Maatschappelijke stages in Ridderkerk Rapportage 2011 en 2012

Transcriptie

1 Maatschappelijke stages in Ridderkerk Rapportage 2011 en

2 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Het kader 2.1 Wettelijke basis voor de maatschappelijke stage De samenwerking 4 3. MaS op het Ridderkerks voortgezet onderwijs 3.1 Aantallen per schooljaar Schooljaar 2010/ Schooljaar 2011/ Totaal aantal stages op Ridderkerkse VO-school Soorten stages Aantal leerlingen per stagevorm Toelichting soorten stages Sectoren Aantal toegekende stages naar sector Aantal leerlingen bij sportverenigingen c.q. sportieve evenementen Stagerage, matching- en monitorprogramma 4.1 De gebruikers De school De leerlingen De stagebieders De makelaar Inlogcodes actief Aantal stageplaatsen Aanbod stageplaatsen in Stagerage Eigen stageplaatsen Bemiddeling Aantal toegekende stages via Stagerage Persoonlijke bemiddeling Overzicht aantal en soort organisaties Informatie en advies 5.1 Aantal werkbezoeken c.q. adviesgesprekken Uitgevoerde informatiebijeenkomsten/workshops Overleg projectgroep MaS Promotie Ervaringen 7.1 Stagebieders Resultaat evaluatieformulieren 3 HAVO en 5 VWO Jongeren Conclusies 22 2

3 1 Inleiding In dit rapport wordt verslag gedaan over de resultaten van de afspraken met de gemeente Ridderkerk over 2012 in het kader van het project Maatschappelijke stages (hierna: MaS). In deze rapportage treft u de aantallen aan over de schooljaren en Om de ontwikkeling op het gebied van MaS te laten zien ten opzichte van de vorige projectperiode , is het beter om niet met kalenderjaren te werken aangezien het proces per schooljaar loopt. Tevens worden in deze rapportage de gemaakte prestatieafspraken verantwoord. De gegevens uit de rapportage zijn voor het grootste deel gebaseerd op de aantallen en ervaringen met het Farelcollege. Bij het Gemini college heeft slechts een kleine groep de MaS uitgevoerd. Vanuit het Gemini college was geen vraag naar het aanbod aan stageplaatsen; uitgangspunt is dat de leerlingen zelf een stageplaats moeten zoeken. Er is (nog) geen overzicht gegeven van organisaties waar Gemini leerlingen de MaS hebben gelopen; deze zijn niet in deze rapportage meegenomen. Ridderkerk, juli

4 2 Het kader 2.1 Wettelijke basis voor de MaS Na een pilotfase waarin in het land en in Ridderkerk geoefend is met de MaS, werd op 4 juli 2011 het wetsvoorstel voor de definitieve invoering van de MaS aangenomen in de Tweede Kamer. Vanaf schooljaar is de MaS een verplicht onderdeel van het onderwijs voor alle instromende leerlingen in het voortgezet onderwijs. In de pilotfase werd uitgegaan van 72 uur voor VWO, 60 uur voor HAVO en 48 uur voor VMBO. Met dit perspectief is aanvankelijk ook de informatie en voorbereiding naar de organisaties gedaan. In de loop van 2011 werd duidelijk dat het wetsvoorstel van minder uren voor de MaS uit zou gaan. Uiteindelijk is minimaal 30 uur per leerling gedurende de gehele middelbare schoolperiode voor alle niveaus vastgesteld. 2.2 De samenwerking De samenwerkingsovereenkomst van november 2009 tussen de scholen, de gemeente en is in februari 2011 in de projectgroep en in april 2011 in de stuurgroep geëvalueerd. De samenwerkingsovereenkomst is op 28 oktober 2011 verlengd tot 31 december Het Gemini college verbindt zich aan de overeenkomst tot 1 augustus Het Gemini college heeft aangegeven vanaf schooljaar 2011/2012 gebruik te maken van de ondersteuning van Konekto als stageregisseur en maakt geen gebruik meer van het digitale matching- en volgsysteem Stagerage. heeft medio 2011 meerdere malen met de directie van het Gemini college overleg gevoerd over de ontstane situatie. Er zijn uiteindelijk afspraken gemaakt over de samenwerking en de afstemming met Konekto. In juni 2012 is er een tussentijdse evaluatie van de samenwerking geweest in de stuurgroep. Er was vanuit de scholen geen vertegenwoordiging van de directie aanwezig. Praktijkonderwijs Het Máximacollege heeft gezien haar doelgroep haar eigen beleid met betrekking de MaS, zij participeren niet in de samenwerking. Door de scholen is in het schooljaar 2010/2011 weinig en in 2011/2012 geen gebruik gemaakt van extra ondersteuning door de makelaar (les vrijwilligerswerk, spreekuur, persoonlijke bemiddeling). Wel is met het Gemini college in 2010/2011 en met het Farelcollege in zowel 2010/2011 als 2011/2012 nauw samengewerkt. 4

5 3 MaS op het Ridderkerks voortgezet onderwijs 3.1 Aantallen per schooljaar Hieronder volgt een overzicht van het aantal leerlingen op het voortgezet onderwijs (VO) in Ridderkerk die de MaS hebben uitgevoerd Schooljaar 2010/2011 Farelcollege Soort stage Niveau en jaar Aantal leerlingen Aantal uren Totaal aantal uren a. 2 e jaar LWOO c. 3 e jaar HAVO b. 4 e jaar VMBO b. 5 e jaar VWO Totaal Gemini College Soort stage Niveau en jaar Aantal Aantal uren Totaal aantal uren leerlingen d. 2 e jaar VMBO b. 4 e jaar HAVO totaal Totaal aantal schooljaar 2010/2011 Leerlingen stageuren Schooljaar 2011/2012 Farelcollege Soort stage Niveau en jaar Aantal leerlingen Aantal uren Totaal aantal uren e. 1 e jaar alle a. 2 e jaar LWOO c. 3 e jaar HAVO b. 5 e jaar VWO Totaal Gemini College Soort stage Niveau en jaar Aantal leerlingen Aantal uren Totaal aantal uren b. 4 e jaar HAVO totaal Totaal aantal schooljaar 2011/2012 leerlingen stageuren

6 Totaal aantal stages op Ridderkerkse VO-scholen Leerlingen 2009/ / /2012 Leerlingen Stageuren Stageuren / / / / / /2012 Leerlingen Stageuren Zoals de grafieken en overzichten laten zien is het aantal leerlingen verdubbeld in het schooljaar , maar zijn de stageuren relatief minder gestegen. Reden hiervoor is dat grote aantallen brugklassers erbij zijn gekomen, maar slechts weinig MaS-uren hebben gemaakt. Vanaf zijn in Ridderkerk elk schooljaar ongeveer 700 instromende leerlingen te verwachten, die elk 30 uur MaS gaan uitvoeren. Dat betekent dat er op termijn (over 4 jaar) gemiddeld jaarlijks aan stageuren beschikbaar moeten zijn en uitgevoerd moeten worden. Er is dus nog veel werk aan de winkel. 6

7 3.2 Soorten stages Er zijn verschillende manieren om MaS uit te voeren. Zowel de school als de stagebieder kunnen kiezen voor een bepaalde vorm van stage. Afgelopen schooljaren hebben we de volgende vormen gezien: Aantal leerlingen per stagevorm Soort stage 2010/ /2012 a. estafettestage b. blokstage c. vrije vorm* d. actiedag e. project 377 * De lintstages zijn hier geteld onder de vrije vorm. De vormen zijn bepaald vanuit school Toelichting soorten stages a. Estafettestage: stage waarbij een leerling een periode actief is en daarna het stokje overdraagt aan volgende leerling. Op donderdagmiddag gaan vier groepen 2 e jaars LWOO-leerlingen aan de slag bij o.a. ouderenzorg, peuterspeelzaal, kringloopwinkel en het knaagdierencentrum. Elke groep gaat vier keer, zodat de organisatie 16 weken lang helpende handen heeft. b. Blokstage/projectweek: stage van meerdere aaneengesloten dagen. Als alternatief voor de thuisblijvers van de werkweek van 4 e jaars HAVO en 5 e jaars VWO gaan leerlingen een aantal dagen bij een organisatie helpen en kan er gewerkt worden aan een concrete opdracht, zoals een filmpje maken van Ridderkerk voor nieuwkomers en een onderzoek van de Wereldwinkel. Maar ook meehelpen op de basisschool en peuterspeelzaal is populair. 7

8 c. Vrije vorm: stage waarbij leerlingen in een bepaalde periode (bijvoorbeeld een schooljaar) buiten schooltijd een bepaald aantal uur vrijwilligerswerk gaan doen. Leerlingen zoeken zelf één grote klus of meerdere kleine klussen om aan hun MaS-uren te komen. Tal van leuke en nuttige vrijwilligersplekken worden gevonden, door deze 3 e jaars HAVOleerlingen zelf in hun eigen omgeving of via Stagerage. O.a. bij de sportvereniging, kinderboerderij, zorgcentra, jeugd- en jongerenwerk en het Leger des Heils. d. Actiedag: stage van één dag, waarbij leerlingen in groepsverband een afgebakende klus uitvoeren. Tijdens NL Doet op vrijdag 18 maart 2011 staken 75 2 e jaars VMBO-leerlingen de handen uit de mouwen tijdens kluswerkzaamheden bij vijf sportverenigingen. e. Project: vanuit school wordt een project georganiseerd en leerlingen doen er in groepsverband aan mee, vaak binnen schooltijd. Elke maand op woensdagmiddag gaat een groep brugklassers onder begeleiding de wijk West in om mee zorg te dragen voor de leefbaarheid in de wijk in samenwerking met vrijwilligersgroepen uit de wijk. Ook de organisatie en uitvoering van de sponsorsloop voor het goede doel is hier een voorbeeld van. f. Lintstage: stage van meerdere niet-aaneengesloten dagdelen binnen een afgebakende periode Sommige 3 e jaars HAVO-leerlingen voeren hun 15 uur uit door vijf keer drie uur bij dezelfde organisatie actief te zijn, o.a. ondersteuning van de sportactiviteiten van lichamelijk beperkte mensen op zaterdagochtend, het helpen bij de training op de sportvereniging en het maatjesproject voor ouderen. 8

9 3.3 Sectoren Binnen Stagerage worden de stageplaatsen ingevoerd onder een negental sectoren. Een rapportage van de uitgevoerde stages naar sector geeft het volgende beeld: Aantal toegekende stages naar sector sectoren Dieren Kunst en cultuur Maatschappij Natuur en Milieu Onderwijs en educatie Religie Sport en recreatie Welzijn Zorg en dienstverlening Sectoren Dieren Kunst en Cultuur Maatschappij Natuur en Milieu Onderwijs en educatie Sport en recreatie Welzijn Zorg en dienstverlening 9

