1 INLEIDING. 1.1 Aanleiding en probleemverkenning
|
|
- Emmanuel van der Heijden
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 1 INLEIDING Bij het kopen of het huren van woonruimte kijken mensen niet alleen naar de woning, maar ook naar de woonomgeving, het zogenaamde woonmilieu. Iemand wil bijvoorbeeld een eengezinswoning met een tuin en liefst ook een garage. Is er een speelveld voor de kinderen in de buurt, een school, een park voor het uitlaten van de hond, een buurtwinkelcentrum, een op- en afrit van de snelweg? Zijn er op wijkniveau recreatiemogelijkheden, een groot winkelcentrum, et cetera. Op stedelijk niveau kan iemand waarde hechten aan het Mastbos, winkelcentrum de Barones, het Chassé theater, het Valkenbergpark, voetbalclub NAC Breda en natuurlijk de Grote Kerk en de terrassen op de markt. Mensen kijken naar hun woning en haar omgeving op verschillende schaalniveaus. In deze scriptie staat het begrip woonmilieu, op verschillende schaalniveaus: buurt, wijk en gemeente, centraal. Dit hoofdstuk bevat de opzet voor dit onderzoek. Paragraaf één verduidelijkt de aanleiding voor dit onderzoek en de complexiteit van het onderwerp. In paragraaf twee staat de vraagstelling voor het onderzoek centraal. De afbakening van het onderzoeksgebied is te vinden in paragraaf drie. Paragraaf vier beschrijft het plan van aanpak, de gehanteerde onderzoeksmethoden en een schematische weergave van het te onderzoeken probleem, het conceptueel model. De vijfde paragraaf bevat een leeswijzer en sluit dit hoofdstuk af. 1.1 Aanleiding en probleemverkenning Deze afstudeerscriptie is vervaardigd in het kader van het laatste onderdeel van de afstudeerrichting Stedelijke en Regionale Planning van de studie Sociale Geografie aan de Rijksuniversiteit Groningen. Dit onderzoek is uitgevoerd naast mijn werkverband bij de gemeente Breda. Bij de start van dit onderzoek zijn drie aanknopingspunten naar voren gekomen. Ten eerste de kritiek op het woonmilieuonderzoek van het onderzoeksbureau ABF- Research (in vervolg ABF 1 ) van de door de gemeente Breda ingestelde adviescommissie Smit, Smeets, en Kalle. 1 ABF staat voor een fusie van Axon, BSM, en Focus. Voor achtergrond zie webstek: 1
2 Ten tweede het pleidooi van de heer Buys, van het onderzoeksbureau RIGO Research en Advies BV (in vervolg RIGO 2 ), om belevingsaspecten mee te nemen in woonmilieuonderzoek. Ten derde de wens van de gemeente Breda om meer inzicht te krijgen in het schakelen tussen verschillende schaalniveaus. Verfijning woonmilieuonderzoek ABF Volgens Smit, Smeets, en Kalle is er in Breda behoefte aan een indeling die recht doet aan de sterke punten van de Bredase wijken en buurten in plaats van de globale indeling van ABF (Smit et al, 2001). Hieronder volgt de voorgeschiedenis van de indeling van ABF met aandacht voor het belang van verfijning voor gemeenten. Na de rijksnota Volkshuisvesting in de jaren negentig verschoof de aandacht van het bouwen voor de lage inkomens naar het bouwen voor woonwensen. De rijksnota Mensen Wensen Wonen (MWW), van december 2000, stelt de burger en zijn woonwensen centraal. Ten aanzien van woonmilieus wil de rijksoverheid meer variatie. Dit komt ook meer naar voren in de voorlopige verstedelijkingsafspraken tussen rijk, provincie en gemeente. Bij deze afspraken valt op dat er een verbreding heeft plaatsgevonden van een nieuwbouwopgave naar een nieuwbouw- en transformatieopgave en van de woning naar het woonmilieu. Tevens lijken deze afspraken op lagere schaalniveaus te worden gebaseerd, namelijk het postcodeniveau. De beleidsvrijheid van gemeenten wordt als het ware steeds verder ingeperkt. Dit is visueel weergegeven in figuur 1.1 op de volgende pagina. De belangstelling van het rijk voor de transformatieopgave in de steden toont aan dat het meten van veranderingen in de bestaande voorraad, woningen en woonmilieus, van groter belang is geworden. Gemeenten en provincies doen woonmilieuonderzoek om de afspraken beter te kunnen onderbouwen of te bekritiseren. Dit onderzoek is vaak op basis van dezelfde onderzoeksmethodiek en hetzelfde bureau namelijk ABF. Voor de rijksoverheid doet ABF in het kader van de verstedelijkingsafspraken onderzoeken, voor de provincie inzake de uitwerkingsplannen van het streekplan en voor de gemeente Breda om de discussie over nieuw gemeentelijk woonbeleid te begeleiden. 2 Zie webstek: onder publicatie: 2
3 FIGUUR 1.1 BESTUURLIJK KADER De Woningmarktanalyse Breda 2001 van ABF was een belangrijk bouwsteen voor nieuw woonbeleid in Breda, dat de naam Maatwerk in programmering (in vervolg Maatwerk Wonen) 3 kreeg (Poulus, 2001). In de woningmarktanalyse gebruikt ABF de per provincie opgestelde tiendelige woonmilieutypologie voor de gemeente Breda (in vervolg de provinciale woonmilieubenadering). De gemeente Breda heeft het concept Maatwerk Wonen, en de gebruikte woningmarktonderzoeken, voorgelegd aan een onafhankelijke adviescommissie Smit, Smeets en Kalle. Deze commissie doet concrete aanbevelingen ten aanzien van woonmilieuonderzoek: In plaats van een globale benadering waarbij deze variëteit van woonmilieus wordt verhuld door een grove labelling, is een meer verfijnde benadering wenselijk om recht te kunnen doen aan de sterke punten van diverse Bredase wijken en buurten. (Smit et al., 2001, p.11). 3 In de gemeente Breda zijn bij het WBO in 1998 extra enquêtes uitgevoerd waardoor betere uitspraken over de vraag op viercijferig postcodeniveau mogelijk zijn. 3
4 Om afspraken te maken over de transformatie van woonmilieus in buurten en wijken in Breda is het verstandig het inzicht in deze woonmilieus te vergroten. Vanuit de probleemverkenning Verfijning woonmilieuonderzoek ABF kom ik tot het volgende aandachtspunt voor dit onderzoek: Het begrip woonmilieu zo te definiëren dat er recht wordt gedaan aan de sterke en zwakke punten van de Bredase buurten en wijken. Belevingsaspecten Volgens de heer Buys van onderzoeksbureau RIGO is het noodzaak woonmilieus te typeren die recht doen aan de emotionele lading van die woonmilieus. Belevingsaspecten zoals status, sfeer en karakter, etc. geven subjectieve woonmilieubeelden van een wijk. Door bewoners of lokale deskundigen op het gebied van wonen hun eigen woonmilieukaarten te laten maken en deze te combineren ontstaat vanzelf een woonmilieutypologie. De adviescommissie Smit, Smeets, en Kalle suggereert een nieuwe aanpak van onderop, vanuit de gemeentelijke praktijk. Om rekenschap te geven van de lokale praktijk is onderzoek van de heer Buys van het onderzoeksbureau RIGO verhelderend. Buys begint zijn pleidooi voor belevingsaspecten in