijn 109 leerlingen uitgebreid onderzocht door één van de psychologen/ orthopedagogen, die onderdeel uitmaken van de Plaatsingsadviescommissie Centrale intake neveninstromers Leerlingen die afkomstig zijn uit het buitenland worden centraal getoetst bij het Steunpunt Onderwijs. Het aantal neveninstromers dat wordt aangemeld voor de centrale toetsing is de laatste jaren aan het afnemen. Dit is o.a. te verklaren door de aanscherping van het toelatingsbeleid voor vreemdelingen. In zijn 32 nieuwkomers getoetst Ondersteuning Basisonderwijs - Voortgezet Onderwijs advies Leerlingen die het basisonderwijs verlaten en in het voortgezet onderwijs in aanmerking komen voor extra zorg (in de vorm van leerwegondersteunend onderwijs of praktijkonderwijs) hebben een beschikking nodig van de Regionale Verwijzingscommissie (RVC). Teneinde een zo goed mogelijk beeld te hebben van mogelijke zorgleerlingen bij aanvang van het voortgezet onderwijs verzorgt het Steunpunt Onderwijs (in opdracht van het samenwerkingsverband vo-svo en het bureau GOA) een zorgaanbod voor de zorgleerlingen in het basisonderwijs. Dit zorgaanbod bestaat uit centrale diagnostiek en advisering van deze zorgleerlingen. De diagnostiek levert de gegevens voor de aanvraag van een beschikking bij de RVC. Er wordt onderzocht op: capaciteiten, leervorderingen en sociaal emotionele ontwikkeling. Met behulp van de gegevens uit onderzoek en de gegevens van de basisschool wordt een plaatsingsadvies gegeven. Door de basisscholen werden in het schooljaar leerlingen aangemeld voor dit zorgaanbod. GOA voortgezet onderwijs Schiedam, Vlaardingen, Maassluis

5 2. Alternatieve trajecten 2.1. RMPI, Herstart en de Rebound RMPI Het RMPI heeft voor het voortgezet onderwijs vanaf augustus 2005 een vestiging in Schiedam. Leerlingen die voorheen voor speciaal onderwijs op Rotterdam, Den Haag of Barendrecht waren aangewezen, kunnen nu in Schiedam onderwijs volgen. Voor de opvang van tijdelijk moeilijk plaatsbare leerlingen werd, met het beëindigen van Klas+ (augustus 2005), binnen het Samenwerkingsverband vo-svo Nieuwe Waterweg Noord in samenwerking met het RMPI naar alternatieven gezocht. Herstart In augustus 2005 is gestart met Herstart. Herstart is een landelijk project vanuit de Regionale Expertise Centra waarin leerlingen die langer dan een maand thuis zitten, voor drie maanden kunnen worden opgevangen. In die drie maanden wordt bekeken of de leerling in aanmerking komt voor een beschikking voor het speciaal onderwijs (cluster 4, voor leerlingen met gedragsstoornissen en/of psychiatrische problematiek). In hebben 36 leerlingen deelgenomen aan Herstart. Het merendeel van deze leerlingen is doorgestroomd naar het speciaal onderwijs. Voor een groot deel naar de Schiedamse locatie van het RMPI. Rebound Vanaf januari 2006 is gestart met het project Rebound. Onder reboundvoorziening wordt verstaan: een onderwijsopvangvoorziening waarin de leerling een niet-vrijblijvend programma krijgt aangeboden om binnen een afgebakende periode van maximaal drie maanden een nieuwe start te maken op zijn eigen school om zo zijn schoolloopbaan met succes te kunnen vervolgen. De reboundvoorziening is bestemd voor leerlingen in het voortgezet onderwijs die door hun gedrag de veiligheid van medeleerlingen en docenten negatief beïnvloeden, maar die ondanks dat niet thuishoren in het zmok-onderwijs en/of justitiële instellingen. Doelstelling Vanuit de wettelijke kaders zijn twee doelstellingen te formuleren: 1. Op schoolniveau beoogt de reboundvoorziening: Scholen te ontlasten van gedragsmoeilijke leerlingen, waar het veilig schoolklimaat in het geding is en het arsenaal van leerlingenzorg is uitgeput. Scholen te ondersteunen bij het kunnen voortzetten van het onderwijs aan gedragsmoeilijke leerlingen. 