10 Sector 2010/ /2012 Dieren 10 7 Kunst en cultuur 2 5 Maatschappij Natuur en milieu Onderwijs en educatie Religie 2 0 Sport en recreatie Welzijn 1 7 Zorg en dienstverlening De hoge scores in bij de sector natuur en milieu, onderwijs en educatie en sport en recreatie worden veroorzaakt door een project en actiedag (wijk West, sponsorloop, schaatsbaan en Open Dag) van het Farelcollege. Per schooljaar kan de inzet bij de diverse sectoren dus sterk wisselen Aantal leerlingen bij sportverenigingen c.q. sportieve evenementen Naast de sportverenigingen blijken sportieve evenementen ook populair voor leerlingen om MaS te doen. Hier vallen onder bijv. pleintjessport, avondvierdaagse en de sportschool. De hoge score bij een sportief evenement wordt veroorzaakt door de sponsorloop van het Farelcollege. Tevens is een evenement als de schaatsbaan tijdens de kerstvakantie (22 leerlingen) een gewilde stageplek gebleken! Er is een ruime toename te zien van uitgevoerde stages bij sportverenigingen Sportief evenement Sportverenigingen Sportvereniging Sportief evenement Totaal

11 4 Stagerage, matching- en monitorprogramma 4.1 De gebruikers Stagerage is het digitaal vacatureprogramma, waarmee de stages gekoppeld en gevolgd worden. Alle gebruikers, leerlingen, docenten, stagebieders en de makelaar hebben ieder hun eigen rol binnen het programma De school Een programma als Stagerage is vooral nuttig als er meerdere scholen of locaties gebruik van maken. Via dit programma kan je de stages dan echt lokaal stroomlijnen en vraag en aanbod goed op elkaar afstemmen. Helaas heeft het Gemini college voor schooljaar een andere keuze gemaakt. Via Konekto werken zij met de website Stagekansen. Ondanks dit feit is het gebruik van Stagerage is in 2011 en 2012 flink toegenomen. Het Farelcollege heeft voor alle instromende leerlingen van schooljaar een inlogcode aangemaakt. Ook zijn er voor de mentoren inlogcodes aangemaakt. De taak van het volgen van de leerlingen via het programma werd vooral gedaan door de medewerkers van het stagebureau, de mentoren hebben hier nog geen rol in gehad. Dit moet nog nader binnen de school opgezet worden. De diverse functies van Stagerage (o.a. zoeken stage, voorkeur leerling, akkoord docent, stageovereenkomst, criteria voor de stage, gereed melding stage, urenplanning) zijn door de school benut. Het gebruik van diverse functies voor contact met de stagebieders (bijv. aftekenen uren, evaluatieformulier) kan nog uitgebreid worden. Niet alles werkt nog naar tevredenheid. Aan het eind van schooljaar zijn de ervaringen en het gebruik samen met de makelaar besproken met de makers van Stagerage. Hier werd nogmaals inzicht gegeven in de werking en systeem van het programma en onduidelijkheden besproken. Daarnaast zou Stagerage voor het Farelcollege meerwaarde hebben als het ook te koppelen valt met haar leerlingvolgsysteem. Gebruikers binnen school hebben dan een totaaloverzicht van alle vakken en hoeven maar eenmaal in te loggen. Hier wordt overleg over opgestart tussen de makers van de programma s. Daarnaast bleken ICT-instellingen binnen de school het inkomend verkeer te beperken, waardoor mogelijk een deel van de communicatie niet voldoende heeft gewerkt. Dit wordt bijgesteld. Duidelijk is wel dat het gebruik van Stagerage en volgen van het proces via dit programma en daarmee de MaS arbeidsintensief is voor de school en de nodige administratieve aandacht vraagt. De scholen hebben daar overigens budget voor De leerlingen Stagerage biedt voor de leerlingen een goede mogelijkheid om een stage te zoeken of een eigen stageplaats in te voeren. Na akkoord door de docent krijgt de stagebieder een automatische melding en verwacht de leerling. Leerlingen geven soms te veel voorkeuren door, waardoor ze niet naar alle goedgekeurde stageplaatsen gaan. Duidelijke informatie naar de leerlingen is belangrijk. Ook met betrekking tot het goed bijhouden van de planning waarbij de uitgevoerde uren in het systeem ingevoerd worden. Bij het invoeren van eigen stageplaatsen blijft juist invoeren van de contactgegevens en niet dubbel invoeren van de stagebieder van belang. Leerlingen moeten voor Stagerage apart inloggen. Punt van aandacht blijft het kwijtraken van de inloggegevens. 11

