Advies verhuizing Informatiewetenschappen opleidingen

Transcriptie

1 Advies verhuizing Informatiewetenschappen opleidingen Andy D. Pimentel 12 mei Aanleiding en doel van dit advies In de afgelopen twee jaar zijn drie verkenningscommissies actief geweest om te adviseren over het gezamenlijke UvA/VU Bachelor en Master onderwijslandschap binnen het Informatiewetenschappen (IW) domein 1. De aanleiding hiervoor is de UvA/VU bèta samenwerking en het feit dat binnen de IW deze samenwerking resulteert in het samengaan van de UvA en VU informatica onderzoeksinstituten en de vestiging van dit samenwerkingsinstituut op één enkele locatie: Science Park Zuid (SPZ). De meest belangrijke aanbevelingen van deze verkenningscommissies zijn: Het onderwijslandschap zal bestaan uit single degrees (UvA of VU opleidingen waarin samenwerking niet of zeer gelimiteerd plaatsvindt), joint programs (UvA of VU opleidingen waarin onderwijs door zowel UvA en VU docenten wordt verzorgd) en joint degrees (gezamenlijke UvA/VU opleidingen met een penvoerende instelling). Het doel is om joint programs op termijn te evolueren naar joint degrees. Voor een gedetailleerd overzicht van opleidingen in dit beoogde onderwijslandschap, verwijzen wij de lezer door naar de rapporten van de tweede en derde verkenningscommissies (Bijlagen 1 en 2). Er is consensus over het voornemen om alle IW opleidingen uiteindelijk te organiseren op dezelfde locatie als waar de IW onderzoekers resideren die de opleidingen verzorgen. Het tijdstip waarop en het tempo waarmee IW opleidingen die nu gesitueerd zijn op Science Park Oost (SPO) verhuizen naar SPZ mag en kan verschillen per opleiding. Dit betekent dus dat de verhuizing van opleidingen is losgekoppeld van de verhuizing van het UvA informatica onderzoeksinstituut (IvI) naar SPZ (en dus op een later tijdstip kan plaatsvinden). Tevens betekent dit dat er onderwijs faciliteiten en onderwijsondersteuning op SPO beschikbaar moeten blijven voor docenten zolang er nog (UvA) IW opleidingen vanuit deze locatie georganiseerd worden. De verhuizing van het IvI naar SPZ is voorzien voor begin Het onderhavige advies, welke mij door de FNWI decaan is gevraagd om op te stellen namens het IW onderwijs, beschrijft de beoogde tijdlijn van de verhuizing van de op SPO gesitueerde IW opleidingen naar SPZ alsmede de 1 De derde verkenningscommissie is alleen actief geweest voor de Bachelor IW opleidingen. 1

2 randvoorwaarden waaraan voldaan moet worden om een dergelijke verhuizing succesvol te kunnen laten plaatsvinden. Dit advies, waarvoor de bovenstaande aanbevelingen vanuit de verkenningscommissies het fundament vormen, is opgesteld op basis van gesprekken met alle relevante stakeholders: dr. Jeroen Goedkoop (Directeur College of Science), BSc en MSc opleidingsdirecteuren, opleidingscoördinatoren, directeur ESC, (een afvaardiging van) studenten, drs. Gert Grift (directeur samenwerking), prof. dr. Wan Fokkink (voorzitter van de verkenningscommissies 2&3 en contactpersoon VU), prof. dr. Jan Bergstra (directeur IvI), prof. dr. Guus Schreiber (afdelingsvoorzitter computer science dept. VU), prof. dr. Yde Venema (directeur ILLC) en de gecombineerde MTs van de UvA en VU informatica onderzoeksinstituten. Na vaststelling van de in dit advies beschreven randvoorwaarden en tijdlijn (door medezeggenschap en directie), dient er een werkgroep ingesteld te worden die implementatie scenario s gaat bestuderen, selecteren en zo gedetailleerd mogelijk gaat uitwerken. 2 Randvoorwaarden voor verhuizing opleidingen Algemene randvoorwaarden Verhuizing van UvA IW opleidingen vindt niet plaats voordat het IvI is verhuisd naar SPZ. UvA IW Bachelor opleidingen kunnen pas volledig worden verhuisd zodra zij tot jointprogram of joint-degree zijn omgevormd 2, of de UvA en VU (single-degree) BSc zusteropleidingen in voldoende mate van elkaar verschillen qua profilering. Op de nieuwe locatie op het SPZ dient de onderwijsondersteuning van hetzelfde kwaliteitsniveau te zijn als op dit moment binnen de UvA-FNWI het geval is. Voor de genoemde implementatie scenarios in Sectie 4 (zie tabel 1) zal per scenario de meest logische vormgeving daarvan verschillen. Op basis van inmiddels opgedane ervaring in de bèta-samenwerking is duidelijk dat uitwerking hiervan in samenhangende werkprocessen zeer complex is. Reden hiervoor ligt in het verschil in organisatievorm (VU meer centraal, UvA meer decentraal) en het feit dat, ongeacht de scenariokeuze, twee verschillende systeemlandschappen verbonden moeten worden door (vaak kwetsbare) maatwerk-processen. Daarnaast is de onderwijsondersteuning aan UvA-zijde op dit moment ruimer bemenst. In de nieuwe situatie zal er dus personele formatie beschikbaar moeten zijn om opleidingen en studenten op hetzelfde niveau te bedienen. Denk hierbij aan opleidingscoördinatie, studieadvies, functioneel beheer systemen, administratie, ambtelijk secretariaat, projectondersteuning, kwaliteitszorg, SISinrichting, roostering, tentamenorganisatie, managementinformatie, etc. Er is een duidelijke keuze gemaakt voor UvA en/of VU systemen voor de verschillende onderwijsprocessen en, waar nodig, zijn er goede interfaces geïmplementeerd tussen de scheidslijn van gebruikte UvA en VU systemen. Het aldus ontstane systeemlandschap, 2 Het zou wel mogelijk moeten zijn om een deel van een single-degree BSc opleiding, b.v. het 3e studiejaar, reeds te verhuizen naar de nieuwe locatie. 2

