LAD Jaarverslag 2012

Transcriptie

1 LAD Jaarverslag 2012 Datum: 11 juni 2013

2 Inhoud Inhoud 2 1. INDIVIDUELE RECHTSHULP Arbeidsconflict en ontslag Aard en oorzaak geschil Reorganisaties Bezuinigingen Collectief Werktijden Arbeidsongeschikt Advies over cao en arbeidsovereenkomst 6 2. WERKGELEGENHEID en ARBEIDSVOORWAARDEN Inkomensontwikkeling Marktwerking in de zorg Arbeidstijdenwetgeving Arbeidsomstandigheden Opleidingsfonds en kosten aios Werkgelegenheid Pensioenen Carrièrecentrum voor Artsen (CCvA) ARBEIDSVOORWAARDENBELEID in cao s Ziekenhuizen Geestelijke gezondheidszorg (GGZ) Verpleeg- en Verzorgingshuizen & Thuiszorg (VVT) Gehandicaptenzorg Gezondheidscentra Huisarts in dienst bij een huisarts (Hidha) SBOH / aios huisartsgeneeskunde SBOH / aios ouderengeneeskunde 23 LAD Jaarverslag juni /43

3 3.9 Jeugdzorg Arbo Unie Achmea Ardyn Sanquin Universitair medische centra Nederlandse Universiteiten COLLECTIEVE BELANGENBEHARTIGING Arbeidsvoorwaardenregeling Medisch Specialisten (AMS) Rechtspositie coassistenten GGD en Pensioenfonds Zorg en Welzijn LIDMAATSCHAP VAN ANDERE ORGANISATIES Federatie KNMG Ambtenarencentrum Federatie van Beroepsorganisaties in de Zorg en daaraan gerelateerd onderwijs en onderzoek (FBZ) EUROPESE SAMENWERKING European Junior Doctors Permanent Working Group (EJD) Comité Permanent des Médecins Européens (CPME) Fédération Européenne des Médecins Salariés (FEMS) OVERIG Samenwerking Orde van Medisch Specialisten Apothekers in dienstverband 43 LAD Jaarverslag juni /43

4 1. INDIVIDUELE RECHTSHULP De Individuele Rechtshulp, bestaande uit zes juristen, verzorgt juridisch advies en bijstand aan leden op het terrein van arbeidsrecht, ambtenarenrecht, sociaal verzekeringsrecht, pensioen en opleidingszaken in de breedste zin van het woord, waaronder ook het voeren van procedures. In principe kunnen alle kwesties die betrekking hebben op het dienstverband worden voorgelegd aan de Individuele Rechtshulp. De juristen hebben dagelijks telefonisch spreekuur van 9.30 uur tot uur en zijn ook per /post te bereiken. Het telefonisch spreekuur is vooral bedoeld voor nieuwe vragen. Wanneer een dossier eenmaal door één van de juristen in behandeling is genomen, kan de cliënt ook buiten het spreekuur telefonisch contact onderhouden met de behandelaar van het dossier. Naast het reguliere telefonisch spreekuur van 9.30 uur tot uur, is in 2012 het extra spreekuur voor aios gecontinueerd. Dit telefonisch spreekuur is elke dinsdag en donderdag van uur tot uur. 1.1 Arbeidsconflict en ontslag De geschillen die in 2012 aan de LAD zijn voorgelegd bestaan met name uit arbeidsconflicten met de werkgever. Veruit de meeste van deze conflicten zijn in der minne opgelost, dus zonder tussenkomst van de rechter. In 2012 zijn er veel conflicten opgelost door middel van mediation. De Individuele Rechtshulp heeft goede ervaringen met het inschakelen van een mediator. De Individuele Rechtshulp adviseert cliënten dan ook regelmatig van dit middel gebruik te maken. In de situatie van een arbeidsconflict geven beide of een van beide partijen aan niet langer met elkaar te willen of te kunnen samenwerken. Voor de werknemer heeft een beëindiging van het dienstverband echter vaak grote (financiële) gevolgen. Bovendien vervallen bij het zelf ontslag nemen de aanspraken op WW en eventueel wachtgeld. De juristen zorgen ervoor dat ook bij een regeling in der minne steeds goede afspraken worden gemaakt, waarbij de financiële consequenties voor de werknemer zoveel mogelijk worden gecompenseerd. Altijd worden de afspraken in specifieke overeenkomsten vastgelegd. Ook zijn er het afgelopen jaar mede door de crisis en de ontwikkelingen in de zorg duidelijk meer vragen binnengekomen over reorganisatie, collectief ontslag en dergelijke. Tevens is merkbaar dat met name artsen afkomstig uit het buitenland die hier een opleiding volgen in een opleidingsgeschil geraken. Dit is vaak te wijten aan het verschil in cultuur en de (wijze van) communicatie. Opvallend is dat in 2012 relatief vaker artsen die arbeidsongeschikt zijn bij de LAD hulp zochten in het kader van arbeidsconflicten. De betreffende werkgever wil met het oog op de bezuinigingen de arbeidsrelatie met een arbeidsongeschikte werknemer graag zo spoedig mogelijk beëindigen. Dit heeft dan meestal een (langdurig) conflict tot gevolg. LAD Jaarverslag juni /43

5 Slechts in enkele gevallen, waar het onmogelijk was om een regeling te treffen, moest worden geprocedeerd en werd de zaak aan de kantonrechter, Scheidsgerecht dan wel Geschillencommissie voorgelegd. 1.2 Aard en oorzaak geschil In de meeste gevallen is het geschil ontstaan naar aanleiding van problemen in de samenwerking met de leidinggevende en/of collega s. Daarnaast zijn er zaken waarin de werkgever het functioneren van de werknemer ter discussie stelde, zonder dat er sprake was van een personeelsdossier, dat de stelling van de werkgever kon onderbouwen. Dit is helaas op zichzelf in 2012 niet anders dan in de voorgaande jaren. Opvallend blijft ook dat werkgevers regelmatig en vaker grijpen naar zware maatregelen zoals een schorsing en non-actiefstelling. Bij dergelijke maatregelen treden de juristen direct hard op door namens de werknemer eerst bezwaar te maken en indien nodig een kort geding procedure te voeren tot opheffing van de opgelegde maatregelen. 1.3 Reorganisaties Zoals aangegeven hebben onder andere de bezuinigingen in de zorg er dit jaar voor gezorgd dat meerdere zorginstellingen genoodzaakt waren reorganisaties door te voeren. In sommige gevallen had dit gevolgen voor onze leden. Een voorbeeld is de reorganisatie binnen de jeugdgezondheidszorg bij de GGD-en en de thuiszorgorganisaties. In veel van deze gevallen is een sociaal plan opgesteld, waarbij de LAD meestal partij is. Helaas is de uitvoering door de werkgever van deze plannen soms minder goed. De betrokken artsen worden hier dan zo goed mogelijk bij begeleid door de juristen. 1.4 Bezuinigingen Afgelopen jaar heeft de Individuele Rechtshulp ook een aantal keren te maken gekregen met vragen over bezuinigingen. Artsen krijgen nog wel eens de vraag van de instelling om salaris in te leveren met het oog op de bezuinigingen. Te denken valt aan het niet meer uitbetalen van extra toelages of iets dergelijks. De LAD adviseert hier op individuele basis niet mee in te stemmen. 1.5 Collectief Wat ook opvalt in 2012, is dat er meer vragen zijn gekomen van een vakgroep of afdeling van een ziekenhuis. Artsen in dienstverband organiseren zich in 2012 duidelijk meer dan voorgaande jaren. Ook zijn er vragen gekomen over het oprichten van een vereniging van dienstverbanders binnen een instelling. 1.6 Werktijden Tijdens het telefonisch spreekuur worden veel vragen over de werktijden gesteld, vooral door arts-assistenten in opleiding tot medisch specialist. Hierbij gingen de meeste vragen LAD Jaarverslag juni /43

