SCHIPHOL JAARVERSLAG

Transcriptie

1 6

2 Bericht van de CEO De luchtvaart is een fascinerende sector. De belangen en afhankelijkheden zijn groot en er is voortdurend beweging. Het is de kunst om je daar als marktspeler met ambitie en dat is Schiphol Group te onderscheiden. De Mainport Schiphol heeft een sterke uitgangspositie dankzij het uitgebreide netwerk van verbindingen. Schiphol groeit harder dan een aantal van haar Europese tegenspelers en het kostenniveau is concurrerend. Behoud van deze positie is echter niet vanzelfsprekend. De thuismarkt is relatief klein, het zwaartepunt van de wereldeconomie verschuift en de concurrentie blijft aan kracht winnen binnen én buiten Europa. Tegelijkertijd zijn er kansen: meer mensen dan ooit maken gebruik van vervoer door de lucht en nieuwe markten ontwikkelen zich in hoog tempo. Strategie In 2015 heeft Schiphol Group haar strategie voor de periode aangescherpt. De kern van de strategie is de connectiviteit te vergroten door te investeren in capaciteit en kwaliteit en de groei van de activiteiten op Schiphol en onze andere luchthavens zo goed mogelijk te faciliteren. De strategie is gebaseerd op vijf pijlers: Top Connectivity, Excellent Visit Value, Competitive Marketplace, Development of the Group en Sustainable & Safe Performance. De kracht van de Mainport Schiphol is het fijnmazige netwerk van bestemmingen, waarvan onze homecarrier KLM en haar partners het leeuwendeel voor hun rekening nemen. Het netwerk maakt van Schiphol een van de belangrijkste knooppunten van Europa. Connectiviteit die Nederland en de metropoolregio Amsterdam economische groei en banen oplevert. We streven er daarom naar dit netwerk uit te breiden; we focussen op bestemmingen die de meeste waarde toevoegen aan de Nederlandse economie. Concurrerende tarieven De havengelden zijn voor een luchthaven een essentiële inkomstenbron. Echter, een concurrerend kostenniveau is een must voor behoud van een sterke internationale positie. In 2015 zijn de tarieven verlaagd met 6,8 procent en hebben we aangekondigd dat de havengelden op 1 april 2016 met 11,6 procent omlaag gaan. De redenen hiervoor: een hoger aantal reizigers dan verwacht en een effectieve kostenbeheersing. Het aantal reizigers groeit verder in de komende jaren en dit willen we goed blijven accommoderen en faciliteren. Daartoe zullen we fors moeten investeren, waardoor de havengelden op termijn weer gaan stijgen. We streven hierbij zo veel mogelijk naar een geleidelijke aanpassing van de tarieven. Blijven investeren Investeringen in het versterken, verbeteren en vergroten van onze infrastructuur blijven broodnodig. Onze grootste geplande investeringen zijn die in een nieuwe pier en terminal, het verbeteren van het bus- en treinstation, nieuwe toegangswegen, het upgraden van Schiphol Plaza en het Jan Dellaertplein, en de sloop en aanleg van parkeerfaciliteiten. Zowel reizigers als de luchtvaartmaatschappijen willen we een excellent product bieden. Definitieve besluitvorming over deze investeringen is binnenkort te verwachten. Verschillende aanbestedingen voor de aanleg van de nieuwe pier en terminal lopen al. De nieuwe pier staat gepland voor 2019 en de opening van het terminalgebouw voor Omdat ondertussen de reizigersaantallen zullen blijven groeien, gaan we op Schiphol de komende jaren tegen de grenzen van de capaciteit aanlopen. In de piekuren zijn operationele knelpunten onvermijdelijk, evenals moeilijke keuzes voor alle partijen die actief zijn op de luchthaven. 7

