Politieke legitimiteit
|
|
- Monique van Wijk
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Politieke legitimiteit Op het snijvlak van wetenschap en samenleving Geerten Waling De Responsieve Rechtsstaat, 22 september 2016 Bij ons leer je de wereld kennen 1
2 Routeplanner Even voorstellen Wat is politieke legitimiteit? Hoe staat het met Nederland? Goed en slecht nieuws Reacties Perspectieven Discussie 2
3 Even voorstellen: Geerten Waling Mei 2016: - Promotie bij Politieke Geschiedenis, Universiteit Leiden - Proefschrift: 1848 Clubkoorts en revolutie. Democratische experimenten in Parijs en Berlijn (Uitgeverij Vantilt, Nijmegen) heden: - Coördinator Profileringsgebied Politieke Legitimiteit, Universiteit Leiden - Postdoc onderzoeker: Legitimiteit, vertrouwen en het recht 3
4 Mijn huidige onderzoek Focus op de Tweede Kamer: De campagne begint vroeg dit jaar studie naar het individuele gedrag van Tweede Kamerleden Studie naar fractieafsplitsing en fractiediscipline 4
5 Politieke Legitimiteit als profileringsgebied Universiteit Leiden Honderden wetenschappers Vier faculteiten, zes instituten: - Sociale Wetenschappen * Politicologie - Geesteswetenschappen * Politieke Geschiedenis * Politieke Filosofie - Rechten * Staats- en Bestuursrecht * Rechtsfilosofie - Governance & Global Affairs (Den Haag) * Bestuurskunde Lezingen, debatten, symposia, promotietrajecten, internationaal vergelijkend onderzoek 5
6 Ja maar Wat is politieke legitimiteit? 6
7 Wat is politieke legitimiteit? (1/2) Verschillende aspecten: - Aanvaarding steun of verzet - Vertrouwen fiducie of argwaan - Tevredenheid voldoening of onbehagen Verschillende objecten: - Systeem democratie, rechtsstaat - Actoren parlement, regering, autoriteiten, partijen, ambtenaren, rechters - Beleid wet- en regelgeving 7
8 Wat is politieke legitimiteit? (2/2) Verschillende vormen: - Input legitimiteit procedures, functioneren - Output legitimiteit effectiviteit, oordeel van het publiek - Throughput legitimiteit processen daar tussenin (implementatie) - Positieve legitimiteit wie verleent legitimiteit? - Negatieve legitimiteit wat is beschouwd als legitiem? 8
9 Hoe staat het in Nederland? De Legitimiteitsmonitor Door prof. dr. Frank Hendriks e.a., Tilburg University & Ministerie BZK Januari 2016 Analyse en samenvatting van diverse onderzoeken naar legitimiteit in Nederland 9
10 Bravo, Nederland! Prof. Tom Tyler (Yale Law School): Nederland is wereldwijd koploper als het gaat om procedurele rechtvaardigheid 10
11 Meer goed nieuws (1/2) Hoge tevredenheid met het functioneren van de democratie 11
12 Meer goed nieuws (2/2) Hoog vergeleken met grote Europese landen (En ongeveer gelijk aan de kleinere consensusdemocratieën om ons heen) Daarnaast ook: stabiel hoge opkomsten parlementsverkiezingen (70-80%) 12
13 Slecht nieuws (1/2) Vertrouwen in democratische instituties is veel lager En dalend Vooral politieke partijen verliezen draagvlak 13
14 Slecht nieuws (2/2) Politieke partijen: Dalend lidmaatschap Opkomst politieke bewegingen zonder leden (PVV) 14
15 Reacties: politiek steeds persoonlijker Parlement: Versplintering leidt tot sterkere fractiediscipline Tweede Kamerleden gaan zich sterker persoonlijk profileren - Meer sociale media - Meer ik, in plaats van mijn partij - Meer moties - Meer initiatiefvoorstellen - Meer afsplitsing - Kamervragen over actualiteit Zie onderzoek Wim Voermans en Geerten Waling, i.s.m. het Parlementair Documentatiecentrum, Den Haag: De campagne begint vroeg dit jaar (12 juni 2016). 15
16 Perpectieven Er is veel hang naar vernieuwing Wet raadgevend referendum (2015) beantwoordt aan een grote vraag Roep om inspraak Daarnaast: Voortschrijdende technologie Stijgende opleidingsgraad Ervaring openbaar bestuur 16
17 Discussie Stelling 1: Het is helemaal niet zo erg als de legitimiteit van de instituties laag is, zolang het systeem (democratische rechtsstaat) maar als legitiem wordt ervaren. 17
18 Discussie Stelling 2: In een goede democratie wantrouwen de burgers de overheid en vertrouwt de overheid de burger. 18
19 Discussie Stelling 3: Overheden (ook ambtenaren) moeten zich actief inspannen om legitimiteit te vergroten 19
