U I T S P R A A K

Transcriptie

1 U I T S P R A A K van het College van beroep voor de examens van de Universiteit Leiden inzake het beroep van XXX, appellant tegen de Examencommissie Propedeuse Rechtsgeleerdheid, verweerder 1. Ontstaan en loop van het geding Met de op 22 december 2011 ingekomen brief van 21 december 2011 tekent appellant administratief beroep aan tegen het besluit van verweerder van 24 november 2011, waarin het verzoek om vrijstelling voor de onderwijseenheid Inleiding Burgerlijk recht is afgewezen. In zijn beroepschrift voert appellant aan dat hij zo spoedig mogelijk civiel effect wenst te verkrijgen, zodat hij als advocaat kan pleiten voor de rechtbank. Appellant geeft aan dat hij octrooigemachtigde is en vanuit zijn adviesbureau cliënten begeleidt in rechterlijke procedures. Voor een aantal onderwijseenheden heeft hij reeds vrijstelling heeft gekregen. Appellant merkt op dat hij zich zonder volledig afgeronde bachelor- en masteropleiding niet kan inschrijven op het tableau van de Nederlandse Orde van Advocaten. Hierdoor zien hij en zijn cliënten zich gesteld voor hoge advocaatkosten in geval hij moet procederen. Appellant verwijst naar een aantal artikelen waarin het figuur van civiel effect wordt bekritiseerd. Hij wijst erop dat de onderwijseenheid Burgerlijk recht een belangrijk onderdeel vormde van het eisenpakket dat wordt gesteld voor het Octrooigemachtigdenexamen dat hij 1979 heeft afgelegd. Verder heeft hij in 1992 deelgenomen aan een PAO-opleiding Nieuw BW. Appellant voert verder aan dat hij ervaring heeft opgedaan op het gebied van Personen- en familierecht, doordat hij verwikkeld is geweest in een echtscheidingsprocedure en omdat hij als executeur testamentair heeft opgetreden. Voorts heeft hij twintig jaar ervaring opgedaan op de afdeling Legal van Shell. Appellant is de mening toegedaan dat het besluit onvoldoende gemotiveerd is. Partijen hebben op 23 januari 2011 een gesprek gevoerd om een minnelijke schikking te bewerkstellingen. Deze gesprekken hebben er niet toe geleid dat het beroep is ingetrokken. Secretariaat: Rapenburg 70 Postbus RA Leiden Telefoon / Fax

2 Blad 2/6 Bij brief van 24 januari 2012 is een verweerschrift ingediend. Daarin geeft verweerder aan dat appellant op de gebruikelijke wijze het verzoek om vrijstelling heeft gericht aan zijn studieadviseur. Appellant voerde daarin aan dat hij het examen octrooigemachtigde heeft afgelegd (1979) en in 1992 een cursus Nieuw BW heeft gevolgd. Verweerder stelt in zijn verweerschrift dat hij alvorens op het verzoek te beslissen advies heeft gevraagd aan de examinator/vakcoördinator voor de onderwijseenheid Inleiding Burgerlijk recht. Deze was van mening dat een vrijstelling niet in de rede lag, reeds omdat de beide cursussen te lang geleden gevolgd waren om nog te kunnen spreken van actuele kennis van het recht. De examinator geeft verder aan dat het burgerlijk recht in de afgelopen 20 jaar aan grote veranderingen onderhevig is geweest en dat op een aantal punten niet voldoende overeenstemming bestaat met het programma van de huidige onderwijseenheid. Verweerder heeft dit advies, dat wordt ondersteund door de voor de desbetreffende onderwijseenheid verantwoordelijke hoogleraar overgenomen en geen vrijstelling verleend. Op 7 maart 2012 heeft appellant een aanvullend beroepschrift ingediend. Appellant betwist dat het recht in de afgelopen 20 jaar grote veranderingen heeft ondergaan. Hij verwijst hiervoor naar de verschillende voorwoorden van het boek Hoofdstukken nieuw vermogensrecht, van prof. mr. J.H. Nieuwenhuis. Voorts wijst hij erop dat hij zich in de afgelopen 20 jaar op de hoogte heeft gehouden van de ontwikkelingen in het recht. Hij acht het besluit derhalve onredelijk en onbillijk. Daarnaast is appellant van mening dat verweerder weinig tot geen kennis heeft over de eisen die aan een octrooigemachtigde worden gesteld. Het beroep is behandeld op 21 maart 2012 tijdens een openbare zitting van een kamer uit het College, waarop appellant in persoon ter zitting is verschenen. Namens verweerder is XXX verschenen. Appellant heeft een pleitnota overgelegd en heeft overeenkomstig gepleit. Een afschrift hiervan is aan deze uitspraak gehecht. Verweerder geeft aan dat het besluit weldegelijk is gemotiveerd. Hij heeft alvorens het besluit te nemen de desbetreffende examinator/coördinator van het vak en de hoogleraar Burgerlijk recht geraadpleegd, en hun overwegingen overgenomen. Het octrooigemachtigdenexamen heeft appellant in 1979 afgelegd. Dit is te lang geleden. Daarnaast wijst verweerder erop dat ook in geval het examen in bijvoorbeeld 2009 zou zijn afgelegd, er te weinig overlap zou zijn met de huidige onderwijseenheid. Daarnaast wijst verweerder erop dat de cursus Nieuw BW die appellant in 1992 volgde niet met een tentamen is afgesloten. Ook al zou dat wel het geval zijn geweest, dan zou dat tentamen eveneens de vrijstelling niet kunnen dragen, aangezien er in de afgelopen 20 jaar te veel veranderd is. De omstandigheid dat appellant langs andere weg in aanraking is geweest met het Personen- en familierecht, kan nooit leiden tot het verlenen van de vrijstelling.

3 Blad 3/6 Verweerder licht toe dat een verzoek om vrijstelling in de praktijk via de studieadviseur verloopt. Deze heeft uiteindelijk per aan appellant laten weten dat de vrijstelling niet wordt verleend. Het was wellicht zorgvuldiger geweest als de studieadviseur de namens verweeerder had ondertekend. De XXX geeft aan dat hij wel persoonlijk betrokken is geweest bij de behandeling van het verzoek en dat de procedure zorgvuldig is verlopen. Om misverstanden te voorkomen, is per alsnog medegedeeld dat het besluit namens verweerder is genomen. Verweerder verwijst hierbij naar artikel 23 van de Regels en Richtlijnen Bachelor tentamens en Examens 2011 ( R&R ). Verweerder wijst erop dat appellant inmiddels tentamens heeft afgelegd, waarvan een aantal niet is gehaald. Appellant is van mening dat hij beschikt over de vereiste kennis en wijst erop dat hij op basis van dezelfde kwaliteiten wel vrijstelling voor andere vakken heeft verkregen. 2. De overwegingen ten aanzien van de ontvankelijkheid Met de op 22 december 2011 door het College ontvangen brief van 21 december 2011 heeft appellant tijdig beroep ingesteld tegen het besluit van 24 november Het beroepschrift voldoet ook overigens aan de daaraan ingevolge de Algemene wet bestuursrecht ( Awb ) en de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek ( WHW ) gestelde eisen, zodat het administratief beroep ontvankelijk is. 3. De overwegingen ten aanzien van het geschil Het beroep richt zich tegen het besluit van 24 november 2011, waarin het verzoek om vrijstelling voor de onderwijseenheid Inleiding Burgerlijk recht is afgewezen. Het College dient overeenkomstig artikel 7.61, tweede lid, van de WHW te beoordelen of de bestreden beslissing al dan niet in strijd is met het recht. Uit het bestreden besluit blijkt niet dat het een besluit van verweerder betreft dat door de studieadviseur middels een aan appellant bekend is gemaakt. Dit is niet in overeenstemming met de eisen die de wet stelt. Het College is echter van oordeel dat vernietiging op deze formele grond achterwege kan blijven. Op grond van de stukken en het verhandelde ter zitting is genoegzaam komen vast te staan dat het besluit door verweerder is genomen en dat de studieadviseur enkel de bekendmaking ervan heeft verzorgd. Verweerder heeft ter zitting ook aangegeven het besluit te bekrachtigen, mocht dat nodig zijn. Het College heeft hierbij in ogenschouw genomen dat appellant door deze handelwijze niet in zijn belangen is geschaad en dat vernietiging er niet toe zou leiden dat er een inhoudelijk ander besluit zal volgen.

