Mevrouw Van Kesteren verblijft nog steeds in een ziekenhuis in Nijmegen. Afgesproken wordt haar een beterschapskaart te sturen.

Transcriptie

1 Verslag vergadering Participatieraad van Burgemeester Feithplein 95a, Voorburg Aanwezig Van de PRLV: Mevrouw A.P. de Grijs-Langestraat Mevrouw J. Creemers De heer J. Dekeling De heer M. den Exter Mevrouw G. Hansma De heer J. Hendriks Mevrouw M. Hoeve De heer P.C. Lagas Mevrouw L. van Kasteren De heer H.J.M. van Mierlo De heer T.G. Vierhout Van de gemeente mevrouw L. van Luling Gasten Mevrouw C.R. van Enst de heer H. Eitjes Afwezig De heer J. Dekkers Mevrouw M. van Kesteren Mevrouw Z. Killi Mevrouw S. Nannan De heer J.H. Schouten De heer H.M. van Sintmaartensdijk De heer E. van Steenbrugge De heer D. Visser Voorzitter Adviseur Secretaris Trekker werkgroep Werk & Inkomen Trekker werkgroep Gezondheid co-trekker werkgroep Welzijn co-trekker werkgroep Welzijn Trekker werkgroep Jeugd Beleidsmedewerker Afdeling Sociaal Maatschappelijke Ontwikkeling Beleidsmedewerker Afdeling Sociaal Maatschappelijke Ontwikkeling, tot uur Zorgbelang/Koepel WMO-raden: Aandacht voor iedereen, vanaf uur Trekker werkgroep Zelfredzaamheid Penningmeester/Vicevoorzitter Publiek Geen Bijlage: Presentatie van de heer Eitjes t.b.v. agendapunt Opening en publieke tribune Mevrouw De Grijs opent de vergadering om uur en heet allen en bovengenoemde gasten welkom. Er zijn geen personen op de publieke tribune. 2. Agenda, mededelingen Na inventarisatie van rondvraagpunten wordt de agenda vastgesteld. Mevrouw Van Kesteren verblijft nog steeds in een ziekenhuis in Nijmegen. Afgesproken wordt haar een beterschapskaart te sturen. Burgemeester Feithplein 95a BW Voorburg van 5

