BELEIDSNOTA. Preventie- en handhavingsplan Alcohol Archiefexemplaar

Transcriptie

1 BELEIDSNOTA Archiefexemplaar Preventie- en handhavingsplan Alcohol Auteur Wilhard Knipscheer Functie Intergraal handhaver Datum 7 oktober 2014 Versienummer 1

2 Voorwoord Voor u ligt het ontwerp van het eerste Preventie- en Handhavingsplan Alcohol gemeente Aalten (PenH-plan) waarin de wettelijke taakstellingen van de wetgever voor onze gemeente zijn uitgewerkt. Per 1 januari 2014 is Drank- en Horecawet (kortweg DHW) de gewijzigd. De gewijzigde wet stelt de gemeente beter in staat om lokaal beleid te ontwikkelen en uit te voeren en zorgt ervoor dat dit meer aansluit op de lokale situatie en problematiek. De nieuwe DHW raakt verschillende beleidsterreinen, onder meer gezondheidsbeleid, horecabeleid, handhavingsbeleid en openbare orde en veiligheid. Om invulling te kunnen geven aan de doelen van de nieuwe DHW is een integrale benadering vanuit deze beleidsvelden noodzakelijk. De gemeente reguleert, houdt toezicht en kan handhaven en is nu dus verantwoordelijk voor het gehele proces van vergunningverlening tot aan het toezicht op de naleving van de DHW Gemeente Aalten

3 Begrippenlijst APV : Boa : DHW : NVWA : E-MOVO: Algemene plaatselijke verordening voor de gemeente Aalten Buitengewoon opsporingsambtenaar Drank- en Horecawet Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit Elektronische Monitor en voorlichting (dit is een landelijk vragenlijstonderzoek onder scholieren die de GGD uitvoert) 3-33 Gemeente Aalten

4 Inhoud Voorwoord 2 Begrippenlijst 3 Inleiding 5 Hoofdstuk 1. Waar staan we nu? Huidig alcoholgebruik onder jongeren Aanwezig risico op verkoop aan jongeren Lokaal alcoholmatigingsbeleid Regelgeving... 9 Hoofdstuk 2. Waar willen wij heen? (doelstellingen) Uitgangspunten en onderbouwing Beleidsdoelgroep en beoogd resultaat Doelstellingen van beleid Beoogd resultaat in 2015:...12 Hoofdstuk 3. Hoe bereiken wij onze doelstellingen? Regionale samenwerking Acties om alcoholgebruik te voorkomen Educatie & draagvlak Preventie door participatie Toezicht & Handhaving Toezichtstrategie Sanctiestrategie Hoofdstuk 4. Kosten 16 Hoofdstuk 5. Evaluatie en inbedding 17 Bijlagen: 18 Bijlage I Handhaving uitvoeringsprogramma Bijlage II Borgingsafspraken project Alcoholmatiging Jeugd in de Achterhoek...20 Bijlage III Factsheet Alcoholmatiging Jeugd...26 Bijlage IV Flyer met aandachtspunten over alcoholverkoop bij evenementen Gemeente Aalten

5 Inleiding Sinds 1 januari 2013 is de gemeente, in deze de burgemeester, verantwoordelijk geworden voor de DHW. Het toezicht op de naleving van de DHW is daarbij overgegaan van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) naar de gemeente. Per 1 januari 2014 is de DHW opnieuw gewijzigd. De leeftijdsgrens voor alcoholhoudende drank is van 16 jaar naar 18 jaar verhoogd. Er mag geen alcohol aan jongeren onder de 18 jaar verkocht worden en jongeren onder 18 jaar mogen geen alcohol in hun bezit hebben op voor het publiek toegankelijke plaatsen. Reden hiervoor is dat jongeren beter beschermd moeten worden tegen de schadelijke gevolgen van alcohol. Daarnaast is per 1 januari 2014 in de DHW (artikel 43a) een nieuwe verplichting voor gemeenten opgenomen. Gemeenten moeten voortaan een Preventie- en Handhavingsplan alcohol opstellen. Dit plan moet afgestemd worden met andere preventieprogramma s zoals het lokale gezondheidsbeleid. Dit plan moet de hoofdzaken uit het beleid met betrekking tot preventie van alcoholgebruik onder vooral jongeren beschrijven en de handhaving van de wet. De DHW schrijft voor wat minimaal aangegeven moet worden in het plan, namelijk: wat de doelstellingen zijn van het preventie- en handhavingsbeleid alcohol; welke acties worden ondernomen om alcoholgebruik, met name onder jongeren, te voorkomen, al dan niet in samenhang met andere preventieprogramma s als bedoeld in artikel 2, 2 de lid onderdeel d, van de Wet Publieke Gezondheid (WPG); de wijze waarop het handhavingsbeleid wordt uitgevoerd en welke handhavingsacties in de door het plan bestreken periode worden ondernomen; welke resultaten in de door het plan bestreken periode minimaal behaald dienen te worden. Looptijd Dit plan heeft een looptijd tot en met De wet bepaalt dat het nieuwe Preventie en Handhavingsplan in 2016 (verder) afgestemd moet worden met andere preventieprogramma s van de Wet Publieke Gezondheid( WPG). Vanaf dat moment wordt voor beide plannen een gelijktijdige 4-jarige cyclus doorlopen. Op dit moment zijn de plannen uit het preventieplan op grond van de WPG in uitvoering. Het Preventie- en Handhavingsplan DHW sluit daarop zo goed als mogelijk aan. In de komende periode wordt ervaring opgedaan die in 2016 wordt gebruikt voor de integrale beleidsvisie vanaf Gemeente Aalten