4 Blad 4/6 In de Onderwijs- en examenregeling Bacheloropleiding Rechtsgeleerdheid is voor zover hier van belang, het volgende bepaald: art. 4.9 art De examencommissie kan de student op diens verzoek, gehoord de desbetreffende examinator, vrijstelling verlenen van het afleggen van één of meer tentamens of van deelneming aan praktische oefeningen, indien de student: a. een qua inhoud en niveau en studielast overeenkomstige onderwijseenheid van een universitaire of hogere beroepsopleiding heeft voltooid, dan wel b. aantoont, al dan niet in aanvulling op het onder a. genoemde, door werk- of beroepservaring over voldoende kennis en vaardigheden te beschikken met betrekking tot de desbetreffende onderwijseenheid, ( ). In de R&R is voor zover hier van belang, het volgende bepaald: art Een student kan een verzoek tot gehele of gedeeltelijke vrijstelling van het afleggen van een tentamen of examen indienen bij de examencommissie De examencommissie neemt zo mogelijk binnen een maand na ontvangst van het verzoek een besluit en maakt anders gewag van de reden waarom die binnen de genoemde periode niet kan Als een student een onderdeel c.q. onderwijseenheid heeft behaald bij een andere opleiding - van de eigen of van een andere faculteit of instelling - en de examencommissie verleent op verzoek van de student voor dit vak een volledige vrijstelling, dan wordt hiervoor geen judicium/cijfer toegekend maar het predikaat "vrijstelling". [vgl. art ] art. 23 De examencommissie en de examinator betrekken ter zake van onderwerpen die geen betrekking hebben op de inhoud van een tentamen, de studieadviseurs zo veel mogelijk bij hun werkzaamheden. In het bestreden besluit geeft verweerder aan dat de vakcoördinator, alsook de betrokken hoogleraar, van oordeel zijn dat een vrijstelling niet kan worden verleend. Redengevend daarvoor is dat het examen octrooigemachtigde (1979) en de cursus Nieuw BW (1992) te lang geleden zijn afgelegd om voldoende te overlappen met kennis van nu. Bovendien komen de onderdelen Goederenrecht, Personen- en familierecht en Erfrecht onvoldoende terug in het door appellant afgelegde examen. Het College acht deze redenering plausibel en de motivering voldoende dragend. Hetgeen appellant in dit verband heeft aangevoerd, brengt het College niet tot een ander oordeel. Dat appellant als gevolg van zijn scheiding en zijn optreden als executeur-testamentair in de praktijk ervaring heeft opgedaan op het gebied van het Personen- en familierecht kan wat daarvan ook zij niet op één lijn worden gesteld met de kennis die hij zou hebben opgedaan, indien hij de thans aan de orde zijnde onderwijseenheid met goed gevolg had afgegrond. Ditzelfde geldt wat betreft zijn werkervaring bij Shell, niet in de laatste plaats nu door appellant niet is gesteld dat deze werkzaamheden voor een belangrijk deel te maken hadden met het goederenrecht.

5 Blad 5/6 Verweerder heeft zich voorts terecht op het standpunt gesteld dat de wens van appellant om zo spoedig mogelijk te worden ingeschreven op tableau van de Nederlandse Orde van Advocaten nimmer een reden kan zijn om zijn verzoek in te willigen. Het College overweegt wellicht ten overvloede dat appellant deeltijdstudent is waardoor hij is vrijgesteld van het propedeuse studiesysteem met verplichte aanwezigheid bij bijvoorbeeld het onderwijs. Appellant ondervindt door het niet verkrijgen van de vrijstelling geen hinder bij het uitvoeren van zijn dagelijkse werkzaamheden, en is gerechtigd deel te nemen aan het tentamen van het vak. Nu ook overigens niet is gebleken van andere feiten of omstandigheden die tot een andersluidend oordeel zouden moeten leiden, dient het beroep ongegrond te worden verklaard.

6 Blad 6/6 4. De beslissing Het College van beroep voor de examens van de Universiteit Leiden, gezien artikel 7.61 van de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek, verklaart het beroep ONGEGROND. Aldus vastgesteld op 11 april 2012 door een kamer uit het College van beroep voor de examens, bestaande uit mr. O. van Loon (voorzitter), dr. J.J.G.B. de Frankrijker, mr.drs. A.R van Kampen, mr. C. de Kruif en B. de Rijk (leden), in tegenwoordigheid van de secretaris van het College, mr. D.H. Mandel. mr. O. van Loon, voorzitter mr. D.H. Mandel, secretaris Voor eensluidend afschrift, Verzonden op: