DE VRIJWILLIGER CENTRAAL (analysemodel)

Transcriptie

1 ? cultuur betrokkenheid Belevingsaspecten vaardigheden taken middelen Taak gerelateerde aspecten DE VRIJWILLIGER CENTRAAL (analysemodel) aansturing andere vrijwilligers klanten Relationele aspecten Waarom wil ik wel of niet vrijwilliger zijn? Zakelijke aspecten beloning organisatie zaken buiten de organisatie

2 WAAROM WIL IK WEL OF NIET VRIJWILLIGER ZIJN? Als organisatie is het een kunst om te ontdekken welke zaken van invloed zijn op de keuze van de vrijwilliger om wel of niet actief te zijn en te blijven. Als je weet welke zaken dat zijn kun je hier als organisatie aan gaan werken. In het schema zie je een aantal zaken die invloed kunnen hebben op de keuze van een vrijwilliger om wel of niet actief te blijven binnen een organisatie. Als je die 12 punten bekijkt zijn er een aantal zaken waarop je als organisatie weinig of geen invloed kunt uitoefenen, maar er zijn ook een aantal zaken die je wel degelijk kunt beïnvloeden. Naast deze 12 punten is er ook de factor tijd. Je kunt als organisatie vrij goed aangeven hoeveel tijd je minimaal van een vrijwilliger vraagt. Als dit duidelijk is kan de vrijwilliger zelf bepalen of hij of zij de benodigde tijd hiervoor vrij kan of wil maken. In het schema wordt het vrijwilliger zijn bekeken vanuit vier verschillende invalshoeken: - Zakelijke aspecten. - Taak gerelateerde aspecten. - Relationele aspecten. - Belevingsaspecten. Bij deze aspecten wordt gekeken naar hoe je de organisatie ervaart en beleeft. Het gaat hier met name om gevoelszaken. volgende (Zakelijke aspecten)

3 ZAKELIJKE ASPECTEN Zakelijke aspecten beloning organisatie zaken buiten de organisatie Dit zijn die aspecten die je als vrijwilliger direct merkt als je aan de slag gaat. Het heeft te maken met organisatorische zaken, praktische zaken rond de activiteiten en wat het vrijwilligerswerk jou als vrijwilliger persoonlijk oplevert. volgende (beloning)

4 TAAK GERELATEERDE ASPECTEN Taak gerelateerde aspecten vaardigheden taken middelen Dit zijn de aspecten die direct betrekking hebben op de taken/werkzaamheden die je binnen de organisatie uitvoert. volgende (vaardigheden)

5 RELATIONELE ASPECTEN Relationele aspecten klanten andere vrijwilligers aansturing Hierbij wordt gekeken hoe je om kunt gaan/ omgaat met de verschillende geledingen binnen de organisatie. volgende ( klanten )

6 BELEVINGS ASPECTEN Belevings aspecten betrokkenheid cultuur? Bij deze aspecten wordt gekeken naar hoe je de organisatie ervaart en beleeft. Het gaat hier met name om gevoelszaken. volgende (betrokkenheid)

7 KLANTEN klanten relationeel functioneel individuele klant klanten als groep Of je het wel of niet leuk vindt als vrijwilliger wordt voor een groot deel bepaald door de klanten/leden waarvoor of waarmee je werkt. Natuurlijk moet je met een open mind naar de klanten/leden toe stappen, maar soms liggen de klanten/leden je beter dan een andere keer. Het gaat hierbij zowel om de individuele klanten/leden als ook om de klanten/leden als groep. Vrijwilligers zullen gemotiveerder zijn naarmate het beter klikt met de klanten/leden. volgende (andere vrijwilligers) terug (Relationele aspecten)

