De Richtlijn oneerlijke handelspraktijken

Transcriptie

1 Volgens Telecomgids.com moet die vraag ontkennend worden beantwoord. Daartoe voert zij, samengevat, het volgende aan. De in artikel 6:193j lid 1 BW opgenomen regel van omkering van bewijslast is niet van toepassing. Stichting Gilde is niet te vergelijken met een consument in de zin van artikel 6:193a lid 1 onder a BW. Telefoongids.com verwijst daartoe onder andere naar het jaarverslag 2011 van Stichting Gilde. Uit dit jaarverslag blijkt volgens Telecomgids.com dat Stichting Gilde functioneert als een onderneming in de normale zin van het woord. Telecomgids.com stelt verder dat Stichting Gilde evenmin via reflexwerking een beroep op artikel 6:193j BW toekomt. Hof Arnhem-Leeuwarden 13 mei 2014 (mr. R.E. Weening, mr. L. Groefsema en mr. M. Schut) Zaaknr ECLI:NL:GHARL:2014:3884 (Telefoongids.com B.V./Stichting Gilde Utrecht) (Zie de noot onder deze uitspraak.) Wet oneerlijke handelspraktijken reflexwerking omkeringsregel autonome uitleg initiatiefwetsvoorstel acquisitiefraude De grieven 3.5. Tegen de toewijzing van de vordering van Stichting Gilde in conventie heeft Telefoongids.com onder aanvoering van zes grieven hoger beroep ingesteld In hoger beroep gaat het, in de eerste plaats, om de vraag of Telefoongids.com door omkering van de bewijslast terecht is belast met het bewijs dat zij Stichting Gilde in het eerste gesprek juist en volledig heeft geïnformeerd (grieven 1 en 2). Wet op de oneerlijke handelspraktijken 3.7. Het hof overweegt hierover als volgt. De bepalingen over oneerlijke handelspraktijken als opgenomen in boek 6, titel 3 afdeling 3A van het Burgerlijk Wetboek (hierna: de Wet op de oneerlijke handelspraktijken) strekken tot implementatie van Richtlijn 2005/29 EG van het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie van 11 mei 2005 betreffende oneerlijke handelspraktijken van ondernemingen jegens consumenten op de interne markt (PbEU L 149, hierna: Richtlijn oneerlijke handelspraktijken). De Richtlijn oneerlijke handelspraktijken en daarmee de Wet op de oneerlijke handelspraktijken beogen uitdrukkelijk slechts criteria te geven voor oneerlijke handelspraktijken van handelaren jegens consumenten. De Richtlijn oneerlijke handelspraktijken beoogt wat betreft de bescherming van de consument een maximumharmonisatie. De Richtlijn oneerlijke handelspraktijken verhindert lidstaten niet maatregelen te nemen op een gebied waarop zij geen betrekking heeft, zoals de bescherming van een handelaar tegen oneerlijke handelspraktijken van een handelaar. De Nederlandse wetgever heeft evenwel besloten dat de Wet op de handelspraktijken alleen op consumenten van toepassing is In de Richtlijn oneerlijke handelspraktijken wordt onder consument verstaan iedere natuurlijke persoon die bij onder deze richtlijn vallende overeenkomsten handelt voor doeleinden die buiten zijn bedrijfs- of beroepsactiviteit vallen. Artikel 6:193a lid 1 onder a BW definieert consument als een natuurlijke persoon die niet handelt in de uitoefening van een bedrijf of een beroep. Het begrip consument dient, omdat het om de implementatie van een communautaire regeling gaat, aan de hand van de rechtspraak van het Hof van Justitie van de Europese Unie (hierna: het Hof van Justitie) autonoom te worden uitgelegd Uit de rechtspraak van het Hof van Justitie volgt dat het begrip consument restrictief moet worden uitgelegd (zie onder meer arresten van 14 maart 1991, zaak C- 361/89, Pinto, ECLI:NL:XX:1991:AC3494 en 3 juli 1997, zaak C-269/95, Benincasa, ECLI:NL:XX:1997:AD4024). In het arrest Benincasa, waar het ging om de uitleg van het begrip consument in artikel 13, eerste alinea, van het 291

