Integratie-uitkering Sociaal Domein

Transcriptie

1 Integratie-uitkering Sociaal Domein Integratie-uitkering Sociaal Domein Participatiebudget Jeugd Wmo Colofon

2 Integratie-uitkering Sociaal Domein Integratie-uitkering Sociaal Domein De integratie-uitkering sociaal domein (IUSD) bestaat uit de middelen die per 2015 voor de Wmo (het nieuwe deel) en voor Jeugd naar gemeenten gaan en uit het Participatiebudget zoals dat uit de Participatiewet beschikbaar komt. Tabel 1: Integratie uitkering Sociaal Domein (bedragen in euro' s x 1 miljoen) Bron: Bijlage bij Septembercirculaire 2017 Jaar Totaal budget 9.830, , , , , ,43 waarvan Jeugd 3.578, , , , , ,36 Participatie 2.635, , , , , ,12 Wmo , , , , , ,94 Verschillen begroting In tabel 2 staan de verschillen tussen de begroting van vorig jaar en van dit jaar. Grosso modo komt er geld bij, al is het grootste deel te verklaren door de jaarlijkse loon- en prijsbijstelling. De loon- en prijsbijstelling wordt overigens niet voor elk onderdeel toegekend. Zo is er geen loon- en prijsbijstelling voor delen van het Participatiebudget zoals re-integratie klassieke doelgroep WWB en de begeleiding voor nieuwe doelgroepen. Tabel 2: Verschillen tussen de begroting 2017 en 2018 (bedragen in euro's x 1 duizend) Bron: Begroting Gemeentefonds 2017 en 2018 Jaar IUSD (begroting 2017) IUSD (begroting 2018) Verschil

3 Integratie-uitkering Sociaal Domein Participatiebudget Voor gemeenten die met werk en inkomen bezig zijn, is de ontwikkeling van het Participatiebudget belangrijk. Zoals we verderop nog zullen zien, wordt de afbouw in de tijd van de IUSD verklaard door een daling van het Participatiebudget. Dit daalt van 2,6 mrd in 2017 naar 2,2 mrd in Tabel 3: Onderverdeling Participatiebudget (bedragen in euro' s x 1 miljoen) Jaar Wsw 2.023, , , , , ,63 P-budget klassieke doelgroep 522,86 511,14 513,80 513,78 513,77 513,77 Budget nieuwe doelgroepen 89,85 111,01 130,02 145,18 149,95 163,72 waarvan nieuw wajong 29,03 35,88 45,25 47,61 49,98 52,35 nieuw beschut 60,82 75,13 84,77 97,57 99,97 111,37 Totaal budget 2.635, , , , , ,12 Mutaties begroting In tabel 4 staan de mutaties tussen de begroting van 2017 en 2018 voor het onderdeel Participatiebudget binnen de IUSD. Per post worden de achtergronden van de mutaties beschreven. Tabel 4: Participatiebudget (bedragen in euro' s x 1 miljoen) Jaar Septembercirculaire , , , , ,37 Loon- en prijsbijstelling ,28 49,43 47,49 45,40 45,88 Vrijval bonus beschut werken 9,84 Technische correctie 0,40 0,54 0,57 0,72 0,88 No Risk polis -36,00 Aanpassing Wsw-budget 14,77 14,67 Septembercirculaire , , , , ,80 Verschil ,51 49,93 48,05 60,89 25,43 (+) Loon- en prijsbijstelling 2017 De omvang van de integratie-uitkering Sociaal domein is naar boven bijgesteld vanwege de toevoeging van de loon- en prijsbijstelling Het gaat voor het onderdeel Participatie in 2017 om een bedrag van 52,275 miljoen, aflopend naar 44,323 miljoen in Dat komt neer op 2,031% van het macrobudget Participatie De bedragen worden volledig toegevoegd aan het wsw-budget. (+) Vrijval Bonus Beschut Werk