6 over de werktijd tijdens het doen van diensten. Ook de vergoeding voor het draaien van diensten was vaak een reden voor de leden om de juristen te benaderen. Een punt van aandacht blijven de arbeidstijden van medisch specialisten. De wettelijke regels met betrekking tot arbeidstijden zijn niet van toepassing op de medisch specialist en de arbeidsvoorwaarden bieden veel ruimte om de arbeidstijden in overleg met de werkgever nader in te vullen. In de meeste gevallen lukt het goed om goede afspraken hierover te maken. Bij onvoorziene situaties echter, zoals langdurige uitval van één of meerdere collega s of bij plotselinge toename van werkzaamheden, blijken werkgevers vaak niet adequaat op te treden of te reageren op voorstellen van medisch specialisten om voorzieningen te treffen, waardoor de medisch specialisten overbelast raken. Ook zijn hierbij de bezuinigingen weer goed merkbaar. Er worden minder mensen ingezet voor hetzelfde werk. 1.7 Arbeidsongeschikt Naast arbeidsconflicten vormden zaken waarbij een arts arbeidsongeschikt is in 2012 een goede nummer twee van zaken waarin de juristen de leden hebben bijgestaan. Te denken valt aan de begeleiding bij re-integratie van de arts. Maar ook begeleiding en rechtsbijstand bij conflicten die ontstaan door de arbeidsongeschiktheid. 1.8 Advies over cao en arbeidsovereenkomst Naast bovengenoemde zaken hebben de juristen veelvuldig vragen gekregen over de uitleg van de cao. Ook werden de juristen regelmatig verzocht om de arbeidsovereenkomst te beoordelen. LAD Jaarverslag juni /43

7 2. WERKGELEGENHEID en ARBEIDSVOORWAARDEN De wereldwijde financiële crisis heeft in 2012 verder om zich heen gegrepen. In 2012 werd met name Zuid-Europa getroffen. De schuldencrisis in Griekenland, Spanje, Portugal en Italië remden de al zeer gematigde ontwikkelingen in ons land. Maar ook de maatregelen in eigen land hadden een drukkend effect op de economische groei: de overheidsuitgaven werden verder beperkt, lonen gematigd en de btw verhoogd van 19 naar 21 procent. Ook de huizenmarkt stortte verder in door dalende huizenprijzen en onduidelijkheid over de hypotheekrenteaftrek. Tot slot deden ook de onzekerheid over de pensioenen en de oplopende werkloosheid de Nederlandse economie geen goed: het bruto binnenlands product daalde in 2012 met 0,5 procent. De koopkracht daalde met 1,75 procent. 2.1 Inkomensontwikkeling De LAD zette voor 2012 in op minimaal een behoud van koopkracht en vergoeding van de gemaakte beroepskosten. De cao-onderhandelingen in 2012 verliepen moeizaam. Bij slechts een aantal cao s werd een akkoord bereikt. Dit betrof de cao s VVT, Jeugdzorg en Nederlandse Universiteiten. De LAD-maatstaf voor de salarisontwikkeling van 2012 werd daarbij niet altijd gehaald. De onzekere financiële situatie in de zorgsector, bezuinigingen en reorganisaties zorgden ervoor dat een beter resultaat niet haalbaar was. De LAD heeft daarbij de afweging gemaakt tussen het belang van directe loonontwikkeling en het belang van gezonde instellingen en de daaraan gekoppelde werkgelegenheid. 2.2 Marktwerking in de zorg De gevolgen van marktwerking in de zorg zijn in het afgelopen jaar meer zichtbaar geworden. De rol van de verzekeraars in regulering van de zorgkosten en sturen op kwaliteit heeft nog verder vorm gekregen. Voor een aantal zorginstellingen heeft dit geleid tot een krappere budgettering en tot het anders inrichten van de zorg (verdeling eerste en tweede lijn, concentratie en spreiding, overgang van en deel van de financiering van langdurige zorg van de AWBZ naar de WMO). Sinds 2012 wordt ook voor artsen in dienstverband veel meer gestuurd op productie en op het anders inrichten van werkprocessen. Steeds vaker leidt dit tot reorganisaties en fusies. 2.3 Arbeidstijdenwetgeving Voor alle artsen zijn verantwoordelijke arbeidstijden noodzakelijk. De focus van de LAD op dit thema lag met name op die groepen artsen waar verbeteringen nog noodzakelijk zijn. Normale arbeidstijden zijn noodzakelijk voor de veiligheid van de patiënt, maar ook voor het welzijn van de arts zelf. Met het gewijzigde Arbeidstijdenbesluit in 2011 is een goede weg ingeslagen naar normale arbeidstijden voor de aios. Het speciale Aios-spreekuur dat de LAD in 2011 heeft ingesteld na invoering van het gewijzigde Arbeidstijdenbesluit, is in 2012 voortgezet. Vragen tijdens LAD Jaarverslag juni /43