20 Discussie Stelling 4: Radicale democratische vernieuwing is nodig om tegemoet te komen aan de lage legitimiteit van de actoren van de huidige representatieve democratie. 20
21 Discussie Stelling 5: We mogen blij zijn dat politieke partijen en fracties niet in de Grondwet staan. 21
22 Discussie Stelling 6: Over vijftig jaar is Nederland: a) een participatiedemocratie b) een directe democratie c) een chaos d) Nederland. 22
23 Discussie Stelling 7: De voortdurende focus op politieke (democratische) legitimiteit brengt de rechtsstaat in gevaar 23
24 Dank voor uw aandacht Geerten Waling Bij ons leer je de wereld kennen 24
Legitimiteit onder de Loep
Legitimiteit onder de Loep Brochure van het EXPERTISECENTRUM POLITIEKE LEGITIMITEIT Universiteit Leiden Mei 2017 Inhoud Legitimiteit: brandpunt van Leidse expertise... 3 Voorbeelden van wetenschappers
Nadere informatieVoor het Huis voor democratie en rechtsstaat wordt geëxperimenteerd met proeftuinen
Voor het Huis voor democratie en rechtsstaat wordt geëxperimenteerd met proeftuinen Het Huis voor democratie en rechtsstaat is een nog op te richten instelling. Het Huis wil kennis van burgers over onze
Nadere informatieUitnodiging. Democratie in crisistijd: vernieuwing of verval? Donderdag 20 juni Slotcongres van het NWO-onderzoeksprogramma Omstreden Democratie
Uitnodiging Democratie in crisistijd: vernieuwing of verval? Donderdag 20 juni 2013 Slotcongres van het NWO-onderzoeksprogramma Omstreden Democratie Hoezo democratie?! Onze democratische rechtsstaat lijkt
Nadere informatieSpeech na afloop van de laatste plenaire Kamervergadering van 2015 Door de tijdelijke Voorzitter van de Tweede Kamer, Khadija Arib
Speech na afloop van de laatste plenaire Kamervergadering van 2015 Door de tijdelijke Voorzitter van de Tweede Kamer, Khadija Arib Beste collega s, Voordat ik de laatste vergadering van 2015 sluit, wil
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus EA Den Haag
> Retouradres Pb 20011 2500 EA Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag DGBW Turfmarkt 147 Den Haag Pb 20011 2500 EA Den Haag 2018-00001282822018-
Nadere informatieBeginselen van de democratische rechtsstaat
Beginselen van de democratische rechtsstaat Prof. mr. M.C. Burkens Prof. mr. H.R.B.M. Kummeling Prof. mr. drs. B.P. Vermeulen Prof. mr. R.J.G.M. Widdershoven Inleiding tot de grondslagen van het Nederlandse
Nadere informatiemaatschappijwetenschappen pilot vwo 2016-I
Aanwijzing voor de kandidaat Als in een vraag staat dat je een hoofd- of kernconcept moet gebruiken, dan gebruik je in het antwoord die elementen uit de omschrijving van het hoofd- of kernconcept die nodig
Nadere informatieVerslag college 1: Democratische waarden onder druk?
Verslag college 1: Democratische waarden onder druk? In de collegereeks Democratie en burgerschap, georganiseerd door ProDemos en de Universiteit van Amsterdam, kijken we naar de huidige stand van zaken
Nadere informatieTOESPRAAK J.W. REMKES, VOORZITTER STAATSCOMMISSIE PARLEMENTAIR STELSEL, T.G.V. PERSCONFERENTIE TUSSENSTAND, OP 21 JUNI 2018, TE NIEUWSPOORT, DEN HAAG
TOESPRAAK J.W. REMKES, VOORZITTER STAATSCOMMISSIE PARLEMENTAIR STELSEL, T.G.V. PERSCONFERENTIE TUSSENSTAND, OP 21 JUNI 2018, TE NIEUWSPOORT, DEN HAAG Laat ik maar beginnen met een voorbehoud. Vandaag presenteren
Nadere informatieEUROPESE INTEGRATIE: TUSSEN GEOPOLITIEK VREDESBELEID EN ECONOMISCHE GROEI. Dr Harry Daemen.
EUROPESE INTEGRATIE: TUSSEN GEOPOLITIEK VREDESBELEID EN ECONOMISCHE GROEI Dr Harry Daemen daemen@fsw.eur.nl Mini-C.V. Harry Daemen 1973-1975 Politicologisch onderzoeker aan de Katolieke Universiteit Nijmegen
Nadere informatieSamenvatting. Betwiste Constituties: Constitutioneel Design, Conflict en Verandering in Postcommunistisch Centraal- en Oost-Europa.
Samenvatting Betwiste Constituties: Constitutioneel Design, Conflict en Verandering in Postcommunistisch Centraal- en Oost-Europa. Inleiding Een democratische grondwet bevat, naast de fundamentele rechten
Nadere informatieInbreng intrekkingswet raadgevend referendum De Leden van de 50PLUS-fractie hebben de volgende vragen.
