Kinderkast 2014 JURYRAPPORT

Transcriptie

1 Kinderkast 2014 JURYRAPPORT 1

2 2

3 De vakjury 2014 Cinekid reikt jaarlijks de Kinderkastprijzen uit voor de beste Nederlandse jeugdtelevisieprogramma s van het afgelopen jaar. De Kinderkast vakjuryprijzen worden uitgereikt in de categorieën fictie en non-fictie. Er zijn dit jaar 63 televisieprogramma s ingestuurd, 54 fictie en 9 non-fictie. De Vakjury van 2014 heeft met veel plezier en interesse de 63 inzendingen van het televisieaanbod voor de jeugd van het afgelopen jaar bekeken. De inzendingen waren uiteenlopend in stijl en vorm, waren voor verschillende leeftijdscategorieën en hadden een divers doel. Zo kwam het voor dat we op één avond een swingend Kinderen voor kinderen moesten vergelijken met autisme in het Jeugdjournaal, een falende vader in Mijn vader is de beste met de rechten van het kind in de serie Mensjesrechten. Opwindende spelletjes en leerzame producties wisselden elkaar af. We hebben ook een grote hoeveelheid ontroerende en belangwekkende documentaires mogen zien. We waren onder de indruk van de vele dappere kinderen (en ouders!) die op tv hun persoonlijke verhaal durven te delen. We zagen veel documentaires over bijzondere mensen en werden vaak meegenomen in een milieu of situatie die we niet - helemaal - kenden. Maar naast de bovenstaande lovende woorden wil de jury ook een aantal kritische noten aanslaan: veel documentaires leken wat betreft de vertelling en onderwerpkeuze erg op elkaar; alsof de makers keurig eenzelfde formaat gebruiken. We misten hier en daar wat humor en veel makers kozen voor archetypische beelden. Het mijmerende kind op de fiets door het weiland verloor op een gegeven moment zijn zeggingskracht en we vroegen ons af of dat anders zou kunnen. Is er ruimte voor vernieuwing, zowel in de vertelling als de onderwerpkeuze? Voor de jury was de uitdagende taak weggelegd om tussen al die mooie, kleurrijke, interessante en met liefde en zorg gemaakte producties op zoek te gaan naar dat beetje extra: naar hetgeen dat een programma meer dan leuk of goed maakt. Wanneer wordt de jonge kijker nou echt verrast, door het onderwerp of misschien juist door de originele uitvoering van het formaat? Zijn er producties die erin geslaagd zijn om beide factoren met elkaar te combineren en neemt de maker daarbij het kind serieus? Waaruit zou dat laatste blijken? Humor en passie, zowel door de presentator of het kind in kwestie of de makers achter de schermen, vormden voor jury belangrijke aandachtspunten. En uiteraard hebben we altijd de volgende vraag gesteld: wat is het doel van het programma? Want bij het brede aanbod binnen non-fictie blijft het moeilijk om te vergelijken. Dus is de vraag waarom en met welk doel (dat kan ook entertainment zijn) is het programma gemaakt en in hoeverre is het daarin geslaagd? Naast die vragen heeft de jury het ook over de factor populariteit gehad en in hoeverre dat mee zou moeten wegen in de beoordeling van een productie. De jury is van mening dat de populariteit / kijkcijfers - zowel hoog als laag - van geen betekenis op het eindoordeel mochten zijn, omdat de kijkcijfers naar onze mening, voor een deel gevormd worden door externe factoren zoals tijdslot en tegenprogrammering. De jury heeft er voor gekozen zich te richten op de door ons opgestelde criteria die intrinsiek in een programma verweven kunnen- zijn. De vakjury van 2014, Mariëlle van Sauers Bahram Sadeghi Birte ten Hoopen Katja Draaijer Viviënne van den Assem 3

