Objectief verdeelmodel Wmo 2015

Transcriptie

1 Objectief verdeelmodel Wmo 2015 Bijeenkomst VNG 3 november 2014 Bart Leurs Aris van Veldhuisen

2 Inhoud Te verdelen budget en methodiek Objectief verdeelmodel - taken alle gemeenten Objectief verdeelmodel - taak centrumgemeenten (Beschermd Wonen)

3 Te verdelen budget en methodiek Hoofdpunten in vogelvlucht

4 Over te hevelen budgetten Onderdeel Budget ( miljoen) Budget vanuit de AWBZ Begeleiding en kortdurend verblijf inclusief bijbehorend vervoer Beschermd Wonen (GGZ-C) Persoonlijke verzorging (5%) 106 Inloopfunctie GGZ 51 Overig AWBZ 244 Correctie Wlz-overgangsrecht (indicatie verblijf/zorg thuis) -482 Extramuralisering Groei / volume-indexatie (2014: 2,1%; 2015: 1,4%) 158 Nominale indexatie voor loon- en prijsbijstelling (voorlopig 2014) 103 Korting -654 Correctie eigen bijdragen -179 Nieuw budget uit andere bronnen 741 Budget na afschaffing Wtcg en CER 261 Budget sociale wijkteams 10 Budget ondersteuning en waardering mantelzorgers 70 Budget doventolk 8 Aanvullend uitvoeringsbudget 42 Aanvullend budget voor een zorgvuldige overgang van cliënten en een zorgvuldige transitie door aanbieders naar de Wmo 2015 Compensatie Begrotingsakkoord Totaal

5 Dit budget wordt als volgt verdeeld Deel budget Wijze verdeling Omvang Budget Wmo 2015 alle gemeenten Verdeelmodel Wmo 2015 onderdeel: Alle gemeenten Budget Beschermd Wonen Verdeelmodel Wmo 2015 onderdeel: Centrumgemeenten Budget (voormalige) AWBZtaken gerelateerd aan opvang Via verdeelmodellen decentralisatie-uitkeringen MO/VO 92 -> Buiten kader onderzoek Totaal

6 Waarom objectief verdelen? Verplicht volgens de fvw (art. 7 en 8), middelen in het gf dienen objectief verdeeld te zijn en de verdeling dient rekening te houden met kostenverschillen tussen gemeenten Voordelen Betrouwbaar en voorspelbaar Beperking uitschieters Dynamisch & robuust Inspelen op veranderingen (bijv. in populatie) Correctie scheefgroei Van historische ontwikkeling naar objectieve kenmerken 6

7 Randvoorwaarden verdeling/maatstaven Kostenoriëntatie Globaliteit Objectiviteit en niet beïnvloedbaar Stabiliteit en voorspelbaarheid Transparantie en uitlegbaarheid Samenhang deelfonds sociaal domein Aansluiting bij bestaande maatstaven 7

8 Verdeelmodel taken alle gemeenten Aanpak, model en uitkomsten

9 Model voorspelt uitgaven aan Wmo-ondersteuning per gemeente op grond van factoren die zorgbehoefte beïnvloeden Basis van het model voor zorgbehoefte: gegevens CIZ (minder onzekerheden dan data Vektis). Objectief budget Voorspelling: indicaties - per grondslag - o.b.v. factoren Zorgzwaarte - per grondslag - per functie - in uren = X X Uurtarief - per grondslag - per functie - Nza-tarieven Vier groepen grondslagen CIZ: SOM65+ en PG Somatische problematiek 65+ en psychogeriatrie SOM65min Somatische problematiek 65- PSY Psychische problematiek VG/ZG/LG Gehandicapten: verstandelijk, zintuiglijk en lichamelijk 9

10 Van de volgende factoren is onderzocht of ze met zorgbehoefte (CIZ) samenhangen Demografische factoren Inwoners Inwoners 65+ Inwoners 75+ Alleenstaanden 65+ en 75+ Alleenstaanden 18+ Krimp: zie aparte sheet Gezondheidstoestand Langdurig medicijngebruik Langdurig gebruik psychofarmaceutica Visuele beperkingen Beperkingen in beweging Langdurige aandoeningen Dood door hart- en vaatziekten, nieuwvorming en ademhalingsziekten Sociaaleconomische factoren Gemiddeld inkomen Lage inkomens onder een drempel Bijstandsontvangers Arbeidsongeschiktheidsuitkeringen Uitkeringen Wajong Uitkeringsontvangers totaal Laagopgeleiden (= mensen zonder startkwalificatie) Voortijdig schoolverlaters Veiligheid Ondertoezichtsstellingen 10 Geregistreerde misdrijven (excl. verkeer) Fysieke en geografische factoren Lokale centrumfunctie Regionale centrumfunctie Stedelijkheid Bijzondere wooneenheden, woningen met zorgfunctie, personen in institutionele huishoudens Aantal kernen Oppervlakte land en water Legenda Groen: verband Rood: geen (extra) verband, of onbetrouwbare gegevens

11 Van deze factoren zijn enkele afgevallen als verdeelmaatstaf Inwoners 18+ vervangen door Inwoners Beperken verschillende leeftijdsgroepen in GF Geeft nagenoeg dezelfde uitkomsten per gemeente Laagopgeleiden: niet opgenomen niet betrouwbaar voor kleine gemeenten differentieert onvoldoende Dood door hart- en vaatziekten, nieuwvorming, ademhalingsziekten): idem. Bijstandsontvangers: niet opgenomen Conjunctuurgevoelig Beïnvloedbaar Veranderingen WWB (loonkostensubsidie) Combinatie van andere maatstaven geeft nagenoeg dezelfde uitkomsten per gemeente 11