8 het spreekuur gingen met name over de roostering en de manier waarop aios wijzigingen in hun roosters in de instelling kunnen aankaarten. Het Arbeidstijdenbesluit is niet van toepassing op medisch specialisten. In het arbeidsvoorwaardenoverleg over de vernieuwde AMS (Arbeidsvoorwaardenregeling Medisch Specialisten in dienstverband) dat in 2012 is gestart, wil de LAD afspraken maken om de dienstendruk te verlagen en te komen tot normale en verantwoorde arbeidstijden. 2.4 Arbeidsomstandigheden Agressie en geweld gericht tegen werknemers in de zorg is ook in 2012 regelmatig voorgekomen. Bij bepaalde groepen artsen ligt het percentage hoger dan bij andere groepen. Met name kinderartsen, bedrijfsartsen, verzekeringsartsen, specialisten ouderengeneeskunde en gynaecologen worden geconfronteerd met agressie en geweld door familieleden van de patiënt of door de patiënt zelf. Daarnaast zorgen werkdruk en een toename van seksuele intimidatie voor een minder veilige werkomgeving. Met de invoering van arbocatalogi, de programma s Veilige Zorg en Veilige Publieke Taak en het actieplan Veilig werken in de zorg wordt gewerkt aan een veiligere werkomgeving. De LAD bleef artsen hierin ook in 2012 ondersteunen. 2.5 Opleidingsfonds en kosten aios De opleidingskosten van medisch specialisten worden gefinancierd via het Opleidingsfonds. In 2011 besloot het Ministerie van VWS dat, bij een niet-functionerende aios, deze mag worden vervangen. Aios die in 2012 de opleiding hebben beëindigd wegens ongeschiktheid, mogen in 2012 of 2013, met behoud van subsidie, worden vervangen door een nieuwe aios. Deze regeling is per 1 januari 2013 vervallen. Daarvoor in de plaats is een beschikbaarheidsbijdrage gekomen die opleidende instellingen voortaan kunnen aanvragen bij de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). In het verlengde van het Opleidingsfonds speelt de discussie over het gelijktrekken van de arbeidsvoorwaarden voor aios in verschillende sectoren. De werkweek van aios in umc s en algemene ziekenhuizen is niet gelijk (aios in umc s hebben een werkweek van 46 uur en die in algemene ziekenhuizen hebben een werkweek van 36 uur met daarnaast 10 uur opleiding) waardoor het uurloon ook ongelijk is. Aios in umc s betalen 30 procent van hun externe cursussen zelf, terwijl deze in de algemene ziekenhuizen vergoed worden. Gelijkschakeling van deze arbeidsvoorwaarden blijft een punt voor de LAD. In 2012 deed de ambtelijke werkgroep IBO UMC het voorstel om de aios euro per jaar te laten meebetalen aan hun opleiding en de opleidingen te verkorten tot vier jaar. Aios kwamen hiertegen massaal in protest, met steun van de LAD. Hoewel het voorstel van de baan is, zijn in het regeerakkoord wel plannen opgenomen voor een andere bekostiging van de medisch specialistische vervolgopleidingen. Het is echter nog niet duidelijk op welke manier hieraan invulling wordt gegeven. LAD Jaarverslag juni /43

9 2.6 Werkgelegenheid In 2012 is de werkloosheid opgelopen tot 7,2 procent. Ook artsen hebben hiermee te maken. Voor sommige artsen wordt het steeds moeilijker om een vaste werkplek te vinden. Van de andere kant zijn er ook tekorten van specifieke groepen artsen, zoals specialisten ouderengeneeskunde, bedrijfsartsen en artsen verstandelijk gehandicapten. Via SWG en het Capaciteitsorgaan is de LAD nauw betrokken bij de arbeidsmarkt voor artsen. Samen met KNMG, overheid, medische beroepsverenigingen, werkgevers en arbeidsmarktfondsen werkt de LAD aan het voorkomen en het terugdringen van (specifieke) overschotten en tekorten op de arbeidsmarkt van artsen. In het regeerakkoord in 2012 zijn diverse maatregelen opgenomen om doorstroming op de arbeidsmarkt te bevorderen. Deze zijn er vooral op gericht de flexibiliteit te bevorderen. Hiermee wordt een aantal beschermende werknemersmaatregelen versoberd dan wel afgeschaft. De LAD kan zich niet vinden in deze maatregelen. Het flexibiliseren van de arbeidsmarkt kan niet enkel door waarborgen voor werknemers te versoberen. Ook het afschaffen van de ontslagroute via de rechter en maximering van de ontslagvergoeding tot euro bruto moeten het makkelijker maken voor werkgevers om werknemers te ontslaan. Ook maatregelen als het verkorten van de maximale WW-termijn van 38 naar 24 maanden en verlaging van het WW-niveau na 1 jaar werkloosheid van 70 procent van het maximumdagloon naar 70 procent van het minimumloon betekenen een enorme inkomensterugval in het geval van werkloosheid. In sociaal plannen en bij reorganisaties begeleidt de LAD artsen hierin zo goed mogelijk, onder meer door waarborgen voor werkgelegenheid en inkomen af te spreken. 2.7 Pensioenen De opbouw en indexering van pensioenen blijft onder druk staan door de gestegen levensverwachting en strengere eisen van de Nederlandse Bank. Sommige pensioenfondsen zullen zelfs moeten afstempelen (verlagen). Hoewel de dekkingsgraad de laatste maanden van 2012 is verbeterd, is deze nog niet op het vereiste niveau. De LAD is betrokken bij zowel het PFZW (Pensioenfonds Zorg en Welzijn, voor het grootste deel van de werknemers in de zorgsector) als het ABP (Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds, voor de werknemers in de ambtelijke sector zoals de GGD en en de umc s). Bij het PFZW vervult de LAD een bestuurszetel. Hoewel de dekkingsgraad de laatste maanden van 2012 is verbeterd, is deze nog niet op het vereiste niveau. PFZW, waar het pensioen van een groot deel van de werknemers in de zorg is ondergebracht, kan in 2013 niet indexeren maar hoeft de pensioenen niet te verlagen. Eind januari 2013 maakt PFZW bekend of in 2014 een verlaging van de pensioenen noodzakelijk zal zijn. Inmiddels heeft PFZW de premie in 2013 verhoogd van 23,8 procent naar 24,4 procent. Het ABP, waar onder andere de pensioenen van werknemers in de Universitair Medisch Centra zijn ondergebracht, heeft eind november 2012 bekendgemaakt LAD Jaarverslag juni /43

10 dat de pensioenen in 2013 niet geïndexeerd zullen worden. Positief is dat de verwachte verlaging is uitgebleven. Het ABP maakt eventuele veranderingen in de pensioenpremie in 2013 bekend na politieke besluitvorming over onder andere het Witteveenkader. Het bestuur van het pensioenfonds PFZW heeft eind november 2012, mede op basis van een internetenquête onder aangesloten werknemers, zijn voorkeur bekend gemaakt voor een nieuwe pensioenregeling op basis van een reëel contract. Op 20 december 2012 heeft de Pensioenraad van PFZW, waarin de LAD ook is vertegenwoordigd, advies over het voorstel uitgebracht aan het PFZW-bestuur. Als het voorstel van het PFZW-bestuur wordt gevolgd zal de nieuwe pensioenregeling in 2014 of 2015 in werking treden. De exacte datum is afhankelijk van politieke besluitvorming en nieuwe wetgeving. 2.8 Carrièrecentrum voor Artsen (CCvA) Het Carrièrecentrum voor Artsen (CCvA) is een initiatief van LAD en SWG en wordt mede mogelijk gemaakt door VvAA. Het CCvA is het coördinatiepunt voor artsen die vragen hebben over hun loopbaan of die willen reflecteren op eigen functioneren. De gesprekken kunnen gaan over loopbaanbegeleiding, re-integratie, coaching, outplacement, balans tussen werk en privé, effectief leidinggeven, timemanagement etc. Gesprekken kunnen plaatsvinden in het kader van het zoeken naar andere loopbaanmogelijkheden (is te vinden via SWG), of in het kader van het verbeteren of vergemakkelijken van het functioneren in de huidige functie. Het CCvA begeleidt ook artsen in opleiding tot specialist die zich afvragen of ze de juiste opleiding hebben gekozen en die vragen hebben over de juiste balans werk-privé. Daar waar nodig kunnen de individuele juristen van de LAD adviseren over juridische achtergronden van werkmatige vragen. In 2012 heeft het CCvA bijna 100 artsen in een individueel loopbaanbegeleidings-/coachings-/re-integratie- of outplacementtraject begeleid. Daarnaast heeft het CCvA veel vragen per telefoon of per mail gekregen. Deze vragen hebben niet geleid tot een traject, maar wel tot een persoonlijk advies over concrete mogelijkheden en bijbehorende kosten van een traject bij het CCvA. Een bijzonder project waarbij het CCvA in 2012 werd ingeschakeld is loopbaanbegeleiding bij het Erasmus Medisch Centrum (Erasmus MC). In de Cao UMC is vastgelegd dat werknemers een keer per vijf jaar recht hebben op loopbaan-/carrièreadvies. Medisch specialisten in het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam maakten hier echter zelden gebruik van. Daarom bood het Erasmus MC in het kader van goed werkgeverschap - de medisch specialisten de mogelijkheid voor externe loopbaanbegeleiding en koos hierbij voor de aanpak van het CCvA. Inmiddels maken 26 medisch specialisten gebruik van een individueel traject. Aan deze pilot is ook een onderzoeksdoelstelling gekoppeld. Het Erasmus MC wil weten waarom de medisch specialisten nu wel voor loopbaanbegeleiding kiezen. Onafhankelijkheid en anonimiteit worden dan als belangrijkste reden opgegeven, maar ook de arbeidssituatie binnen het ziekenhuis, bewustwording van je carrière of een goede balans tussen werk en privé komen naar voren. De pilot loopt door tot in LAD Jaarverslag juni /43