Inbreng intrekkingswet raadgevend referendum 43.854 De Leden van de 50PLUS-fractie hebben de volgende vragen. 1. Bij de behandeling van deze wet in de Tweede Kamer zijn meer dan kritische opmerkingen gemaakt
Nadere informatieReferendum. Het voorleggen van een vraag met betrekking tot wetgeving aan de kiesgerechtigden in een land of gebied. Gert Beijer 09/11/2016
Referendum Het voorleggen van een vraag met betrekking tot wetgeving aan de kiesgerechtigden in een land of gebied. Gert Beijer 09/11/2016 Bronnen: Van der Steur, De keuze om te kiezen Montesquieu reeks
Nadere informatieLokale Democratie, Vertrouwen en Burgerparticipatie. Prof. dr. Monique Leyenaar Drechtstedendinsdag, 7 februari 2012
Lokale Democratie, Vertrouwen en Burgerparticipatie Prof. dr. Monique Leyenaar Drechtstedendinsdag, 7 februari 2012 Weemoed naar vroeger? Realiteit Sociaal-maatschappelijke context is veranderd, politieke
Nadere informatieInspraak vs Interactief beleid: 1-1?
Inspraak vs Interactief beleid: 1-1? Jan Van Damme, Instituut voor de Overheid Karl Musschoot, Afdelingshoofd Communicatie, DAR 1 Overzicht De inspraak voorbij? Van inspraak naar interactieve beleidsvoering?
Nadere informatieLobbyen, meer dan hobbyen Machiavellist op bezoek in het Huis van Thorbecke. Nieuwegein, 20 november 2018 / Peter van Keulen & Evelien van Riel
Lobbyen, meer dan hobbyen Machiavellist op bezoek in het Huis van Thorbecke Nieuwegein, 20 november 2018 / Peter van Keulen & Evelien van Riel Onze bijdrage vandaag Wat is het? Lobby voor VGM? Hoe verder?
Nadere informatieStedelijk netwerken en de verhouding met de publieke. sector. Filip De Rynck. Hogeschool Gent
Stedelijk netwerken en de verhouding met de publieke sector Filip De Rynck De eeuw van de samenwerking Van Government naar Governance toenemende onderlinge afhankelijkheid voor meer en meer complexe problemen
Nadere informatieEindexamen maatschappijleer 2 vmbo gl/tl II
BEOORDELINGSMODEL Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt 1 punt toegekend. MASSAMEDIA 1 maximumscore 2 Juiste antwoorden zijn (twee van de volgende redenen): De opera s (programma s) zijn
Nadere informatieKijktip: Waar gáát dit over?
Kijktip: Waar gáát dit over? Korte omschrijving werkvorm Aan de hand van twee fragmenten beantwoorden leerlingen een aantal kijkvragen en krijgen ze inzicht in de inhoud van het referendum en de motieven
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 30 985 Beleidsdoorlichting Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Nr. 27 LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN Vastgesteld 6 maart 2018 De vaste commissie
Nadere informatieVerslag bijeenkomst Democratie en Digitalisering
Verslag bijeenkomst Democratie en Digitalisering Op 19 juni 2018 vond een discussiebijeenkomst plaats over democratie en digitalisering. De bijeenkomst is onderdeel van het ROB-onderzoek naar kansen en
Nadere informatieDe burgers: ontwikkelingen, verschillen en perspectieven
De burgers: ontwikkelingen, verschillen en perspectieven Lelystad, 24 april 2018 Paul Dekker (paul.dekker@uvt.nl) Outline 1. Veronderstellingen van bestuurders 2. De gemiddelde burger: Nederland in Europa
Nadere informatieHoe groot, is groot genoeg?
Hoe groot, is groot genoeg? Bas Denters (Bestuurskunde, Universiteit Twente) Kennisnetwerk Lokaal 13 Den Haag 17 april 2015 Schaalvergroting door de tijd Grotere gemeenten Minder gemeenten Schaal gemeenten
Nadere informatieReflectie & Reflexen Bent u als raadslid toekomstbestendig? Rinske Evers, Cor Klein Heerenbrink, Jolanda Wouters
Reflectie & Reflexen Bent u als raadslid toekomstbestendig? Rinske Evers, Cor Klein Heerenbrink, Jolanda Wouters Doen we de juiste dingen? Geen Tijdperk van Veranderingen, Maar een Verandering van Tijdperken
Nadere informatieWat onderscheidt ons, Tilburg University, van de andere Nederlandse universiteiten? Waar maken wij het verschil?
Dames en Heren, Het zal u waarschijnlijk niet zijn ontgaan dat ons stelsel van hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek onderwerp is van maatschappelijk en (vooral ook) politiek debat. Er is al veel
Nadere informatieNieuw Haags Peil van 14 oktober 2007
Nieuw Haags Peil van 14 oktober 2007 Er is een groot aantal kiezers, dat op een partij van Rita Verdonk zal gaan stemmen, als die opgericht wordt. Omdat dit echter nog niet het geval is en Verdonk wel
Nadere informatie7, Het parlement is baas boven baas. Samenvatting door een scholier 1995 woorden 13 januari keer beoordeeld.