2 3. Toelichting op het gebruik van de Wijkatlas Mevrouw Van Enst geeft hierover een presentatie. Van het boekje is deze keer een beperkte oplage gedrukt. Men kan daarvan op de website een PDF-bestand downloaden. De Wijkatlas is sedert 2010 in ontwikkeling door de samenvoeging van uiteenlopende registraties (o.a. GBA) en de resultaten van belevingsonderzoeken (2010 en 2012). Hij bewijst zijn dienst regelmatig binnen en buiten de gemeentelijke organisatie en in fases van beleidsvoorbereiding. Het potentieel gebruik is echter, naar de opvatting van mevrouw Van Enst, nog niet optimaal. De Wijkatlas zou idealiter nog meer informatie moeten bevatten opdat het gebruik ervan nog meer voordelen oplevert. Daar zijn echter hoge kosten aan verbonden. Wijkmanagers tekenden in het verleden in de wijkplatforms op welke wensen er bij burgers leefden. De Wijkatlas maakt het nu mogelijk om beter onderscheid te maken tussen individueel en algemeen belang. De Wijkatlas maakt het mogelijk om een onderlinge afweging te maken tussen maatregelen in verschillende beleidsterreinen in de verschillende wijken ( wijkanalyses ) en keuzes te maken. Het is daarmee een uitstekende vinger aan de pols op verschillende aandachtsgebieden. Aldus kwam in het verleden in beeld welke stedelijk vernieuwingsbeleid het best was voor de 5 wijken waarin de leefbaarheid onder druk staat ten opzichte van de 7 wijken waarin dit probleem - overigens met groot verschil - kleiner is. In die 7 wijken zijn de wijkplatforms derhalve niet meer actief. De PRLV wijst er op dat de aandacht voor de behoeften in deze wijken desondanks niet mag verdwijnen omdat een proces van verloedering snel is ingezet maar slechts moeizaam valt te stoppen.. Er is in 2012 op het gebied van leefbaarheid een duidelijke verbetering in beleidsresultaten (lees: inzet Investeringsbudget Stedelijke vernieuwing) waar te nemen ten opzichte van Hoewel de gegevens van generiek-statistische aard zijn (geen betekenis op individueel niveau) hebben de cijfers over tevredenheid voor de PRLV de beste signalerende waarde. Door in te zoomen op de kenmerken wordt een steeds beter detailbeeld zichtbaar. De Wijkatlas maakt het nog niet mogelijk om inzicht te krijgen in de cijfers per doelgroep. Wel is bekend in welke wijken het grootste contingent probleemgroepen zich bevindt opdat daarvoor een gericht beleid kan worden gevoerd. Hierdoor droeg de Wijkatlas bij aan de Sociale StructuurVisie. De gegevens uit de Wijkatlas lenen zich voor trendextrapolatie en prognoses. In die zin is er al mee gewerkt. De Gemeenteraad is vaak nieuwsgierig naar dergelijke berekeningen. Desgevraagd wordt bevestigd dat wijk 9 nog steeds erg groot is. Dit is historisch gegroeid. Ook de aanpassing hiervan is kostbaar omdat de bewerking van veel basisgegevens dan moet worden herzien. De PRLV wordt uitgenodigd met de cijfers te spelen en eens een vergelijking met andere gemeenten (ook te vinden op de website) te maken. Op wordt de Wijkatlas in een sessie van de Open RaadhuisAvond behandeld. 4. Hoe gaan WMO-raden in andere gemeenten om met de gemeentelijke taakverzwaringen De heer Eitjes geeft hierover een presentatie (zie bijgevoegde afdruk) In het samenwerkingsverband Aandacht voor Iedereen is een groot aantal organisatie verenigd. De heer Eitjes vertegenwoordigt nu Zorgbelang Zuid-Holland. De politieke en maatschappelijke trends vormen samen een dodelijke mix omdat het de vraag is of de doelstellingen en de termijnen worden gehaald en of de vereiste cultuurverandering daadwerkelijk zal plaatsvinden. De bezuinigingen dragen hiertoe ook al niet bij. De zich almaar terugtrekkende overheid kan er de oorzaak van zijn dat mensen tussen wal en schip vallen. Voor Leidschendam-Voorburg geldt dat er bestuurlijke samenwerking is binnen Haaglanden. Dat veroorzaakt weliswaar afhankelijkheid en verminderde autonomie terwijl er veel afgestemd en geharmoniseerd moet worden. Verder is het de vraag welke organisaties met elkaar (zouden moeten) samenwerken. Weer in het verlengde daarvan bestaat de vraag hoe medezeggenschap is geregeld. Naar verluidt wil de Staatsecretaris af van de benadering met de 9 ZorgZwaartePaketten. De PRLV wijst op het afnemend financieel draagvlak van cliënten omdat hun huis niet goed verkoopbaar is. De gemeente heeft de hier op betrekking hebbende brief van de Staatssecretaris ontvangen. Mevrouw Van Luling zal deze aan PRLV doorsturen. Actie 74: Van Luling Sommige gemeenten hebben inmiddels t.b.v de sociale wijkteams convenanten met zorgverzekeraars gesloten. Zo n aanpak biedt perspectieven voor de bij agendapunt 3 genoemde probleemwijken. De PRLV Burgemeester Feithplein 95a BW Voorburg van 5