3 Bericht van de CEO Kwaliteit onder druk: bereikbaarheid De bereikbaarheid van Schiphol staat momenteel onder druk en dat kan onze concurrentiepositie ondermijnen. Het NS-station en het busstation zijn te klein en de capaciteit van de spoortunnel is ontoereikend. Zowel reizigers als medewerkers op de luchthaven ondervinden hier regelmatig hinder van. De problemen zullen gezien de verwachte groei van het aantal reizigers groter worden als we geen actie ondernemen. Schiphol pleit daarom al enige tijd voor het doortrekken van de Noord/Zuidlijn. Investeringen zijn nodig, maar een echte oplossing is alleen in zicht als ook de nationale en regionale overheden hun verantwoordelijkheid nemen. Kwaliteit onder druk: verbouwingen en verhoogd dreigingsniveau in Nederland Ook op andere terreinen kwam de kwaliteit van onze dienstverlening in de knel. Zo is het door tegenslagen in de bouw bijvoorbeeld niet gelukt de verbouwing van Lounge 2 in 2015 af te ronden. De vertraging heeft de dienstverlening aan passagiers nadelig beïnvloed en heeft daarnaast veel gevergd van onze businesspartners. Dit zien we ook terug in de interne kwaliteitsmetingen en externe ranglijsten. Binnen de nieuwe centrale-securityfilters wordt gewerkt aan verdere optimalisatie van het securityproces ten behoeve van de passagiersbeleving. Er zijn met enige regelmaat lange wachtrijen voor de paspoortcontrole omdat de Koninklijke Marechaussee onvoldoende capaciteit heeft om alle balies op deze momenten te kunnen bezetten. Dit is voor Schiphol zeker een aandachtspunt omdat de inzet van de Koninklijke Marechaussee ten behoeve van terrorismebestrijding in het land en de immigratieproblematiek voor langere tijd gevergd wordt. Rol overheid Voor behoud van een sterke en concurrerende luchtvaartsector, is meer nodig dan veranderingen op bedrijfsniveau. Ook de overheid speelt hier een rol. Door voortvarend zaken op te pakken, het maken van de juiste keuzen, het creëren van optimale randvoorwaarden, het wegnemen van onnodige regels en kosten, het bewerkstelligen van eerlijke concurrentie en het waar nodig investeren en intensief samenwerken met de sector. mee te denken én mee te doen bij het verbeteren van de landzijdige bereikbaarheid. Tot onze tevredenheid hanteert het ministerie van Infrastructuur en Milieu deze elementen als input voor de Actieagenda Luchtvaart. Connecting to compete & complete Als luchtvaartonderneming heeft Schiphol Group een prominente economische én maatschappelijke functie. We noemen dat connecting to compete en connecting to complete. Ook op maatschappelijk gebied willen we nadrukkelijk het goede voorbeeld geven, onder meer wat betreft emissies en circulariteit. Schiphol wil de duurzaamste luchthaven in de wereld zijn. Het is niet voor niets dat een van de vijf pijlers van onze strategie Sustainable & Safe Performance is. Schiphol is een van de actiefste luchthavens in het reduceren van emissies. Ook zetten we in op het verbeteren van de leefkwaliteit voor bewoners in de omgeving, het gebruik van schone vervoersmiddelen, het efficiënt omgaan met energie, het slim hergebruiken en recyclen van reststromen en duurzame inzetbaarheid van onze medewerkers. Aandacht voor mens, milieu en omgeving is integraal onderdeel van onze dagelijkse gang van zaken. Ons commitment sinds 2010 aan de principes van United Nations Global Compact illustreert dit. Schiphol is ambitieus. Zowel wat betreft connecting to compete als connecting to complete. Het runnen van een luchthaven is mensenwerk, we verlenen onze diensten aan reizigers en luchtvaartmaatschappijen. Dit doet Schiphol al een eeuw lang. In 2016 vieren we als luchthaven onze honderdste verjaardag. Toch voelen we ons niet 100 jaar oud, maar jong. We bruisen van energie en vitaliteit en gaan vol gas vooruit. De luchtvaartsector is fascinerend en is continu in beweging. Schiphol heeft alles in huis om haar rol in de mondiale voorhoede te blijven spelen. Jos Nijhuis President & CEO Schiphol Group Zo zou het goed zijn als de evaluatie van de Wet luchtvaart na zeven jaren denken en praten in wetgeving wordt omgezet en er eveneens meer vaart wordt gemaakt met de invoering van het Nieuwe Normen en Handhavingsstelsel. Met de plannen van de regionale overheden voor het bouwen van nieuwe woningen in de nabijheid van Schiphol, kunnen wij alleen onder strikte voorwaarden akkoord gaan. Dit dossier kan in onze ogen alleen in samenhang worden bekeken met andere elementen van het Aldersakkoord en de langetermijngroei van de luchthaven na Samen met KLM en Luchtverkeersleiding Nederland heeft Schiphol Group in 2015 actiepunten vastgesteld waarin we de overheid verzoeken te zorgen voor meer regie en integraliteit, te kijken in hoeverre zij een bijdrage kan leveren aan een concurrerend kostenniveau, helderheid te geven over het selectiviteitsbeleid en 8

