Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd en/of vermenigvuldigd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever.
|
|
- Ruth van de Brink
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Artikel: Trabanten, Mercedessen en BMW s: Interview Maarten van Rossem Auteur: Joost van Egmond en Emmanuelle Los Verschenen in: Skript Historisch Tijdschrift, jaargang 19.4, Stichting Skript Historisch Tijdschrift, Amsterdam ISSN Abstract: Not available. Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd en/of vermenigvuldigd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. Skript Historisch Tijdschrift is een onafhankelijk wetenschappelijk blad dat vier maal per jaar verschijnt. De redactie, bestaande uit studenten en pas afgestudeerden, wil bijdragen aan actuele historische debatten, en biedt getalenteerde studenten de kans om hun werk aan een breder publiek te presenteren. Een abonnement op Skript kost 20 euro per jaar. U kunt lid worden door het machtigingsformulier in te vullen op Ook kunt u een sturen naar de redactie, dan krijgt u het machtigingsformulier thuisgestuurd. Losse nummers zijn verkrijgbaar bij de redactie. Artikelen ouder dan een jaar zijn gratis te downloaden op Skript Historisch Tijdschrift Spuistraat 134, kamer VB Amsterdam info@skript-ht.nl
2 JOOST VAN EGMOND EMMANUELLE LOS Trabanten, Mercedessen en BMW's Interview met Maarten van Rossem Maarten van Rossem is bijzonder hoogleraar Nederlandse cultuur in internationale context en docent cultuurgeschiedenis van de twintigste eeuw aan de Rijksuniversiteit Utrecht Daarnaast is hij bekend als Amerikakenner en publicist De reactie van Maarten van Rossem op 1989 is in één woord te vangen: verbazing. Daarin is hij niet de enige. Een belangrijke groep slachtoffers van de omwenteling was die van de Sovjetologen: Oost-Europa deskundigen die in enorme getale het sovjetimperium tot in de details dachten te analyseren en plotseling tot de ontdekking kwamen dat ze maar beter de krant konden lezen. Maar "het lot van historici is nu eenmaal dat ze pas achteraf dergelijke plotselinge gebeurtenissen proberen te verklaren: Ze werken altijd naar een bekende uitkomst toe." "In april 1989 verscheen in alle kranten een foto van een Hongaarse grenswacht die met een enorme schaar het IJzeren Gordijn openknipte. In het westen besefte niemand wat dat betekende. Er werden wat hilarische commentaren geschreven in de teneur van 'kijk nou eens wat ze aan 't doen zijn', maar dat was het dan wel. Wie de enorme consequenties wel inzagen waren de Oostduitsers. Met honderden, duizenden Trabanten kwamen ze direct aangereden om te ontsnappen. Ze konden toen nog niet vermoeden dat het een paar maanden later ook met de DDR zou zijn afgelopen." Over de mate waarin de militaire druk van het westen heeft bijgedragen tot de val van het Oostblok is van Rossem genuanceerd: "Het is natuurlijk duidelijk dat de Sovjetunie altijd veel meer geld aan defensie heeft uitgegeven dan zij zich kon veroorloven. Officieel is het bedrag altijd doorgegaan voor 14% van het BNP, maar het zou me niet verbazen als het cijfer wel eens op 25% kon liggen. Maar het lijkt me vrij twijfelachtig dat nu juist Reagans wapenwedloop de Sovjetunie tot hervonningen heeft gebracht. Duimschroeven als SDI waren wellicht een factor in de val van de SU, maar niet meer dan dat. De aanzet tot dit alles is uit de SU zelf gekomen. De verdienste van Reagan is geweest dat hij Gorbatsjovs hervormingsplannen serieus nam en eraan heeft meegewerkt, een toenadering die in Reagans tweede termijn tot ontwapening heeft geleid. Die toenadering was revolutionair. Niemand in de westerse wereld heeft kunnen inschatten wat het uiteindelijke resultaat van die hervormingen zou zijn. Toen Bush in 1989 president werd, heeft hij nog geprobeerd om het hele proces stil te zetten, maar werd overspoeld door de gebeurtenissen. Dat laatste geldt eigenlijk voor iedereen in die tijd. Men was doodsbang voor wat er komen ging. Dat zie 308
3 309 je ook aan de paniekreacties op de Duitse vereniging. Duitsland zou in één klap het grootste land in Europa worden, wat vooral Engeland en Frankrijk beangstigde. Mitterand heeft Gorbatsjov toen op zijn knieën gesmeekt om het niet zover te laten komen. Thatcher heeft in allerijl studieweekends met Duitslandkundigen belegd. Lubbers heeft laatst geschreven dat hij het allemaal wel prima vond. Ik kreeg in die tijd een andere indruk, maar dat zullen de bronnen te zijner tijd wel uitwijzen. " Het structurele probleem waardoor het Oostblok ooit in moest storten is volgens Van Rossem de commando-economie. "Het systeem werkte simpelweg niet. Bijkomend probleem is dat in Rusland nu eenmaal nooit iets schijnt te kunnen lukken, hoewel dat een weinig