3 wil deze constructies nader bestuderen. De heer Eitjes gaat hiertoe informatie verzamelen en zal dit met mevrouw De Grijs afstemmen. Actie 75: De Grijs Geconstateerd wordt dat de extramurale begeleiding en de inzet van sociale wijkteams fungeren als communicerende vaten. Er zijn nog maar weinig WMO-raden die goed in staat zijn om mee te denken over de consequenties en complicaties van de inzet van sociale wijkteams. Geconstateerd wordt dat het PGB goed kan worden gebruikt mits alle aspecten van De Kanteling succesvol zijn verlopen. Sociale wijkteams zijn ook geen oplossing voor alle kwesties. Van belang is dat zijzelf de indicaties stellen ( zorgvraagverkenning ) opdat de beste uitvoeringsvorm wordt gekozen. Het is echter de vraag of zij in de toekomst zullen gaan indiceren. Vastgesteld wordt dat het tot tevredenheid stemt dat de PRLV nu in de ogen van velen optreedt als organiek adviesorgaan voor de transities en transformaties. Het is onduidelijk welke rol de PRLV krijgt bij de voorbereiding van het inkoopbeleid. Daarbij wordt vastgesteld dat de PRLV hierop ook nog geen eigen visie heeft ontwikkeld. Afgesproken wordt te onderzoeken in hoeverre dit ook geldt voor WMO-raden in de omgeving en vervolgens aan te sturen op een gezamenlijke bijeenkomst. De heer Eitjes kan hierin (op kosten van AvI) diensten verlenen. Mevrouw Hansma zal hierin voorlopig het voortouw nemen vanwege haar betrokkenheid bij AWBZ-WMO, De Kanteling en Inkoopbeleid. Actie 76: Hansma 5. Nieuw concept notitie Missie, visie, werkwijze De notitie heeft het stadium van definitief eindconcept bereikt. De leden wordt gevraagd om een desgewenste inhoudelijke reactie (op de notitie én de bijlagen) op korte termijn aan de secretaris door te geven. Actie 77: Allen Het doel van de notitie is het vastleggen van een visie op de beleidsterreinen binnen het domein van de PRLV en het bepalen van een modus operandi. Het dient de vak- en ad hoc werkgroepen als basis voor een integrale beleidstoetsing en een slagvaardige werkwijze in adviestrajecten. De notitie en de bijlagen beogen daartoe een samenhangend dossier te vormen. De geïntroduceerde functioneringsgesprekken (tussen de voorzitter en het lid) hebben tot doel het lidmaatschap inspirerend, bevredigend en effectief te houden en onderwijl het functioneren van de PRLV als geheel te versterken. In de bijlagen worden de details in de komende tijd nader uitgewerkt door de werkgroep. Zo zal het begrip Integriteit nader worden uitgewerkt in het Huishoudelijk Reglement. Besloten wordt in te stemmen met de inhoud van de notitie, met de vakgroepindeling en met de afspraken met betrekking tot de verdere vervolmaking van de notitie en de bijlagen. De bespreking van de volgende versie van de notitie wordt geagendeerd voor de vergadering in september Actie 78: Den Exter De notitie en de vakgroepindeling wordt op uitgereikt aan ambtenaren tijdens de kennismakingsbijeenkomst met de Afdeling SMO 6. Verslag vergadering , actiepunten Tekstueel: De tekst van het verslag is in de voorgaande tijd d.m.v. correspondentie met de secretaris waar nodig aangepast. De tekst wordt derhalve bij hamerslag vastgesteld. Inhoudelijk: Naar aanleiding van het op bladzijde 3 door mevrouw Van den Enk genoemde overleg tussen de wethouders en betrokken organisaties ( ) wordt gemeld dat daarover geen nadere informatie is ontvangen. Mevrouw Van Luling zal naar de stand van zaken informeren. Actie 79: Van Luling Actiepunten: Kortheidshalve wordt hier verwezen naar de tabel aan het eind van dit verslag. Burgemeester Feithplein 95a BW Voorburg van 5