2 verdrag betreffende de rechterlijke bevoegdheid en de tenuitvoerlegging van beslissingen in burgerlijke en handelszaken, heeft het Hof van Justitie uitgemaakt dat om te bepalen of een persoon de hoedanigheid heeft van consument aansluiting moet worden gezocht bij de positie van deze persoon in een bepaalde overeenkomst, rekening houdend met de aard en het doel van deze overeenkomst, en niet bij de subjectieve situatie van deze persoon. Alleen overeenkomsten die worden gesloten om te voorzien in de consumptiebehoeften van een persoon als particulier, vallen onder de bepalingen ter bescherming van de consument, die als de economisch zwakkere partij wordt beschouwd Naar het oordeel van het hof is geen reden om het begrip consument in de Richtlijn oneerlijke handelspraktijken op andere wijze uit te leggen nu dat begrip in gelijke termen is gedefinieerd als in de regelingen die aan de orde waren in genoemde arresten Pinto en Benincasa en de Richtlijn oneerlijke handelspraktijken, net als de richtlijn 85/577/EEG van de raad van 20 december 1985 betreffende de bescherming van de consument bij buiten verkoopruimten gesloten overeenkomsten zoals aan de orde in Pinto, strekt ter bescherming van een economische zwakkere en juridisch minder ervaren contractpartij De overkomst tussen Stichting Gilde en Telefoongids.com heeft betrekking op het vermelden van Stichting Gilde als adverteerder in het bedrijvengedeelte van Telefoongids.com. De overeenkomst voorziet derhalve niet in de consumptiebehoeften van Stichting Gilde als particulier. Stichting Gilde kan dus niet worden gekwalificeerd als consument in de zin van artikel 6:193a lid 1 onder a BW. De wet op de oneerlijke handelspraktijken is dus niet rechtstreeks van toepassing Het hof is verder van oordeel dat Stichting Gilde, gelet op het doel van de Wet op de oneerlijke handelspraktijken en de restrictieve uitleg van het begrip consument, niet door middel van reflexwerking bescherming kan ontlenen aan de Wet op de oneerlijke handelspraktijken. Dat Stichting Gilde geen winstoogmerk heeft, niet btwplichtig is en voor haar inkomsten vrijwel volledig afhankelijk is van gemeentelijke subsidies is gelet op de hiervoor aangehaalde uitleg van het begrip consument niet relevant. Evenmin is relevant dat Stichting Gilde een overeenkomst heeft gesloten buiten het eigenlijke terrein van haar werkzaamheden. Dat de overeenkomst ook door een consument gesloten had kunnen worden, speelt evenmin een rol Ook in de wetsgeschiedenis van de Wet op de oneerlijke handelspraktijken is voor de door Stichting Gilde bepleite reflexwerking geen steun te vinden. Integendeel, in de nadere memorie van antwoord inzake de aanpassing van boeken 3 en 6 van het Burgerlijk Wetboek en andere wetten aan de Richtlijn betreffende oneerlijke handelspraktijken heeft de minister destijds aangegeven dat kleine zelfstandigen die worden gedupeerd door oneerlijke handelspraktijken hiertegen kunnen optreden op basis van de bestaande mogelijkheden in het burgerlijk recht zoals onrechtmatige daad, dwaling of bedrog. Van belang is verder dat het hier niet gaat om de door de minister gesuggereerde mogelijke reflexwerking van de zwarte lijsten als opgenomen in de artikelen 6:193g en 193i BW ter invulling van de algemene onrechtmatigheidsbepaling van artikel 6:162 BW, maar om de omkering van de bewijslast zoals neergelegd in art. 6:193j BW Volgens de hoofdregel van artikel 150 Rv in verbinding met artikel 6:228 lid 1 BW rust de bewijslast met betrekking tot de feiten die een beroep op dwaling kunnen leveren op degene die zich op dwaling beroept, in dit geval Stichting Gilde. Uit de eisen van redelijkheid en billijkheid kan een andere verdeling van bewijslast voortvloeien. Bij de toepassing van deze op de eisen van redelijkheid en billijkheid gegronde uitzonderingsbepaling is terughoudendheid geboden (vgl. HR 17 april 2009, LJN: BH2955, NJ 2009/196 en HR 9 september 2005, LJN: AT8238, NJ 2006/99). Dat Stichting Gilde, zoals zij stelt, in bewijsnood verkeert, is onvoldoende reden voor omkering van de bewijslast. Andere omstandigheden zijn door haar niet gesteld Uit het voorgaande volgt dat de rechtbank Telefoongids.com ten onrechte met het bewijs heeft belast dat zij Stichting Gilde voorafgaand aan het sluiten van de overeenkomst juist en volledig heeft geïnformeerd. De grieven 1 en 2 zijn terecht voorgedragen. Of dit ook tot vernietiging van het bestreden vonnis zal leiden zal worden bezien. In verband met de devolutieve werking van het hoger beroep, zullen bij de beoordeling van de vraag of Stichting Gilde zich terecht op dwaling heeft beroepen, de niet behandelde of verworpen weren en de niet prijsgegeven stellingen van Stichting Gilde worden betrokken. NOOT 1. Dat gerechtshoven afwijzend zijn ten aanzien van de toekenning van reflexwerking aan de Colportagewet, is een bekend gegeven. 1 Het Hof Arnhem-Leeuwarden trekt deze lijn door naar de Wet oneerlijke handelspraktijken (Wet OHP) en vernietigt het vorig jaar in dit tijdschrift geannoteerde vonnis van de Rechtbank Noord- Nederland. 2 Het hof motiveert zijn beslissing door te wijzen op de beperking van het toepassingsbereik van de Richtlijn OHP tot consumentenovereenkomsten en de naar Europees recht restrictieve definitie van het consumentbegrip. 3 In deze noot plaats ik een aantal kritische kanttekeningen bij de wijze waarop het hof de Wet OHP reflexwerking ontzegt. Ik sluit af met een korte bespreking van het initiatiefwetsvoorstel acquisitiefraude (33712) dat aan de ondernemer een deel van de door de Wet OHP geboden bescherming toekent Hof s-hertogenbosch 12 november 2013, ECLI:NL:GHSHE:2013:5307, r.o Rb. Noord-Nederland 20 februari 2013, ECLI:NL:RBNNE:2013:BZ1615; TvC 2013, afl. 4, p , m.nt. C.M.D.S. Pavillon. Hof Arnhem-Leeuwarden 13 mei 2014, ECLI:NL:GHARL:2014:

3 1. Autonome restrictieve uitleg en de (on)mogelijkheid van reflexwerking 2. Het hof oordeelt terecht dat het consumentbegrip uit de van een Europese richtlijn afkomstige Wet OHP een autonome betekenis toekomt. Het begrip wordt naar Europees recht restrictief uitgelegd. 4 Dit houdt in dat alleen een persoon die handelt voor doeleinden die geheel buiten zijn bedrijfs- of beroepsactiviteit vallen, als consument wordt aangemerkt. Iemand die (gedeeltelijk) handelt in de uitoefening van zijn beroep of bedrijf kwalificeert nooit als consument, ook niet bij overeenkomsten die niet tot zijn dagelijkse praktijk behoren. Het hof merkt net als de Groningse rechter terecht op dat de Wet OHP gelet op haar toepassingsbereik (artikel 6:193a lid 1 onderdeel a BW) op deze zaak niet rechtstreeks van toepassing is (r.o. 3.11). Het hof overweegt voorts, anders dan de Groningse rechter en sterk leunend op de parlementaire geschiedenis, dat het doel van de richtlijn in combinatie met genoemde autonome uitlegplicht de reflexwerking van de Wet OHP de zwarte lijst uitgezonderd in algemene zin belet (r.o ). In dit oordeel kan ik mij om de volgende redenen niet goed vinden. 3. Bij de algemene voorwaarden staan het doel van de Richtlijn oneerlijke bedingen en de evenzeer voor deze richtlijn geldende autonome uitleg van het consumentbegrip de toekenning van reflexwerking in een individueel geval geenszins in de weg. Dat bij de ene regeling sprake is van minimumharmonisatie en bij de andere van maximumharmonisatie, doet er niet toe. De autonome uitleg betreft begrippen ter afbakening en invulling van het geharmoniseerde gebied en de bescherming van de (kleine) ondernemer valt daar dus buiten. Het staat de nationale wetgever vrij om de kwetsbare wederpartij niet zijnde een consument zoveel bescherming tegen oneerlijke handelspraktijken te bieden als hij wil. 5 De Richtlijn OHP verzet zich er niet tegen dat de door de richtlijn geboden bescherming door de nationale wetgever wordt uitgebreid naar handelaren. 