Samenvatting door een scholier 1995 woorden 13 januari 2010 7,2 36 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Impuls Samenvatting Maatschappijleer Impuls H4/H5/H6 4.1 Het parlement is baas boven baas
Nadere informatieCocreatie in de opsporing. Dr. Albert Meijer Universiteit Utrecht
Cocreatie in de opsporing Dr. Albert Meijer Universiteit Utrecht Cocreatie in de opsporing: Perspectief van de wetenschap Albert Meijer Universiteit Utrecht Politieacademie 11 september 2012 Even voorstellen
Nadere informatieVertrouwen in toezicht. 10 april 2015 Frédérique Six Vrije Universiteit Amsterdam
Vertrouwen in toezicht 10 april 2015 Frédérique Six Vrije Universiteit Amsterdam Om te beginnen. Een commissaris heeft drie functies. Als toezichthouder moet je een gezond wantrouwen hebben, als adviseur
Nadere informatiePublic Value Een introductie
Public Value Een introductie Zwolle, 3 oktober 2018 Gerwin Nijeboer waarde creëren in het gemeenschappelijk belang voor het welzijn van het individu en de samenleving. Belangrijk: Public is NIET gelimiteerd
Nadere informatieOPEN DAGEN WO FEBRUARI 2016. Kijk voor aanvullende informatie op de site van de universiteit. Lever tijdig een roze formulier in bij de decanenkamer.
OPEN DAGEN WO FEBRUARI 2016 Kijk voor aanvullende informatie op de site van de universiteit. Lever tijdig een roze formulier in bij de decanenkamer. 1 FEBRUARI 2016 (13:15-16:00) Meeloopdag International
Nadere informatieB.2.2. De artikelen. 2.2. De artikelen BELEIDSARTIKEL 1: GRONDWET EN DEMOCRATIE. 1. Algemene beleidsdoelstelling
2.2. De artikelen BELEIDSARTIKEL 1: GRONDWET EN DEMOCRATIE 1. Algemene beleidsdoelstelling Het bevorderen van het goed functioneren van de democratische rechtsstaat en het constitutioneel bestel, zoals
Nadere informatieSamen werken aan goed openbaar bestuur
Samen werken aan goed openbaar bestuur SAMEN WERKEN AAN GOED OPENBAAR BESTUUR Gemeenten, provincies, waterschappen, het Rijk, de EU en hun samenwerkingsverbanden vormen samen het openbaar bestuur in ons
Nadere informatieMaatschappijleer par. 1!
Maatschappijleer par. 1 Iets is een maatschappelijk probleem als: 1. Het groepen mensen aangaat 2. Het samenhangt met of het is gevolg is van maatschappelijke verandering 3. Er verschillende meningen zijn
Nadere informatieDÉ LANDELIJKE BEROEPSVERENIGING VOOR ONAFHANKELIJKE RAADSLEDEN
DÉ LANDELIJKE BEROEPSVERENIGING VOOR ONAFHANKELIJKE RAADSLEDEN Alkmaar, 10 december 2015 Geacht bestuur en fractie, De lokale partijen hebben in onze democratische rechtstaat een zeer belangrijke functie.
Nadere informatieMaatschappelijke. participatie en vertrouwen
Maatschappelijke participatie en vertrouwen Hoogopgeleiden meer vertrouwen in politiek en instituties 14 Vier op de tien Nederlanders politiek actief Deelname aan politieke activiteiten stabiel gebleven
Nadere informatieSBOV B-project juni SBOV II Instituut voor de Overheid B-project «Slagkrachtige Overheid» 1
SBOV B-project 2010 Slagkrachtige Overheid 22 juni 2010 Projectcoördinator: Projectuitvoerder: Prof. Dr. Geert Bouckaert Jesse Stroobants SBOV II Instituut voor de Overheid B-project «Slagkrachtige Overheid»
Nadere informatieCynisme over de politiek
Cynisme over de politiek Een profiel van ontevreden burgers Waar mensen samenleven, zijn verschillende wensen en belangen. Een democratische samenleving heeft als doel dat politici en bestuurders in hun
Nadere informatieData-analyse voor Doelmatig Overheidsbeleid
Conceptprogramma Driedaagse Leergang Data-analyse voor Doelmatig Overheidsbeleid Vrijdagen 2, 9 en 16 juni 2017 Hotel NH Utrecht Doelgroepen: Managers van kennis en informatie bij de overheid, waaronder:
Nadere informatieSBOV B-project september SBOV II Instituut voor de Overheid KUL B-project «Slagkrachtige Overheid» 1
SBOV B-project 2010 Slagkrachtige Overheid 21 september 2010 Projectcoördinator: Projectuitvoering: Prof. Dr. Geert Bouckaert Jesse Stroobants SBOV II Instituut voor de Overheid KUL B-project «Slagkrachtige
Nadere informatieSamenvatting Maatschappijleer Politiek - Democratie en rechtstaat
Samenvatting Maatschappijleer Politiek - Democratie en rechtstaat Samenvatting door een scholier 1047 woorden 16 maart 2008 5,7 7 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Democratie en rechtstaat Hoofdstuk
Nadere informatieWat vindt men van de uitspraken over Wilders en de PVV
Wat vindt men van de uitspraken over Wilders en de PVV In het weekend van 31 oktober en 1 november is een discussie ontbrand rondom Wilders en de PVV. Er zou een rapport zijn van drie wetenschappers over
Nadere informatieCynisme over de politiek
Cynisme over de politiek Een profiel van ontevreden burgers Dr. Pieter van Wijnen Waar mensen samenleven, zijn verschillende wensen en belangen. Een democratische samenleving heeft als doel dat politici
Nadere informatieVERSTERKING VAN DE KLIMAATGOVERNANCE IN BELGIË
VAKGROEP EUROPEES, PUBLIEK- EN INTERNATIONAAL RECHT CENTRUM VOOR MILIEU- EN ENERGIERECHT VERSTERKING VAN DE KLIMAATGOVERNANCE IN BELGIË GRONDWETTELIJKE EN INSTITUTIONELE MOGELIJKHEDEN Prof. Dr. L. Lavrysen,
Nadere informatieFilosofie. Op het VWO. Filosofie juist op Lyceum Oudehoven!