6 Hoofdstuk 1. Waar staan we nu? 1.1 Huidig alcoholgebruik onder jongeren In de 4 weken voorafgaand aan E-MOVO 2011 heeft 43% van de tweede en vierde klassers uit de Achterhoek alcohol gedronken, in 2003 was dit nog 70%. Toch is het aantal drinkende jongeren niet verwaarloosbaar. Veel jongeren in de Achterhoek drinken al voor hun zestiende: van de tweedeklassers in het voortgezet onderwijs (13- en 14 jarigen) drinkt 17% 1 regelmatig alcohol. Ruim de helft, 56% van de vierdeklassers (15- en 16-jarigen) is een binge drinker, zij hebben in de vier weken voorafgaand aan het onderzoek bij minstens één gelegenheid vijf of meer glazen alcohol gedronken. In de regio Achterhoek is het alcoholgebruik door de jeugd hoger dan in de rest van de GGD-regio 2 (zie figuur 1). Aalten Berkelland Bronckhorst Doetinchem Montferland Oost Gelre Oude IJsselstreek Winterswijk Achterhoek Gelre-IJssel 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% Drinkt alcohol Bingedrinker Dronken geweest Figuur 1: Jongeren die alcohol hebben gedronken, aan bingedrinken 3 deden of dronken zijn geweest in de vier weken voorafgaand aan het onderzoek (als percentage van alle jongeren). Bijna een derde, 28%, van de volwassenen en 22% van de ouderen vanaf 65 jaar voldoet niet aan het advies voor alcoholgebruik van de Gezondheidsraad (d.w.z. niet meer dan twee glazen alcohol per dag voor mannen en niet meer dan een glas per dag voor vrouwen). 1.2 Aanwezig risico op verkoop aan jongeren De prijs van alcohol is in de detailhandel met afstand het laagst, tot zo n 10 maal lager dan in de horeca. De detailhandel herbergt hierdoor het risico dat er voor hetzelfde bedrag tot 10 keer meer alcohol door jongeren wordt gekocht en ingenomen. Beschikbaarheid van zoete, alcoholische drank, die de natuurlijke alcohol-aversie van jeugd maskeert, maximaliseert het aanwezige risico dat door de lage prijs aanwezig is: het complete, voor jeugd aantrekkelijke assortiment is er (voor de laagste prijzen) beschikbaar. 1 De cijfers gaan over het alcoholgebruik van jongeren in de Achterhoek. Hiervoor in de plaats kan per gemeente het percentage worden ingevuld. Deze zijn te raadplegen op de E-MOVO website 2 De GGD heette in 2011 GGD Gelre-IJssel. Vanaf 2013 GGD Noord- en Oost-Gelderland. 3 Bingedrinken wil zeggen het drinken van 6 glazen alcohol of meer tijdens 1 enkele gelegenheid Gemeente Aalten

7 De detailhandel is voor consumenten die alcohol willen kopen zeer aantrekkelijk. Dit blijkt uit het feit dat zo n 80% van alle in Nederland geconsumeerde alcohol wordt verkocht. Hiervan komt ca. 90% voor rekening van supermarkten en 10% voor rekening van slijterijen, waarvan ongeveer de helft in bezit is van supermarktorganisaties. De horeca is verantwoordelijk voor de verkoop van slechts 20% van alle alcohol, waarvan een deel plaatsvindt in restaurants. De conclusie die hieruit kan worden getrokken is dat de supermarktbranche de alcoholverkoop domineert. Uit de populariteit van het zogenaamde indrinken blijkt de aantrekkingskracht van alcohol in de detailhandel op jongeren. Het frequente, hoge alcoholgebruik door de Achterhoekse jongeren zou binnen de horeca voor de meesten ook onbetaalbaar zijn. Veel alcoholgerelateerde problemen kunnen hierdoor herleid worden tot alcohol die binnen de detailhandel wordt verkocht, in het bijzonder binnen de supermarktbranche. Het met voorrang beperken van de beschikbaarheid van alcohol voor jeugdigen op plaatsen waar de prijs hoog is, herbergt het risico van een averechts effect. Het vergroot namelijk de kans dat jongeren hun aankopen (gaan) verrichten op plaatsen waar voor hetzelfde geld veel meer alcohol kan worden gekocht. De aandacht ligt daarom in eerste instantie op het uitsluiten van verkoop in de detailhandel aan te jonge mensen, waar voor weinig geld zeer veel alcohol kan worden gekocht. Binnen de detailhandel gaat de eerste aandacht uit naar de supermarkten, waar het prijsniveau weer lager ligt dan in slijterijen. De hiervoor beschreven bijzondere aandacht hoeft overigens niet te betekenen dat de gemeentelijke inspanningen voor de DHW zich beperken tot leeftijdscontrole binnen de detailhandel. Wel dat hier grote prioriteit ligt en hiermee rekening moet worden gehouden in de uitvoering. 1.3 Lokaal alcoholmatigingsbeleid Het alcoholmatigingsbeleid maakt nu structureel onderdeel uit van ons lokale gezondheids- en jeugdbeleid. De aanpak alcoholmatiging is een continu proces, we willen draagvlak zoeken en creëren in onze samenleving voor dit thema. Het is van belang om onze jeugd, maar ook de ouders en (para)commerciële instellingen goed te informeren over de wetswijziging, de doelstellingen van de wetswijziging maar ook de consequenties bij overtreding hiervan. Om dit te bereiken is er een voorlichtingsplan voor jongeren ontwikkeld, hebben wij de landelijke campagne voor de leeftijdsverhoging lokaal uitgerold en blijven wij deze campagne lokaal ondersteunen. Ook gaan wij het ketenbeleid vormgeven. Wat hebben we tot op heden gedaan? Project Alcoholmatiging Jeugd in de Achterhoek In september 2005 ging in acht Achterhoekse gemeenten en de Stedendriehoek, voor de periode van ruim twee jaar, het project Alcoholmatiging Jeugd in de Achterhoek van start. Een project waarmee de gemeenten in regionaal verband het probleem van te jong, te vaak en teveel alcohol drinken hebben opgepakt. In 2008 is dit project, voor de duur van drie jaar, verlengd tot en met Het alcoholmatigingsproject in de Achterhoek en de Stedendriehoek zijn succesvol. Dit blijkt uit het E-MOVO onderzoek dat eind 2011 in klas 2 en 4 van middelbare scholen is uitgevoerd. In beide regio s daalde het alcoholgebruik onder tweede klassers spectaculair, van ruim 50% in 2003 naar 17% in Eenmaal 16 jaar, drinken veel jongeren al snel en veel alcohol, de daling is daar voorzichtiger. Jongeren geven in 2011 vaker aan dat hun ouders alcoholgebruik niet goedkeuren. Extra activiteiten - Zo hebben veel ouders op het basis- en voortgezet onderwijs ouderavonden over jong alcoholgebruik bezocht. - Gemeenten plaatsten bij herhaling artikelen op de gemeentepagina van het huis-aan-huis blad. Via bioscoopreclame en radiospots zijn volwassenen en jongeren bereikt. - Jeugdverpleegkundigen gaven tijdens het Preventief Gezondheidsonderzoek in groep 7 een eenduidig advies over alcohol aan elke ouder en kind. - De Instructie Verantwoord Alcoholschenken is uitgevoerd onder sportverenigingen en jongerenwerk. - Binnen de horeca is de cursus Barcode uitgevoerd Gemeente Aalten

