Het onderwijs in Westfriesland,

Transcriptie

1 Het onderwijs in Westfriesland, Westfriese gemeenten Maart 2013

2 Colofon Uitgave I&O Research BV Van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn tel. (0229) Rapportnummer Datum Maart 2013 Opdrachtgever De zeven Westfriese gemeenten Auteurs Tijmen Siermann MSc. Drs. Bianca de Haan Bestellingen Exemplaren zijn verkrijgbaar bij de opdrachtgever Het overnemen uit deze publicatie is toegestaan, mits de bron duidelijk wordt vermeld.

3 Inhoudsopgave pag. Samenvatting I 1. Inleiding 1 2. Primair onderwijs Regulier basisonderwijs Speciaal basisonderwijs Speciaal onderwijs 8 3. Voortgezet onderwijs Middelbaar beroepsonderwijs 18 Bijlage 1. Basisonderwijs 22 Bijlage 2. Voedingsgebieden Basisonderwijs 33 Bijlage 3. Voortgezet Onderwijs 38 Bijlage 4. Speciaal Onderwijs 57

4 Samenvatting

5 Het onderwijs in Westfriesland, Samenvatting Samenvatting Jaarlijks maakt I&O Research een inventarisatie van de leerlingenaantallen in het primair, voortgezet, speciaal en middelbaar beroepsonderwijs in Westfriesland. Deze inventarisatie is de onderlegger voor het maken van leerlingenprognoses voor het basisonderwijs en voor nader onderzoek in het speciaal, voortgezet en middelbaar beroepsonderwijs. Dit overzicht van het onderwijs in de regio is van belang voor het gemeentelijk beleid en dat van de scholen zelf. I&O Research inventariseert ieder jaar vlak na de teldatum van 1 oktober alle leerling-gegevens via de scholen en de CFI-formulieren. Basisonderwijs In de laatste tien jaar is het aantal leerlingen in het basisonderwijs gedaald (ruim drie procent). De grootste groei vond in het schooljaar 2008/2009 plaats. Dit schooljaar zien we een daling van ruim 450 leerlingen naar het huidige aantal van Bijna alle gemeenten vertonen een terugloop in leerlingental tussen de 1% en 3,5%, met uitzondering van de gemeente Enkhuizen waar het aantal leerlingen licht gestegen is. De afgelopen tien jaar zijn de relatieve verschuivingen tussen roomskatholieke, protestante, oecumenische en openbare scholen zeer beperkt. Ten opzichte van tien jaar geleden volgen er relatief iets meer leerlingen les op oecumenische scholen, terwijl het percentage leerlingen op openbare en rooms-katholieke scholen juist een fractie is afgenomen. Op grond van de leerlingenprognoses van de Westfriese bevolking wordt verwacht dat de komende generatie basisschoolkinderen (4 t/m 12-jarigen) in de regio zal afnemen. In 2012 heeft 8,5% van de leerlingen van de basisscholen in Westfriesland een gewicht. Landelijk ligt het percentage op 12%. Speciaal basisonderwijs In Westfriesland zijn vijf schoollocaties die speciaal basisonderwijs verzorgen aan kinderen die het reguliere basisonderwijs niet kunnen volgen vanwege leer- en gedragsproblemen. We vinden deze scholen in Hoorn en Stede Broec. Per 1 oktober 2012 tellen de scholen in totaal 682 leerlingen. Dit is een stuk lager dan jaren ervoor. Speciaal onderwijs Voor leerlingen die lichamelijk, zintuiglijk of verstandelijk gehandicapt zijn, is er het speciaal onderwijs. Leerlingen kunnen tot hun twintigste jaar naar het speciaal onderwijs en kunnen dus ook voortgezet onderwijs volgen. Het (voortgezet) speciaal onderwijs valt onder de Wet op de expertisecentra (WEC). De scholen voor deze leerlingen zijn in vier clusters onderverdeeld. Op vier locaties in Westfriesland wordt onderwijs gegeven aan kinderen die speciale aandacht en zorg nodig hebben. Het gaat om scholen in cluster 3 (zeer moeilijk lerende kinderen) en cluster 4 (zeer moeilijk opvoedbare en langdurig zieke kinderen). Ruim 100 leerlingen volgen speciaal onderwijs op de Tamarinde en de Eenhoorn. Verder zien we zowel bij de Stormvogel als de Spinaker een groei in het aantal leerlingen. Over een periode van tien jaar bezien, valt de forse toename op deze twee scholen op: van 100 leerlingen in 2000 naar 318 leerlingen dit schooljaar. Een vooruitblik voor het speciaal onderwijs is feitelijk niet te geven, omdat de ontwikkeling van het aantal leerlingen vrijwel autonoom van de ontwikkeling van de bevolking verloopt. I