wetenschappelijke vaststelling is. Vast staat dat het experiment heeft gefaald, omdat de economie niet draaiende kon worden gehouden. Dat begon al bij Lenin; hij had zijn revolutie nooit in dat achterlijke agrarische Rusland moeten beginnen. Toen later bleek dat het kapitalisme in de rest van Europa overeind bleef en Rusland het alleen moest rooien, hadden de Bolsjewieken hun koffers moeten pakken en het na 75 jaar nog eens moeten proberen. Dat is natuurlijk een prachtige redenering; het brengt ons alleen niet veel verder. Eigenlijk is het wel goed dat het geprobeerd is, hoewel het ten koste is gegaan van de Russische bevolking, die in de afgelopen 75 jaar vreselijk heeft geleden. Uiteindelijk zou het altijd slecht zijn afgelopen met de SU, gezien het beroerde economische functioneren. Maar als Gorbatsjov die hervormingen niet had doorgevoerd, had de Sovjetunie nog minstens jaar kunnen bestaan. Gorbatsjov heeft geprobeerd de commandoeconomie en daarmee het hele politieke systeem te hervormen en daar is de Sovjet-Unie voortijdig aan bezweken. Er is daar nu een soort roofkapitalisme ontstaan. Wie weet hoe het gelopen zou zijn als de economie onder het Sovjetregime zich had kunnen liberaliseren? Dat zie je nu aan China: Deng heeft verstandiger gehandeld dan Gorbatsjov. Hij heeft het machtsmonopolie van de Communistische Partij intact gelaten. Tegelijkertijd bood hij gedeelten van het land de - beperkte - mogelijkheid om economisch te groeien door een vrije marktwerking toe te staan. Als alles goed gaat, zullen we nog ruimschoots meemaken dal China de grootste economische macht op aarde is. Het heeft nu eenmaal de meeste inwoners. Er kunnen zich echter nog veel problemen voordoen. De infrastructuur is een zootje. Er is een enorm ongelijke inkomensverdeling: met 200 miljoen Chinezen aan de kust gaat het prima, het overige miljard woont nog in armzalige hutjes in
4 Beijing, juni 1989.
5 dat enorme achterland. Ook is het maar de vraag of de combinatie van politieke repressie en economische vrijheid op den duur niet tot gigantische problemen zal leiden. Voor hetzelfde geld eindigt China in een burgeroorlog met warlords, wie zal het zeggen. Als 1989 ons iets heeft geleerd, dan is het wel dat de toekomst niet te voorspellen valt. Het hele idee dat er alternatieven bestaan voor het kapitausme is sinds 1989 failliet. Morsdood. Het kapitalisme is de enige weg. Er zijn vele varianten te bedenken - rechtvaardige en minder rechtvaardige - maar de basis is altijd de vrije markteconomie, dat is met dit gigantische experiment wel aangetoond. Alle communistische staten transformeren, storten in, of een combinatie daarvan. China is in de verste verte niet communistisch meer. Op Cuba bestaat de ideologie alleen nog in de persoon van Fidel Castro en die heeft nu eenmaal ook niet het eeuwige leven. We hebben eigenlijk alleen nog Noordkorea, hoewel er - als de regering op de huidige voet doorgaat - binnenkort geen Noordkoreaan meer over is. Tot die tijd is het fijn dat we die staat nog hebben om ons eraan te herinneren hoe het communisme was. We zouden het moeten koesteren als een communistisch Disneyland. De vraag is wat het einde van deze ideologie voor consequenties zal hebben voor die veelbesproken wereldorde van na de Koude Oorlog. Ik geloof niet dat het nationalisme de nieuwe utopie is. Die sentimenten doemen altijd op wanneer het economisch slecht gaat, als een soort opium voor het volk. Nationalisme lijkt mij voornamelijk een troef die wordt uitgespeeld door politici die geen kant meer op kunnen, mensen als Tudjman en Milosevic. Wanneer de Oost-Europese economieen goed draaien - en daar ligt een rol voor de Europese Unie - verwacht ik niet dat dergelijke gruwelen de wereldorde nog zullen bepalen. Misschien zijn de ideologieën wel gewoon dood. Ik zag eens op de Duitse televisie een documentaire waarin een Oostberlijner werd gevraagd wat er in zijn leven veranderd was door de val van de Muur. Het was zo'n artistiek ogend type, een kunstschilder of dichter schatte ik. Dus ik ging er echt voor zitten, nu zou het komen; vrijheid van meningsuiting, verlossing van de Stasi-buurman, een stembiljet met meer keuze dan SED of SED. De man peinsde even en antwoordde toen dat hij zich nu eindelijk eens kon beraden over de vraag of hij een Mercedes of een BMW zou kopen." 311
Samenvatting Geschiedenis Koude oorlog h1 en h2
Samenvatting Geschiedenis Koude oorlog h1 en h2 Samenvatting door een scholier 568 woorden 9 juni 2016 7,3 15 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Kapitalisme-Communisme: Kapitalisme: West -landen:
Nadere informatieNiets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd en/of vermenigvuldigd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever.