8 Lopende projecten/activiteiten Voorlichting jongeren In samenwerking met Iriszorg, JEKK en Jongerenwerk is er voor Schaersvoorde een aanbod georganiseerd waarbij de onderwerpen Sex, drugs, alcohol en social media centraal staan. Op deze manier proberen we op een leuke en interessante manier voorlichting te geven over de onderwerpen waar jongeren mee te maken krijgen. De voorlichtingen vinden plaats op Schaersvoorde. En er is een structureel voorlichtingsplan ontwikkeld wat jaarlijks door Schaersvoorde wordt ingezet. Lokale uitrol landelijke campagne leeftijdsverhoging alcohol Het parlement heeft onlangs ingestemd met wijziging van de Drank- en Horecawet die voor deze leeftijdsverhoging nodig is. Sinds 1 januari 2014 is de leeftijdsgrens voorverkoop van alcohol en tabak verhoogd van 16 naar 18 jaar. Het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) is op 18 november 2013 een campagne gestart. Doel is om samen met een groot aantal andere partijen deze sociale norm te versterken. Om de landelijke campagne kracht bij te zetten is het van belang om ook lokaal de aandacht hiervoor te vragen. In samenwerking met de GGD en Iriszorg is een plan van aanpak opgesteld voor het informeren en actief benaderen van diverse lokale partijen die betrokken zijn bij het alcoholgebruik door jongeren. Door informatie te verstrekken worden de betrokken partijen gewezen op de veranderingen die er hebben plaatsgevonden t.a.v. jongeren en het gebruik van alcohol. Het verstrekken van informatie aan betrokken partijen past in de regierol die de gemeente Aalten heeft. De verschillende doelgroepen (ouders, scholen, verenigingen en horeca) zijn eind 2013 en begin 2014 doormiddel van verschillende acties geïnformeerd over de leeftijdsverhoging. Hiermee willen wij de gewenste cultuurverandering onder de aandacht brengen bij de verschillende lokale doelgroepen. Wij blijven de landelijke campagne ondersteunen. Nieuwe activiteiten Ketenbeleid Vanuit het CJG hebben twee studenten een onderzoek gedaan naar de Keten in de gemeente Aalten. Op dit moment zijn keten/hokken erg in bij de jongeren. Ongeveer de helft van de jongeren in de voortgezet onderwijs leeftijd bezoekt een keet (schatting). Een belangrijk gegeven voor ons preventieve jeugdbeleid en het gezondheidsbeleid. Een aantal jaren geleden heeft Aalten ervoor gekozen om niet een actief beleid ten aanzien van hokken en keten te voeren. Het belangrijkste argument was toen dat er minimale handhavingsmogelijkheden waren, omdat de keten op particulier grondgebied staan. Door het onderzoek hebben we wat meer zicht gekregen op de keten in de gemeente Aalten. Zij vervullen op dit moment een dusdanige belangrijke vorm van vrijetijdsbesteding van jongeren, dat we vanuit het jeugdbeleid dit beleidsvraagstuk graag opnieuw willen bekijken. Keten zijn vooral een sociale ontmoetingsplek voor jongeren, maar er wordt wel alcohol gedronken. De politie valt het op dat er nauwelijks overlast of ruzie is bij de keten. De insteek van de aanpak zal ook niet zijn het sluiten van de keten. Maar juist in contact komen met ouders van keten (en ouders waarvan hun kinderen een keet bezoekt) om met hen te praten over wat er allemaal in de keet gebeurt. Zijn ze zich daar bewust van? En hoe zien ze hun verantwoordelijkheid? Daarnaast lijkt het met goed om iets te bedenken voor de jongeren. Door de keten te gaan bezoeken willen wij in contact komen met jongeren en hun ouders. De insteek van de gesprekken moet niet zijn het sluiten van de keten. Maar juist bewustwording, wat gebeurt er allemaal in de keet en wie is verantwoordelijk. We willen er via preventie en voorlichting aan bijdragen dat het in de gemeente Aalten leuk en veilig keten is. In de notitie is uitgewerkt welke insteek en richtlijnen we hiervoor hanteren Gemeente Aalten

9 Gezondheidsonderzoek in klas 3 VMBO/Mavo en klas 4 Havo/VWO, spreekuren en voorlichting GGD Gemeenten uit de regio Achterhoek hebben eind 2013 de GGD Noord- en Oost- Gelderland (GGD NOG) opdracht gegeven voor een pilot Extra contactmoment adolescenten. Het extra contactmoment adolescenten van GGD NOG bestaat uit: afname digitale vragenlijst in klas 3 of 4; gesprek met arts of verpleegkundige als de antwoorden daar aanleiding voor geven; mogelijkheid voor de jongeren om direct alle vragen over gezondheid te mailen, chatten en twitteren met een jeugdarts; collectieve voorlichting (groepslessen, ouderbijeenkomsten), over de thema s gezond gewicht, seksueel gedrag, middelengebruik (alcohol en drugs), sociaal-emotionele ontwikkeling en mediawijsheid en ondersteuning bij formuleren en opzetten van structureel schoolgezondheidsbeleid. 1.4 Regelgeving De Drank- en Horecaverordening gemeente Aalten en het Handhavingsprotocol Drank- en Horecawet gemeente Aalten is door het college op 14 november 2013 vastgesteld. Op 17 december 2013 is de Drank- en Horecaverordening gemeente Aalten en het Handhavingsprotocol Dranken Horecawet gemeente Aalten door de gemeenteraad vastgesteld Gemeente Aalten

10 Hoofdstuk 2. Waar willen wij heen? (doelstellingen) 2.1. Uitgangspunten en onderbouwing Dit plan is gebaseerd op een integrale beleidsvisie. Er is immers sprake van een preventie- en handhavingsplan. Dat houdt in dat meerdere afdelingen binnen de gemeenten - en dus ook meerdere type maatregelen worden ingezet bij de aanpak van de alcoholproblematiek. Als uitgangspunt voor integraal alcoholbeleid hanteren we het preventiemodel van Reynolds (2003) (zie figuur 2). Dit preventiemodel vormt ook de basis voor de Handreiking Gezonde Gemeenten van het RIVM. Het preventiemodel kent 3 beleidspijlers, te weten: educatie, regelgeving en handhaving. De pijlers staan deels op zichzelf maar overlappen elkaar ook. Juist in de overlap zien we het integrale preventiebeleid terug. Het preventiemodel van Reynolds is gebaseerd op de systeemtheorie van Holder (1998) die duidelijk maakt dat alcoholgebruik altijd een resultaat is van een combinatie van factoren. De persoon, zijn sociale omgeving, het aanbod van drank en het overheidsbeleid vormen samen een systeem dat uiteindelijk de keuze van de gebruiker bepaalt. Holder laat daarmee zien dat alcoholpreventie nooit alleen op het individu gericht kan zijn. Het meest succesvol zijn strategieën die vooral de omgeving van de drinker beïnvloeden. En in die omgeving van de jonge drinker spelen alcoholverstrekkers, scholen en ouders een belangrijke rol. In dit PenH-plan staat daarom de omgeving van de jonge drinker centraal. Figuur 2: Preventiemodel Reynolds Regelgeving Handhaving Preventie Educatie 2.2 Beleidsdoelgroep en beoogd resultaat Einddoelgroep van dit PenH-plan zijn jongeren en jongvolwassenen tot 24 jaar. Het accent ligt nadrukkelijk op de groep onder de 18 jaar. Het is bekend dat de gezondheidsschade van alcoholgebruik het grootst is onder de 18 jaar. Jongeren onder de 18 jaar zijn fysiek nog niet geheel volwassen en met name de hersenen zijn nog volop in ontwikkeling. Alcohol kan deze ontwikkeling schaden. Met dit gegeven in het achterhoofd heeft de centrale overheid de leeftijdsgrens voor verkoop en bezit van alcohol verhoogd naar 18 jaar. Het toezicht op de naleving van deze leeftijdsgrens beschouwen wij als een belangrijke prioriteit binnen het gemeentelijk preventie- en handhavingsbeleid. Voor jarigen gaat het vooral om het voorkomen van overmatig alcoholgebruik. De uitgaansavonden zijn hierbij een belangrijk risicomoment. Gezien de ontwikkeling van de hersenen tot ongeveer 25 jaar, de oververtegenwoordiging van de leeftijdsklasse tot 24 jaar in het uitgaansleven en de relatie van alcohol met het uitgaansleven (met de daarbij behorende risico s op dronkenschap, soms uitmondend in een alcoholvergiftiging) ligt Gemeente Aalten