4 Cinekid Kinderkast genomineerden in de categorie Fictie Terwijl de fictieproducties voor volwassenen in Nederland gouden tijden beleven, waren we verbaasd dat er, naast de enorme hoeveelheid inzendingen non-fictie, slechts negen fictie inzendingen waren. Zes daarvan komen voort uit het Nu of Nooit traject, dat daarmee tevens zijn bestaansrecht bevestigt. Is er misschien ruimte voor vermeerdering? Alles Mag Regie: Steven Wouterlood Scenario: Maarten van Voornveld & Chiel van der Wolf VPRO / Bind film Alles Mag is een complete film die je ontroert, laat lachen en je met een onverwachte wending verrast. De film is vakkundig gemaakt; het script is mooi, de regie goed en het spel overtuigend. De intieme cameravoering zorgt voor een ingetogen sfeer die soms haast documentair aanvoelt en maakt dat je snel meeleeft met de hoofdpersoon Tygo, een kwetsbare jongen die bij de majorettes wil. Ricky Coole valt op in haar rol als moeder van Tygo. De kwaliteit van het geluid en de details in de figuratie, punten waar vaak op bezuinigd wordt, laten de zorgvuldigheid van de makers zien. De spreekbeurt als narratief is een simpel gegeven maar zeer herkenbaar en aansprekend voor de doelgroep, net zoals onderwerpen als verhuizen, een nieuwe klas, aanpassen, anders zijn en een scheiding. Daarnaast is het een mooie en vernieuwende vondst dat de allochtoon in Amsterdam een Brabander is. Johnny Bakru Regie: Ineke Houtman Scenario: The Dramaqueens VPRO / Revolver Amsterdam Johnny Bakru is een spannende, sprookjesachtige film. De kijker wordt op een vrolijke manier meegenomen in een nieuwe andere wereld, waar niets vanzelfsprekend is. Talent Dianyrha schittert in de rol van Rose. Rose is zo overtuigd van haar eigen kijk op de wereld, dat ze overal bewijzen voor Johnny als bakru ziet. Klein puntje van kritiek: Ondanks dat de vier broers een plezier zijn om naar te kijken, blijven de karakters naast die van Rose ietwat aan de platte kant. Desondanks vindt de jury het een toegankelijke genrefilm met een eigen twist, die je door zijn vrolijkheid uitnodigt om in, zowel de echte als de imaginaire wereld van Rose te stappen. 4

5 Munya in mij Regie: Mascha Halberstad Scenario: Fiona van Heemstra VPRO / Viking Film De zwaarlijvige Munya van tien probeert op haar dagelijkse route naar de Turkse supermarkt tevergeefs het bankje met pesters te ontwijken. Tot ze op een dag beseft dat ze zich niet moet verbergen. Ze moet zich juist laten zien! Het lijkt op voorhand misschien lastig om mee te leven met het geanimeerde meisje, maar niets is minder waar. Vanaf het eerste shot overtuigt Munya. De bijzondere vertelvorm is rijk aan verbeelding en zeer gedetailleerd. Het thema is niet nieuw maar de vertelling van het verhaal verrast, ontroert en is grappig. De combinatie van animatie, rapmuziek en zelfs live action vinden wij verfrissend. De twee verhaallijnen lopen als vanzelfsprekend door elkaar heen: de verantwoordelijkheid voor de zorg van moeder en pesten, een alom bekend probleem. Daardoor lukt het Munya in mij om de culturele niche (Turks gezin) te ontstijgen en voor vele kinderen herkenbaar te worden. Munya zelf is vindingrijk in het oplossen van haar problemen en met hulp van de muziek van Nina trekt ze de grens en gaat de confrontatie met de pesters aan. Die gedachte is zowel troostend als inspirerend voor het publiek. En de winnaar is een film waar alle lijnen, groot en klein, tot in detail goed zijn uitgewerkt, een film die amuseert en ontroert: Alles Mag. 5