6 Het onderwijs in Westfriesland, Samenvatting Voortgezet onderwijs In de regio Westfriesland zijn zeven scholen/scholengemeenschappen waar regulier voortgezet onderwijs kan worden gevolgd. Het onderwijs wordt gegeven op veertien locaties. Dit schooljaar is er wederom een lichte toename van het aantal leerlingen op deze scholen te constateren. In totaal volgen nu kinderen voortgezet onderwijs in de regio. De helft van de veertien scholen is dit jaar in aantal gedaald (totaal ruim 150 leerlingen), de overige vertonen nog een groei van leerlingen gezamenlijk. Een belangrijke oorzaak voor het verloop van het leerlingenaantal is de ontwikkeling van het aantal jongeren in de relevante leeftijdsklasse. Op grond van de prognose voor de Westfriese bevolking mag verwacht worden dat de komende generatie jongeren (12-18 jarigen) eerst nog groeit, maar dat daarna de ontgroening van onze regiobevolking optreedt. Over tien jaar zal het niveau van het aantal jongeren in de relevante leeftijdsgroep onder het huidige niveau zitten 1. Het Tabor College Hoorn is nog steeds de grootste scholengemeenschap van Westfriesland: leerlingen op drie locaties. De tweede plek wordt bezet door het Atlas College; scholieren bezoeken één van de vier Westfriese vestigingen. De derde grote concentratie van leerlingen is het Martinus College in Grootebroek, deze scholengemeenschap telt in totaal leerlingen. Middelbaar Beroepsonderwijs Reguliere dagopleidingen voor Middelbaar Beroepsonderwijs kunnen in de regio worden gevolgd aan het Horizon College en het AOC Clusius College, beide in Hoorn. Het Horizon College wordt dit jaar door ruim studenten bezocht (de opleidingen in de sector Educatie en de opleidingen BBL blijven in deze publicatie buiten beschouwing). De middelbare opleidingen aan het Clusiuscollege worden gevolgd door 428 studenten. Het Horizon College Hoorn vervult een belangrijke functie tot over de grenzen van Westfriesland heen: 29% van de leerlingen komt van buiten deze regio. Van het Clusius College komt ruim 60% van de leerlingen van buiten Westfriesland. Op beide scholen zitten bijna leerlingen van buiten de regio. De stroom de andere kant op is echter groter: in totaal bezoeken ca leerlingen scholen voor MBO buiten de grenzen van Westfriesland. 1 Bevolkingsprognose Primos, ABF 2012 II

7 Hoofdstuk 1 Inleiding

8 Het onderwijs in Westfriesland, Inleiding 1. Inleiding I&O Research verzamelt aan het begin van ieder schooljaar de leerling-gegevens van alle scholen in de regio Westfriesland. Het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap inventariseert door middel van de CFI-formulieren de leerlingenaantallen van de basisscholen naar leeftijd, schooljaar en gewicht, deze worden door ons gerubriceerd. Daarnaast benadert I&O Research alle scholen voor basis-, speciaal en voortgezet onderwijs met het verzoek aanvullende cijfers te verstrekken. Zo is ten behoeve van de leerlingenprognoses het voedingsgebied van de school een essentieel gegeven. Ook voor de leerlingenprognoses van het speciaal en voortgezet onderwijs vormen de cijfers per school en onderwijsrichting het fundament. Het totaaloverzicht van het onderwijs in de regio is van belang voor het gemeentelijk beleid en dat van de scholen zelf. Deze rapportage maakt deel uit van de werkzaamheden ten behoeve van het statistische basispakket zoals dat door I&O Research voor en in opdracht van de zeven Westfriese gemeenten wordt bijgehouden. Andere deelrapporten in deze serie zijn: - onderwijsadressengids; - statistiek werkzame personen (RMO); - statistiek ten behoeve van de woningmarktmonitor; - inkomensontwikkeling per gemeente voor wijken en buurten; - ontwikkeling en prognoses bevolking en woningvoorraad; - en in een andere vorm: statistische paragrafen op de gemeentelijke websites. De opbouw van dit rapport is als volgt: in hoofdstuk 2 is de ontwikkeling van het primair onderwijs in de laatste tien jaar beschreven, waarbij denominatie van de school en de herkomst van de leerlingen per gemeente zijn onderscheiden. Ook komen in dit hoofdstuk het speciaal basisonderwijs en het onderwijs op de speciale scholen in cluster 3 en 4 aan bod. De hoofdlijnen van de ontwikkelingen in het voortgezet onderwijs in Westfriesland zijn in hoofdstuk 3 opgenomen. Het gaat daarbij om de scholen van voortgezet onderwijs die direct aansluiten op het basisonderwijs. In hoofdstuk vier tenslotte komen de scholen voor middelbaar beroepsonderwijs in de regio aan bod. In de bijlagen zijn de standgegevens van dit schooljaar en van voorgaande jaren per school terug te vinden. 1

9 Hoofdstuk 2 Primair onderwijs

10 Het onderwijs in Westfriesland, Primair onderwijs 2. Primair onderwijs In dit hoofdstuk staat het primair onderwijs in de zeven Westfriese gemeenten centraal. Het basisonderwijs is bedoeld voor kinderen van 4 tot ongeveer 12 jaar. Naast deelname aan het primair onderwijs, komen de gewichtenleerlingen aan bod. Tevens geeft het hoofdstuk een korte beschrijving van de ontwikkeling in de afgelopen tien jaar van het aantal leerlingen aan de scholen voor primair onderwijs in Westfriesland. 2.1 Regulier basisonderwijs In het schooljaar volgen bijna kinderen uit de Westfriese gemeenten basisonderwijs. Hiermee zet de dalende trendlijn van de afgelopen jaren zich voort. In de laatste tien jaar is het aantal leerlingen met ruim 3% gedaald. Tot 2008 was er nog sprake van een lichte groei, maar daarna is het aantal leerlingen gestaag afgenomen. Het afgelopen jaar daalde het leerlingenaantal met ruim twee procent af. Een overzicht van de aantallen leerlingen per gemeente geeft inzicht in de positieve en negatieve mutaties die sinds vorig jaar hebben plaatsgevonden. In de meeste gemeenten is het leerlingenaantal gekrompen; alleen in Enkhuizen is er sprake van een lichte toename. De grootste afnames zijn te vinden in de gemeenten Drechterland, Koggenland en Medemblik. Hier daalde het aantal leerlingen met circa drie procent. In Stede Broec en Hoorn beperkte de afname zich rond de twee procent. Tabel 2.1 Het aantal leerlingen per gemeente op de teldata 1 oktober 2008 t/m Trend Drechterland ,4% Enkhuizen % Hoorn % Koggenland % Medemblik % Opmeer ,4% Stede Broec ,0% Westfriesland ,3% Figuur 2.1 toont de ontwikkeling van het aantal leerlingen in Westfriesland van de afgelopen 10 jaar. De grootste afname vond plaats in de periode 2009 tot 2012; in drie jaar tijd is het leerlingenaantal met ruim leerlingen afgenomen. Voor de volgende periode van tien jaar verwachten de leerlingenprognoses een verdere afname van de potentiële basisschoolleerlingen (4 t/m 12-jarigen). 2 Alleen in de gemeente Hoorn blijft dit aantal naar verwachting de komende tien jaar stabiel. 2 Leerlingenprognoses Westfriese gemeenten, I&O Research 2011 en