2. Op het niveau van de leerling: De leerling een nieuwe maar niet vrijblijvende kans te bieden om in een afgebakende periode te bewijzen dat hij/zij binnen het reguliere onderwijs aan zijn/haar toekomst wil en kan werken. In de Reboundvoorziening zitten : leerlingen met een sociaal-emotionele problematiek, die dit uiten door sociaal inadequaat gedrag, waardoor de veiligheid van medeleerlingen en docenten op school negatief beïnvloed wordt. leerlingen die sociaal minder vaardig of zelfredzaam zijn: geïsoleerd, negatieve dominantie, pesten of gepest worden, meer dan gemiddeld betrokken bij conflictsituaties. Ook zij uiten dit door sociaalinadequaat gedrag en hebben daardoor een negatieve invloed op het (veiligheids)klimaat binnen de school. leerlingen met verzuim- of spijbelproblemen, die daardoor een negatieve invloed op het klassen- of schoolklimaat hebben. Mede omdat zij door hun problematiek een leerachterstand opgelopen kunnen hebben. GOA voortgezet onderwijs Schiedam, Vlaardingen, Maassluis

6 Visie De leerling moet een (leer)omgeving worden geboden waarin hij zich sociaal aanvaard, gewaardeerd en competent voelt. Er is een gezamenlijke aanpak en verantwoordelijkheid van de Reboundvoorziening, de afleverende school, de leerling en zijn ouders/verzorgers en mogelijk betrokken instanties. Ieder mens is uniek en het onderwijs/leerprogramma moet daarom zo veel als mogelijk is uitgaan van en aansluiten op de specifieke situatie en mogelijkheden van de leerling en diens ontwikkeling en (hulp)vraag. De Reboundvoorziening maakt deel uit van één team met de RMPI-school te Schiedam en de Herstart. Dit team staat onder leiding van één locatiemanager en is gevestigd in hetzelfde gebouw. Het team bestaat uit: 2 groepsbegeleiders (mogelijk 1 docent, 1 maatschappelijk werker of 2 docenten) 1 ambulant coach 1 orthopedagoog De Reboundvoorziening valt onder de verantwoordelijkheid van het Samenwerkingsverband Nieuwe Waterweg Noord. Vanaf januari 2006 zijn 9 leerlingen opgevangen in de Rebound Voorwerk Voorwerk zoals we dat kennen bestaat niet meer. Het project is opgegaan in het standaard aanbod van de ROC s in de vorm van een A.L.Traject (arbeids leer traject). Het A.L. Traject leidt laaggeschoolde jongeren op tot specifieke functies binnen de diverse bedrijven. Hierbij wordt zoveel mogelijk maatwerk verricht, toegespitst op de mogelijkheden van de individuele cursist en de werksituatie binnen het bedrijf. Leerlingen die voortijdig het VMBO verlaten worden vaak via de PlaatsingsAdviesCommissie geplaatst in een A.L. Traject Praktijkonderwijs De Wegwijzer is een regionale school voor praktijkonderwijs. Het doel van de school is om moeilijk lerende jongeren toe te rusten op het vervullen van eenvoudige functies in de maatschappij. Het praktijkonderwijs leidt niet op voor een diploma. De competenties die de leerlingen zich eigen maken worden verzameld in een portfolio. Ook groeit de mogelijkheid om het praktijkonderwijs met een certificaat op assistentenniveau af te sluiten. De praktijkscholen in de regio Rotterdam hebben hiervoor is samenwerking met het ROC verschillende trajecten ontwikkeld. Geheel volgens de verwachting is het praktijkonderwijs de laatste jaren sterk groeiende. In schooljaar telde de Wegwijzer 174 leerlingen en in schooljaar leerlingen. GOA voortgezet onderwijs Schiedam, Vlaardingen, Maassluis