Filosofie Op het VWO Wat is Filosofie? Wetenschappen beantwoorden vragen: Over een eigen onderwerp (object van studie) Op een eigen manier (methode van bestuderen) Filosofie beantwoordt vragen die niet
Nadere informatieVERSTERKING VAN DE KLIMAATGOVERNANCE IN BELGIË GRONDWETTELIJKE EN INSTITUTIONELE MOGELIJKHEDEN
VAKGROEP EUROPEES, PUBLIEK- EN INTERNATIONAAL RECHT CENTRUM VOOR MILIEU- EN ENERGIERECHT VERSTERKING VAN DE KLIMAATGOVERNANCE IN BELGIË GRONDWETTELIJKE EN INSTITUTIONELE MOGELIJKHEDEN Prof. Dr. L. Lavrysen,
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 23 januari 2017 Beantwoording Kamervragen
> Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Directie Democratie en Turfmarkt 147 Den Haag Postbus 20011 2500 EA
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Staatsinrichting van Nederland
Samenvatting Geschiedenis Staatsinrichting van Nederland Samenvatting door M. 1255 woorden 6 mei 2015 5,8 23 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo Geschiedenis Staatsinrichting van Nederland Grondwet
Nadere informatiewk Datum te behandelen stof/ tijdens de les bijzonderheden wegingtoets
2018-2019 Periode 1 wk Datum te behandelen stof/ tijdens de les bijzonderheden wegingtoets 33 13/8 18/8 20% 34 20/8 24/8 Introductie klas; praktische opdracht en planning periode 1 Ma 20aug: 1e lesdag
Nadere informatieMaatschappijleer in kernvragen en -concepten
Maatschappijleer in kernvragen en -concepten Deel I Kennis van de benaderingswijzen, het formele object Politiek-juridische concepten Kernvraag 1: Welke basisconcepten kent de politiek-juridische benaderingswijze?
Nadere informatieNAAR EEN MODERNE(RE) DEMOCRATIE
ProDemos Collegereeks Gezond Wantrouwen: Motor van de democratie? NAAR EEN MODERNE(RE) DEMOCRATIE om van der Meer Universiteit van Amsterdam - tukroodvlees.nl Aanpak van vertrouwen Een volwassen democratie
Nadere informatieDe Europese Unie is niet alleen een munt of een markt, maar ook een Unie die gebouwd is op gemeenschappelijke waarden.
Debat over Polen in het Europees Parlement Interventie van de heer Koenders - minister van Buitenlandse Zaken - Nederlands voorzitterschap Dank u meneer de voorzitter, De Europese Unie is niet alleen een
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 34 423 Voorstel van wet van het lid Van Klaveren betreffende het houden van een raadplegend referendum over het Nederlandse lidmaatschap van de
Nadere informatieBijlage 6 Achtergrondkenmerken van Tweede en Eerste Kamerleden en het gebruik van parlementaire instrumenten
Bijlage 6 Achtergrondkenmerken van Tweede en Eerste Kamerleden en het gebruik van parlementaire instrumenten Deze bijlage bij het eindrapport van de staatscommissie parlementair stelsel bevat de resultaten
Nadere informatiePolderen voor beginners
Jongerenkamer Polderen voor beginners Voorwoord De Tweede Kamer is het hart van de Nederlandse democratie. De 150 gekozen Kamerleden gaan met elkaar en de regering in debat over de toekomst van Nederland.
Nadere informatiePDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen
PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen The following full text is a publisher's version. For additional information about this publication click this link. http://hdl.handle.net/2066/104582
Nadere informatieSAMENVATTING. EU-beleid, vertegenwoordiging, verantwoording en identificatie. Bij resultaten gaat het er om
0 SAMENVATTING De afwijzing van het Europees Grondwettelijk Verdrag door de Nederlandse bevolking in het referendum van juni 2005 was volgens velen de uitdrukking van een dieper liggend Nederlands onbehagen
Nadere informatie2de bach PSW. Bestuurskunde. Lesnotities aangevuld uit boek. uickprinter Koningstraat Antwerpen.