6 De Nederlandse wetgever heeft hier echter bewust van afgezien. 7 De vraag is hoeveel ruimte de rechter dan nog heeft om die bescherming middels reflexwerking te verschaffen. 4. Uit de parlementaire geschiedenis van de Wet OHP blijkt dat reflexwerking als een mogelijkheid wordt beschouwd. 8 Het hof erkent dit ook maar relativeert de gegeven beoordelingsruimte door te benadrukken dat deze mogelijkheid slechts werd geopperd aangaande de zwarte-lijst-bepalingen. De rechter wordt de mogelijkheid om ook aan de overige (sub)normen in een individueel geval reflexwerking te verlenen echter niet nadrukkelijk ontnomen. De in de parlementaire geschiedenis aangehaalde open onrechtmatigheidsnorm biedt mijns inziens ook hiervoor de ruimte. Dat de minister de kleine zelfstandige terugverwijst naar leerstukken als de onrechtmatige daad of de dwaling, neemt niet weg dat de rechter deze normen kan inkleuren met behulp van de bepalingen uit de Wet OHP. Zo werkt reflexwerking. Dat een handelspraktijk wordt verboden door de vrij gedetailleerde bepalingen van de Wet OHP, vormt een aanvullend argument bij de invulling van de open norm. 5. Het voldoen aan kenmerken als het gebrek aan expertise of het ontbreken van een winstoogmerk door Stichting Gilde acht het hof niet relevant. Reflexwerking is echter juist bedoeld voor partijen die niet als consument kwalificeren maar hier gelijkenis mee vertonen en genoemde kenmerken zijn nu eenmaal kenmerken van een consument, ook de Europeesrechtelijke consument. De groep economisch kwetsbare en juridisch minder ervaren contractpartijen die buiten de boot valt en dus behoefte heeft aan reflexwerking is groot in het licht van de strikte Europese definitie. In de zienswijze van het hof schuilt het risico dat reflexwerking van andere van oorsprong Europese consumentenregels denk aan de algemene voorwaarden af zal nemen, terwijl de rechter vrij is om die regels in een concreet geval op een open norm te laten reflecteren. 6. Reflexwerking van de Wet OHP in algemene zin uitsluiten gaat mij dus te ver. Een gezichtspunt dat in het onderhavige geval de afwijzing van reflexwerking evenwel zou kunnen rechtvaardigen, is dat de overeenkomst betreffende een advertentie in het bedrijvengedeelte van Telefoongids.com naar haar aard niet door een consument kan worden gesloten. 9 Reflexwerking ligt bij typische niet-consumentenovereenkomsten niet voor de hand. 10 Het gezichtspunt dat de overeenkomst niet in de consumptiebehoeften van een particulier voorziet hanteert het hof echter om de rechtstreekse toepasselijkheid van de Wet OHP uit te sluiten (r.o. 3.11). Dit is opmerkelijk omdat Stichting Gilde geen natuurlijke persoon is en dus sowieso niet als consument kwalificeert. Omdat reflexwerking (de indirecte toepassing) in algemene zin van de hand wordt gewezen, speelt dit gezichtspunt volgens het hof verder geen rol (r.o. 3.12). 2. Processuele aspecten van reflexwerking 7. In deze zaak draaide het bij het toekennen van reflexwerking aan de Wet OHP vooral om het verlichten van de zware bewijslast waarmee een beroep op onrechtmatige daad of dwaling gepaard zou gaan. Daarom liet de 4. Het hof verwijst hierbij naar oude arresten als Di Pinto, ECLI:NL:XX:1991:AC3494 en Benincasa, ECLI:NL:XX:1997:AD4024 (r.o. 3.9). 