11 Het onderwijs in Westfriesland, Primair onderwijs Voor de basisscholen afzonderlijk kan het verloop van het leerlingenaantal natuurlijk afwijken van de hiervoor geschetste regionale lijn, bijvoorbeeld door de belangstelling voor de school. Figuur 2.1 Ontwikkeling van het aantal leerlingen in het basisonderwijs in Westfriesland (incl. trendlijn) Gewichtenleerlingen Gewichtenleerlingen zijn leerlingen in het basisonderwijs die volgens het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap kans hebben op een achterstand. De school krijgt op basis van deze gewichten de beschikking over aanvullende financiële middelen. Het toekennen van gewichten aan leerlingen gebeurt alleen in het reguliere basisonderwijs, in het speciaal basisonderwijs komt dit onderscheid niet voor. 4

12 Het onderwijs in Westfriesland, Primair onderwijs In het basisonderwijs krijgen scholen extra middelen voor kinderen met het risico op achterstanden. In augustus 2006 is een nieuwe gewichtenregeling ingevoerd waarbij het opleidingsniveau van de ouders de maatstaf is. Deze regeling is geleidelijk in vier jaar ingevoerd, dit betekent dat alle leerlingen nu onder de nieuwe regeling vallen. Etniciteit en het beroep van de ouders zijn niet langer criteria om een leerling extra middelen toe te wijzen. De overheid hoopt met deze aangepaste regeling effectiever achterstanden bij leerlingen te kunnen tegengaan. In de nieuwe regeling wordt gewerkt met drie gewichten; 0, 0,3 en 1,2: : leerlingen van wie één of beide ouders maximaal een opleiding op het niveau van basisonderwijs hebben; : leerlingen van wie beide ouders (of de verzorgende ouder) maximaal een opleiding op vmbo-b of k-niveau hebben; : leerlingen van wie één of beide ouders een opleiding hebben op een hoger niveau dan het vmbo-k. In 2012 heeft 8,5% van de leerlingen van de basisscholen in Westfriesland een gewicht. Landelijk ligt het percentage op 12%. 4 Tabel 2.2 Aantal gewichtenleerlingen basisonderwijs Westfriesland, teldatum 1 oktober ,3 1,20 totaal Drechterland Enkhuizen Hoorn Koggenland Medemblik Opmeer Stede Broec Westfriesland Bron: Nieuwe gewichtenregeling basisonderwijs, cfi, maart 2006 en 4 Bron: DUO IB-groep, 5 Bron: DUO IB-groep, 5

13 Het onderwijs in Westfriesland, Primair onderwijs Denominatie Naast het aantal leerlingen per gemeente is ook gekeken naar de denominatie van de scholen. De grootste groep leerlingen bezoekt een rooms-katholieke school. Wel is dit aantal voor het vierde jaar op rij afgenomen. De afname van het aantal leerlingen op openbare, protestantse en oecumenische scholen is echter sterker. De oecumenische scholen hebben nu ongeveer leerlingen. Alleen in het overige onderwijs is een groei waarneembaar. Tabel 2.3 Het aantal leerlingen per gemeente op de teldata 1 oktober 2008 t/m trend Openbaar ,7% Rooms-katholiek ,0% Oecumenisch ,2% Protestants-christelijk ,0% overig onderwijs ,9% totaal ,3% De afgelopen tien jaar zijn de relatieve verschuivingen tussen rooms-katholieke, protestante, oecumenische en openbare scholen zeer beperkt. Ten opzichte van tien jaar geleden volgen er relatief iets meer leerlingen les op oecumenische scholen, terwijl het percentage leerlingen op openbare en rooms-katholieke scholen juist een fractie is afgenomen. Figuur 2.2 Ontwikkeling leerlingenaantal in Westfriesland naar denominatie in % van het totaal, stand per 1 oktober 2002, 2007 en % 46% 10% 7% 3% % 46% 10% 6% 3% % 47% 10% 5% 3% 0% 20% 40% 60% 80% 100% openbaar rooms-katholiek prot.christelijk oecumenisch. overig onderwijs 6

14 Het onderwijs in Westfriesland, Primair onderwijs 2.2 Speciaal basisonderwijs Sommige kinderen kunnen het reguliere basisonderwijs niet volgen vanwege leer- of gedragsproblemen. Deze leerlingen kunnen terecht in het speciaal basisonderwijs (SBO). Reguliere basisscholen en SBO s vallen beide onder de Wet op het Primair Onderwijs (WPO). Dit betekent dat leerlingen van het SBO bij het verlaten van de basisschool hetzelfde kennisniveau moeten bezitten als een reguliere basisschoolleerling. Wel kunnen de leerlingen op een SBO hier langer over doen, met een uitloopmogelijkheid tot 14 jaar. Speciaal basisonderwijs wordt in Westfriesland op vijf locaties aangeboden. Het percentage leerlingen in het speciaal basisonderwijs is 3,3%. Landelijk volgt 2,8% van de basisschoolleerlingen speciaal basisonderwijs. 6 Sinds 2009 is het aantal leerlingen in het speciaal basisonderwijs flink afgenomen. De Piramide (locatie Scheerder) kende tot 2009 een groei in leerlingen, maar heeft nu te maken met krimp. Ook beide locaties van t Palet laten een lichte afname van het aantal leerlingen zien over de afgelopen vijf jaar. Per saldo komt dit neer op een afname van bijna zes procent over het laatste jaar, van 723 naar 682 leerlingen. Tabel 2.4 Het aantal leerlingen aan scholen voor speciaal basisonderwijs op de teldata 1 oktober 2008 t/m De Piramide, Scheerder De Piramide, Tweeboomlaan De Wissel t Palet, Princenhof t Palet, Verlengde Raadhuislaan totaal speciaal onderwijs Tabel 2.5 Deelname (speciaal) basisonderwijs Westfriesland, teldatum 1 oktober 2012 aantal leerlingen 2012 aandeel leerlingen 2012 Regulier onderwijs ,7% Speciaal basisonderwijs 682 3,3% totaal % 6 Bron: CBS, schooljaar 2011/2012 7