7 3. Toegankelijkheid van opleidingen 3.1. Trajectbegeleiding RMC (Regionale Meld- en Coördinatiefunctie Voortijdig schoolverlaten) Sinds december 2001 bestaat er een nieuwe wet voor melding van langdurig verzuim en uitval van leerlingen zonder startkwalificatie, de zogenaamde voortijdig schoolverlaters; de RMC-wet. De afgelopen jaren is in de regio Rijnmond gewerkt aan een RMC-protocol. Dit protocol beschrijft de afspraken over centrale melding van voortijdig schoolverlaten, en de daaruit vloeiende procedures en werksystemen. Vanaf januari 2004 wordt er volgens dit protocol gewerkt worden. De regio Nieuwe Waterweg Noord heeft er voor gekozen de trajectbegeleiding van de jongeren die worden gemeld via het RMC-protocol te laten verzorgen door het Steunpunt Onderwijs. De trajectbegeleider nodigt de jongere uit; door middel van gesprekken, onderzoeken en opdrachten wordt geprobeerd meer duidelijkheid te krijgen omtrent het beste vervolgtrajecttraject. Als de jongere in een vervolgtraject is gestart, stopt de trajectbegeleiding. Op afstand wordt de jongere nog wel een tijdje gevolgd. De trajectbegeleiding die vanuit het Steunpunt Onderwijs wordt verzorgd, richt zich op jongeren van 16 jaar en ouder die voortijdig het onderwijs verlaten. In schooljaar zijn 552 jongeren benaderd door de trajectbegeleider. Meer dan de helft van deze jongeren hebben minimaal een gesprek gehad met de trajectbegeleider. Jongeren worden steeds vaker ook door het CWI gemeld. De samenwerking met sociale zaken, CWI en het RMC verdient veel aandacht. Meer eenheid in benadering van jongeren, één loket, overleg over moeilijk plaatsbare jongeren e.d. dient in de nabije toekomst nader uitgewerkt te worden.(jongerenloket) 3.2. Preventieplan Al een aantal jaren wordt in de regio Nieuwe Waterweg Noord gewerkt met bestemmingskaarten voor leerlingen die na hun examen in het VMBO de school verlaten.. Decanen vullen met leerlingen de bestemmingskaart in als: A. De decaan zich om een of andere reden zorgen maakt om de leerling en als de decaan vermoedt dat de leerling het risico loopt voortijdig te stoppen met de gekozen opleiding. Als de leerling nog geen keus heeft kunnen maken voor een vervolgopleiding. Indien gewenst kunnen deze leerlingen met een trajectbegeleider/ voorzorgconsulent van het Steunpunt Onderwijs nader worden besproken. De trajectbegeleider gaat de leerlingen na het examen volgen en indien nodig begeleiden naar een vervolgtraject. In schooljaar zijn 101 jongeren aangemeld en benaderd. GOA voortgezet onderwijs Schiedam, Vlaardingen, Maassluis

8 4. Kwaliteit van het onderwijs 4.1. Internationale Schakel Klas Het College Vos De opvang van neveninstromers in het voortgezet onderwijs wordt regionaal georganiseerd en wordt uitgevoerd bij Het College Vos. De Internationale Schakel Klas kent een terugloop van leerlingen. Dit wordt veroorzaakt door de verscherping van de Vreemdelingenwet. In het schooljaar hebben 87 leerlingen de Internationale Schakel Klas bezocht. Inmiddels is de Internationale Schakel Klas gehuisvest op een nieuwe locatie los van de andere locaties van Het College Vos. Naast de opvang van de leerlingen voor de Internationale Schakel Klas draait op het ISK ook een Voetklas. In