Verslag van de bijeenkomst ad hoc commissie Pakketstudies Bereikbaarheid van 9 november 2009

Transcriptie

1 2010MME13 Verslag van de bijeenkomst ad hoc commissie Pakketstudies Bereikbaarheid van 9 november 2009 Aanwezig: J. Konijnenbelt (voorzitter), J. Ekkers (gedeputeerde), J. Benschop, F. Bersch, mw. U. Blom, mw. W. Bodewitz, mw. K. Derks, C. van Ee, J. Fastl, N. Hoefnagels, P. Kelder, R. van Lunteren, R. Roos, mw. J. Versteeg Alsmede: mw. K. Fokker, C. de Heer, J. Kloppenborg, R. Martens, T. Snyders, R. de Vries Amtelijk: B. Althuis, C. Bontje, J. van Lopik, R. Poort, mw. W. Voorneman-Rikkers (verslag) 1. Opening De voorzitter opent de vergadering en heet de aanwezigen welkom. 2. Mededelingen en ingekomen stukken Mededelingen De voorzitter deelt mede, dat mw. Kluit namens de NMU bij agendapunt 5 zal inspreken. Ingekomen stukken * 2009MME 155 brief van het Bewoners Overleg Lunetten inzake Pakketstudie Ring Utrecht * Brief NMU inzake reactie op besluit rondom Ring Utrecht * Visie Adviseur ruimtelijke kwaliteit in de provincie Utrecht inzake Utrechtse Ring Op voorstel van de voorzitter wordt besloten deze brieven voor kennisgeving aan te nemen; de brieven kunnen overigens worden betrokken bij de behandeling van agendapunt Verslag ad hoc commissie Pakketstudies en Bereikbaarheid 19 oktober 2009 inclusief het besloten deel (2009MME153) De verslagen worden conform vastgesteld. Desgevraagd door de voorzitter bevestigt de heer Ekkers dat de vertrouwelijkheid van het verslag kan worden opgeheven. 4. Termijnagenda (2009MME154) De Termijnagenda wordt voor kennisgeving aangenomen. 5. Stand van zaken Ring Utrecht De voorzitter geeft in eerste instantie het woord aan de inspreekster. Mevrouw Kluit, NMU, reageert aan de hand van een inspreektekst op de voorkeursrichting voor de Ring Utrecht. De inspreektekst is als bijlage bij het verslag gevoegd. Kortheidshalve zij hiernaar verwezen. Mevrouw Blom merkt op dat de Kracht van Utrecht tot nu toe als een volledig pakket is behandeld. Spreekster verwacht echter dat het totale pakket niet haalbaar is; niet alleen vanwege de kosten, maar ook vanwege de voorgestelde zware beprijzing. Spreekster informeert of de NMU op het standpunt staat dat het gehele pakket zou moeten worden ingevoerd of dat het ook mogelijk wordt geacht daaruit een aantal waardevolle onderdelen te halen. 1

2 Mevrouw Kluit antwoordt dat beprijzen een gevoelig onderwerp is. In de Kracht van Utrecht wordt echter niet gerekend met exceptionele bedragen. De 7 en 11 eurocent zitten ook in het reeds door de provincie vastgestelde Aanvullend Pakket. Zonder prijsbeleid zal ook de voorkeursrichting tot extra files op de Ring Utrecht leiden en zal het probleem niet op te lossen zijn. In het kader van OV kan spreekster zich goed voorstellen, dat bepaalde elementen uit de Kracht van Utrecht meer haalbaar worden geacht dan andere. Mevrouw Blom memoreert dat de PvdA al 20 jaar voorstander is van beprijzing. Zij informeert of de NMU van mening is dat het prijsbeleid landelijk moet worden ingevoerd of dat ook als mogelijkheid wordt gezien dit alleen in de regio Utrecht in te voeren. Mevrouw Kluit zet uiteen dat Amsterdam ervoor heeft gekozen het prijsbeleid in de regio in te voeren, indien het prijsbeleid niet landelijk door het Rijk wordt ingevoerd. De NMU is er voorstander van als in dat geval die discussie ook in Utrecht wordt gevoerd, gelet op het vele verkeer dat langs Utrecht rijdt. Invoering van beprijzen behoeft doelstellingen op andere vlakken niet te bijten. Nadat de voorzitter heeft vastgesteld dat er geen vragen meer zijn bedankt hij mevrouw Kluit voor haar komst en inbreng. Spreker stelt vervolgens dit onderwerp inhoudelijk aan de orde. Hij geeft in eerste instantie het woord aan de heer Ekkers voor een korte toelichting. De heer Ekkers memoreert dat hij de commissie in de besloten vergadering op 19 oktober jl. reeds heeft geïnformeerd over de stand van zaken. Het MIRT-besluit wijkt daar niet veel van af. Over een punt is echter geen besluit genomen te weten over het aanleggen van een weg aan de westkant; daarover zal voorlopig ook geen besluit worden genomen. Dit betekent dat er vooralsnog derhalve geen weg komt door/rond Leidsche Rijn. Op grond van de studies en de discussie in de afgelopen maanden, is vastgesteld dat de verbreding van de A27 met daar overheen een overkapping van 250 m breed de beste oplossing is. Besloten is derhalve dat dit de voorgenomen voorkeursvariant is. Op basis hiervan zal verder worden gestudeerd. Het resultaat moet leiden tot een besluit voor een definitief voorkeursalternatief. Het verheugt spreker dat het MIRT-overleg erin is geslaagd een besluit te nemen over een voorkeursrichting. De reacties tot nu toe op de gekozen voorkeursrichting zijn over het algemeen positief. De heer Van Ee deelt mede dat het CDA met belangstelling kennis heeft genomen van de voorstellen ter verbetering van de bereikbaarheid en de doorstroming van Utrecht. Indien het CDA in grote lijnen naar het totaal van de voorstellen kijkt, acht zij de invulling realistisch. Met de voorgenomen voorkeursvariant is in de visie van het CDA een keuze gemaakt voor de beste kans om de doelstellingen te bereiken. Het gaat nog niet om een definitieve keuze. Duidelijk is aangegeven dat dit de voorkeursrichting betreft en thans nader zal worden onderzocht of realisatie haalbaar is. In dat kader dient de initiële reactie van het CDA te worden gezien. Westkant Het CDA kan zich voorstellen dat de desbetreffende regio opgelucht is over het besluit ten aanzien van een weg door/om Leidsche Rijn. Bij het CDA leeft in dit kader echter een zorgpunt met name over de vraag of de ontsluiting van de wijk Leidsche Rijn op termijn wel voldoende is gewaarborgd. Het CDA vraagt hiervoor aandacht. Voorts informeert het CDA of, nu duidelijk is dat er geen nieuwe weg komt door/om Leidsche Rijn, is nagedacht over de toenemende verkeersdruk vanuit het achterland van die regio. Oostkant Met betrekking tot de A27 staat het CDA op het standpunt dat sprake is van een goede oplossing, mits de cijfers daadwerkelijk kloppen. Het CDA plaatst daarbij een kanttekening. 2

