Trauma-sensitief werken

Transcriptie

1 Trauma-sensitief werken

2

3 Waarom dit onderzoek? Vaak gevraagd aan volwassenen, of aan ouders waarom niet aan kinderen zélf?

4 De onderzoeksvragen: 1. Hoeveel en welke ingrijpende ervaringen hebben leerlingen van groep 7 en 8 ervaren? 2. Hoe hangt dit samen met hun gevoel van welbevinden?

5 Wat zijn ingrijpende jeugdervaringen?

6 Wat deze ervaringen ingrijpend maakt: Doen zich voor in een relatie met ouder/verzorger of huisgenoot Op een plek waar kinderen zich veilig moeten kunnen voelen Veroorzaken langdurig gevoelens van stress

7 Er is stress en STRESS Stress = een biologisch proces in hersenen en lichaam reactie op acuut gevaar Drie keuzes: Vechten, vluchten of bevriezen Gevaar geweken -> rust en herstel

8 En bij langdurige stress blijft de alarmbel rinkelen, lichaam blijft stresshormonen aanmaken -> continue in vecht, vlucht of bevriesstand.

9 Animatie langdurige stress & steun

10

11 Hoe is het onderzoek uitgevoerd? Anonieme vragenlijsten 664 kinderen van 29 scholen verspreid over het land 30 vragen over ingrijpende ervaringen 10 vragen over kwaliteit van leven

12 De vragen over ingrijpende ervaringen

13

14 Het percentage kinderen per ervaring

15

16 Vragenlijst kwaliteit van leven

17 Kwaliteit van leven per ervaring

18 En bij meerdere ervaringen?

19

20 Er is goed nieuws: Schade is te vermijden! Veerkracht: vermogen te herstellen na ernstige tegenslag 1 betrouwbare volwassene kan het verschil maken

21 Veerkracht: Individuele eigenschappen kind Veilige relatie met ouder/verzorger Betrouwbare volwassene buitenshuis

22

23 Tim heeft met zijn moeder en broertje in de vrouwenopvang gezeten. Thuis was sprake van huiselijk geweld. Vader sloeg moeder en kon erg tegen de kinderen uitvallen bij kleinigheden. Dit was onvoorspelbaar voor Tim. Als oudste kreeg hij het meest te verduren.

24 Welke overtuigingen Welk gedrag zou je kunnen zien

25 En kindermishandeling? 26,7% van de 11- en 12-jarige kinderen thuis verwaarloosd, mishandeld of seksueel misbruikt. Vaak meer dan 1 vorm.

26 Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling

27 Signaleren = zien wat opvalt In gedrag kind In interactie: met jou, ouders en leeftijdsgenoten In gedrag ouders/verzorgers Lichamelijke signalen kind In de leefomgeving

28 Signaleren én handelen!

29 Van signaleren naar ondersteunen Drie pijlers: Veiligheid Relaties Leren omgaan met emoties en gedrag

30

31 Trauma-sensitief werken Op drie competentieniveaus van alle medewerkers: - Houding: bewust dat veel kinderen ingrijpende ervaringen hebben en dat de impact groot kan zijn - Kennis: weten stressklachten te herkennen - Vaardigheden: in staat steun te bieden.

32 Jij als leerkracht / docent Basishouding: rustig, betrouwbaar en voorspelbaar Bied structuur en duidelijkheid (geen onverwachte acties, uitleg over wat gaat gebeuren) Verwachtingen aan kinderen zijn helder, consequent en positief (hoge verwachtingen) Bied keuzes en controle

33 Een veilig klaslokaal Zorg voor een nette, opgeruimde klas Bied activiteiten gestructureerd en voorspelbaar aan, hang dagindeling zichtbaar op Zorg voor duidelijke looproutes Creëer een rustig hoekje in het lokaal (om stress te laten zakken) Zorg voor eigen plek en spullen

34 Een veilige groep Structureel aandacht aan positieve groepsvorming elk kind heeft een plek Stel gezamenlijk gedragsregels op Opdrachten in wisselende groepssamenstelling Help bij het aangaan van vriendschappen

35 Aandacht voor het individuele kind Zie het kind Help het kind lastige emoties en ongepast gedrag te begrijpen Help andere manieren te vinden om emoties te uiten Geef structureel aandacht aan krachten en interesses

36 Ongewenst gedrag Hoe ga je daar traumasensitief mee om?

37 Connect before correct Time-in ipv Time-out Consequenties ipv straf Ongewenst gedrag= hulp nodig bij gewenst gedrag Keuzes bieden

38 Gewenst gedrag bevorderen Verwachtingen hooghouden, aansluiten bij talenten en interesses Gerichte, specifieke complimenten geven op gedrag en goede pogingen

39 Een trauma-sensitieve organisatie Schoolbrede visie, gedragen door bestuur en directie Veilige organisatie: looproutes, toiletten, schoolplein, route ernaartoe Screenen kinderen op ingrijpende ervaringen Alle medewerkers doorlopend scholen over impact en effect ingrijpende ervaringen Zorg voor medewerkers

40 Acties op vier niveau s: Organisatiebreed beleid In de klas/in gesprekken/ therapieruimte etc met het kind/de cliënt Samenwerking met ouders Samenwerking met andere organisatie

41

42 Meer informatie Augeo Magazine: artikel over kinderen steun bieden: /8_tips_om_chronische_stress_te_verlagen.ht ml Onderzoek Jongerentaskforce: