Protocol. Nationale Surveillance Accidenteel Bloedcontact in de Belgische ziekenhuizen. Versie 1.0

Transcriptie

1 Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Afdeling Epidemiologie Protocol Nationale Surveillance Accidenteel Bloedcontact in de Belgische ziekenhuizen Versie 1.0 Mei 2003

2 INHOUD Inleiding Algemene voorstelling 1. DOELSTELLINGEN: DEFINITIE EN STUDIEPOPULATIE: DUUR VAN DE SURVEILLANCEPERIODE : MODALITEITEN VOOR DE GEGEVENSVERZAMELING: VOORAFGAANDE TOESTEMMING: SENSIBILISERINGSCAMPAGE CONTACTPERSOON: WIE VULT HET REGISTRATIEFORMULIER IN? DE REGISTRATIEFORMULIEREN WELKE GEGEVENS WORDEN VERZAMELD? DE NOEMERGEGEVENS GEGEVENSINVOER EN WORKLOAD: GEGEVENSEXPORT EN VERZENDING NAAR HET W.I.V ANALYSE EN TERUGKOPPELING VAN DE RESULTATEN ETHISCHE EN JURIDISCHE ASPECTEN: GEGEVENS MET BETREKKING TOT DE PERSOONLIJKE SFEER TOEGANG TOT DE GEGEVENS MAATREGELEN OM GEGEVENS TEGEN DERDEN TE BEVEILIGEN HOE WORDT DE BETROKKEN PERSONEN GEÏNFORMEERD OVER OPNAME IN HET REGISTRATIESYSTEEM? VERWERKING EN RAPPORTERING VAN DE GEGEVENS ETHISCHE ASPECTEN KOSTPRIJS...9 Bijlagen BIJLAGE 1: Leden van de wetenschappelijke stuurgroep BIJLAGE 2: Informatieclausule BIJLAGE 3: Registratieformulieren 1a. Aangifte van prik-, snij-, en bijtongevallen 1b. Aangifte van prik-, snij-, en bijtongevallen (light versie) 2a. Aangifte van spatongevallen 2b. Aangifte van spatongevallen (light versie) 3. Aangifteformulier voor de medische gegevens 4. Noemergegevens mei 2003 versie 1.0 2

