Opening Wijerode, nieuw GGZ-centrum voor ouderen op 11 november 2014 te Heerlen

Transcriptie

1 1 Opening Wijerode, nieuw GGZ-centrum voor ouderen op 11 november 2014 te Heerlen Dames en heren, Elf jaar duurde de voorbereiding op deze dag: de 11 e van de 11 e. Deze 11 e van de 11 e heeft u gekozen om Wijerode, dit gloednieuwe GGZ-centrum voor ouderen, officieel te openen. Aan mij als gouverneur van Limburg de eer. Een hele toepasselijk eer. Want Limburg heeft wel wat met dit getal. Zo werden we in 1866 de 11 e provincie van Nederland; kennen we vooral vandaag zichtbaar nogal wat raden van elf; en openden we 2 maanden geleden ook op de 11 e een tijdelijke ambassade in Den Haag. Tijdens die opening heb ik Limburg een dikke 11 gegeven. Een puntje meer dan de perfecte 10 op het rapport; een puntje minder dat die volmaakte 12. Die volmaakte 12 van de 12 apostelen, de 12 maanden, de 12 uren Ja, een puntje minder dan die volmaaktheid want vooruit, je moet nog wat te wensen over laten en ook als gouverneur nog wat te doen hebben Maar die dikke 11 geef ik vandaag ook graag aan kliniek Wijerode. Helaas wel in de wetenschap dat een 12 er nooit in zal zitten Het meest volmaakte GGZ-centrum voor ouderen zou namelijk een GGZ-centrum zijn, dat helemaal níét hoeft te bestaan En dat zou in een ideale wereld zijn, waarin helemaal niemand getroffen wordt door depressies, fobieën, psychoses of welke andere ziekten van de geest dan ook. Zo n ideale wereld zou het paradijs zijn. En daar leven we helaas niet in. (Al komen we er in Limburg wel héél dicht bij.) Bovendien gaan deze ziekten en aandoeningen aan de geest ook niet met pensioen. Sterker nog, soms komen ze dan pas tot leven. In de geesten van mensen die nét dán wilden gaan genieten van hun oude dag En dan heb je dus een centrum als dit nodig. Broodnodig.

2 2 En hoezeer je ook wenst dat mensen zo lang mogelijk in hun eigen omgeving kunnen blijven; de praktijk heeft nu eenmaal geleerd dat dat gewoon niet altijd kan. Dat er altijd mensen overblijven die toch echt 24 op 7 die professionele zorg nodig hebben. Dames en heren, het is goed dat die erkenning er is; en dat voor deze groep mensen die er ook niet zelf voor hebben gekozen dat voor deze groep mensen nu een goed en duurzaam thuis is gebouwd. Een goed en duurzaam thuis, dat voor anderen dan enkel een tijdelijk thuis hoeft te zijn; en voor weer anderen een effectief en aangenaam oplaadstation. Waar ze net die ondersteuning kunnen vinden, die ze voor hun zielenrust nodig hebben. Daarom geef ik Wijerode graag een 11. Want kijk om u heen - het is onmiskenbaar een hypermoderne psychiatrische kliniek voor ouderen. Het ziet er prachtig uit; is voorzien van de meest handige technische snufjes; en ademt een groene én warme sfeer.... En die eigen kamer, met een eigen sanitair. Dat lijkt me een enorme verademing, voor wie hier moet verblijven Dat je niet gelijk met je gezonde geest, ook je privacy hoeft in te leveren... Aan de ene kant zijn ze de ouderen - veel zelfstandiger geworden. Het aantal 80 jarigen dat de laatste tien jaar nog zelfstandig woont, is zo goed als verdubbeld. Maar dat betekent aan de andere kant, dat wie écht niet meer thuis kan blijven wonen, ook een veel grotere en complexere zorgvraag heeft. Een veel grotere en complexere zorgvraag die bestaande instellingen veelal niet kunnen bieden. Zij zijn daarvoor te grootschalig; hun gebouwen zijn niet geschikt; en hun personeel niet opgewassen tegen die veel zwaardere zorgvraag. Drie prominente problemen, dames en heren, die Wijerode duidelijk wel al heeft kunnen tackelen. Hoe groot dit gebouw ook is, het oogt kleinschalig; in architectuur, opzet en techniek is het precies toegerust op die oudere patiëntengroep; en hier is precies al die professionele zorg die deze specifieke groep nodig heeft bijeengebracht. En al is dit geen verpleeghuis, toch zet dit hypermoderne ziekenhuis, deze kliniek, de juist toon voor hoe je zorg voor ouderen in de 21 e eeuw organiseert. Vandaar dat de Wijerode m.i. een ruime elf verdient.