11 de nadruk van dit plan voor deze leeftijdsgroep in het bijzonder op de uitgaanssetting. Daarbij is uitgaan een breed begrip: het gaat daarbij ook om het bezoeken van evenementen en feestjes thuis. Naast gezondheidsproblematiek is veiligheidsproblematiek een belangrijke motivatie om aandacht te besteden aan deze leeftijdsgroep. Het beoogd resultaat is dat de behaalde resultaten, met het vanaf 2005 ingezette beleid 4, worden gecontinueerd. 2.3 Doelstellingen van beleid Het primaire doel van de gewijzigde DHW is het verminderen van alcoholgebruik onder jongeren en het aanpakken van alcohol gerelateerde verstoringen van de openbare orde. Een ander doel is het bijdragen aan het verminderen van de administratieve lasten. Artikel 43a van de DHW schrijft voor dat de doelstellingen van het beleid duidelijk moeten zijn. Op basis van de DHW kunnen twee algemene hoofddoelstellingen worden onderscheiden: Afname alcoholgebruik en daarmee de schadelijke gevolgen van alcoholgebruik onder de 18 jaar. Afname dronkenschap (vooral tijdens uitgaansavonden in het publieke domein). De aanpak alcoholmatiging is een continu proces, we willen draagvlak zoeken en creëren in onze samenleving voor dit thema. Wij hebben als missie dat jongeren onder de achttien jaar geen alcohol drinken en jongeren van achttien tot drieëntwintig jaar matigen in het alcoholgebruik. Het zal een uitdaging zijn om de groep jongeren die sinds 1 januari 2014 geen alcohol mag nuttigen te bereiken met de boodschap dat alcohol onder de achttien jaar niet verstandig is. De ambitie van dit beleidsplan is dat jongeren op een zo gezond en veilig mogelijke wijze kunnen opgroeien, zodat hun talenten zo optimaal mogelijk tot ontwikkeling kunnen komen. Gekozen is om de algemene doelstellingen te concretiseren met aandacht voor de omstandigheden waarin jongeren alcohol verkrijgen en drinken en voor de doelgroep zelf. Deze nader uitgewerkte doelen zijn: Het terugdringen van alcoholgebruik door jongeren, en in het bijzonder onder de wettelijke leeftijdsgrens; Het tegengaan van verstoring van de openbare orde en veiligheid veroorzaakt door alcoholgebruik; Het verbeteren van de bewustwording van de risico s van het gebruik van alcohol bij het verstrekken ervan (waarbij ook aandacht is op het voorkomen van het doorschenken van alcohol aan dronken personen); Het naleven van alcoholgerelateerde wet- en regelgeving door alcoholverstrekkers en jongeren, o.a. DHW en Algemene plaatselijke verordening (APV); Inzicht geven aan betrokken partijen (o.a. onderwijs, commerciële- en paracommerciële horeca, supermarkten en slijterijen) over de sancties bij alcoholgerelateerde overtredingen; Het doelmatig inzetten van de toezichts- en handhavingscapaciteit gericht op naleving van alcoholgerelateerde wet- en regelgeving, o.a. DHW en de APV. Onze doelstellingen voor de komende 2 jaar zijn: het alcoholgebruik zoals gemeten in de E-MOVO 2011 is bij de meting van E-MOVO 2015 minimaal gelijk gebleven; de kennis, attitude en opvoeding van ouders is in 2014 minstens gelijk aan de metingen van het ouderonderzoek in Deze doelstellingen zijn tevens vastgesteld bij de borging in de Gezondheidsnota. Een verdere daling van het alcoholgebruik zou wenselijk zijn. Dit gezien de gepleegde inzet in de Regio Achterhoek over de jaren vanaf In 2015 willen we streven naar een wenselijk, maar ook realistisch doel. 4 Hiermee doelen wij op het beleid dat met het project Alcoholmatiging Jeugd in de Achterhoek is ingezet Gemeente Aalten

12 2.4 Beoogd resultaat in 2015: In 2015 willen we streven naar een verdere afname. Het beoogd resultaat (in percentages) kan gerealiseerd worden door de voorgenomen acties. Daarbij houden wij er rekening mee dat door de landelijke aandacht over de recente wijziging van de DHW, bij jongeren en hun ouders het besef van de risico s door overmatig alcoholgebruik al veranderd. Om die reden streven wij ernaar dat de volgende resultaten in de E-MOVO van 2015 gehaald zullen worden: Het aantal 2 e klassers dat in de afgelopen vier weken alcohol heeft gedronken, daalt van 20% in 2011 naar 10% in Het aantal 4 e klassers dat in de afgelopen vier weken alcohol heeft gedronken, daalt van 73% in 2011 naar 50% in Het aantal 2 e klassers dat bingedrinkt, daalt van 7% in 2011 naar 5% in Het aantal 4 e klassers dat bingedrinkt, daalt van 46% in 2011 naar 30% in Het aantal ouders dat volgens de 2 e klassers het alcoholgebruik van hun zoon of dochter goed vindt of er niets van zegt, daalt van 6% in 2011 naar 3% in Het aantal ouders dat volgens de 4 e klassers het alcoholgebruik van hun zoon of dochter goed vindt of er niets van zegt, daalt van 42% in 2011 naar 25% in Gemeente Aalten