3 Inleiding Naaldprikken, verwondingen door instrumenten en bloedspatten komen frequent voor in ziekenhuizen en andere verzorgingsinstellingen. Gemiddeld worden er jaarlijks 30 ongevallen per 100 bezette bedden met bloedcontact gerapporteerd [1,2]. Bovendien worden heel wat prikaccidenten niet aangemeld. Deze ongevallen betekenen een risico op blootstelling aan belangrijke pathogenen zoals hepatitis B (HBV)-, hepatitis C (HCV)- en het humaan immunodeficiëntie (HIV)-virus die soms kunnen leiden tot ernstige of fatale infecties. Zelfs wanneer er achteraf geen infectie zou blijken, mag de psychologische belasting van de werknemer door een lange periode van onzekerheid niet onderschat worden. Ook financiëel eisen deze ongevallen hun tol (serologische tests bij slachtoffer en/of bronpatiënt, post expositie profylaxis, werkverlet, enz.). De werkgever is trouwens juridisch en ethisch verplicht risico s te beoordelen en te verhinderen dat de zorgverstrekkers worden blootgesteld aan biologische risico s. In het KB van 04/08/1996 gepubliceerd BS (gewijzigd bij KB van 17 juni 1997) betreffende de bescherming van de werknemers tegen de risico's bij blootstelling aan biologische agentia op het werk, wordt ondermeer aangedrongen op een regelmatige risicoanalyse, het opzetten van preventieve maatregelen en het toepassen van de algemene voorzorgsmaatregelen [3,4]. De surveillance van accidenteel bloedcontact is de eerste stap naar preventie. Dit registratiesysteem is een instrument om o.a. het aantal en de omstandigheden van prik, snij-, spat- en bijtongevallen te identificeren, om de efficiëntie van preventieve maatregelen en preventiemateriaal te evalueren en om de zorgverstrekkers te sensibiliseren voor het risico van een accidenteel bloedcontact. In december 2002 voerde het W.I.V. een voorbereidende enquête uit. Uit de resultaten blijkt dat er in 72% van de deelnemende Belgische ziekenhuizen reeds een registratiesysteem voor prikaccidenten bestaat [5]. Maar door de heterogeniteit in de bestaande registratiesystemen en door het toegenomen belang van kwaliteit in de zorgverlening, dringt de noodzaak zich op om een uniform en gestandaardiseerd nationaal registratiesysteem te organiseren, zodat nationale en internationale vergelijkingen mogelijk worden. In november 2002 werd een wetenschappelijke werkgroep samengesteld om een nationaal protocol uit te werken (leden zie bijlage). Het EPINET -based* registratieformulier dat aangepast werd aan de Belgische situatie en getest was door IDEWE (externe dienst voor preventie en arbeidsgeneeskunde) in de Universitaire ziekenhuizen te Leuven en Gent, diende als basisdocument. Eind februari 2003 bereikte de stuurgroep een consensus over het definitieve registratieformulier. Hierbij werd naar een evenwicht gezocht tussen het epidemiologische -en onderzoeksbelang, en de werklast die het invullen van een meldingsformulier met zich meebrengt voor het slachtoffer en andere betrokken diensten. Er werd geopteerd voor een verkorte variant van het EPINET registratieformulier dat tevens in grote mate vergelijkbaar blijft met de oorspronkelijke EPINET versie. De Belgische registratieformulieren zijn goedgekeurd door.epinet US. Het huidige protocol ontstond dankzij de samenwerking van arbeidsgeneesheren, preventieadviseurs, ziekenhuishygiënisten, microbiologen, directie nursing, epidemiologen en spoedartsen. Wij danken hen voor hun actieve en vruchtbare bijdrage. De nationale surveillance van accidenteel bloedcontact (AB) ging op 1 juni 2003 van start in de Belgische ziekenhuizen. Deelname is vrijwillig en kosteloos. * EPINet TM : Exposure Prevention Information Network is een programma voor de invoer en analyse van ongevallen met bloedcontact, ontwikkeld door The International Health Care Worker Safety Center in de Universiteit van Virginia in EPINet wordt gebruikt door meer dan 3000 ziekenhuizen in de VS en door tal van ziekenhuizen in verschillende Europese landen (Italië, Spanje, Groot Britanië, ). mei 2003 versie 1.0 3

4 Algemene voorstelling 1. Doelstellingen: De doelstellingen van de surveillance situeren zich op twee niveaus: Locale doelstellingen: - Het voorkomen van accidenteel bloedcontact verminderen - Opvolgen van aantal ongevallen in de tijd - Vergelijken van het aantal ongevallen met andere ziekenhuizen - Evalueren van doeltreffendheid van preventiemaatregelen en campagnes - Verzorgingstechnieken ontwikkelen en verbeteren - Sensibiliseren van het ziekenhuispersoneel - Opsporen van risicoberoepsgroepen en risico-omstandigheden - Identificeren van beroepsgebonden infecties Nationale doelstellingen : - Mogelijk maken van een gestandaardiseerde gegevensverzameling in de Belgische ziekenhuizen met het oog op het bekomen van individuele, regionale en nationale epidemiologisch significante gegevens. - Samenstellen van een nationaal gegevensbestand dat toelaat de risicofactoren voor het oplopen van een AB en de doeltreffendheid van preventiemaatregelen te onderzoeken - Vergelijken van de resultaten op regionaal, nationaal en internationaal vlak - Meten van de incidentie van infecties na een AB 2. Definitie en studiepopulatie: Een accidenteel bloedcontact (AB) is elk ongeval dat gepaard gaat met blootstelling aan bloed, weefsel of andere lichaamsvochten (al of niet besmeurd met bloed) door een percutane verwonding door naald of scherp voorwerp of door contact (spatten) met slijmvlies of niet intacte huid (huid met schaafwonde, wonde, eczeem) [6]. Inclusie criteria: - Alle algemene en universitaire ziekenhuizen kunnen deelnemen aan de surveillance - Alle AB bij het personeel (medisch, paramedisch, logistiek, enz.) dat tewerkgesteld is door het ziekenhuis. Alle AB die voorkomen bij personeel dat niet tewerkgesteld is door het ziekenhuis (bv. artsen met zelfstandig statuut, interim-verpleegkundigen) kunnen optioneel verzameld worden. - Alle AB worden ingesloten volgens de datum waarop het ongeval heeft plaatsgehad. Exclusiecriteria : - Alle ongevallen met blootstelling aan proper of gebruiksklaar materiaal dat gesteriliseerd of ontsmet is. 3. Duur van de surveillanceperiode : De minimale deelnameperiode is 1 jaar zonder onderbreking. De surveillanceperiode kan beginnen op de eerste dag van elke kalendermaand (start op 1 juni 2003). mei 2003 versie 1.0 4