4 Op het beschikbare budget 2017 voor de decentralisatie-uitkering Bonus beschut werk is een bedrag overgebleven van 9,844 miljoen. Het kabinet heeft, mede naar aanleiding van een toezegging van de Staatssecretaris van SZW aan de Tweede Kamer op 27 oktober 2016, besloten dat de resterende middelen voor de gehele looptijd van de bonusregeling beschikbaar blijven voor gemeenten. Voor 2017 betekent dit dat het bedrag van 9,844 miljoen wordt toegevoegd aan de integratie-uitkering Sociaal domein, onderdeel Participatie. (-) No Risk polis De uniforme No-risk polis voor de doelgroep banenafspraak en beschut werk is structureel gemaakt, de oorspronkelijke regeling had een horizonbepaling van De extra uitgaven, inclusief uitvoeringskosten, voor het Rijk worden gecompenseerd door een verlaging van het macrobudget Participatiewetuitkeringen en de integratie-uitkering sociaal domein. Door middel van een rekenregel op basis van de meest actuele gegevens worden de uitgaven en de daarmee gepaard gaande uitname bij gemeenten voor 2021 en verder om de vijf jaar herijkt. De eerste herijking vindt plaats in Deze mutatie betreft de uitname uit de integratieuitkering sociaal domein. (+) Aanpassing macrobudget Wsw Bij de jaarlijkse extrapolatie worden budgetten neerwaarts of opwaarts bijgesteld indien er sprake is van mutaties op de structurele budgetreeks. Bij de extrapolatie van het deelbudget voor de integratie-uitkering sociaal domein Participatie heeft op twee momenten een verkeerde bijstelling plaats gevonden. Bij de extrapolatie van 2020 is het macrobudget structureel ca. 15 miljoen te veel naar beneden bijgesteld. Voor 2020 en verder wordt daarom in het macrobudget nu een correctie verwerkt van ca. 15 miljoen. In de begroting van het gemeentefonds is bij de extrapolatie 2021 het budget incidenteel opwaarts bijgesteld met 23 miljoen, terwijl een neerwaartse bijstelling van 14,5 miljoen plaats had moeten hebben. Om die reden wordt nu een incidentele neerwaartse correctie verwerkt van 37,5 miljoen.

5 Integratie-uitkering Sociaal Domein Jeugd Mutaties begroting In tabel 5 staan de mutaties tussen de begroting van 2017 en 2018 voor het onderdeel Jeugd binnen de IUSD. Per post worden de achtergronden van de mutaties beschreven. Tabel 5: Jeugd (bedragen in euro's x 1 miljoen) Jaar Septembercirculaire , , , , ,17 Loon- en prijsbijstelling ,22 70,59 70,59 70,59 70,95 Correctie uitname herinstromers Wlz 6,30 6,30 6,30 10,10 10,10 Stichting Adoptievoorzieningen -0,67-0,67-0,67-0,67-0,67 Intensieve zorg kinderen met somatische aandoening -12,85-12,85-12,85-12,85 Kindertelefoon -3,83-3,83-3,83-3,83 Vertrouwenswerk Jeugd (AKJ) -7,50-7,50-7,50-7,50 Uitvoeringskosten SVB PGB trekkingsrechten -2,10-11,90 Transformatiefonds -3,80 Septembercirculaire , , , , ,36 Verschil , ,14 52,03 52,03 56,19 (+) Loon- en prijsbijstelling 2017 De loon- en prijsbijstelling 2017 is toegekend. (+) Correctie uitname herinstromers Wlz De VNG en het Rijk hebben afgesproken om een aantal correcties door te voeren op de in afgelopen zomer overeengekomen overheveling van budgetten in het kader van de hervorming langdurige zorg. In augustus 2016 was een financieel akkoord bereikt over de Wmo, waaronder een uitname uit het budget van 200 miljoen voor de groep herinstromers uit de Wlz. Dit betrof cliënten die per 1 januari 2015 vanuit de Wlz naar de Wmo waren overgegaan, maar die relatief snel (in 2015 en 2016) weer een beroep deden op de Wlz. Nadat het akkoord was bereikt, bleek een fout in de berekening te zijn gemaakt ter grootte van 30 mln. Daarnaast was er verschil van inzicht over de wijze van berekenen, dit leidde tot een verschil van 18 mln. (-) Stichting Adoptievoorziening In verband met het beëindigen van betalingen aan derden wordt ook de financiering van de Stichting Adoptievoorzieningen via de VNG stop gezet. Met ingang van 2018 zal de financiering van de Stichting Adoptievoorzieningen geschieden ten laste van de begroting van het Ministerie van Veiligheid & Justitie. (-) Intensieve zorg voor kinderen met een somatische aandoening Sinds 1 januari 2015 is persoonlijke verzorging tot 18 jaar onder de Jeugdwet komen te vallen. Hierop geldt één uitzondering: de persoonlijke verzorging die onderdeel is van de intensieve kindzorg valt onder de Zorgverzekeringswet. Na de decentralisatie zijn er veel signalen geweest dat deze afbakening tot problemen leidt. Naar aanleiding van deze signalen is de denktank «kinderen met een intensieve zorgvraag» in het leven geroepen. Geconstateerd is dat een meer passende «knip» voor de hand ligt. Hiertoe komt een breder deel aan persoonlijke verzorging onder de