13 Hoofdstuk 3. Hoe bereiken wij onze doelstellingen? In dit plan komt aan de orde op welke wijze de doelstellingen van het PenH-plan behaald moeten worden. Ook wordt aangegeven welke resultaten minimaal moeten worden bereikt. Deze onderwerpen zijn opgenomen in dit hoofdstuk. Daarbij is weergegeven: welke acties worden ondernomen om alcoholgebruik met name onder jongeren, te voorkomen; op welke wijze het handhavingsbeleid wordt uitgevoerd; welke handhavingsacties in de periode tot 2016 worden ondernomen. 3.1 Regionale samenwerking Alle gemeenten in de Regio Achterhoek hebben, in onderling overleg, en in overleg met de betrokken organisaties, de verordening paracommercie in 2013 opgesteld. Bij elke gemeente is binnen de organisatie formatie vrijgemaakt voor de handhaving van de DHW. Deels is dit ingevuld binnen de bestaande formatie. Bij een enkele gemeente is extra capaciteit beschikbaar gesteld. Of de capaciteit toereikend zal zijn om de doelen te bereiken zal in de praktijk moeten blijken. Dit zal bij de eerste evaluatie duidelijk worden. Door bij de handhaving te kiezen voor gerichte efficiënte inzet kan een maximaal resultaat worden bereikt. Om een optimaal resultaat te bereiken is het van belang dat de partijen (o.a. gemeente politie jongerentoezicht Halt) de informatie met elkaar delen. Deze informatie bestaat uit wat we op het gebied van preventie en handhaving doen en wat de bereikte effecten zijn. 3.2 Acties om alcoholgebruik te voorkomen In de verschillende nota's jeugdbeleid en volksgezondheidsbeleid zijn de borgingsafspraken over de preventieactiviteiten vastgelegd. Deze borgingsafspraken zijn als bijlage toegevoegd. De in dit plan vermelde activiteiten zijn een aanvulling hierop Educatie & draagvlak In ons beleid leggen wij een sterk accent op preventie-activiteiten. Met een positieve benadering van de omgeving van de jongere, zoals ouders en aanbieders, denken we onze handhavingsinzet tot een minimum te kunnen beperken. Communicatieplan Dit jaar stellen wij een communicatieplan op met betrokken partners. Voor de herkenbaarheid sluiten wij hierbij aan bij de landelijke campagne. We denken vooralsnog aan lokale acties zoals: brieven aan ouders over de wijzigingen DHW en de gevolgen van alcoholgebruik; brieven aan (para)commerciële instellingen over de wijzigingen van de DHW en de schadelijke gevolgen van alcoholgebruik; communicatiecampagne opzetten op ontmoetingsplekken voor jongeren; informatie via onze gemeentepagina, de website en inzet van sociale media. Ten aanzien van de boodschap sluiten we aan bij de doelstellingen zoals benoemd in hoofdstuk 2. Met scholen en (sport-)verenigingen gaan we in overleg om te bezien welke gedragsbeïnvloedende activiteiten we met elkaar kunnen organiseren Gemeente Aalten

14 3.2.2 Preventie door participatie Inzet bij evenementen Bij evenementen wordt vaak alcohol geschonken. Doorgaans gebeurt dit op basis van een door de burgemeester verleende ontheffing ex. 35 van de DHW. De drankverstrekker (vergunninghouder) heeft een eigen verantwoordelijkheid op de naleving van die regelgeving en het toezicht. Het is belangrijk dat de vergunninghouder zich bewust is van deze verantwoordelijkheid. Tijdens het proces van de vergunningverlening heeft de gemeente hierover overleg met de organisator van het evenement. Om het belang van alcoholmatiging tijdens het evenement te onderstrepen hebben de burgemeesters van de Achterhoekse gemeenten in de Driehoek afgesproken dat bij het verlenen van een ontheffing ex artikel 35 DHW een folder wordt meegezonden. In deze folder worden de aandachtspunten van het beleid en de regelgeving benadrukt. (zie Bijlage IV) Horecaconvenant In het Horecaconvenant zijn aanvullend op de regelgeving afspraken vastgelegd gericht op het beperken van het alcoholgebruik. Zoals bijvoorbeeld afspraken over het vermijden van alcoholbevorderende verkoopacties en het maken van reclame daarvoor. De afspraken in het horecaconvenant raken de kern van het preventiemodel van Reynolds, zoals geschetst in paragraaf 2.1, en is een belangrijk instrument waarmee aan dit beleidsplan uitvoering wordt gegeven Toezicht & Handhaving Met de wijziging van de DHW, is toezicht en handhaving op de naleving van de DHW verschoven van de NVWA naar de gemeente. Om de doelen van de gewijzigde DHW te realiseren is het van belang om onze jeugd, maar ook de ouders en (para)commerciële instellingen goed te informeren. De informatie moet in ieder geval gaan over de wetswijziging, de doelstellingen van de wetswijziging en over de consequenties bij overtreding hiervan. De nieuwe toezichts- en handhavingstaak is in 2013 uitgevoerd door vooral preventieve middelen in te zetten. Dit doen we niet alleen door inzet van communicatiemiddelen (fysiek informeren), maar ook door verbreding van de basiscontroles. De ondernemer wordt hierdoor niet geconfronteerd met meerdere controles en de toezichthouder kan efficiënt te werk gaan door op meerdere disciplines, zoals tijdens evenementen, toezicht uit te voeren. Deze lijn wordt de komende jaren doorgezet. Naast de reguliere horeca zullen ook de paracommerciële instellingen en supermarkten worden onderworpen aan een basiscontrole. Daarbij zal aandacht zijn voor de naleving van de leeftijdsgrens. Ook tijdens deze controles worden voorlichtings- en bewustwordingsinstrumenten over het schenken van alcohol aan jongeren ingezet. Voor de leeftijdscontroles in de avonduren geldt dat deze met de huidige capaciteit en werkwijze alleen plaats kan vinden bij incidentele projectcontroles en/of evenementen. Bij grote evenementen vindt altijd een controle plaats gelet op de prioritering in het gemeentelijke handhavingsbeleid. Voor de uitvoering van deze taak wordt samengewerkt met andere partijen zoals de politie Toezichtstrategie De algemene toezichtstrategie voor de gemeente staat beschreven in het Handhavingsbeleidsplan. Deze bestaat uit diverse vormen van toezicht- en handhaving. Deze vormen van toezicht zijn verschillend per taakveld. In dit PenHplan staan de vormen beschreven die met betrekking tot het verstrekken en het gebruik van alcohol wordt toegepast. Het toezicht op de naleving van de DHW kan ingedeeld worden in de basiscontrole, de leeftijdsgrenscontrole en bijzondere controles. Hieronder zijn de verschillende controles weergegeven: Basiscontrole: de basiscontrole vindt plaats bij bedrijven die alcohol verkopen (met of zonder DHWvergunning). De controle richt zich, afhankelijk van het soort bedrijf, op de vergunningsbepalingen of het alcoholverkoopverbod. Leeftijdsgrenscontrole: de leeftijdsgrenscontrole wordt uitgevoerd bij de hotspots. De leeftijdsgrenscontrole richt zich op de naleving van de geldende leeftijdsgrens, door zowel de verstrekker als de jongere Gemeente Aalten