woonmilieuonderzoek met het onderscheiden van twee benaderingen om de vraag naar en het aanbod van woonmilieus bij elkaar te brengen: de leefstijlbenadering en de woonmilieubenadering. Bij de leefstijlbenadering wordt het volgende onderzocht: wat wenst de klant en op welke locatie (waar). De woonmilieubenadering onderzoekt welke woonmilieus te onderscheiden zijn (in een bepaald gebied), hoe deze worden beleefd en wat daar eventueel aan te veranderen is, zie figuur 1.2. De leefstijlbenadering kijkt naar de wensen van mensen in een buurt of wijk. De woonmilieubenadering beziet wat de huidige situatie is, hoe deze beleefd wordt en hoe deze dan te veranderen is. Buys pleit in zijn artikel in het Nieuw Tijdschrift voor de Volkshuisvesting voor de woonmilieubenadering. De leefstijlbenadering zet de dynamische vraag, vandaag een mars morgen een twix, nog meer centraal: Onduidelijk is vooralsnog of we hele buurten moeten gaan afstemmen op leefstijlgroepen zoals die anno 2001 uit de computer komen rollen. Hoe moeten die buurten er dan uitzien? En hoe bestand zijn ze dan tegen verandering in smaak? Een woonwijk is per slot van rekening geen wegwerpartikel, althans nog niet. (Buys, 2001, p.12). Het verfijnen van de woonmilieubenadering voor de gemeente Breda is dus de opgave en niet het opzetten van een leefstijlbenadering. 4
5 FIGUUR 1.2 INVALSHOEKEN VAN DE LEEFSTIJL- EN DE WOONMILIEUBENADERING BRON: BUYS, 2001 Recht doen aan sterke punten en zwakke punten van buurten kan door middel van belevingsaspecten vorm krijgen. Door lokale experts, ervaringsdeskundigen of professionals op het gebied van wonen, te gebruiken is ervaringsdeskundigheid bij het onderzoek te betrekken. Kennis die in statistieken niet snel gevonden zal worden. Vanuit de probleemverkenning Belevingaspecten kom ik tot de volgende aandachtspunten voor dit onderzoek: 1. Woonmilieubenadering in plaats van de leefstijlbenadering; 2. Lokale ervaringsgegevens meenemen door belevingsaspecten mee te nemen. Schakelen tussen schaalniveaus mogelijk maken De gemeente Breda gebruikt en ontwikkelt woonmilieu-indelingen op verschillende schaalniveaus. Sinds de komst van de nota Maatwerk Wonen is er behoefte aan inzicht in het verbinden van verschillende schaalniveaus binnen de gemeente Breda. Er dienen op verschillende schaalniveaus afspraken met partijen te worden gemaakt. Bijvoorbeeld met buurtbewoners, woningcorporaties, projectontwikkelaars, stedelijke woonconsumentenorganisaties, buurgemeenten, provincie en rijksoverheid. 5
6 Afspraken over het veranderen van een woonmilieu in een buurt hebben ook betekenis op wijk- en stedelijk niveau. De transformaties in het woonmilieu van een buurt dienen ook op een logische wijze in het woonmilieu van de wijk terug te vinden zijn. Bij het schakelen tussen schaalniveaus kunnen de Russische matroshka poppen als visueel voorbeeld dienen. Lagere niveaus passen in de hogere niveaus. Het opschakelen van buurt- naar wijk- en van wijk- naar gemeentelijk niveau geeft een beeld van woonmilieus in de gemeente Breda op basis van een laag schaalniveau. Naast het zoeken naar een methodiek voor het opschakelen dient ook een methodiek gevonden te worden voor het naar een lager niveau schakelen, het zogenaamde neerschakelen. Bijvoorbeeld van het postcodeniveau naar het buurtniveau, waardoor een vergelijk mogelijk wordt met de provinciale woonmilieubenadering (ABF). De probleemverkenning schakelen tussen schaalniveaus roept vooral vragen op. Dit is dan ook het meest vernieuwende element in dit onderzoek. 1.2 Vraagstelling De vorige paragraaf geeft drie belangrijke aanknopingspunten die bij elkaar gebracht dienen te worden in dit onderzoek. Bestaand woonmilieuonderzoek van ABF verfijnen, waarbij sterke en zwakke punten van Bredase wijken en buurten beter naar voren komen. Dit is te vertalen in de behoefte aan een gemeentelijke woonmilieubenadering met meer aandacht voor belevingsaspecten en lokale ervaringsdeskundigen. Daarnaast is er de gemeentelijke wens om op een logische wijze tussen de verschillende schaalniveaus te kunnen schakelen. Zowel opschakelen, van laag naar hoog, als het neerschakelen, van hoog naar laag. Probleemstelling Er is in de gemeente Breda behoefte aan een verfijnde woonmilieubenadering die rekening houdt met belevingsaspecten en schakelen tussen schaalniveaus mogelijk maakt. 6
7 Doelstelling Tweeledig: 1. Het ontwikkelen en toetsen, in de gemeente Breda, van een verfijnde gemeentelijke woonmilieubenadering, waarbij aandacht is voor belevingsaspecten en die schakelen tussen schaalniveaus op een logische manier mogelijk maakt; 2. Het ontwikkelen en toetsen, in de gemeente Breda, van een methodiek om de provinciale woonmilieubenadering, die gebaseerd is op het viercijferig postcodeniveau, te vertalen naar het buurtniveau, waardoor een confrontatie van de gemeentelijke en de provinciale benadering mogelijk is. Centrale vraagstelling In hoeverre draagt de te ontwikkelen gemeentelijke en provinciale woonmilieubenadering bij aan het oplossen van de volgende problemen: Verfijning: recht doen aan Bredase buurten en wijken; Belevingsaspecten; Schakelen tussen schaalniveaus. Onderzoeksvragen I. Wat zijn de huidige knelpunten in het woonmilieuonderzoek in de gemeente Breda? II. Welke woonmilieukenmerken zijn nodig voor een verfijnde woonmilieubenadering, met bijzondere aandacht voor belevingsaspecten? III. Hoe kan op logische wijze tussen de verschillende schaalniveaus, van buurt naar wijk, van wijk naar gemeente en van postcode naar buurt, worden geschakeld? IV. Hoe ziet de woonmilieuverkenning voor Breda op buurt-, wijk en gemeentelijk niveau er uit, volgens de methodiek van opschakelen? V. Hoe ziet de vertaling van de provinciale woonmilieutypologie (ABF) van 4-cijferig postcodeniveau naar buurtniveau er uit, volgens de methodiek van neerschakelen? VI. Hoe ziet de confrontatie van de gemeentelijke woonmilieubenadering en de provinciale woonmilieubenadering eruit? VII. Welke conclusies kunnen op basis van dit onderzoek worden getrokken? 1.3 Gebiedsafbakening De gebiedsafbakening is een belangrijk onderdeel voor een woonmilieu onderzoek. Er is in de gemeente Breda op dit moment vooral een wens om tot een woonmilieubenadering te komen die recht doet aan de sterke en zwakke punten van de Bredase buurten en wijken. Dit leidt tot een beperking tot het grondgebied van de gemeente Breda. 7
