landbouw en natuurlijke omgeving dierhouderij en -verzorging gezelschapsdieren CSPE KB

Transcriptie

1 Examen VMBO-KB 2010 gedurende 200 minuten landbouw en natuurlijke omgeving dierhouderij en -verzorging gezelschapsdieren CSPE KB Het examen landbouw en natuurlijke omgeving CSPE KB bestaat uit twee deelexamens waarvan dit er één is. Naam kandidaat Kandidaatnummer Bij dit examen horen digitale bestanden. Dit examen bestaat uit 14 opdrachten. Voor dit examen zijn maximaal 95 punten te behalen. Voor elk opdrachtnummer staat hoeveel punten met een goede uitvoering behaald kunnen worden. PK-0951-b-10-1-o

2 Tijdens dit praktijkexamen voer je een aantal opdrachten uit. Deze opdrachten zijn: een minitoets maken een vervoersplan opstellen een zaadmengsel onderzoeken een afrastering maken een ethogram maken een gezondheidscontrole uitvoeren een minitoets maken Onderdeel A minitoets tijdsduur 15 minuten 12p 1 Maak de minitoets bij opdracht 1. Onderdeel B bijzonder transport dieren tijdsduur 40 minuten Lees dit onderdeel eerst helemaal door. Voor dit onderdeel heb je de bestanden start_europa.htm en start_zoo.htm nodig. Een Nederlandse dierentuin in Amersfoort krijgt een vrouwelijke Borneose orang-oetan van een Russische dierentuin in Moskou. Deze orang-oetan heet Brunei en is gefokt in Rusland. Voor het Europees fokprogramma (EEP) moet ze naar de Nederlandse dierentuin, om daar geplaatst te worden bij een orang-oetan man. Aan jou de taak om dit transport te plannen, van het startpunt in Rusland tot de aankomst in Nederland. Bij dit transport horen twee documenten om het transport van Brunei mogelijk te maken. Deze documenten moet je invullen met behulp van de websites. PK-0951-b-10-1-o 2 lees verder

3 16p 2 Het voorbereiden van het vervoer Kijk op de website van de Moskou Zoo. Beantwoord de volgende vragen over orang-oetans in het algemeen en over Brunei in het bijzonder. Loop door de Moskou Zoo. Wat is de wetenschappelijke naam van de Borneose orang-oetan? Bekijk de gegevens van Brunei. Schrijf op wie de vader van haar vader was. In Europese dierentuinen wordt onder andere gefokt met de Borneose orang-oetan. Noem een doel van deze en andere fokprogramma's. Voordat Brunei op transport naar Nederland gaat, moet er veel geregeld worden. Allereerst moet haar algehele gezondheid gecontroleerd worden door een dierenarts. Landbouwhuisdieren die geëxporteerd worden, moeten eerst een aantal weken in quarantaine. Waarom hoeven dierentuindieren NIET eerst in quarantaine? PK-0951-b-10-1-o 3 lees verder

4 Brunei wordt in het bagagegedeelte van een vliegtuig naar Schiphol vervoerd. Ze zit daar in een aangepaste kist. Deze kist moet voldoende sterk zijn en de juiste afmetingen hebben. Hieronder staan de gegevens van Brunei. afmeting in meters hoogte 1,40 armlengte 2,20 De kist moet 25% hoger zijn dan de hoogte van Brunei. De breedte en diepte van de kist mogen maximaal 20% minder zijn dan de armlengte van Brunei. Wat is de afmeting van de kist? Schrijf de berekening op. Kijk op de website van de Europese Unie. Ga naar voedselveiligheid en klik door naar dierenwelzijn. Beantwoord de onderstaande twee vragen. De Borneose orang-oetan is een beschermde diersoort, die voorkomt in CITES bijlage III. Leg uit waarom sommige diersoorten in bijlage III zijn opgenomen. Bij de bescherming van dieren tijdens het vervoer worden algemene voorwaarden gesteld. Noem drie van deze algemene voorwaarden. PK-0951-b-10-1-o 4 lees verder