Artikel: Leger en leger: Interview H. Amersfoort Auteur: Emmanuelle Los en Arjan Terpstra Verschenen in: Skript Historisch Tijdschrift, jaargang 19.4, 327-330. 2014 Stichting Skript Historisch Tijdschrift,
Nadere informatieVervolg en einde van De Koude Oorlog: 1953-1995 (10.1 & 10.3)
Vervolg en einde van De Koude Oorlog: 1953-1995 (10.1 & 10.3) Na de dood van Stalin leek de Sovjet greep op het Oost Europa wat losser te worden. Chroesjtsjov maakte Stalins misdaden openbaar (destalinisatie),
Nadere informatieT4 Oefen SED Geschiedenis Module 6
T4 Oefen SED Geschiedenis Module 6 1. Bekijk bron 1. De titel van de onderstaande Russische cartoon is: De Amerikaanse stemmachine. De Verenigde Staten drukken op het knopje voor, dat naast het knopje
Nadere informatieKOUDE OORLOG. Opgavenblad
ARUBA SE 3 MIDDAGMAVO AVONDMAVO GESCHIEDENIS 2018-2019 Tijdvak-1 KOUDE OORLOG Opgavenblad Dit School Examen (SE) bestaat uit 42 vragen. Voor dit SE zijn maximaal 70 punten te behalen. Dit SE bestaat uit
Nadere informatieEindexamen geschiedenis en staatsinrichting vmbo gl/tl 2005 - II
Meerkeuzevragen Schrijf alleen de hoofdletter van het goede antwoord op. DE KOUDE OORLOG + NEDERLAND EN DE VERENIGDE STATEN NA DE TWEEDE WERELDOORLOG Gebruik bron 1. 1p 1 De bron maakt duidelijk dat de
Nadere informatieKoude oorlog: Periode waarin de VS en Sovjet-Unie elkaar bestreden zonder een rechtstreekse oorlog. Er was constante dreiging.
Samenvatting door D. 1024 woorden 5 februari 2017 7,2 16 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Werkplaats GS Historische context Koude Oorlog 1945-1991 Notitie: er is ook een samenvatting van de paarse
Nadere informatieKoude Oorlog. SE 3 Tijdvak 1 AVONDMAVO MIDDAGMAVO GESCHIEDENIS Deze toets bestaat uit 38 vragen
SE 3 Tijdvak 1 AVONDMAVO MIDDAGMAVO GESCHIEDENIS 017-018 Koude Oorlog Deze toets bestaat uit 38 vragen Voor deze SE zijn maximaal 76 punten te behalen Deze SE bestaat uit 7 aantal bladzijden 1 1 Wat wilden
Nadere informatie8,4. Samenvatting door een scholier 1600 woorden 23 juni keer beoordeeld. Geschiedenis
Samenvatting door een scholier 1600 woorden 23 juni 2016 8,4 14 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Tijdsvolgorde gebeurtenissen: 1917: Russische Revolutie 1922: Oprichting S-U 1939: Stalin
Nadere informatie1 Belangrijk in deze periode
1 Belangrijk in deze periode In 1945 eindigt de Tweede Wereldoorlog (1940-1945). Duitsland wil, onder leiding van Adolf Hitler, Europa veroveren. Na vijf jaar strijd en 55 miljoen doden geeft Duitsland
Nadere informatieExamenopgaven VMBO-KB 2004
Examenopgaven VMBO-KB 2004 tijdvak 1 dinsdag 25 mei 9.00 11.00 uur GESCHIEDENIS EN STAATSINRICHTING CSE KB GESCHIEDENIS EN STAATSINRICHTING VBO-MAVO-C Gebruik het bronnenboekje. Dit examen bestaat uit
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk : Koude Oorlog
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5.1-5.3: Koude Oorlog Samenvatting door een scholier 1708 woorden 19 juni 2008 6,9 143 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo Samenvatting geschiedenis klas 3
Nadere informatieDe ineenstorting van het communisme
De geschiedenis van de laatste 40 jaar De ineenstorting van het communisme Deel A: ॐ Terugblik college 1/ inleiding college 2 ॐ De voorgeschiedenis Discussie: de koude oorlog 1944-1975 ॐ Factoren die hebben
Nadere informatieEen conflict niet alleen maar om macht en belangen, maar ook tussen 2 ideologieën: Kapitalisme/democratie en Communisme
Samenvatting door M. 508 woorden 21 juni 2016 0 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Samenvatting GS Definitie Koude Oorlog: Conflict waarbij alle middelen (economisch, politiek, ideologisch, etc.) worden
Nadere informatie7,5. Samenvatting door Lisette 1239 woorden 18 april keer beoordeeld. Geschiedenis. Russische Revolutie
Samenvatting door Lisette 1239 woorden 18 april 2017 7,5 7 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Russische Revolutie Meeste mensen zijn boeren/boerinnen in Rusland Ze waren straatarm, ze wisten niks en ze gingen
Nadere informatieDE GESCHIEDENIS VAN RUSLAND MET POSTZEGELS
DE GESCHIEDENIS VAN RUSLAND MET POSTZEGELS De eerste postzegels van Rusland werden uitgegeven in 1858.Rusland was toen een Keizerrijk, dat door de familie Romanov ( de Tsaren) Alexander I, Alexander II,
Nadere informatieMcCarthy. Warschaupact. Truman. Enola Gay. Mao Zedong. Joegoslavië. Kennedy. Tsaar. Stalin. Komsomol
In welk jaar vonden de Russische Revoluties plaats? Welke senator zorgde voor een ware heksenjacht op communisten in de VS? Hoe heette de communistische tegenhanger van de NAVO 1917 McCarthy Warschaupact
Nadere informatieVoor wie? Omschrijving
Minor MOES Voor wie? Een opleidingsgebonden minor voor studenten Geschiedenis en tevens toegankelijk voor andere BA-studenten (bijvoorbeeld van de opleiding Internationale Betrekkingen en Internationale