12 De communicatie met de stagebieders via het berichtenverkeer en kan verbeterd worden. Ook kan de mogelijkheid van digitaal opbouwen van het portfolio komende periode verder benut worden De stagebieders Hoewel het gebruik van Stagerage geen vereiste is voor organisaties om als stagebieders met de MaS mee te doen, worden zij gestimuleerd om van het programma gebruik te maken. Naast gezamenlijke instructiebijeenkomsten krijgen organisaties individueel informatie over het gebruik van het programma. In de tweede helft van 2012 wordt dit verder geïntensiveerd door de stagebieders actief te benaderen en hen te ondersteunen bij het vullen van hun etalage. Een knelpunt voor de stagebieders is dat de diverse scholen met verschillende systemen werken, dit kost extra tijd. Stagebieders hebben ook met scholen buiten Ridderkerk te maken De makelaar Het actueel houden van de gegevens in Stagerage en de daaraan gekoppelde vacaturebank Bluebank is een taak van de makelaar en vraagt constante aandacht. Vanaf maart 2012 is er acht uur administratieve ondersteuning ingezet. Ook een programma als Stagerage kent haar beperkingen. Daar is direct contact over van zowel de school als de makelaar met de makers van het programma om knelpunten en problemen te bespreken. Vanuit Stagerage worden diverse rapportages gemaakt, niet alle aantallen uit de verschillende overzichten corresponderen exact met elkaar. Maar de overzichten geven een goed beeld van het aantal en soort organisaties, stageuren, aantal leerlingen. Meer ervaring in het gebruik van het programma zal in de toekomst meer eenduidige rapportages geven. 4.2 Inlogcodes actief Er zijn per juni 2012 totaal 920 inlogcodes aangemaakt, niet alle gebruikers zijn ingelogd en dus niet actief op Stagerage. De meeste niet-actieven zitten onder de (oud-)leerlingen en docenten Leerlingen Docenten Stagebieder Makelaar 12

13 medio Totaal per juni 12 Leerlingen Docenten Stagebieders Makelaar Totaal NL Doet 2011 niet via Stagerage - De 2 e jaars LWOO werken niet via Stagerage 4.3 Aantal stageplaatsen Aanbod stageplaatsen in Stagerage In het overzicht wordt het totaal aan stageplaatsen aangegeven, dit betekent ook eigen stages en verlopen stages. Een actueel aanbod aan stageplaatsen geeft ieder moment een ander beeld, omdat niet alle plaatsen op elk moment actief zijn aantal organisaties aantal stageplaatsen aantal stageplekken 500 aantal stageplekken 0 jan '11 maart '12 juni '12 aantal stageplaatsen aantal organisaties Januari 2011 Maart 2012 Juni 2012 Aantal organisaties Aantal stageplaatsen* Aantal stageplekken ** Aantal stageuren niet bekend * meerdere stages per organisatie **meerdere plekken per stageplaats 13

14 4.3.2 Eigen stageplaatsen Deze stageplaatsen worden vooral gevonden bij de sport (eigen vereniging), onderwijs (oude basisschool) en zorg. Niet alle eigen stageplaatsen voldoen helemaal aan de criteria van de MaS. In overleg met de makelaar ging de school hier soepel mee om, het betrof met name stageplaatsen van 5 VWO, welke ook niet de wettelijke verplichting hebben. De door de leerlingen gevonden organisaties worden door de makelaar benaderd om ook een MaS-plek aan te bieden aan andere leerlingen. Hier wordt overwegend positief op gereageerd. De stageplaats wordt dan opgenomen in Stagerage. Niet alle eigen stageplaatsen zijn gezien de afstand geschikt. 2010/ /2012 Aantal niet bekend Bemiddeling Aantal toegekende stages via Stagerage De bemiddeling door de makelaar geschiedt via Stagerage. De stages worden toegekend door de docent van de school Toegekende stages via Stagerage Onder de toegekende stages worden ook de groepsstages geteld. - Sommige leerlingen lopen meer dan één stage Persoonlijke bemiddeling De school heeft geen specifieke opdracht gegeven aan de makelaar voor persoonlijke bemiddeling van leerlingen. Wel zocht op eigen initiatief een aantal leerlingen contact met de makelaar voor het vinden van een stageplaats. 14

15 Ook werd de makelaar benaderd door leerlingen en ouders van leerlingen die buiten Ridderkerk op het voortgezet onderwijs zitten en op zoek zijn naar een MaS-plaats in Ridderkerk ( 10 keer in 2012 inclusief kerstvakantie). Zo nodig in samenwerking met Connect2Act kon er een geschikte MaS-plaats in Ridderkerk gevonden worden. Daarnaast werd de makelaar in 2012 achtmaal benaderd door leerlingen in verband met een beroepsgerichte stage. Voor leerlingen is het niet altijd duidelijk wat voor soort stage ze moeten lopen. Na contact met de leerling wordt hij/zij desgewenst verwezen naar het leerbedrijf van SenW. 4.5 Overzicht aantal en soort organisaties Organisaties Vrijwilligers organisaties Non profit organisaties Bedrijf Anders / VO-school Overzicht aantal organisaties Soort organisatie 2009/ / / Vrijwilligersorganisatie Non-profitorganisatie Bedrijf Anders/VO-school eigen stages Totaal aantal organisaties Bij diverse van deze organisaties zijn meerdere leerlingen geweest, gelijktijdig of afwisselend van elkaar. - De MaS is bij non-profitorganisaties makkelijker in te passen dan bij vrijwilligersorganisaties - Bij een bedrijf gelopen stages zijn niet helemaal volgens de criteria; er was ook geen sprake van een maatschappelijk project van het bedrijf, in overleg met de makelaar is de school voor sommige leerlingen soepel met de criteria omgegaan, dit omdat het ook leerlingen betrof die buiten de wettelijke verplichting vallen. - 65% van dit aanbod zit in Ridderkerk. Dit is 15% meer ten opzichte van de vorige periode. De helft van de leerlingen van Farelcollege en Gemini College woont buiten Ridderkerk. - De aantallen geven het totaal aanbod aan organisaties binnen het schooljaar weer, inclusief eigen stages door leerlingen aangemaakt. 15