6 Zorgverzekeringswet te vallen. Hiermee gaat een verschuiving van de integratie-uitkering Sociaal domein, onderdeel Jeugd, naar de Zorgverzekeringswet gepaard. Het gaat om een bedrag van 12,9 mln. (-) Kindertelefoon In verband met het beëindigen van betalingen aan derden wordt ook de financiering van de Kindertelefoon via de VNG stop gezet. Met ingang van 2018 zal de financiering van de Kindertelefoon geschieden ten laste van de begroting van het Ministerie van Volksgezindheid, Welzijn en Sport. Het gaat om een bedrag van 3,8 mln. (-) Vertrouwenswerk Jeugd In verband met het beëindigen van betalingen aan derden wordt ook de financiering van het Vertrouwenswerk Jeugd door het Advies- en Klachtenbureau Jeugd (AKJ) via de VNG stop gezet. Met ingang van 2018 zal de financiering van het Vertrouwenswerk Jeugd geschieden ten laste van de begroting van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Het gaat om een bedrag van 7,5 mln. (-) Uitvoeringskosten SVB trekkingsrechten PGB Betreft de uitvoeringskosten van de Sociale Verzekeringsbank voor trekkingsrechten PGB van het gemeentelijke domein. Voor 2017 gaat het om een aanvullende bijdrage van 6,4 miljoen in verband met hogere uitvoeringskosten door een stijging van het aantal zorgovereenkomsten van het gemeentelijk domein en reorganisatiekosten. Voor de uitvoeringskosten van de SVB voor 2018 is overeengekomen om op basis van de conceptbegroting 2018 een bedrag van 35,6 miljoen uit de integratieuitkering Sociaal domein te nemen. (-) Transformatiefonds Tijdens het Bestuurlijk overleg van het Ministerie van VWS met de VNG op 28 augustus 2017 is afgesproken om drie maal 18 miljoen te reserveren ( ) voor het transformatiefonds. Hiertoe wordt in 2020 een bedrag van 18 miljoen teruggeboekt naar VWS zodat dit aan de eerder gemaakte reservering kan worden toegevoegd. Het eerder gereserveerde bedrag voor 2017 wordt ingezet voor de compensatie voor de coulancegroep GGZ-B.