8 HOOFDSTUK 1 INLEIDING In onderstaande figuur is de gemeente Breda te zien (zwarte lijn gemeentegrens) en delen van omliggende gemeenten. De gele lijn geeft de grens bebouwd gebied van 1996 weer. FIGUUR 1.4 REGIO BREDA BRON: VROM, De opzet van dit onderzoek Hieronder volgt een beschrijving van het plan van aanpak om de vraagstelling te beantwoorden en de gebruikte onderzoeksmethoden. Plan van aanpak Het onderzoeksproces is in vier fasen opgedeeld. Fase één bestond enerzijds uit het opbouwen van een theoretisch model voor een Bredase woonmilieubenadering: verfijnd, met belevingsaspecten, en schakelend tussen verschillende schaalniveaus. Anderzijds is een theoretisch concept gezocht om de provinciale ABF woonmilieutypologie te vertalen naar het Bredase buurtniveau. Fase twee betreft het uitvoeren van de gemeentelijke woonmilieubenadering in de Bredase situatie. De in fase één onderscheiden woonmilieukenmerken en het principe van opschakelen woonmilieu zijn geoperationaliseerd en uigevoerd voor de gemeente Breda. In fase drie is de provinciale woonmilieu-indeling van ABF vertaald naar de Bredase buurten volgens het theoretisch concept voor neerschakelen (fuzzy logic). 8
9 Dit maakt het mogelijk om de provinciale woonmilieubenadering van ABF met de in fase drie getoetste gemeentelijke woonmilieubenadering te vergelijken. In fase 4 is een rapport opgesteld en een CDROM/ webstek gemaakt. Hieronder een korte weergave van de werkzaamheden. Fase 1 Literatuur en theorievorming Literatuuronderzoek woonmilieu-indelingen (wat is de stand van zaken) Opzetten verfijnde gemeentelijke woonmilieubenadering (definitie te gebruiken begrippen en onderscheidende kenmerken, onder andere belevingsaspecten) Theorie Opschakelen (verzamelingenleer) Theorie Neerschakelen (fuzzy logic) Fase 2 Gemeentelijke woonmilieubenadering Operationaliseren van de kenmerken van woonmilieus; Upgraden woonmilieuprofiel van buurt- naar wijk- en van wijk- naar gemeenteniveau Vanuit het woonmilieuprofiel op buurtniveau een typologie opstellen; Vanuit het woonmilieuprofiel op wijkniveau een typologie opstellen; Fase 3 Provinciale woonmilieu benadering Provinciale ABF woonmilieu-indeling (10-delig) vertalen naar het buurtniveau; Confrontatie van de provinciale en de gemeentelijke benadering; Fase 4 Evaluatie en rapportage Wat levert de gemeentelijke woonmilieubenadering aan informatie op met als belangrijke onderdelen: schakelen tussen schaalniveaus en belevingsaspecten; Het schrijven van een eindrapport met een CDROM die het schakelen tussen schaalniveaus, buurt-, wijk- en stedelijk niveau verheldert en als website dienst kan doen. Methoden van onderzoek Vanuit een inventarisatie van woonmilieutypologieën op landelijk en lokaal niveau beschrijf ik de knelpunten van deze indelingen voor de gemeente Breda. Tevens is literatuuronderzoek gebruikt om het begrip woonmilieu en haar onderscheidende kenmerken te selecteren. Belevingsaspecten zijn meegenomen door een workshop te houden met lokale deskundigen op het gebied van wonen. Bij de vertaling van de theorie naar de praktijk heeft de Economische Barometer Breda voor inspiratie gezorgd en geresulteerd in de woonmilieuprofielen. Vanuit de wiskunde, en meer concreet de verzamelingenleer, is een theorie ontwikkeld om van buurt- naar wijk- en van wijk- naar gemeentelijke woonmilieuprofielen op te kunnen schakelen. Op basis van deze profielen zijn woonmilieu-indelingen opgesteld door het clusteren van buurten en wijken. Dit is gedaan op basis van een statistische methode, de zogenaamde clusteranalyse. 9
10 Om de provinciale benadering, de typologie van ABF te verfijnen naar het buurtniveau is gebruik gemaakt van theorie uit de informatica (fuzzy logic). Het theoretisch model voor de woonmilieuverkenning en de toets in de praktijk vande gemeente Breda wordt in het conceptueel model in figuur 1.4 weergegeven. De kleuren verduidelijken de relaties. FIGUUR 1.4 CONCEPTUEEL MODEL 10
11 1.5 Leeswijzer In dit eerste hoofdstuk zijn de contouren voor het onderzoek geschetst. Hierbij komen drie aandachtspunten naar voren, verfijning woonmilieubenadering ABF, belevingsaspecten en schakelen tussen schaalniveaus. Hoofdstuk twee geeft de stand van zaken van het woonmilieuonderzoek in de gemeente Breda en vraagt extra aandacht voor transparantie van de woonmilieu-indelingen. Hoofdstuk drie beschrijft de ontwikkeling van het theoretisch model om de centrale vraagstelling te kunnen beantwoorden. Hoofdstuk vier bevat de operationalisering van de woonmilieukenmerken die woonmilieuprofielen en woonmilieutypologieën mogelijk maakt. Hoofdstuk vijf geeft een voorbeeld van een buurtprofiel, een wijkprofiel en het gemeentelijk profiel voor de gemeente Breda. Alle 52 buurtprofielen, 11 wijkprofielen en het gemeentelijk profiel zijn op mijn webstek of op de CDROM te vinden. Hoofdstuk vijf beschrijft de bevindingen over het opschakelen en het aandachtspunt transparantie. Hoofdstuk zes bevat de woonmilieutypologieën, de confrontatie van de gemeentelijke en de provinciale benadering, en de bevindingen over verfijning, belevingsaspecten en het neerschakelen. Ten slotte zijn in hoofdstuk zeven de conclusies en aanbevelingen te vinden over verfijning, beleving, schakelen tussen schaalniveaus en transparantie. 11
Aanleiding en probleemverkenning Doelstelling Centrale vraagstelling Bestaand woonmilieuonderzoek
0 SAMENVATTING Aanleiding en probleemverkenning Bij het kopen of het huren van woonruimte kijken mensen niet alleen naar de woning, maar ook naar de woonomgeving, het zogenaamde woonmilieu. Deze woonmilieuverkenning
Nadere informatie5 PROFIELEN. 5.1 Woonmilieuprofiel gemeente Breda Buurtprofiel
5 PROFIELEN Dit hoofdstuk bevat de weergave van de woonmilieuprofielen. De profielen geven inzicht in het schakelen tussen schaalniveaus. Het is een transparante stap tussen de woonmilieukenmerken en de
Nadere informatie2.1 Landelijk opgezet woonmilieuonderzoek
2 STAND VAN ZAKEN Dit hoofdstuk bevat een overzicht van de belangrijkste woonmilieuonderzoeken die uitspraken doen over de gemeente Breda. Er zijn indelingen landelijk opgezet, provinciaal, maar ook alleen
Nadere informatie6 TYPOLOGIEËN. 6.1 Gemeentelijke buurttypologie Breda
6 TYPOLOGIEËN De woonmilieuverkenning voor de gemeente Breda wordt voltooid in de woonmilieutypologieën. Hierbij staat het toetsen of de indelingen recht doen aan sterke en zwakke punten van de Bredase
Nadere informatie4 KENMERKEN. 4.1 Woonmilieukenmerken als rode draad
4 KENMERKEN Het in hoofdstuk drie gepresenteerde theoretisch model dient op de gemeente Breda toegepast te worden. De operationalisering van de woonmilieukenmerken staat in dit hoofdstuk centraal. Deze
Nadere informatieDeze paragraaf definieert het begrip woonmilieu en maakt op basis van literatuuronderzoek een selectie van te gebruiken kenmerken.