4 7. Updates uit de werkgroepen Er zijn geen inhoudelijke vragen of opmerkingen. 8. Rondvraag/voorstellen toekomstige agendapunten Naar aanleiding van de van mevrouw Bonnema ontvangen uitnodiging om delegaties van de PRLV te benoemen als deelnemer aan overleg en verkenningsbijeenkomsten (i.s.m. Zorgbelang) van Focuswerkgroepen AWBZ-WMO wordt de volgende indeling gemaakt: o Werkgroep Civil Society: Mevrouw Van Kasteren, de heer Schouten, de heer Van Mierlo o Werkgroep Perspectief van de cliënt: o Mevrouw Hansma [die de heren Dekkers en Van Sintmaartensdijk zal meevragen, MdE], mevrouw Killi Werkgroep Hulp bij het Huishouden: Mevrouw Hoeve, de heer Visser Naar aanleiding van een verzoek van mevrouw T. van Enst om mee te werken aan het optekenen van 9 cases/testimonials over de dagelijkse praktijk, de beleving en de uitvoering van de transiteren sociale wetten wordt afgesproken dat hieraan wordt meegewerkt door mevrouw Hoeve, mevrouw Creemers, mevrouw De Grijs en (mogelijk) de heer Schouten. Te zijner tijd ontvangen de leden de conceptversies. Gemikt wordt op gereedkoming van 3 cases in december De rest later. Mevrouw Van Enst roept de werkgroep binnenkort bijeen om te contouren van dit project nader uit te werken. Ten aanzien van de bestuurlijke harmonisatie op het gebied van maatregelen ten behoeve van werk en inkomen wordt gememoreerd dat er (op wethoudersniveau) een kink in de kabel lijkt te zijn gekomen. Nader achtergronden zijn momenteel niet bekend. De Klankbordgroep W&I zal dit op de voet volgen. De Klankbordgroep W&I heeft inmiddels suggesties gedaan ten behoeve van de ziektekostenverzekering voor uitkeringsgerechtigden. Dit proces is echter nog niet voltooid en krijgt dus een vervolg in het periodiek overleg. De Ooievaarspas blijkt evenmin succesvol geharmoniseerd te kunnen worden. Ook dit houdt de Klankbordgroep W&I in de gaten. De beide vacatures in de PRLV zullen op in Het Krantje komen. Bij de selectie ligt het zwaartepunt op expertise en een brede inzetbaarheid. De Trekkers kunnen te zijner tijd adviseren over de kandidaten. Mevrouw De Grijs en mevrouw Van Luling begeleiden het proces. 9. Sluiting Door de afwezigheid van de heer Steenbrugge wordt niet verder stilgestaan bij diens beëindiging van het lidmaatschap. De volgende vergadering is op een nader te bepalen datum in september 2013,15.00 uur. De voorzitter sluit de vergadering om uur Burgemeester Feithplein 95a BW Voorburg van 5

5 Actiepunten De doorgehaalde actiepunten zijn in deze vergadering afgedaan, vervallen verklaard of inmiddels geagendeerd. Eventuele opmerkingen naar aanleiding van deze punten staan in de verslagen. Nr. Ontstaan Onderwerp Door Bepalen welke gegevens in de Wijkatlas ontbreken. Maart 2013: nieuwe versie beschikbaar die door Van Luling wordt aangeleverd De Grijs + Werkgroep IZ Agenderen: Voorbereiding ontmoeting Cie MA-PRLV (thema?) De Grijs + Den Exter Met ad hoc werkgroep opstellen van tekst m.b.t. Regievoering t.b.v. notitie Missie, visie werkwijze PRLV Leden leveren suggesties De Grijs + ad hoc werkgroep In eigen werkgroep bespreken : Kosten van thuiszorg (met Trekkers speciaal oog voor minima) Invullen terugmeldingsformulier Door de ogen van de burger van Check reactie College op advies Inburgering Van Luling In werkgroep IZ bespreken van de invulling van de Visser Bestemmingsreserve Bespreken in werkgroep IZ hoe de kwaliteit van de kerntaken De Grijs van het Secretariaat in de komende jaren (met minder subsidie) gewaarborgd kan blijven In werkgroep IZ voorbereiden overleg met delegatie van Commissie MA: De 3D-operaties, Toegang tot zorg en Missie, visie en werkwijze van de PRLV Bestuurlijke Begeleidingsgroep 3D-operaties uitnodigen? Daar aanwezige leden De Grijs Trekkers uitnodigen voor bespreking reorganisatie SMO op Van Luling Sturen naar leden PRLV: brief Staatssecretaris Van Rijn Van Luling I.s.m. Herman Eitjes (Zorgbelang/AvI) verzamelen van ervaringen van WMO-raden m.b.t. de realisatie van transities en transformaties De Grijs I.s.m. Herman Eitjes (Zorgbelang/AvI) bezien in hoeverre met WMOraden in buurgemeenten een gezamenlijke bijeenkomst kan worden georganiseerd m.b.t. Inkoopbeleid, AWBZ-WMO en De Kanteling Inhoudelijke opmerkingen t.b.v. Notitie Missie, visie, werkwijze en de bijlagen indienen bij Den Exter Agenderen in september: bespreking van de volgende versie van de notitie Missie, visie, werkwijze Melden aan PRLV: stand van zaken na wethoudersoverleg op met betrekking tot Transitieprogramma Hansma Allen Den Exter Van Luling Burgemeester Feithplein 95a BW Voorburg van 5

6 Presentatie Aandacht voor Iedereen (27 juni 2013) Herman Eitjes Maatschappelijke en politieke ontwikkelingen en de mogelijkheden voor cliëntenorganisaties, Wmo-raden en cliëntenraden