4 Jaaroverzicht 2015 Eerste kwartaal 1 januari Oprichting Omgevingsraad Schiphol als platform voor het overleg met de regio en de sector over de langetermijnontwikkeling van de luchtvaart in de regio Schiphol. 31 maart Staatssecretaris Mansveld van Infrastructuur en Milieu presenteert het Luchthavenbesluit Lelystad Airport. 30 april Verkoop van 60% van het belang in Schiphol Airport Retail aan Gebr. Heinemann. Oprichting van een joint-venture voor de verkoop van drank, tabak en chocolade in het winkelgebied achter de securitycontrole. 13 mei Staatssecretaris Mansveld opent Hoogwaardig OV-knooppunt op Schiphol-Noord. Unieke samenwerking tussen vijf partijen. 3 juni Invoering van centrale security in de gehele terminal van Amsterdam Airport Schiphol. Ingebruikname van vier nieuwe securityfilters. Derde kwartaal Zomer Zomercampagne in de terminal: minihelden. 29 augustus Samsung Electronics B.V. meldt dat zij in 2016 haar hoofdvestiging verhuist naar Avioport. 30 september Schiphol Group plaatst 11 jaars eurobond voor 300 miljoen euro. 5 februari Uit 100 inschrijvingen wint Protix de competitie Schiphol Go International. Dit duurzame bedrijf in kweekvoer voor vissen krijgt een internationale start. Tweede kwartaal 2 mei Schiphol krijgt certificering 3+ van Airport Carbon Accreditation, het hoogst haalbare. Schiphol behoort bij de kopgroep van duurzame luchthavens. 29 mei Start Aruba Happy Flow. Samenwerkingsverband tussen Aruba, Nederland, Aruba Airport, Schiphol Group en KLM, waarbij de passagier nog maar één keer zijn paspoort hoeft te laten zien. 18 juni Schiphol neemt 35 elektrische bussen in gebruik voor vervoer van reizigers van vliegtuig naar gate, en heeft voor deze bussen de grootste oplaadlocatie in Europa. 2 juli Schiphol eerste Europese luchthaven met volledige beacon dekking. Bijna 2000 beacons in terminalgebouw. 23 juli Uitzwaai app uitgebreid met welkom thuis functie. 31 augustus 1 oktober Groot onderhoud Aalsmeerbaan, waardoor Zwanenburgbaan en Buitenveldertbaan meer zijn ingezet. 30 oktober Amsterdam Airport Schiphol voor de 26e keer gekozen tot beste luchthaven van Europa door het Engelse blad Business Traveller. Schiphol kondigt aan per 1 april 2016 de havengelden met 11,6 procent te verlagen. De verlaging wordt mogelijk gemaakt door een hoger dan verwacht aantal reizigers in zowel 2014 als 2015 én een effectieve kostenbeheersing. Vierde kwartaal 17 december Het nieuwe Hilton-hotel op Schiphol met 433 kamers en uitgebreide conferentiefaciliteiten opent zijn deuren voor de eerste gasten. Een overdekte promenade verbindt het hotel direct met Schiphol Plaza en de terminal. Schiphol Group tekent met bouwconcern Dura Vermeer het contract voor de aanleg en meerjarig onderhoud van de luchten landzijdige infrastructuur voor het nieuwe Lelystad Airport. 9