11 Het CCvA gaat in 2013 een samenwerking aan het met KNMG Loopbaanbureau. Per 1 februari 2013 zijn zij elkaars preferred supplier bij loopbaanondersteuning voor artsen. Het CCVA verzorgt de individuele, het KNMG Loopbaanbureau de collectieve trajecten voor loopbaanondersteuning. LAD Jaarverslag juni /43

12 3. ARBEIDSVOORWAARDENBELEID in cao s 3.1 Ziekenhuizen Algemeen Verbindend Verklaring Bij de totstandkoming van de Cao Ziekenhuizen hebben partijen bij de Cao Ziekenhuizen afgesproken de cao spoedig aan te bieden voor een Algemeen Verbindend Verklaring (AVV). De werkgroep AVV van het Regulier Overleg Ziekenhuizen (ROZ), waarvan ook LAD/FBZ deel uitmaakte, heeft de laatste voorbereidingen begin 2012 afgerond. Caopartijen hebben vervolgens het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) gevraagd de Cao Ziekenhuizen algemeen verbindend te verklaren. Dit verzoek is per op 24 mei 2012 gehonoreerd. Het besluit is gepubliceerd in Staatscourant nummer Een algemeen verbindend verklaarde Cao Ziekenhuizen betekent dat werkgevers binnen de sector waar hetzelfde werk wordt gedaan, elkaar niet (meer) kunnen beconcurreren op arbeidsvoorwaarden. Dat geldt voor alle werkgevers. Zowel voor werkgevers die zijn aangesloten bij de NVZ vereniging van ziekenhuizen als voor werkgevers die geen lid zijn. Oftewel: ook Zelfstandige Behandelklinieken moeten in het vervolg de Cao Ziekenhuizen toepassen. Een uitzondering geldt voor privéklinieken, tenzij zij aan de (in de cao gestelde) criteria van een ziekenhuiszorg biedende organisatie voldoen. Werkingssfeer De nieuwe werkingssfeer van de Cao Ziekenhuizen richt zich nu uitsluitend op zogeheten ziekenhuis-zorgactiviteiten. Cao-partijen hebben hierbij een onderscheid aangebracht naar de volgende rechtspersonen (uit Cao Ziekenhuizen ): een rechtspersoon, zoals een (integrale) instelling, een ZBC of een privékliniek die 50 procent of meer gefinancierde curatieve medisch-specialistische zorg biedt, respectievelijk een georganiseerd verband (maatschap) waarbij personeel in dienst is (lid 1). een rechtspersoon die ziekenhuiszorgactiviteiten verricht en waarbij sprake is van een samenwerkingsverband dan wel die voornamelijk diensten levert aan een rechtspersoon zoals bovengenoemd (lid 2). Gevolgen werknemer In de meeste gevallen zijn de leden van de LAD direct in dienst van een rechtspersoon zoals bedoeld in lid 1. In het geval een arts in dienst is van een georganiseerd verband zoals een maatschap van vrijgevestigde medisch specialisten (SPIDMA), dan is ook op die arbeidsrelatie vanaf nu de integrale Cao Ziekenhuizen ( ) van toepassing. Dit is afdwingbaar op grond van de algemeen verbindend verklaring. De laatste jaren zijn steeds meer ziekenhuis -taken ondergebracht in aparte rechtspersonen, niet zijnde het ziekenhuis zelf (outsourcing). Denk hierbij aan laboratoria of diagnostische centra. In de regel is indien dit het gevolg is van een overgang van activiteiten bij die LAD Jaarverslag juni /43

13 overgang de rechtspositie Cao Ziekenhuizen (en AMS) behouden. Indien dit niet het geval mocht zijn of daarover twijfel bestaat, is nu het volgende geregeld: Wanneer er sprake is van een meerderheidsbelang of overwegende mate van zeggenschap bij (veelal) het ziekenhuis of er voornamelijk diensten worden verleend in opdracht van (veelal) de oude werkgever(s), dan is ook in dat geval de Cao Ziekenhuizen nu van toepassing op de arbeidsrelatie. Voorwaarde is wel dat het gaat om ziekenhuiszorgactiviteiten. Inperking De nieuwe werkingssfeer is meer ingeperkt (tot zorg ), maar dit wil niet zeggen dat op andere activiteiten de werkgever de Cao Ziekenhuizen niet (vrijwillig) zou kunnen toepassen. De werkgever is dit op grond van de huidige (algemeen verbindend verklaarde) cao-tekst echter niet meer verplicht. Naleving Zowel de werkgevers- als de werknemersorganisaties die de cao hebben afgesloten, zullen de instellingen die vallen onder de werkingssfeer van deze cao oproepen om deze cao daadwerkelijk toe te passen op hun werknemers. Overige zaken ROZ (regulier overleg ziekenhuizen) Commissie werkingssfeer De wetgever stelt de eis dat partijen bij een ge-avv-de cao voorzien in een bezwaarmogelijkheid. Om die reden hebben partijen bij het ROZ, te weten LAD/FBZ, Abvakabo FNV, CNV Publieke Zaak, NU 91 en NVZ, de Commissie Werkingssfeer ingesteld. Deze commissie, onder voorzitterschap van prof. mr. C.J. Loonstra, is ter voorbereiding op eventuele dispensatieverzoeken en bezwaren al enkele malen bijeen geweest. Hierbij is geconstateerd dat op een aantal punten het ROZ nog uitspraken moet doen wil de commissie (effectief) verder kunnen. Het gaat dan met name om een verfijning van (de grenzen) van de definitie van de werkingssfeer. Concreet betekent dit dat gekeken wordt naar de grens van ziekenhuiszorgactiviteiten. Wachtgeld Bij het tot stand komen van de Cao Ziekenhuizen is afgesproken gedurende de looptijd in werkgroepverband een nadere studie te maken van de wachtgeldregeling. Tot op heden is hier nog geen invulling aan gegeven. Dit op zich al gevoelige dossier is politiek nog meer beladen geworden door de voornemens van het nieuwe kabinet ten aanzien van onder meer het WW-recht. Onduidelijk is of de werkgroep in 2013 wel van start zal gaan. Stichting Arbeidsmarkt Ziekenhuizen (StAZ) In 2012 is voor het eerst een loonsomheffing geïnd bij lidinstellingen van de NVZ, conform de afspraak uit de cao en met als doel het eigen vermogen van de StAZ op peil te houden. LAD Jaarverslag juni /43