15 Bijzondere controle: de controle op dronken personen, hokken en keten en de verkoop van alcohol via internet. Gelet op de doelstellingen van het handhavingsbeleid komt het speerpunt te liggen bij de controle van de leeftijdsgrens. De controles richten zowel op de verstrekker als op de jongere. Basiscontrole Gemeenten worden in staat gesteld zelf het toezicht en de handhaving ter hand te nemen en ten aanzien van het alcoholgebruik beperkende maatregelen te nemen. In de gemeente Aalten zijn momenteel 74 alcoholverstrekkers (14 paracommerciële horecabedrijven en 53 reguliere horecabedrijven) en 7 supermarkten. Hiernaast worden er op jaarbasis 65 ontheffingen verleend voor het tijdelijk schenken van alcohol bij evenementen. Horecainrichtingen Paracommerciele instellingen Tijdelijk schenken Supermarkten Aantallen ± 65 7 Er moeten keuzes worden gemaakt hoe de gemeente haar toezichts- en handhavingstaak gaat uitvoeren op al deze alcoholverstrekkers en het nuttigen van drank onder jongeren. De benodigde toezichtscapaciteit is afhankelijk van het aantal en soort controles en de prioritering. Uiteraard zal het item jeugd en alcohol de hoogste prioriteit krijgen. Leeftijdsgrenscontrole We willen beter zicht krijgen op de verkoop van alcohol aan jongeren onder de 18 jaar. Hierdoor kunnen we zorgvuldiger omgaan met de beschikbare middelen. We starten geen uitgebreide handhavingsacties, maar zetten onze handhavingscapaciteit gericht in op bepaalde hotpots. Voorbeelden van hotspot-locaties zijn:- discotheken, (jongeren)cafes, muziekevenementen, sporttoernooien en -evenementen, schoolfeesten, supermarkten, avondwinkels en slijterijen. Maar dat kunnen ook drankketen, ontmoetings- en indrinkplekken zijn. De leeftijdsgrenscontroles worden uitgevoerd door gekwalificeerde toezichthouders (BOA s) die bij de gemeente werkzaam zijn Sanctiestrategie De Drank- en Horecaverordening gemeente Aalten en het Handhavingsprotocol Drank- en Horecawet gemeente Aalten is door het college op 14 november 2013 vastgesteld. Op 17 december 2013 is voorgaande door de gemeenteraad vastgesteld. De sanctiestrategie staat in het handhavingsprotocol beschreven Gemeente Aalten

16 Hoofdstuk 4. Kosten Preventie De gelden voor preventieve alcoholmatigingsactiviteiten zijn verweven in subsidiegelden aan IrisZorg, Figulus Welzijn en GGD. Deze subsidiegelden zijn niet uitgesplitst naar het onderwerp alcohol (preventie). Bij deze organisaties maakt alcoholpreventie onderdeel uit van projecten waar meerdere gezondheidsthema s in behandeld worden. Daardoor kan niet exact aangegeven worden hoeveel euro de gemeente Aalten jaarlijks aan alcohol preventie besteed. Toezicht en handhaving Door medewerkers toezicht en handhaving van het team BOR worden jaarlijks ongeveer 30 grote evenementen gecontroleerd waarbij ook verstrekking van alcoholhoudende drank een aandachtspunt is. Naast de controle van evenementen wordt ook de reguliere horeca op verstrekking van alcoholhoudende drank gecontroleerd alsmede de slijterijen en andere verkooppunten (supermarkten). Eind 2014 worden al deze controles in beeld gebracht zodat voor 2015 een schatting van de inzet van uren kan worden gemaakt met daaraan gekoppeld de kosten Gemeente Aalten

17 Hoofdstuk 5. Evaluatie en inbedding De komende periode doen we meer ervaring op rond dit onderwerp. Uit gesprekken met de verschillende doelgroepen doen we wellicht nieuwe inzichten op. Evaluatie van dit plan wordt gelijktijdig met de nota Lokaal gezondheidsbeleid uitgevoerd. De resultaten uit de E-MOVO 2015 en de bevindingen uit de handhavingsacties worden hierin opgenomen. Voor zover dit leidt tot nieuwe inzichten zullen deze in het nieuwe beleid worden verwerkt. Bij deze evaluatie wordt ook inzichtelijk gemaakt op welke wijze het PenH-plan in de organisatie is ingebed Gemeente Aalten

18 Bijlagen: I. Handhaving uitvoeringsprogramma 2014 II. Borgingsafspraken project Alcoholmatiging Jeugd in de Achterhoek III. Alcoholmatiging Jeugd: van project naar beleid; Factsheet, februari 2014 IV. Folder Drank- en Horecawet met informatie over belangrijke wijzigingen Gemeente Aalten

19 Bijlage I Handhaving uitvoeringsprogramma 2014 (gedeeltelijk: activiteiten gericht op alcohol) Gemeente Aalten

20 20-33 Gemeente Aalten

21 Bijlage II Borgingsafspraken project Alcoholmatiging Jeugd in de Achterhoek (voor de gemeente Aalten tot en met december 2015). IrisZorg: - In het voorstel dat IrisZorg jaarlijks aan de centrumgemeente doet over de basistaken voor haar afdeling Preventie blijft alcoholmatiging jeugd een speerpunt. - Als belangrijke doelgroepen voor activiteiten neemt zij ouders en jongeren op. - Belangrijke setting blijft het onderwijs, met name het voortgezet onderwijs als het om basistakenpakket gaat. De inzet is dat er op alle scholen substantieel aandacht blijft voor jong alcoholgebruik via lessen voor leerlingen, scholing aan docenten, beleidsondersteuning en ouderavonden. - Voor jongerenwerk blijft de Instructie Verantwoord Alcoholschenken (IVA) in het basistakenpakket. - In de mogelijke afspraken die zij daarnaast maakt met individuele gemeenten neemt zij het basisonderwijs, de IVA voor sport en Barcode voor horeca mee. Halt Gelderland: - Na het project kan de politie jongeren die onder invloed een overtreding begaan naar Halt verwijzen. In ieder geval het reguliere Halt-aanbod blijft in stand. - Districtsmedewerkers van Halt continueren de huidige werkafspraken binnen het reguliere aanbod van Halt en nemen voorlichting over werkwijze en proces mee in hun standaard instructie naar politie. Politie: - de politie verwijst jongeren die een alcoholovertreding begaan door naar Halt, - In de managementsrapportages wordt gemonitord of het aantal doorverwezen jongeren jaarlijks gelijk blijft, zoals als doel wordt gesteld. GGD Noord- en Oost-Gelderland: - De GGD neemt de coördinerende rol voor de borging in haar basistaken op en bespreekt jaarlijks met de gemeente de voortgang. - Als onderdeel van het PGO1 in groep 7 van het basisonderwijs en in klas 2 van het voortgezet onderwijs vindt het PGO-advies Alcohol plaats. - Vier maal per jaar levert de GGD artikelen over jeugd en alcohol voor de gemeentepagina in huisaanhuiskranten en gemeentelijke websites. - In haar rol monitort de GGD de uitvoering van de borging en brengt hierover jaarlijks verslag uit aan gemeenten en het Poho Sociaal. - De GGD levert in 2016 gegevens over het alcoholgebruik van jongeren vanuit EMOVO 2015, vergelijkbaar met de data van EMOVO De GGD zorgt via persberichten en PR-acties voor agendasetting van het onderwerp Gemeente Aalten