5 Schiphol 100 jaar Het prille begin De eerste verbouwing Jaren van groei en bloei Verwoesting Wederopbouw Een zelfstandige luchthaven De start als militair vliegveld In de Haarlemmermeerpolder komen een paar houten loodsjes. De Eerste Wereldoorlog is in volle gang. Op 19 september 1916 landt het eerst militaire vliegtuigje. Na de oorlog komt al snel het luchtvervoer van post en vracht op gang. KLM wordt opgericht en Amsterdam-Londen wordt in 1920 de eerste lijndienst. Jan Dellaert komt bij KLM in dienst als stationschef en havenmeester. Een volwaardige burgerluchthaven met stationsgebouw Het luchtverkeer groeit snel. Maar de faciliteiten op Schiphol zijn gebrekkig. Het landingsterrein stond regelmatig door regen onder water: ongemak voor passagiers en piloten. Gemeente Amsterdam neemt in 1926 de burgerluchtvaart over. Er komt in 1928 een nieuw stationsgebouw als een waardige ontvangst voor de Olympische sporter en buitenlandse gasten. Tweede luchthaven ter wereld met verhard banenstelsel De bedrijvigheid op Schiphol neemt toe. Om het drukke luchtruim veilig te beheren krijgt de luchtverkeersleiding van Schiphol de verantwoordelijkheid over het vliegverkeer boven Nederland. In 1938 heeft Schiphol een verhard banenstelstel. Dellaert ontwikkelt de visie dat Schiphol van groot belang is voor de Nederlandse economie. Gebombardeerd door Duitsers en geallieerden Direct aan het begin van de Tweede Wereldoorlog komt Schiphol in handen van de Duitsers. Door de goede ligging wordt het een bedreiging voor de geallieerden. De luchthaven wordt dan ook talloze keren door de Engelsen en Amerikanen gebombardeerd en uiteindelijk volledig van de kaart geveegd. Herbouwd en uitgebreid Op 8 juli 1945 landt al weer het eerste vliegtuig na de oorlog. Het is nog wel improviseren. De verkeersleiding zit eerst in verhuiswagens. Een houten noodgebouw van twee verdiepingen dient later als verkeerstoren. Jan Dellaert pakt de wederopbouw voortvarend aan. In 1949 staat er weer een nieuw stationsgebouw en het aantal reizigers stijgt snel. Van gemeentelijke dienst naar N.V. Door de komst van straalvliegtuigen vanaf 1958, groeit Schiphol snel. Om voorbereid te zijn op de toekomst, ontwikkelt de inspirerende havenmeester Jan Dellaert plannen voor een geheel nieuwe luchthaven. Deze moet iets ten westen komen van de huidige plek. Het Rijk stemt hiermee in. Schiphol wordt een naamloze vennootschap in 1958 met het Rijk als belangrijkste aandeelhouder. 10

6 Schiphol 100 jaar De nieuwe luchthaven Gestage groei Nieuw masterplan Realisatie van de uitbreidingsplannen Stagnatie en afspraken over groei Schiphol als belangrijke economische motor Bouw van Schiphol-Centrum Het plan van Dellaert is revolutionair. Er komt één centraal stationsgebouw met daar omheen drie pieren voor reizigers en een aparte locatie voor vracht. Er komen vier start- en landingsbanen die zo zijn gelegen dat bij alle windrichtingen starten en landen mogelijk is. Bijzonder is het belastingvrije winkelcentrum. Op 28 april 1967 opent koningin Juliana de nieuwe luchthaven. Steeds grotere vliegtuigen en toename passagiersaantal Door de komst van de Jumbo de Boeing 747 blijft het passagiersaantal gestaag groeien. In 1971 komt er een uitbreiding aan de aankomsthal en in 1975 wordt de noordzijde uitgebreid met vertrekhal 2 met daarbij een vierde pier. De bereikbaarheid van Schiphol verbetert door de komst van een spoorlijn in Opnieuw uitbreiding om verwachte groei op te vangen Halverwege de jaren 80 begint de ruimte opnieuw te knellen. Er verschijnt in 1988 een nieuw Masterplan met meer dan 100 projecten. De bouw van een nieuwe verkeerstoren krijgt prioriteit. De toren wordt 101 meter hoog: op dat moment de hoogste ter wereld. Schiphol is de derde vrachtluchthaven van de wereld en krijgt in 1988 een nieuw vrachtareaal op Schiphol-Zuid. Van luchthaven naar AirportCity Na de opening van de verkeerstoren in 1991 volgen de andere projecten elkaar snel op. In de jaren 90 wordt Schiphol uitgebreid met Terminal West (vertrek/aankomsthal 3) en Schiphol Plaza. Het treinstation en een landzijdig winkelcentrum komen onder één dak met aankomst- en vertrekhal. Beheerste ontwikkeling binnen afgesproken grenzen Het nieuwe millennium kent voor de luchtvaart een moeizame start. De aanslag in New York in 2001 betekent een terugval van het aantal reizigers. In 2003 wordt de Polderbaan geopend. Schiphol breidt uit met vertrek- en aankomsthal 4 en de H/M-pier. De luchtvaartsector maakt met de omgeving afspraken over verdere groei. Voortdurend vernieuwen houdt pioniersgeest levend Honderd jaar geleden zag Jan Dellaert al dat Schiphol een sleutelrol zou spelen bij het groot maken van Nederland. En hij heeft gelijk gekregen. Schiphol maakt Nederland groter dankzij de meer dan 300 internationale verbindingen. Schiphol blijft voortdurend vernieuwen en houdt de pioniersgeest levend. Hand-in-hand met aandacht voor leefbaarheid, is Schiphol een belangrijke economische motor voor Nederland. 11

7 12