14 Gedurende het jaar zijn voor de branche ziekenhuizen verschillende projecten in StAZverband uitgevoerd, waarbij bijzondere aandacht was voor alle projecten rond nachtarbeid. Ook zijn in 2012 regionale bijeenkomsten georganiseerd waarin het bestuur en bureau van de StAZ de ontwikkelde producten presenteerden. Ook waren er workshops over een aantal nieuwe producten. In 2012 is een vervolg gegeven aan de evaluatie van de StAZ-activiteiten. De resultaten zijn in oktober 2012 bekend geworden. Het heeft veel input opgeleverd, die zal worden gebruikt voor het jaarprogramma Instellingsoverleg Op het niveau van het lokaal overleg lijkt 2012 een belangrijk markeringspunt te worden. Voor het eerst in jaren is sprake van serieuze problemen bij enkele ziekenhuizen waarbij de vraag is of deze (zelfstandig) kunnen blijven bestaan of zelfs geheel verdwijnen. Voorbeelden zijn het Langeland Ziekenhuis in Zoetermeer en het Ruwaard van Putten Ziekenhuis in Spijkenisse. Beide instellingen kwamen eind 2012 slecht in het nieuws, zowel op het punt van financiën als kwaliteit. Wat vele jaren haast ondenkbaar leek, is nu meer realiteit dan ooit: artsen zijn minder zeker van hun baan. Voor beide bovengenoemde instellingen dreigt het scenario dat zij ophouden te bestaan of een wezenlijk ander zorgprofiel krijgen (denk hierbij aan de concentratie en spreidingsdiscussie). Dit gebeurt mede onder druk van de zorgverzekeraars die zich bemoeien met de beschikbaarheid van het aanbod in de regio. De verwachting is dat in 2013 de eerste precedenten zullen volgen: een drastische herverdeling van taken /functies binnen een regio en de effecten die dat heeft op de werkgelegenheid. Ook van artsen. De LAD houdt deze ontwikkeling nauwlettend in de gaten en stuurt aan op goede arrangementen om werkgelegenheid te behouden en soepele transities mogelijk te maken daar waar nodig. Dit is nadrukkelijk onderwerp van gesprek, ook in het AMS-overleg. 3.2 Geestelijke gezondheidszorg (GGZ) Eind 2011 werd de Cao Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ) afgesloten. Deze heeft een looptijd van 1 maart 2011 tot 1 januari Op 10 april 2012 is de cao door het ministerie van SZW algemeen verbindend verklaard. In februari 2013 starten de onderhandelingen voor een nieuwe Cao GGZ. Ter voorbereiding daarop heeft de LAD/FBZ in 2012 een Klankbordgroep GGZ opgericht, die bestaat uit LAD-leden, werkzaam in de GGZ-sector, en uit werknemers van andere bij de FBZ aangesloten beroepsverenigingen. De eerste bijeenkomst van de Klankbordgroep GGZ was op 13 november Tijdens deze bijeenkomst is met name gesproken over het (grotendeels) vervallen van de levensloopregeling in samenhang met het niet doorgaan van de vitaliteitsregeling en de negatieve impact die dat heeft op het eerder in de cao ingevoerde Levensfasebudget (LFB). LAD Jaarverslag juni /43

15 Decentraal overleg Als gevolg van de op Prinsjesdag 2011 en de in het regeerakkoord van oktober 2012 afgekondigde (verdere) bezuinigingen voor en hervormingen van de GGZ-sector, is in 2012 de meeste aandacht niet uitgegaan naar het centrale cao-overleg, maar naar het decentrale overleg in en bij de GGZ-instellingen zelf. In dit decentraal overleg is het de werknemersorganisaties, waaronder LAD/FBZ, over het algemeen gelukt de arbeidsvoorwaardelijke gevolgen van de bezuinigingen en hervormingen zo goed mogelijk, meestal in de vorm van (een addendum op het) een doorlopend sociaal plan, te regelen. Door bijvoorbeeld sterk in te zetten op het bevorderen van de mobiliteit heeft dit er mede toe geleid dat de oorspronkelijk door GGZ Nederland en de werkgevers voorspelde grote aantallen ontslagen grotendeels zijn voorkomen. Een voorbeeld van een dergelijk succesvol mobiliteitsinitiatief vormt de regio Brabant, waar vijf grote GGZ-instellingen hun onderlinge potentiële regionale arbeidsmarkt door middel van een Mobiliteitscentrum hebben gebundeld en in de sociaal plannen arbeidsvoorwaardelijk hebben geborgd. SOGGZ (Sociaal Overleg GGZ) en O&O Fonds GGZ In augustus 2012 (tijdens de looptijd van de cao) hebben de sociale partners, buiten de onderhandelingen om, besloten het werknemersbegrip uit de cao aan te passen aan de nieuwe wettelijke AOW-leeftijdsverhoging (dus werknemer tot aan de AOW/ouderdomspensioengerechtigde leeftijd, in plaats van tot 65 jaar). Daarnaast is in het SOGGZ een discussie gevoerd over de meer arbeidsgerelateerde aanvullende IZZ Zorg voor de Zorg-verzekering in relatie tot de in de cao vastgelegde werkgeversbijdrage IZZ. 3.3 Verpleeg- en Verzorgingshuizen & Thuiszorg (VVT) De branche VVT is een van de grootste zorgsectoren van het land. Het is een branche die door het huidige kabinet in het kader van bezuinigingen flink zal worden getroffen. De zorgsector leek lange tijd garant te staan voor groeiende werkgelegenheid. Als de plannen van het kabinet echter werkelijkheid worden, zal de arbeidsmarkt in de VVT de komende jaren met mogelijk fte s afnemen. De cao De Cao VVT geldt voor ruim mensen die in verpleeg- en verzorgingshuizen, thuiszorg, jeugdgezondheidszorg en kraamzorg werken. De Cao VVT liep op 1 maart 2012 af. Half februari 2012 wisselden cao-partijen hun inzet uit, waarna op 21 maart de onderhandelingen startten. Aan werknemerszijde was sprake van twee inzetten, enerzijds van Abvakabo FNV en anderzijds van LAD/FBZ, CNV Publieke Zaak en NU 91. Na verschillende onderhandelingsdagen in april en mei kwamen werkgevers op 15 mei 2012 met een eindbieding, die de LAD/FBZ onvoldoende vond. Daarna werd op 22 mei opnieuw LAD Jaarverslag juni /43