22 Gemeente Doetinchem (centrumgemeente OGGz (verslavingszorg)) zet het volgende in voor de regio Achterhoek: - In het kader van centrumgemeente doelsubsidie bevordert zij dat alcoholtaken in het basistakenpakket van IrisZorg worden opgenomen, zoals hier bij IrisZorg genoemd. - In het budgetcontract van een subsidiënt met jongeren als doelgroep, neemt de gemeente de afspraak op dat de subsidiënt alcoholbeleid opstelt, bekend maakt en nadere uitwerking geeft. - Bij IrisZorg koopt zij uren in voor voorlichting op scholen. Gemeente Aalten: - Aan de vergunningverlening richting niet-commerciële horeca verbindt de gemeente leeftijdseisen of toegangstijden. - In vervolg op de nieuwe DHW stelt de gemeente voor per verordening aangewezen horecagelegenheden een hogere toegangsleeftijd in. - In ruil voor langere openingstijden stelt zij via het horecaconvenant voor de horeca een toegangsleeftijd van18 jaar in. - De gemeente verleent enkel ontheffing op de vergunningverplichting voor evenementen waar weinig kinderen of jongeren zijn en/of enkel na een zeker tijdstip. - In het jaarcontract met jongerenwerk vraagt de gemeente activiteiten rond alcoholmatiging jeugd op te nemen. - Vier maal per jaar staat op de gemeentepagina een artikel over alcoholmatiging jeugd. - Op de gemeente- of CJG-site staat drie keer per jaar informatie over jeugd en alcohol. - Zij sluit zich aan bij de regionale denktank over de handhaving van de leeftijdsgrenzen. - De gemeente gaat in overleg met de bezochte bedrijven van het mysteryshoponderzoek om de handhaving van de leeftijdsgrens te verbeteren. - Alcoholmatiging jeugd keert terug op het horecaoverleg: hoe zorgt de horeca ervoor dat niet aan te jonge kinderen wordt geschonken of overmatig wordt gedronken door 16-plussers? Aandacht voor geen prijsacties en scholing personeel. - Jaarlijks bespreekt de gemeente met het jongerenwerk het alcoholbeleid en de praktijk: polsbandjes, voorlichting, begeleiding en doorverwijzing. - De gemeente volgt de uitvoering van de opgenomen taken rond alcoholmatiging jeugd in het horecaconvenant en trekt eventueel consequenties. Voor alle samenwerkingspartners geldt: - Nieuwe medewerkers worden in het project en de borging daarvan ingewerkt. Monitoring Borging Alcoholmatiging Jeugd in de Achterhoek - februari 2014 Project Alcoholmatiging Jeugd in de Achterhoek Van 2005 tot en met 2007, vervolgens van 2008 tot en met 2010 voerden de acht Achterhoekse gemeenten, samen met politie, Halt, IrisZorg en de GGD, het project Alcoholmatiging Jeugd in de Achterhoek uit. In 2010 werd de fase voorgesteld, voor verzilvering van lopende activiteiten én voor borgingsafspraken. Bronckhorst, Doetinchem, Montferland en Oude IJsselstreek stemden hiermee in, gemeente Berkelland vervolgde het project één jaar. Aalten, Oost Gelre en Winterswijk beëindigden na 2010 hun projectdeelname Gemeente Aalten

23 Borging In de fase zijn met de vijf deelnemende gemeenten borgingsdoelen en -activiteiten gekozen voor Om de goede resultaten na het project niet verloren te laten gaan. Voorjaar 2016 zullen via E-MOVO nieuwe cijfers over jongeren en alcoholgebruik verschijnen en wordt gekeken hoe verder te gaan. Tot die tijd zal de GGD, volgens de borgingsafspraken, jaarlijks de borging monitoren, om tussentijdse bijsturing mogelijk te maken. Daarvoor gaat zij elk jaar met elke gemeente en betrokken organisaties in gesprek. Najaar 2013 vonden de monitorgesprekken met de gemeenten en IrisZorg plaats. Ook met Aalten, Oost Gelre en Winterswijk, want ook zonder borgingsafspraken kan aandacht voor jeugd en alcohol zijn blijven bestaan. Er heeft nog geen gesprek met de politie en Halt plaatsgevonden. Samen met IrisZorg en de GGD voeren zij Boete of Kanskaart (BoK) uit, een leerstraf voor jongeren en een ouderavond. De projectfase van Bok eindigde pas eind Najaar 2014 zullen ook gesprekken met politie en Halt plaatsvinden. Er zijn gespreksverslagen per gemeente en voor IrisZorg opgesteld. Daarvan is dit regionale verslag afgeleid, om voor te leggen aan de portefeuillehouders, en bijsturing mogelijk te maken. Goede resultaten en reden borging Vanaf midden jaren 90 kwam in acht jaar uit drie onderzoeken het beeld van steeds jonger, vaker en meer drankgebruik naar voren. Daarom startte in 2005 het project, met als doel de stijging te doorbreken, en daarna een daling in te laten zetten. Om het resultaat te meten, is onderzoek gedaan onder jongeren en ouders. Het project, dat landelijk vaak als voorbeeld is en wordt gebruikt, zorgde inderdaad voor een daling in gebruik en stijging van startleeftijd. Tussen 2000 en 2005 gaven op de basisschool 3 op de 10 leerlingen van groep 7 en 8 aan minimaal één maal per maand te drinken, in 2010 was dit verminderd tot 1 op de 10. Het aantal 2 e klassers dat de afgelopen vier weken alcohol dronk, is gedaald van ruim 50% naar 17%, 4 e klassers van ongeveer 80% naar 60%. Differentiatie onder vierde klassers naar leeftijd maakt zichtbaar dat onder 15-jarigen het alcoholgebruik veel lager is dan onder 16-jarigen.Drie metingen, verspreid in de tijd, onder 250 ouders lieten zien dat ouders meer weten over de risico s, vaker alcoholgebruik verbieden en betere afspraken maken met hun kinderen. De trend van jong alcoholgebruik is dus omgebogen. Het was echter onduidelijk of de dalende trend zich voortzet. Nieuwe drankjes, modes en drankspelletjes (zoals nu necknominating ) hebben invloed. Daarnaast waren er nog vrij veel jongeren die wel drinken. Eenmaal 16 jaar dronken jongeren veel en vaak alcohol. Deze resultaten onderbouwden het belang van borgingsafspraken en activiteiten. Stand van zaken aandacht alcoholmatiging jeugd - Algemeen Zes gemeenten gaven aan dat alcoholmatiging is ingebed, zoals via het jongerenbeleid, het lokaal gezondheidsbeleid, het leefstijlbeleid, lokaal preventief overleg en de borgingsafspraken. Gemeenten, IrisZorg en GGD weten elkaar hierbij nog steeds te vinden en benutten zo elkaars kennis en netwerken. Bronckhorst gaf aan enkel mee te liften met de voorzetten van de GGD, Winterswijk gaf aan dat de inzet voor alcoholmatiging na het project verdwenen is. Dit gezegd hebbende: - elke gemeente is actief met alcoholmatiging jeugd vanuit de nieuwe taken die de Drank- en Horecawet (DHW) hen stelt; - elke gemeente plaatst de artikelen voor de gemeentepagina; Gemeente Aalten

