Achtergrondinformatie bij persbericht 9 OR Insight van 20 november 2012

Transcriptie

1 Persbericht 9 OR Insight 2012 Achtergrondinformatie bij persbericht 9 OR Insight van 20 november 2012 OR Insight 2012 OR en toezichthouder Minimaal twee maal per jaar moeten bestuurders de algemene gang van zaken van de onderneming met de OR bespreken in de zogenaamde algemene-gang-van-zakenvergadering. Dat staat zo in artikel 24 van de Wet op de ondernemingsraden (WOR). Tijdens deze vergadering moet de bestuurder in ieder geval melden welke advies- en/of instemmingsplichtige besluiten hij de komende periode wil nemen en hoe hij de OR hierbij van plan is te betrekken. Tevens ligt hier een rol voor de toezichthouder (Raad van Commissarissen in het bedrijfsleven, Raad van Toezicht in de non profit), die ook bij deze algemenegang-van-zaken-vergadering wordt geacht aanwezig te zijn. 1. Bestuurder en de algemene-gang-van-zaken vergadering (artikel 24 overleg) Hoewel het voor de directie (dat is de bestuurder volgens de wet) en de OR verplicht is om twee keer per jaar een algemene-gang-van-zaken-vergadering te houden, blijkt uit het onderzoek dat dit lang niet altijd gebeurt. In 2011 voldeed 45% niet aan deze verplichting uit de WOR. Gelukkig gaat het in 2011 in 55% van de gevallen wel goed. Bij deze groep is het opvallend dat ambtelijk sen 1 substantieel vaker dan OR-leden aangeven dat er twee algemene-gang-van-zaken-vergaderingen zijn gehouden in 2011, terwijl OR-leden vaker dan ambtelijk sen aangeven dat er meer dan twee van deze vergaderingen hebben plaatsgevonden. De vraag is of een overlegvergadering waarin de algemene gang van zaken wordt besproken altijd een zogenaamd artikel 24 overleg is. Alleen als ook echt de voorgenomen besluiten met betrekking tot advies en instemming aan de orde komen is dat zo. Verder is het opvallend dat in 2012 nog maar 37% van de ondernemingsraden geen of te weinig overlegvergaderingen over de algemene gang van zaken van de onderneming hebben gehouden. Een verbetering dus ten opzichte van Frequentie Artikel 24 overleg tussen bestuurder en OR over algemene gang van zaken OR-lid Ambtelijk totaal OR-lid Ambtelijk totaal Niet 18% 17% 18% 13% 9% 12% 1 keer 27% 28% 27% 23% 28% 25% 2 keer 29% 42% 33% 36% 48% 40% Meer dan 2 keer 26% 13% 22% 28% 15% 25% 1 Een ambtelijk is niet zelf lid van de OR, maar iemand van binnen of buiten de organisatie die het OR-werk secretarieel, procedureel en organisatorisch ondersteunt en de OR daarin adviseert.

