BEGELEIDINGSINSTRUMENT VOLTIJDS SECUNDAIR ONDERWIJS

Transcriptie

1 BEGELEIDINGSINSTRUMENT VOLTIJDS SECUNDAIR ONDERWIJS In het kader van algemeen-, technisch- beroeps en buitengewoon secundair onderwijs kunnen leerlingen stage lopen bij een ondernemer. De stage stelt de stagiair in staat om de op school verworven vaardigheden, kennis en attitudes in te oefenen en uit te breiden. De leerlingen krijgen tijdens de stage een goed beeld van het latere beroepsleven (de realiteit van de werkvloer, het werkritme, de nodige sociale vaardigheden, de arbeidsattitude, het verantwoordelijkheidsgevoel en de omgangsvaardigheden). De stage draagt ook bij tot de sociale en persoonlijkheidsvorming van de leerlingen. Het is voor hen vaak de eerste stap in het echte beroepsleven. Bovendien leren de leerlingen een echt vak (vooral in de technische- en beroepsrichtingen). WIE IS WIE? - De leerling-stagiair. - De stagegever of de ondernemer bij wie de leerling-stagiair een stage volgt. - De stagementor is de door de ondernemer aangeduide werknemer om de leerling op de werkvloer te begeleiden. - De stagebegeleider is de stageverantwoordelijke in de school. Hij of zij is de tussenpersoon voor de ondernemer en de stagiair. VOORDELEN VOOR DE SCHOOL De stage versterkt het praktijkgerichte karakter van de opleiding gevoelig. Vaak ontplooien leerlingen zich uitstekend op de werkvloer en vinden ze de motivatie terug om hun opleiding voort te zetten en te voltooien. VOORDELEN VOOR DE ONDERNEMER De stage is voor ondernemers een belangrijk rekruteringskanaal en kan voor extra rendement en bedrijfsbekendheid zorgen. Ondernemers kunnen stagiairs inschakelen in het arbeidsproces, maar ook bijleren van de stagiairs. 1

2 - Ga na of de leerdoelstellingen van de schoolopleiding aansluiten bij uw bedrijfsactiviteiten. - Ga na of u de stagevorm en periode kunt inpassen in uw onderneming. - Bekijk vooraf de formaliteiten van de stage. - Ga na of u beschikt over de nodige mogelijkheden, ruimte en tijd om een stagiair te begeleiden en op te leiden in uw onderneming. LEERDOELSTELLINGEN - De belangrijkste leerdoelstelling van de stage is de stagiair in staat te stellen verworven vaardigheden, kennis en attitudes in te oefenen en uit te breiden. - De leerdoelstellingen variëren uiteraard naargelang het studieniveau. Bij technische- en beroepsrichtingen zijn deze meer vaktechnisch. - De stagiair is uiteraard geen goedkope werkkracht. - De stage is een deel van de schoolopleiding. DUUR EN VORM - Minimum één schoolweek op jaarbasis. - Het aantal uren stage hangt af van de school, het karakter van de opleiding, de invulling en doelen van het leerplan, overeenkomsten en afspraken, - In samenspraak met de school wordt gekozen tussen een blokstage (een stage die over een ononderbroken periode van één of meer weken loopt) of een alternerende stage (stage met vaste tussentijden gespreid over een heel trimester, semester of schooljaar) of een combinatie van beide. FORMALITEITEN - De stagebegeleider zal u een leerlingen-stageovereenkomst overhandigen. Die wordt ondertekend door de leerling-stagiair, de school en de ondernemer. Er bestaat geen uniform model. - Een stageovereenkomst moet altijd een stagereglement bevatten. - U voert een analyse uit van de risico's waaraan de stagiair kan worden blootgesteld en stelt preventiemaatregelen vast die moeten in acht genomen worden. Al naargelang moet de stagiair een medisch onderzoek ondergaan. - U brengt de onderwijsinstelling vooraf op de hoogte van de resultaten van de risicoanalyse. - Zonodig moet u werkkledij bezorgen aan de stagiair. De stagiair mag ook werkkledij van de school gebruiken. - De school sluit een passende verzekering af voor de leerlingenstages. - U mag geen loon uitbetalen aan de stagiair. - U mag wel onkosten vergoeden die voortvloeien uit de stage. - Bij onduidelijkheden, neem contact op met uw externe dienst voor preventie en bescherming op het werk. 2