5 4. Modaliteiten voor de gegevensverzameling: 4.1. Voorafgaande toestemming: De deelname aan de surveillance is vrijwillig. Het is aan te bevelen de voorafgaandelijke toestemming in te winnen van het diensthoofd van de Dienst voor preventie en bescherming op het werk en/of de arbeidsgeneesheer van het ziekenhuis Sensibiliseringscampage Het is aan te bevelen een campagne te organiseren voor het opstarten en tijdens de surveillance om het ziekenhuispersoneel aan te zetten prikaccidenten te melden. Op deze manier kan onderrapportage beperkt worden Contactpersoon: In elk ziekenhuis is iemand verantwoordelijk voor de voorbereiding, coördinatie van de gegevensverzameling, en verspreiding van de resultaten van de surveillance. Deze persoon kan arbeidsgeneesheer zijn of iemand aangeduid door het Comité voor preventie en bescherming op het werk (preventieadviseur, ziekenhuishygiënist, enz.). Deze persoon is tevens contactpersoon voor het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Wie vult het registratieformulier in? Het verzamelen van gegevens zal in elk ziekenhuis anders verlopen aangezien de plaats van aanmelding kan verschillen (afdeling waar het AB heeft plaatsgehad, spoedgevallendienst, arbeidsgeneeskundige dienst, enz.). Het registratieformulier kan ingevuld worden door het slachtoffer zelf van het AB, en wordt eventueel gecorrigeerd door een verpleegkundige. De medische gegevens worden aangevuld door de verantwoordelijke arbeidsgeneesheer en/of spoedarts De registratieformulieren Er bestaat een verschillend registratieformulier voor enerzijds prik, snij- en bijtongevallen en voor spatongevallen anderzijds. Daarnaast moet voor elk ongeval telkens het registratieformulier met de medische gegevens worden ingevuld (zie bijlage) Welke gegevens worden verzameld? Het ziekenhuis kan kiezen tussen 2 uitvoeringen van het registratieformulier. - full versie - light versie De light versie laat toe de meest essentiële gegevens te verzamelen (Tabel 1). Deze versie bevat 10 vragen minder dan de full versie (4 voor de prikongevallen en 6 voor de spatongevallen). De full versie laat toe gedetailleerdere informatie te verkrijgen en een bredere internationale vergelijking te maken (tabel 1). mei 2003 versie 1.0 5

6 Tabel 1: Te verzamelen gegevens voor de full en light versie van het nationaal registratieformulier voor accidenteel bloedcontact ALGEMEEN PRIK SPAT MEDISCH Administratieve gegevens Soort gegevens "FULL" LIGHT afdeling van tewerkstelling X X datum en tijdstip van het incident X X datum en tijdstip van aangifte X X beroepscategorie X X Omstandigheden van het ongeval plaats van het ongeval X X toestand van de bronpatiënt (gekend, besmet) X X plaats van verwonding of bespatting tijdens routinehandeling of urgentietoestand aantal uren gewerkt voor het ongeval korte beschrijving van de omstandigheden X X Genomen voorzorgsmaatregelen op moment van het ongeval hoeveel en welke bescherming gedragen werd X X nabijheid van naaldcontainer X X maatregel dat ongeval had kunnen voorkomen X X Verzorging tijd verlopen tussen ongeval en eerste zorg ernst van de verwonding X X type van incident X X Specifieke vragen : oorspronkelijke gebruiker van het voorwerp X X graad van bevuiling van het voorwerp X X oorspronkelijk gebruik van oorzakelijk voorwerp X X oorzakelijk voorwerp X X gebruik van beveiligd materiaal (safety design) Uitgevoerde handeling bij ongeval X X Specifieke vragen : aard van betrokken lichaamsvocht graad van bloedcontaminatie van lichaamsvocht X X blootgestelde lichaamsdelen X X mate van contact met het lichaamsvocht duur van contact met het lichaamsvocht X X oorzaak van blootstelling X X Standaardopvolging HBV serostatus van de werknemer X X Serologie direct na het ongeval X X Serologie na 6 maanden X X Follow-up na gekende positieve bron X X X X X X X X X 4.7. De noemergegevens De noemergegevens zullen jaarlijks opgevraagd worden per ziekenhuis om indicatoren te kunnen berekenen en een stratificatie bij de analyse mogelijk te maken (zie ook 5. Analyse en terugkoppeling van de resultaten). mei 2003 versie 1.0 6