3 THEORIE In hoofdstuk één en twee zijn de knelpunten voor woonmilieuonderzoek in Breda benoemd en beschreven. De oplossingsrichtingen zijn aangegeven en worden in dit hoofdstuk uitgewerkt. Paragraaf één
Nadere informatieRecreatieve woonmilieus in Almere. Erik van Marissing, Mei 2002
Erik van Marissing, Mei 2002 Opbouw van de presentatie Doelstellingen en Probleemstelling Onderzoeksvragen en Afbakening van het onderzoeksgebied Definitie van een recreatief woonmilieu De meerwaarde van
Nadere informatieBijeenkomst afstudeerbegeleiders. 13 januari 2009 Bespreking opzet scriptie
Bijeenkomst afstudeerbegeleiders 13 januari 2009 Bespreking opzet scriptie Doel deel II bijeenkomst vandaag Afstudeerbegeleiders zijn geinformeerd over inhoud Medmec jaar vier (scriptievaardigheden) Afstudeerbegeleiders
Nadere informatieEvenwichtig woningaanbod
ONDERZOEKSOPZET Evenwichtig woningaanbod 24 maart 2017 1 Inhoudsopgave 1 Inleiding 5 1.1 Aanleiding 5 1.2 Leeswijzer 6 2 Doel en probleemstelling van het onderzoek 7 2.1 Doelstelling 7 2.2 Probleemstelling
Nadere informatieop de woningmarkt Presentatie A: Het beleidsproces DSP-groep 2011 in opdracht van Stadsregio Rotterdam
Kansen voor doorstroom op de woningmarkt Presentatie A: Het beleidsproces DSP-groep 2011 in opdracht van Stadsregio Rotterdam Presentatie gebruiken bij discussie verbetering doorstroom Met regiogemeenten
Nadere informatieNederlandse samenvatting (Summary in Dutch)
Nederlandse samenvatting (Summary in Dutch) 159 Ouders spelen een cruciale rol in het ondersteunen van participatie van kinderen [1]. Participatie, door de Wereldgezondheidsorganisatie gedefinieerd als
Nadere informatieRIGO Research en Advies Woon- werk- en leefomgeving Aansluiting plan Lingerzijde op de actuele regionale woningbehoefte
RIGO Research en Advies Woon- werk- en leefomgeving www.rigo.nl Aansluiting plan Lingerzijde op de actuele regionale woningbehoefte Edam-Volendam De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij RIGO.
Nadere informatieRijksuniversiteit Groningen. Actie, actie, actie. Proefschrift
Rijksuniversiteit Groningen Actie, actie, actie De vakbeweging en de regio Noord-Nederland, 1960-1992 Proefschrift ter verkrijging van het doctoraat in de Ruimtelijke Wetenschappen aan de Rijksuniversiteit
Nadere informatieArnoud van de Ven Hogeschool Arnhem Nijmegen 7 april 2016
Navolgbaarheid bij kwalitatief onderzoek: consistentie van vraagstelling tot eindrapportaged van de Ven Arnoud van de Ven Hogeschool Arnhem Nijmegen 7 april 2016 Piet Verschuren en Hans Doorewaard (2015)
Nadere informatieScenariobenadering Sport Toekomstverkenning
Scenariobenadering Sport Toekomstverkenning Om te komen tot een (wetenschappelijk) gefundeerde toekomstverkenning voor de Sport passen we een scenariobenadering toe. In zo n benadering worden alle stappen
Nadere informatieA. Business en Management Onderzoek
A. Business en Management Onderzoek Concepten definiëren Een concept (concept) is een algemeen geaccepteerde verzameling van betekenissen of kenmerken die geassocieerd worden met gebeurtenissen, situaties
Nadere informatieStrategisch Bewonersonderzoek Woonbeleving & Woonwensen. USP Bewonersscan 2018
Strategisch Bewonersonderzoek Woonbeleving & Woonwensen USP Bewonersscan 2018 De juiste inzichten voor het doelgericht evalueren wat leeft onder uw huurders De Bewonersscan is al vanaf 1999 het meest uitgebreide
Nadere informatieBijlagen ( ) Eisen aan het onderzoeksvoorstel
Bijlagen (2008-2009) Eisen aan het onderzoeksvoorstel Het onderzoeksvoorstel dat na vier weken bij de begeleider moet worden ingediend omvat een (werk)titel, een uitgewerkte probleemstelling (die een belangrijke
Nadere informatieKwaliteit van het Openbaar Groen. Onderzoeksplan
Kwaliteit van het Openbaar Groen Onderzoeksplan Rekenkamercommissie Haarlem Postbus 511 2003 PB Haarlem 023-511 30 38 https://gemeentebestuur.haarlem.nl/informatie-over/rekenkamercommissie/ rekenkamercommissie@haarlem.nl
Nadere informatieInleiding Onderzoek, een lessen-cyclus voor MT/AD 3.
Inleiding Onderzoek, een lessen-cyclus voor MT/AD 3. Hans Timmermans. De Onderzoekscyclus: In de bovenstaande figuur is schematisch de onderzoekscyclus weergegeven. - Er is een onderwerp van onderzoek.