3 waarin huidige systeemarchitecturen van UvA en VU (centraal en decentraal) worden verbonden, is onderzocht op kwetsbaarheden en er is voldoende personele formatie beschikbaar om de (maatwerk-)processen voor de opleidingen en studenten structureel uit te voeren. Voor de IW opleidingen waarvan de UvA eigenaar is, blijft de UvA ook op de SPZ locatie (eind-)verantwoordelijk voor werkzaamheden en communicatie met betrekking tot student werving voor deze opleidingen. Tevens wordt de branding van UvA single-degree IW opleidingen op het SPZ volledig toegestaan en ondersteund. Er is een duidelijk uitgewerkte strategie over hoe single-degree en joint-program UvA opleidingen op de nieuwe locatie vermarkt worden. Er is een uitgewerkt model voor onderwijsfinanciering en vergoeding voor opleidingen waarin er wordt samengewerkt tussen de UvA en VU, gebaseerd op fairness en transparantie. De mogelijke structurele consequenties van de verhuizing van IW opleidingen op hun onderwijsbegroting (studiepunt bekostiging van IW opleidingen, overheadkosten voor het organiseren van onderwijsondersteuning, huur van onderwijs zalen, etc.) moeten in kaart zijn gebracht en eventuele negatieve consequenties dienen van een aanvaardbaar niveau te zijn. Hierbij dient opgemerkt te worden dat de structurele kosten voor de ondersteuning van de opleidingen hoogstwaarschijnlijk zullen stijgen. Dit is het gevolg van het (zowel systemisch als organisatorisch) moeten verbinden van twee werelden (UvA en VU). Zoals in Sectie 4 wordt aangegeven, zal er voor verschillende implementatie scenario s in kaart moeten worden gebracht hoe hoog deze structurele meerkosten zullen zijn en op welke manier deze gedragen moeten worden. De verhuizing van de IW opleidingen mag niet leiden tot grote afwijking van de huidige verdeling van de onderwijsbekostiging en docentinzet tussen de beide instellingen. De verhuizing zelf van de IW opleidingen mag geen aanleiding zijn voor grote veranderingen in de onderwijsinzet door de verschillende betrokken partijen of de onderwijsinzet in grote mate belemmeren. Bij de bepaling van onderwijsinzet is de onderwijskwaliteit altijd leidend. De transitie kosten die gemoeid zijn met de verhuizing van IW opleidingen, inclusief de kosten van een mogelijke transitie organisatie waarin er gedurende een overgangsperiode parallelle onderwijsorganisaties op zowel SPO en SPZ voor de IW opleidingen bestaan, mogen niet afgewenteld worden op de opleidingen zelf, of het onderwijs in het algemeen. Er is een duidelijk uitgewerkte onderwijs governance met een opleidingsdirecteur per opleiding (of eventueel per cluster van twee sterk gerelateerde opleidingen). Hierbij wordt formatie vrijgemaakt voor de rol van opleidingsdirecteur (zoals nu ook het geval is bij UvA FNWI opleidingen): minimaal 0.2fte per opleiding, en eventueel meer in het geval van grote opleidingen of een cluster van opleidingen. Tevens zijn de opleidingsdirecteuren ingebed in een College of Computer Science/Informatics (BSc opleidingen) of een Graduate School of 3