7 Integratie-uitkering Sociaal Domein Wmo Mutaties begroting In tabel 6 staan de mutaties tussen de begroting van 2017 en 2018 voor het onderdeel Wmo 2015 binnen de IUSD. Per post staan de achtergronden van de mutaties. Tabel 6: Wmo 2015 (bedragen in euro s x 1 miljoen) Jaar Septembercirculaire , , , , ,19 Loon- en prijsbijstelling ,08 71,41 71,64 71,54 71,47 Groeiruimte ,00 44,00 44,00 44,00 Correctie uitname herinstromers Wlz 23,70 23,70 23,70 37,90 37,90 Extramuralisering ,30 35,30 35,30 35,30 Compensatie vervallen ouderentoeslag 3,68 3,68 3,68 3,68 Zorginfrastructuur 27,80 Uitvoeringskosten SVB PGB trekkingsrechten -4,30-23,70 Coulancegroep GGZ-B 18,00 Doventolkvoorziening -10,75-10,97-10,97-10,97 Transformatiefonds -14,20 Luisterend oor -4,17-4,17-4,17-4,17 Uitvoeringskosten VWS -0,05-0,05-0,05-0,05 Septembercirculaire , , , , ,35 Verschil , , , , , 16 (+) Loon- en prijsbijstelling 2017 VNG en Rijk hebben een akkoord bereikt over Wmo en Huishoudelijke hulp. (+) Groeiruimte 2018 Wmo Deze mutatie betreft het uitdelen van de volumegroei 2018 aan de integratie-uitkering Wmo/huishoudelijke verzorging en aan de integratieuitkering Sociaal domein, onderdeel Wmo Het gaat om een bedrag van 44 mln. (+) Correctie uitname herinstromers Wlz De VNG en het Rijk hebben afgesproken om een aantal correcties door te voeren op de in afgelopen zomer overeengekomen overheveling van budgetten in het kader van de hervorming langdurige zorg. In augustus 2016 was een financieel akkoord bereikt over de Wmo, waaronder een uitname uit het budget van 200 miljoen voor de groep herinstromers uit de Wlz. Dit betrof cliënten die per 1 januari 2015 vanuit de Wlz naar de Wmo waren overgegaan, maar die relatief snel (in 2015 en 2016) weer een beroep deden op de Wlz. Nadat het akkoord was bereikt, bleek een fout