Nadere informatieScriptie Geschiedenis De Val van de Berlijnse Muur
Scriptie Geschiedenis De Val van de Berlijnse M Scriptie door een scholier 2359 woorden 4 maart 2004 6,4 311 keer beoordeeld Vak Geschiedenis INLEIDING Op 9 november 1989 vierden vele mensen feest. Er
Nadere informatieSectorwerkstuk Geschiedenis De Berlijnse Muur
Sectorwerkstuk Geschiedenis De Berlijnse Muur Sectorwerkstuk door een scholier 2336 woorden 31 mei 2004 5,7 218 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding Wij, *** en *** hebben het onderwerp: De Berlijnse
Nadere informatieGESCHIEDENIS EN STAATSINRICHTING CSE KB
Examen VMBO-KB 2005 tijdvak 1 woensdag 25 mei 9.00 11.00 uur GESCHIEDENIS EN STAATSINRICHTING CSE KB Gebruik het bronnenboekje. Dit examen bestaat uit 35 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 50 punten
Nadere informatieTurken in Kreuzberg. Bram Vrielink en Jens Barendsen (2de)
Turken in Kreuzberg Bram Vrielink en Jens Barendsen (2de) 1 OPDRACHT 1 Waarom werd de Berlijnse muur opgericht? Na de 2 e Wereldoorlog werd Duitsland in 2 gedeeltes opgesplitst, te weten West-Duitsland
Nadere informatieDe Tweede Wereldoorlog herdacht. Een vergelijking tussen Nederland en Duitsland
De Tweede Wereldoorlog herdacht Een vergelijking tussen Nederland en Duitsland Nationale herdenking in Nederland Hebben we in Nederland de oorlog altijd zo herdacht? - een kleine herdenkingsgeschiedenis
Nadere informatieCOLLEGEDAG VRIJDAG 17 MEI 2019 KOUDE OORLOG NATIONAAL MILITAIR MUSEUM SOEST
COLLEGEDAG VRIJDAG 17 MEI 2019 KOUDE OORLOG NATIONAAL MILITAIR MUSEUM SOEST PROGRAMMA Ochtend 10.00 10.30 uur: Inloop met koffie/thee 10.30 10.40 uur: Welkomstwoord en inleiding door Bas Kromhout, redacteur
Nadere informatieKOUDE OORLOG
KOUDE OORLOG 1945-1991 Waarom is de gebeurtenis afgebeeld in deze bron zo cruciaal geweest voor de KOUDE OORLOG? 37. De rol van moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen van massaorganisatie
Nadere informatieConferentie van Potsdam. Communistenjacht. Burgeroorlog in Angola. Castro op bezoek in Angola
Communistenjacht Conferentie van Potsdam Begrippen: Propaganda Door het McCarthyism werden vooral intellectuelen en mensen uit de mediawereld, zoals de Hollywood Ten, verdacht als communisten. Een sterke
Nadere informatieWerkstuk Geschiedenis Berlijnse muur
Werkstuk Geschiedenis Berlijnse muur Werkstuk door een scholier 3015 woorden 27 november 2004 6,6 128 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding Dit werkstuk gaat over de Berlijnse Muur, dus eigenlijk
Nadere informatieWerkstuk Geschiedenis De effecten van de val van de Berlijnse Muur
Werkstuk Geschiedenis De effecten van de val van de Berlijnse Muur Werkstuk door een scholier 1711 woorden 20 februari 2000 6,6 161 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding Mijn onderwerpkeuze is: wat
Nadere informatieHoofdstuk 5: Koude Oorlog en Dekolonisatie
Hoofdstuk 5: Koude Oorlog en Dekolonisatie Geschiedenis VWO 2011/2012 www.lyceo.nl Nieuwe ontwikkelingen na de Tweede Wereldoorlog Nieuwe machtsverhoudingen: Verenigde Staten en de Sovjet-Unie nieuwe supermachten
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis koude oorlog
Samenvatting Geschiedenis koude oorlog Samenvatting door een scholier 2281 woorden 20 juni 2010 5,3 5 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Februari 145- Conferentie in Jalta Juni 145- Oprichting Verenigde
Nadere informatieDe val van de Berlijnse muur
Thema: Van A tot Z Geschiedenis Tijd van televisie en computer Koude oorlog Moeilijkheid: *** Tijdsduur: ** Juf Nelly De val van de Berlijnse muur Doel: Na deze opdracht weet je waarom de Berlijnse muur
Nadere informatieVerslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 10: tijd van televisie en computer
Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 10: tijd van televisie en computer Verslag door Lotte 1361 woorden 19 juni 2017 6,2 10 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Tijdvak: Tijd van televisie
Nadere informatieEindexamen geschiedenis en staatsinrichting vmbo gl/tl 2004 - I
E KOUE OORLOG + NEERLN EN E VERENIGE STTEN N E TWEEE WERELOORLOG 2p 24 Hieronder staan vijf voorstellen voor afspraken over uitsland na de Tweede Wereldoorlog: 1 uitsland moet gedemilitariseerd worden.
Nadere informatieNiets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd en/of vermenigvuldigd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever.
Artikel: Het Rijk van Repressie: Interview met Ronald Havenaar Auteur: Frank Aarts en Joost van Egmond Verschenen in: Skript Historisch Tijdschrift, jaargang 19.4, 253-262. 2014 Stichting Skript Historisch
Nadere informatieHerdenking Capitulaties Wageningen
SPEECH SYMPOSIUM 5 MEI 2009 60 jaar NAVO Clemens Cornielje Voorzitter Nationaal Comité Herdenking Capitulaties Wageningen Dames en heren, De détente tussen oost en west was ook in Gelderland voelbaar.