7 Inhoud van de presentatie 1. Wat is het programma Aandacht voor Iedereen? 2. Wat zijn belangrijke maatschappelijke en politieke ontwikkelingen? 3. Actuele ontwikkeling: de brief van staatssecretaris Van Rijn 4. Aandachtspunten voor de nieuwe Wmo 5. Wat betekenen de Participatiewet en het sociaal akkoord? 6. Wat houdt de transitie van de jeugdzorg in? 7. Wat zijn de gevolgen van de drie decentralisaties? 8. Wat betekenen de decentralisaties voor de Wmo-raden? 9. Samenvatting suggesties voor Wmo-raden en cliëntenorganisaties Programma Aandacht voor iedereen 2

8 1. Wat is het programma Aandacht voor Iedereen? - landelijk programma cliëntenorganisaties, financiering VWS, doelen: toerusten van Wmo-raden, verbinden Wmo-raden en belangenbehartigers, stimuleren lokale dialoog - rollen adviseurs versterking Wmo naar Wmo-raden: inhoudelijke sparringpartner (nota gemeente), procesbegeleider (contact doelgroepen, informatiebijeenkomsten), organisatie-adviseur (functioneren Wmo-raad) - regionale verdeling - thema: van begeleiding naar Wmo en de drie decentralisaties (AWBZ, Participatiewet, jeugdzorg) - actueel: mogelijkheid netwerkbijeenkomst over beleidsbeïnvloeding begeleiding en persoonlijke verzorging

9 2. Wat zijn belangrijke maatschappelijke en politieke ontwikkelingen? - maatschappelijke trends: nadruk zelfregie en zelfredzaamheid; drang tot participatie; burgerinitiatieven; vormen van organisatie - politieke trends: beperken overheidsuitgaven; beperken AWBZ; overdracht taken naar en grote beleidsvrijheid van gemeenten - De Kanteling: van claimgedrag naar compensatieplicht; keukentafelgesprek; reeks van oplossingen - de drie decentralisaties: AWBZ/Wmo; jeugdzorg; participatiewet - Welzijn Nieuwe Stijl: stimuleringsprogramma VWS voor gemeenten en welzijnsorganisaties; 8 bakens (o.a. eigen kracht burger, erop af, betrekken netwerk) - ratificatie VN-verdrag voor rechten van gehandicapten - samenwerking en fusie van gemeenten

10 3.a. Actuele ontwikkeling: de brief van staatsecretaris Van Rijn Drie motieven herziening langdurige zorg: (1) betere kwaliteit van ondersteuning en zorg (de-institutionaliseren, lang mogelijk in eigen omgeving wonen); (2) meer voor elkaar zorgen (mantelzorgers en vrijwilligers); (3) financiële houdbaarheid van de langdurige zorg (beperken enorme groei van uitgaven voor zorg) Uitgangspunten bij herziening: (a) uitgaan van wat mensen wel kunnen; (b) eerst kijken naar eigen sociale netwerk en financiële mogelijkheden van mensen die ondersteuning nodig hebben; (c) (op participatie gerichte) ondersteuning en/of passende zorg voor wie niet meer zelfredzaam kan zijn; (d) recht op passende zorg in een beschermende, intramurale omgeving in een nieuwe kern-awbz Hoofdlijn: AWBZ beperken tot zware intramurale ouderen- en gehandicaptenzorg: onderdelen gericht op ondersteuning en participatie naar Wmo; onderdelen gericht op behandeling en verpleging naar ZvW

11 3.b. Actuele ontwikkeling: de brief van staatssecretaris Van Rijn Overzicht van maatregelen Wmo: - nieuwe wet Wmo gaat in per 2015: gemeenten verantwoordelijk voor ondersteuning burgers (begeleiding, verzorging, participatie) - herijking van de compensatieplicht (burger moet zelf alles aan doen om te kunnen participeren, zowel sociaal als financieel) - per 2015 geen aanspraak meer op: extramurale begeleiding, dagbesteding, kortdurend verblijf en bijbehorend vervoer, en op functie persoonlijke verzorging (75% resp. 85% naar gemeenten) - gemeenten middelen voor sociale wijkteams (50 mln) - gemeenten houden 60% van middelen voor huishoudelijke hulp - gemeenten krijgen middelen voor financieel vangnet (700 mln) - middelen cliëntondersteuning (MEE) naar gemeenten - positie cliënt: recht op pgb onder stringente voorwaarden; in Wmo ruimte voor gemeenten om medezeggenschap rondom Jeugdwet, Participatiewet en Wmo gezamenlijk te organiseren