8 ANDERE VRIJWILLIGERS andere vrijwilligers relationeel functioneel directe collega vrijwilligers overige vrijwilligers Zoals het wel of niet kan klikken tussen vrijwilliger en klant, zo kan het ook wel of niet klikken tussen vrijwilligers onderling. De onderlinge band tussen vrijwilligers is van groot belang voor de organisatie, maar ook voor de vrijwilliger zelf. Vaak genoeg leidt deze band tot langdurige vriendschappen die verder gaan dan de carrière binnen de organisatie. Hierbij gaat het om de vrijwilligers waar je samen mee voor een bepaalde taak staat, maar ook om vrijwilligers binnen de organisatie waar je voor de uitvoering van je taak niet direct mee te maken hebt. volgende (aansturing) terug ( klanten )

9 AANSTURING aansturing relationeel functioneel door bestuur directe aansturing De manier waarop je als vrijwilliger wordt aangestuurd kan een bron van inspiratie zijn, maar kan ook zorgen voor de nodige frustraties. De relatie met diegene die je direct aanstuurt moet open en eerlijk zijn om te voorkomen dat er zaken al sluimerend voor een verstoorde relatie gaan zorgen. Ook geldt dit voor de relatie met het bestuur van de organisatie. De band met het bestuur hoeft niet zo innig te zijn, maar voorkomen moet worden dat er een wij (de uitvoerende vrijwilligers) en zij (het bestuur) ontstaat. Er dient voorkomen te worden dat de vrijwilliger zich niet serieus genomen voelt. volgende (Belevingsaspecten) terug (andere vrijwilligers)

10 VAARDIGHEDEN vaardigheden de theorie de praktijk Als een vrijwilliger niet beschikt over de juiste vaardigheden om zijn taak uit te voeren, dan zal dit tot frustraties leiden. Het gaat hierbij om de praktische uitvoering van de taak (het hoe) als ook om de theorie achter de activiteiten (het waarom). Elke vrijwilligersorganisatie kent verschillende taken en elke taak vraagt specifieke vaardigheden. Het is de kunst om de vaardigheden waarover vrijwilligers beschikken zo goed mogelijk aan te laten sluiten bij de taken die zij binnen een organisatie verrichten. volgende (taken) terug (Taak gerelateerde aspecten)

11 TAKEN taken heldere kaders eigen inbreng Voor het uitvoeren van taken is het van belang dat duidelijk is wat er van jou als vrijwilliger verwacht wordt. Heldere kaders zijn in dit verband van belang. Er wordt gesproken over kaders, omdat bij de concrete invulling van de kaders de eigen inbreng van vrijwilligers belangrijk is. De kaders moeten de richting bepalen, de vrijwilliger zelf moet verantwoordelijk zijn voor de weg. volgende (middelen) terug (vaardigheden)

12 MIDDELEN middelen beschikbaarheid eigen inbreng Voor het uitvoeren van je taken heb je meestal materialen/hulpmiddelen nodig. Het stimuleert vrijwilligers ook als zij zelf aan kunnen geven welke (soort) materialen/hulpmiddelen zij graag willen gebruiken en/of nodig hebben. Vervolgens is van belang dat de materialen/hulpmiddelen beschikbaar zijn op het moment dat ze nodig zijn en dat de kwaliteit van die materialen voldoende is. volgende (Relationele aspecten) terug (taken)

13 BELONING beloning financieel waardering plezier in woorden in daden Een vrijwilliger krijgt geen salaris. Het enige waarmee je een vrijwilliger kunt betalen is waardering voor zijn werk. Laat dit als organisatie ook duidelijk merken. Een feestje, een kaartje met de verjaardag of met de feestdagen, een bedankbriefje na een geslaagde grotere activiteit zijn kleine attenties die de vrijwilligers zeer op prijs zullen stellen. Denk daarnaast ook eens na over de kosten die vrijwilligers soms maken, hoe zit het met reiskosten, portokosten, telefoonkosten? Niet alles hoeft betaald te worden maar alles moet wel op zijn waarde geschat worden. volgende (organisatie) terug (Zakelijke aspecten)