3 Er hebben talloze berekeningen plaatsgevonden, die de commissie nooit heeft gezien. Ter illustratie wijst hij op de verkeersbewegingen op de A12 en de A27. Ooit is in dit kader het aantal van genoemd; in de onderliggende stukken staat thans dat de verkeersbewegingen op de A12 en de A27 naar groeien. Geïnformeerd wordt welk getal de juiste is. Het CDA staat positief tegenover de duale oplossing van 2 x 7 rijstroken met een overkapping van 250 m. Het CDA is ervan overtuigd dat de 2 x 7 rijstroken de doorstroming en het weefverkeer beter sorteren en garanderen. De overkapping verheugt het CDA, omdat hierdoor een natuurlijke verbinding ontstaat tussen Amelisweerd en de woongebieden en daarmee een leefbaar gebied. Er leeft bij het CDA echter ook een punt van zorg. De grootschalige aanpassing is in de visie van het CDA de laatste kans om rondom dat gedeelte van Utrecht iets te realiseren. Het CDA is er nog niet van overtuigd of de voorgenomen voorkeursvariant op termijn ook een duurzame oplossing is. Spreker memoreert dat na vele maatschappelijke discussies is ingestemd met de bak van Amelisweerd; thans slechts ca 20 jaar later moet de bak alweer worden verbreed. Bij de infrastructurele kant is daarmee destijds geen rekening gehouden, waardoor nu extra kosten moeten worden gemaakt. Op grond van het vorenstaande is de vraag welke garanties kunnen worden gegeven ten aanzien van de duurzaamheid van de voorgenomen voorkeursvariant. Het CDA hoopt dat het gebied met deze oplossing, dat een forse ingreep vraagt, ook een flink aantal jaren na 2020 gevrijwaard blijft van opnieuw aanpassingen. Het CDA informeert voorts naar de plannen met betrekking tot de Waterlinieweg. Zuidkant Met betrekking tot de verbreding van de A12 memoreert spreker zijn vraag met betrekking tot het achterstallig onderhoud van de Galecopperbrug. Geïnformeerd wordt of deze brug bij de verbreding al dan niet wordt vernieuwd en zo ja, of dit financieel is gedekt. Noordkant De NRU gaat naar 2 x 2 rijstroken, waarmee het een autoweg wordt, hetgeen niet prettig is voor de bewoners aldaar. Op grond van het feit dat het echter wel een oplossing betreft in een totaalpakket, kan het CDA leven met de voorgestelde situatie. Het CDA onderschrijft in deze de visie van de Adviseur ruimtelijke kwaliteit, dat de inpassing in het landschappelijk gebied een forse uitdaging zal zijn. Indien behoud van het zicht op het Noorderpark wordt voorgestaan zou overkluizing, een verdieping dan wel een combinatie van die twee weliswaar niet de goedkoopste- maar wellicht wel een goede oplossing zijn voor de desbetreffende wijk. In dat geval kan een aantal, thans als zorgpunt gesignaleerde, elementen worden weggenomen. Algemeen Uit de stukken blijkt dat uit het Actieprogramma Regionaal OV 32 miljoen beschikbaar is gesteld. Voor het CDA is dit een nieuw gegeven. Verzocht wordt om een nadere toelichting. De heer Fastl merkt in de eerste plaats op dat het GroenLinks verheugt, dat nieuwe doorkruisende snelwegen niet meer aan de orde zijn. Met betrekking tot het voorliggende stuk moet worden vastgesteld dat inmiddels veel kennis is vergaard, maar dat ook nog bepaalde kennis niet aanwezig is. Met betrekking tot nieuwe doorkruisingen merkt spreker op dat sprake is van een aantal varianten dat niet alleen het Waterliniegebied doorkruist, maar wellicht ook de beoogde spoorlijn Utrecht Breda bemoeilijkt. GroenLinks pleit ervoor dat, evenals dit is gebeurd ten aanzien van de A12-zone, wordt aangegeven dat ontwikkelingen niet ten koste mogen gaan van de mogelijke realisatie van de spoorlijn Utrecht Breda. Vervolgens vestigt spreker de aandacht op de te onderzoeken varianten. Zowel bij het OV+++ pakket als de Kracht van Utrecht wordt aangegeven, dat ca 70% van de mensen die in het OV 3

4 stappen vanuit de auto komt. Op grond van alle investeringen in het kader van het VERDERpakket leidt dit volgens spreker tot 4,425% minder autogebruikers. Spreker leest dat de Kracht van Utrecht een veel hoger potentieel heeft. Daar wordt echter gesproken over een inschatting van 4 tot 5%. Dat is verwarrend. Verzocht wordt om een nadere toelichting. GroenLinks sluit zich aan bij de vraag van de PvdA over de effectiviteit van de uitvoering van bepaalde elementen van de Kracht van Utrecht. De kosten van de modellen, waarvoor nu wordt gekozen, variëren van 1 1,6 mld euro. Wellicht is het mogelijk toe te werken naar de 1 mld euro, waardoor de resterende 6 mln euro kan worden geïnvesteerd in de uitvoering van elementen van de Kracht van Utrecht. Om dergelijke afwegingen te kunnen maken pleit GroenLinks voor het totaalplaatje. Hetzelfde geldt voor de A12 Salto. In de berekeningen heeft de A12 Salto al een negatief effect op de doorstroming op de A12, maar daarnaast wordt ook nog eens direct aangetakt op het knooppunt Lunetten. Juist bij dat knooppunt is sprake van de grootste puzzel om een en ander in te passen in het ruimtelijk gebied. Op grond hiervan wil GroenLinks weten welke effecten het een op het ander heeft. Deze kunnen thans nog niet uit de voorliggende stukken worden gedestilleerd. De bakvarianten bij de A27 variëren van breed, breder en los van elkaar. In sommige varianten past binnen de bak meer stroken; in andere varianten wordt gekozen voor minder stroken. Spreker ziet weinig kruisbestuiving tussen de verschillende varianten. In de desbetreffende cijfers valt op dat bij de variant optimalisatie van de bestaande bak ad 1 miljard 1 ernstig- en 4 lichte problemen resteren; bij de asterisk staat vervolgens vermeld dat bij invoering van rekeningrijden 1 licht probleem resteert. In dat geval is deze variant feitelijk gelijk aan alle andere varianten. De vraag is derhalve of de 350 mln of 600 mln euro extra investering wel de moeite waard is. Rekeningrijden zal worden ingevoerd met naar verwachting zowel een basis- als een spitstarief. In de voorliggende berekeningen is echter vooralsnog alleen uitgegaan van de invoering van een basistarief. Indien het spitstarief een gunstig effect heeft, hetgeen wordt verwacht, is de vraag of ook dat ene lichte probleem wellicht niet nagenoeg verdwijnt. In dat geval ontstaat ruimte om extra investeringen te doen om de meerwaarde, die ook kan worden verkregen op het OV-netwerk, vrij te spelen. GroenLinks zou bovengenoemde afwegingen graag willen maken. Met de thans beschikbare gegevens is dat niet mogelijk. De voorkeur van GroenLinks gaat uit naar uitvoering van de Kracht van Utrecht. Het standpunt van de NMU, dat de investeringen in het kader van het Actieplan Luchtkwaliteit hier niet helemaal van kunnen worden los gezien en dat het effect daarvan in combinatie met beprijzing niet zo negatief is als verondersteld, wordt vooralsnog door GroenLinks onderschreven. Wellicht dat achterliggende stukken GroenLinks van het tegendeel kunnen overtuigen, maar daarover wordt op dit moment niet beschikt. Mevrouw Blom merkt op dat het de PvdA verheugt dat de nieuwe wegen, deels uit verkeerskundig oogpunt, van de baan zijn. Daarmee heeft de PvdA gelijk gekregen. Zij memoreert in deze de vraag van de PvdA hoe het mogelijk is dat de A 2,5 niet voldoet uit verkeerskundig oogpunt en een weg door/om Leidsche Rijn wel. Ter illustratie licht spreekster toe dat zij vorige week van Rotterdam naar Amsterdam moest en haar navigatiesysteem aangaf dat zij via Utrecht moest rijden. Dit geeft aan dat realisatie van een weg aan de westkant van Utrecht veel doorgaand verkeer zal genereren en geen sprake zal zijn van een verbetering van de bereikbaarheid. Met betrekking tot de voorliggende stukken merkt spreekster op, dat de voorkeur van de PvdA uitgaat naar verbetering van het OV en anders betalen voor mobiliteit. De PvdA is zich er echter van bewust dat dit niet voldoende oplost. Na 20 jaar discussie over beprijzing ziet het ernaar uit dat dit thans daadwerkelijk wordt ingevoerd. De mate van de haalbaarheid van 4