12 Het uiteindelijke verdeelmodel voor taken alle gemeenten luidt: Maatstaf Bedrag per eenheid ( ) Volume Verdeeld bedrag mln % Inwoners (INW) 9, % Inwoners 65+ (INW65+) 33, % Eenpersoonshuishoudens (EPH) 48, % Uitkeringsontvangers zonder Bijstandsontvangers (UO-BO) 179, % Wajonguitkeringen (Wajong) 1.393, % Huishoudens lage inkomens boven drempel (HHLIDR) Medicijngebruik boven drempel (FKGdr) 370, % 408, % Lokaal klantenpotentieel (KPlok) 10, % Kernen> , ,4% Stedelijkheid: OAD x Woningen/ , % Totaal % Verschillen in optelling ontstaan door afronding Toelichting maatstaven: 12

13 Rekening gehouden met stedelijkheid Hogere verklaringskracht model door negatieve samenhang tussen stedelijkheid en werkelijk gemaakte kosten -> tariefeffect Hoe groter de stedelijkheid (in termen van adressendichtheid), des te groter de negatieve relatie Verklaring: in verstedelijkte gebieden kan efficiënter gewerkt worden; Groepen begeleiding worden sneller en efficiënter gevuld Ambulante begeleiding is in stedelijke gebieden efficiënter te organiseren Collectieve arrangementen zijn makkelijker te organiseren 13

14 Hierdoor wordt het bedrag per grootteklasse vergelijkbaar met het historisch budget Grootteklasse (inw) Aantal gemeenten Objectief bedrag per inwoner Verschil t.o.v. historisch < , , ,59 > ,17 Heel Nederland

15 Een hoog historisch budget wordt gereproduceerd in het objectief budget Mate van historisch zorggebruik Aantal gemeenten Objectief bedrag per inwoner Laag Benedengemiddeld Gemiddeld Bovengemiddeld Hoog Heel Nederland

16 Krimpgemeenten ondervinden gemiddeld geen voor- of nadeel van het verdeelmodel Er gaan net zoveel krimpgemeenten erop vooruit als andere erop achteruit gaan ten opzicht van het historisch budget: 16

17 Het objectief model reproduceert het historische patroon Historisch bedrag per inwoner Objectief bedrag per inwoner Verschil per inwoner 17

18 Verschillen objectief en historisch zijn als volgt te verklaren Beleid zorgkantoren: verschillen in regionaal inkoopbeleid zorgkantoren of indicatiebeleid (historisch gegroeide prijs- en volume-effecten). Schaaleffecten: Voor kleine gemeenten: historisch budget is momentopname, maar in kleine gemeenten zijn fluctuaties relatief groot. Aanwezigheid instellingen: aanbod schept vraag en effecten extramuralisering 18

19 Verdeelmodel taak centrumgemeenten Aanpak, model en uitkomsten

20 Zorgaanbod Beschermd Wonen is anders van karakter Bij Beschermd Wonen gaat het om intramurale voorzieningen Veel mensen moeten verhuizen voor deze zorgvorm Kosten vallen dus op andere plaats dan waar behoefte is ontstaan Dit heeft twee gevolgen Verhuiseffect : indicatie verhuist niet altijd mee met de bewoner Objectief model kan wel verklaren waar de behoefte ontstaat, maar niet waar die verzilverd wordt (in BW) 20

21 Daarom een andere aanpak verdeelmodel Beschermd Wonen Gegevens: Niet de indicaties, maar het historisch budget als uitgangspunt Normatieve verdeling o.b.v.: Verdeelmodel alle gemeenten kostendrijvers (sociaaleconomische factoren, gezondheidstoestand en demografie) automatisch vertegenwoordigd in het model Langdurig gebruik psychofarmaca samenhang met cliëntgroep BW uitlegbaarheid Regionaal klantenpotentieel Grotere ondersteuningsgebied van beschermd wonen, i.c.m. verhuizingen cliënten 21

22 Objectief verdeelmodel taak centrumgemeenten luidt als volgt: Kostendrijver Gewicht per eenheid Volume Verdeeld bedrag mln % Verdeling budget taken alle gemeenten (zie bovenst. tabel) Regionaal klantenpotentieel (KPreg) Psychisch medicijngebruik (FKGpsy) 0, % 44, % 189, % Totaal % Verschillen in optelling ontstaan door afronding. 22

23 Grote verschillen omdat objectief model historisch gegroeide keuzes niet honoreert N.B. kleurenplot slaat alleen op budget taak centrumgemeente Historisch per inwoner Objectief per inwoner Verschil per inwoner 23

24 Colofon Contact Maliebaan 16 Postbus AD Utrecht +31 (0) Andersson Elffers Felix

25 De overige posten zijn meestal verdeeld via het Verdeelmodel 2015 onderdeel Alle gemeenten Post Ondersteuning ADL/PV, KV en inloop-ggz Cliëntondersteuning Mantelzorg Budget na afschaffing Wtcg/CER Sociale Wijkteams Doventolk Uitvoeringskosten Vervoer Verdeeld volgens Verdeelmodel 2015 onderdeel Alle gemeenten Verdeelmodel 2015 onderdeel Alle gemeenten Verdeelmodel 2015 onderdeel Alle gemeenten 50% Verdeelmodel 2015 onderdeel Alle gemeenten, 50% lage inkomens Verdeelmodel 2015 onderdeel Alle gemeenten Nvt Verdeelmodel 2015 onderdeel Alle gemeenten 80% Verdeelmodel 2015 onderdeel Alle gemeenten, 20% kernen 25