5. Op het terrein dat volledig is geharmoniseerd d.w.z. de bescherming van de consument zoals gedefinieerd door het HvJ tegen dergelijke praktijken heeft hij deze speelruimte juist niet. Overigens bepleit de minister dat oneerlijke handelspraktijken in de b2b-verhouding en de bescherming van de kleine zelfstandige ook op Europees niveau worden aangepakt: Kamerstukken I 2007/08, 30928, E, p Vgl. de Di Pinto-uitspraak over de Colportagerichtlijn waarover Hof s-hertogenbosch 12 november 2013, ECLI:NL:GHSHE:2013:5307, r.o Kamerstukken II 2011/12, 33233, 4, p Kamerstukken I 2007/08, 30928, E, p Vgl. Rb. Amsterdam 19 oktober 2011, ECLI:NL:RBAMS:2011:BU7131, TvC 2012, afl. 4, m.nt. M.C. van Campen, p Jac. Hijma, Algemene Voorwaarden (Monografieën Nieuw BW, deel B55), Deventer: Kluwer 2010, nr. 32, p. 48. Al zouden andere gezichtspunten zoals een gebrek aan expertise en het ontbreken van een winstoogmerk in combinatie met een gebrek aan juridische kennis en een zekere economische kwetsbaarheid naar ik meen beslissend kunnen zijn (zoals de Rechtbank Noord-Nederland oordeelde). 293

4 Groningse rechter behalve van de misleidingsnorm ook van de omkeringsregel ex artikel 6:193j lid 1 BW reflexwerking uitgaan. Om de hierboven besproken redenen wijst het hof deze reflexwerking af. Artikel 150 Rv maakt een omkering van de bewijslast alsnog (ook zonder reflexwerking) mogelijk maar het hof laat deze mogelijkheid onbenut. Volgens het hof is bij de toepassing van deze op de eisen van redelijkheid en billijkheid gegronde uitzonderingsbepaling ( ) terughoudendheid geboden (r.o. 3.14). Daar artikel 6:193j lid 1 BW geen materieelrechtelijke norm maar een bewijsregel bevat, valt voor de uitsluiting van de reflexwerking bij dit artikel wel wat te zeggen. De reflexwerking van een bewijsregel als die van artikel 6:193j lid 1 BW zou evenwel langs de band van artikel 150 Rv kunnen plaatsvinden als, gelet op de gelijkenis met een consument, reflexwerking van de bijbehorende materiële norm uitgaat. De omstandigheden die in een bijzonder geval de reflexwerking van die norm rechtvaardigen, kunnen er mijns inziens ook toe leiden dat de redelijkheid en billijkheid een omkering van de bewijslast eisen. 8. Met Ancery bepleitte ik recentelijk een uitbreiding van de reflexwerking van consumentenrecht naar procesrechtelijke bepalingen en mechanismen ten behoeve van de consument. 11 Ten eerste gaan de materieelrechtelijke bepalingen hand in hand met procesrechtelijke bepalingen ter bescherming van de consument. 12 Ten tweede zou volgens ons niet zozeer de consument maar de zwakke of beschermingswaardige partij de noodzakelijke materieelrechtelijke en daarmee gepaard gaande procesrechtelijke bescherming moeten toekomen. 13 Dit vergt echter een ruimere definitie van de consument of wetgeving op Europees of nationaal niveau die de aan de consument geboden bescherming uitbreidt tot partijen die niet als consument kwalificeren maar niettemin (tot op zekere hoogte) bescherming verdienen : zzp ers, stichtingen en verenigingen. Te denken valt aan een uitbreiding van het toepassingsbereik van consumentenregels naar de kwetsbare niet-consument of nieuwe wetgeving die op deze partij is toegesneden. 3. Initiatiefwetsvoorstel acquisitiefraude Wat betreft de aanpak van acquisitiefraude is in Nederland vanuit wetssystematisch oogpunt gekozen voor nieuwe wetgeving. Het (mede) op de b2b-verhouding toepasselijke artikel 6:194 BW over misleidende en vergelijkende reclame wordt aangevuld met een lid 2 betreffende de misleidende omissie. Het initiatiefwetsvoorstel acquisitiefraude van 2013 verkeert inmiddels in een gevorderd stadium. 15 Kleine ondernemers, verenigingen en stichtingen ondervinden de meeste hinder van deze handelspraktijk en verdienen bijzondere bescherming. 16 Deze wetswijziging maakt echter geen onderscheid naar de grootte van de getroffen partij en gaat wellicht een stap verder dan nodig. 