7 Op een aparte fiche worden volgende noemergegevens genoteerd (fiche zie bijlage): - Aantal bedden (gemiddelde per jaar) - Aantal patiënten per jaar (totaal per jaar, specificeer de consultaties, hospitalisaties, spoedopnames s nachts en anderen) - Aantal patiëntendagen per jaar (totaal per jaar) - Aantal personeelsleden ( koppen ) per beroepscategorie (gemiddelde per jaar) - Aantal VTE per beroepscategorie (gemiddelde per jaar). Het is belangrijk aan te duiden of bepaalde personeelscategorieën al of niet tewerkgesteld worden door het ziekenhuis. Personeelsleden die niet door het ziekenhuis worden tewerkgesteld rapporteren hun prikaccidenten vaak niet aan de arbeidsgeneeskundige dienst van het ziekenhuis (bv. interim personeel). Op die manier kan er bij het berekenen van de indicatoren vermeden worden dat er personeelsleden in de noemer worden opgenomen, waarvoor geen prikaccidenten (in de teller) werden geregistreerd. Op het einde van de surveillanceperiode worden de noemergegevens ingevoerd in een MSAccess-bestand (noemer.mdb). U kan dit bestand downloaden op Gegevensinvoer en workload: De papieren registratieformulieren worden in het ziekenhuis ingebracht in de EPINet TM - software. Een MS Access toepassing die gratis ter beschikking gesteld wordt door het W.I.V. voor het invoeren van de gegevens. De gegevens worden per ziekenhuiscampus of per fusie in de software ingebracht. Elke ziekenhuissite krijgt van het W.I.V. een hospitaalcode van vier cijfers toegewezen. Noteer bij het invoeren het autonumber dat op het computerscherm verschijnt (nummer dat door de EPINet TM software wordt toegewezen), op het overeenkomstig registratieformulier in de grijze vakjes naast volgnummer om later eventueel bijkomende gegevens te kunnen invoeren. Gemiddeld worden er jaarlijks 30 AB per 100 bezette bedden gerapporteerd. De workload bij ervaren gebruikers wordt geschat op 5 minuten per in te voeren registratieformulier. Als het gemiddelde Belgische fusieziekenhuis over 400 bedden beschikt, bedraagt de gemiddelde jaarlijkse tijdsinvestering 10 u voor het invoeren van de gegevens (5 min x 30 AB x 4 /60) Gegevensexport en verzending naar het W.I.V. Jaarlijks worden de ingevoerde gegevens gecodeerd naar het W.I.V. verstuurd met vermelding van surveillance van accidenteel bloedcontact en de ziekenhuiscode. De versturing moet gebeuren ten laatste 7 maanden na het verstrijken van de surveillanceperiode, zodat de medische follow-upperiode van 6 maanden gerespecteerd kan worden. Het is ook mogelijk de gegevens in 2 tijden op te sturen. Een eerste export met volledige administratieve gegevens maar onvolledige medische gegevens, en later een tweede export van zodra de medische gegevens aangevuld zijn. De tweede export zal dan de eerste overschrijven. Vermeld: Surveillance accidenteel bloedcontact en uw ziekenhuiscode xxxx. - per nsihdata@iph.fgov.be OF - per post op een diskette: Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Epidemiologie t.a.v. Eva Leens J. Wytsmanstraat 14, 1050 Brussel mei 2003 versie 1.0 7