deze klas kunnen leerlingen, met gemiddelde tot goede capaciteiten en taalachterstand, een jaar basisvorming volgen met veel extra taalonderwijs. Het doel van de Voetklas is de leerlingen op dat niveau te laten uitstromen, waar ze gezien hun capaciteiten recht op hebben, zonder gehinderd te worden door taalachterstanden Scholing en Deskundigheidsbevordering Het aanbod aan scholing en deskundigheidsbevordering in het kader van GOA wordt gerealiseerd door het Regionaal Netwerk Leerlingbegeleiding Nieuwe Waterweg Noord. Het doel van dit Netwerk is om kennis en vaardigheden met betrekking tot leerlingbegeleiding te vergroten. Het afgelopen jaar zijn er werken themabijeenkomsten geweest op het gebied van: 1. Depressie 2. Loverboys/ relatiegeweld (voor onderwijsondersteunend personeel) 3. Handelingsplannen 4. Faalangst 5. Vertrouwenspersonen 6. Overgewicht 7. Rouwverwerking 8. Twee trainingen (3 daagse) Omgaan met verbale agressie Rond de 208 personen hebben de activiteiten bezocht en het merendeel was voldoende tevreden over de inhoud van de bijeenkomsten. In alle scholen en instellingen hebben ook dit jaar weer de posters gehangen met de activiteiten van het Regionaal Netwerk. Dit maakt dat mensen ruim van te voren op de hoogte waren van data en onderwerpen. GOA voortgezet onderwijs Schiedam, Vlaardingen, Maassluis

9 5. Overzicht begeleide leerlingen Steunpunt Onderwijs Schooljaar Totaal aantal begeleide zorgleerlingen * RMC * Social team Plaatsingsadviescommissie (PAC) Procedure bao/vo *1: Doordat leerlingen zowel in het social team als in de Plaatsingsadviescommissie kunnen worden besproken, is het totaal meer dan 1785 leerlingen. *2: Van 552 jongeren zijn er via het 441 RMC en 101 jongeren via het Preventieplan benaderd. Schooljaar: Meisjes Jongens Niet gere 201 gistreerd Woonplaats: Schiedam Vlaardingen Maassluis Niet gere gistreerd Leeftijd bij aanmelding: 12 jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar en ouder Onbekend In de schooljaren 98/99 en 99/00 zijn de leerlingen die zijn besproken in de social teams opgenomen in het totaal aantal begeleide zorgleerlingen. Sinds 00/01 worden deze leerlingen apart geregistreerd. Vanaf 2000 test de Plaatsingsadviescommissie in opdracht van de Permanente Commissie Leerlingenzorg van het samenwerkingsverband vo-svo zorgleerlingen die de overstap van basisonderwijs naar voortgezet onderwijs maken. Op deze manier worden de preventieve activiteiten naar een jongere doelgroep verplaatst. Door de registratie en behandeling van RMC jongeren zien we een enorme toename van het totaal aantal behandelde leerlingen. GOA voortgezet onderwijs Schiedam, Vlaardingen, Maassluis

10 Schooljaar: Totaal aantal behandelde leerlingen (incl. RMC) Land van herkomst Nederland Niet- Nederland * Onbekend *1356 *941 *1439 Niet-Nederlands Suriname en Antillen Turkije Afghanistan Irak Iran China Overige Aziatische landen Marokko Somalië Angola Overige Afrikaanse landen vm. Joegoslavië Oost- Europa West Europa Noord Amerika Zuid Amerika Australië * Er zijn veel leerlingen in het registratiesysteem van wie het land van herkomst onbekend is. Bij RMC, de Ondersteuning Basisonderwijs - Voortgezet Onderwijs advies en de social team registratie worden deze gegevens of niet aangeleverd of niet verwerkt. Projecten Herstart Rebound (vanaf jan. 2006) Totaal 36 9 Schiedam 21 4 Vlaardingen 9 2 Maassluis 4 2 Overige 2 1 GOA voortgezet onderwijs Schiedam, Vlaardingen, Maassluis