15 Het onderwijs in Westfriesland, Primair onderwijs 2.3 Speciaal onderwijs Voor leerlingen die lichamelijk, zintuiglijk of verstandelijk gehandicapt zijn, is er het speciaal onderwijs. Leerlingen kunnen tot hun twintigste jaar naar het speciaal onderwijs en kunnen dus ook voortgezet onderwijs volgen. Het (voortgezet) speciaal onderwijs valt onder de Wet op de expertisecentra (WEC). Voor dit type onderwijs is een indicatie nodig, de zogenoemde REC1 tot en met REC4. De scholen voor deze leerlingen zijn in vier clusters onderverdeeld, die samenhangen met de REC-indicatiestellingen: Cluster 1: visueel gehandicapte kinderen, of meervoudig gehandicapte kinderen met een visuele handicap. Cluster 2: dove of slechthorende kinderen en kinderen met ernstige spraakmoeilijkheden of meervoudig gehandicapte kinderen met één van deze handicaps. Cluster 3: lichamelijk gehandicapte kinderen, zeer moeilijk lerende kinderen en langdurig zieke kinderen met een lichamelijke handicap of meervoudig gehandicapte kinderen met één van deze handicaps. Cluster 4: zeer moeilijk opvoedbare kinderen, langdurig zieke kinderen (anders dan met een lichamelijke handicap) en kinderen in scholen verbonden aan pedologische instituten. Op vier locaties in de regio Westfriesland wordt onderwijs gegeven aan kinderen die speciale aandacht en zorg nodig hebben. In Westfriesland bevinden zich alleen speciale scholen in cluster 3 (zeer moeilijk lerende kinderen) en cluster 4 (zeer moeilijk opvoedbare en langdurig zieke kinderen). Voor de overige clusters, o.a. scholen voor kinderen met hoor-, spraak- en taalmoeilijkheden, visueel gehandicapten, meervoudig gehandicapten en pedologische instituten (alle vallend onder cluster 1 en cluster 2) moeten kinderen buiten de regio naar school. Speciaal onderwijs De speciale scholen in deze clusters bevinden zich in Hoorn. Het leerlingenaantal van deze scholen schommelde een aantal jaar rond de 150 kinderen. Echter door de opheffing van t Jolletje in 2010 en een flinke krimp van de Tamarinde tussen 2010 en 2011 is het leerlingenaantal afgenomen tot 105. Tabel 2.6 Het aantal leerlingen aan speciale scholen, teldatum 1 oktober 2008 t/m Anthoniusschool, t Jolletje (cl. 4) Anthoniusschool, de Tamarinde (cl. 4) Streekschool, de Eenhoorn (cl. 3) totaal speciale scholen

16 Het onderwijs in Westfriesland, Primair onderwijs (Voortgezet) speciaal onderwijs De leerlingenaantallen van de beide locaties voor het voortgezet speciaal onderwijs in Westfriesland namen de laatste jaren gestaag toe. Dit schooljaar groeide de Spinaker met dertien leerlingen en de Stormvogel met zeven leerlingen. Over een langere periode bezien, valt de forse toename op: in tien jaar tijd zijn de twee scholen samen gegroeid van ruim 100 leerlingen in 2000 naar 318 leerlingen dit schooljaar. Tabel 2.7 Het aantal leerlingen aan (voortgezet) speciale scholen, teldatum 1 oktober 2008 t/m Streekschool, de Stormvogel (cl. 3) De Spinaker, loc. Hoorn (cl. 4) totaal speciale scholen Figuur 2.3 Ontwikkeling leerlingaantallen in (voortgezet) speciaal onderwijs, '01 '02 '03 '04 '05 '06 '07 '08 '09 '10 '11 '12 cluster 3, 4 basis cluster 3, 4 voortgezet 9

17 Hoofdstuk 3 Voortgezet onderwijs

18 Het onderwijs in Westfriesland, Voortgezet onderwijs 3. Voortgezet onderwijs In de regio Westfriesland zijn 14 locaties/scholen voor regulier voortgezet onderwijs. Hier worden ondermeer de volgende typen onderwijs aangeboden: praktijkonderwijs, vmbo (voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs), havo (hoger algemeen voortgezet onderwijs) en vwo (voorbereidend wetenschappelijk onderwijs). Dit hoofdstuk beschrijft de ontwikkelingen in de leerlingenaantallen op de voortgezet onderwijs scholen. Daarnaast brengen we zowel de regionale toe- en afvloeiing van leerlingen als het aantal aanmeldingen bij de scholen in beeld. Deelname voortgezet onderwijs Het aantal leerlingen in het voortgezet onderwijs in Westfriesland ontwikkelde zich lange tijd nagenoeg identiek aan de ontwikkeling van het aantal 12 tot 18-jarigen in de regio. 7 De laatste jaren is de groei van deze leeftijdsgroep echter afgezwakt, terwijl het aantal leerlingen bleef toenemen. In 2012 volgden ruim leerlingen les op één van de veertien Westfriese locaties voor voortgezet onderwijs. Dit zijn er ongeveer 250 meer dan het jaar daarvoor. Figuur 3.1 Verloop van het aantal leerlingen in het voortgezet onderwijs (linker schaalverdeling) en van de relevante leeftijdsgroep (rechter schaal) in Westfriesland over de periode (geïndexeerd) '02 '03 '04 '05 '06 '07 '08 '09 '10 '11 '12 aantal leerlingen aantal 12 tot 18-jarigen 7 De leerlingen die één of twee jaar onderwijs volgen aan het Ortho Pedagogisch Didactisch Centrum (OPDC: een schakelklas naar het voortgezet onderwijs) en de VAVO-leerlingen (Voortgezet Algemeen Volwassenenonderwijs) zijn ook in deze paragraaf betrokken. De gegevens hebben betrekking op de leerlingen die onderwijs volgen dat direct aansluit op het basisonderwijs. 11

19 Het onderwijs in Westfriesland, Voortgezet onderwijs Uiteraard kan de ontwikkeling van het aantal leerlingen per school afwijken van deze algemene tendens. Van de veertien scholen zijn er dit schooljaar zeven in leerlingenaantal meer of minder afgenomen (in totaal met 154 leerlingen). Met name het Atlas College (locaties Newton en OSG WF) en het Clusius College (locatie VMBO Hoorn) kennen een flinke afname, met ongeveer 30 tot 45 leerlingen per school. De overige zeven groeiden met ruim 400 leerlingen. De grootste groei is net als vorig jaar te vinden op de locatie D Ampte van het Tabor College; 168 leerlingen. Ook locatie Oscar Romero van het Tabor College kent een forse groei (139 leerlingen). Mede daardoor is ook op het niveau van de scholengemeenschappen het Tabor College nog steeds de grootste (4.784 leerlingen) in Westfriesland. Tabel 3.1 Het aantal leerlingen aan voortgezet onderwijs scholen, teldatum 1 oktober 2008 t/m Atlas College Copernicus OSG WF De Dijk Newton SG Tabor Werenfridus Oscar Romero d Ampte Martinus College RSG Enkhuizen Clusius College Grootebroek VMBO Hoorn Praktijkschool Locatie Grootebroek Locatie Hoorn OPDC Westfriesland Totaal

20 Het onderwijs in Westfriesland, Voortgezet onderwijs In 2017 voorziet het prognosemodel Primos 8 een aantal jongeren (tussen de 12 en 18 jaar) van circa , een toename in vijf jaar met ruim 600 jongeren (basisjaar 2012 is ). De ontgroening zet daarna in met een prognoseaantal in deze leeftijdsgroep van circa in In de daaropvolgende vijfjaarsperiode neemt het nog eens af met 500 jongeren. Type onderwijs Ruim jongeren volgen het voortgezet onderwijs in Westfriesland. Van hen bevindt 42% zich nog in de algemene leer- of brugjaren van het voortgezet onderwijs. Vanaf het derde leerjaar ligt het niveau van de leerling min of meer vast; 14% volgt dan het vwo, 17% de havo en 22% het vmbo. Het aandeel jongeren dat het praktijkonderwijs volgt, is in Westfriesland 4%. 9 Tabel 3.2 Deelname voortgezet onderwijs 10 WF (%) NL (%) vo algemene leerjaren % 42% vwo % 17% havo % 16% vmbo theoretische-gemengde leerweg % 11% vmbo basis-kaderberoeps % 11% praktijkonderwijs 4% 3% totaal voortgezet onderwijs 100% 100% Regionale toe- en afvloeiing Westfriesland vervult een functie voor de regio en voor een deel daarbuiten. Van de in totaal bijna leerlingen die voortgezet onderwijs volgen, hebben ruim 900 een woonplaats buiten Westfriesland. Deze leerlingen komen met name uit de gemeenten Zeevang, Hollands Kroon en Edam- Volendam. Naast deze toevloeiing is er echter ook een stroom leerlingen die voortgezet onderwijs volgt op scholen buiten de regio, dit schooljaar ca. 925 leerlingen. 11 Heerhugowaard is met circa 650 leerlingen uit Westfriesland de belangrijkste gemeente waar Westfriese kinderen naar toegaan voor voortgezet onderwijs. Daarnaast gaan ongeveer 70 leerlingen naar Alkmaar en een vergelijkbare groep naar de gemeente Hollands Kroon. Het gaat dan vooral om leerlingen uit de grensgemeenten van de Westfriese regio. 8 Bron: ABF Research, Bron: CBS statline 2011/2012, betreft voorlopige cijfers 10 Bron, CBS statline 2011/2012, betreft voorlopige cijfers 11 Bron: DUO IB-groep 13

21 Het onderwijs in Westfriesland, Voortgezet onderwijs Figuur 3.2 Aantal leerlingen VO van buiten Westfriesland Hollands Kroon Schagen Harenkarspel Opmeer Medemblik Enkhuizen Heerhugowaard Koggenland Schermer Beemster Zeev ang Hoorn Drechterland Stede Broec aantal leerlingen VO naar herkomst v an buiten Westf riesland meer dan tot tot tot 50 1 tot 10 Velsen Zaanstad Edam-Volendam Purmerend Landsmeer Waterland Amsterdam 14