5 de Kracht van Utrecht in deze betwijfelt de PvdA echter. Een verbetering is noodzakelijk en op grond daarvan is de PvdA van mening dat verbreden een van de betere opties is. Wel vraagt de PvdA zich af of er zoveel rijstroken nodig zijn. Spreekster citeert vervolgens besluit 9 op blz. 45 van het stuk Randstad Urgent. Daarin staat o.a. dat Rijk en regio afspreken te zoeken naar aanvullende bijdrage van de regio. De vraag is of de provincie instemt met een dergelijke aanvullende bijdrage. De PvdA staat op het standpunt dat eerst geld naar het OV zou mogen gaan, alvorens nog meer geld aan asfalt uit te geven. Voorts is de thans voorgestelde inpassing in de visie van de PvdA essentieel. Er kan beter een strook af dan dat wordt overgegaan tot een mindere inpassing. Op het moment dat beprijzing wordt ingevoerd, kan wellicht ook worden volstaan met een strook minder. De PvdA informeert of wordt nagedacht over de vraag in hoeverre de Waterlinieweg afgewaardeerd zou kunnen worden met een verbreding van de A27. Voor de bewoners van de desbetreffende wijken zou dit een enorme verbetering van hun situatie betekenen. De heer Hoefnagels sluit zich aan bij de opmerking van de PvdA over de Waterlinieweg. Spreker merkt ter zake van de voorliggende stukken voorts op dat D66 in ieder geval tevreden is met dat deel van het resultaat dat in lijn is met het standpunt dat D66 altijd heeft uitgedragen: geen nieuwe snelwegen door woonwijken of natuurgebieden. De inzet van D66 in deze is bekend. In die zin is de optie bak langs bak uit den boze Alhoewel deze optie op dit moment geen voorkeursvariant is, mag die wat D66 betreft direct worden geschrapt. D66 vraagt zich overigens af of de verbreding van de bak voldoende meerwaarde heeft ten opzichte van de schade die dit met zich meebrengt voor het gebied. Het lijkt erop dat de keuze (variant 4), die nu wordt gemaakt, 600 mln euro duurder is en per jaar slechts 7 mln euro besparing rijtijduren oplevert. D66 vraagt hiervoor aandacht. Met betrekking tot de 2 x 6- of 2 x 7 rijstroken variant lijkt de voorkeursvariant thans 2 x 7 rijstroken te zijn. Op grond van de opmerking hiervoor gaat de voorkeur van D66 vooralsnog uit naar een variant met 2 x 6 rijstroken. Het verheugt D66 dat er geen weg komt door/om Leidsche Rijn. Ten aanzien van de A12 sluit D66 zich aan bij de opmerkingen ter zake van de Adviseur ruimtelijke kwaliteit. Daarbij zij opgemerkt dat eerdere besluiten over de toekomstvastheid van de oplossing van kracht dienen te blijven. Ontwikkelingen in de A12-zone moeten mogelijk blijven. Met betrekking tot de NRU stelt D66 een aantal voorwaarden. - Het lijkt D66 niet nodig dat het hele traject 100 km/uur wordt. In het ALU wordt uitgegaan van 80 km/uur. Een keuze om het op 80 km/uur te houden behoeft geen verslechtering te betekenen voor de doorstroming of maar zeer beperkt. D66 vraagt zich af hoeveel impact dit zou hebben en is voorts benieuwd naar de consequenties van de voorliggende keuze op het ALU. - Met betrekking tot de inpassing ter plaatse van Utrecht Overvecht pleit D66 voor het zoeken naar het meest mens- en milieuvriendelijke alternatief. Een licht verdiepte ligging, waardoor in ieder geval de oversteekbaarheid richting het Noorderpark wordt gegarandeerd, moet in de visie van D66 mogelijk zijn; zeker gelet op de opmerking dat 600 mln euro kan worden bespaard op de bak Amelisweerd. - Met betrekking tot de aansluiting van Maarssen/Maarssenbroek op de A2 merkt D66 op dat enkele plaatjes in de documenten behoorlijke consequenties hebben. Los van de geluidschermen die zullen moeten worden gesloopt, lijkt het erop dat een deel van de woonwijk moet worden gesloopt. Dat lijkt D66 niet de bedoeling. In aansluiting op de opmerking van de PvdA over de kosten valt op dat in het document vaak staat dat sprake is van zeer hoge risico s. Geïnformeerd wordt welke afspraken zijn gemaakt over deze risico s in de zin voor wiens rekening deze komen. 5

6 De heer Bersch merkt op dat het de SP verheugt dat er geen nieuwe doorsnijdingen komen. In de plannen staat dat deze verbindingen niet nodig zijn voor een betere bereikbaarheid in 2020, maar dat de verwachting is dat de groei van het verkeer na 2020 blijft zorgen voor extra druk op de Ring Utrecht. Op basis hiervan wordt niet uitgesloten dat op termijn toch een weg nodig zal zijn. De vraag is derhalve of die discussie niet reeds over 5 jaar zal moeten worden gevoerd. De SP informeert voorts naar de consequenties voor het gebruik van OV. Indien de snelwegen worden verbreed en de bereikbaarheid met de auto daardoor verbetert, stimuleert dit mensen tot het gebruik van de auto. Voor mensen die nu in het OV zitten, zou het aantrekkelijker kunnen worden om met de auto te gaan. Dat is volgens de SP precies de richting die niet moet worden opgegaan. Als er iets in de verhouding tussen auto en OV moet veranderen, dan is het wel dat met het OV zoveel mogelijk en net zo snel als de auto ergens moet kunnen worden gekomen. Mevrouw Blom informeert of de SP voorstander is van beprijzing. De heer Bersch antwoordt dat de SP beprijzing steunt indien tegelijkertijd het OV wordt uitgebreid, zodat dit een goed alternatief is. Daarnaast is de SP alleen voorstander van beprijzing indien dit niet betekent dat bepaalde delen van de weg of bepaalde tijdstippen duurder zijn, waardoor het voor mensen met een kleiner inkomen in feite onmogelijk wordt gemaakt met de auto naar het werk te gaan. Desgevraagd door mevrouw Blom bevestigt spreker dat de SP de Kracht van Utrecht op dat punt niet steunt. De SP stelt vast dat er feitelijk ca 70 km extra snelweg komt. Dat zal extra auto s aantrekken, hetgeen slecht is voor de luchtkwaliteit en daarmee geen verbetering voor de leefbaarheid in Utrecht met name voor de wijken die langs die snelwegen liggen. Daarbij komt dat dit ook extra autobewegingen de stad in met zich mee zal brengen met de nodige consequenties voor de luchtkwaliteit. Desgevraagd door de heer Van Ee antwoordt spreker dat de berekeningen zullen moeten uitwijzen wat precies de consequenties voor de luchtkwaliteit zijn en of de doorstroming opweegt tegen de extra auto s. Dit alles brengt de SP tot de vraag waarmee het allemaal is begonnen: in hoeverre is dit nu een oplossing voor het probleem met de doorstroming, omdat de effecten toch erg beperkt lijken te zijn. Mevrouw Bodewitz start met een citaat van de eerste passage Knelpunten infrastructuur op blz. 36 van het voorliggende stuk Randstad-Besluiten Noordvleugel Utrecht. Daarin staat: Conclusies voor het regionaal OV zijn moeilijk te trekken omdat er slechts in beperkte mate normen gedefinieerd zijn. Wel kan worden geconstateerd dat de gemiddelde reissnelheid vrij laag ligt. Er zijn trajecten bij waar de reissnelheid van deur tot deur onder de 20 km/uur ligt, bv. Leidsche Rijn Breukelen en Amersfoort Leersum. Daarmee is het huidige OV op deze trajecten zelfs iets langzamer dan de fiets. De aandacht wordt tot nu toe vooral gericht op de reistijdwinst die met de auto kan worden geboekt. Diegenen die afhankelijk zijn van het OV schieten daar niets mee op. Wat de PvdD betreft zou daarnaar veel meer aandacht uit mogen gaan. Verwarrend is ook de wijze waarop verschillende varianten met elkaar worden vergeleken. Er wordt gesproken over reistijdwinst in de zin van uren in zijn totaliteit. De PvdD zou willen weten hoeveel minuten i.c. seconden er met ieder extra aan te leggen traject wordt gewonnen. Er is een keuze gemaakt. Op blz. 19 van de Planstudie Ring Utrecht staat, dat in het onderzoek een eenvoudige gevoeligheidsanalyse is toegepast voor de effecten van prijsbeleid; daarbij is uitgegaan van invoering van een basisheffing van 7 cent/km. Op pagina 20 komt de variant OV+++ aan bod. 6