Nadere informatiePresentatie evaluatie RAP
Presentatie evaluatie RAP Regio Alkmaar PORA Wonen 5 november 2014 Dicky Sijpkens Agenda 1. Achtergrond van de evaluatie 2. Opzet van de evaluatie 3. Algemene bevindingen en verbetervoorstellen 4. Regio
Nadere informatieDEEL A. THEORETISCHE, METHODOLOGISCHE EN INHOUDELIJKE ACHTERGRONDEN...1
DEEL A. THEORETISCHE, METHODOLOGISCHE EN INHOUDELIJKE ACHTERGRONDEN...1 1 INLEIDING EN OPZET VAN HET ONDERZOEK...3 1.1 Aanleiding tot het onderzoek...3 1.2 Probleemstelling...6 1.3 Vraagstelling en onderzoeksvragen...7
Nadere informatieNieuwe Kijk. Wegen. in het. Landschap. Ontwerponderzoek december 2011
Nieuwe Kijk op Wegen in het Landschap Ontwerponderzoek december 2011 14 1. Inleiding 15 16 1.1 AANLEIDING Infrastructuur is de ruggengraat van het landschap. De komende jaren wordt er veel geïnvesteerd
Nadere informatieWerkopdracht vijfde ontwikkelsessie. Opbrengsten ontwikkelsessie 5. Wat zijn bouwstenen?
Werkopdracht vijfde ontwikkelsessie Wat hebben onze leerlingen nodig om uit te groeien tot volwassenen die bijdragen aan de samenleving, economisch zelfstandig zijn én met zelfvertrouwen in het leven staan?
Nadere informatieInhoudsopgave. Voorwoord 7
Inhoudsopgave Voorwoord 7 1 Beginselen van academisch-juridisch onderzoek 9 1.1 Academisch-juridisch onderzoek 9 1.2 Verschillen met ander juridisch onderzoek 10 1.3 Het onderzoeksproces 11 1.4 Eisen waaraan
Nadere informatieGemeente Heerde MijnBurgemeester. Nieuwe burgemeester Heerde
Gemeente Heerde MijnBurgemeester Nieuwe burgemeester Heerde De gemeente Heerde is op zoek naar een nieuwe burgemeester. Als onderdeel van deze zoektocht heeft de gemeente ook haar inwoners gevraagd naar
Nadere informatieOegstgeest aan de Rijn: realisatie van een woningbouwbehoefte
Oegstgeest aan de Rijn: realisatie van een woningbouwbehoefte Stap 1 van de Ladder voor Duurzame Verstedelijking schrijft voor dat een stedelijke ontwikkeling past binnen de regionale behoefte. Provincie
Nadere informatieMeer woonkansen voor ouderen
Meer woonkansen voor ouderen Ouderen willen zo lang mogelijk in hun vertrouwde leefomgeving blijven wonen. Met een slimme combinatie van maatregelen maakt u als gemeente dat mogelijk. Uw resultaten: Efficiënte
Nadere informatieonderzoeksopzet handhaving
onderzoeksopzet handhaving Rekenkamercommissie Onderzoeksopzet Handhaving rekenkamercommissie Oss 29 april 2009 1 Inhoudsopgave 1. AANLEIDING EN ACHTERGROND... 3 2. AFBAKENING... 4 3. DOELSTELLING EN ONDERZOEKSVRAGEN...
Nadere informatieRegionale Structuurvisie Wonen Zorg en Woonomgeving. Gemeente Roerdalen 19 november 2014
Regionale Structuurvisie Wonen Zorg en Woonomgeving Gemeente Roerdalen 19 november 2014 Inhoud van presentatie Aanleiding Typering van de structuurvisie Koers in een notendop Afwegingskaders Instrumentarium
Nadere informatiePlan van Aanpak. Auteur: Roel Konieczny Docent: Stijn Hoppenbrouwers Plaats, datum: Nijmegen, 7 mei 2004 Versie: 1.0
Plan van Aanpak Auteur: Roel Konieczny Docent: Stijn Hoppenbrouwers Plaats, datum: Nijmegen, 7 mei 2004 Versie: 1.0 Plan van Aanpak Roel Konieczny Inhoudsopgave 1 INLEIDING... 3 2 PROBLEEMGEBIED EN DOELSTELLING...
Nadere informatieStartnotitie onderzoek Dienstverlening Venlo Belevingsonderzoek naar de Herindeling. dd. Januari 2016
Startnotitie onderzoek Dienstverlening Venlo Belevingsonderzoek naar de Herindeling dd. Januari 2016 Startnotitie rekenkameronderzoek Dienstverlening Venlo Belevingsonderzoek naar de Herindeling 1. Aanleiding
Nadere informatieOnderzoeksopzet ( ) Prestaties van Goed Wonen
Rekenkamercommissie Onderzoeksopzet (2014-45430) Prestaties van Goed Wonen 1. Aanleiding en achtergrond 1.1 Aanleiding De Rekenkamercommissie (RKC) Voorst werkt vooralsnog met het onderzoeksprogramma vanaf
Nadere informatieMeer woonkansen voor ouderen
Meer woonkansen voor ouderen Ouderen willen zo lang mogelijk in hun vertrouwde leefomgeving blijven wonen. Met een slimme combinatie van maatregelen maakt u als gemeente dat mogelijk. Uw resultaten: Efficiënte
Nadere informatieScriptiegroep. Bijeenkomst 08
Scriptiegroep Bijeenkomst 08 Inhoudselementen van een scriptie Inhoudsopgave Voorwoord Inleiding Bronnenonderzoek Afstudeerproject Conclusie Samenvatting Literatuurlijst Bijlagen Inhoudsopgave Routekaart
Nadere informatieRekenkamercommissie Wijdemeren
Rekenkamercommissie Wijdemeren Protocol voor het uitvoeren van onderzoek 1. Opstellen onderzoeksopdracht De in het werkprogramma beschreven onderzoeksonderwerpen worden verder uitgewerkt in de vorm van
Nadere informatieDe kaderstellende rol van de raad bij complexe projecten
De kaderstellende rol van de raad bij complexe projecten Basisschool Aan de Bron en sporthal op het voormalige WML-terrein Onderzoeksopzet Rekenkamer Weert 16 december 2007 Inhoudsopgave 1. Achtergrond
Nadere informatieOnderzoeksprotocol Rekenkamer West-Brabant
Onderzoeksprotocol Rekenkamer West-Brabant Vastgesteld door de Rekenkamer West-Brabant in haar vergadering van 25 oktober 2010. Dit onderzoeksprotocol vloeit voort uit het Reglement van Orde, vastgesteld
Nadere informatieVerkoop kavels Dolderseweg
ONDERZOEKSOPZET Verkoop kavels Dolderseweg Utrecht april 2018 Inhoudsopgave 1. AANLEIDING EN ACHTERGROND... 3 2. PROBLEEMSTELLING EN WERKWIJZE... 4 3. UITWERKING ONDERZOEKSVRAGEN... 4 4. ORGANISATIE, RAPPORTAGE,
Nadere informatieWerkopdracht vierde ontwikkelsessie
Werkopdracht vierde ontwikkelsessie Wat hebben onze leerlingen nodig om uit te groeien tot volwassenen die bijdragen aan de samenleving, economisch zelfstandig zijn én met zelfvertrouwen in het leven staan?