2 2. Toezichthouder en de algemene-gang-van-zaken-vergadering (artikel 24 overleg) 65% van de ondernemingsraden die wij hebben ondervraagd gaf aan dat hun organisatie een toezichthouder heeft in de vorm van een raad van toezicht of een raad van commissarissen. In de sector overheid gaf maar een klein aantal ondernemingsraden aan dat zij een toezichthouder hadden. Deze groep was ook nog eens heel divers verspreid over de verschillende overheidsinstanties. Bovendien hoeven toezichthouders bij de overheid vaak niet te voldoen aan de verplichting om bij een overlegvergadering aanwezig te zijn. De sector overheid is daarom uit de verdere analyses gehaald. De verdere analyses over toezichthouders zijn gedaan op basis van 333 respondenten uit de profit en non-profit sector die aangaven wel een toezichthouder te hebben. Hoewel de aanwezigheid van een toezichthouder bij de algemene-gang-van-zakenvergadering wettelijk verplicht is, blijkt dat slechts in 35% van de gevallen altijd een toezichthouder aanwezig is. 41% van de ondernemingsraden geeft zelfs aan dat er nooit een toezichthouder aanschuift bij de algemene-gang-van-zaken-vergadering. Hierbij valt op te merken dat ambtelijk sen en OR-leden compleet verschillende ervaringen hebben. 47% van de ambtelijk sen gaven namelijk aan dat er altijd een toezichthouder aanwezig is, tegenover 27% van de ondernemingsraden. 28% van de ambtelijk sen geeft aan dat er nooit een toezichthouder aanwezig is bij overlegvergaderingen, tegenover bijna de helft van alle OR-leden. Aanwezigheid toezichthouder bij artikel 24 overleg, uitgesplitst naar OR-lid en ambtelijk OR-lid Ambtelijk totaal Nooit 47% 28% 41% Soms 15% 11% 14% Vaak 7% 6% 7% Altijd 27% 47% 35% Weet niet 4% 3% 4% Uitgesplitst naar sector valt op dat de profit sector het een stuk slechter doet dan de nonprofit. In de profit sector is slechts in 21% van de gevallen de toezichthouder altijd aanwezig. In de non-profit sector is dit het dubbele. Aanwezigheid toezichthouder art 24 overleg, uitgesplitst naar sector Profit Non-profit totaal Nooit 58% 33% 41% Soms 14% 14% 14% Vaak 4% 8% 7% Altijd 21% 41% 35% Weet niet 4% 4% 4% 2

3 Aanwezigheid toezichthouder art 24 overleg uitgesplitst naar omvang OR OR tot 5 OR 6-10 OR meer dan totaal leden leden 11 leden Nooit 63% 48% 28% 41% Soms 7% 13% 17% 14% Vaak 2% 6% 9% 7% Altijd 22% 30% 43% 35% Weet niet 7% 3% 4% 4% 3. Is er een toezichthouder aanwezig op de overlegvergadering bij de bespreking van een adviesaanvraag? De WOR schrijft voor dat een OR pas advies mag geven over een voorgenomen besluit van de bestuurder wanneer de bestuurder en de OR ten minste eenmaal overleg hebben gehad over dit besluit in een overlegvergadering. Bij de bespreking van zo n voorgenomen besluit moet altijd een toezichthouder aanwezig zijn. Is dat in de praktijk wel altijd het geval? Wij vroegen onze respondenten: is er een toezichthouder aanwezig bij de bespreking van een adviesaanvraag? Het antwoord is simpelweg nee. Bij maar liefst 82% van de ondernemingsraden is er geen toezichthouder aanwezig bij het bespreken van een besluit waarover de OR advies moet geven. Hierbij is er geen verschil te zien tussen de profit en de non-profit sector. Ook niet bij OR's met of zonder ambtelijk. Wel zien we een verschuiving als we naar de omvang van de OR kijken. Bij kleine ondernemingsraden (organisaties tot 100 medewerkers) is er in 95% van de gevallen geen toezichthouder aanwezig, bij de grote OR's is dat 73%. Aanwezigheid toezichthouder bij adviesaanvraag, uitgesplitst naar omvang OR Nooit 95% 89% 73% 82% Soms 3% 10% 21% 14% Vaak 0% 1% 4% 2% Altijd 2% 0% 3% 2% 4.Vergadert de OR rechtstreeks met toezichthouders? Ruim de helft van de OR's vergadert nooit rechtstreeks met de toezichthouders. Het minst in de profit sector. De omvang van de OR geeft weinig verschil met het totale beeld. Ook ondernemingsraden met en zonder ambtelijke ondersteuning scoren rondom het totaal. Rechtstreeks formeel overleg toezichthouder en OR, uitgesplitst naar sector Profit Non-profit totaal Nooit 66% 54% 57% Soms 26% 42% 37% Vaak 3% 1% 2% Altijd 6% 3% 4% 3