3 - Vaak wordt u eerst gecontacteerd door de stagebegeleider en nadien door de stagiair zelf. - U kunt zelf ook rechtstreeks contact opnemen met scholen in uw buurt. - Voer vooraf gesprekken met de stagebegeleider, de stagiair en de stagementor. WAT BESPREEKT U MET DE STAGEBEGELEIDER? - Stel uzelf en uw onderneming aan de stagebegeleider voor. - Bespreek met de stagebegeleider de opleiding op school en de werking van uw onderneming. - Overloop met de stagebegeleider de leerdoelstellingen (vaktechnisch, attitudevorming ), de duur en de formaliteiten van de stage. - Peil naar de vaardigheden en voorkennis van de leerlingen in de bewuste opleiding. - Bespreek een haalbaar takenpakket in uw onderneming door rekening te houden met de leerdoelstellingen van de opleiding en de vaardigheden en voorkennis van de leerling. - U kunt met de stagebegeleider afspreken om de mogelijke stagekandidaten een soort sollicitatieprocedure te laten doorlopen. Zo krijgt u alvast een beter beeld van de leerlingen die bij u een stage willen volgen. o Stel een functieomschrijving op. o Spreek met de stagebegeleider af dat hij/zij een aantal kandidaten voorstelt. o Nodig deze mensen uit voor een sollicitatiegesprek. o Kies een kandidaat in wie u gelooft. - Bespreek met de stagebegeleider hoe de beoordeling van de stage zal verlopen en welke de evaluatiecriteria zijn. Vaak wordt aan de ondernemer gevraagd het stageschrift van de stagiair aan te vullen. Het stageverslag wordt onder meer door de school gebruikt om de stagiair te te beoordelen. - Overleg met de stagebegeleider wanneer hij of zij tijdens de stage uw onderneming kan bezoeken. - Wissel contactgegevens uit met de stagebegeleider. WAT BESPREEKT U MET DE STAGIAIR? - Vaak neemt de stagiair zelf met u contact op. - Laat u niet leiden door vooroordelen over afkomst, geslacht, handicap of leeftijd als u kunt kiezen uit een aantal stagiairs. - Peil naar de motivatie en de kennis van de stagiair: o waarom volgt de leerling de bewuste opleiding of studierichting? 3

4 o waarom wil hij/zij uitgerekend bij u leren op de werkvloer? o heeft de stagiair interesse voor uw bedrijfsactiviteiten? o wat wil de stagiair leren op uw werkvloer? o wat zijn de vaardigheden en de voorkennis van de stagiair? o wat wil de stagiair doen na de opleiding? - Geef de stagiair een korte rondleiding, zodat hij of zij een beter idee krijgt van uw onderneming. - Regel eventueel een ontmoeting met de stagementor. WAT BESPREEKT U MET DE STAGEMENTOR? - Kunt u zelf niet instaan voor de latere begeleiding van de stagiair, duid dan iemand van uw personeel aan als stagementor. - De stagementor moet een vertrouwensrelatie opbouwen met de stagiair. Duid daarom een ervaren medeweker aan die kan trainen en coachen en het vak door en door kent.. - Overloop met de stagementor de afgesproken leerdoelstellingen en het leerpakket. - Bespreek met de stagementor hoe u de stagiair kunt inschakelen in uw onderneming. - Overleg met de stagementor hoe hij of zij best de begeleiding van de stagiair aanpakt. - Als alle gesprekken naar wens verliepen, tekent u de leerlingenstageovereenkomst. - Het is belangrijk dat u deze voorbereidingen treft in uw onderneming: o licht uw werknemers vooraf in. o maak voor de stagiair een ruimte vrij om zijn of haar persoonlijke goederen op te bergen. o leg eventueel werkkledij en werkmateriaal klaar voor de stagiair. - Zorg tijdens het onthaal voor een goede en ongedwongen sfeer, zodat de stagiair zich thuis voelt in uw bedrijf. - Zorg ervoor dat de stagementor tijdens het onthaal altijd aanwezig is. - Stel uw medewerkers voor aan de stagiair en vraag ze hun functie in de onderneming toe te lichten. - Bespreek met de stagiair het takenpakket en welke vaardigheden, kennis en attitudes hij of zij tijdens de stage moet verwerven. - Informeer de stagiair over veiligheid en geef hem of haar alle nodige materialen en kledij. - Maak de stagiair duidelijk dat hij/zij zich moet gedragen als de andere medewerkers en zich aan dezelfde regels moet houden. 4

5 - Zorg voor een rondleiding in uw bedrijf en informeer de stagiair uitvoerig over het reilen en zeilen van uw onderneming. - Praat met de stagiair over het begin en einde van de werktijden, het takenpakket, de onkostenvergoeding, en zo meer. - Breng zeker ook praktische aspecten ter sprake: maaltijden, carpooling, parking, - Voorzie eventueel documentatiemateriaal, maar overlaad de stagiair niet met informatie. - Geef een eerste stageopdracht. - Eén persoon wordt aangesteld als aanspreekpunt voor de leerlingstagiair, namelijk de stagementor. Die kan voor een aantal aspecten eventueel een beroep doen op zijn collega s. - Bewaak over de hele duur van de stage de leerdoelstellingen en het takenpakket. - Hou voor uzelf regelmatig korte tussentijdse evaluaties. - Beschouw leren op de werkvloer als een dynamisch proces. Voorzie tijdig nieuwe en uitdagende leeropdrachten. - Beschouw leren op de werkvloer als een continu leerproces. Dus niet: de stagiair een aantal taken aanleren en dan enkel diè laten uitvoeren voor de resterende periode. - Motiveer de stagiair. - Gun de stagiair voldoende tijd om zich in te werken. Wees geduldig.verwacht niet dat de stagiair meteen zelfstandig kan werken. - Geef de stagiair toch de gelegenheid om zich zelfstandig te ontplooien. - Stimuleer een professionele houding en betrek de stagiair bij uw bedrijf. De stagiair moet zich net als iedereen aan de regels houden. Behandel de stagiair daarom als een echt personeelslid. - Geef de stagiair een zekere verantwoordelijkheid. - Hou rekening met de mening van de andere werknemers over de stagiair en blijf in contact met de stagebegeleider. - Stuur de stagiair zonodig op tijd bij en informeer de stagebegeleider. - Vaak wordt gevraagd het stageschrift van de stagiair aan te vullen. Doe dat plichtsgetrouw. Het stageschrift wordt onder meer door de school gebruikt om de stagiair te beoordelen.. - Na de stage zal de stagebegeleider aan u een eindrapport vragen over de leerling. - Het gebeurt vaak dat scholen u een evaluatieformulier bezorgen. - Zijn u en de stagementor tevreden over de prestaties en de vorderingen van de stagiair? o Bereikte de stagiair de leerdoelstellingen? o Werkte hij/zij het takenpakket af? 5

6 o Had de stagiair het juiste arbeidsritme? - Zijn u en de stagementor tevreden over de werkhouding van de stagiair? o Was de stagiair gemotiveerd? o Nam de stagiair een juiste houding aan tegenover collega s, meerderen, klanten? o Was de stagiair stipt? o Was de stagiair voldoende verantwoordelijk? o Was de stagiair zelfstandig genoeg? o Kon de stagiair in team werken? - Om het stageproces correct te beoordelen, houdt u rekening met de mening van de stagiair, de stagementor en de stagebegeleider. - Zo kunt u bijleren en de kwaliteit van de volgende stage in uw onderneming verbeteren. STAGIAIR - Heeft de stagiair iets bijgeleerd? - Wat vond de stagiair positief tijdens de stagein uw bedrijf? - Wat vond de stagiair minder positief tijdens de stage in uw bedrijf? - Wat vond de stagiair over de begeleiding door de stagementor? STAGEMENTOR - Vindt u dat de stagementor over voldoende begeleidingscapaciteiten beschikte? - Volgde de stagementor de leerdoelstellingen en het takenpakket goed op? - Volgde de stagementor de vorderingen van de stagiair op? - Investeerde de stagementor voldoende, te veel of te weinig tijd in de begeleiding van de stagiair? - Kunt u in de toekomst de begeleiding van de stagiair nog beter delegeren aan de mentor? STAGEBEGELEIDER - Vraag aan de stagebegeleider wat hij of zij vond van de stage in uw onderneming en de begeleiding van de stagiair. Zo kunt ook u bijleren. - Breng de stagebegeleider op de hoogte van uw bevindingen over het stageproces en de stagiair. - Informeer de stagebegeleider over de positieve en negatieve aspecten van de schoolopleiding. Zo kunnen de scholen hun cursussen up-to-date houden en aanpassen. 6

7 - Trek voor uzelf een algemeen besluit: vond u de opleiding geslaagd? - Als u zeer tevreden bent over de stage, hou dan regelmatig contact met de school in kwestie. De school zal u een volgende keer allicht opnieuw contacteren - Bent u tevreden over de stagiair, maak hem/haar dat dan duidelijk. Voorzie eventueel een attentie als blijk van waardering. - Bent u zeer tevreden bent over de stagiair, dan loont het de moeite hem of haar na de opleiding aan te werven. - De overheid beschikt over veel interessante tewerkstellingsmaatregelen waardoor u gemakkelijk en voordelig kunt aanwerven. Neem contact op met uw sociaal secretariaat. Meer informatie: of ondernemendeschool@unizo.be Het begeleidingsinstrument kadert in het VIVES-project binnen het EQUAL-programma en wordt ondersteund door de Europese Unie en de Vlaamse overheid. EQUAL is een programma van het Europees Sociaal Fonds (ESF). ESF draagt bij tot de ontwikkeling van de werkgelegenheid door het bevorderen van inzetbaarheid, ondernemerschap, aanpasbaarheid en gelijke kansen, en door het investeren in menselijke hulpbronnen, ESF- Agentschap (http// 7