2de bach PSW Bestuurskunde Lesnotities aangevuld uit boek Q www.quickprinter.be uickprinter Koningstraat 13 2000 Antwerpen B25 5,00 Nieuw!!! Online samenvattingen kopen via www.quickprintershop.be LES
Nadere informatieInhoud. Voorwoord XI. 3 Staatshoofd en ministers 46 3.1 De liefde van een crimineel 46 3.2 De Grondwet 47 3.3 Het Statuut 50
Inhoud Voorwoord XI 1 Nederland vergeleken 1 1.1 Bestaat Nederland nog? 1 1.2 De Staat der Nederlanden 3 1.3 Nederland en de wereld 6 1.4 Vragen en perspectieven 8 1.5 Nederland vergeleken 12 Internetadressen
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 10 februari 2016 Beantwoording Kamervragen
> Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Directie Bestuur, Democratie en Financiën Afdeling Bestuurlijke Inrichting
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/20566 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Wit, Frank R.C. de Title: The paradox of intragroup conflict Issue Date: 2013-02-28
Nadere informatieToekomstbestendig Goed Bestuur
faculteit rechtsgeleerdheid staatsrecht bestuursrecht bestuurskunde Datum 25-06-2015 1 Toekomstbestendig Goed Bestuur Openbaar Bestuur en het verdienen en behouden van vertrouwen, legitimiteit en gezag
Nadere informatieMET VERTROUWEN VERANTWOORDEN. Publieksversie van een onderzoek naar de mogelijkheden om verantwoording in de vo-sector te verbeteren
MET VERTROUWEN VERANTWOORDEN Publieksversie van een onderzoek naar de mogelijkheden om verantwoording in de vo-sector te verbeteren Verantwoording wordt steeds urgenter in het voortgezet onderwijs: vanuit
Nadere informatieSociaal-Wetenschappelijke. 6e SWR-Hendrik Muller Seminaar. De islam aan de grenzen verkend. Sociaal-Wetenschappelijke Raad
Sociaal-Wetenschappelijke Koninklijke Nederlandse Raad Akademie van Wetenschappen 6e SWR-Hendrik Muller Seminaar De islam aan de grenzen verkend Sociaal-Wetenschappelijke Raad Wie organiseert het Seminaar?
Nadere informatieInhoudsopgave. Voorwoord. Samenvatting 1. Aanbevelingen in het kort 5
Inhoudsopgave Voorwoord I Samenvatting 1 Aanbevelingen in het kort 5 Deel I Visie van de werkgroep 1. Inleiding: de legitimiteit betwist 11 2. Begrippen en definities 15 3. Lekenrechtspraak 33 4. Alternatieve
Nadere informatieImplementatieplan Het Nieuwe Kiezen. September 2016 Rudy van Belkom I.s.m Tilburg University
Implementatieplan Het Nieuwe Kiezen September 2016 Rudy van Belkom I.s.m Tilburg University Inhoudsopgave 1. Aanleiding pag. 3 2. Denktank. pag. 4 3. Customer Journey. pag. 5 4. Toelichting. pag. 6 5.
Nadere informatieOnder de rechter. Proefschrift
Onder de rechter Proefschrift ter verkrijging van de graad vari doctor aan de Universiteit van Tilburg, op gezag van de rector magnifìcus, prof. dr. F.A. van der Duyn Schouten, in het openbaar te verdedigen
Nadere informatieWetenschapscommunicatie en/of democratisch debat? Pieter Maeseele
Wetenschapscommunicatie en/of democratisch debat? Pieter Maeseele Wie ben ik? Communicatiewetenschappen UA Media, Wetenschap & Democratie Media & Democratie - Evalueren van mate waarin media bijdragen
Nadere informatieOntwikkellab lokale participatiedemocratie
Dossier vluchtelingendebat Ontwikkellab lokale participatiedemocratie in het kader van het vluchtelingendebat In meer dan driekwart van de 400 gemeentelijke bestuursakkoorden wordt gesproken over burgerparticipatie,
Nadere informatieEen ruime invulling van EBP als opportuniteit. Prof. dr. Koen Hermans Projectleider Armoede en Welzijn LUCAS / Onderzoeksgroep Sociaal Werk KU Leuven
Een ruime invulling van EBP als opportuniteit Prof. dr. Koen Hermans Projectleider Armoede en Welzijn LUCAS / Onderzoeksgroep Sociaal Werk KU Leuven Evidence-based practice EBP: één van de belangrijkste
Nadere informatieEUROPEES PARLEMENT. Recht en Criminaliteit in cyberspace
EUROPEES PARLEMENT TIJDELIJKE COMMISSIE ECHELON-INTERCEPTIESYSTEEM SECRETARIAAT MEDEDELING TEN BEHOEVE VAN DE LEDEN De leden treffen als aanhangsel een document aan met de titel Recht en Criminaliteit
Nadere informatieOntpolderen langs de Westerschelde
Ontpolderen langs de Westerschelde Invloed van lokale en regionale actoren en legitimiteitsproblemen in het beleidsproces (2005-2009) Judith Floor Inhoud Onderzoeksvragen Context Begrippen Beleidsronden
Nadere informatieWat is een constitutie?