4 5. Heeft de OR informeel contact met de toezichthouder? Gemiddeld genomen hebben 40% van de ondernemingsraden nooit informeel contact met de toezichthouder. Voornamelijk bij kleine ondernemingsraden is er nooit informeel contact met de toezichthouder (55%). Bij grotere ondernemingsraden heeft nog steeds 1 op de 3 OR s nooit informeel contact met de toezichthouder. Rechtstreeks informeel overleg toezichthouder en OR, uitgesplitst naar omvang OR Nooit 55% 46% 32% 40% Soms 33% 49% 54% 49% Vaak 7% 3% 11% 8% Altijd 5% 2% 3% 3% 6. Stuurt de OR notulen naar de toezichthouders? Er zijn maar weinig ondernemingsraden die via de notulen informatie uitwisselen met de toezichthouders. Er zijn geen verschillen te zien als we splitsen naar de omvang van de ondernemingen, sectoren of onderdeel zijn van een concern. totaal Nooit 74% Soms 5% Vaak 2% Altijd 19% 7. Adviesaanvraag bij de benoeming van de bestuurder De gesprekspartner van de OR is de bestuurder. Op de benoeming en het ontslag van de bestuurder heeft de OR adviesrecht (op basis van artikel 30 van de WOR). Wie het advies aan de OR vraagt bij de benoeming van de bestuurder is afhankelijk van het type organisatie. Het uitgangspunt is dat wie de directeur aanstelt (dat is de toezichthouder) advies vraagt aan de OR. Meestal is dit de Raad van Toezicht of Raad van Commissarissen. De Raad van Toezicht of de Raad van Commissarissen zal in de meeste gevallen dus advies moeten inwinnen bij de OR bij de benoeming van een nieuwe bestuurder. Gebeurt dit in de praktijk? Gemiddeld genomen wordt aan 30% van de ondernemingsraden geen advies gevraagd bij de benoeming van de bestuurder. Er zijn grote verschillen, in de profit en bij kleine ondernemingsraden wordt deze verplichting in (bijna) de helft van de gevallen niet nagekomen. Bij grote ondernemingsraden is het aantal OR's dat een adviesaanvraag krijg 80%. Toezichthouder vraagt advies OR over benoeming bestuurder, uitgesplitst naar sector Profit Non-profit Overheid totaal Ja 55% 76% 69% 70% Nee 45% 24% 31% 30% 4

5 Toezichthouder vraagt advies OR over benoeming bestuurder, uitgesplitst naar omvang OR Ja 50% 62% 81% 70% Nee 50% 38% 19% 30% Meer informatie over dit onderzoek Meer inhoudelijke informatie over dit onderwerp: drs Simone van Houten-Pilkes MMO of dr John Snel (FNV Formaat), tel (FNV Formaat algemeen), (Simone van Houten-Pilkes) of (John Snel) FNV Formaat ( is een trainings- en adviesbureau en marktleider op het gebied van ondernemingsraadtrainingen. Daarnaast traint en adviseert FNV Formaat vakbonden en individuele werknemers die meer willen betekenen in het bedrijf. Voor overige vragen over of naar aanleiding van dit onderzoek: Wander de Groot of Arne Westerhof (Performa), tel (Performa algemeen) (Arne Westerhof) of Luigi Mascini (FNV Formaat), tel (FNV Formaat algemeen) of Eindrapport van het onderzoek Een eindrapport van het onderzoek verschijnt in januari 2013 in de vorm van een boekje. Tijdens een presentatie van het eindrapport bij FNV Formaat in Woerden op donderdag 10 januari 2013 worden de belangrijkste resultaten van het onderzoek belicht. U kunt bij deze presentatie aanwezig zijn door uw gegevens te mailen naar: annette.los@fnvformaat.nl o.v.v. presentatie eindrapport OR Insight. Het bijwonen van de presentatie is gratis en de deelnemers ontvangen tevens een exemplaar van het boekje. Kunt u niet aanwezig zijn bij de boekpresentatie in januari 2013, maar wilt u wel graag het eindrapport ontvangen? Mail dan uw gegevens naar: annette.los@fnvformaat.nl o.v.v. versturen eindrapport OR Insight en u ontvangt een digitale versie van het rapport. 5