5 Bij het transporteren van de orang-oetan moeten twee documenten zeker aanwezig zijn: het CITES-document en het journaal. Hierin staan alle gegevens van de orang-oetan, zoals waar ze vandaan komt en waar ze naartoe gaat. Print deze twee documenten uit. Schrijf je naam bovenaan de documenten. Vul de ontbrekende gegevens volledig in na het maken van opdracht 3. De achterkant van het CITES-document hoef je niet in te vullen. Maak gebruik van de gegevens op de websites. 3p 3 Het maken van een reisschema Hieronder staan de reisgegevens van orang-oetan Brunei. Reisgegevens: 1 Vanaf de Moskou Zoo duurt de reis naar het vliegveld per trailer ongeveer 1 uur. Op het vliegveld wordt het dier ruim van te voren verwacht om de reispapieren in orde te maken. Hiervoor moet men rekenen op 1,5 uur. 2 De vlucht van Moskou naar Schiphol, Amsterdam duurt ongeveer 3 uur en 15 minuten. 3 Op Schiphol moeten de papieren van Brunei weer gecontroleerd worden, wat ongeveer 1 uur in beslag neemt. 4 In Moskou is het 1 uur later dan in Amsterdam. 5 Het vervoer vanaf vliegveld Schiphol naar de dierentuin in Amersfoort gaat ongeveer 1 uur in beslag nemen. Vluchtgegevens: Vertrek: 30 juni 2010 Tijdstip: uur, Russische tijd Maak hieronder een tijdsschema voor de reis. Geef steeds de vertrek- en aankomsttijden aan. Let op: er is tijdsverschil. vertrek tijd aankomst tijd Moskou Zoo:. uur vliegveld Moskou:. uur vliegveld Moskou:. uur vliegveld Schiphol:. uur vliegveld Schiphol:. uur Amersfoort Zoo:. uur Reken uit hoe lang Brunei onderweg is. Lever de ingevulde documenten in bij de examinator. PK-0951-b-10-1-o 5 lees verder

6 Onderdeel C voeding volièrevogels tijdsduur 40 minuten Lees dit onderdeel eerst helemaal door. Voor dit onderdeel heb je nodig: een bekertje met een zaadmengsel een vergrootglas een weegschaal de zadenkaart 3p 4 Een zaadmengsel onderzoeken In onderstaande tabel is de samenstelling van drie zaadmengsels gegeven. Elk zaadmengsel is voor een bepaalde groep volièrevogels. zaadmengsel 1 zaadmengsel 2 zaadmengsel 3 tropisch zaad prima kanarie prima parkiet grof prima millet wit kanariezaad millet rood negerzaad millet la plata 52% 15% 10% 3% 5% kanariezaad raapzaad haver gepelde lijnzaad negerzaad hennepzaad de zaadmengsels bevatten per 100 gram: ruw eiwit ruw vet ruwe celstof vocht ruw as 11,80 g 4,15 g 8,66 g 11,95 g 3,81 g ruw eiwit ruw vet ruwe celstof vocht ruw as 40% 20% 10% 5% 3% 3% 17,60 g 24,68 g 7,58 g 9,87 g 4,13 g millet wit haver gepunte tarwe kardizaad kanariezaad millet rood dari rode dari wit pitten wit pitten gestreept pitten zwart hennepzaad paddy boekweit ruw eiwit ruw vet ruwe celstof vocht ruw as calcium (Ca) fosfor (P) 40% 8% 8% 6% 5% 5% 5% 5% 4% 4% 4% 2% 2% 2% 12,04 g 8,58 g 11,48 g 10,72 g 2,96 g 0,06 g 0,36 g PK-0951-b-10-1-o 6 lees verder