7 Daar staat dat prijsbeleid OV+++ uitgaat van een basisheffing van 3,5 cent/km. Spreekster informeert hoe zij deze twee bedragen met elkaar moet rijmen. In het kader van de varianten wordt soms gesproken in termen van vermindering autogebruik en soms in termen van vermindering voertuig verliesuren. Dat maakt vergelijken lastig. Spreekster hoort voorgaande sprekers zeggen, dat al een variant is gekozen. Voor haar was dit nog niet geheel helder. Het bedrag dat wordt genoemd komt overeen met variant 2, terwijl het genoemde aantal rijstroken overeenkomt met variant 3 maar dan komt het bedrag weer niet overeen. Geïnformeerd wordt om welke variant en om welk bedrag het nu gaat. Voorts is verwarrend dat bij variant 2 wordt gesproken over 2 x 6 rijstroken; de bak wordt in dat geval verbreed met maximaal 15 m aan weerszijden. In variant 3 gaat het om dezelfde breedte van de bak en zijn er 14 rijstroken mogelijk. Verzocht wordt om een nadere toelichting met name of dat effect heeft voor de veiligheid. Spreekster informeert vervolgens naar het effect voor de omliggende wegen indien een dergelijke verbreding, ongeacht 2 x 6 dan wel 2 x 7 rijstroken, wordt toegepast. Zij vraagt zich af of geen sprake zal zijn van het zgn. flessenhalseffect. Geïnformeerd wordt of dat ook is meegenomen in een berekening. In Leidsche Rijn zijn nogal wat ontwikkelingen gepland op het gebied van o.a. recreatie en natuur. De mogelijkheid bestaat dat in 2020 opnieuw een discussie ontstaat over een weg door Leidsche Rijn. Geïnformeerd wordt naar de consequenties hiervan voor genoemde ontwikkelingen. De heer Ekkers is van mening dat hij zich duidelijk heeft uitgesproken over een weg aan de westkant. Daartoe is geen besluit genomen op grond waarvan alle andere ontwikkelingen wel doorgaan. Mevrouw Bodewitz vestigt vervolgens de aandacht op de brief van de NMU. Daarin staat dat de reistijdwinst van de voorkeursrichting 2 sec/km op een totale vertraging van 15 sec is. Geïnformeerd wordt of dit klopt. De PvdD sluit zich aan bij het betoog van D66 over de NRU. De PvdD pleit voor nader onderzoek naar de mogelijkheid van 80 km/uur, omdat een 100 km/uur nogal wat betekent voor de leefbaarheid. Ook over Lunetten is al veel gezegd, waarbij de PvdD zich aansluit. De heer Roos leest met betrekking tot het proces dat Rijk en regio overeenstemming hebben bereikt. Op grond hiervan informeert hij naar het nut van deze bespreking. Blijkbaar wordt kennisgenomen van overeenstemming over een besluit, hetgeen spreker vertaalt als een richtinggevende besluitvorming voor de nabije toekomst waarbij in detail op onderdelen nog kan worden afgeweken. Geïnformeerd wordt of deze interpretatie juist is. De heer Ekkers bevestigt het vorenstaande. De heer Roos memoreert dat zowel ambtelijk als bestuurlijk veel werk is verzet om dit resultaat te bereiken. Zonder zich hierbij uit te spreken over de inhoud van de bereikte resultaten hecht MU eraan hiervoor waardering uit te spreken. Utrecht is de doorstroomregio van Nederland, ook een belangrijke Europese factor. Daarbij komt dat Utrecht binnen korte termijn ook woningen realiseert. Dat betekent dat er meer dan voertuigen bijkomen, terwijl juist wordt getracht het probleem van de doorstroming op te lossen. Op deze manier wordt in de visie van MU nooit van het probleem afgekomen. Voorts constateert spreker dat geen oplossingen worden gecreëerd, maar noodverbanden worden gelegd om de doorstroming enigszins te bevorderen. Op grond van het vorenstaande pleit MU voor een goede heroverweging van het nut en de noodzaak van de realisatie van woningen in deze omgeving. Voorts pleit MU te kijken naar de mogelijkheid de maatschappelijke structuur ingrijpend te wijzigen in de zin dat met de overheid en het bedrijfsleven wordt nagedacht over het verschuiven van de werktijden. 7

8 MU is van mening dat bovengenoemde punten een belangrijk aandeel zouden kunnen leveren in de daadwerkelijke verbetering van de doorstroming in deze regio. Ten aanzien van de voorliggende stukken merkt spreker op dat MU de oplossingsrichting de minst slechte acht. Resumerend doet spreker een oproep om flink in te zetten op eerdergenoemd flankerend beleid en de maatschappelijke kosten en baten ook in Europees verband af te wegen. Voorts pleit MU ervoor het OV nog een keer goed onder de loep te nemen. Tot slot merkt spreker op dat over dit onderwerp nog fractieoverleg moet worden gevoerd en het definitieve standpunt van MU derhalve in PS zal worden verwoord. De heer Benschop constateert dat rondom Utrecht met name sprake is van doorgaand verkeer, dat niet zoveel heeft aan het lokale OV. Utrecht heeft te maken met dit doorgaande verkeer en de regio en het Rijk zullen dat moeten faciliteren. De SGP staat op het standpunt dat een aardige oplossingsrichting is bedacht, berekend en bestudeerd. Het verheugt de SGP dat de weg door/om Leidsche Rijn vooralsnog van de baan is. Een punt van zorg is wel wanneer hierover opnieuw moet worden gesproken gelet op het feit dat de ontwikkelingen in Leidsche Rijn doorgaan en het bereikbaarheidsprobleem aan die kant van Utrecht derhalve weer moeilijker zal worden. Met betrekking tot de andere wegen merkt de SGP op dat de aangedragen oplossingen rond 2020 gereed zullen zijn. Dat is gelijk aan de termijn waarover het gaat. Met het gereedkomen van de oplossingen, zullen ook weer nieuwe problemen opdoemen. Samenvattend staat de SGP op het standpunt dat de voorliggende oplossingsrichting de beste keuze is, maar dat de problematiek hiermee niet voor vele jaren zal zijn opgelost. Mevrouw Derks memoreert dat het om een voorgenomen voorkeursalternatief gaat; een richting die wordt bepaald voor het verdere onderzoek. De ChristenUnie leefde in de veronderstelling dat dit onderwerp ook in de eerstvolgende PS-vergadering zou worden besproken. Dit blijkt echter niet het geval te zijn. Zij zal derhalve trachten thans de visie van de ChristenUnie te verwoorden. De vraag is in hoeverre aan het voorliggende pakket nog iets kan worden gewijzigd zonder dat het hele bouwwerk instort. In grote lijnen is de ChristenUnie blij met het voorgenomen voorkeursalternatief; de verbrede variant lijkt het oplossend vermogen te bieden en enorme ingrijpende maatregelen zijn blijkbaar niet nodig. De ChristenUnie is benieuwd naar het verdere proces vanaf nu. Voorts sluit de ChristenUnie zich aan bij het pleidooi van de NMU voor de integrale afweging. Tot nu toe is alles afzonderlijk besproken. De ChristenUnie heeft er behoefte aan een integrale afweging te maken en een discussie te voeren over de visie over de mobiliteit van Utrecht in de komende jaren. Spreekster memoreert dat de ChristenUnie steeds een pleidooi heeft gevoerd voor OVmaatregelen naast maatregelen op de weg. Bij de Ringstudies komt het OV niet terug. Spreekster stipt nogmaals aan dat het voor de ChristenUnie van belang is dat OV niet alleen als middel wordt ingezet om auto s van de weg af te halen ter verbetering van de doorstroming, maar ook als doel in de zin van een alternatieve vorm van reizen. De ChristenUnie is zich er hierbij van bewust dat in Utrecht sprake is van veel doorgaand verkeer. Ook dat wil zij betrekken in de voorgestelde integrale afweging. De heer Kelder zet uiteen dat de mededeling met betrekking tot een weg aan de westkant duidelijk is. Bij gebrek aan een glazen bol over de toekomst over 10, 20 of 30 jaar is de VVD hiermee content. 8