Nadere informatieTHEMABIJEENKOMST WONEN. 29 juni 2015
THEMABIJEENKOMST WONEN 29 juni 2015 1. Opzet van de bijeenkomst Na een korte introductie van de voorzitter (wethouder Wolff) houdt woningcorporatie ZO Wonen een korte presentatie op hun visie en functie
Nadere informatieDe Bewonersscan: woonbeleving en wensen van huurders in kaart Brochure 2018
De Bewonersscan: woonbeleving en wensen van huurders in kaart Brochure 2018 Inleiding De Bewonersscan De Bewonersscan is al vanaf 1999 het meest uitgebreide klanttevredenheidonderzoek voor corporaties.
Nadere informatieRekenkamercommissie gemeente Bloemendaal
Rekenkamercommissie gemeente Bloemendaal Evaluatie onderzoek Externe Inhuur Overveen, 25 januari 2018 Aanleiding De Rekenkamercommissie Bloemendaal evalueert al haar onderzoeken om na te gaan in hoeverre
Nadere informatieINGEKOMEN 2 5 JAN Verzenddatum. Paraaf Provinciesecretaris lluou^y
P T HOLLAND ZUID INGEKOMEN 2 5 JAN. 2010 2 5 JAN 2010 5 -minuten versie voor Provinciale Staten Directie DRM Afdeling XX Afdeling Ruimte en Wonen Registratienummer PZH-2010-150529469 (DOS-2009-0024764)
Nadere informatietoelichting aanvaarding actualisering regionale woonvisie 2017
Bijlage Datum DOS-2014-0006307 Onderwerp toelichting aanvaarding actualisering regionale woonvisie 2017 Aan de regio s is gevraagd voor 1 juli 2017 de regionale woonvisies te actualiseren op basis van
Nadere informatieOrganisatie in de buurt
Organisatie in de buurt Over bewonersorganisaties en club-/buurthuizen Enquête leefbaarheid en veiligheid 2008 Bureau Onderzoek Gemeente Groningen Bureau Onderzoek is ondergebracht bij de dienst Sozawe
Nadere informatie*V Gemeente rs. Jur Botter, MPA
*V Gemeente rs. Jur Botter, MPA y Haarlem Wethouder Jeugd en Onderwijs, Vastgoed, Nieuwe Democratie, Bedrijfsvoering en Dienstverlening De Wijkraden van de gemeente Haarlem De Stichting Stadsgesprekken
Nadere informatieDe algemene probleemstelling van dit afstudeeronderzoek heb ik als volgt geformuleerd:
Inleiding Mijn afstudeeronderzoek richt zich op het bepalen van de juiste sourcingadvies per IT-proces van een organisatie. Voorlopig hanteer ik de definitie van Yang en Huang (2000) met betrekking tot
Nadere informatieNota van beantwoording zienswijzen
Nota van beantwoording zienswijzen CONCEPT WOONVISIE REGIO EINDHOVEN Samen werken aan drie uitdagingen voor de regionale woningmarkt Colofon Nota van beantwoording zienswijzen Concept Woonvisie Samen werken
Nadere informatieGeherstructureerd stedelijk gebied,
Indicator 20 mei 2010 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. In de 141 geselecteerde gebieden
Nadere informatieTransformatie jeugdzorg: samen werken aan vernieuwing
Transformatie jeugdzorg: samen werken aan vernieuwing Bestuursopdracht 2012 Subregio West-Brabant Oost Oktober 2012 Transformatie jeugdzorg: samen werken aan vernieuwing Bestuursopdracht 2012 Subregio
Nadere informatieAdvies van de Wetenschappelijke Commissie Wijkaanpak
Advies van de Wetenschappelijke Commissie Wijkaanpak De Wetenschappelijke Commissie Wijkaanpak is in 2010 ingesteld door de Minister van Wonen, Wijken en Integratie met als opdracht de Minister te adviseren
Nadere informatieRegionale Structuurvisie Wonen Zorg en Woonomgeving. Gemeente Weert 8 oktober 2014
Regionale Structuurvisie Wonen Zorg en Woonomgeving Gemeente Weert 8 oktober 2014 Inhoud van presentatie Aanleiding Typering van de structuurvisie Koers in een notendop Afwegingskaders Instrumentarium
Nadere informatieProjectopdracht Regionale Woonvisie
Projectopdracht Regionale Woonvisie Regio Zuidwest Drenthe Gemeenten De Wolden Meppel Westerveld Hoogeveen Februari 2011 1 Projectopdracht Regionale Woonvisie 1. Projectomschrijving 1.1 Aanleiding: In
Nadere informatieRuimtenormen voor vergaderen
Ruimtenormen voor vergaderen Onderzoek naar de bepaling van normen voor vergaderplekken en vergadercentra voor de FWR Evi De Bruyne Center for People and Buildings mei 2013 colofon Onderzoeker CfPB Evi
Nadere informatieStartnotitie Omgevingsvisie Nijmegen
Startnotitie Omgevingsvisie Nijmegen Inleiding In juni van dit jaar is met de gemeenteraad gesproken over de Nijmeegse Omgevingsvisie aan de hand van de Menukaart Omgevingsvisie (zie bijlage). Afgesproken
Nadere informaties t r u c t u u r v i s i e G o o r Goor 202
VISIEKAART 8 9 s t r u c t u u r v i s i e G o o r 2 0 2 5 structuu Goor 202 rvisie 5 1. Structuurvisie Goor 2025 2. Analyse 3. Visie en ambitie: Goor in 2025 4. Ruimtelijke kwaliteit 5. Wonen 6. Economie
Nadere informatieOnderzoek naar de werking van het coalitieprogramma
Rekenkamer Weert Onderzoek naar de werking van het coalitieprogramma 2 april 2009 Achtergrond en aanleiding onderzoek De rekenkamer van de gemeente Weert richt zich op het perspectief leren en verbeteren.