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis De koude oorlog
Samenvatting Geschiedenis De koude oorlog Samenvatting door M. 1789 woorden 10 maart 2017 3,2 2 keer beoordeeld Vak Geschiedenis De koude oorlog 3.1 Gelijkheid of Vrijheid 3.2 Het begin van de Koude Oorlog
Nadere informatieKoude Oorlog-2 vmbo12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/62180
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 19 juni 2017 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/62180 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet.
Nadere informatieKoude Oorlog. Geschiedenis SO I 4 november 2010. Tijdvak 1
Geschiedenis SO I 4 november 2010 Tijdvak 1 Koude Oorlog Dit SO bestaat uit 40 vragen. 25 openvragen en 15 gesloten vragen. Schrijf de antwoorden op je antwoordblad. 1 2 3 4 5 6 7 In het jaar 1938 werd
Nadere informatiegeschiedenis en staatsinrichting CSE KB
Examen VMBO-KB 2008 1 tijdvak 1 donderdag 22 mei 9.00-11.00 uur geschiedenis en staatsinrichting CSE KB Gebruik het bronnenboekje. Dit examen bestaat uit 39 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 55 punten
Nadere informatieDe Koude Oorlog: spanning en conflicten (les 12 6des) Geschiedenis 6MEVO-6EM-6EI-6IW VTI Kontich
(les 12 6des) Geschiedenis 6MEVO-6EM-6EI-6IW --- www.degeschiedenisles.com --- VTI Kontich Geen directe oorlog maar => Tijdens de Koude Oorlog werd er nooit rechtstreeks gevochten tussen de twee grote
Nadere informatieExamenkatern :Sociale zekerheid en verzorgingsstaat in Nederland
Seizoen: 2016-2017 Vak: Geschiedenis Klas: 3 Afdeling: Mavo Herkansingen/inhalen: Tijdens de herkansingen kunnen de SE s van een trimester herkanst en/of ingehaald worden. Echter een ingehaald SE kan niet
Nadere informatie1.1 Eensgezind tegen Hitler
Samenvatting door Nathalie 1840 woorden 30 september 2015 6,2 5 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo 1. Bondgenoten tegenover elkaar 1.1 Eensgezind tegen Hitler Vanaf 1941 > SU, VS en GB vochten
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Koude Oorlog
Samenvatting Geschiedenis Koude Oorlog Samenvatting door een scholier 1107 woorden 20 juni 2016 0 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Werkplaats Geschiedenis samenvattingen Katern Koude Oorlog 1 Blokvorming
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis De Koude Oorlog
Samenvatting Geschiedenis De Koude Oorlog Samenvatting door een scholier 2027 woorden 26 juni 2005 6 127 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Paragraaf 1: Toenemend wantrouwen tussen Oost en West Al sinds
Nadere informatieGESCHIEDENIS EN STAATSINRICHTING CSE KB
Bijlage VMBO-KB 2004 tijdvak 2 GESCHIEDENIS EN STAATSINRICHTING CSE KB GESCHIEDENIS EN STAATSINRICHTING VBO-MAVO-C Bronnenboekje 400030-2-633-527b SOCIALE ZEKERHEID EN VERZORGINGSSTAAT IN NEDERLAND bron
Nadere informatieGeschiedenis (nieuwe stijl) en geschiedenis en staatsinrichting (oude stijl)
Geschiedenis (nieuwe stijl) en geschiedenis en staatsinrichting (oude stijl) Examen HAVO Vragenboekje Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs Voor dit examen zijn maximaal 83 punten te behalen; het examen
Nadere informatieDe Koude Oorlog: het begin (les 10 6des) Geschiedenis 6MEVO-6EM-6EI-6IW VTI Kontich
(les 10 6des) Geschiedenis 6MEVO-6EM-6EI-6IW --- www.degeschiedenisles.com --- VTI Kontich 1. Samenwerking slaat om in wantrouwen in 1945 => Tijdens WO 2: USSR en VSA werken samen tegen Duitsland => In
Nadere informatieOm een zo duidelijk mogelijk verslag te maken, hebben we de vragen onderverdeeld in 4 categorieën.
Beste leerling, Dit document bevat het examenverslag voor leerlingen van het vak geschiedenis vwo, tweede tijdvak (2018). In dit examenverslag proberen we een zo goed mogelijk antwoord te geven op de volgende
Nadere informatieСоюз СоветскихСоциалистических Республик
Союз СоветскихСоциалистических Республик SojoezSovjetskichSotsialistitsjeskichRespoeblik http://www.youtube.com/watch?v=hle4inigsee&feature=related De Romanovs De Romanov familie komt in 16313 aan de macht
Nadere informatieAbstract: Not available.