9 Voorts is de VVD van mening dat er echte oplossingen nodig zijn om het verkeer rond Utrecht weer in beweging te brengen en te houden. De VVD heeft zich vanaf het begin op dit standpunt gesteld en is verheugd dat Rijk en regio de knoop nu hebben doorgehakt ten voordele van echte oplossingen. De vergroting van de wegencapaciteit is volgens de VVD absoluut noodzakelijk. Spreker noemt nogmaals de voornaamste redenen. Utrecht is: - de draaischijf van Nederland waar men letterlijk niet omheen kan indien men van oost naar west of van noord naar zuid wil en v.v.; - een draaischijf voor transport, overig zakelijk verkeer, woon-werkverkeer en recreatief personenverkeer; - een draaischijf die moet kunnen blijven draaien. Een land, waar de diensten- en transportsector een belangrijke motor van de economie is, heeft er alle belang bij dat de Randstad met o.m. de grote main ports zoals de Haven van Rotterdam en Schiphol de diensten en goederen ook kan leveren aan de rest van Nederland en aan het grote Europese achterland; - naast draaischijf ook een aantrekkelijke vestigingsregio. Het is van belang dat deze regio sterk is en blijft. Als de mobiliteit rond de draaischijf Utrecht stagneert, betekent dat een stagnatie voor de hele economie; dat is slecht voor de mens en ook voor de natuur. Het gaat dan niet alleen over de stad in de provincie Utrecht, maar over heel Nederland. De VVD constateert dat de concurrentiepositie van de Randstad nu al verslechtert, waarmee ingrijpen urgent is geworden. Natuurlijk is uitbreiding van het wegennet alleen niet zaligmakend; ook spoor, bus- en fietsverkeer moeten een rol spelen in de mobiliteit in de provincie. Het is wat de VVD betreft en, en, en. Dat is ook de reden dat de VVD samen met de PvdA de motie over RSS heeft ingediend; deze motie is in de Staten unaniem ondersteunt. Uitbreiding van het OV zal slechts een beperkte afname van het autoverkeer betekenen en de verwachte autonome groei van de behoefte aan verkeer over de weg zal de komende jaren aanzienlijk zijn. OV kan de toenemende druk op de totale vervoerscapaciteit wel verminderen maar zeker niet wegnemen. Indien gekeken wordt naar het aandeel van het fietsverkeer over wat grotere afstanden constateert de VVD dagelijks dat sprake is van een marginaal aandeel in de totale vervoersbewegingen. Wellicht dat een grotere vlucht van de elektrische fiets dat aandeel fractioneel zal beïnvloeden, maar daarbij dient te worden opgemerkt dat het opwekken van elektriciteit ook niet bepaald klimaatneutraal is en zeker niet als dat door kolencentrales gebeurt. Verder heeft het klimaat nog niet zodanig in de hand dat het fietsverkeer een stabiel onderdeel van het totale verkeer kan uitmaken. Binnen de totale populatie aan fietsers maken de mooi weer fietsers een belangrijk onderdeel uit. Het is evident dat de voorgestelde maatregelen ook hun nadelige kanten hebben. Inwoners die in de buurt wonen waar de maatregelen hun beslag moeten krijgen maken zich zorgen om hun leefklimaat. Zorgen die heel serieus moeten worden genomen. De VVD ziet daarom graag bij de uitwerking van de voorstellen tevens voorstellen van GS om de leefbaarheid voor de omwonenden op zijn minst op peil te houden en zo mogelijk te versterken. Op de voorstellen van Rijk en regio is al een aantal reacties gekomen. Met belangstelling heeft de VVD de reactie van de Ruimtelijke Adviseur gelezen. Zijn aanbevelingen zijn zeker de moeite waard om bij het vervolg van het proces te betrekken. Hierbij denkt de VVD met name aan de aanbeveling dat de A12 in zijn nieuwe vorm een geïntegreerd onderdeel van het stedelijk gebied wordt en dat de N230 zorgvuldig wordt ingepast met veilige en aantrekkelijke dwarsverbindingen. De NMU heeft veel kritiek op het voorstel. De NMU maakt zich zorgen over de tienduizenden extra auto s en heeft het over een schijnoplossing. De NMU zet allerlei troeven op het OV en een verder onbetaalbaar alternatief, waarin een belangrijke plaats is ingeruimd voor een stuk maakbaarheid van de samenleving. Over schijnoplossingen gesproken. 9