Nadere informatieWoonruimteverdeling in Breda
RIGO Research en Advies BV De bewoonde omgeving www.rigo.nl EINDRAPPORT Woonruimteverdeling in Breda De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij RIGO Research en Advies. Het gebruik van cijfers en/of
Nadere informatieLeefbaarheidonderzoek Sluis
Leefbaarheidonderzoek Sluis Presentatie Concept rapportage 26 mei 2009 Concept rapportage 26 mei 2009 Inwoneraantal 2009 Aanpak van het onderzoek Demografische ontwikkelingen prognose per kern Veronderstelde
Nadere informatieVERKEERSKUNDIGE TOETS NIEUW GEMEENTEHUIS LEIDERDORP VERKEERSGENERATIE, VERKEERSAFWIKKELING EN PARKEREN
VERKEERSKUNDIGE TOETS NIEUW GEMEENTEHUIS LEIDERDORP VERKEERSGENERATIE, VERKEERSAFWIKKELING EN PARKEREN VERKEERSKUNDIGE TOETS NIEUW GEMEENTEHUIS LEIDERDORP VERKEERSGENERATIE, VERKEERSAFWIKKELING EN PARKEREN
Nadere informatieOnderzoeksplan. Audit Nieuw!Zeeland
Onderzoeksplan Audit Nieuw!Zeeland Nicoline Craste Versie: 9-11-2009 Inhoudsopgave 1 INLEIDING... 3 1.1 ALGEMENE AANLEIDING EN KADER... 3 1.2 OPDRACHT... 3 2 ONDERZOEKSKADER... 3 2.1 DOELSTELLING... 3
Nadere informatie13.6. Onderzoeksresultaten: Betekenis voor verander- en
Inhoudsopgave Dankwoord 5 Lijst van gebruikte Afkortingen 9 Lijst van figuren 15 Lijst van tabellen 16 1. Algemene inleiding 19 1.1. Inspiraties voor het onderzoek 24 1.2. Praktische relevantie van het
Nadere informatieEffecten van WOZ-waarden in het woningwaarderingsstelsel
Effecten van WOZ-waarden in het woningwaarderingsstelsel Effecten van WOZ-waarden in het woningwaarderingsstelsel Uitgevoerd in opdracht van het Ministerie van VROM - DG Wonen G. Sogelée november 2005
Nadere informatieONDERZOEKSPROTOCOL REKENKAMERCOMMISSIE STAPHORST. Beschrijving werkwijze onderzoeken rekenkamercommissie
ONDERZOEKSPROTOCOL REKENKAMERCOMMISSIE STAPHORST Beschrijving werkwijze onderzoeken rekenkamercommissie 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Onderwerpselectie.. 4 3. Onderzoeksopzet. 5 4. Aankondiging.. 5
Nadere informatieBijlage 1: DE ANALYSE
Bijlage 1: DE ANALYSE ONTWIKKELING KWANTITATIEVE BEHOEFTE Om deze voor de U10-gemeenten te achterhalen zijn 2 landelijk erkende prognoses gebruikt: Primos en Pearl. Deze verschillen in methodiek, maar
Nadere informatieStartdocument regionale prestatieafspraken Bijlage 9
Startdocument regionale prestatieafspraken 2020-2023 Bijlage 9 Concept 2 april 2019 In dit document worden de bestuurlijke opdrachten geformuleerd voor drie werkgroepen in het traject regionale prestatieafspraken
Nadere informatieDatum: Informerend 18/
In Holland Rijnland werken samen: Alphen aan den Rijn, Hillegom, Kaag en Braassem, Katwijk, Leiden, Leiderdorp, Lisse, Nieuwkoop, Noordwijk, Noordwijkerhout, Oegstgeest, Teylingen, Voorschoten en Zoeterwoude
Nadere informatieDEEL I KENNISMANAGEMENT: INLEIDING EN TOEPASSINGSGEBIEDEN
DEEL I KENNISMANAGEMENT: INLEIDING EN TOEPASSINGSGEBIEDEN 2. Kennis...6 2.1 Definitie... 6 2.2 Gezichtspunten ten aanzien van kennis... 9 3. Kennismanagement...16 3.1 Definitie...16 3.2 Belang van kennismanagement...18
Nadere informatieInhoudsopgave. Waarom het Piramidemodel? Aanpak Voorbeeld Dronten Op de kaart zetten Tot slot
Piramidemodel Conferentie Scheiden van wonen en zorg in een vergrijzende samenleving 12 juni 2012 TU Delft Roland Goetgeluk ABF Research Delft Eric Schellekens Advies 12035-WON Inhoudsopgave Waarom het
Nadere informatieOnderzoeksopzet wijkplatforms gemeente Barneveld
Onderzoeksopzet wijkplatforms gemeente Barneveld December 2011 1. Inleiding In 2003 bezocht de burgemeester van de gemeente Barneveld samen met de politie en de woningstichting de dorpskernen van de gemeente
Nadere informatieConcentratie allochtonen toegenomen
Jan Latten 1), Han Nicolaas 2) en Karin Wittebrood 3) Niet-westerse wonen vanouds geconcentreerd in het westen van Nederland. Daarbinnen zijn ze geconcentreerd in de vier grote steden. In 4 bestond procent
Nadere informatiegelet op het Woonplan 2013-2023, vastgesteld door de gemeenteraad van Haren op 30 september 2013;
HET COLLEGE VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN DE GEMEENTE HAREN, gelet op het Woonplan 2013-2023, vastgesteld door de gemeenteraad van Haren op 30 september 2013; overwegende dat het vanwege regionale
Nadere informatieWORDT KLEINSCHALIGE ZORG GROOT?
WORDT KLEINSCHALIGE ZORG GROOT? Utrecht, december 23 Aedes-Arcares Kenniscentrum Wonen-Zorg Monique Wijnties Het kleinschalig groepswonen voor dementerenden is klein begonnen. In 1986 opende het eerste
Nadere informatie4,8. De achtergrond. Keuzeopdracht door een scholier 1748 woorden 22 maart keer beoordeeld. Maatschappijleer
Keuzeopdracht door een scholier 1748 woorden 22 maart 2007 4,8 6 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Keuzeopdracht marketing, maatschappijleer Bedrijf: Snackcounter de Kolenkit, Wateringen Branche: Patat
Nadere informatieWorkshop: Communicatieprocessen en de Nationale Omgevingsvisie (NOVI)
Workshop: Communicatieprocessen en de Nationale Omgevingsvisie (NOVI) Angélique Boel en Katrin Bruchmann 28 juni 2019 Praktijkcongres: Omgevingswet voor communicatieprofessionals Praktijkcongres: Omgevingswet
Nadere informatieOnderzoek naar de evalueerbaarheid van gemeentelijk beleid
Onderzoek naar de evalueerbaarheid van gemeentelijk beleid Plan van aanpak Rekenkamer Maastricht februari 2007 1 1. Achtergrond en aanleiding 1 De gemeente Maastricht wil maatschappelijke doelen bereiken.
Nadere informatieRondweg-Oost N233 Maatregelen treden 3 Um 5 Ladder van Verdaas
provincie :: Utrecht Plan van aanpak Rondweg-Oost N233 Maatregelen treden 3 Um 5 Ladder van Verdaas In samenwerking tussen Veenendaal: 23 oktober 2017 Versie: 0.1 Opgesteld door: Maurice Kassing Gemeente
Nadere informatieBeoordelingsformulier Proeve van Bekwaamheid 2 (Rol Ontwerper) 3.12
Beoordelingsformulier Proeve van Bekwaamheid 2 (Rol Ontwerper) 3.12 Naam student: Studentnummer: Naam beoordelende docent: Datum: Toets code Osiris: Algemene eisen (voor een voldoende beoordeling van het
Nadere informatieSoort nota bespreekstuk In DT Nee. Dienst Stadsontwikkeling In college Telefoonnummer Voorstel in raad VROM
Collegenota Aan burgemeester en wethouders Reg.nr SO/WN/2004/30 Diensthoofd Paraaf Datum Datum 14 juni 2004 Vertrouwelijk nee Portefeuillehouder S. van Bodegraven Soort nota bespreekstuk In DT Nee Dienst
Nadere informatieStartnotitie Actualisatie Woonvisie
Startnotitie Actualisatie Woonvisie April 2012: Sector Grondgebied 1 Inleiding De kwaliteit van het wonen in de gemeente Westvoorne is hoog. De natuurlijke woonomgeving en de kwaliteit van de woningen
Nadere informatiePFM PFM Wonen 2016
PFM 2016 PFM Wonen 2016 Actualisering PFM Wonen Oss Verkenning, raadspodium Oss, maart 2017 PFM 2016 Wat is PFM? Ontwikkelingen 2010-2016 Woonwensonderzoek 2015 Eerste contouren Pfm 2016 PFM 2016 Wat is
Nadere informatieMarktonderzoek Waterrijk
Marktonderzoek Waterrijk Almelo Amersfoort, 30 juli 2010 Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 1.1 Aanleiding van het onderzoek 2 1.2 Onderzoeksvraag 2 1.3 Methode 2 2 Beoordeling plan Waterrijk 3 2.1 Waterrijk
Nadere informatieSamenvatting. Inleiding
Inleiding Overgewicht en obesitas bij kinderen is een serieus volksgezondheidsprobleem. Het wordt veroorzaakt door een complex geheel van onderling samenhangende persoonlijke, sociale en omgevingsfactoren.