7 Van de examinator krijg je een bekertje met een zaadmengsel voor volièrevogels. Door het doen van een onderzoek kun je met behulp van de zadenkaart bepalen welk zaadmengsel het is. Maak een stappenplan voor het uitvoeren van dit onderzoek. stap actie Laat je stappenplan controleren door de examinator. Bepaal nu met behulp van het stappenplan en de zadenkaart hoe het zaadmengsel heet dat er in jouw bekertje zit. naam zaadmengsel... 9p 5 De hoeveelheid aan basisvoer berekenen Je gaat de behoefte aan basisvoer per dag van de vogels in een volière berekenen. In de volière zitten: 2 zebravinken 4 diamantduiven 2 mozambiquesijzen 3 Chinese dwergkwartels 4 rijstvogels Naast dit basisvoer krijgen de vogels in de volière ook nog aanvullend voer. tabel eiwitbehoefte per dag van enkele groepen volièrevogels vogelgroep soort zaadmengsel ruw eiwitbehoefte in gram per dag per vogel grote parkieten parkiet grof 1,5 tropische vogels tropisch zaad 0,5 kanaries kanarie 0,8 diamantduiven tropisch zaad 1,2 kwartels tropisch zaad 1,2 PK-0951-b-10-1-o 7 lees verder

8 Bereken de totale eiwitbehoefte van de genoemde volièrevogels. Vul onderstaande tabel in. vogelgroep aantal vogels in de volière behoefte aan ruw eiwit in grammen per vogel per dag totale behoefte aan ruw eiwit in grammen per dag Welke van de drie zaadmengsels is geschikt voor alle vogels in deze volière? Je hebt hierboven de totale behoefte aan ruw eiwit per dag berekend. Bereken nu hoeveel zaadmengsel de genoemde volièrevogels per dag nodig hebben om aan deze behoefte te voldoen. Schrijf de berekening op. Rond af op twee decimalen. Weeg deze hoeveelheid voer voor een dag af. Laat het afwegen controleren door de examinator. PK-0951-b-10-1-o 8 lees verder

9 Onderdeel D afrasteren weiland tijdsduur 40 minuten Lees dit onderdeel eerst helemaal door. Voor dit onderdeel heb je nodig: een leeg A4-tje een grondboor handgereedschap 3 weidepalen touw / gladdraad krammen schrikdraadkoord isolatoren een meetlint 3p 6 Het inventariseren van onderhoudswerkzaamheden De examinator wijst je een perceel grasland aan. Maak een schets van het perceel. Geef aan waar de in- en/of uitgang(en) zit(ten). Loop nu de perceelrand langs en geef op de schets aan waar onderhoud aan de afrastering nodig is. Schrijf erbij welke werkzaamheden bij dat onderhoud nodig zijn. Lever de schets in bij de examinator. PK-0951-b-10-1-o 9 lees verder

10 8p 7 Het maken van een afrastering Maak een stuk afrastering volgens onderstaande tekening en foto s. detail 1 detail 2 1,0 m 3 m detail 1 gemaakt met touw detail 2 gemaakt met schrikdraadkoord detail 1 gemaakt met gladdraad PK-0951-b-10-1-o 10 lees verder

11 Onderdeel E maken ethogram tijdsduur 25 minuten Lees dit onderdeel eerst helemaal door. Voor dit onderdeel heb je nodig: het filmpje voortplantingsgedrag_cavia een kooi met een zeugje een kooi met een beertje een ingerichte, schone kooi een horloge, stopwatch of klok 2p 8 Het bekijken van een filmpje Bekijk op de computer het filmpje over het voortplantingsgedrag van cavia s. Schrijf in onderstaande tabel vijf gedragingen op die je in het filmpje ziet, die te maken hebben met voortplantingsgedrag gedrag 6 overig Laat je tabel controleren door de examinator. 2p 9 Het maken van een ethogram De examinator wijst een caviabeertje en een caviazeugje aan die bij elkaar gezet gaan worden. Beschrijf het uiterlijk van het caviabeertje:... Beschrijf het uiterlijk van het caviazeugje:... PK-0951-b-10-1-o 11 lees verder

12 Zet de vijf gedragingen van het voortplantingsgedrag waar jij op gaat letten in de tabel. Begin met het bekijken van het gedrag van het beertje, als de twee cavia's in het hok geplaatst worden. Kijk om de 15 seconden wat het beertje doet, en zet dan een streepje achter het gedrag dat het beertje op dat moment vertoont. Als je geen voortplantingsgedrag ziet, zet je een streepje bij overig. Bekijk het beertje gedurende 7 minuten. Tel na afloop alle streepjes per gedrag op en zet het totaal aantal streepjes per gedrag in de laatste kolom. letter gedrag zet elke 15 seconden een streepje bij het vertoonde gedrag totaal aantal streepjes A B C D E F overig PK-0951-b-10-1-o 12 lees verder