16 onderhandeld. Werkgevers hadden geen financiële ruimte meer, waardoor een aantal punten uit de inzet niet opnieuw ter tafel konden worden gebracht. Uiteindelijk werd door werkgevers hun bieding op een aantal punten aangepast. Na intern beraad, waarbij ook de reacties vanuit de klankbordgroep werden meegenomen, heeft LAD/FBZ desondanks besloten om samen met CNV en NU 91 de eindbieding van werkgevers te accepteren als een onderhandelaarsakkoord. De Abvakabo FNV stemde niet in. Het onderhandelaarsakkoord Cao VVT paste niet binnen hetgeen LAD/FBZ als maatstaf voor de salarisontwikkeling voor 2012 hanteerde. De geboden salarisverhoging was beperkt en niet zorgmarkt-conform. Echter gezien de (economische) omstandigheden, de komende bezuinigingen en de grote financiële problemen die voor werkgevers voortkomen uit WMO en AWBZ was dit het maximaal haalbare. Het feit dat de gehele overeengekomen salarisverhoging structureel is en volledig doorwerkt in 2013 (terwijl de vooruitzichten voor 2013 minimaal zijn) maakte dat het onderhandelaarsakkoord met een neutraal advies aan de leden werd voorgelegd. Na de ledenraadpleging, waar het overgrote deel van de LADachterban en ook de leden van CNV en NU 91 akkoord ging met het bereikte resultaat, was de CAO VVT een feit. Daarna werd het traject van het algemeen verbindend verklaren van de cao ingezet. Na protest en bezwaar van Abvakabo FNV werd de cao door het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid algemeen verbindend verklaard en in de Staatscourant op 4 december 2012 gepubliceerd. Abvakabo besloot uiteindelijk om de Cao VVT niet te ondertekenen. Vanaf dat moment voert de werknemersorganisatie actie in verscheidene VVT-organisaties. Onderhandelaarsakkoord Cao VVT De hoofdpunten van het Onderhandelaarsakkoord Cao VVT zijn: Een cao-looptijd van 1 maart 2012 tot en met 31 augustus Een algemene salarisverhoging van 1,2 procent per 1 juni Een verhoging van de eindejaarsuitkering met 1 procent per 1 april Hiermee komt de eindejaarsuitkering op 5,5 procent. Het onderscheid tussen het persoonlijk levensfasebudget (PLB) en vakantieverlof vervalt. Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen wettelijk verlof en bovenwettelijk verlof. Voor verjaring betekent dit voor zowel wettelijk als bovenwettelijk verlof een verjaringstermijn van vijf jaar. Ten aanzien van opbouw tijdens ziekte geldt voor wettelijke en bovenwettelijke vakantierechten volledige opbouw. Het wettelijk systeem met betrekking tot vakantiewetgeving wordt het uitgangspunt van de regeling in de cao. Stroomlijning vakantie en PLB treedt in werking per 1 januari De Cao VVT blijft van toepassing op werknemers die de algemene ouderdomspensioenleeftijd hebben bereikt en die met de werkgever afspraken maken over doorwerken na 65 jaar. Het dienstverband kan, in overleg tussen werkgever en werknemer, LAD Jaarverslag juni /43

17 voor bepaalde dan wel onbepaalde tijd worden aangegaan. Cao-partijen voeren tijdens de looptijd van de cao een onderzoek uit naar de mogelijkheden van een vereenvoudiging van de reiskostenregeling en de fiscale wijzigingen in het kader van de reiskosten. Ontwikkelingen looptijd cao Verschillende werkgroepen, waarin ook de LAD/FBZ deelneemt, zijn bezig met het uitwerken van studieafspraken over uiteenlopende onderwerpen zoals ondernemend werknemersschap, bijzondere diensten, WMO-code en leesbaarheid van de cao. De uitkomsten zijn nog niet bekend, maar zullen hun vruchten moeten afwerpen in de aanloop naar de nieuwe cao-onderhandelingen. Deze zullen starten in de zomer van Klankbordgroep Cao VVT Ter voorbereiding op de cao-onderhandelingen voor de VVT die in het voorjaar van 2012 van start gingen, is in het najaar van 2011 gestart met een klankbordgroep Cao VVT. De klankbordgroep kwam eind november 2011 voor het eerst bijeen en bestond uit bestuursleden en leden van de verschillende FBZ-verenigingen, waaronder de LAD en Verenso. De bijeenkomsten van de klankbordgroep leverde bruikbare ideeën voor de caoinzet. Deze heeft LAD/FBZ meegenomen bij het formuleren van een gezamenlijke cao-inzet, die met de andere werknemersorganisaties werd opgesteld. In een tweede bijeenkomst van de klankbordgroep op 29 maart 2012 werd de stand van zaken van dat moment besproken met de onderhandelaars. De afspraak is dat LAD/FBZ de klankbordgroep op de hoogte houdt van ontwikkelingen uit het overleg over de Cao VVT en dat er begin 2013 weer een nieuwe bijeenkomst wordt gepland. A+O VVT Stichting Arbeidsmarkt- en Opleidingsbeleid Verpleeg-, Verzorgingshuizen en Thuiszorg (A+O VVT) is een samenwerkingsverband van werkgevers- en werknemersorganisaties in de branche VVT en richt zich op de gezamenlijke belangen van werkgevers en werknemers. De LAD is via de FBZ in het bestuur van deze stichting vertegenwoordigd. Stichting A+O VVT stelt zich ten doel de werking van de arbeidsmarkt in de VVT op landelijk niveau te verbeteren en bevorderen. Stichting A+O VVT realiseerde in 2012 verschillende projecten, waaronder het project Duurzaam werken in de VVT 2.0. Dit project heeft als doel de werknemers in de VVT-sector duurzaam in te zetten, de vraag naar zorg stijgt, het aantal ervaringsjaren van medewerkers in de zorg stijgt en door de hogere pensioenleeftijd zullen medewerkers later uitstromen. Een ander project van de stichting is Functiecreatie in de zorg. Hierbij wordt binnen de sector VVT op innovatieve wijze gezocht naar oplossingen om de verwachte personeelstekorten in de toekomst binnen de zorgsector op te lossen. 3.4 Gehandicaptenzorg De Cao Gehandicaptenzorg werd in 2011 afgesloten. De cao heeft een looptijd van 36 maanden en geldt tot 1 maart In december 2012 is de cao algemeen LAD Jaarverslag juni /43