22 Het onderwijs in Westfriesland, Voortgezet onderwijs Bijzondere groepen leerlingen (VAVO en ISK) Het voortgezet algemeen volwassenenonderwijs (vavo) is voortgezet onderwijs voor leerlingen die 18 jaar of ouder zijn en onder bepaalde voorwaarden ook voor 16- en 17-jarigen. Het vavo biedt opleidingen vmbo-tl, havo en vwo. De leerlingen staan bij de scholen van voortgezet onderwijs ingeschreven en worden niet meegeteld bij het Horizoncollege waar men de lessen volgt. In totaal gaat het om 93 leerlingen in Westfriesland. Daarnaast zijn er leerlingen die in een internationale schakelklas (ISK) zitten. Hierin worden jongeren opgevangen die afkomstig zijn uit alle delen van de wereld. Nadat de leerlingen maximaal twee jaren onderwijs hebben gevolgd in de ISK, stromen zij door naar het vmbo, de havo of het mbo. In totaal gaat het in Westfriesland om 45 brugjaarleerlingen. Zij staan ingeschreven bij de locatie Newton. Het betreft leerlingen met een min of meer ernstige taalachterstand, die onderwijs in een internationale schakelklas volgen. Aanmeldingen Het aantal aanmeldingen bij de scholen voor voortgezet onderwijs is een belangrijke indicator voor de ontwikkeling van de leerlingenaantallen op de korte termijn. De meest voorkomende leeftijden van de kinderen die zich bij het voortgezet onderwijs aanmelden is 12 jaar. Veruit het grootste deel van deze aanmeldingen (93%) komt uit Westfriesland. Het is daarom interessant om het aantal aanmeldingen te vergelijken met het aantal kinderen van 12 jaar oud dat in de regio Westfriesland woont. In figuur 3.3 is zichtbaar dat de omvang van beide groepen een vergelijkbare ontwikkeling doormaakt. In 2012 is de groei van het aantal aanmeldingen wel sterker dan de groei van het aantal 12-jarigen. Voor de scholen afzonderlijk kan het verloop van het aantal aanmeldingen natuurlijk afwijken van de hiervoor geschetste regionale lijn. Voor een deel komt dat doordat de belangstelling van een school van jaar tot jaar kan wisselen, maar ook doordat in sommige gemeenten het aantal kinderen in de relevante leeftijdsgroep toeneemt en in andere gemeenten daalt. 15

23 Het onderwijs in Westfriesland, Voortgezet onderwijs Figuur 3.3 Aantal aanmeldingen scholen voor voortgezet onderwijs en het aantal 12-jarigen in Westfriesland, (geïndexeerd) '01 '02 '03 '04 '05 '06 '07 '08 '09 '10 '11 12 aantal aanmeldingen aantal 12-jarigen 16

24 Hoofdstuk 4 Middelbaar beroepsonderwijs

25 Het onderwijs in Westfriesland, Middelbaar beroepsonderwijs 4. Middelbaar beroepsonderwijs Reguliere dagopleidingen op het niveau van het Middelbaar Beroepsonderwijs kunnen in Westfriesland worden gevolgd aan het Horizon College en het AOC Clusius College/locatie Middelbare Land- en Tuinbouwschool, beide gevestigd in Hoorn. Het AOC Clusius College - Hoorn verzorgt in het zogenaamde tweede faseonderwijs (Middelbaar Agrarisch Onderwijs) opleidingen op het gebied van: Commercieel Ondernemen ; Plantenteelt ; Sierteelt ; In- en outdoor styling ; Tuin, park en landschap ; Sport, recreatie en toerisme ; Groen, grond en infra ; Monteur Mobiele Werktuigen. Het Horizon College is één van de ruim 40 regionale opleidingencentra in Nederland voor beroepsonderwijs en volwasseneneducatie. Het onderwijs wordt verzorgd in vijf sectoren: Techniek ; Handel & Dienstverlening ; Gezondheidszorg ; Welzijn & Educatie ; Economie. In Hoorn kunnen opleidingen in alle vijf sectoren gevolgd worden. Deelnemers aan het mbo hebben de keus uit twee leerwegen: de beroepsopleidende leerweg (BOL) waarbij de student een volledige dagopleiding volgt en tijdens stages de praktijk leert kennen; de beroepsbegeleidende leerweg (BBL). De deelnemer heeft een betaalde baan bij een werkgever en komt enkele dagdelen per week naar school voor de theorie. Overstappen van BOL naar BBL of andersom is meestal mogelijk. Het Horizon College en het A.O.C. Clusius College - locatie Middelbare Land- en Tuinbouwschool Hoorn - verzorgen naast reguliere dagopleidingen ook diverse avondopleidingen, cursussen en trainingsprogramma's. In deze rapportage gaat het uitsluitend om de reguliere dagopleidingen (BOL) die door de studenten veelal in directe aansluiting op het reguliere voortgezet onderwijs worden gevolgd. In die zin zijn de aantallen mbo-studenten vergelijkbaar met de hiervoor gepresenteerde leerlingenaantallen van de scholen voor voortgezet onderwijs. 18

26 Het onderwijs in Westfriesland, Middelbaar beroepsonderwijs Dit schooljaar worden de dagopleidingen van het Horizon College in Hoorn door studenten bezocht; dat is een groei van 10 leerlingen ten opzichte van vorig jaar. De meeste jongeren volgen een opleiding binnen de sector Economie of de sector Welzijn. De deelname aan een opleiding in de sector Handel en dienstverlening ligt een stuk lager. 12 De opleidingen aan het Clusiuscollege (excl. de vmboscholen in Hoorn en Stede Broec) worden gevolgd door 428 studenten. Ook bij dit college zien we een groei van het aantal leerlingen; het afgelopen jaar is het leerlingenaantal met 35 leerlingen toegenomen. Tabel 4.1. Deelname mbo onderwijs op Horizon College en Clusius College, teldatum oktober Horizon College Clusius College totaal mbo onderwijs Tabel 4.2 Deelname dagopleidingen Horizon College naar type onderwijs, teldatum oktober 2012) aantal aandeel Handel & dienstverlening 247 8% Economie % Gezondheidszorg % Techniek % Welzijn % totaal % Toevloeiing en afvloeiing van leerlingen Het Horizon College in Hoorn vervult een belangrijke functie tot over de grenzen van Westfriesland heen; ruim 29% van de leerlingen komt van buiten deze regio. Het Clusius College locatie mbo Hoorn vervult de rol van regionale opleider nog sterker: op deze school komt bijna 60% van buiten de regio Westfriesland. Op beide scholen samen zitten bijna leerlingen van buiten de regio. Leerlingen op deze scholen komen uit heel Noord-Holland Noord, maar met name uit de gemeente Hollands Kroon. Daarnaast vindt er ook afvloeiing plaats van Westfriese leerlingen naar de andere locaties van het Horizon- en Clusiuscollege buiten de regio (voornamelijk naar Alkmaar en Heerhugowaard). De uitgaande stroom van mbo-leerlingen is groter: in totaal bezoeken ruim leerlingen scholen voor mbo buiten Westfriesland, met name in Amsterdam, Zaanstad, Haarlem en Rotterdam De opleidingen in de sector Educatie en de opleidingen BBL blijven hier buiten beschouwing. 13 Bron: DUO - IBG-groep, CBS Statline 19