13 3p 10 Het verwerken van de waarnemingen Maak hieronder een staafdiagram van je ethogram. Zet op de horizontale as de letters van de gedragingen en op de verticale as het aantal keren dat het gedrag voorkwam. y-as x-as Welk gedrag liet de beer het meest zien? Welk gedrag liet de beer het minst zien? Heeft er een dekking plaatsgevonden? Waaraan heb je dit gezien? PK-0951-b-10-1-o 13 lees verder

14 Onderdeel F controleren knaagdieren tijdsduur 25 minuten Lees dit onderdeel eerst helemaal door. Voor dit onderdeel heb je twee kooien met verschillende knaagdieren en een slipmatje nodig. 5p 11 Het voorbereiden van de gezondheidscontrole In het schema op de volgende pagina staan acht lichaamsdelen die je gaat bekijken bij de gezondheidscontrole van knaagdieren. Schrijf bij ieder lichaamsdeel telkens twee beoordelingen op waar je op moet letten als je dit lichaamsdeel controleert. Er zijn hieronder 16 beoordelingen gegeven. Zet deze beoordelingen op de meest juiste plaats in het schema. Bij de vacht/huid is één beoordeling al ingevuld en bij de anus/vulva ook. 1 wel uitvloeiing / geen uitvloeiing 2 wel uitvloeiing / geen uitvloeiing 3 wel uitvloeiing / geen uitvloeiing 4 wel beschadiging / geen beschadiging 5 wel beschadiging / geen beschadiging 6 wel beschadiging / geen beschadiging 7 juiste lengte / te lang of te kort 8 juiste lengte / te lang of te kort 9 juiste stand / afwijkende stand 10 juiste stand / scheve stand 11 wel schoon en/of helder / niet schoon en/of helder 12 beweegt soepel / beweegt kreupel of stijf 13 wel oorsmeer / geen oorsmeer 14 wel glanzend / niet glanzend 15 wel parasieten aanwezig / geen parasieten aanwezig 16 wel schoon / niet schoon PK-0951-b-10-1-o 14 lees verder

15 Vul onderstaand schema helemaal in. lichaamsdeel vacht/huid controleren / beoordelen op 1. wel parasieten aanwezig / geen parasieten aanwezig 2. ogen oren neus tanden nagels anus/vulva 1. wel schoon / niet schoon 2. pootjes Laat je schema controleren door de examinator. PK-0951-b-10-1-o 15 lees verder

16 8p 12 Het hanteren en controleren van twee verschillende knaagdieren De examinator vertelt welke twee knaagdieren je moet gaan bekijken. Let op de veiligheid van jezelf en van de knaagdieren. Controleer de gezondheid van twee knaagdieren aan de hand van onderstaande tabel. Gebruik hierbij de gegevens van opdracht 11. Schrijf eerst op welk knaagdier je hebt. Haal daarna het knaagdier op de juiste manier uit zijn/haar kooi en controleer de gezondheid. Doe dit daarna nog met twee andere knaagdieren. lichaamsdeel knaagdier 1:.. knaagdier 2:. vacht/huid ogen oren neus tanden nagels anus/vulva pootjes PK-0951-b-10-1-o 16 lees verder

17 3p 13 Het beantwoorden van drie vragen Schrijf nog een controlepunt op die niet op de vorige pagina in het schema staat maar die je bent tegengekomen en die wel met de gezondheid van de knaagdieren te maken heeft. Heeft knaagdier 1 volgens de punten waarop jij hebt gecontroleerd een goede gezondheid? Waarom wel of waarom niet? Heeft knaagdier 2 volgens de punten waarop jij hebt gecontroleerd een goede gezondheid? Waarom wel of waarom niet? Onderdeel G minitoets tijdsduur 15 minuten 18p 14 Maak de minitoets bij opdracht 14. PK-0951-b-10-1-o* 17 lees verder einde