14 ORGANISATIE organisatie tijd organisatie structuur ondersteunende processen sturings processen De vrijwilliger moet zich (als dat niet zijn specifieke taak is) geen zorgen hoeven te maken over de contacten met de gemeente, de ruimte die gebruikt moet worden, de contributie enz. enz. Als organisatie dien je ervoor te zorgen dat dit soort zaken goed geregeld zijn. Op deze manier kan de vrijwilliger zich volledig concentreren op zijn eigenlijke taak. Wel kan/moet de vrijwilliger betrokken worden bij het nemen van besluiten over deze zaken. De organisatie zorgt vervolgens voor de uitwerking. Een ander belangrijk middel dat nodig is om de taken uit te kunnen voeren is tijd. De hoeveelheid tijd die een vrijwilliger wil investeren is sterk gebonden aan de tevredenheid van de vrijwilliger over de organisatie. Het vakje tijd heeft dan ook een andere kleur: TIJD IS NIET BEPALEND VOOR DE TEVREDENHEID VAN DE VRIJWILLIGER MAAR EEN RESULTANTE VAN DIE TEVREDENHEID. volgende (zaken buiten de organisatie) terug (beloning)

15 ZAKEN BUITEN DE ORGANISATIE zaken buiten de organisatie werk/opleiding status Als je als organisatie binnen de gemeenschap een goede naam hebt, dan levert het een zekere status op als je kunt zeggen dat je als vrijwilliger verbonden bent aan zo n organisatie. Is dit niet het geval, dan zal een goede vrijwilliger zich nog wel een keer bedenken voor hij actief wordt. De werkzaamheden als vrijwilliger kunnen ook iets opleveren voor je werk of opleiding. Dit kan zijn door de ervaringen die je opdoet, maar ook door de contacten die je hebt. volgende (Taak gerelateerde aspecten) terug (organisatie)

16 BETROKKENHEID betrokkenheid bij de klanten of het doel bij de organisatie Hoe meer een vrijwilliger zich betrokken voelt bij de organisatie, hoe kleiner de kans is dat hij vertrekt. Als organisatie heb je hier niet altijd grip op. Je kunt wel zorgen voor goede werkomstandigheden maar betrokkenheid kun je verder niet aanleren of meten, die heb je of die heb je niet. Het gaat hierbij niet alleen om betrokkenheid bij je directe klanten maar ook om betrokkenheid bij de totale organisatie. volgende (cultuur) terug (Belevingsaspecten)

17 CULTUUR cultuur cultuur van de organisatie de werk cultuur Elke organisatie heeft zijn eigen cultuur. De cultuur van de organisatie moet bij je passen. Als je zelf vrij formeel met anderen omgaat en binnen de organisatie gaat men informeel met elkaar om, dan zal dat op termijn tot onvrede leiden. Dit geldt ook voor de cultuur van het werk. Is alles tot in de puntjes voorgeschreven en geregeld en hou je zelf van improviseren, dan kan dat tot spanningen leiden. volgende (?) terug (betrokkenheid)

18 ?? Het kan zijn dat als je de minnen en plussen van alle onderwerpen optelt de balans naar de negatieve kant doorslaat. Maar er is iets dat we niet kunnen meten of aantonen waardoor iemand zich toch met hart en ziel zal blijven inzetten voor de organisatie. Ook kan het gebeuren dat een organisatie haar uiterste best doet en er in slaagt om alle punten positief te beïnvloeden, maar dat de vrijwilliger er toch voor kiest om te vertrekken en dat er geen nieuwe vrijwilligers te vinden zijn. Dit ongrijpbare punt maakt het dus ook per definitie onmogelijk om een vrijwilligersplan op te stellen dat altijd werkt. Gelukkig kunnen we nog niet alles verklaren en indelen wat het menselijk gedrag aangaat, maar dit laatste mag nooit een excuus zijn voor een organisatie om niet serieus aandacht te besteden aan de andere punten. terug (cultuur)