18 verbindend verklaard. Dit betekent dat instellingen die gehandicaptenzorg leveren, maar die geen lid zijn van de werkgeversverenigingen VGN of MEE Nederland vanaf die datum de Cao Gehandicaptenzorg moeten toepassen voor hun werknemers. De maatregelen uit het regeerakkoord van oktober 2012, de stelselwijzigingen en de budgetkortingen, zullen, indien zij onverkort zouden worden uitgevoerd, grote gevolgen hebben (ook) voor de gehandicaptenzorg en de daarbij behorende arbeidsmarkt. Reden voor sociale partners uit meerdere zorgsectoren om het ministerie van VWS te verzoeken een breed onderzoek te verrichten naar de effecten van deze maatregelen op de arbeidsmarkt. In december 2012 heeft het ministerie per brief laten weten het initiatief te willen nemen tot een arbeidsmarkteffectrapportage. Deze zou in de vorm van een gefaseerd onderzoek worden uitgevoerd. Op dit moment wordt door sociale partners en het ministerie sectorbreed gewerkt aan de opzet en inrichting van dit onderzoek. Overleg Arbeidsvoorwaarden Gehandicaptenzorg (OAGZ) en Stichting Arbeidsmarkt Gehandicaptenzorg (StAG) In het akkoord Cao Gehandicaptenzorg zijn twee studieafspraken gemaakt. De eerste afspraak gaat over het uitwerken van een nieuwe populaire versie van de Cao Gehandicaptenzorg. De tweede afspraak betreft een landelijke enquête onder de instellingen en hun ondernemingsraden over het hebben en uitvoeren van scholingsplannen en het inventariseren van hun regelingen op het gebied van dienstreizen. Voor het uitvoeren van deze afspraken zijn twee werkgroepen ingesteld. Aan het project Duurzame Inzetbaarheid in de gehandicaptenzorg hebben sociale partners ook dit jaar veel aandacht besteed. Dit thema, vorm gegeven in het programma Overstag, zal ook in de instellingen zelf en bij ondernemingsraden verder uitgerold worden. De digitale keuzetool PBL (Persoonlijk Budget Levensfase) voor de instellingen en haar werknemers is, mede als gevolg van wijzigingen in de levensloopregeling en gewijzigde opvattingen van de fiscus in dit dossier, geactualiseerd. 3.5 Gezondheidscentra De gezondheidscentra die vallen onder de Cao Gezondheidscentra bieden zorg aan zo n 1,5 miljoen patiënten. De producten, de diensten en de werkwijzen van het gezondheidscentrum moeten voor de betrokkenen herkenbaar en transparant zijn voor de werknemers, patiënten en anderen, zoals de gemeenten en de zorgverzekeraars. De LAD onderhandelt met de Landelijke Vereniging voor Georganiseerde eerste lijn (LVG) over de arbeidsvoorwaarden en de arbeidsomstandigheden in de gezondheidscentra. Door bezuinigingen, de vergrijzing, de toename van mensen met chronische aandoeningen en de toenemende kosten in de gezondheidszorg gaat er veel veranderen, ook voor de gezondheidscentra. Doel blijft de eerste lijn zo te organiseren dat zorgprofessionals kunnen LAD Jaarverslag juni /43

19 excelleren. Goed opgeleide en gemotiveerde professionals vormen de basis voor het (multidisciplinaire) gezondheidscentrum. De cao De Cao Gezondheidscentra expireerde per 1 april Het overleg over een nieuwe cao vindt plaats tussen de cao-partijen LAD/FBZ en Abvakabo FNV aan werknemerszijde en LVG aan werkgeverszijde. De onderhandelingen voor een nieuwe cao vanaf 1 april 2011 zijn in 2012 voortgezet. In 2012 is het partijen niet gelukt tot een cao-akkoord te komen. Hobbel in het overlegtraject blijft de salarisverhoging over 2011 en 2012, dit staat een afspraak over het totaalpakket in de weg. In juni 2012 heeft de LVG, geheel eenzijdig (dus zonder onderliggende cao-afspraken), de werkgevers geadviseerd een aantal wijzigingsvoorstellen te effectueren, waaronder: Een generieke loonsverhoging per 1 april 2011 van 1,25 procent. Een verhoging van de ANW-vergoeding per 1 januari 2012 van 51,30 bruto per uur naar 53,20 bruto per uur. Het continueren van een werkgeversbijdrage van 30 bruto per maand in de ziektekostenverzekering vanaf 1 april Dit advies van de LVG brengt een nieuwe cao niet dichterbij en schuift een cao-akkoord op de lange baan. De werknemersorganisaties hebben bij de LVG aangegeven het pertinent oneens te zijn met dit advies. Los van het procedureel niet kan (afspraken over arbeidsvoorwaarden moeten met de werknemersorganisaties worden gemaakt), vindt de LAD het om de volgende redenen een zeer slechte ontwikkeling voor werknemers: Werkgevers zijn niet verplicht het advies van de LVG op te volgen, dit kan ongelijkheid opleveren in het land. Er volgen (na)betalingen, maar daar is geen formele grond voor. De LAD/FBZ heeft haar leden geadviseerd om bij de werkgever aan te geven het niet eens te zijn met deze gang van zaken en schriftelijk te laten verklaren, dat deze betalingen niet worden teruggevorderd. Een salarisverhoging per 1 april 2011 van 1,25 procent houdt de koopkracht van werknemers niet op peil. Ook is onduidelijk per wanneer sprake zal zijn van een volgende salarisverhoging. Het is onduidelijk hoe werkgevers omgaan met nieuwe werknemers. Tot nu toe is het niet mogelijk gebleken om met de LVG tot aanvaardbare nieuwe cao te komen. De cao-onderhandelingen lopen door in De Arbeidsvoorwaardenregeling Huisartsen in Gezondheidscentra (AHG) Over de AHG is veelvuldig gesproken tijdens het cao-overleg. De LAD/FBZ heeft bij de inzet voor een nieuwe cao aangegeven, dat de AHG op een aantal punten moet worden aangepast. Zo is het voor de huisartsen belangrijk, dat er aanpassingen komen in de LAD Jaarverslag juni /43