12 3.c. Actuele ontwikkeling: de brief van staatssecretaris Van Rijn Overige maatregelen - mensen met een psychische beperking: intramurale GGZ-zorg gericht op behandeling naar ZvW; begeleid wonen gericht op participatie naar gemeenten (en afbouw inrichtingsplaatsen) - differentiatie in benadering doelgroepen ouderen, verstandelijk en lichamelijk gehandicapten bij zorgzwaartepakketten 3 en 4 - veranderingen in indicatieproces: indicatiestelling op zorgzwaarte door CIZ, aanbieder en cliënt bepalen welke zorg passend is binnen budgettaire kader - versterking positie wijkverpleegkundige (200 mln) - in ZvW nieuwe aanspraak thuisverpleging - verkenning met gemeenten naar ondersteuning mantelzorgers

13 4.a. Aandachtspunten voor de nieuwe Wmo - ontwikkel een visie op voor burgers belangrijke zaken: cliëntondersteuning, toegang, persoonsgebonden budget, herijking compensatieplicht, zelfregie en burgerinitiatieven - ontwikkel een lokale visie op de vormgeving van cliënten- en burgerparticipatie: (o.a. voor- en nadelen van integrale inspraak rond Participatiewet, Jeugdwet en Wmo) - let op evaluatie oude en opstellen nieuwe Wmo-beleidsplan - stimuleer dat cliënten en burgers op verschillende manieren worden betrokken bij de vormgeving en invulling van de Wmo (zie bijlage) - let op het contracteerbeleid van de gemeente, onder andere eisen aan medezeggenschap aan te contracteren instellingen, en afstemming met verzekeraars

14 4.b. Aandachtspunten voor de nieuwe Wmo - ontwikkel kwaliteitscriteria vanuit cliëntenperspectief voor het inkoop/contracteerbeleid van gemeente - reik suggesties aan voor versterken zelfregie burger: keukentafelgesprek; participatieplan; integraal persoonsgebonden budget, één aanspreekpersoon, cliëntondersteuning, onafhankelijke indicatiestelling, inzet ervaringsdeskundigen - benadruk het belang van een vangnet meest kwetsbare burgers (netwerken, maatschappelijk steunsysteem, outreachende zorg) - bevorder dat de gemeente ruimte creëert voor burgerinitiatieven (sociaal café, zelfregiecentrum, inzet ervaringsdeskundigen, vrijwilligerswerk, beheer bibliotheek, zorgcoöperatie) - voer in uw eigen raad of organisatie de discussie over de mogelijkheden en beperkingen van zelfregie en zelfredzaamheid

15 5.a. Wat betekenen de Participatiewet en het sociaal akkoord? - Participatiewet: samenvoeging WWB, WsW en Wajong, gericht op arbeidsparticipatie (onder andere quota) - sociaal akkoord (april) werkgevers, werknemers en overheid - 35 arbeidsmarktregio s ( ) onder tripartiet bestuur, met werkpleinen (WW, WWB) en werkbedrijven (Wajong, WsW) - per 1 januari 2015 voor mensen met een functiebeperking met drie vormen: beschut; gedetacheerd bij reguliere werkgever; reguliere baan met begeleiding - UWV/CIZ doet indicatiestelling, periodieke herkeuringen per groep mensen met een beperking (niet inzetbaar; gedeeltelijk beschut of gedetacheerd via het werkbedrijf; gedeeltelijk geschikt voor regulier werk)

16 5.b. Wat betekenen de Participatiewet en het sociaal akkoord? - benadruk het belang van een integrale, levensbrede aanpak op alle levensterreinen - bevorder het opstellen van een individueel participatieplan waarin alle levensgebieden en participatie zijn opgenomen - stimuleer dat er één aanspreekpersoon is voor de cliënt - bewaak en bevorder de medezeggenschap in de nieuw op te richten regionale werkbedrijven, en de relatie met Wmo-raden en andere cliëntenraden - stimuleer burgerinitiatieven gericht op maatschappelijke en arbeidsparticipatie, vooral door ervaringsdeskundigen

17 6.a.Wat houdt de transitie van de jeugdzorg in? - knelpunten in huidig systeem jeugdzorg: toename gespecialiseerde zorg; 1 op kinderen in jeugdzorg/passend onderwijs/ Wajong; versnipperde en verkokerde aanpak/financiering - transitie én transformatie (inhoudelijk; eigen kracht jeugdige en gezin; meer preventie, minder medicaliseren, integrale aanpak) - concept-jeugdwet: gemeente verantwoordelijk voor jeugdbescherming, jeugdreclassering, gesloten jeugdzorg, jeugd-ggz, provinciale jeugdzorg, zorg voor jeugdigen met licht verstandelijke beperking (en jeugdgezondheidszorg en opgroei- en opvoedondersteuning - uitgangspunten: versterken eigen probleemoplossend vermogen; bevorderen opvoedcapaciteit ouders; preventie en vroege signalering; tijdig juiste jeugdhulp op maart; samenwerking rond gezinnen (één gezin, plan, regisseur)

18 6.b. Wat houdt de transitie van de jeugdzorg in? - algemene verantwoordelijkheden gemeente: versterken opvoedkundig klimaat; voorzien in passend aanbod in jeugdhulp; compenseren van beperkingen in zelfredzaamheid en participatie van een jeugdige, voorzien in toereikend aanbod van gecertificeerde instellingen - gemeente verantwoordelijk voor herkenbare en laagdrempelige organisatie jeugdhulp: herkenbare en laagdrempelige toegang; jeugdhulp dichtbij vindplaatsen inzetten; op tijd inzetten van passende hulp; consultatiefunctie; coördinatiefunctie; 24-uursbereikbaarheid; bij complexe hulpvragen zo snel mogelijk gespecialiseerde hulp; eventueel via centrum jeugd en gezin - verantwoordelijkheden van gemeenten op regionaal niveau: advies- en meldpunt huiselijk geweld en kindermishandeling; gesloten jeugdhulp; jeugdbescherming; jeugdreclassering; vormen van gespecialiseerde zorg (jeugd-ggz)

19 6.c. Wat houdt de transitie van de jeugdzorg in? - concrete punten: beleidsplan en verordening; klachtrecht; vertrouwenspersoon; kwaliteitseisen aan instellingen, regionale afstemming naburige gemeenten; afstemming met onderwijs - cliëntenparticipatie: verplicht burgers te betrekken bij ontwikkeling van beleid (formuleringen Wmo); eisen aan medezeggenschap instellingen; cliëntenraad instellingen - stand van zaken bij gemeenten: (regionale) visienota; straks beleidskader en contracten - transitieplan jeugd (actueel): jeugdwet; transformatieagenda (één gezin/plan/regisseur); planningsschema, o.a. voor in samenwerkingsregio s transitiearrangementen; route gemeentelijk beleid (stappenplan en begin beleidsplan december 2013, verordening en organisatie toegangsfunctie voorjaar 2014, contracten aanbieders oktober 2014; vaststellen beleidsplan november 2014); lopende zorg gaat in 2015 door; ondersteuningsprogramma (transitiebureau, werkagenda s)

20 6.d. Visie vanuit cliëntenperspectief: 10 succesfactoren 1. Wensen van jongeren en ouders uitgangspunt 2. Vroegtijdig signaleren, door algemeen-maatschappelijke voorzieningen ( pedagogische civil society ) 3. Eigen kracht als basisprincipe 4. Eigen participatieplan, cliënt zoveel mogelijk zelf opstellen 5. Eén casemanager voor afstemming ondersteuning 6. Nazorg na uitbehandeling 7. Inzet ervaringsdeskundigen, voor verlagen drempels 8. Betrekken burgers bij vormgeven en invullen van beleid 9. Kwaliteitscriteria benoemen vanuit perspectief cliënt 10.Toetsing kwaliteitsbeleid, ook door cliënt

21 6.e. Visie vanuit cliëntenperspectief: vragen transitie jeugdzorg - hoe organiseert de gemeente de toegang (wijkteams, centrum jeugd en gezin, aanbieders, scholen)? - hoe wordt de keuzevrijheid van de cliënt ingevuld? - hoe gaat de gemeente burgers bij het beleid betrekken? - hoe wordt de functie van vertrouwenspersoon ingevuld? - welke eisen (medezeggenschap, kwaliteit) stelt de gemeente bij het contracteren van instellingen? - werkt de gemeente aan een integrale aanpak van het sociaal domein (combinatie drie decentralisaties)? - werkt de gemeente toe naar een integrale medezeggenschap rond de jeugdwet, participatiewet en Wmo?

22 7. Wat zijn de gevolgen van de drie decentralisaties? - cliënt: minder rechten; meer eigen verantwoordelijkheid; drang tot maatschappelijke participatie (kwetsbare jongeren); weg naar gemeente vinden - gemeente: sturende rol; nadruk eigen kracht; creatieve verbindingen tussen domeinen; inkoopbeleid cruciaal; combinatie drie decentralisaties; intergemeentelijke samenwerking - (welzijns- en zorg)instelling: onzekere positie; (her)formuleren aanbod; positioneren (samenwerken, concurreren) - algemeen: elke partij maakt krachtenveldanalyse (bijvoorbeeld gemeente: kwaliteit instellingen, levendige burgerparticipatie, wijze van aansturen)

23 8.Wat betekenen de drie decentralisaties voor de Wmo-raden? a. intern functioneren - trends Wmo-raden: meer leden op persoonlijke titel; vroegtijdige betrokkenheid bij beleid; vragen over contact met achterban; regionale samenwerking - bezinnen op eigen rolopvatting (vertegenwoordiger belangen, meedenker, expert, creatieve burgerkracht) en consequenties - samenstelling (persoonlijke titel, doelgroepen, organisaties) - werkwijze (dagelijks bestuur, werkgroepen, betrekken achterban, volgen gemeentelijke agenda/zelf agenderen) - spelregels met de gemeente (vroegtijdige betrokkenheid, terugkoppeling, overige vormen van burgerparticipatie) - discussie over begrippen achterban en vertegenwoordiging (kennisdossier)

24 8. Wat betekenen de decentralisaties voor Wmo-raden? b. werkwijze - zelf verzamelen van ervaringen en wensen van kwetsbare burgers (raadplegen achterban, contact met maatschappelijke organisaties) - vormen van eigen mening en standpunten (werkgroep, ad hoc deskundigen, inhoudelijke prioriteiten) - tijdig leveren van inbreng in gemeentelijk beleidsproces (vroegtijdig, momenten, regionale samenwerking) - samenwerken met belangenorganisaties (andere locale raden, Wmo-raden in regio, cliëntenraden) - inbreng van cliëntenperspectief bij gemeente en instellingen (driepartijenoverleg, toelichten standpunten tijdens besprekingen)

25 9. Samenvatting: suggesties voor Wmo-raden en cliëntenorganisaties - schep als Wmo-raad een beeld over de eigen rolopvatting, bespreek die met de gemeente en trek de consequenties (samenstelling, achterban, spelregels) - bewaak de agenda van de gemeente (en regio) voor het adviesproces het komend jaar (agendacommissie, schema) - benoem een beperkt aantal inhoudelijke speerpunten (bijvoorbeeld inkoopbeleid, persoonsgebonden budget, cliëntondersteuning) - verdiep u in en stimuleer zelfregie en burgerinitiatieven - bekijk invulling cliënten- en burgerparticipatie in uw gemeente (combinatie van raden, brede burgerraad, flexibele vormen, burgerinitiatieven, regionaal niveau) en bepaal uw eigen rol daarin als Wmo-raad, cliëntenorganisatie of cliëntenraad

26 Bijlage: enkele opmerkingen over cliënten- en burgerparticipatie - participatie kan op (a) individueel niveau (tegenprestatie uitkering, vrijwilliger, als buurman), (b) op collectief niveau (burgerinitiatief) en (c) op beleidsmatig niveau (medezeggenschap, via Wmo-raad) - cliëntenparticipatie heeft betrekking op gebruikers van een voorziening, burgerparticipatie op het meedenken van burgers over beleid - er is formele participatie (via raden) en informele participatie (via ontmoetingen, thematische bijeenkomsten, werkbezoeken, contact met ervaringsdeskundigen, wijkschouw etc.) - uitgangspunten voor participatie: tijdig betrekken van burgers; hanteren van verschillende vormen; ruimte voor betrokken burgers op verschillende niveaus; ieder tot z n recht laten komen (beleidsmatig, ervaringsdeskundig, belangstellende burger); bezinning op één integrale raad of meer raden; belang van medezeggenschap op regionaal niveau; eigen budget voor raad