16 5 Informatie en advies In de periode werden (vrijwilligers)organisaties actief benaderd om informatie te geven over de MaS. Een ontwikkeling is dat lopende het jaar 2011 en 2012 organisaties zelf het initiatief nemen om advies te krijgen over de mogelijkheden van de MaS bij hun organisatie. 5.1 Aantal werkbezoeken c.q. adviesgesprekken Vrijwilligersorganisatie 4 11 Non-profitorganisatie 9 7 Totaal (Pameijer/Ronde Sandt, kinderboerderij, SLOR, PG kerk, snuffelpand, fysio Oost, SWOR, snuffelparadijs, fietsersbond, natuurvereniging, projectgroep Gilde/Samenspraak, Sport en Welzijn jongerenwerk en combinatiefunctionaris, wijkgroep West, Contactgroep Moslims Christenen, OKK, Ridderkerks Symfonieorkest, korfbal Ten Donck, Oudheidkamer). 5.2 Uitgevoerde informatiebijeenkomsten/workshops Aantal Onderwerp Aantal organisaties Aantal deelnemers 3 Instructie Stagerage Workshop Communicatie met Pubers Workshop Knap lastig, omgaan met verplaatst -- pubers 1 Themabijeenkomst afgelast De geplande workshop Omgaan met pubers op 25 april 2012 bleek geen handig moment. De workshop is verplaatst naar 18 september 2012 en heeft inmiddels voldoende aanmeldingen. - De voorbereide themabijeenkomst MaS in de kunst en cultuursector op 30 mei 2012 is afgelast wegens te weinig belangstelling. Het is de organisaties nog onbekend wat de MaS hen kan betekenen. Daarvoor is meer contact en informatie nodig; de uitnodiging voor de avond bleek hier niet voldoende voor. Organisaties in deze sector zullen individueel benaderd worden om de kansen te laten zien. Bij behoefte wordt de bijeenkomst in het najaar aangeboden mogelijk in samenwerking met Barendrecht. Tijdens de belronde bleek ook dat de muziek- en zangverenigingen hun eigen wereld hebben waarin ze onderling alles regelen en leden het vrijwilligerswerk uitvoeren. - Er is georiënteerd op een bijeenkomst gericht op de kerken. Bij voldoende belangstelling wordt dit later opgepakt Overleg projectgroep MaS De projectgroep MaS is in 2011 en tot juli 2012 acht keer in vergadering bij elkaar geweest. Samen met vertegenwoordigers van de scholen en de (vrijwilligers)organisaties wordt de MaS in Ridderkerk ontwikkeld en uitgevoerd. De projectgroep is actief en gedreven bezig geweest. Ervaringen van school en organisaties worden uitgewisseld, de scholen krijgen handvatten om de MaS verder te verfijnen. De makelaar coördineert en stroomlijnt het proces en probeert zoveel mogelijk de maatschappelijke verbinding te 16

17 maken. Naast de voortgang, uitwisseling en afstemming stonden onderwerpen als de visie op MaS, de stageovereenkomst, en de Kwaliteit van de MaS op de agenda. Er is een stappenplan MaS in Ridderkerk voor stagebieders opgesteld en er zijn tips gegeven over het evaluatieformulier naar de stagebieders. Voor (vrijwilligers)organisaties is het een extra investering om aan de projectgroep deel te nemen. Er wordt gevraagd om ook buiten het eigen belang mee te denken. De vertegenwoordiging vanuit de organisaties is daardoor ook matig. Door de vele contacten heeft de makelaar een breder beeld, maar de inbreng in de discussie door de stagebiedende organisaties blijft wenselijk; zij zijn immers een onmisbare partij in de MaS. In de tweede helft van 2012 wordt bezien hoe hun inbreng vorm gegeven kan worden. 17

18 6 Promotie In 2011, het Europees Jaar van de Vrijwilligers (EJV), participeerde de Mas in de promotieactiviteiten van Connect2Act. De makelaar deed mee aan de Promotour EJV in Ridderkerk-centrum. Uit de publieksenquête over vrijwilligerswerk bleek dat de MaS bij 60 % van de ondervraagden bekend was. Tijdens de inspiratie en netwerkbijeenkomst oktober 2011 werd plenair de MaS onder de aandacht gebracht en de samenwerkingsovereenkomst getekend. Tijdens de informatiebijeenkomst voor organisaties in januari 2012 over de landelijke vrijwilligersactie NL Doet is de MaS specifiek genoemd als groep die voor korte klussen geworven kan worden. Verder werden artikelen, verslagen en nieuwsitems gepubliceerd in de advertenties van Connect2Act en op de jongerenpagina Flitz in de lokale krant De Combinatie. In de periodieke uitgave van de nieuwsbrief van Connect2Act wordt een hele pagina aan de MaS gewijd. Er is een Twitter-workshop gevolgd en bekeken wordt hoe de sociale media een rol kan spelen in de bekendheid van de maatschappelijke stage. Ook is het Facebook-account van SenW hiervoor te gebruiken. Tijdens de vakantiewerkbeurs voor jongeren in De Loods in juni 2012 was er ook een stand van Connect2Act aanwezig met o.a. informatie over de MaS. Met het online komen van de nieuwe website van zal er meer informatie over de MaS komen, met te downloaden tools en handvatten en een link naar Stagerage. Organisaties worden er op geattendeerd om ook via hun eigen kanalen, als een nieuwsbrief, kantine en website de mogelijkheden van de MaS bij de achterban onder de aandacht te brengen. Hier wordt door de makelaar materiaal o.a. in de vorm van affiches en flyers voor ter beschikking gesteld. 18