10 De heer Bersch vraagt zich af of onbetaalbaarheid dan wel betaalbaarheid niet een kwestie is van welke keuzes worden gemaakt en wat gewenst wordt geacht. De heer Kelder zet uiteen dat onbetaalbaarheid ook het bedrag is dat moet worden neergeteld en dat enorm hoog is. Indien gekeken wordt naar wat gewenst wordt geacht, vindt de VVD hetgeen de NMU voorstelt een buitenproportioneel bedrag. De heer Bersch is van mening dat geen sprake is van een onhaalbare keuze indien men zich realiseert dat sprake is van een duurzame investering waar veel inwoners lange tijd plezier zullen hebben; dat is ook wat waard. De heer Kelder onderschrijft het vorenstaande. De VVD ziet de richting echter anders dan de SP. Spreker vervolgt dat de NMU in het kader van de beprijzing een spitstarief van 18 cent/km voorstelt. Met dit voorstel bepleit de NMU in feite een tweedeling in de mobiliteit tussen hen die zich het rijden in de spits nog wel kunnen permitteren en hen die dat niet meer kunnen. Dat is geen beprijzen meer, dat wordt gevoeld als beroven. Afrondend komt de VVD uit bij de aloude gezegde dat stilstand, achtergang is. In het voorstel is gekozen voor noodzakelijke maatregelen, die de mobiliteit in de provincie moeten vergroten. De maatregelen gaan uit van een zorgvuldige inpassing wat betreft leefklimaat en landschap. De VVD hoopt in het belang van een ieder dat deze maatregelen met de grootste voortvarendheid en zorgvuldigheid worden uitgevoerd. Mevrouw Blom informeert of de VVD onderschrijft dat ervoor moet worden gewaakt dat ongewenste verkeersstromen worden verkregen, zoals spreekster heeft geschetst dat vanuit Amsterdam via Utrecht naar Rotterdam wordt gereden. De heer Kelder antwoordt dat thans een oplossingsrichting voorligt, die nader wordt uitgewerkt. Spreker kan zich voorstellen dat dergelijke overwegingen daarin worden meegenomen. De heer Ekkers hecht er in de eerste plaats aan op te merken dat het gaat om een voorgenomen voorkeursalternatief en niet meer dan dat. Door de commissie zijn heden veel vragen en opmerkingen geplaatst waarop thans nog niet kan worden ingegaan, omdat een en ander nog nader moet worden bestudeerd. Er ligt geen concreet plan voor. Dit lijkt de beste oplossingsrichting te zijn. Een aantal zaken moet nog worden afgewogen, uitgezocht, bekeken en op grond daarvan vindt besluitvorming plaats over het voorkeursalternatief dat vervolgens de verdere procedure ingaat. Het duurt daarom ook nog 5 6 jaar voordat een start kan worden gemaakt. Op grond van het feit dat sprake is van een voorgenomen voorkeursalternatief kunnen in detail ook nog wijzigingen worden aangebracht. Er is afgesproken dat er geen varianten afvallen zolang ze een oplossend vermogen hebben. In detail kunnen echter nog verschillen optreden binnen de thans voorliggende oplossingsrichting. Spreker onderschrijft dat de voorgenomen oplossingsrichting realistisch is. Er is gekeken wat globaal de effecten zijn van bepaalde maatregelen op verplaatsingen over de weg op andere plekken. Wat het echter in detail betekent, zal uit het nadere onderzoek moeten blijken. De oplossing voor de A27 is robuust. Er kan echter geen garantie worden gegeven dat deze oplossing over 20/30 jaar nog voldoende is, maar de oplossing is dermate robuust dat voor 2020 in principe geen nieuwe discussie behoeft te worden aangegaan over nieuwe wegen. Spreker onderschrijft dat de provincie een weg aan de westkant niet moet willen. De heer Bersch vestigt de aandacht op het persbericht, waarin reeds letterlijk wordt voorspeld dat het verkeer na 2020 blijft zorgen voor extra druk op de Ring Utrecht. De heer Ekkers zet uiteen dat met de zinsnede in het persbericht is bedoeld te zeggen dat indien nu niets zou worden gedaan in 2020 geen sprake zou zijn van een file maar van stilstaand verkeer. De voorgenomen robuuste oplossing leidt tot veel meer doorstroming en 10

11 past binnen het kader van de Nota Mobiliteit in de zin dat de reistijd van deur tot deur binnen de normen van de Nota valt, waarmee veel winst is geboekt. De A12 wordt verbreed inclusief de Galecopperbrug. Spreker onderschrijft dat, evenals dit is gebeurt met de A12-zone, in het kader van de ruimtelijke inpassing rekening moet worden gehouden met mogelijke toekomstige ontwikkelingen zoals een evtl. spoorlijn Utrecht Breda. Spreker benadrukt nogmaals dat sprake is van een voorgenomen voorkeursalternatief op grond waarvan vele van de thans naar vorengebrachte zaken niet uit de voorliggende stukken kunnen worden gedestilleerd; een en ander moet nog nader worden onderzocht. De heer Fastl merkt op dat wel een aantal beweringen wordt gedaan, o.a. dat de Kracht van Utrecht niet genoeg effect heeft. Hij memoreert zijn berekening op basis van de in de stukken verstrekte cijfers. De heer Ekkers deelt mede dat de heer Van Lopik hierop nader zal ingaan. Los van de effecten, worden twee elementen in de Kracht van Utrecht niet haalbaar geacht. In de eerste plaats het voorstel met betrekking tot de beprijzing. Met anders betalen voor mobiliteit wordt een verschuiving van betalen voor gebruik in plaats van voor bezit van de auto voorgestaan. Een beprijzing van 18 cent/km in de spits is niet realistisch. Daarmee zou gewoon sprake zijn van invoering van een belasting. In de tweede plaats het voorstel ten aanzien van het OV. Onderschreven wordt dat iets aan het OV zou moeten gebeuren. Het in de Kracht van Utrecht voorgestelde OV-pakket kost 6 mld euro, terwijl 1,2 mld euro beschikbaar is. Realiteit is dat de overheid fors moet bezuinigen; er komen bezuinigingen in de orde van grootte van 20% op afgesproken, bestaand beleid. Op grond van het vorenstaande is het voorstel derhalve niet realistisch. De heer Kloppenborg wijst erop dat in de de 6 mld euro de spoorlijn Utrecht Breda is begrepen. Deze zal niet ten laste van de Ring Utrecht komen. Daarbij komt dat in de 1,2 mld euro ook een OV-deel zit, dat in ieder geval nodig is binnen het kader van de ALU. De heer Ekkers spreekt zich niet uit over het ALU, omdat dit een gemeentelijke aangelegenheid betreft. Feit is echter dat het geld er op dit moment niet is, ongeacht ten laste waarvan een maatregel wordt gebracht. Of de Waterlinieweg zal kunnen worden afgewaardeerd, zal uit de nadere studies moeten blijken. Het Rijk heeft voor de Ring Utrecht 1,2 mld euro. Dat is het maximale resterende bedrag, nadat de andere maatregelen zijn getroffen. De 1,2 mld euro is niet voldoende voor zowel de NRU als de overkapping. Voor de provincie is de overkapping een onlosmakelijk deel van de A27. Afgesproken is na te gaan of de overkapping wellicht goedkoper kan worden uitgevoerd, zonder dat dit ten koste gaat van de breedte. Daarna wordt bekeken of de regio extra geld kan fourneren; als dat niet lukt is het Rijk weer aan bod. De risico s komen voor rekening van het Rijk. De heer Hoefnagels merkt op in zijn betoog in eerste termijn te zijn uitgegaan van variant 3; dit blijkt variant 2 te moeten zijn, zodat hij zijn cijfers moet aanpassen. Variant 2 is 350 mln duurder ten opzichte van variant 1. Variant 1 levert per jaar 11 mln euro minder voertuigverliesuren op. Geïnformeerd wordt of de investering van 350 mln euro meer, gezien de inbreuk op Amelisweerd (15 m aan beide zijden), opweegt tegen de opbrengst van 11 mln euro extra. De vraag is bv of deze 350 mln euro niet beter kan worden gebruikt voor hetzij een licht verdiepte ligging van de NRU of voor een nog bredere overkapping van de A27. De heer Bontje licht toe dat variant 1 feitelijk moet worden aangemerkt als een oefenvariant. Bekeken is wat de mogelijkheden zouden zijn met de bestaande variant, indien andere varianten niet wenselijk zouden worden geacht. Er zouden 2 x 6 rijstroken mogelijk zijn, echter zonder vluchtstroken. Vastgesteld is dat de kans op een ongeluk met smalle rijstroken groter is en daarmee tevens de kans dat in dat geval de draaischijf vast zou komen te staan. Op 11