27 Het onderwijs in Westfriesland, Middelbaar beroepsonderwijs Figuur 4.1 Aantal leerlingen MBO van buiten Westfriesland Den Helder Zijpe Schagen Hollands Kroon Bergen (NH.) Castricum Bev erwijk Harenkarspel Langedijk Alkmaar Uitgeest Heemskerk Velsen Heiloo Zaanstad Heerhugowaard Schermer Opmeer Koggenland Beemster Graft-De Rijp Wormerland Oostzaan Purmerend Landsmeer Zeev ang Medemblik Hoorn Edam-Volendam Waterland Drechterland Stede Broec Enkhuizen aantal leerlingen MBO naar herkomst v an buiten Westf riesland meer dan tot tot tot 50 1 tot 10 Haarlem Amsterdam Heemstede Muiden 20

28 bijlagen

29 Bijlage 1. Basisonderwijs Westfriesland Totaal aantal leerlingen aan de basisscholen per t/m Gemeente '03 '04 '05 '06 '07 '08 '09 '10 '11 12 Drechterland Enkhuizen Hoorn Koggenland Medemblik Opmeer Stede Broec Westfriesland Aantal leerlingen aan de basisscholen per naar leeftijd Gemeente 4jr 5jr 6jr 7jr 8jr 9jr 10jr 11jr 12jr 13jr tot. Drechterland Enkhuizen Hoorn Koggenland Medemblik Opmeer Stede Broec Westfriesland

30 Westfriesland Totaal aantal leerlingen aan de basisscholen per t/m Richting Gemeente '03 '04 '05 '06 '07 '08 '09 '10 '11 12 Op. Drechterland Op. Enkhuizen Op. Hoorn Op. Koggenland Op. Medemblik Op. Opmeer Op. Stede Broec Totaal OP RK Drechterland RK Enkhuizen RK Hoorn RK Koggenland RK Medemblik RK Opmeer RK Stede Broec Totaal RK Oec. Hoorn Totaal Oec Pc Enkhuizen Pc Hoorn Pc Medemblik Pc Stede Broec Totaal Pc Ov. Enkhuizen Ov. Hoorn Totaal Ov Westfriesland

31 Drechterland Totaal aantal leerlingen aan de basisscholen per t/m Richting Brincode Naam van de school '03 '04 '05 '06 '07 '08 '09 '10 '11 12 OP. 10MA 't Skitteljacht/Hgk OP. 10MA 't Skitteljacht/Ww OP. 11JB Hemschool OP. 12EH Jan Luyken OP. 10VB 't Padland OP. 11UQ Roelof van Wienesse R.K. 07UV Meester Spigt R.K. 09AB Het Kerspel R.K. 07AV Pancratius R.K. 05EV De Regenboog R.K. 05JU Jozefschool totaal Drechterland aantal leerlingen aan de basisscholen per naar leeftijd Richting Brincode Naam van de school 4jr 5jr 6jr 7jr 8jr 9jr 10jr 11jr 12jr 13jr totaal OP. 10MA 't Skitteljacht/Hgk OP. 10MA 't Skitteljacht/Ww OP. 11JB Hemschool OP. 12EH Jan Luyken OP. 10VB 't Padland OP. 11UQ Roelof van Wienesse R.K. 07UV Meester Spigt R.K. 09AB Het Kerspel R.K. 07AV Pancratius R.K. 05EV De Regenboog R.K. 05JU Jozefschool totaal Drechterland

32 Enkhuizen Totaal aantal leerlingen aan de basisscholen per t/m Richting Brincode Naam van de school '03 '04 '05 '06 '07 '08 '09 '10 '11 12 OP. 11HU De Tweemaster OP. 12MQ Het Driespan R.K. 07QF Pancratiusschool R.K. 04YU De Hoeksteen P.C. 10FH PC Basisschool OV. 16BD Montessorischool totaal Enkhuizen aantal leerlingen aan de basisscholen per naar leeftijd Richting Brincode Naam van de school 4jr 5jr 6jr 7jr 8jr 9jr 10jr 11jr 12jr 13jr totaal OP. 11HU De Tweemaster OP. 12MQ Het Driespan R.K. 07QF Pancratiusschool R.K. 04YU De Hoeksteen P.C. 10FH PC Basisschool OV. 16BD Montessorischool totaal Enkhuizen

33 Hoorn Totaal aantal leerlingen aan de basisscholen per t/m Richting Brincode Naam van de school '03 '04 '05 '06 '07 '08 '09 '10 '11 12 OP. 16ZY Montessori Bs OP. 16GN Het Fluitschip b OP. 16HV Jules Verne OP. 16KL De Zonnewijzer OP. 16WW Klimop d OP. 16ZH Wereldwijzer a OP. 23PY De Klipper OP. 16ZY Montessori KB OP. 16YA 't Ooievaarsnest OP. 16YT De Bussel OP. 29XM Socrates e R.K. 07UX Mariaschool R.K. 09AC B. Van Bockxmeer R.K. 09XE De Pontonnier R.K. 11EL De Duiventil R.K. 06OM De Wingerd R.K. 07BH St. Jozefschool OEC. 08KV Ichthus OEC. 24PC Dynamis OEC. 06HI Het Spectrum OEC. 29XL Roald Dahl c P.C. 11DE Het Kompas P.C. 11PS De Rank P.C. 10NX De Hoeksteen OV. 15VF De Flierefluiter OV. 06QZ Parcival OV. 15VF01 De Tandem/ Boedijnhof totaal Hoorn a. Voorheen De Kerseboom b. Voorheen De Windvaan c. Nieuw per d. Voorheen De Dobbelsteen e. Fusie (administratief) met het Ooievaarsnest op