3 Dames en heren, mij is gevraagd hier ook te spreken over de noodzaak voor instandhouding goede gezondheidszorg en goede voorzieningen in deze tijden van bezuiniging. 3 Een noodzaak die wat mij betreft en ik denk voor niemand niet ter discussie staat. En dat je die gezondheidszorg en goede voorzieningen ook kan bieden in tijden van bezuinigingen, daarvan is dit Wijerode denk ik zelf het levende bewijs. De oplossing zit niet altijd en alleen in die zak met geld; de oplossing zit ook voor een heel groot deel in de juiste keuzes maken; heel gericht organiseren en combineren; én in mobiliseren. Zoals jullie ook doen met de inzet van vrijwilligers. Want met de vergrijzing waarmee we nu te maken hebben; is het echt een illusie dat je alle zorg aan ouderen geheel en alleen in handen van de professionals en de overheid kan leggen Over de overheid gesproken. Als provincie zijn we in feite geen partij in de zorgverlening. Met uitzondering van de jeugdzorg die nu ook overgaat naar de gemeenten hebben we nooit een uitvoerende taak gehad. Dat is wat anders als je het hebt over een provinciaal belang bij preventie. Want dat betekent natuurlijk niet dat de provincie zich niets van de gezondheid van de Limburgers aantrekt. Maar gezondheid is natuurlijk ook zoveel meer dan alleen gezondheidzorg. Dat zit ook in vitaliteit, in leefbaarheid en hechtheid van een samenleving; en de mate waarin mensen geneigd zijn te participeren in die samenleving; met elkaar en er voor elkaar zijn. Een klein maar simpel voorbeeld van wat de provincie bijvoorbeeld op dat gebied doet, is de leefbaarheidssubsidie die vorige week is verleend voor het vernieuwen van een plein in Ubachsberg. Niet zomaar een plein, maar een plein waarvan de bewoners zelf hebben aangegeven dat dit hét centrum is van het dorp, vlak bij de kerk, vlak bij het woon-zorgcomplex en vlak bij het Medisch centrum. Nu is het weinig aantrekkelijk en dient het vooral als parkeerplaats. Mét de provinciale subsidie gaat de gemeente er nu een ontmoetingsplek voor jong en oud voor maken, met zitbanken en veel groen. Waar Ubachsbergenaren zich thuis kunnen voelen in hun vertrouwde omgeving.

4 4 Als het goed is betekent dit een enorme impuls voor de leefbaarheid van Ubachsberg; en daarmee ook in de zelfredzaamheid van een gemeenschap. Weer van een heel andere orde zijn dan de enorme investering die de provincie doet in onze slimmigheid; in ons innovatievermogen; ook en met name in de zorginnovatie. Kijk alleen al naar wat er gebeurt en vooral nog kan gebeuren op de universitaire campussen in Limburg. In Sittard-Geleen bijvoorbeeld werken ze aan slimme materialen; zelfs aan nieuwe lichaamseigen materialen, want ze kweken daar ook nieuw kraakbeen Hier in Heerlen krijgen slimme diensten de volle aandacht, zoals slimme diensten die voor ouderen op tijd hulp van kinderen of verplegers kunnen inschakelen, als dat nodig En in Maastricht werken ze aan een gezondere wereld; dat zou zelfs een gezondere wereld zonder Alzheimer kunnen worden, waar ze daar aan werken Gezondheidsonderzoek, bevolkingsstudies, living labs, domotica, op allerlei terreinen steunt de provincie Limburg nieuwe ontwikkelingen in cure en care. Dames en heren, dat is voor morgen. Vandaag ben ik hier voor het openen van Wijerode, waarmee u in Zuid-Limburg de best denkbare zorg kan leveren aan ouderen die overvallen zijn met een ziekte aan hun psyche De best denkbare zorg die broodnodig is om hun kwaliteit van leven te verhogen. Zelf heb ik er gelukkig nog nooit direct mee te maken gehad. Maar via mijn betrokkenheid bij organisaties als vroeger McBrain, Stichting Onderweg en de Health Foundation Limburg heb ik wel uit eerste en tweede hand vernomen, hoe groot de impact van zo n ziekte is; niet zichtbaar aan de buitenkant maar zo verwoestend aan de binnenkant. Met niet alleen een enorme impact op de persoon zelf maar ook de omgeving, die vaak zo machteloos staat. Daarom mogen we als Limburg bijzonder trots zijn dat we hier vandaag het best denkbare toevluchtsoord voor deze ouderen openen. En als ik dan hoor dat zelfs patiënten uit Maastricht het hier meer dan prima vinden; dan is dat helemaal het finale bewijs dat Wijerode een de reeds genoemde 11 verdient Ok, dames en heren, ik heb begrepen dat ik ter opening de laatste steen mag leggen. Een rode steen.

5 5 Dat had vandaag op de 11 e van de 11 e natuurlijk een rood, geel, groene steen moeten zijn, maar vooruit, dan zal ik deze leggen onder het slaken van de kreet die zoveel verbondenheid met onze streken vermoedt: alaaf.