10. Het wetsvoorstel zou volgens mij op een aantal punten kunnen worden verbeterd: De titel van afdeling BW verdient aanpassing: hij luidt nu nog Misleidende en vergelijkende reclame terwijl de nieuwe misleidende omissie -norm zich juist niet tot dit type openbare mededelingen beperkt. De vraag is of er bij acquisitiefraude altijd sprake is van een misleidende omissie. Er wordt ook informatie gegeven die onjuist of misleidend is. Er is een verschil tussen de actieve en de passieve misleiding (wat is anders de toegevoegde waarde van de omissiebepaling?). De scheidslijn tussen beide typen misleidingen is evenwel niet altijd duidelijk gelet op het feit dat onduidelijke informatie een omissie is. Omwille van de rechtszekerheid en de consistentie van de bepaling zou daarom ook in lid 1 de (niet door de Richtlijn misleidende en vergelijkende reclame voorgeschreven) eis van openbaarheid moeten sneuvelen. 17 Aan artikel 6:195 BW zou gelijk aan artikel 6:193j BW, ook een lid moeten worden toegevoegd dat de vernietigingssanctie openstelt voor onder invloed van een misleidende handeling of omissie gesloten overeenkomsten. Anders hebben bedrijven weinig aan deze nieuwe bepaling. Zij willen immers van de overeenkomst af (zo blijkt ook in onderhavige zaak waarin tevens een beroep werd gedaan op dwaling). 4. Tot slot 11. De misleidende omissie -norm is in het wetsvoorstel de enige norm uit de Wet OHP waarvan het toepassingsbereik wordt uitgebreid tot b2b-verhoudingen. 18 Wat betreft de aanpak van andere typen handelspraktijken blijft reflexwerking dus een gewenst mechanisme dat, 11. A.G.F. Ancery & C.M.D.S. Pavillon, Processuele aspecten van reflexwerking van consumentenrecht, WPNR 2014, afl. 7026, p Zie Conclusie van A-G J. Wuisman voor HR 21 september 2007, ECLI:NL:PHR:2007:BA7627, punt 3.10: Zoals dit citaat [de passage uit de parlementaire geschiedenis waarin de reflexwerking van de lijsten wordt voorgesteld, CMDSP] aangeeft, bestaat er aanleiding om eventueel het vermoeden van artikel 6:237 BW ook buiten het geval van een consument toe te passen, wanneer zich een situatie voordoet die sterke gelijkenis vertoont met die van een consument (in mijn noot onder Rb. Noord-Nederland 20 februari 2013, ECLI:NL:RBNNE:2013:BZ1615; TvC 2013, afl. 4, p , m.nt. Pavillon verwijst voetnoot 10 ten onrechte naar NJ 2000/1). 13. Zie ook het recent door J.G. Klijnsma aan de UvA verdedigde proefschrift SMEs in European Contract Law: a Rawlsian perspective. 14. Dossiernummer waarover P.G.F.A. Geerts, Een heel hardnekkig misverstand en een ander voorstel om B2B-acquisitiefraude te bestrijden, IE-Forum.nl nr. IEF 13013, 6 september Vgl. de Wettenagenda op p. 322 van deze aflevering van TvC. 16. Het algemene verbintenissenrecht biedt voor deze partijen te weinig bescherming: zie hierover ook Kamerstukken II 2013/14, 33712, 6, par Zie ook Geerts 2013, nr. 12 die er daarnaast voor pleit om geheel van een nieuw lid 2 af te zien. 18. Reden hiervoor is dat de overige normen niet van betekenis zouden zijn voor slachtoffers van acquisitiefraude: Kamerstukken II 2011/12, 33233, 4, p

5 mits consistent toegepast, nadere regelgeving overbodig maakt. 19 Reflexwerking maakt het mogelijk om per geval 20 te bekijken of een niet-consument bijzondere bescherming toekomt. Het is een waardevol mechanisme dat niet al te snel overboord mag worden gegooid. Mw. mr. dr. drs. C.M.D.S. Pavillon Universitair docent Burgerlijk recht aan de Universiteit Leiden en redacteur van dit tijdschrift 19. Bovengenoemd voorstel toont aan dat het niet eenvoudig is om dergelijke regelgeving te maken. Daarbij gaat dit in tegen de roep om deregulering. 20. Zo weigerde de Rechtbank Noord-Nederland reflexwerking in algemene zin te aanvaarden (vgl. Rb. Noord-Nederland 20 februari 2013, ECLI:NL:RBNNE:2013:BZ1615, TvC 2013, afl. 4, p. 181 e.v., m.nt. C.M.D.S. Pavillon, r.o ). In het tevens voorgelegde, concrete geval aanvaardde de rechtbank de reflexwerking wel (vgl. r.o van voormelde uitspraak). 295