Wat is een constitutie? Veel landen op de wereld worden op een democratische manier bestuurd. Een democratie staat echter niet op zichzelf. Bij een democratie hoort namelijk een rechtsstaat. Democratie
Nadere informatieOpgave 3 De burger als rechter
Opgave 3 De burger als rechter Bij deze opgave horen tekst 5 en de tabellen 2 en 3 uit het bronnenboekje. Inleiding Hoe behoren volgens het Nederlandse publiek veroordeelde plegers van misdrijven gestraft
Nadere informatieonderzoek in transitie?
Transitieonderzoek: onderzoek in transitie? Erik Paredis (UGent) Yves De Weerdt (VITO) Frank Nevens (VITO) Opstartworkshop INTRAP 31 mei 2012, Leuven www.steunpunttrado.be Opbouw 1. De uitdagingen waarvoor
Nadere informatieRijksuniversiteit Groningen PARLEMENT EN EUROPESE INTEGRATIE
Rijksuniversiteit Groningen PARLEMENT EN EUROPESE INTEGRATIE PROEFSCHRIFT ter verkrijging van het doctoraat in de Rechtsgeleerdheid aan de Rijksuniversiteit Groningen op gezag van de Rector Magnificus,
Nadere informatieRapportage Informatiepunt Verkiezingen. Raadgevend referendum over Associatieverdrag tussen de EU en Oekraïne 2016
Rapportage Informatiepunt Verkiezingen Raadgevend referendum over Associatieverdrag tussen de EU en Oekraïne 2016 Colofon Kiesraad Postbus 20011 2500 EA Den Haag T 070-426 6266 E kiesraad@kiesraad.nl I
Nadere informatieSamenvatting Maatschappijleer 1 Politiek
Samenvatting Maatschappijleer 1 Politiek Samenvatting door een scholier 1057 woorden 17 maart 2016 7,8 8 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer 1 Hoofdstuk 1 In de politiek gaat het om keuzes maken. Dat
Nadere informatieWat is een constitutie?
Wat is een constitutie? 2 Veel landen op de wereld worden op een democratische manier bestuurd. Een democratie staat echter niet op zichzelf. Bij een democratie hoort namelijk een rechtsstaat. Democratie
Nadere informatieWillem Witteveen: wetenschapper en senator
Willem Witteveen: wetenschapper en senator Inleiding Ruud Koole bij presentatie boek De wet als kunstwerk. Een andere filosofie van het recht door Willem Witteveen. Den Haag, 19 november 2014. In deze
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Vergaderjaar 005 006 Nr. 17 BRIEF VAN HET PRESIDIUM Aan de leden Den Haag, 10 november 005 Tijdens het debat over de Staat van de Europese Unie op 8 november jl. zijn twee moties ingediend die gericht
Nadere informatieDe stap naar hoger beroep
faculteit rechtsgeleerdheid staatsrecht, bestuursrecht en bestuurskunde 2-09-2015 1 2-09-2015 1 De stap naar hoger beroep Wat bepaalt het appelgedrag van burgers in het bestuursrecht? Mr. dr. Martje Boekema
Nadere informatieDemocratisch toetsingskader bij bewonersinitiatieven
Democratisch toetsingskader bij bewonersinitiatieven Werkvorm ter vernieuwing van de lokale democratie Anja B.M. Smits december 2017 Inwoners ontplooien steeds vaker initiatieven voor hun eigen leefomgeving,
Nadere informatiePresentatie Recht en Economie
Presentatie Recht en Economie Prof. dr. Koen Caminada Index - Programma s met economie - Afstudeerrichting Recht & economie - Waarom Recht & economie - Voorbeelden van vragen - Afstudeerrichtingen - Opbouw
Nadere informatieVoor de Raad van State als adviseur en bestuursrechter is het van. belang zicht te hebben op wat er leeft in de werelden van recht,
Inleiding Vice-President Raad van State tijdens de bijeenkomst van een delegatie van de Raad met de Raad voor Maatschappelijke Ontwikkeling donderdag 12 februari 2009 Dames en heren, Voor de Raad van State
Nadere informatieOptimaliseren van Impact door Alfa- en Gammawetenschappen Aantonen en stimuleren van Societal Impact in synergie met andere wetenschappen
Optimaliseren van Impact door Alfa- en Gammawetenschappen Aantonen en stimuleren van Societal Impact in synergie met andere wetenschappen Welkom bij het programmaonderdeel: Duurzaamheid & Circulaire Economie
Nadere informatieStructurele samenwerking tussen kennis en beleid: een WRR-perspectief
