Cursus Natuur-in-zicht

Transcriptie

1 Planten (deel 1) Cursus Natuur-in-zicht 1 Inhoud van de les Deel 1 Bouw van een plant Hoe leven (bloeiende) planten? Beknopte indeling van het plantenrijk Deel 2 6 grote plantenfamilies Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 2 1

2 1.1 Bouw van een plant knop bloem vruchtbeginsel blad okselknop rijpe zaaddrager vallend zaadje zaailing zijwortel hoofdwortel Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht haarwortels Hoe leven (bloeiende) planten? Groeien Elke plant heeft nood aan om te groeien Water (fotosynthese + vervoermiddel + stevigheid) Licht (levert energie) Mineralen (bouwstoffen, denk aan meststoffen) Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 4 2

3 Bladstanden verspreid tegenoverstaand kransgewijs wortelrozet Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 5 Bladgroenverrichting/ fotosynthese: koolstofdioxide + water in bladgroenkorrels met zonlicht suiker + zuurstof Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 6 3

4 tekstvak zonlicht zuurstof huidmondjes koolstofdioxide glucose via bastvaten naar alle delen van de plant Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 7 Soorten aangepast aan bijzondere omstandigheden: Maar niet op alle plaatsen zijn zonlicht, water en mineralen evenveel aanwezig. Planten hebben strategieën om zich aan deze omstandigheden aan te passen. Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 8 4

5 Droogteplanten Engels gras muurpeper Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 9 leeuwenklauw tekstvak zandmuur Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 10 5

6 Waterplanten witte waterlelie klein kroos Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 11 titel tekstvak aarvederkruid waterranonkel Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 12 6

7 Aanpassing aan weinig zonlicht: schaduwplanten in bossen bosanemoon eenbes Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 13 witte klaverzuring bleeksporig bosviooltje Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 14 7

8 adelaarsvaren gewone salomonszegel Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 15 Aanpassing aan weinig mineralen kleine zonnedauw Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 16 8

9 Het rariteitenkabinet: vogelnestje, parasiet op bodemschimmels, geen bladgroen Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 17 Bloeien Bouw van een bloem (voorplantingsorgaan) Bestuiving en bevruchting Wind- en insectenbloeiers Geslachtsverdeling Bloeiwijzen Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 18 9

10 Bouw van een bloem: voortplantingsorgaan Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 19 Bevruchting stuifmeelkorrels pollenbuis zaadbeginsel eicel zaadcel vruchtbeginsel Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 20 10

11 Bestuiving = overbrengen van stuifmeelkorrels naar de stempel van de stamper zelfbestuiving buurbestuiving kruisbestuiving Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 21 Enkele voorbeelden: bestuiving door de wind grote vossenstaart zomereik grote brandnetel Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 22 11

12 Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 23 Bestuiving door insecten witte dovenetel gewone esdoorn zeepkruid Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 24 12

13 Onderscheid: windbloeiers - insectenbloeiers Windbloeiers Bloem klein en onopvallend Bloeien vooral vóór of tijdens ontluiken van bladeren Stuifmeel droog en licht Geen lokmiddel (nectar of geur) Insectenbloeiers Bloem mooi en groot Bloeien vooral in zomer wanneer insecten actief zijn Stuifmeel kleverig Lokmiddel Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 25 Geslachtsverdeling Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 26 13

14 Bloeiwijzen aar tros pluim scherm hoofdje Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 27 gele lis water Zaadverspreiding paardenbloem wind rogge pelsdieren Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 28 14

15 Zaadverspreiding groot springzaad wegschieten meidoorn vogels brem wegschieten Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 29 Levensvormen kruidachtige planten eenjarig: akkerviooltje kroontjeskruid Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 30 15

16 eenjarig: gele ganzenbloem Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 31 tweejarig: vingerhoedskruid tweejarig: grote teunisbloem Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 32 16

17 doorlevend: dotterbloem doorlevend: Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht hop 33 boom: winterlinde Levensvormen houtgewassen struik: eenstijlige meidoorn Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 34 17

18 liaan: wilde kamperfoelie liaan: klimop Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht Beknopte indeling van het plantenrijk SPORENPLANTEN Primitieve sporenplanten Ontwikkelde sporenplanten ZAADPLANTEN Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 36 18

19 ZAADPLANTEN Bedektzadigen Naaktzadigen Eenzaadlobbigen Tweezaadlobbigen Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 37 Sporenplanten Primitieve sporenplanten: Wieren - eencellige wieren groene aanslag; leven in water of vochtige omstandigheden - meercellige wieren groene drap Mossen hechtwortels dienen als hechting, water en mineralen worden opgenomen via blad Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 38 19

20 wieren Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 39 tekstvak Levenscyclus van een mos Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 40 20

21 Ontwikkelde sporenplanten: Varenplanten hebben sapkanalen, echte wortels holpijp moeraswolfsklauw gewone eikvaren Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 41 Levenscyclus van een varen Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 42 21

22 Zaadplanten naaktzadigen bedektzadigen Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 43 Bedektzadigen: een- en tweezaadlobbigen Tweezaadlobbigen Zaden bevatten twee zaadlobben Uit het zaad komen 2 kiemblaadjes Bladeren zijn veernervig of handnervig Eénzaadlobbigen Zaden bevatten één zaadlob Uit het zaad komt 1 kiemblad Bladeren zijn parallelnervig Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 44 22

23 Tweezaadlobbigen bij eik blijven kiemblaadjes ondergronds kiemblaadjes eik linde beuk witte waterkers Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 45 Judaspenning beuk Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 46 23

24 Eenzaadlobbigen gewone salomonszegel Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht daslook asperge Engels raaigras 47 boshyacint eenbes Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 48 rietorchis 24

25 Pas op! Zwammen geen planten want geen fotosynthese leven van voedsel dat groene planten aanmaken. Korstmos samenleven van schimmel (zwam) en eencellig wier schimmel levert water en mineralen wier doet aan fotosynthese Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 49 titel tekstvak boleet buisjeszwammen Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 50 berkenzwam 25

26 stuifzwammen parelstuifzwam plaatjeszwammen Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 51 vliegenzwam korstmossen Planten 1 Cursus Natuur-in-zicht 52 26