8 5. Analyse en terugkoppeling van de resultaten De gecodeerde gegevens worden gecentraliseerd in het W.I.V. dat ook instaat voor de analyse ervan. Het W.I.V. zorgt voor de jaarlijkse feedback van de resultaten. Daarnaast zal een jaarrapport gepubliceerd worden met de nationale resultaten. Verder is rapportering op nationale en internationale congressen en tijdschriften voorzien. a. Interne analyse van de gegevens Nadat de gegevens zijn ingebracht in de EPINet-software, kan elk individueel ziekenhuis zelf onmiddellijk verschillende standaardrapporten uitprinten waarin de belangrijkste descriptieve resultaten voor alle prik en spatongevallen voor een vrij te bepalen periode worden weergegeven. De resultaten worden ook grafisch uitgedrukt. Deze rapporten kunnen ook gebruikt worden om de accuraatheid van elk ingevoerde prik of spatongeval na te gaan. Bij het uitprinten van deze rapporten worden ze geanonimiseerd. b. Jaarlijkse W.I.V. feedback Jaarlijks stuurt het W.I.V. een feedback naar elk individueel ziekenhuis. Dit feedbackrapport bevat een kwaliteitsanalyse van de verzonden gegevens, een overzicht van de individuele resultaten, een vergelijking met de nationale resultaten (benchmarkgrafieken) en een vergelijking in de tijd (evolutiegrafieken). - Benchmarkgrafieken: Voor de belangrijkste indicatoren (aantal AB/100 VTE per beroepscategorie, aantal AB/ 100 bezette bedden, enz.) worden benchmark-grafieken gegeven. Deze grafieken tonen de nationale distributie van de gemiddelden, percentages, enz., samengevat per ziekenhuis waarbij de positie van uw individueel ziekenhuis is aangeduid. Deze grafieken laten toe de situatie van uw individueel ziekenhuis te vergelijken met de andere deelnemende geanonimiseerde Belgische ziekenhuizen. -Evolutiegrafieken In de evolutiegrafieken worden de belangrijkste indicatoren per jaar gevolgd. Deze feedback zal verstuurd worden naar: - De arbeidsgeneesheer - De preventie-adviseur - De contactpersoon voor de surveillance van AOB 6. Ethische en juridische aspecten: De wet van 08/12/1992 op de bescherming van de persoonlijke levenssfeer is van toepassing op deze gegevensverzameling. Er werd een dossier ingediend ter goedkeuring bij de Commissie voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer Gegevens met betrekking tot de persoonlijke sfeer Strikte vertrouwelijkheid wordt gewaarborgd aan de deelnemers. Geen enkel gegeven dat zou toelaten het slachtoffer of de bronpatiënt te identificeren wordt aan het W.I.V. overgemaakt. De gegevens m.b.t. persoonlijke kenmerken van het slachtoffer (naam, voornaam, SIS nummer, personeelsnummer) worden niet geëxporteerd en vervangen door een willekeurig cijfer (code) bij de export. De geboortedatum wordt omgezet in leeftijd (in jaren). Het SIS-nummer en het personeelsnummer zijn enkel bedoeld voor intern gebruik. De naam van het ziekenhuis wordt vervangen door een vier cijfer code. mei 2003 versie 1.0 8

9 6.2. Toegang tot de gegevens Het inzamelen en invoeren van gegevens is voorbehouden aan ziekenhuishygiënisten, arbeidsgeneesheren, verpleegkundigen en artsen. Zij zijn rechtstreeks gebonden aan het medisch beroepsgeheim. Wanneer de gegevensinzameling gedaan wordt door een preventie-adviseur of administratieve kracht, gebeurt dit onder supervisie van de arbeidsgeneesheer of andere arts. De software is voorzien van 2 aparte paswoorden: een paswoord voor het administratieve luik en een voor het medische luik dat voorbehouden is aan de arbeidsgeneeskundige dienst. Individuele gegevens worden onder geen enkel beding aan derden buiten de registrerende instelling doorgespeeld. Iedere persoon betrokken bij de gegevensinvoer en -analyse is aan deze confidentialiteitsregel onderworpen Maatregelen om gegevens tegen derden te beveiligen De wet van 08/12/1992 op de bescherming van de persoonlijke levenssfeer is van toepassing op de gegevensverzameling en een informatiebrief in deze zin zal bij het aanvangen van de surveillance door het W.I.V. verstuurd worden naar de Algemene Directeur van het ziekenhuis waarin de confidentiële behandeling van de gegevens door het W.I.V. gewaarborgd worden en de doelstellingen van de surveillance toegelicht. Deze brief moet gehandtekend teruggestuurd worden naar het W.I.V Hoe wordt de betrokken personen geïnformeerd over opname in het registratiesysteem? Bij gelegenheid van de gegevensverzameling wordt het slachtoffer ingelicht d.m.v. een begeleidende informatieclausule (zie bijlage) over de doelstellingen van de surveillance en dat de door hem/haar verstrekte gegevens op een gecodeerde wijze verstuurd worden naar het W.I.V. voor verwerking in het kader van de vooropgestelde doeleinden van het wetenschappelijk onderzoek inzake accidenteel bloedcontact. Onderaan het registratieformulier wordt dit nogmaals kort vermeld. Het slachtoffer tekent voor akkoord Verwerking en rapportering van de gegevens De gecodeerde gegevens zullen door de wetenschappelijke medewerkers van het W.I.V. geanalyseerd worden en onder geen beding aan derden buiten het W.I.V. overgemaakt worden. De wetenschappelijke medewerkers van het W.I.V. waken over de naleving van het beroepsgeheim en de wet op de bescherming van de persoonlijke levenssfeer. De gegevens blijven eigendom van het W.I.V., maar elke medewerkende instelling kan een copie krijgen van de eigen data voor verdere verwerking. De gegevens worden enkel gebruikt in groepsanalyses. Bij eventuele externe rapportering zal ook de instelling niet identificeerbaar zijn Ethische aspecten Het protocol en het registratieformulier zijn voorgelegd aan een onafhankelijke ethische commissie. 7. Kostprijs De deelname aan de surveillance van accidenteel bloedcontact is kosteloos. Het surveillanceprotocol en de software worden door het W.I.V. gratis ter beschikking gesteld. mei 2003 versie 1.0 9

10 Referenties 1. Mylle G., Van Hoof R., Helsen G., Moens G. Het effect van preventieve acties ter voorkoming van prikongevallen in een groot Vlaams ziekenhuis ( ), Tijdschr. Voor Geneeskunde 2002; 58: Parker G, Jagger J Percutaneous injury rates. Advances in exposure prevention. 2002; 1: Steeno J. De nieuwe wetgeving biologische agentia: wat is veranderd voor de bedrijfsarts? Problemen van arbeidsgeneeskunde 1998;33: Lahaye D; Steeno J, Verbeek C. De beoordeling van biologische risico's door de arbeidsgeneesheer. Arbeidsgezondheidzorg en Ergonomie. 1997;34: Leens E. et al. Resultaten van de preliminaire enquête voor het opstarten van de nationale surveillance van accidenteel bloedcontact in de Belgische ziekenhuizen. Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, Brussel. http: // 6. Centers for Disease Control. Updated U.S. Public Health Service Guidelines for the Management of Occupational Exposures to HBV, HCV, and HIV and Recommendations for Postexposure Prophylaxis. MMWR 2001;50 (RR11): mei 2003 versie

11 BIJLAGEN mei 2003 versie

12 Leden van de wetenschappelijke stuurgroep voor de surveillance van accidenteel bloedcontact Naam Instelling / vereniging Functie Mevr. A. Van den Berghe UCL, Bruxelles Verpleegkundige ziekenhuishygiënist Mr. Jaques Mutsers CHU Sart-Tilman, Liège Verpleegkundige ziekenhuishygiënist Mr. Frank Van Laer UZ Antwerpen Verpleegkundige ziekenhuishygiënist Mevr. Kathy Claeys St Jan Brugge Verpleegkundige ziekenhuishygiënist Mr. Guido de Backere St Jan Brugge Diensthoofd verpleegkunde Dr. J.P. Sion Monica, Antwerpen Geneesheer ziekenhuishygiënist, microbioloog Dr. Michèle Gerard CHU St Pierre Bruxelles Geneesheer ziekenhuishygiënist, microbioloog Dr.Yves de Gheldere Mont Godinne, Yvoir Geneesheer ziekenhuishygiënist, microbioloog Dr. Moray CHU, Liège Directeur veiligheid en hygiëne Dr. Christian Woiche ARCOP Preventieadviseur Mevr. Claire Paternot CHU Brugmann Preventieadviseur Mr. J. Joossens PreBes Preventieadviseur Dr. A. De Schrijver IDEWE Arbeidsgeneesheer Dr. Ignace Boesman IKMO Arbeidsgeneesheer Dr.Françoise Denis CESI Arbeidsgeneesheer Dr. Kristel Laenen MSR/Famedi Arbeidsgeneesheer Dr. Gerd Helsen UZ Leuven Arbeidsgeneesheer Dr. Lucia Pauwels UZ Gent Arbeidsgeneesheer Dr. Hilde Devroegh AZ-VUB Arbeidsgeneesheer Dr. JP Rezette CHU Charleroi en ULB Arbeidsgeneesheer Dr. V. Lechevin ULB Erasme Arbeidsgeneesheer Dr. Marc Gillis Imelda Ziekenhuis, Bonheiden Hoofd Spoed (urgentist) Dr. Carl Suetens W.I.V., Epidemiologie Project supervisor Mevr. Eva Leens W.I.V., Epidemiologie Projectverantwoordelijke Mr. Steven TJoens Becton & Dickinson Project leader safety BD Mr. Sven Verdoodt Becton & Dickinson Informaticus BD mei 2003 versie

