Ontwikkelingen in de levenmarkt Toekomstscenario s voor verzekeraars 22 december 2011

Transcriptie

1 Ontwikkelingen in de levenmarkt Toekomstscenario s voor verzekeraars 22 december 2011 RM T E stephan@makingstrategywork.nl

2 Thank you 2011 Making Strategy Work. Confidential information owned by Making Strategy Work, to be used by the recipient only. This document, or any part of it, may not be reproduced, copied, circulated and/or distributed nor quoted without prior written approval from Making Strategy Work. +31 (0) Atos Consulting Making Strategy Work Logica Business Consulting Partner Financial Services Scenario analyses Innovatie Pensioenen Leven Social Media CRM Business Process Management Business Rule Management Next Best Action New Business Planning Greenfield Business Model Innovation

3 Is dit de toekomst? Bron: FD 3

4 Ontwikkelingen als voorbodes voor een onzekere toekomst? Ontwikkelingen Onzekere toekomst Distributiemodel verzekeraars gaat op de helling ASR gaat onder eigen vlag bankieren SNS Reaal bundelt risicodragers Leven Tussenpersonen in nood Verkoop levensverzekeringen in 2009 gehalveerd 'Hard ingrijpen tegen provisies verzekeringssector' AFM: eerder ingrijpen bij slechte financiële producten Opleving fusies en overnames voorspeld Verkoop banksparen evenaart levensverzekeringen' Verliespolis sleept Generali voor rechter Een kwart van bemiddelaars in hypotheken en levensverzekeringen dreigt te verdwijnen Levensverzekeraars in nood 4

5 Een stukje vermogensopbouw geschiedenis Lange termijn Korte termijn Onbeschermd hoog risico Vermogensopbouw met een doel (Asset Management) Beleggings- /unit linked-verzekering Speculeren (Beleggingsinstellingen) Aandelen lease producten Beschermd laag risico Verzekeren (Levensverzekeraars) Sparen (Banken) Spaarverzekeringen 5

6 De problemen stapelen zich op Lange termijn Korte termijn Onbeschermd hoog risico Vermogensopbouw met een doel (Asset Management) Beleggings- /unit linked-verzekering Speculeren (Beleggingsinstellingen) Aandelen lease producten Beschermd laag risico Verzekeren (Levensverzekeraars) Woekerpolisaffaire Leaseaffaire Sparen (Banken) Beperking fiscale ruimte Spaarverzekeringen 6

7 Recente ontwikkelingen 1. Bankspaarproducten drukken de verkoop van levensverzekeringen steeds verder omlaag 2. Overlijdensrisicoverzekeringen zijn de enige groeimarkt voor levensverzekeraars 3. Closed Book Consolidators en BPO partijen oriënteren zich op de Nederlandse markt 4. Overcapaciteit in de levensverzekeringsmarkt 5. Er dreigt een nieuw schandaal met compensatiebetalingen 6. Solvency II brengt voor kleinere en middelgrote levensverzekeraars hoge kosten met zich mee 7

8 Bankspaarproducten drukken de verkoop van levensverzekeringen steeds verder omlaag Verkoop fiscale vermogensproducten De Nederlandse verzekeraars hebben hun resultaat vorig jaar zien teruglopen tot 2% (5%) van de verdiende premie bij een licht gedaalde omzet van 76,9 mld. Vooral de levenbranche boert slecht; banksparen heeft de levensverzekering in de strijd om fiscaal gunstige vermogensopbouw inmiddels ingehaald. Voor het sparen voor pensioen en eigen woning zijn vorig jaar meer bankspaarrekeningen geopend dan levensverzekeringen gesloten, blijkt namelijk uit het jaarverslag van het Verbond van Verzekeraars. Tegenover nieuwe polissen stonden in 2010 circa spaarrekeningen. Het marktaandeel van banksparen is daarmee opgelopen tot 52%; in 2009 was dat nog circa 25%. Deze daling vraagt om reductie van de kostenbasis om in de toekomst de winstgevendheid te waarborgen 8

9 Overlijdensrisicoverzekeringen zijn de enige groeimarkt in #) voor levensverzekeraars. Dit is een vechtmarkt geworden met kansen voor nieuwe (buitenlandse) toetreders Aantal premiebetalend (*1.000) Aantal koopsom (*1.000) premiebetalend ( mln) koopsom ( mln) Gemiddelde premie daalt 600,00 500,00 400,00 300,00 200,00 100,00 - Gemiddelde premie 9

10 Closed Book Consolidators en BPO partijen oriënteren zich op de Nederlandse markt C * BPO Closed Book NN C Services In-House BPO Closed Book. Ambitie om consolidator te worden Closed Book Consolidators C * Certens begin oktober geliquideerd omdat niet in staat voldoende startkapitaal te vergaren 10

11 Er dreigt een nieuw schandaal met compensatiebetalingen Schadevergoeding woekerpolis Aegon (juli 2011) kan oplopen tot boven de miljard. Impact op de rest van de branche nog onzeker Rechter veroordeelde ASR begin februari 2011 tot een forse compensatie van een Falcon Leven-polis op grond van dwaling. Voor de branche heeft dit tot gevolg dat veel afspraken met stichtingen worden open gebroken 11

12 Solvency II brengt voor kleinere en middelgrote levensverzekeraars hoge kosten met zich mee 12

13 Strategische opties voor verzekeraars Drastisch verlagen van de kostenbasis Afstoten Closed Book Portefeuille Legacy in apart bedrijf onderbrengen BPO LEAN Productrationalisatie Ontwikkelen transparante, eenvoudige en low-cost producten Beperken tot niche markten (bv risicoproducten) Verschuiven naar bancaire producten Verschuiven naar collectieve pensioenmarkt Afwikkelen (individueel) levenactiviteiten en markt verlaten 13

14 Het individuele levensverzekeringslandschap in 2020 Kijkend naar de ontwikkelingen kunnen we een aanname doen over het toekomstige landschap Aantal levensverzekeraars (met een verzekeringsvergunning) < 10 Kleine partijen hebben de markt verlaten (overname, al dan niet door consolidator) Wel zal er een groot aantal levensverzekeringslabels zijn die white label worden uitgevoerd. Vergelijk dit met de situatie in de schademarkt Op nichemarkten zullen buitenlandse verzekeraars de NL markt hebben betreden (al dan niet als bijkantoor) en mogelijk ook tot de marktleiders behoren. Met name in overlijdensrisico (Cardif, TAF, April, Swiss Re,.). De grote verzekeraars hebben hun closed books onder gebracht in aparte entiteiten met een gespecialiseerd business model (of hebben dit verkocht) Minimaal 2 closed book consolidators zijn actief in Nederland. Hierbij is er een reële kans dat één van deze partijen een buitenlandse consolidator is Outsourcing is standaard geworden met betrekking tot closed books en legacy systemen. Grote delen van de IT en de administratie worden buiten Nederland en zelfs buiten Europa uitgevoerd (spelers Capita, Infosys, TCS) Alle levensverzekeraars hebben ook een bankvergunning en het grootste deel van de individuele omzet komt uit bancaire producten 14