19 7 Ervaringen 7.1 Stagebieders De stagebieders hebben na afloop van de verschillende stageperioden een evaluatieformulier ontvangen van de makelaar. De resultaten worden in de projectgroep besproken. Aan de hand van de ervaringen van de stagebieders met de LWOO-leerlingen is een lijstje met tips voor de school opgesteld. Zowel de docenten als de makelaar hebben de stagebieders bezocht. Zeker bij deze groep werkt het bezoek van de docent motiverend op het functioneren van de leerlingen. Een goede voorbereiding van de leerling wordt als aandachtspunt genoemd en stagebieders zien graag de opbrengst van de gelopen stage terug. Stagebieders wijzen ook op de veiligheid voor leerlingen als het gaat om omgang met bepaalde groepen cliënten. Het project Wijk West is apart geëvalueerd. Diverse maatschappelijke organisaties (gemeente, de Slinger, Natuurvereniging, wijkoverleg West, wijkcentrum West en de makelaar) waren bij de organisatie en uitvoering betrokken. De samenwerking in een project wordt als positief gezien, wel is de communicatie in de uitvoering een aandachtspunt. Daarnaast was het Farelcollege zelf een grote stagebieder voor alle brugklassers. Het Farelcollege wil vooral de leerlingen aan het begin van de schoolloopbaan al bekend maken met de MaS en hier in volgende jaren op voortbouwen Resultaat evaluatieformulieren 3 HAVO en 5 VWO Aantal verzonden formulieren 61 Aantal retour ontvangen formulieren 15 Motivaties om aan de MaS mee te doen: - één van onze leden wilde graag bij ons hun MaS lopen; - leerzaam/werken met de toekomst; - ontwikkeling leerling; - kennismaking en meer inzicht laten verkrijgen in werkveld; - oud-leerling; - maatschappelijke verantwoording; - stageplaatsen genereren; - extra activiteit kunnen bieden; - enthousiasme creëren voor het onderwijs; - jongeren proberen te motiveren voor vrijwilligerswerk; - behoefte aan vrijwilligers; - zorgen voor de toekomst van de organisatie; - om ervaring met MaS op doen; - voor bekendheid met onze organisatie; - belangrijk dat jongeren in contact komen met ouderen. 19

20 De organisatie Toelichting Vindt u dat u voldoende voorbereid bent op de maatschappelijke stages? Waren de aangeboden activiteiten geschikt voor deze leerling(en)? Werd(en) de leerling(en) door de organisatie voldoende begeleid? Is de maatschappelijke stage goed afgesloten? Hebben zich voldoende leerlingen aangemeld? Samenwerking Toelichting Hoe was de samenwerking met de leerling (en)? Hoe was het contact met de school?* Hoe was het contact met de makelaar maatschappelijke stage?* x geen contact gehad geen contact, ook geen behoefte x geen contact gehad geen contact, geen behoefte 1= onvoldoende, 2=matig, 3=voldoende, 4= goed, 5= uitstekend *Deze vragen gaan over de mate waarin contact is geweest en niet over de waardering c.q. kwaliteit. Uit de toelichting blijkt dat de behoefte aan meer contact er ook niet was. Een volgende keer zal de klanttevredenheid op een andere wijze gemeten worden. Positieve punten: - leuk om de leerlingen te helpen tijdens de opleiding; - enthousiaste leerlingen; - zeer goed mee geholpen; - kinderen waren dol op de stagiaire; - maatschappelijke betrokkenheid; - publiek vindt het fijn; - leerlingen krijgen een beeld van beroep; - op tijd aanwezig; - zeer hoge motivatie bij leerlingen. Knelpunten: - er is specifieke vakkennis nodig; - informatie vanuit school beperkt; - eerder communiceren; - langere periode zou gewenst zijn; - geen opdrachten meegenomen uit school; - geen hele dag; - lastig plannen zoveel stagiaires; - betere voorbereiding van stagiaires. Volgende keer gemotiveerde stagiaires; - te late aanvraag door leerlingen; - geen eigen keuze van de leerlingen; - soms desinteresse leerlingen. Verbetertips: - studenten beter voorbereiden; - stage tijdig aanvragen; - volgende keer van te voren bericht van plaatsing geven; - stage afstemmen op toekomstplannen van de leerling. 20