13 Nationale surveillance van accidenteel bloedcontact in de Belgische ziekenhuizen Begeleidende brief met informatieclausule Informatieclausule U bent zojuist slachtoffer geworden van een accidenteel bloedcontact. Met het oog op o.a. het opsporen van de oorzaken van prik-, snij-, bijt-, en spatwonden en het ontwikkelen van preventiemaatregelen, neemt uw ziekenhuis deel aan de nationale surveillance van accidenteel bloedcontact. De door u verstrekte gegevens zullen ingebracht worden in een daarvoor speciaal ontwikkeld en beveiligd programma en op gecodeerde wijze doorgestuurd worden voor analyse naar het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid (W.I.V.), Brussel. Geen enkel gegeven dat zou toelaten het slachtoffer of de bronpatiënt te identificeren wordt aan het W.I.V. overgemaakt. De gegevens m.b.t. persoonlijke kenmerken van het slachtoffer worden vervangen door een code bij het versturen naar het W.I.V.. Enkel het ziekenhuis kan de code linken aan uw identiteitsgegevens. Het inzamelen en invoeren van gegevens is voorbehouden aan ziekenhuishygiënisten, arbeidsgeneesheren, verpleegkundigen en/of artsen. Zij zijn rechtstreeks gebonden aan het medisch beroepsgeheim. Wanneer de gegevensinzameling gedaan wordt door een preventie-adviseur of administratieve kracht, gebeurt dit onder supervisie van de arbeidsgeneesheer of andere arts. Het W.I.V. waarborgt de confidentiële behandeling en het gebruik van de gegevens binnen de vooropgestelde doelstellingen van het wetenschappelijk onderzoek inzake accidenteel bloedcontact. De vooropgestelde doelstellingen van het onderzoek zijn: Doelstellingen voor uw ziekenhuis: - Verminderen van het aantal AB - Opvolgen van aantal ongevallen in de tijd - Vergelijken van het aantal ongevallen met andere ziekenhuizen - Evalueren van doeltreffendheid van preventiemaatregelen en campagnes - Verzorgingstechnieken ontwikkelen en verbeteren - Sensibiliseren van het ziekenhuispersoneel - Opsporen van risicoberoepsgroepen en risico-omstandigheden - Identificeren van beroepsgebonden infecties Doelstellingen op nationaal vlak: - Mogelijk maken van een gestandaardiseerde gegevensverzameling in de Belgische ziekenhuizen met het oog op het bekomen van individuele, regionale en nationale epidemiologisch significante gegevens. - Samenstellen van een nationaal gegevensbestand dat toelaat de risicofactoren voor het oplopen van een AB en de doeltreffendheid van preventiemaatregelen te onderzoeken - Vergelijken van de resultaten op regionaal, nationaal en internationaal vlak U bent vrij het registratieformulier in te vullen. In het kader van het creëren van een veiliger werkplaats, hopen wij echter op uw medewerking. mei 2003 versie

14 REGISTRATIEFORMULIEREN 1a. Aangifte van prik-, snij-, en bijtongevallen 1b. Aangifte van prik-, snij-, en bijtongevallen (light versie) 2a. Aangifte van spatongevallen 2b. Aangifte van spatongevallen (light versie) 3. Aangifteformulier voor de medische gegevens 4. Noemergegevens mei 2003 versie

15 Contactpersoon voor de surveillance van accidenteel bloedcontact: Mevr. Eva Leens Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Epidemiologie J. Wytsmanstraat Brussel tel: 03/ fax: 03/ / mei 2003 versie