20 rekenformule van de AHG, waardoor de onevenredige werkdruk wegvalt voor de huisartsen. Daarnaast moeten de huisartsen, conform hetgeen destijds bij de totstandkoming van de AHG is afgesproken, door meer omzet te maken in aanmerking kunnen komen voor een jaarlijkse eenmalige uitkering. Werkgevers hebben in dat kader tijdens de overleggen een zgn. noodverband voorgesteld en later weer ingetrokken. Voor de leden is het belangrijk dat de AHG geactualiseerd wordt. Niet alleen de rekenformule, maar ook bijvoorbeeld het onderwerp waarneming. Uiteindelijk zijn werkgevers er ook van overtuigd dat de AHG gemoderniseerd moet worden, maar zij koppelen de uitkomst hiervan aan een akkoord. Doel van de LAD is een door de leden/huisartsen gedragen vernieuwing van de AHG. Om die reden heeft de LAD/FBZ werkgevers voorgesteld om in een werkgroep, buiten de cao onderhandelingen om, bestaande uit werkgevers en huisartsen, te komen tot modernisering van de AHG. De werkgevers willen dat het onderdeel is van de huidige onderhandelingen over een nieuwe cao. Mede daardoor is er nog steeds geen nieuwe cao overeengekomen, terwijl deze al expireerde per 1 april Lokaal overleg Op instellingsniveau overlegt de LAD/FBZ met de gezondheidscentra over de ontwikkelingen van de organisatie. Hierbij maakt LAD/FBZ in sociaal plannen afspraken met de werkgever over gevolgen van bijvoorbeeld fusies en reorganisaties. 3.6 Huisarts in dienst bij een huisarts (Hidha) In de Cao Hidha worden de arbeidsvoorwaarden geregeld voor alle werkzame huisartsen in dienst van een huisarts (hidha s). De Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) is als werkgeversorganisatie betrokken bij de cao-onderhandelingen. De cao De Cao Hidha geldt voor circa werknemers. Van de bepalingen van deze cao kan in voor de werknemers gunstige zin worden afgeweken (het is een zogenaamde minimum cao). In 2011 en 2012 is meerdere malen onderhandeld over een nieuwe Cao Hidha. De oude cao expireerde per 1 augustus Voor de LAD staat de balans tussen werk en privé centraal. De LAD vindt dat ook in een tijd van financiële onzekerheden bij een professionele organisatie goed werkgeverschap en fatsoenlijke arbeidsvoorwaarden horen. De LAD wil de ogen niet sluiten voor de bezuinigingen die de overheid oplegt en heeft alles afwegende daarom ingezet op behoud van koopkracht. Daarnaast geven leden aan dat het belangrijk is om te komen tot afspraken over extra werkzaamheden die de hidha verricht. De LHV ging vanaf het begin van de cao-onderhandelingen en vervolgens lange tijd daarna uit van een nullijn. Dit heeft de onderhandelingen ernstig vertraagd. Uiteindelijk heeft de LHV een voorstel gedaan voor een cao met beperkte salarisverhoging(en), maar niet met LAD Jaarverslag juni /43

21 behoud van koopkracht. Daarnaast heeft de LHV als voorwaarde gesteld, dat het huidige dagvenster verruimd moet worden. Concreet betekende de verruiming van het dagvenster, dat de werkgever kan bepalen, dat de hidha eerder op het werk moet zijn dan nu het geval is en/of langer door moet werken op een werkdag. Hoewel partijen elkaar dicht genaderd waren, heeft het overleg niet tot een akkoord geleid. Met name door bovengenoemd voorstel tot verruiming van het dagvenster. De LAD heeft eind 2012 het laatste bod van de LHV aan haar leden voorgelegd. LHV-bod Het laatste bod van de LHV voor een nieuwe Cao Hidha bevat de volgende kernpunten: Een cao-looptijd van 1 augustus 2011 tot en met 31 maart Structurele loonsverhoging: o 0,75 procent per o 0,75 procent per o 0,5 procent eindejaarsuitkering over jaarsalaris 2012 o 0,75 procent per o 0,5 procent eindejaarsuitkering over jaarsalaris 2013 o 0,5 procent per De verjaringstermijn voor de wettelijke vakantiedagen wordt in afwijking van de wet vijf jaar, conform de wens van de LAD. De werkgevers zijn bereid een inventarisatie te doen van de extra werkzaamheden, bijvoorbeeld managementtaken die de hidha verricht. Na de derde maand van de zwangerschap tot zes maanden na de zwangerschap, kan de hidha niet worden verplicht nachtdiensten te doen. Bovenstaande voorstellen onder voorwaarde dat het dagvenster wordt verruimd (dagvenster van tot uur op maandag t/m vrijdag in plaats van het huidige dagvenster van tot uur). Reactie LAD Voor de LAD was het bod van de LHV niet voldoende om tot een cao-akkoord te komen. Redenen waren: Het bod van de LHV paste wat betreft salarisontwikkeling/koopkrachtbehoud niet binnen het arbeidsvoorwaardenbeleid van de LAD. De LHV stelde als voorwaarde dat het dagvenster wordt verruimd. Het dagvenster is nu tot uur. De LHV wilde het dagvenster verruimen naar tot uur. Op de vraag van de LAD hoe de werkgevers hiermee om wilden gaan ten opzichte van de hidha, gaf de LHV aan dat de hidha na overleg kon worden ingezet in het verruimde dagvenster. Na overleg kan betekenen dat de hidha niet instemt, maar toch andere werktijden krijgt. Voor de LHV is het in het kader van de afspraken met de minister uit het convenant belangrijk om afspraken te maken over verruiming LAD Jaarverslag juni /43

22 van het dagvenster. Maar het voorstel van de LHV legt de beslissingsbevoegdheid eenzijdig bij de werkgever. Dat is onacceptabel. De LHV wilde de extra werkzaamheden inventariseren die hidha s in de praktijk vaak verrichten naast hun functie van huisarts. Dit is niet voldoende voor de LAD. De LAD wil niet alleen inventariseren, maar hierover ook concrete afspraken maken. De leden konden tot half januari 2013 hun mening geven over het bod van de LHV, een ruime meerderheid stemde niet in. 3.7 SBOH / aios huisartsgeneeskunde De geldende Cao SBOH aios huisartsgeneeskunde had een looptijd van 1 januari 2011 tot en met 31 december Kort na de zomer van 2012 hebben LAD en SBOH (de werkgever van alle huisartsen in opleiding), vooruitlopend op de cao-onderhandelingen, verkennend gesproken over aanpassing van de onkostenvergoeding in de cao. De wens tot aanpassing van de cao op dit punt, vloeide voort uit het verstrijken van de termijn waarvoor SBOH toestemming had van de Belastingdienst om een vaste netto-onkostenvergoeding van 85 euro per maand te verstrekken. Deze toestemming gold tot en met In dit gesprek (dat tegelijk werd gevoerd voor beide cao s van SBOH, dus ook voor de aios ouderengeneeskunde) is verkend wat voor gevolgen het aflopen van de toestemming heeft voor de cao-bepalingen die dit onderwerp betreffen. Daarbij is het streven om de nieuwe systematiek meteen te laten aansluiten bij het nieuwe fiscale regime (de werkkostenregeling), dat vanaf 2014 voor alle werkgevers verplicht is, en SBOH vanaf 2013 wil gaan hanteren. In 2011 stelde SBOH voor om in het kader van de onkostenregeling ipads te verstrekken die de aios zowel voor de opleiding als voor de stages kunnen gebruiken. Deze verstrekking moest dan vanaf 2013 in de plaats komen van (een deel van) de vaste onkostenvergoeding. In 2012 besloot SBOH echter hiervan af te zien. Cao-onderhandelingen In het najaar van 2012 zijn de onderhandelingen over een nieuwe cao per 1 januari 2013 gestart. Hiervoor heeft de LAD in samenspraak met de LOVAH (Landelijke Organisatie Van Aspirant Huisartsen) een inzet opgesteld. Hoofdpunten uit de inzet zijn: Overbruggen van het geconstateerde salarisverschil tussen de aios huisartsgeneeskunde en aios die onder de werkingssfeer van andere cao s vallen, enerzijds door verhoging van de schaalbedragen, anderzijds door het laten meetellen van ervaringsjaren. Opheffen van het verschil in vergoeding van onregelmatige diensten tussen gevaluteerde en niet-gevaluteerde stages. Uitbouwen van de eindejaarsuitkering naar een volledige dertiende maand. De onkostenvergoeding netto op peil houden ten opzichte van LAD Jaarverslag juni /43