6 Cinekid Kinderkast genomineerden in de categorie non-fictie Er waren veel non-fictie inzendingen en er waren er veel van hoog niveau. Kinderen in Nederland, vanaf zeer jong, worden goed bediend met informatieve, spannende, ontroerende en ontdekkende programma s. Het was voor de jury een zoektocht naar net die programma s die de genoemde criteria op eigen wijze in zich verenigden. Naast de nominaties wil de jury een paar opvallende producties noemen. Zoals bij volwassenen documentaires gaat het bij kinder- en jeugddocumentaires veelal om de uitzondering en dan vaak in negatieve zin. Maar gelukkig was er ook een positiever, vrolijker tegengeluid dat daarom een bijzondere vermelding verdient: Wolkoorts, een documentaire over het enige wolcorso ter wereld. De wereld èn documentaires kunnen aan zwaarte ten onder gaan, daarom vindt de jury het bijzonder én dapper dat een documentairemaker heeft besloten een ander verhaal te laten zien. Bijzonder is ook de serie Dus ik ben JR., die qua uitwerking nog niet is waar het wezen moet maar de jury vindt dat het filosofieprogramma wel potentie heeft om tot iets wezenlijks in het aanbod van non-fictie te groeien. Graag noemen we ook de Zapp Music Challenge, een programma dat erin slaagt om talentvolle kinderen in het middelpunt van de belangstelling te zetten zonder hen aan een wedstrijd te laten meedoen! Beestieboys Regie & Scenario: Anouk Kamminga VPRO / De familie De jury nomineert het format van Beestieboys. Het springt er meteen uit, hier gebeurt iets anders en vernieuwend. Het programma is vrolijk, amuserend, verassend en eigentijds. Een echt televisieprogramma dat de - bizarre - relatie tussen mens en dier centraal stelt. Maar de jury vindt het programma niet op alle punten even sterk. Sommige elementen kunnen door de makers nog kritisch bekeken worden op hun invulling, als voorbeeld noemt de jury dat wat de presentatoren in de studio doen. Desalniettemin is het Beestieboys gelukt een originele eigen vertelvorm te vinden voor een bekend onderwerp. Als de uitdagende leader begint wil je doorkijken, helemaal tot het einde, waar iedere aflevering eindigt met een prachtig en / of grappig liedje van Knol & de Haan. Bikkels Regie & Scenario: Sarah Sylbing, Eef Hilgers, Daan Bol, Charlotte Hoogakker, Ellen Vloet, Martijn Blekendaal & Esther Gould VPRO / IDTV Docs De serie vertelt over kinderen van wie het leven thuis zorgelijk is vanwege een zieke ouder of familielid. Een zwaar onderwerp dat eerlijk, pijnlijk maar bovenal liefdevol en daar waar mogelijk, met humor in beeld wordt gebracht. Ondanks dat de kwaliteit van de afleveringen wat onevenwichtig was, nomineert de jury de hele serie en prijst de makers en de kinderen omdat ze verhalen vertellen die normaal gesproken binnenshuis blijven. De serie is maatschappelijk relevant en zegt iets over onze maatschappij nu en de zorg in Nederland, maar dan vanuit het kind gezien; de beleving van het kind staat centraal. Met andere woorden: grote verhalen op kinderschouders. Maar de kinderen zijn niet zielig; het zijn bikkels die ook zelf de camera ter hand nemen en zich zo proactief opstellen in het delen van hun intiem verhaal. 6

7 Jamey s gevecht Regie & Scenario: Denise Janzée NCRV / ZeeFilm Jamey lijkt alles mee te hebben: hij is knap, stoer, sportief, sympathiek en heeft liefhebbende ouders. En al op zijn 16 de weet hij wat hij later wil worden, sportleraar. Maar Jamey stottert. En dat zorgt voor wrijving. Het is goed gelukt ons in een kwartier mee te nemen in het leven van Jamey; we worden geraakt door hem en zijn gevecht. De film laat subtiel maar genadeloos het mechanisme van buitensluiten en anders-zijn zien. Want alhoewel het gevecht van Jamey erg particulier aandoet, vindt de jury dat zijn verhaal Jamey ontstijgt en voor velen, zeker jongeren in de moeilijke periode van puberteit, herkenbaar en zelfs empowering kan zijn. En alhoewel de inlossing van het probleem erg abrupt kwam, voelde zijn gevecht zo intens aan dat de jury zich daardoor, èn door de opgewektheid en doorzettingsvermogen van Jamey, liet ontroeren. En de winnaar is een belangwekkende en ontroerende serie die ons meeneemt in verhalen van kinderen die we niet vaak horen: Bikkels. Cinekid Gouden Kinderkast 2014 De Gouden Kinderkast wordt genre-overstijgend uitgereikt aan het beste jeugdtelevisieprogramma van De jury heeft dit jaar gekozen voor een programma dat ons raakt zowel door vorm als door inhoud. De dramatische vertelling van een meisje dat leert voor zich zelf opkomen, vormgegeven in een 3d animatie, voegt volgens de jury iets wezenlijks toe aan het tv landschap. De Cinekid Gouden Kinderkast 2014 gaat naar een trio; de schrijver Fiona van Heemstra, maker Mascha Halberstad en producent Marleen Slot van Munya in mij. Munya in mij Regie: Mascha Halberstad Scenario: Fiona van Heemstra VPRO / Viking Film 7