12 grond van de verkeersveiligheid en de robuustheid is van die variant afgezien in de voorstellen. Desgevraagd door de heer Fastl antwoordt spreker dat variant 2 uitgaat van 2 x 6 of 2 x 7 rijstroken inclusief vluchtstroken. De heer Ekkers vervolgt dat dit de best denkbare oplossing wordt geacht voor het probleem van de doorstroming; een robuuste oplossing waarmee recht wordt gedaan aan alle andere belangen die een rol spelen. Op grond van alle maatregelen die in de provincie Utrecht zullen worden getroffen, zullen er geen flessenhalzen meer zijn. Desgevraagd door mevrouw Bodewitz licht spreker toe dat de 2 x 7 te maken heeft met het oplossen van de verweving van het verkeer dat de A27 en de A28 opgaat. Voorgesteld wordt de A27 aansluiting Utrecht Noord naar 2 x 3 rijstroken te verbreden met een reservering voor 2 x 4. Dat wordt voldoende geacht om het verkeer goed te laten doorstromen. Met betrekking tot de vraag over het nut en de noodzaak van woningen memoreert spreker dat de Staten dit aantal woningen eerder heeft vastgesteld in het kader van de NV Utrecht. De integrale afweging heeft feitelijke plaatsgevonden tijdens de discussies over het totale VERDER-pakket; de Planstudie Ring Utrecht is het laatste onderdeel van het VERDERpakket. Spreker staat echter op het standpunt dat aan de wensen op het gebied van het OV in het kader van het VERDER-pakket niet afdoende tegemoet is gekomen. In die zin kan hij zich voorstellen dat over de wensen en mogelijkheden een keer van gedachten wordt gewisseld. Spreker onderschrijft dat het noodzakelijk is de wegcapaciteit te vergroten. Indien dat niet gebeurt, zou niet alleen de economie in de regio Utrecht maar in de gehele Randstad stagneren. Het is een nationaal belang op grond waarvan het ook een Randstad Urgent project is. In de afgelopen jaren is getracht binnen de beschikbare middelen en, en, en maatregelen te treffen; maatregelen voor zowel de fiets, de auto als het OV. Spreker is nog niet in de gelegenheid geweest de visie van de Adviseur ruimtelijke kwaliteit volledig te lezen. De Adviseur is overigens wel een van diegenen die spreker heeft gecomplimenteerd met het bereikte resultaat. De heer Van Lopik zet uiteen dat in de rapportages de nadruk met name heeft gelegen op aandacht voor de reistijdfactoren en de voertuig verliesuren. De cijfers van de aantallen zijn terug te vinden in de onderliggende rapportages. Spreker gaat er vanuit dat de voertuigen over de Waterlinieweg gaat en de voertuigen over de aantallen die door de bak gaan. De exacte aantallen kunnen boven tafel worden gehaald. Deze zijn ook belangrijk om de effecten op de omgeving duidelijk te krijgen. De heer Van Ee merkt op, dat dit exact hetgeen is waarmee het CDA worstelt. Er is een aantal berekeningen gemaakt op grond waarvan de voorgenomen voorkeursvariant eruit is gekomen. Spreker heeft behoefte aan een onderbouwing van de berekening. De heer Van Lopik zegt de commissie de onderliggende rapportages toe. Het antwoord op de vraag van GroenLinks moet spreker schuldig blijven; hij komt hierop nader terug. Met betrekking tot het prijsbeleid is thans in de berekeningen van nagenoeg alle varianten uitgegaan van 3,5 cent platte heffing. Dat is ook conform het voorgenomen Kabinetsbeleid. De Kracht van Utrecht is uitgegaan van 7 cent platte heffing met daar bovenop nog een spitsheffing. Desgevraagd door mevrouw Bodewitz wordt toegezegd dat zal worden nagegaan of hetgeen op blz. 19 ter zake staat al dan niet klopt. 12

13 Het antwoord op de gedetailleerde vragen van de PvdD over de reistijdwinst per traject is wellicht terug te vinden in de reeds aan de commissie toegezegde onderliggende rapportages. Voor zover over deze cijfers wordt beschikt, zullen deze worden aangeleverd. De heer Roos betreurt dat niet wordt in gegaan op de suggestie de maatschappelijke structuur te veranderen in de zin van de werktijden. De heer Bersch memoreert zijn vraag of het voorgenomen voorkeursalternatief niet tot gevolg heeft dat mensen overstappen van het OV naar de auto. Voorts komt spreker terug op zijn vraag of dit nu dé oplossing is. Geantwoord is, dat dit de best denkbare oplossing is. De NMU geeft aan dat de reistijdwinst van de voorkeursrichting 2 sec/km is op een totale vertraging van 15 sec. Volgens de NMU betekent dit, dat 90% van het probleem niet wordt opgelost en stelt dat de schade voor het bedrijfsleven feitelijk heel weinig afneemt. Geïnformeerd wordt of deze conclusie wordt gedeeld. De heer Ekkers antwoordt dat hij deze conclusie niet deelt. De heer Bersch verzoekt nader in te gaan op de reden. De SP is er nog niet van overtuigd dat de baten van de voorgenomen, best denkbare, oplossing opwegen tegen de investering. De SP tracht daarin meer inzicht te krijgen. Mevrouw Bodewitz wacht het antwoord op haar vragen met betrekking tot de reistijdwinst per traject met belangstelling af. Het antwoord op haar vraag over het flessenhalseffect heeft haar niet overtuigd. Wellicht dat dit nogmaals nader kan worden toegelicht. Spreekster wijst erop dat in variant 2 de 2 x 7 rijstroken niet staat genoemd. Indien daarvan wel sprake is, kan zij zich voorstellen dat het om een ander bedrag gaat dan daar staat genoemd. Verzocht wordt om een nadere toelichting. Het antwoord met betrekking tot de wenselijkheid van een nadere discussie over het OV verheugt mevrouw Derks. De ChristenUnie zal de integrale afweging en het OV aandragen als agendapunten voor een commissie MME-vergadering. De heer Van Ee merkt op dat de zorg van het CDA over de bereikbaarheid rondom Leidsche Rijn niet is weggenomen. Het CDA vraagt aandacht voor de ontsluiting en de bereikbaarheid van de desbetreffende wijk. Spreker deelt mede dat de inpassing van de NRU en de A12 voor het CDA een speerpunt zullen zijn in het kader van de beoordeling van de plannen. Door de verdere verstedelijking van de gemeente Utrecht en de toenemende verkeersbewegingen de stad in zal o.a. extra druk komen op parkeerplaatsen. De gemeente Utrecht, het BRU en de provincie zullen in de visie van het CDA nadrukkelijker aandacht moeten besteden aan de wijze waarop het verkeer de stad in uit de auto kan worden gekregen. Het CDA acht dit een gemeenschappelijk belang. In de Planstudie Ring Utrecht staat dat het vervolgonderzoek in twee stappen zal plaatsvinden. De verkenning van het speelveld en de tussenfase van de nadere analyse op de punten: verkeer, techniek, milieu, gezondheid, RO en inpassing, kosten en baten. Het CDA pleit ervoor daaraan de duurzaamheid van de besluitvorming toe te voegen. De heer Fastl staat op het standpunt dat de opmerking over de beschikbare middelen in relatie tot de bezuinigingen ook van toepassing is op de voorgenomen voorkeursvariant. Dat vergt een investering van 1,35 mln euro. De investering gedeeld door de reistijdbaten laat zien dat deze investering zich in 14 jaar terugverdient. De optimalisatievariant van 1 mld euro verdient zich terug in 13 jaar. Op grond van het vorenstaande concludeert spreker dat, indien de 13