21 Resultaat bereikt: - 13 x Ja - ja, kan beter; - stage wat te kort om daarin een resultaat te bereiken. 7.2 Jongeren Het contact met de leerlingen gaat via de school. Door middel van verslagen en reflectieopdrachten kijken de leerlingen terug op de MaS. Opvallend is dat veel leerlingen van te voren vaak niet een heel duidelijk beeld van de MaS hebben en na de uitvoering positief zijn. Individueel tonen ze zich positiever dan in groepsverband. Reacties van leerlingen na afloop van de stageplaats op de schaatsbaan - De meiden het gezellig vonden. - De jongens het vermoeiend vonden en saai. - Zij in hun stageverslag wel wat positiever waren. - Er soms niets te doen was. - Het toch wel super was dat je zelf mocht schaatsen als het niet druk was. - Je tijdens de MaS dichter bij de artiesten komt dan het publiek. - De jongeren gezien hebben dat vrijwilligerswerk hard nodig is. - Het leuk is als je ruimte krijgt om zelf te kijken wat je kan doen. - Ze merkten dat hun hulp goed gebruikt kon worden. - Brendon en Ruud erg aardig en behulpzaam waren. - Iedereen vrolijk was. - Je tijdens je MaS heel veel mensen leert kennen. - De leerlingen vinden dat ze zichzelf goed ingezet hebben. Uit de evaluatie van Jong en Oudproject Jong en Oud-maatje van De Riederborgh Jongeren hebben ervaren: meer durven; gegroeid zelfvertrouwen; verantwoordelijkheid dragen; rekening houden met iemands beperkingen; geduld; beleefdheid en respect; betekenis van een bezoekje. Beeldvorming jong over oud: oud is niet saai en ouderwets; ze kunnen nog genieten; niet alleen maar negatief over de jeugd; dat ze ook nog wat van mij kunnen leren. Zorgcentrum De Riederborgh heeft dit succesvol Jong en Oud-maatjesproject afgelopen twee jaar uitgevoerd. Er deden 22 ouderen en 27 jongeren aan mee, waarvan zes leerlingen uit Ridderkerk. Er werden 21 koppels gevormd. Er werd naast het Farelcollege, samengewerkt met het Christelijk onderwijs uit Rotterdam. 21

22 8 Conclusies Algemeen 1. De MaS ligt op koers en er komen nog steeds nieuwe vrijwilligersorganisaties bij die MaS willen inpassen waardoor het aanbod steeds gevarieerder wordt. Het aanbod op dit moment is ruim voldoende voor de vraag vanuit de scholen. Een punt van aandacht blijft wel of alle stageplaatsen passend zijn. Daar zal een zekere frictie in blijven. Stagebieders worden zoveel mogelijk geïnformeerd over de perioden waarin de leerlingen de stages lopen en aan scholen wordt flexibiliteit gevraagd met betrekking tot de perioden. 2. Het gebruik van Stagerage door stagecoördinatoren en leerlingen is volgens planning toegenomen. Het vraagt de nodige tijd en discipline om het systeem in de volle breedte te benutten. In dat geval valt er ook meer resultaat mee te behalen. 3. Er moet nagedacht worden over de overlegstructuur. Zowel in de projectgroep als de stuurgroep is de deelname matig. In de projectgroep is het lastig om vertegenwoordigers van de organisaties aan tafel te krijgen, de stuurgroep lijkt voor directie van scholen geen prioriteit. 4. Na de opbouwfase van de infrastructuur van de MaS en het contact tussen onderwijsveld en vrijwilligersveld komt er nu meer aandacht voor de kwaliteit van de stages. Kwaliteit van de stages is essentieel en zal bijdragen aan het versterken van het vrijwilligerswerk en bevorderen dat de stagiaire van nu de vrijwilliger van de toekomst wordt. Een positieve eerste ervaring met vrijwilligerswerk vergroot de kans dat de leerling later terugkomt of vrijwilligerswerk gaat doen. Vanuit het onderwijs is de pedagogische opdracht met betrekking tot burgerschapsvorming een inhoudelijk aspect. 5. De effecten van de MaS voor de jongeren komen niet alleen ten goede aan het vrijwilligerswerk maar ook voor de samenleving als geheel waar het gaat om kennismaken met de diverse doelgroepen. Door het contact zal de samenhang tussen jong en oud, ziek en gezond, Nederlander en nieuwkomer toenemen. 6. Het fenomeen MaS is meer bekend; de school bemerkt minder vragen en weerstand bij ouders en leerlingen. Maatschappelijke organisaties ontdekken de kansen; landelijk zijn en worden er veel projecten ontwikkeld waaraan de school of leerlingen mee kunnen doen. 7. In de informatie en communicatie met betrokkenen kan nog het nodige gedaan worden: jongeren hebben een veelal negatief beeld van vrijwilligerswerk en denken dat het niet past bij hun leefwereld. Stagebieders en jongeren weten elkaar nog te weinig te vinden; verwachtingen en behoeften sluiten niet goed op elkaar aan. Stagebieders hebben geen goed beeld van wat jongeren belangrijk vinden in vrijwilligerswerk; er is weinig contact voorafgaand aan de stage tussen school, leerling en de stagebieder. Jongeren hebben geen goed beeld van wat de MaS inhoudt. Voorbereidende lessen waarbij ook ruimte is voor gastsprekers (organisaties en makelaar) van buiten de school zijn een goed middel. Ondersteuning van stagebieders blijft nodig. 8. De Mas is een vorm van jongerenparticipatie; dit uitgangspunt kan nog meer benut worden vanuit de school en de organisaties. Dat wil zeggen ruimte bieden aan eigen initiatief van leerlingen en eigen ideeën stimuleren en honoreren. 22