Structurele samenwerking tussen kennis en beleid: een WRR-perspectief Functies en taken WRR Functies: 1. het denken voor en over beleid 2. het wetenschappelijk onderzoeken 3. het uitdragen van kennis en
Nadere informatieIntroductie. 1. Uw persoonlijke situatie. Voorbeeldvragenlijst COB-kwartaalenquête 2011
Introductie Dit onderzoek vindt plaats in opdracht van het Sociaal en Cultureel Planbureau. Met de resultaten wil het bureau het kabinet en de politiek in het algemeen informeren over zorgen en wensen
Nadere informatieNederland is helemaal geen representatieve democratie
8 sept 2013 Nederland is helemaal geen representatieve democratie Politici in Nederland zeggen dat Nederland een representatieve democratie is. Dat roept een paar vragen op. Allereerst wat een representatieve
Nadere informatie1 In de Handelingen browsen, zoeken en vinden. Maarten Marx Universiteit van Amsterdam 3 November 2008
www.polidocs.nl 1 www.polidocs.nl In de Handelingen browsen, zoeken en vinden. Maarten Marx Universiteit van Amsterdam 3 November 2008 www.polidocs.nl 2 Wie zijn we? Prof Dr Maarten de Rijke. Leerstoel
Nadere informatieTechnology Assessment: omgang met publieke zorgen
Kivi-Niria Technology Assessment: omgang met publieke zorgen Geert Munnichs Opzet Algemene introductie Wat is/doet het Rathenau Instituut? Publieksonderzoek Status uitkomsten Implicaties voor besluitvorming
Nadere informatie1. Ets J. E. Marcus, naar J. Smies, Den zedelijke en zinnelijke mensch. Spotprent op de wijsbegeerte van Kant. Ca
1. Ets J. E. Marcus, naar J. Smies, Den zedelijke en zinnelijke mensch. Spotprent op de wijsbegeerte van Kant. Ca. 1800-1810. [Stadsarchief Amsterdam] VIKTORIA E. FRANKE Een gedeelde wereld? DUITSE THEOLOGIE
Nadere informatiePDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen
PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen The following full text is a publisher's version. For additional information about this publication click this link. http://hdl.handle.net/2066/90117
Nadere informatieHard naar het college, zacht naar de samenleving. Julien van Ostaaijen
Hard naar het college, zacht naar de samenleving. Julien van Ostaaijen Routeplanner komend uur Verbindende rol van de gemeenteraad onder druk Verdieping van de klassieke rollen van de gemeenteraad Hard
Nadere informatieActueel beleidsplan. Stichting Vrienden van Hubrecht Instituut 2014-2016
Stichting Vrienden van het Hubrecht Instituut Actueel beleidsplan Stichting Vrienden van Hubrecht Instituut E vrienden@hubrecht.eu 2014-2016 1.1 Inleiding Naar aanleiding van het uitgevoerde onderzoek
Nadere informatieTilburgs Verkiezingssymposium Ongelijkheid binnen Gelijkheid. 6 februari 2017
Tilburgs Verkiezingssymposium Ongelijkheid binnen Gelijkheid 6 februari 2017 Directe Democratie: Referenda? In hoeverre dienst de burger betrokken te worden in het proces van het nemen van een politiek
Nadere informatieDE HELAASHEID DER DINGEN: Henk van der Kolk Universiteit Twente INHOUDSOPGAVE BEZORGDE OUDERS VAN DE KLOOF TUSSEN BURGER EN OVERHEID
DE HELAASHEID DER DINGEN: OVER BEELDEN, FEITEN EN CONSEQUENTIES VAN DE KLOOF TUSSEN BURGER EN OVERHEID Henk van der Kolk Universiteit Twente INHOUDSOPGAVE 1. Bezorgde Ouders (Gerard Reve) 2. Daantje de
Nadere informatieDE HELAASHEID DER DINGEN: Henk van der Kolk Universiteit Twente
DE HELAASHEID DER DINGEN: OVER BEELDEN, FEITEN EN CONSEQUENTIES VAN DE KLOOF TUSSEN BURGER EN OVERHEID Henk van der Kolk Universiteit Twente INHOUDSOPGAVE 1. Bezorgde Ouders (Gerard Reve) 2. Daantje de
Nadere informatieHet is niet voor het eerst dat Europa door extreem terreurgeweld wordt geraakt.
MdV, De terreur in Parijs heeft in heel Europa afschuw gewekt. Nietsontziende moslimradicalen hebben met hun aanslagen op Charlie Hebdo en op de Joodse supermarkt onze westerse samenleving in het hart
Nadere informatie30 oktober 2018 Auteur: Rozemarijn Lubbe. Aantreden Rob Jetten
30 oktober 2018 Auteur: Rozemarijn Lubbe Aantreden Rob Jetten Samenvatting Nieuwe partijleider Jetten levert D66 in peiling nog geen zetels op Samenvatting Rob Jetten krijgt nog weinig vertrouwen van D66-kiezers.
Nadere informatie