34 Hoorn aantal leerlingen aan de basisscholen per naar leeftijd Richting Brincode Naam van de school 4jr 5jr 6jr 7jr 8jr 9jr 10jr 11jr 12jr 13jr totaal OP. 16ZY Montessori Bs OP. 16GN Het Fluitschip b OP. 16HV Jules Verne OP. 16KL De Zonnewijzer OP. 16WW Klimop d OP. 16ZH Wereldwijzer a OP. 23PY De Klipper OP. 16ZY Montessori KB OP. 16YA 't Ooievaarsnest OP. 16YT De Bussel OP. 29XM Socrates e 0 R.K. 07UX Mariaschool R.K. 09AC B. Van Bockxmeer R.K. 09XE De Pontonnier R.K. 11EL De Duiventil R.K. 06OM De Wingerd R.K. 07BH St. Jozefschool OEC. 08KV Ichthus OEC. 24PC Dynamis OEC. 06HI Het Spectrum OEC. 29XL Roald Dahl c P.C. 11DE Het Kompas P.C. 11PS De Rank P.C. 10NX De Hoeksteen OV. 15VF De Flierefluiter OV. 06QZ Parcival OV. 15VF01 De Tandem/ Boedijnhof totaal Hoorn a. Voorheen De Kerseboom b. Voorheen De Windvaan c. Nieuw per d. Voorheen De Dobbelsteen e. Fusie (administratief) met het Ooievaarsnest op

35 Koggenland Totaal aantal leerlingen aan de basisscholen per t/m Richting Brincode Naam van de school '03 '04 '05 '06 '07 '08 '09 '10 '11 12 OP. 13BR De Grosthuizerschool OP. 13MJ De Ieveling OP. 13RD Geert Holleschool OP. 12VS De Langereisschool OP. 09GT De Kelderswerf R.K. 06OA De Overhaal R.K. 08OM Jozefschool R.K. 07BI Jozef en Mariaschool R.K. 06MD Bavoschool R.K. 07AP St. Bernadette R.K. 07WM De Ark R.K. 05IF De Caegh totaal Koggenland aantal leerlingen aan de basisscholen per naar leeftijd Richting Brincode Naam van de school 4jr 5jr 6jr 7jr 8jr 9jr 10jr 11jr 12jr 13jr totaal OP. 13BR De Grosthuizerschool OP. 13MJ De Ieveling OP. 13RD Geert Holleschool OP. 12VS De Langereisschool OP. 09GT De Kelderswerf R.K. 06OA De Overhaal R.K. 08OM Jozefschool R.K. 07BI Jozef en Mariaschool R.K. 06MD Bavoschool R.K. 07AP St. Bernadette R.K. 07WM De Ark OP. 13BR De Caegh totaal Koggenland

36 Medemblik Totaal aantal leerlingen aan de basisscholen per t/m Richting Brincode Naam van de school '03 '04 '05 '06 '07 '08 '09 '10 '11 12 OP. 06AP De Meridiaan OP. 12NS De Plaats OP. 13MK De Kraaienboom OP. 12VT De Vijzel OP. 13BS De Koet OP. 12ES De Klaverwoid OP. 05ZI De Speelwagen OP. 06BM De Piramide OP. 06BH De Dijkwerkers R.K. 05CS De Jozefschool R.K. 07RY Maria-Bernadette R.K. 05CX St. Nicolaas R.K. 07TA St. Hieronymus R.K. 06TH St. Lidwina R.K. 07TC De Bangert R.K. 08MY St. Werenfridus R.K. 06LF De Schelp R.K. 05JZ Gerardus Majella R.K. 06TM St. Jozef P.C. 07AZ Het Koggeschip P.C. 04MK De Wegwijzer P.C. 09NG Dr. A. Kuyperschool P.C. 08OQ Idenburgschool totaal Medemblik

37 Medemblik aantal leerlingen aan de basisscholen per naar leeftijd Richting Brincode Naam van de school 4jr 5jr 6jr 7jr 8jr 9jr 10jr 11jr 12jr 13jr totaal OP. 06AP De Meridiaan OP. 12NS De Plaats OP. 13MK De Kraaienboom OP. 12VT De Vijzel OP. 13BS De Koet OP. 12ES De Klaverwoid OP. 05ZI De Speelwagen OP. 06BM De Piramide OP. 06BH De Dijkwerkers R.K. 05CS De Jozefschool R.K. 07RY Maria-Bernadette R.K. 05CX St. Nicolaas R.K. 07TA St. Hieronymus R.K. 06TH St. Lidwina R.K. 07TC De Bangert R.K. 08MY St. Werenfridus R.K. 06LF De Schelp R.K. 05JZ Gerardus Majella R.K. 06TM St. Jozef P.C. 07AZ Het Koggeschip P.C. 04MK De Wegwijzer P.C. 09NG Dr. A. Kuyperschool P.C. 08OQ Idenburgschool totaal Medemblik

38 Opmeer Totaal aantal leerlingen aan de basisscholen per t/m Richting Brincode Naam van de school '03 '04 '05 '06 '07 '08 '09 '10 '11 12 OP. 12DL De Dubbele Punt OP. 11HN De Adelaar OP. 11TI De Akker R.K. 07AO Petrus Canisius R.K. 09AK St. Wulfram R.K. 09XJ 't Ruimteschip R.K. 07VI Bonifatius totaal Opmeer aantal leerlingen aan de basisscholen per naar leeftijd Richting Brincode Naam van de school 4jr 5jr 6jr 7jr 8jr 9jr 10jr 11jr 12jr 13jr totaal OP. 12DL De Dubbele Punt OP. 11HN De Adelaar OP. 11TI De Akker R.K. 07AO Petrus Canisius R.K. 09AK St. Wulfram R.K. 09XJ 't Ruimteschip R.K. 07VI Bonifatius totaal Opmeer