8 in de berekening te zijn gemaakt ter grootte van 30 mln. Daarnaast was er verschil van inzicht over de wijze van berekenen, dit leidde tot een verschil van 18 mln. (+) Extramuralisering 2018 Wmo Dit betreft het uitdelen van de extramuraliseringsmiddelen 2018 aan de integratie-uitkering Wmo/huishoudelijke verzorging en aan de integratieuitkering Sociaal domein, onderdeel Wmo Doordat steeds meer ouderen langer zelfstandig thuis blijven wonen, maken minder mensen gebruik van zorg in intramurale instellingen. Daardoor doen meer mensen een beroep op extramurale zorg via de Wmo. Net als eerder jaren krijgen gemeente ook in 2018 nog een compensatie voor extramuralisering, in 2018 bedraagt deze tranche 35,3 miljoen (sociaal domein) structureel. (+) Compensatie vervallen ouderentoeslag Als onderdeel van het Belastingplan 2015 is de ouderentoeslag per 2016 afgeschaft. Door deze ouderentoeslag was sprake van een extra vrijstelling op het vermogen voor AOW-gerechtigden. Het afschaffen van de ouderentoeslag resulteert zonder aanvullende maatregelen vanaf 2018 voor een deel van de AOW-gerechtigden in hogere eigen bijdragen voor de langdurige zorg en maatschappelijke ondersteuning. Om dit effect niet te laten optreden heeft het kabinet een compenserende maatregel getroffen binnen de systematiek van de eigen bijdragen. Als neveneffect van deze maatregel ontvangen gemeenten voor een deel van de groep AOW-gerechtigden lagere ontvangsten aan eigen bijdragen. Dit neveneffect treedt vanaf 2018 op omdat de hoogte van de eigen bijdrage wordt berekend op grond van het inkomen en vermogen van T-2 en de ouderentoeslag per 2016 is afgeschaft. In het bestuurlijk overleg tussen de VNG en het Ministerie van VWS van 11 mei 2017 is overeenstemming bereikt om gemeenten hiervoor te compenseren met een bedrag van 5 miljoen structureel vanaf De 5 miljoen compensatie wordt naar rato toegedeeld aan de integratie-uitkering Wmo/huishoudelijke verzorging en de integratie-uitkering Sociaal domein, onderdeel Wmo (+) Zorginfrastructuur (integratie-uitkering sociaal domein) De huidige regeling voor zorginfrastructuur vanuit het Rijk loopt per 1 januari 2018 af. Tijdens het hierboven genoemde bestuurlijk overleg is afgesproken dat een deel van de middelen, te weten 27,8 miljoen, vanaf 2018 structureel wordt gereserveerd voor de gemeenten. Voor 2018 wordt het budget via de integratie-uitkering sociaal domein beschikbaar gesteld aan gemeenten om aan de vraag naar afbouw dan wel (een vorm van) continuering van bestaande projecten te kunnen voldoen. Er worden geen verplichtingen vanuit het Rijk ten aanzien van de huidige regeling overgedragen aan de gemeenten. VWS gaat voor de periode van 2019 en verder met alle betrokkenen in overleg om te bezien hoe een nieuwe brede innovatieregeling vanaf 2019 kan worden vormgegeven. (-) Uitvoeringskosten SVB trekkingsrechten PGB Betreft de uitvoeringskosten van de Sociale Verzekeringsbank voor trekkingsrechten PGB van het gemeentelijke domein. Voor 2017 gaat het om een aanvullende bijdrage van 6,4 miljoen in verband met hogere uitvoeringskosten door een stijging van het aantal zorgovereenkomsten van het gemeentelijk domein en reorganisatiekosten. Voor de uitvoeringskosten van de SVB voor 2018 is overeengekomen om op basis van de conceptbegroting 2018 een bedrag van 35,6 miljoen uit de integratieuitkering Sociaal domein te nemen. (+) Compensatie in verband met de coulancegroep GGZ-B Per 2018 zal sprake zijn van een herverdeling van de middelen voor beschermd wonen omdat de zogenaamde coulancegroep aan de huidige historische reconstructie voor beschermd wonen wordt toegevoegd Tijdens het Bestuurlijk Overleg van het Ministerie van VWS met de VNG op 28 augustus 2017 is afgesproken in 2017 incidenteel een aanvullend bedrag van 18 miljoen over alle 43 centrumgemeenten te verdelen. volgens het aandeel van de centrumgemeenten in de huidige verdeling van beschermd wonen. (-) Doventolkvoorziening leefdomein In verband met het beëindigen van betalingen aan derden wordt ook de financiering van de doventolkvoorziening leefdomein via de VNG stopgezet. Met ingang van 2018 zal de financiering van de doventolkvoorziening leefdomein geschieden ten laste van de begroting van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Het gaat om een bedrag van 10 mln. (-) Transformatiefonds Tijdens het Bestuurlijk overleg van het Ministerie van VWS met de VNG op 28 augustus 2017 is afgesproken om drie maal 18 miljoen te reserveren ( ) voor het transformatiefonds. Hiertoe wordt in 2020 een bedrag van 18 miljoen teruggeboekt naar VWS zodat dit aan de eerder gemaakte reservering kan worden toegevoegd. Het eerder gereserveerde bedrag voor 2017 wordt ingezet voor de compensatie voor de coulancegroep GGZ-B. (-) Luisterend oor In verband met het beëindigen van betalingen aan derden wordt ook de financiering van de anonieme hulplijn (in de Wmo het «anoniem luisterend oor» genoemd) via de VNG stopgezet. Met ingang van 2018 zal de financiering van de anonieme hulplijn geschieden ten laste van de begroting van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Het bedrag is in 2018 incidenteel lager, omdat voor een achttal gemeenten in dat jaar een uitzondering wordt gemaakt. Het gaat om een bedrag van 4 mln. (-) Uitvoeringskosten VWS In verband met het beëindigen van betalingen aan derden wordt de financiering van een viertal taken gecentraliseerd. Met ingang van 2018 zal de financiering van deze taken (zie de mutaties 16, 17, 33 en 34) geschieden ten laste van de begroting van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Dit is vooruitlopend op een formeel-juridische aanpassing van de bestaande verantwoordelijkheden van gemeenten. In verband met de uitvoering van deze gecentraliseerde taken wordt een bedrag overgeboekt naar het apparaatskostenbudget van VWS.

9

10 Colofon Divosa Koningin Wilhelminalaan LA Utrecht Postbus GT Utrecht T E info@divosa.nl Redactie Evert Jan Slootweg Versie 3 oktober 2017 INHOUD: Integratie-uitkering Sociaal Domein Participatiebudget Jeugd Wmo Colofon