4 Computer Science/Informatics (MSc opleidingen). Eventueel zouden de College en Graduate School als één orgaan georganiseerd kunnen worden. Belangrijk is dat een dergelijke onderwijs organisatie uiteindelijk op locatie (SPZ) wordt gehuisvest, en dat er een transitie organisatie wordt ontworpen voor de periode waarin een deel van de opleidingen (of opleidingen gedeeltelijk) al verhuisd zijn terwijl een ander deel van de opleidingen nog op het SPO worden georganiseerd. Op de nieuwe locatie (SPZ) zijn voldoende en hoog-kwalitatieve onderwijsfaciliteiten voor het gezamenlijke UvA/VU IW onderwijslandschap, met collegezalen die bijvoorbeeld zijn toegerust op vernieuwende onderwijsmethoden zoals blended learning of desgewenst in kleinere ruimtes kunnen worden opgedeeld. Er zijn op de nieuwe locatie voldoende faciliteiten aanwezig (inclusief huisvesting) voor de studieverenigingen VIA en STORM om zich, al dan niet verenigd, te organiseren en activiteiten te ontplooien. Voor docenten vanuit o.a. het ILLC en CWI die onderwijs geven binnen (verhuisde) IW opleidingen op het SPZ zouden er voldoende (flex-)werkplekken moeten zijn op het SPZ. Communicatie en voorlichting over de verhuizing van opleidingen richting studenten en docenten dient nauwkeurig en tijdig te gebeuren. De verhuizing van het onderzoeksinstituut (IvI) zou zo min mogelijk overlast moeten veroorzaken voor het (al dan niet) lopende onderwijs. Opleidingsspecifieke randvoorwaarden Een aantal UvA IW opleidingen maken gebruik van lab faciliteiten die voor deze opleidingen essentieel zijn. Dit betreft op dit moment de volgende opleidingen: MSc SNE, BSc KI, MSc AI, BSc IK en de MSc IS. Bij verhuizing dienen dergelijke lab faciliteiten ook aanwezig te zijn op het SPZ en van dezelfde kwaliteit te zijn als nu het geval is op het SPO. Buiten de bovengenoemde labs, zijn tevens een Data Science lab en een Software Engineering lab zeer gewenst. Gegeven het feit dat de MSc Logic graag ingebed wil blijven in dezelfde governance structuur (School / College) als de andere MSc IW opleidingen, zijn de volgende randvoorwaarden van kracht: De MSc Logic zal op dezelfde locatie worden georganiseerd als waar het onderzoeksinstituut ILLC resideert. In de hieronder genoemde randvoorwaarden wordt er van uitgegaan dat het ILLC op het SPO blijft (het huidige plan). Vakken die eigendom zijn van de MSc Logic zullen georganiseerd blijven worden op het SPO. 4

5 Het niveau van onderwijsondersteuning voor de MSc Logic op het SPO mag geen negatieve effecten ondervinden van de verhuizing van de andere IW opleidingen naar SPZ. 3 Tijdlijn van verhuizing opleidingen Het doel is om de eerste reeks van UvA IW opleidingen per september 2018 op het SPZ te organiseren. Echter, voordat de UvA IW opleidingen naar SPZ verhuisd kunnen worden, zal er aan de bovenstaande randvoorwaarden moeten worden voldaan. Het ontbreken van of het in onvoldoende mate aanwezig zijn van deze condities kan dus betekenen dat opleidingen niet of pas op een later tijdstip kunnen worden verhuisd. Alleen zo kan de continuïteit van de opleidingen op een zo n goed mogelijke manier gewaarborgd worden. De verhuizing kan natuurlijk gefaseerd plaatsvinden in b.v. het geval dat er nog niet aan alle (opleidingsspecifieke) randvoorwaarden is voldaan. In dat geval ligt het voor de hand om te beginnen met de verhuizing van de joint-degree en joint-program opleidingen. 4 Vervolgstappen Na vaststelling van dit advies zal een werkgroep in het leven geroepen moeten worden die implementatie scenario s moet gaan identificeren, evalueren, selecteren en uitwerken. Als voorbeeld van dergelijke scenario s is tabel 1 weergegeven, waarin vier verschillende scenario s voor de implementatie van onderwijsondersteuning en het gebruik van onderwijssystemen worden geïdentificeerd 3. De mogelijkheden en onmogelijkheden van dergelijke scenario s zullen nauwkeurig tegen het licht gehouden moeten worden. Op basis van reeds gevoerde gesprekken lijkt in dit geval scenario 1 het meest realistisch, maar dit zou verder onderzocht moeten worden door de eerder genoemde werkgroep. Appendices Verslag IW verkenningscommissie 2 Verslag IW verkenningscommissie 3 3 Met betrekking tot de onderwijssystemen zal het niet mogelijk zijn om alle systemen van een bepaalde instelling te gebruiken. Zo zal bijvoorbeeld altijd het VU roosteringssysteem op het SPZ gebruikt moeten worden. 5

6 Scenario Soort opleiding Ondersteuning Systemen (primair) UvA single degree opleiding UvA UvA 1 Joint Program (UvA eigenaar) UvA UvA Joint Degree Penvoerder Penvoerder UvA single degree opleiding UvA VU 2 Joint Program (UvA eigenaar) UvA VU Joint Degree Penvoerder VU UvA single degree opleiding VU UvA 3 Joint Program (UvA eigenaar) VU UvA Joint Degree VU Penvoerder UvA single degree opleiding VU VU 4 Joint Program (UvA eigenaar) VU VU Joint Degree VU VU Tabel 1: Mogelijke implementatie scenario s van onderwijsondersteuning en het gebruik van onderwijssystemen. 6