Artikel: Historici en hun beroepen: de uitgeverij-redacteur Auteur: Ben Hummel Verschenen in: Skript Historisch Tijdschrift, jaargang 3.3, 189-192. 2014 Stichting Skript Historisch Tijdschrift, Amsterdam
Nadere informatieExamen VMBO-GL en TL 2005
Examen VMBO-GL en TL 2005 tijdvak 2 dinsdag 21 juni 9.00 11.00 uur GESCHIEDENIS EN STAATSINRICHTING CSE GL EN TL Gebruik het bronnenboekje. Dit examen bestaat uit 41 vragen. Voor dit examen zijn maximaal
Nadere informatieBijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 1. Bronnenboekje. KB-0125-a-18-1-b
Bijlage VMBO-KB 2018 tijdvak 1 geschiedenis en staatsinrichting CSE KB Bronnenboekje KB-0125-a-18-1-b bron 1 Een gedeelte uit een artikel geschreven door een politiek leider van de ARP (1891): We moeten
Nadere informatieThema: De kracht van communicatie - Informatietechnologie. Onderdeel 3: Gebruik van technologie voor manipulatie en controle
Thema: De kracht van communicatie - Informatietechnologie Onderdeel 3: Gebruik van technologie voor manipulatie en controle De enorme hoeveelheid informatie die in dit mediatijdperk op ons afkomt kan soms
Nadere informatieTijdvak I. 31 oktober 2013 8: 30-10:00.
1 SCHOOLONDERZOEK Tijdvak I GESCHIEDENIS 31 oktober 2013 8: 30-10:00. Dit onderzoek bestaat uit 38 vragen. Bij dit onderzoek behoort een antwoordblad. Beantwoord de antwoorden uitsluitend op het antwoordblad.
Nadere informatieEindexamen aardrijkskunde havo 2003-I
Politiek en ruimte Opgave 6 bron 9 In de periode 2000-2006 zal de Europese Unie financiële steun voor sociaal-economische ontwikkeling toekennen aan twee soorten regio s: de regio s met een ontwikkelingsachterstand
Nadere informatieDe koude oorlog Jesse Klever Groep 7
De koude oorlog Jesse Klever Groep 7 1 Voorwoord Tijdens het maken van mijn spreekbeurt over Amerika kwam ik de Koude oorlog tegen. De koude oorlog leek mij een heel interessant onderwerp waar ik niet
Nadere informatieBijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 1. Bronnenboekje. KB-0125-a-11-1-b
Bijlage VMBO-KB 2011 tijdvak 1 geschiedenis en staatsinrichting CSE KB Bronnenboekje Staatsinrichting van Nederland bron 1 Een mening over het bijzonder onderwijs (rond 1900): Kinderen leren al op jonge
Nadere informatieEindexamen geschiedenis vwo II
Ten oorlog! Europese oorlogen 1789-1919. Oorlog als maatschappelijk fenomeen Vanaf de zomer van 1789 trokken veel Franse vluchtelingen naar Oostenrijk. 1p 1 Waarom vormde dit voor het Franse revolutionaire
Nadere informatieMuziekopdracht. 1950-heden. Naam: Klas: Docent:
Muziekopdracht 1950-heden Naam: Klas: Docent: Muziekopdracht: 20ste eeuw (1950-heden) Ga naar http://www.sitepalace.com/develsteinhavo4/muziek.html. Hier vind je links naar muziek(clips) die je nodig hebt
Nadere informatieDe dood van Joegoslavië ( )
Geschiedenis van de laatste 50 jaar De dood van Joegoslavië (1990-1995) Bas Levinsohn 1 Inleiding Overzicht colleges Titel college Thema college Tijdsperiode 1 De Cubaanse rakketencrisis Beslissingen tijdens
Nadere informatieBijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 2. Bronnenboekje. KB-0125-a-15-2-b
Bijlage VMBO-KB 2015 tijdvak 2 geschiedenis en staatsinrichting CSE KB Bronnenboekje KB-0125-a-15-2-b Staatsinrichting van Nederland bron 1 Een tekst op een website over de viering van 200 jaar koninkrijk
Nadere informatieKoude Oorlog
Koude Oorlog 1945-1991 1 Waardoor raakte Europa verdeeld in twee ideologische blokken en waardoor groeide de spanning tussen deze blokken? 1945-1955 1945 Einde Tweede Wereldoorlog 1955 Oprichting Warschaupact
Nadere informatie7,1. Werkstuk door een scholier 3327 woorden 15 maart keer beoordeeld. Geschiedenis. Werkstuk Berlijnse Muur
Werkstuk door een scholier 3327 woorden 15 maart 2011 7,1 9 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Werkstuk Berlijnse Muur 1. Voorwoord Wij hebben dit onderwerp gekozen omdat het ons een leuk onderwerp leek.
Nadere informatie8 6 Samenwerking in de wereld. Lees het verhaal Bijna de derde Wereldoorlog.
Lees het verhaal Bijna de derde Wereldoorlog. Dirk komt thuis. Dirk heeft gewonnen met voetballen. Hij is heel blij. Maar dan ziet hij zijn moeder. Zijn moeder kijkt niet blij. De moeder van Dirk denkt
Nadere informatieVerboden om te zeggen
Verboden om te zeggen Wat is het? Met deze oefening leert de leerling beredeneren en argumenteren door begrippen toe te passen en in een bepaalde context te plaatsen. Kennis van het onderwerp waarmee wordt
Nadere informatieExamen VMBO-GL en TL 2005
Examen VMBO-GL en TL 2005 tijdvak 1 woensdag 25 mei 9.00 11.00 uur GESCHIEDENIS EN STAATSINRICHTING CSE GL EN TL Gebruik het bronnenboekje. Dit examen bestaat uit 38 vragen. Voor dit examen zijn maximaal
Nadere informatieAbstract: Not available.