Nadere informatieEen brede kijk op onderwijskwaliteit Samenvatting
Een brede kijk op onderwijskwaliteit E e n o n d e r z o e k n a a r p e r c e p t i e s o p o n d e r w i j s k w a l i t e i t b i n n e n S t i c h t i n g U N 1 E K Samenvatting Hester Hill-Veen, Erasmus
Nadere informatieMeer senioren bewegen en sporten in Rotterdam
Meer senioren bewegen en sporten in Rotterdam Onderzoek naar effectieve methoden om het bereik en de motivatie van inactieve senioren te vergroten Marjan de Gruijter Niels Hermens Trudi Nederland Jessica
Nadere informatieHandleiding intergemeentelijke ontwikkeling bedrijventerreinen
GRENZELOOS ONDERNEMEN STIMULEREN Handleiding intergemeentelijke ontwikkeling bedrijventerreinen De Malt, 22 september 2016 1 GRENZELOOS ONDERNEMEN STIMULEREN Locatieonderzoek: ruimtelijk datamodel als
Nadere informatieSAMEN. voor een sterke regio! Een perspectief voor het wonen in het stedelijk gebied Eindhoven
SAMEN voor een sterke regio! Een perspectief voor het wonen in het stedelijk gebied Eindhoven Het stedelijk gebied is in ontwikkeling. Het succes van bedrijven als ASML en VDL, de designsector en vele
Nadere informatieDe Energietransitie van Onderaf
De Energietransitie van Onderaf Rapportage WP3 - Handelingsperspectieven DEEL 0 Inleiding 1 Auteurs Roelien Attema & Geerte Paradies Uitgegeven voor Titel Versie 1.0 STEM programma Rapportage WP3 Handelingsperspectieven
Nadere informatieOnderzoek financiële software 2012. Onderzoek naar het gebruik en de waardering van financiële software
Onderzoek financiële software 2012 Onderzoek naar het gebruik en de waardering van financiële software Hoevelaken, augustus 2012 INLEIDING In 2011 is voor het eerst een breed onderzoek uitgevoerd onder
Nadere informatieBevorderen van verhuizingen door het toevoegen van woningen. Afstudeerpresentatie Martijn Nawroth
Bevorderen van verhuizingen door het toevoegen van woningen Martijn Nawroth Martijn Nawroth Student nr. 4274792 Master Architecture, Urbanism & Building Sciences Track Management in the Built Environment
Nadere informatieNEUTRAAL EN AARDGASVRIJ OP NAAR CO 2. -neutraal en/of aardgasvrij wonen. Uw navigatie naar toekomstbestendig CO 2. Bepaal je eigen route naar CO 2
P NAAR C 2 NEUTRAAL EN AARDGASVRIJ Uw navigatie naar toekomstbestendig C 2 -neutraal en/of aardgasvrij wonen Bepaal je eigen route naar C 2 -neutraal en aardgasvrij, met een toekomstbestendig, gewild en
Nadere informatieDe invloed van investeringen in de openbare ruimte op de waardeverandering van woningen
De invloed van investeringen in de openbare ruimte op de waardeverandering van woningen De Hedonic Price methode toegepast op geherstructureerde wijken in Rotterdam Lombardijen en Haarlemmermeer Dennis
Nadere informatieseptember 2009 Aanpassing verordening geurhinder en veehouderij gemeente Venray september 2009
september 2009 Aanpassing verordening geurhinder en veehouderij gemeente Venray september 2009 1 Gemeente Venray Postbus 500 5800 AM Venray Samengesteld door Projectgroep Wet geurhinder en veehouderij
Nadere informatieWielewaal. 1. Even vooraf! - belangrijke aandachtspunten. 2. Waar staan we nu? - status quo. 3. Waar gaan we heen? ontwikkelingsvisie
de concept nieuwe Ontwikkelingsvisie Wielewaal nov ember 2011 Inhoud 1. Even vooraf! - belangrijke aandachtspunten 2. Waar staan we nu? - status quo 3. Waar gaan we heen? ontwikkelingsvisie 4. Hoe ziet
Nadere informatieBeoordeling doelstellingen conceptbegroting
Beoordeling doelstellingen conceptbegroting 2012 Provincie Flevoland Onderzoeksopzet Amsterdam, augustus 2011 Inhoudsopgave 1. Inleiding op het onderzoek...2 1.1 Aanleiding...2 1.2 Definiëring van het
Nadere informatieImago en draagvlak. Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug SAMENVATTING RAPPORTAGE
Imago en draagvlak SAMENVATTING RAPPORTAGE Imago en draagvlak Samenvatting rapportage Bureau Verten Onderzoek uw partner in onderzoek www.vertenonderzoek.nl e-mail: verten.onderzoek@inter.nl.net postadres:
Nadere informatieHet gemeentelijk mobiliteitsplan Fase 1 : Oriëntatienota. maart Afdeling Beleid Mobiliteit en Verkeersveiligheid
Het gemeentelijk mobiliteitsplan Fase 1 : Oriëntatienota maart 2013 Afdeling Beleid Mobiliteit en Verkeersveiligheid INHOUD 1. Inhoud van de oriëntatienota...2 2. Procedure...5 1. Inhoud van de oriëntatienota
Nadere informatieInhoudstafel INLEIDING...2
ontwerp ruimtelijk structuurplan Turnhout Inhoudstabel Inhoudstafel INLEIDING...2 DEEL 1 INFORMATIEF GEDEELTE...8 INLEIDING: ANALYSE VAN DE RUIMTELIJKE CONTEXT...11 HOOFDSTUK I: SITUERING & GESCHIEDENIS...12
Nadere informatieOnderzoeksontwerp. Module 3 (wo 30 sept 2015) Jac Christis en Annet Jantien Smit
Onderzoeksontwerp Module 3 (wo 30 sept 2015) Jac Christis en Annet Jantien Smit De cursus Module 1: Overzicht plus empirische cyclus Module 2: Interventiecyclus (beroepsproducten) Diagnostisch onderzoek
Nadere informatie