24 - veel gemeenten hebben de regionaal opgestelde voorbeeldbrieven rond de leeftijdsverhoging gebruikt richting ouders, scholen, sport en/of vergunninghouders; - IrisZorg stelt alcohol aan de orde via voorlichting en scholing op het voortgezet onderwijs, óók richting ouders. Zij werkt met het jongerenwerk samen, ook via gemeentelijke netwerken. Met de ziekenhuizen voert zij Laat je bij brengen uit. - Tijdens het PGO in groep 7 geeft de GGD-jeugdverpleegkundige voorlichting over alcohol aan kind én ouder, die daarmee tijdig een goede alcoholopvoeding kan starten. Echter, de opzet - van zowel het project als van de borgingsafspraken - was, dat overal waar jongeren zijn en alcohol een rol speelt, dezelfde alcoholboodschap klinkt. Dus in de settings ouders, straat, scholen, sportverenigingen, uitgaansgelegenheden en jongerenwerk. Daarbinnen zijn voorlichtings-, regelgevings- en handhavingsactiviteiten uitgevoerd, omdat onderzoek deze mix aanraadde voor een effectieve aanpak. Geïnterviewde contactambtenaren van de gemeenten waar inderdaad in meerdere settings aandacht voor alcoholmatiging jeugd is, met een mix van voorlichting, regelgeving en handhaving, zijn daarom positief over de inzet binnen hun gemeente. De gemeenten waar dit niet plaatsvindt, baseren daarop hun mening dat de inzet laag of afwezig is. Toelichting activiteiten settings. Naar setting enkele gemeentelijke activiteiten in 2013 die zijn genoemd: Aalten: School: projectweek Schaersvoorde, waaronder alcohol; Jongerenwerk: overleg met jongerencentrum Atlantic over beleid, waaronder polsbandjes; Thuis: na onderzoek ketenbeleid opgesteld en een plan van aanpak. Berkelland: Horeca: hthema op het gemeentelijk horeca-overleg; Beleid: terughoudendheid in verlening van ontheffingen voor evenementen met veel kinderen. Doetinchem: Sport: aandacht voor alcoholmatiging bij beoordeling van het bestuursreglement van een sportclub; clubbladartikelen g d naar sportclubs; Horeca: aandacht binnen het horeca-overleg; Jongerenwerk: onderwerp van aandacht. Montferland: Basisschool: lessen via IrisZorg; Jongerenwerk: alcoholvrij beleid ingesteld; School: Liemers, lessen en ouderavond gezonde leefstijl, w.o. alcohol Oost Gelre: Thuis: voorlichtingsavonden voor ouders en kinderen van kleine kernen, in het kader van hokken en ketenbeleid; Voortgezet onderwijs: 2x per jaar geeft jongerenwerk voorlichting; Handhaving: het mysteryshoponderzoek is herhaald. Oude IJsselstreek: Thuis: werkgroep ouders in Varsseveld; Horeca: onderwerp op de agenda Toelichting gebruik halfproducten In alle acht gemeenten worden de artikelen die de GGD stuurt - altijd of regelmatig, geheel of gedeeltelijk - op de gemeentepagina geplaatst. Dit zijn er minstens vier per jaar, namelijk rond carnaval, zomervakantie, overgang v.o. en feestdagen. Soms is er aanleiding voor meer artikelen, zoals rond de leeftijdsverhoging naar 18 jaar. Uit onderzoek blijkt dat veel ouders deze artikelen lezen. Over de strafbaarstelling van jongeren per 2013 hebben enkele gemeenten ouders een brief gestuurd, vaak is een artikel op de gemeentepagina of website geplaatst. De recente voorbeeldbrieven met bijlagen rond de leeftijdsverhoging, voor ouders, sportverenigingen, vergunninghouders en scholen, zijn door veel gemeenten gebruikt allemaal of een selectie. Een aantal gemeenten heeft clubblad/site artikelen voor sportclubs doorg d. De gemeenten gaven aan dat de voorzetten die de GGD hiervoor mailt, worden gewaardeerd en aanleiding zijn om een actie uit te voeren Gemeente Aalten

25 Toelichting nieuwe Drank- en Horecawet De nieuwe DHW van 2013 heeft een (wettelijke) impuls gegeven aan regelgeving en handhaving binnen gemeenten. De wet gaf o.a. gemeenten de taak een paracommerciële verordening op te stellen, de wet te handhaven en stelde jongeren strafbaar. Alle gemeenten hebben, in onderling overleg, en in overleg met de betrokken organisaties, de verordening paracommercie in 2013 opgesteld. Binnen elke gemeente is formatie gekomen voor de handhaving van de DHW. Het aantal fte wordt vaak ontoereikend gevonden in verhouding tot het aantal vergunninghouders, evenementen en feesten. Met daarbij de snelle bekendheid van één of enkele handhavers bij alcoholverstrekkers, komt de handhaving nog onvoldoende uit de verf. Tegelijkertijd is dit een nieuwe taak, die nog in ontwikkeling is. De DHW heeft per 2014 de leeftijd om alcohol te kopen, verhoogd naar 18 jaar, en stelt per juli 2014 een preventie- en handhavingsplan verplicht. Deze twee wijzigingen zorgden in 2013 ook voor gemeentelijke inzet rond alcoholmatiging jeugd. De GGD heeft voor gemeenten twee bijeenkomst rond de nieuwe DHW georganiseerd, in oktober 2012 en juli Zeven van de acht gemeenten hebben deze bijeenkomsten bezocht. Conclusie Zes gemeenten voeren naast de taken uit de nieuwe DHW, ook beleid en activiteiten uit richting de settings waar jongeren komen en alcohol speelt. - Er is nog steeds goede samenwerking tussen gemeenten, IrisZorg en GGD. - De borging van alcoholmatiging jeugd krijgt in deze zes gemeenten goed vorm. - In twee gemeenten is de inzet beperkt tot taken uit de nieuwe DHW en soms uitrol van de halfproducten. De vraag is: is dit voldoende voor behoud van de goede resultaten van het project bij jongeren of ouders, nemen incidenten of overlast toe? Deze twee gemeenten hebben mogelijk voordeel van de aanpak in de zes andere gemeenten, waar hun jongeren ook naar school gaan, sporten of uitgaan. - Mogelijk kan de handhaving meer vorm krijgen via regionale samenwerking. Als de DHW niet wordt gehandhaafd, verliest ze haar kracht. GGD Noord- en Oost-Gelderland, Cobi Izeboud, projectleider Alcoholmatiging Jeugd, , c.izeboud@ggdnog.nl Gemeente Aalten

26 Bijlage III Factsheet Alcoholmatiging Jeugd Gemeente Aalten

27 27-33 Gemeente Aalten

28 28-33 Gemeente Aalten

29 29-33 Gemeente Aalten

30 Bijlage IV wijzigingen Folder Drank- en Horecawet met informatie over belangrijke Gemeente Aalten

31 31-33 Gemeente Aalten

32 32-33 Gemeente Aalten

33 33-33 Gemeente Aalten