Artikel: Historici en hun beroepen: de leraar Auteur: Stefan Boom Verschenen in: Skript Historisch Tijdschrift, jaargang 3.2, 125-128. 2014 Stichting Skript Historisch Tijdschrift, Amsterdam ISSN 0165-7518
Nadere informatieNiets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd en/of vermenigvuldigd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever.
Artikel: Ziehier het geheugen van een anticommunist. Frits Bolkesteins Koude Oorlog. Auteur: Pieter Vermaas Verschenen in: Skript Historisch Tijdschrift, jaargang 19.4, 335-340. 2014 Stichting Skript Historisch
Nadere informatieDe Sovjet-Unie (9.3) Tijd van wereldoorlogen De Sovjet Unie.
De Sovjet-Unie (9.3) Onderzoeksvraag: Kenmerkende aspecten: Waardoor kreeg Rusland een communistische regering en hoe werd het land een totalitaire staat. Het in praktijk brengen van totalitaire ideologieën
Nadere informatieBijlage VMBO-GL en TL
Bijlage VMBO-GL en TL 2014 tijdvak 1 geschiedenis en staatsinrichting CSE GL en TL Bronnenboekje GT-0125-a-14-1-b Staatsinrichting van Nederland bron 1 Een politieke tekening (rond 1900), met als titel:
Nadere informatieDit boekje heeft geen inhoudsopgave. U kunt willekeurig waar het u belieft, gaan lezen en er weer mee stoppen.
Inhoud Dit boekje heeft geen inhoudsopgave. U kunt willekeurig waar het u belieft, gaan lezen en er weer mee stoppen. U kunt het boekje natuurlijk ook van voor naar achter uitlezen. Dan zult u merken dat
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Examenkatern: dekolonisatie en koude oorlog in vietnam
Samenvatting Geschiedenis Examenkatern: dekolonisatie en koude oorlog in vietnam Samenvatting door een scholier 1145 woorden 18 januari 2011 6,5 8 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Geschiedenis Wat was
Nadere informatieEindexamen geschiedenis vwo 2009 - I
Ten oorlog! Europese oorlogen 1789-1919. Oorlog als maatschappelijk fenomeen In de landen die Napoleon veroverde, voerde hij een beleid dat: enerzijds paste binnen het gelijkheidsideaal van de Franse Revolutie
Nadere informatieDe Iraanse revolutie (1979) en zijn gevolgen
Geschiedenis van de laatste 50 jaar De Iraanse revolutie (1979) en zijn gevolgen Bas Levinsohn 1 Inleiding Overzicht colleges Titel college Thema college Tijdsperiode 1 De Cubaanse rakketencrisis Beslissingen
Nadere informatieHongarije Boedapest Boedapest Mementopark Pagina 1
Boedapest Mementopark Pagina 1 Mementopark > Szoborpark Het Mementopark is een openluchtmuseum dat de val van het Communisme bejubelt. In het park staan grote beelden en monumenten die in Boedapest werden
Nadere informatiegeschiedenis en staatsinrichting CSE KB
Examen VMBO-KB 2010 tijdvak 1 vrijdag 21 mei 9.00-11.00 uur geschiedenis en staatsinrichting CSE KB Gebruik het bronnenboekje. Dit examen bestaat uit 39 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 54 punten
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Koude Oorlog 1t/m11
Samenvatting Geschiedenis Koude Oorlog 1t/m11 Samenvatting door een scholier 1946 woorden 30 januari 2017 7,8 12 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Geschiedenis Koude Oorlog 1t/m11 Hoofdstuk 1 In 1938 wilde
Nadere informatieAchter het correctievoorschrift is een aanvulling op het correctievoorschrift opgenomen.
Examen VMBO-GL en TL 2013 tijdvak 1 dinsdag 21 mei 9.00-11.00 uur geschiedenis en staatsinrichting CSE GL en TL Bij dit examen hoort een bijlage. Achter het correctievoorschrift is een aanvulling op het
Nadere informatieNederland en het communisme
Nederland en het communisme Naam: Fred Roustaie Profiel: C&M Vak: Geschiedenis School: Fons Vitae Lyceum Klas: 5HA Naam Begeleider: B. Steenhof Datum: Blz.1 Inhoudsopgave: 1. Inleiding (blz. 3 t/m 4) 1.1
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2 Samenvatting door S. 1030 woorden 18 mei 2017 0 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Geschiedenis samenvatting H2 1: Wetenschappelijke Revolutie 17 e eeuw Kenmerken: Observeren
Nadere informatieSO 1. Tijdvak II AVONDMAVO 2013-2014. Historisch Overzicht
SO 1 Tijdvak II AVONDMAVO 2013-2014 Historisch Overzicht 1. Welke doelstelling had Wilhelm II bij zijn aantreden als Keizer van Duitsland? 2. Welk land behoorde niet tot de Centralen tijdens de Eerste
Nadere informatieDe hereniging van Duitsland
De hereniging van Duitsland 9 november is voor onze oosterburen een bijzondere dag. Op die dag in 1989 viel namelijk de Berlijnse muur en die ingrijpende gebeurtenis wordt nog steeds elk jaar in het hele
Nadere informatieHandleiding niveau B. week november 2014 handleiding Blokles niveau B
Handleiding De blokles Na elke Nieuwsbegrip-cyclus van vijf weken volgt een blokles in de zesde week. De leerlingen passen in deze les alle strategieën toe. Ook maken ze een sleutelschema bij de tekst.