14 bereidheid bestaat 350 mln extra te investeren, dit zich in maximaal 17 jaar terugverdient. GroenLinks pleit ervoor dit nader te bestuderen. Over de NRU is al het nodige gezegd. Hoe de NRU eruit gaat zien is grotendeels bekend. Komende vanaf de snelweg richting de NRU mag geen 100 maar 80 km/uur worden gereden. Vervolgens zou conform het voorliggende voorstel 100 km/uur mogen worden gereden en bij een afslag 50 km/uur. Op grond van het vorenstaande is 100 km/uur in de visie van GroenLinks niet alleen onwenselijk maar ook niet haalbaar. Voorts is de negatieve impact op de leefomgeving thans reeds te voorzien. Voor de twee flats die op 50 m afstand van deze weg staan, zullen dusdanige grote compensatiemaatregelen moeten worden getroffen dat het waarschijnlijk onbetaalbaar is dan wel de flats zullen definitief moeten verdwijnen. Er moet nog veel informatie worden verkregen. Geïnformeerd wanneer de Staten hun afgewogen oordeel gaan geven. Mevrouw Blom kan zich in grote lijnen aansluiten bij voorgaande sprekers. Onderschreven wordt dat van belang is te weten hoe het vervolg zal zijn. Niet alleen wanneer informatie wordt verkregen, maar ook wanneer de Staten aan zet zijn en of zij aan zet zijn. Volgens de PvdA is dat wel het geval, omdat sprake is van voldoende provinciaal belang. Ten aanzien van de NRU sluit de PvdA zich aan bij het betoog van GroenLinks. Een snelheid van 80 km/uur is beter voor de luchtkwaliteit en behoeft de robuustheid niet in de weg te staan. Daarnaast wordt nu ingezet op de verbreding aan de oostkant om niet teveel verkeer langs de noordkant te krijgen. De heer Hoefnagels sluit zich aan bij het pleidooi van het CDA ten aanzien van het toevoegen van het punt van de duurzaamheid. Het moet gebaseerd zijn op een goed onderzoek ook na Met betrekking tot de N230 is al het een en ander gezegd door GroenLinks en de PvdA. In eerste termijn heeft ook D66 hierover gesproken. Spreker memoreert de vraag met betrekking tot de aansluiting van Maarssen. De heer Ekkers memoreert dat sprake is van een voorgenomen voorkeursalternatief. Hij onderschrijft dat nog heel veel onzeker is en nader onderzoek daarover duidelijkheid moet bieden. Spreker kan zich voorstellen dat ten aanzien van het vervolg dezelfde werkwijze wordt gehanteerd als tot nu toe. Het nader onderzoek neemt enkele maanden in beslag. Hij stelt voor opnieuw met elkaar te spreken op het moment dat het voornemen voorligt om te komen tot een definitief voorkeursalternatief. Spreker zet uiteen dat het eerste deel van de N230 een provinciale weg is. Indien niet veel verandert, is slechts sprake van een aansluiting op de huidige gemeentelijke weg. Bij de nadere uitwerking in de richting van het definitieve voorkeursalternatief zal blijken of de provincie bevoegd gezag is of dat alleen sprake is van ruimtelijke inpassingplannen die de provincie moet beoordelen. Desgevraagd door de heer Bersch memoreert de heer Bontje de toezegging met betrekking tot de onderliggende berekeningen. In dat kader zal ook worden ingegaan op de vraag of de conclusie van de NMU wordt gedeeld dat 90% van het probleem niet wordt opgelost. Spreker vervolgt dat met betrekking tot de bak zal worden doorgegaan met variant 2. Of het nu 2 x 6 of 2 x 7 rijstroken moeten worden, zal uit het nader onderzoek moeten blijken. Er wordt vanuit gegaan, dat de bak aan beide kanten met 15 m wordt verbreed. Het is niet zo dat alles vervolgens 2 x 6 dan wel 2 x 7 rijstroken moet worden. Het vervolg betreft 4 rijstroken en later bij de A27 zelf 2 x 3 rijstroken met een reservering voor 2 x 4 rijstroken. Over het laatste is in het vorige overleg een besluit genomen. 14

15 Hetzelfde geldt voor de NRU als het gaat over 80 of 100 km/uur. Dat wordt nader onderzocht. Er is gezegd 100 km/uur als het kan. Dat er in de spits geen 100 km/uur kan worden gereden geldt voor de meeste wegen in Nederland, zelfs daar waar 120 km/uur mag worden gereden. Desgevraagd door mevrouw Bodewitz licht spreker toe dat geen sprake zal zijn van een flessenhalseffect, omdat daarvoor allemaal afslagen zijn. Het betreft geen doorgaande stroming. Spreker verwacht zijn antwoord overigens te kunnen illustreren op basis van de nader te verstrekken cijfers over de aantallen auto s. Ten aanzien van de variant van 1 miljard van GroenLinks benadrukt spreker nogmaals dat variant 1 feitelijk als oefenvariant moet worden aangemerkt. Bekeken is of aanpassingen aan de huidige bak zouden volstaan indien niets anders zou kunnen, wenselijk zou zijn of onbetaalbaar zou zijn. In variant 1 is sprake van versmalde rijstroken, geen vluchtstroken, hetgeen een onveilige situatie tot gevolg heeft; het betreft ook geen robuuste oplossing. Op grond van het vorenstaande kan feitelijk alleen worden geconcludeerd, dat het geen oplossing is. In tegenstelling tot vroeger is nu eerst bepaald welke kant de provincie op wil in haar ontwikkelingen. Dat is NV Utrecht. Daarin staat o.a. wat wordt voorgestaan op het gebied van woningbouw en de economische bedrijventerreinen. Een en ander is door PS vastgesteld en dat is vervolgens de onderlegger geweest voor de plannen op verkeer- en vervoersgebied. In die zin is er binnen het provinciehuis behoorlijk integraal nagedacht. Een en ander is vervolgens uitgewerkt in gebiedsagenda s, die een rol hebben gespeeld in het MIRT-overleg. Spreker hecht er in deze aan op te merken dat de systematiek van de gebiedsagenda in Utrecht als voorbeeld heeft gediend in de rest van Nederland over hoe zou moeten worden omgegaan met ruimtelijke ontwikkelingen en de mobiliteit die daarbij hoort. Desgevraagd door mevrouw Bodewitz antwoordt de heer Ekkers dat het bedrag kaderstellend is. Uit nader onderzoek moet blijken of binnen dat budget 2 x 6 dan wel 2 x 7 rijstroken kunnen worden gerealiseerd. Met betrekking tot het vervolg staat de heer Van Ee op het standpunt dat indien wordt vergadert het wel om iets moet gaan. Spreker kan zich voorstellen dat de Ad hoc commissie bijeen wordt geroepen zodra nadere informatie kan worden verstrekt. De heer Fastl kan zich voorstellen dat de fracties op korte termijn toch een definitief oordeel vellen over de voorliggende voorstellen. Mevrouw Blom en de heer Bersch geven aan voorstel van GroenLinks te steunen De heer Ekkers acht het niet haalbaar dat op korte termijn alle reacties van externe groeperingen zijn ontvangen, de cijfers op tafel liggen en de studies zijn afgerond die moeten leiden tot het definitieve voorkeursalternatief. Hij handhaaft zijn voorstel. Wellicht is het zinvol dat de commissie in de tussenliggende periode een keer op de hoogte wordt gesteld van de stand van zaken op dat moment. Desgevraagd door mevrouw Blom antwoordt spreker dat, indien in mei een besluit wordt genomen over het voorkeursalternatief, in zijn visie in maart aangegeven moet kunnen worden welke kant het op gaat en wat de stand van zaken is. De heer Hoefnagels merkt op dat het thans lijkt alsof de commissie alleen over de Ring Utrecht praat. Wat de Ring betreft kan hij zich vinden in het voorstel van de heer Ekkers. Dat laat onverlet dat er meer zaken spelen, waarover D66 wellicht in een eerder stadium zou willen spreken. 15

16 Op voorstel van de voorzitter wordt besloten dat vanuit de griffie een voorstel zal worden gedaan over het verdere proces. 6. Rondvraag De heer Hoefnagels memoreert zijn vraag in de rondvraag van de vorige vergadering over de commotie in De Bilt naar aanleiding van een presentatie van RWS, waarin werd aangegeven dat voor het realiseren van 2 x 4 banen op de A27 wellicht een hele straat in Hollandse Rading moet worden afgebroken terwijl het een ruimtereservering betreft. De heer Ekkers antwoordt dat hierover nog geen nadere informatie is ontvangen. Zodra dit er is, zal het worden teruggekoppeld naar de commissie. 7. Sluiting De voorzitter sluit de vergadering onder dankzegging voor ieders komst en inbreng. 16