23 Scholen 9. Farelcollege maakt goed gebruik van de mogelijkheden om ervaring met de MaS op te doen. Schooljaar is er tevens een slag gemaakt door alle brugklassers kennis te laten maken met de MaS en in te voeren in Stagerage. Vanuit het stagebureau, een herkenbaar punt voor de leerlingen, wordt de MaS ondersteund. 10. Vanwege de wettelijke basis van minimaal 30 uur MaS zal de school de MaS concentreren in minder schooljaren en zoveel mogelijk buiten schooltijd. Roostervrije dagen kunnen een kans zijn om een project binnen onderwijstijd te organiseren. 11. Het voorbereiden, coördineren, volgen van en reflecteren op de MaS blijkt voor de school een tijdrovende taak. Het inroosteren van voorbereidende lessen blijkt vaak een lastige zaak. Een voldoende gefaciliteerde stagecoördinator is een belangrijke voorwaarde om de MaS goed uit te kunnen voeren, naast een duidelijke plek van de MaS binnen de schoolorganisatie. Het Farelcollege ligt hierbij goed op koers, waar het Geminicollege nog een flinke slag te maken heeft. 12. Organisaties De wettelijke basis voor minimaal 30 uur MaS tegenover de eerst voorgestelde 72, 60 en 48 uur betekende een omslag voor het vrijwilligersveld. De MaS-leerlingen zullen nog korter komen. Mogelijkheden moeten gezocht worden in kortere klussen in kortere perioden. 13. Een tekort aan begeleiding blijft een knelpunt waarom sommige vrijwilligersorganisaties niet mee kunnen doen. Het advies is op kleine schaal te beginnen en te blijven denken in mogelijkheden die er wel zijn. Daarnaast stelt een organisatie zich vaak wel open als er een bekende leerling aanklopt. 14. De professionele organisaties, die met vrijwilligers werken kunnen de MaS makkelijker inpassen dan de puur vrijwilligersorganisaties. Ze hebben vaak al ervaring met beroepsgerichte stagiaires en zijn beter ingericht op het ontvangen van extra medewerkers c.q. leerlingen. Aan de andere kant verwachten ze vooraf gestelde leerdoelen, wat bij de MaS juist niet aan de orde is. Aan de MaS worden relatief weinig eisen gesteld, juist om ieder inbreng en ruimte te kunnen geven. 15. Komend jaar zullen steeds meer leerlingen de MaS buiten schooltijd gaan doen. Oftewel na schooltijd, avond, weekend en vakanties. Dat betekent een toename aan vraag bij bepaalde organisaties en mogelijk een tekort bij andere organisaties. 16. Meer winst valt nog te behalen door gefaseerd de MaS te benaderen, met aandacht voor de voorbereiding, uitvoering en nazorg. Vooral de nazorg kan iets opleveren voor de toekomst van het vrijwilligerswerk door te evalueren, te waarderen en de jongeren te vragen of ze nog eens terug willen komen. 17. Door een activiteit als project te organiseren en als zodanig op school te presenteren levert winst op zowel voor de leerling als de stagebieder. De leerling kan meedoen aan een activiteit samen met klasgenoten/vrienden. Het project heeft een zeker aanzien en er is een duidelijk begin en eind. Door het directe contact met de leerling en overbrengen van enthousiasme is er grote kans dat de leerling voor dit project kiezen. In groepsverband de leerlingen instrueren en praktische zaken regelen levert tijdswinst op. De schaatsbaan is hier een goed voorbeeld van. 23

24 18. SenW De makelaar onderhoudt een breed netwerk aan Ridderkerkse maatschappelijke organisaties, zowel non-profit als vrijwilligersorganisaties. Daarbij is ook contact met organisaties buiten de gemeentegrens, omdat ongeveer de helft van de leerlingen van buiten Ridderkerk komt. Een dilemma is als een organisatie enthousiast is en er geen leerling komt. Er wordt duidelijk gemaakt dat er geen garantie is dat er een leerling voor de organisatie kiest, maar wel wat voorwaarden zijn om het aantrekkelijk te maken. 19. In de contacten wordt nauw samengewerkt met de medewerkers en activiteiten van Connect2Act. Door deelname in het wijkteam Centrum-West, bestaande uit collega s van jongerenwerk, opbouwwerk en combinatiefuntionarissen worden de kansen voor de MaS in de wijk benut. 20. De makelaar heeft meegewerkt en initiatief genomen om MaS-projecten te ontwikkelen. Een voordeel van een project is dat het als groepsstage (klein of groot) uitgevoerd kan worden en desgewenst themagericht. In een project kunnen maatschappelijke organisaties doelgericht meewerken. Dit kan een manier zijn voor vrijwilligersorganisaties om buiten hun reguliere aanbod aan de MaS mee te doen. En het kan een middel zijn om diverse partijen in een bepaald gebied of rond een thema samen te laten werken en met elkaar te verbinden. Een voorbeeld is NL Doet (2011), het Wijk (schoonmaak) Westproject en een initiatief van de Fietsersbond. Ook de MaS op de schaatsbaan kan als project gezien worden. Belangrijk is om tijdig te starten met de voorbereiding. 21. De ondersteuning en belangenbehartiging van vrijwilligers- en nonprofitorganisaties blijft nodig om de MaS in de toekomst succesvol te laten zijn. 22. De maatschappelijk makelaarsfunctie voor de toekomst is nog volop in ontwikkeling. Landelijk is hierin door de makelaar via Movisie over meegedacht. Kansen zijn er in de WMO, als sociaal verbinder tussen partijen. 24