Nadere informatieBelangen: Rusland versus de EU
Belangen: Rusland versus de EU Korte omschrijving werkvorm Leerlingen denken na over de redenen waarom Rusland en de EU zich met het conflict in Oekraïne bemoeien. Dit doen zij door eerst een tekst te
Nadere informatieGESCHIEDENIS EN STAATSINRICHTING CSE KB
Examen VMBO-KB 2005 tijdvak 2 dinsdag 21 juni 9.00 11.00 uur GESCHIEDENIS EN STAATSINRICHTING CSE KB Gebruik het bronnenboekje. Dit examen bestaat uit 36 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 46 punten
Nadere informatieHoe kijken mensen uit verschillende delen van de wereld en verschillende geloofsovertuigingen naar de Dalai Lama?
Biografie Geschiedenis De Dalai Lama Biografie door R. 2253 woorden 10 juni 2013 6,3 33 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Bronnen De Dalai Lama van de 20e eeuw Door Rick Hulsebos 3A1 Comenius College
Nadere informatieExamenopgaven VMBO-GL en TL 2004
Examenopgaven VMBO-GL en TL 2004 tijdvak 2 woensdag 23 juni 9.00-11.00 uur GESCHIEDENIS EN STAATSINRICHTING CSE GL EN TL GESCHIEDENIS EN STAATSINRICHTING VBO-MAVO-D Gebruik het bronnenboekje. Dit examen
Nadere informatieHAND L E ID IN G. behorende bij de website. hoeradicaalbenjij.nl
HAND L E ID IN G behorende bij de website hoeradicaalbenjij.nl Beste gespreksleider, Dank voor het downloaden van deze handleiding, behorende bij de quiz Hoe Radicaal Ben jij?. Deze quiz werd ontwikkeld
Nadere informatiePraktische opdracht Economie Wat voor invloeden heeft de Europese gemeenschap gemaakt op EU.
Praktische opdracht Economie Wat voor invloeden heeft de Europese gemeenschap gemaakt op EU. Praktische-opdracht door een scholier 1949 woorden 8 maart 2003 5,3 19 keer beoordeeld Vak Economie Inleiding
Nadere informatieGeschiedenis Amerika en Frankrijk in de tijd van pruiken en revoluties: een overzicht. Een les van: Bor
Geschiedenis Amerika en Frankrijk in de tijd van pruiken en revoluties: een overzicht. Een les van: Bor Terugkijken: Bij de ene revolutie ontstaat een nieuw en onafhankelijk land. Vrijheid is voor de inwoners
Nadere informatieEindexamen geschiedenis en staatsinrichting vmbo gl/tl 2005 - I
Meerkeuzevragen Schrijf alleen de hoofdletter van het goede antwoord op. DE KOUDE OORLOG + NEDERLAND EN DE VERENIGDE STATEN NA DE TWEEDE WERELDOORLOG Gebruik bron 1. 1p 1 Welke kaart geeft de historisch
Nadere informatieMonique van Rooijen Don Boscocollege, Volendam 5 havo
Lesontwerp 15. Einde van de koude oorlog Docent School Klas Monique van Rooijen Don Boscocollege, Volendam 5 havo Doel Deze lessen gaan over de volgende onderdelen uit de rubric: redeneren met meerdere
Nadere informatieHoofdstuk 5 De Koude Oorlog
Naam + Achternaam: Klas: Werhboehboeb MEMO Geschiedenis bias 3 Hoofdstuk 5 De Koude Oorlog Oriëntatie Hoofdstuk 5 De Koude Oorlog 1 Hieronder staan vier zinnen over de tijd van 1914 tot 1945. Zet de zinnen
Nadere informatieONTSTAAN VAN DE EUROPESE UNIE
ONTSTAAN VAN DE EUROPESE UNIE Hoe het begon 1870: Frans-Duitse oorlog om Elzas-Lotharingen Elzas-Lotharingen Welke grondstoffen vindt men terug in dit gebied? Hoe het begon 1870: Frans-Duitse oorlog om
Nadere informatiemputeer Griekenland om de eurozone te redden FTM
mputeer Griekenland om de eurozone te redden FTM van 6 11-07-17 16:13 ftm.nl Amputeer Griekenland om de eurozone te redden FTM Edin Mujagic 7-9 minuten Vorige week schreef ik waarom het grotendeels kwijtschelden
Nadere informatie'De dialoog met Rusland herstellen is broodnodig: net dat ontbrak 100 jaar geleden'
'De dialoog met Rusland herstellen is broodnodig: net dat ontbrak 100 jaar geleden' Dirk Rochtus www.knack.be 13/08/2014 Glijden we in 2014 af in een oorlog met Rusland, net zoals honderd jaar geleden?
Nadere informatieAls bij een vraag een verklaring of uitleg gevraagd wordt, worden aan het antwoord geen punten toegekend als deze verklaring of uitleg ontbreekt.
Examen VWO 2009 tijdvak 2 woensdag 24 juni 9.00-12.00 uur geschiedenis Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 28 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 76 punten te behalen. Voor elk vraagnummer
Nadere informatieBijlage VMBO-GL en TL
Bijlage VMBO-GL en TL 2016 tijdvak 2 geschiedenis en staatsinrichting CSE GL en TL GT-0125-a-16-2-b Staatsinrichting van Nederland bron 1 Een uitspraak van een politicus over de Schoolstrijd (1875): Op
Nadere informatie